Bcd. Rtuteniand: Mr. H. Geise.Leiden; Red. Stad
ca SportM. Zonderop. Leiden; Red. Omgeving:
L. Roozeo. Leiden; Red. Letteren cn Kunst: Fr.
Schneiders, Leidenverantwoordelijk voor de
advertentfenC. de Heiden» Leiden.
VERDUISTEREN.
Verduisteringstijden van 11 tot
17 Juli van 22.tot 5.30 uur.
MAANSTANDEN.
Woeusd. 14.7: 2.54 onder, 18.37 op
Dond. 15.7: 3.35 onder, 19.50 op.
Vrijd. 16.7: 4.25 onder. 20.57 op.
Zat. 17.7: 5.28 onder, 21.57 op.
(Vol.)
Zond. 18.7: 6.43 onder, 2.42 op.
BINNENLAND
Uitreiking van nieuwe
bonkaarten
De plaatselijke distributie
diensten zullen op nader te be
palen tijdstippen van 19 Juli tot
en met 7 Augustus 1943 tegen
overlegging van de distributie
stamkaart en tegen in ontvangst
neming van een bon van het in
legvel. nieuwe distributiebe
scheiden uitreiken.
Bonkaarten voor voedingsmid
delen. De diensten zullen uitrei
ken. aan houders van een inleg
vel K 1 of L 1 een bonkaart K
119: aan houders van een inleg
vel K 2 of L 2 een bonkaart K
219: aan houders van een inleg
vel K 3 of L 3 een bonkaart K
319: aan houders van een inleg
vel K 4 of L 4 een bonkaart K
419. Verder ontvangt men in
benaalde gebieden een groente-
kaart. Zij. die geboren zijn tus-
schen 11 Juli en 9 Augustus
van de jaren 1922. 1929 en 1939,
moeten hun inlegvellen ruilen
alvorens hun bonkaarten in ont
vangst te nemen.
Tabaks- en versnaperingen-
kaarten. Voorts worden tegelijk
met de bovengenoemde kaarten
nieuwe tabaks- en versnaperin-
genkaarten uitgereikt. Uitge
reikt worden: aan kinderen, die
od 8 Augustus 1943 den leeftijd
van 14 jaar nog niet bereikt
hebben, een versnaperingen-
kaart: aan mannelijke personen,
die op 8 Augustus 1943 den leef-
tiid van 18 jaar bereikt hebben,
een tabakskaart; alle overige
verbruikers ontvangen noch een
tabakskaart noch een versnape-
ringenkaart.
Kaarten voor kindervoeding.
Verder worden aan kinderen be-
neden den leeftijd van vier jaar
naast de bonkaart voor voedings
middelen kaarten voor kinder
voeding uitgereikt. Kinderen
geboren na 8 Augustus 1941,
ontvangen één bonkaart R 219.
Kinderen, geboren tusschen 8
Augustus 1939 en 9 Augustus
1941 ontvangen een bonkaart
R 119.
Zeep- en toiletzeepkaarten.
Bovendien zullen de diensten
tegelijk met genoemde kaarten
bonnen voor zeep en toiletzeep
voor kinderen uitreiken. Kinde
ren. geboren na 8 Augustus 1941.
ontvangen vier bonnen voor
eenheidszeep. vier bonnen voor
waschpoeder en vier bonnen
voor toiletzeep. Kinderen, gebo
ren na 8 Augustus 1935 doch
vóór 9 Augustus 1941, ontvan
gen alleen vier bonnen voor
eenheidstoiletzeen en vier bon
nen voor waschpoeder.
Men kan zijn kaarten uitslui
tend afhalen bij den distributie-
dienst der gemeente, waar men
in het bevolkingsregister is op
genomen. Een uitzondering
wordt gemaakt voor schippers,
woonwagenbewoners (indien zij
ziin opgenomen in het centraal
bevolkingsregister), gedetacheer
de marechaussee's, de vaste be
volking van kostscholen e.d. en
voor hen. die ten gevolge van
oorlogsomstandigheden tijdelijk
elders verblijven. Bij de uitrei
king van de kaarten wordt die
bon van het inlegvel verwijderd',
waarvan het nummer overeen
stemt met het nummer der ui
gereikte bonkaart voor voe
dingsmiddelen. Bij uitreiking
vqp de bonkaart voor voedings
middelen en de groentekaar.
wordt het vakje R 10 van de
stamkaart afgekruist. Bij uitrei
king van een tabaks- of versna-
peringenkaart wordt het vakje
R 12 voorzien van onderschei
denlijk de letter X of Z. Bij uit
reiking van de kaarten voor kin
dervoeding wordt het vakje S
6 nogmaals afgekruist. Bij de
uitreiking van de zeepbormen
wordt hei vakje O 11 van ee;
aanteekening voorzien. Bij dc
uitreiking van kaarten voor bij-
zonderen arbeid, welke even
eens gedurende bovengenoemde
periode plaats vindt, wordt :r
het vakje R 11 een aanteekeninr
geplaatst.
