Red Buitenland: Mr. H. Geise, Leiden: Red. Stad en SportM. Zonderop. Leiden: Red. Omgeving: L. Roozen. Leiden; verantwoordelijk voor de •dvertentiënC. de Heiden. Leiden. Verduisteringstijden van 20 t/m 26 Juni van 22.155 uur. MAANSTANDEN. Maand. 21.6: 0.02 op, 9.09 onder. Dinsd. 22.6: 0.41 op, 10.29 onder. Woensd. 23.6: 1.12 op, 11.49 onder steden in het zwaar beproefde Rijnland ia aangericht, schreeuwt om wraak. Een wraak waarnaar millioe- nen menschen in en buiten Duitschland hartstochtelijk ver langen. waarvoor duizenden der dapperste piloten zonder aarze len blijmoedig hun léven op het spel willen zetten: om aan het perfide Albion het Godsgericht te voltrekken, dat het duizend maal heeft verdiend. Het Duitsche volk. juist en vooral in het zwaar beproefde Rijnland, zet de tanden op el kaar. daarvan werden wij nog maals ten diepste overtuigd. Hoe bitter het heden ook mag zijn: het weet. dat de Führer geen brandend huis, geen kerk en hospitaal, geen doode en gewon de zal vergeten. Het uur der vergelding zal vreeseliiker zijn dan de hel vein Dusseldorf. Vriend noch viiand twiifele er aan. dat Duitschland niet met alle beslistheid den to talen oorlog doorvoert om zijn steden en dorpen straffeloos te laten vernietigen. Een vergelijking TÜSSCHEN DE JAREN 1918 EN 1943. Het ten einde loopen van het vierde oorlogsjaar is voor een militairen medewerker van de ..Berliner Börsenzeitung" aan leiding vergelijkingen te maken tusschen het vierde oorlogsjaar van den eerstén en van den tweeden wereldoorlog. Hij schrijft o.a.: Men behoeft slechts een oude frontkaart van toen te leggen naast een nieuwe kaart van Europa om met een oogopslag te zien. dat 1918 en 1943 in het ge heel niet ernstig vergeleken kunnen worden. Want wat ons juist in het jaar 1918 niet meer gelukte, dat is onze weermacht reeds in 1940 gelukt: Engeland en Frankrijk zijn gescheiden. Frankrijk is volkomen ter aarde geworpen en nauwelijks een iaar later was ook de laatste Brit definitief van Europeeschen bodem verdreven. Sedert Mei 1941 is er in dit Europa geen enkele plaats, laat staan een ha ven. waar de Amerikanen zoo als toen aan land zouden kun nen gaan. Ook de gebeurtenis sen in Afrika hebben daaraan niet het geringste veranderd. Wanneer men de militaire zij de van den huidigen toestand en die van toen nader "be schouwt. dan blijkt, dat het Wes telijke front destijds nauwelijks meer dan holen in den grond was. terwijl thans de havens, kusten en eilanden van b na geheel Europa in ons bezit ziin X ajze^> st(xa£ LEVENSWIJSHEID De splinter en de balk. 29) „Maar, wat ziet gij den splinter in het oog uws broeders, en bemerkt den balk niet, die in uw eigen oog is? Of hoe kunt gij tot uwen broeder zeggen: „Broeder, laat mij den splinter uit uw oog nemen", terwijl gij de balk in uw eigen oog niet ziet? Schijnheilige, licht eerst den balk uit uw eigen oog en dan moogt gij zien, om den splin ter te lichten uit het oog van uw broeder". Aan deze woorden uit het Evangelie van Lucas zijn wij gisteren herinnerd („Laatste Evangelie" in de Mis op den eersten Zondag na Pinksteren). Als wij eens handelden naar déze woorden. Maar't is zoo gemakkelijk den spinter in een Einders oog te zien, en te leven, alsof er geen balk in ons eigen oog is en veranderd ziin in stalen ves- tinggebieden. Destijds uitgeput te troepen en nauwelijks vol doende reserves', thans overal frissche. uitgeruste formaties, die bovendien in de moeilijkste afweer ge vechten ervaren en be proefd zijn. Destijds het Weste lijke front in Vlaanderen en Noord-Frankrijk, de gevaarlijke flankbedreiging van Saloniki, het front in Opper-Italië. thans slechts een enkel front in het Oosten zeer ver naar voren ge schoven. Vooral van den troep uit gezien kunnen de toestand, de stemming en de gevechts kracht van 1943 en 1918 in het geheel niet vergeleken worden. Wat de bewapening en uitrus ting van het Duitsche leger van toen en heden aangaat, steeds gemeten naar den vijand, had den de vijanden destijds reeds een geweldig pantserwapen op Noord-Franschen bodem staan, terwijl wij geen noemenswaar dig wapen bezaten. Thans over al gemotoriseerde reserves op elk mogelijk oorlogstooneel in Europa, die snel naar iedere be dreigde plaats kunnen worden overgebracht. Destijds weinig begrip voor de technische kan ten van den oorlog bij de ver antwoordelijke instanties, thans de opperste Duitsche leiding vervuld van steeds nieuwe.baan brekende gedachten op oorlogs- technisch gebied en organisato ren als Speer, militaire deskun dige adviseurs als kolonel-gene raal Guderian, de schepper van het operatieve pantserwapen, naast haar. Zij waarborgen, dat wij elke poging tot invasie in Europa met het pantserwapen zullen rjeerslaan. Zoodoende be schikken de Engelschen en Amerikanen over slechts een enkel aanvalsmiddel tegen Euro pa: hun bomaanvallen. .Omtrent de toekomstige ge- vèchten schrijft de militaire me dewerker. Den Duitschen soldaat en znn- bondgenooten is het duidelijk, dat zij wellicht de zwaarste ge- vechten zullen moeten door staan. doch zij zijn daarvoor uit gerust en voorbereid als nooit en zullen zich niet laten verras sen. De tegenaanval van de geal lieerden in den zomer van 1918 was gemakkelijk. Doch de aan val der Engelschen en Amerika nen tegen de reusachtige kamp vesting Europa zal moeilijk, duur en bloedig worden. In de komende weken en maanden kunnen den vijand nog vele verrassingen bereid wor den. We zullen dan nieuwe wa pens, nog krachtiger reserves en nog effectiever oorlogsmiddelen hebben. Het Duitsche leger staat, even als de luchtmacht en marine ge reed. ERNSTIGE AARDBEVING IN ANATOLIE. Zondagavond is Turkije door een nieuwe natuurramp getrof fen. Te Istan-boel werden twee krachtige aardschokken gevoeld, waarvan het centrum gelegen v/as in het rijke landbouwgebied van Adapazar in Noord-West- Anatolië. Het gerucht gaat, dat de stad Adapapar, die 24.000 inwoners telt, volkomen ver woest is. Uit Geyve, dat 36.000 inwoners heeft, wordt melding gemaakt van groote schade. Men verwacht, dat deze natuurramp talrijke menschenlevens heeft gekost. Er wordt gesproken van duizend dooden en een overeen komstig aantal gewonden. Te Istanboel, waar een ern stige paniek ontstond, is de aan gerichte schade geringer. Eenige muren stortten in. huizen wer den beschadigd. De zuil van Con- stantijn, afkomstig uit de vierde eeuw, ook wel „verbrande zuil" genaamd, in het oude gedeelte van Stamboel, is beschadigd. De straat waarin zij staat is wegens gevaar van instorten dezer zuil afgesloten. Des nachts regende het buitengewoon hard, zoodat groote overstroomingen ontston den en ernstige