Bij het in ontvangst nemen
der kaarten ga men na,, of men
alle bescheiden, waarop men
recht heeft, inderdaad heefT
ontvangen: latere reclames wor
den niet in behandeling geno
men.
UITREIKING EXTRA BROOD-
BONNEN VOOR HOOI- EN
OOGSTARBEIDERS.
Op nader te bepalen tijdstip
pen reiken de plaatselijke dis
tributiediensten aan landbou
wers en landarbeiders, die hoci-
of oogst werkzaam heden verrich
ten, rantsoenbonnen uit voor een
extra rantsoen brood va 900
gram per week.
De uitreiking heeft plaats voor
de distributieperioden 11 Juli tot
en met 7 Augustus, 8 Augustus
tot en met 4 Sept., 5 Sept. tot en
met 2 Oct., 3 Oct. tot en met 30
Oct. en 31 Oct. tot en met 27
November.
Voor deze extra verstrekking
van broodbonnen komen niet in
aanmerking zelfverzorgers voor
brood, tuinbouwarbeiders en
dergelijke personen, alsmede
personen, die wel hooi- en oogst-
werkzaamheden verrichten, doch
dit niet als beroep doen.
DIENSTLEITER WILLI
RITTERBUSCH.
De waarnemend commissaris-
generaal voor Bijzondere Geval
len Dienstleiter Willi Rutter-
busch is op 3 Juli 1892 in Wer-
dau, Kreis Torgau, geboren. Van
beroep is hij onderwijzer. Hij
heeft den wereldoorlog tenslotte
als compagniescommandant mee
gemaakt. In 1923 werd hij lid
van de N.S.D.A.P. met lidmaat
schapsnummer 6316. Het laatst
was hij Kreisleiter van den Kreis
Marseburg. Van 1940 tot Septem
ber 1941 was hij Beauftragter
des Reichskommissars voor de
provincie Noord-Brabant. Van
daar werd hij benoemd in de
partij-kanselarij te München.
Ontslagen burgemeesters.
Bij besluit van den commissa
ris-generaal voor bestuur en
justitie is onmiddellijk ingaand
ontslagen jhr. mr. R. A. Th. M.
van Rijckevorsel als burgemees
ter van Gulpen; G. Ritmeester,
als burgemeester van Den Hel
der.
Bii besluit van den Rijkscom
missaris voor het bezette Neder -
landsch gebied is onmiddellijk
ingaand ontslagen E. Derks, als
burgemeester van Haarlem
mermeer; A. J. S. M. Moons,
als burgemeester van Helmond;
J. J. W. van Hout, als burge
meester van Budel: A. J. A.
van Gils, als burgemeester van
Made; jhr. H. L. J. M. van Rijc
kevorsel van Kessel, als burge
meester van St. Oedenrode; J
de Bruyne, als burgemeester
,4>E PERS IN NEDERLAND",
Bij de N.V. Nederlandsche
uitgeverij „Opbouw" te Amster
dam is dezer dagen verschenen
het boekwerk „De pers in Ne
derland", samengesteld door H.
A. Goedhart en van een inleiding
voorzien door Max Blokzijl,
hoofd van de afdeeling perswe
zen van het dep. van Volksvoor
lichting en Kunsten. Het boek
bevat veertig hoofdstukken van
vele medewerkers, die achtereen
volgens behandelen de geschie
denis der Nederlandsche pers,
pers en overheid, de persreor
ganisatie, soorten van nieuws
bladen en tijdschriften, hun ta
ken en mogelijkheden, de ver
schillende redactioneele func
ties, de redactioneele organisa
tie, foto- en persbureaux, de ex
ploitatie van persorganen, de
wetgeving op de journalistiek
en het adverteeren, enz. Aan
het slot zijn de teksten opgeno
men van de gegeven voorschrif
ten van overheid, persgilde en
verbond van Nederlandsche jour
nalisten, voor zoover op de pers
betrekking hebbende, terwijl bo
vendien een lijst werd toege
voegd van nog verschijnende
nieuwsbladen en tijdschriften in
Nederland, naar de laatste offi
cieels gegevens.
van Werkendam: C. L. Buskens,
als burgem. van Uden; R. Sterk,
als burgem. van Nieuwe-Ton-
ge: mr. J. D. Koster, als burge
meester van Heerde; mr. W. H.