schade aan den oogst werd veroorzaakt. MIJNWERKERS IN V. S. STAKEN WEER. Naar de Britsche berichten dienst meldt is Vrijdag in de Vereenigde Staten de derde mijn werkersstaking uitgebroken. Lewis eischt thans dat de mijn v/erkers den tijd onder den grond doorgebracht geheel uit betaald krijgen en niet slechts den op het werk doorgebrachten tijd. Talrijke arbeiders moeten nï. onder den grond een langen weg afleggen alvorens aan het werk te kunnen gaan. Naar radio Londen meldt is Zaterdag een mijnwerkersdele gatie door Early op het Witte Huis ontvangen. De delegatie deelde mede, dat ingeval de eischen der mijnwerkers niet zouden worden ingewilligd, er Maandag een nationale staking zou uitbreken. Zelfs John Lewis zou dan niet meer in staat zijn de arbeiders naar de mijnen te rug te brengen. KEURINGEN VOOR DE WAFFEN-SS HET LEGIOEN EN DE LANDWACHT Het SS-Ersatzkommando Ne derland deelt mede: Nederlanders van Arisch bloed, in den leeftijd van 1745 jaar (ook gehuwden), die licha melijk zoowel als geestelijk goed ontwikkeld zijn en zich geheel kunnen geven aan de eischen, die de opleiding hun stelt, kun nen zich bij de genoemde adres sen vervoegen ten einde ge Bij onze Vrijwilligers. Met een rubberboot over de rivier naar het bruggenhoofd SS PK Ahrens-O-H-P m keurd te worden. Bij de onderzoekingen wor den 'ook alle gevraagde inlichtin gen verstrekt met betrekking tot de verzorging der familiele den, duur der opleiding, extra levensmiddelen enz. De aandacht wordt er opgeves- tigd, dat voor de vrijwilligers, die om bepaalde redenen in Ne derland moeten blijven, de mo gelijkheid bestaat, hun dienst te doen bij de Landwacht Neder land of bij het SS-Wachtbatail- lon in Amersfoort. Tijdens deze keuringen kun nen zich ook diegenen melden, die tot de Germaansche SS in Nederland willen toetreden. Personen tusschen 1930 jaar. die aanmeldingsplichtig zijn vgor den arbeidsinzet, kunnen zich eveneens op een der keurings- dagen aanmelden en worden ge durende hun verbintenis van den arbeidsinzet vrijgesteld. 22 Juni 912 ur Leeuwarden, Huis Schaaf, Breedstraat. 23 Juni 914 uur Amsterdam, Dam 4. 24 Juni 913 uur Utrecht, N.V. Huis, Oude Gracht 245. 25 Juni 9-14 uur Amersfoort, Polizeidurchangslager, Leusder- weg. 26 Juni 914 uur Den Haag, café „Den Hout", Bezuidenhout- scheweg. BINNENLAND Letterkundeprijzen 1942. In een der zalen van het departe ment van Volksvoorlichting en Kunsten heeft de uitreiking plaats gehad van de letterkunde prijzen 1942. Voor deze prijzen kwamen zes leterkundigen in aanmerking, namelijk de heeren R. P. Sijibesma té Heerenveen voor den Harmen Sytstraprijs, A. P. Krul te Scheveningen én J. J. Uilenberg te Paterswoolde voor streekprijizen, Pè v. Andel te Rotterdam en E. Zandstra te Santpoort voor aanmoedigings prijzen en. voor wat uitspannings lectuur betreft, mr. A. Roothaert voor den prijs van uitnemend heid. Dr. J. van Ham, hoofd van de afdeeling boekwezen, heeft den aanwezigen de beteekenis van deze prijzen uiteengezet, n.l. enkele schrijvers te eeren na mens hun volk. Spr. trad vervol gens in beschouwingen over de beteekenis van ieder der prijs winnaars, waarop j'hr. mr. S. M. S. de Ranitz, waarnemend secre taris-generaal, uiteenzette, waar om nu, in vollen oorlog, zooveel aandacht gewijd wordt aan cul tuur. Wanneer men zich in