J. J. L. Lambooy, ais burgemees
ter van Eijsden; mr. L. J. H. C.
A. de Bourbon, als burgemees
ter van Oss.
Louis Zimmermann 70 jaar.
Maandag 19 Juli wordt Louis
Zimmermann. de grootmeester
der Nederlandsche violisten, ze
ventig jaar. Het Concertgebouw
orkest. waaraan de kunstenaar
zoo lange jaren als eerste con
certmeester ziin krachten heeft
gegeven, heeft gemeend den
vroegeren steunpilaar niet be
ter te kunnen huldigen dan door
hem uit te noodigen Zondag
avond het vioolconcert van
Brahms te spelen, waarmee hii
ziin toehoorders reeds zoo dik-
wiils heeft ontroerd.
Haarden, haardkachels en
kachels zoo eenvoudig moge
lijk. Blijkens een beschikking
van den secretaris-general van
het departement van Handel,
Nijverheid en Scheepvaart is
het met ingang van 14 Juli 1943
verboden bij de vervaardiging
van haarden, haardkachels en
kachels werkzaamheden te ver
richten, welke voor een goede
werking van deze producten
niet van belang zijn; meer spe
ciaal worden hier bedoeld werk
zaamheden, die verfraaiing ten
doel hebben.
Gemengde Berichten
Doodelijke val. Eenigeda
gen geleden is te Oirschot de
37-jarige landbouwer J. H. bij
het kersenplukken uit een boom
gevallen en ernstig gewond.
Thans is de man in het zieken
huis te Tilburg aan de gevolgen
everleden.
Kranige prestatie. De 15-
jarige J. de Vos te Laren (N.-H.)
die eenige jaren geleden een
been heeft moeten missen, heeft
tharis, na een oefentijd van nog
geen maand, het diploma B van
den Nederlandschen Zwem- en
Reddingsbond behaald.
SPORT
CRICKET. Het programma
voor Zondag a.s. Het cricket
programma voor Zondag a. s.
luidt: Eerste klasse: HBSHCC,
PW—ACC, Haarlem—VVV,
Quick (N.)Excelsior, Hermes
DVS—VOC, VRA—HCC II.
Tweede klasse: Sparta—SCHC,
HCC III—ACC II, Quick (H.)—
LCC, Rood en Wit II—CVH.
Tweede klasse Zuid: VOC II
Excelsior II. Quick (H) IIHer
mes DVS n—Ajax (L.)VUC,
I.MCCVCC, TCCHTCC.
WIELRENNEN. De baan-
kampioenschappen voor 1943.
De kampioenschappen wiel
rennen van Nederland op de
baan zullen Zaterdag 17 en Zon
dag 18 Juli op de Stadionbaan te
Amsterdam worden gehouden.
Zaterdag worden de kampioen
schappen sprint voor amateurs,
onafhan'kelijken en professionals
tot en met de halve finales ver
werkt. alsmede het kampioen
schap achtervolging over max.
5 km. in zijn geheel. Zondag
worden de wedstrijden voortge
zet met de finales sprint in de
drie categorieën, na afloop
waarvan de drie winnaars el
kaar zullen ontmoeten om het
algeheel sprintkampioenschap
van Nederland. Voorts wordt
dezen middag het individueele
kampioenschap over den lan
gen afstand (50 km.) verreden,
voor beroepsrijders en onafhan
kelijken, dat, evenals verleden
jaar, het stayerskampioenschap
vervangt.
Aan de kampioenschappen ne
men 35 amateurs, 15 onafhanke-
lijenk en 45 professionals deel.
Voor het sprintnummer voor
profs hebben 28 (in 1941 en 1942
resp. 14 en 25) renners inge
schreven, onder wie de nummers
14 van verleden jaar, resp. v.
Vliet, Derksten, Remkes en v. d.
Vijver. Voorts o.m. Smits, Pe
ters, de Best, Pronk, Boeyen, v.
d. Voort, Pellenaars. Eve.rs, v.
Amsterdam en Laikeman. Zij
worden ingedeeld in 4 series.
Voor het sprintnurmmer voor
onafhankelijken hebben 13 (in
1941 en 1942 resp. 7 en 9) inge
schreven, onder wie de num
mers 2 en 4 van verleden jaar.
resp. J. Kremers en B. van Rijri
(J. Pronk en C. de Best, die ver
leden jaar resp. 1 en 3 werden,
zijn prof. geworden). Voorts
Voorts o.m. van Boheemen, Lust
en v. Rooy. Zij worden inge
deeld in 2 series.
Voor het sprintnummer voor
amateurs hebben 35 (in 1941 en
1942 resp. 28 en 32) renners in
geschreven, onder wie de num
mers 1, 3 en 4 van verleden
jaar, resp. Bijster, Duyns en
Hoek (nummer 2, v. Boheemen
is onafhankelijke geworden).
Voorts o.m. Kropman, Midde-
link, v. Laar, Kleefstra, v. d.
Vliet, Boskemeijer en G. v. d.
Kaa. Zij worden ingedeeld in 6
series.
Voor het nummer achtervol
ging hebben 32 (in 1941 en 1942
resp. 17 en 32) renners inge
schreven, onder wie de num
mers 14 van verleden jaar,
resp. Schulte, v. d. Voort, Peters
en Groenewegen. Voorts o.m.
Evers, Pellenaars, de beide Bak-
ker's. Klink, v. Amsterdam, de
Korver, Middelkamp, de Best,
Vooren, Wijdenes, Joosen, Pronk,
Lakeman en v. Gent. Zij wor
den ingedeeld in 16 series.
Voor het .lange afstandsnum
mer hebben een 50-tal profs en
onafhankelijken ingeschreven on
der wie de nummers 1—4 van
verleden jaar, resp. Schulte, v.
d. Voort, v. Amsterdam en Pel
lenaars. Voorts o.m. alle hierbo
ven genoemde profs en onafhan
kelijken.
Tusschen de kampioenschap
pen door zal Zondag nog een
wedstrijd worden verreden voor
amateurs, die zich Zaterdag-
niet voor de finale hebben ge
plaatst. Deze wedstrijd zal be
staan uit 2 series van 4 km. zon
der klassementen en een finale
over 6 km. met 3 klassementen.
WATERPOLO. Wedstrijden
L.Z.C. Hedenavond te 8uur
in de zweminrichting „De Zijl"':
LZC II—Zijl II; LZC III—Zijl III.
Wilt U iets weten?
Vraag: Op hoeveel vrije
dagen heeft een vaste arbeider
en een vaste inwonende knecht
recht in het jaar? Moet de baas
het lodn doorbetalen?
Antwoord: Het aantal va-
cantiedagen met behoud van
loon bedraagt tenminste 6 per
contractjaar, waarvan er 3 in
een aaneengesloten tijdvak moe
ten vallen tusschen 1 Mei en 1
October.
V r.a a g Ik heb 3 schilderijen
afkomstig van Julius de Vries,
Amsterdam 1858. Is deze nog in
leven? Zoo niet, wat zijn dan
zijn naaste familieleden.
Antwoord: Noch de groote
Benezit. noch Huib Luns in „Hol
land schildert" geven een Julius
de Vries. Benezit geeft wel een
J. C. de Vries, schilder van por
tretten, maritieme en genrestuk
ken, geboren 9 Juni 1804 te Am
sterdam, leerling van Odenaere
eri Pallinck te Brussel en later
vertrokkeïi naar Boston. Het
valt echter zeer te betwijfelen of
deze identiek is aan Julius de
Vries, die blijkens uw opgave
aldus zou signeeren. Wij geloo-
ven van niet en in dat geval is
Julius de Vries geen bekende
grootheid.