de Germaansche verbondenheid zal hebben ingeleefd, zullen vanzelf kunstuitingen uit het volk op komen, zooals wij tot heden nog niet hebben beleèfd. Journalistenkamp te Vaassen. Voor de derde achtereenvol gende maal zijn Nederlandsche journalisten in het kasteel „De Cannenburgh" te Vaassen bijeen gekomen, ter bijwoning van zomerkampen, georganiseerd door het Verbond van Neder landsche Journalisten. De eerste groep verzamelde zich Zaterdag in de ontvangstzaal van het his torische slot. De heer J. Lear- bueh, zakelijk leider van het Verbond, zette in het kort de bedoeling van deze kampen uit een, waarna hij de leiding over droeg aan den heer J. Raatge ver. Na den gemeenschappelij- ken maaltijd werd het woord ge voerd door jhr. mr. S. M. S. de Ranitz, waarnemend secretaris generaal van het departement van Volksvoorlichting en Kun sten, „De staat zou zonder de pers een gebouw zonder fundament zijn", zoo zeide spreker, „reeds vroeger besefte men dit onbe wust". Spr. herinnerde aan de af kondiging van het journalisten- besluit, dat hij een mijlpaal in de staatsrechterlijke geschiedenis van Nederland noemde. Als gees telijke opvoeders en leiders zijn de journalisten sindsdien vér- antwoordelijlk tegenover de volksgemeenschap en daarmede tegenover den Staat. Slechts wie dit beseft, kan zijn verantwoor delijke en eervolle taak ten volle uitoefenen, besloot spreker. Tentoonstelling van moderne kunst in het Mauritsliuis te 's-Gravenhage. De bovenza len van het Mauiitshuis te 's-Gravenhage, zijn voor eenigen tijd van haar oude kunstschatten ontdaan ten behoeve van een tentoonstelling van moderne kunst, georganiseerd door de af deeling „Gemeenschapswerk Beeldende Kunst" van den Ne- derlandschen Volksdienst in sa menwerking met de Nederland sche Kultuurkamer. Hier zijn thans eenige-honderden meeren- deels zeer verdienstelijke schil derwerken, aquarellen, pastels en eenige beeldhouwwerkjes bij eengebracht, waarvoor de be zichtiging Zaterdagmiddag te drie uur is opengesteld in aan wezigheid van den Beauitragte van den Rijkscommissaris voor de provincie Zuid-Holland, dr. Schwelbel, en van eenige Ne derlandsche autoriteiten. De lei der voor de voorlichting van den N.V.D., de heer J. M. SChroeder, en de heer Ed. Gerdes, hoofd van de afdeeling' bouwkunst, beel dende kunst en kunstnijverheid in het departement Van V. en K., voerden het woord. De be- oordeelingscommissie. aldus de laatste spreker, heeft een moei lijke taak gehad, omdat zij 2/3 van het toegezonden werk we gens plaatsgebrek heeft moeten terugwijzen. In de benedenzalen is een ge deelte ondergebracht van de tefttoonstelling „Wansmaak en gezonde kust", die te Amsterdam met succes werd gehouden en waaruit het publiek kan leeren wat vakmanschap en kwaliteit beteekenen tegenover producten, die als „kunst" worden aange boden, doch op die betiteling -geen, a an .spraak kunnen maken. VERGADERING VAN D. A. EN N. A. F. TE ZWOLLE, j In de Buitensociëteit te Zn I le werd Zaterdagmiddag een vi 1 gadering gehouden van socj s voormannen en functionaris 1 uit de provincies Friesland, G; ningen, Drente en Overijsel 1 het Deutsche Arfoeitsfront van het Nederlandsch Arbeii - front. I( Rede H. J. Woudenberg. De leider van het N. A. F, i J. Woudenberg, hield hierbij'ti| rede. a Het Nederlandsche Arbeij t front werd, aldus spr., bij z oprichting door velen sceptii ontvangen. Een jaar van j J groote moeilijkheden ligt e ter ons. Dit jaar heeft echter historische noodzakelijkheid, I s bestaansrecht en de groeikra 5 van het Nederlandsche Arbeii 1 front overduidelijk bewea5 In de critieke dagen, die ai ter ons liggen, hebben de soct voormannen gestaan als een in de branding en zij hebben 2i ware arbeidskameraden betooi i Zij hebben hun arbeidsmakki geleid, omdat deze juist in i moeilijke dagen leiding ncx* hadden. r Wij beleven een gxootscfe revolutionairen tijd, en de w kers van het Arbeidsfront, i zich positief hebben ingeste d schrijven mede aan de gescJii 1 denis, die thans wordt gemaa 11 In de dagen, die wij thans be! ven, wordt het fundament j e legd voor een betere toekon 4 Later zal blijken, dat juist i e die zich positief instelden zich inzetten voor hun arbeij kameraden, de ware Nederi a ders zijn geweest. De roep om erkenning, om esï plaats in de Volksgemeensdu e: die indertijd door de arbeide r die door het verjoodscl Marxisme tot proletariërs wai ic. gestempeld, werd aangehevi - wordt thans beantwoord. 0 >i der het kapitalisme hebben sta k noch ondernemer zich beka merd om den arbeider, om i gi scheppenden mensch. De mens l( was onder het kapitalisme ii mers niets anders dan een win ir object. ji Thans bezien wij den art* it en zijn drager.als de basis de volksgemeenschap. Dat ie niet zeggen, dat hiermede n) klassenstrijd in wezen is uit) 'b bannen. Deze klassenstrijd fc z slechts verdwijnen, als de mens1 zich er van bewust wordt, d t hij tot de gemeenschap behoo ij) Deze gemeenschap kan zich d' het bijzonder openbaren in b ft| bedrijf en aldaar dient dan u i de werkende mensch zijn soci ri lisme 1 beleven. er Dat socialisme kan nirrM S internationaal zijn, het is s ar bonden aan het volk. De pk cratische machten, die in het vi s leden voor de arbeiders het v« b wezenlijken eener socialistic rechtvaardigheid onmogel n: maakten, verzetten zich ths i tegen het doorbreken van i k nieuwe socialistische idee. Wh rt het is immers zoo, dat deze nie we idee, welke in Duitschla «I door een eenvoudigen fronts I!* daat werd gebracht, de onttro 'e ning beteekent van het goud, d tot dusverre de volken in zi is ban hield. De aanvaarding t au de idee, dat de arbeid en z fc drager de basis vormen van >t gemeenschap, stelt automate eh de noodzakelijkheid van 4< nieuwe economische orde op dl 'e voorgrond. De Duitsche art* Hf Arbeidsdienst voor meisjes. Momenteel staat de gelegenhei w nog open tot aanmelding v« b de Octoberlichting 1943 van dl arbeidsdienst voor meisjes. Aai ae meldingen moeten schrifteli lri worden gericht tot de afdeelita registratie van staf A. D.Mfi Woestduinlaan 1 te Doorn. Hanzebank in liquidatie. de op 17 Juni 1943 te Den Hl gehouden vergadering van ai dcelhouders werden de jai 'stukken goedgekeurd. De voi zitter deelde mede, dat nog 1 jaar de aandeelhouders opnietm, zullen worden opgeroepen, tea einde hun de slotbalans voor leggen, welke per 30 Juni IS zal worden opgemaakt. Vroegtijdig samenscholen vK winkels. - Te Hilversum is verordening uitgevaardigd, - ke een verbod inhoudt om 4 te morgens voor 8 uur in de rij.' h staan voor levensmiddelen*® fee kels.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1943 | | pagina 2