STADSNIEUWS®! Pr
van
EXPOSITIE LUCAS VA al/
LEYDEN IN DE LAKEN^Pe]e:
Dat de schilderkunst inboor
den op hoogen trap van onfaT1
keling stond: in de Mf? jc
eeuwen en dat vele bekt'//
kunstenaars den roem derp
hoog hielden, mag als ovl15
kend worden beschouwd.} rnlP-
een der voorloopers der JP/?
sche schildersschool uit de®®"/
eeuw kan ongetwijfeld ln J
schouwd worden Lucas van voc
den, die als schilder, graveit
teekenaar onsterfelijk voon
heeft vervaardigd. Het gesp
daarom zeer zeker goed gftndi
van de ver. „Oud Leiden* le
voor haar leden een excurs Zij
maken naar de tentoonste [erd,
van werken van dezen gro^lijk.
kunstenaar, in de Lakenhal-Va
arrangeerd door den dire; eer
van het museum, drs. E.yr u
linck. Voor de bezichtiging),
tentoonstelling heeft de z
Pelinck eerst een interessfv,eia
inleiding gehouden over he(muz
ven en werken van Lucas ,„„u
Lelden.
In vergelijking tot Remforar
Jan Steen e.a. is Lucas van N
den eigenlijk een vrij onbek/
figuur, maar zijn werk is er
minder om. Volgens Karei
Mander, die omstreeks 1600
geschiedenis van Nederland:ner
schilders samenstelde, zou Lc wc
van Leyden in 1494 geboren fles
hoewel er over een verschil d-
vijf jaar gediscussieerd gull
worden. Van Mander spreekt va)
zijn werk over: het wonder^ zie
Lucaes van Leyden, die reediwij
zijn jeugd prachtig werk iran'
richtte. Daarom wordt Luk
ook een der grootste kunsten; Jrn:
van zijn tijd genoemd, orrivóó
hij vooral door zijn vroege r^et
heid verbluft; men kent wer e"
van hem van zijn veertien j,joc
af. Maar de heer van Lokh<jj{
te Leiden kocht een schild y
stukje van hem, waarvoor
zooveel goudstuken gaf als 1 'en
cas oud was. n.l. 12. Na een k, i
historisch overzicht uit die 1?
gen en een korte biografie
Lucas, die gehuwd was met F/
sabeth van Boschhuizen, wt®
buiten gelegen was achter de ®r®
aan den Haagweg liggende spa m
terreinen, liet de heer Peliiiaal
aan de hand van een aanp/
fraaie lichtbeelden tal van wE®P
ken van den kunstenaar de bi
vue passeeren. Oorspronkel 'ok
nog allerminst in alles
heerscht, blijkt uit de opeenv'r
gende aanschouwing van z,
werken toch wel overduidel
hoe Lucas grootendeels zichz 'e'
gevormd schijnt te hebben far
hoe zijn werk vóór alles ori
neel is; de graveerkunst
heerschte hij later in de perf d
tie, zoodat de afstand tussch' 1
hem en zijn tijdgenooten e i
zelfs tot zijn leermeester C(
nelis Engelbrechtsen zeer gr;
was. Het is niet mogelijk den
leider hier op den voet te v v£
gen, zoodat we mogen volstaflo
met te zeggen, dat hij de aanv :g
zigen een helderen kijk he
gegeven op het schoone en o te
vangrijke werk, dat Lucas vj,
Leyden het nageslacht heeft ?W
schonken. Natuurlijk kon d rd
Pelinck zijn voordracht n js
sluiten zonder met een enk
woord gewezen te hebben op HL
voortreffelijke schilderstuk vie
Lucas van Leyden: het Laatsjai
Oordeel, een museumbezit viii
onnoemelijke waard, dat op
oogenblik in verband met
tijdsomstandigheden naar eflf
veilige schuilplaats is overgj
bracht.
Op deze inleiding, welke o.:
werd bijgewoond door den buj
gemeester van Leiden, den h<
R. de Ruyter van Steveninck ejB
zijn echtgenoote, alsmede docfe
verschillende leden van de Carrfa
missie voor de Lakenhal en dooj-
tal van leden van Oud-LeideiE
volgde een bezichtiging del.
fraaie expositie, waarvoor mek
gerust een flink uurtje kan r<|
"serveeren. Zij is een bezoek tefi
volle waard en zal er ongetwi;
feld toe bijdragen de kennis orah
trent dezen grooten Leidsche
meester te vermeederen.
Orgelconcert in de Remon'
strantsche kerk. Gisteravon
gaf de organist Albert de Klerk f
me medewerking van mevr. Ma,
ria Struycken-van den Adel, so
praan, en den heer Th. de Groen
tenor, een concert in de Remon
strantsche kerk. Het was over
geheel een smaakvol samenge
steld programma. Albert de Klerl