-ONDERDAG 10 JÜNI 1943
34STE JAARGANG N°-10577
"MOMENTJE
ireaux: Papengracht 32 - Giro 1Ö3003
uyfi«f/»nn» Redactie 20015. Admin. 20935
ilefoon:
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
C. M. van Hamersveid, Directeur.
Th. VVilmer, Hoofdredacteur.
Zware Sovjel-ver-
r ezen aan den Koeban
,m DUÏTSCH
23; WE ERM AC HTSBERIC HPT.
'ill Het Duitsche weermachtsbe-
e it van Woensdagmiddag luidt:
Ti „Aan het Oostelijk front von-
J, I n gisteren geen gevechten van
iwi jeekenis plaats.
365 Tijdens de -gevechten aan het
J jebanbruggehoofd in de afge-
eis jpen veertien dagen, waarbij
isei i Sovjets dertien- divisies in-
jterie, drie infanteriebrigades,
Sal s pantserformates en sterke
stu iegerstrijdkrachten in den
azi rijd. brachten, leed de vijand
y er zware verliezen aan men-
hen en materiaal. Alleen bon-
tk rd pantserwagens en 350 vlieg
L igen werden vernietigd,
ac Vliegende artillerie heeft gis-
kren aan de Oostkust van de
ie van .Azof 47 landingsbooten
r Sovjets tot zinken gebracht,
bi den centralen sector van
t Oostelijk front werden bij
a poging der Sovjets onze
1 iegvel-den en ravitailleerings-
sti »unpunten te bomfoardeeren 75
oui arjetvliegtuigen neergeschoten,
ild aarvan alleen elf door Spaan-
He jagers, In totaal verloor de
2 :and in het Oosten gisteren 141
22 iegtuigen, Drie eigen vliegtui-
it 1 n worden vermist. Zware
koi uitsche gevechtsvliegtuigen
tol inbardeerden in den nacht van
:lti op 9 Juni haveninstallaties
1 a de Algerijnsche kust."
0 ITALIAANSCH
tet VV E ERM AC irr S B E RICHT.
1369 Het Xtaliaansdhe weenmachts-
k 1 richt luidt als volgt:
l Ret garnizoen van het eiland
ai atelleria, dat in den loop van
ai teren heeft bloot gestaan aan
coi 1 ononderbroken lucihtbom-
21 rdem-ent, heeft niet geant-
ord op de sommatie van den
and zich over te geven. Het
and werd ook hevig gebom-
j rdeerd door een groote for-
tie oorlogsschepen: een vij an
ti ijk vaartuig werd door onze
manen werpers getroffen. Vijf
adi andelijke vliegtuigen werden
J ar de ludhtdoelartillerie ver-
JA ild en tien neergeschoten door
1 3 |ers van het 53ste luchtregi-
18t ;nt tijdens luchtaanvallen.
pal itsche jachtvliegtuigen scho
;en 1 twee Spitfires naar boven de
t0, idelijike kusten van Sicilië.
a vijandelijke luchtaanval op
'j,\j ibonia en omgeving deed
ien lige gebouwen instorten en
roorzaakte eenige branden. Er
P a enkele slachtoffers. Getrof-
3 1 door de luchtdoelartillerie
rden twee vliegtuigen neerge-
<00 aid, een te Calasetta, een an-
'tfst t te San Antioco. (Cagliari)."
all
vla Pantelleria eu Lampedusa.
nt'j !a aanvulling op het Italiaan-
nl ie_ weermachtsberioht wordt
icieel nog het volgende me-
I ledeeld:
voo ia de bezetting van Tunesië
ate ad het eiland Pantelleria van-
voo 'sprekend bloot aan de aan-
tne len van den vijand, die pro-
levi trde deze hinderpaal voor de
ban leepvaaart door het Kanaal
:tsji 1 Sicilië uit den weg te rui-
tee n. Het bómbardeeren, waar-
jij de op 9 Mei een aanvang werd
aa-akt, werd in den loop van
1 tijd een direct liicht- en zee-
ensief, dat voortdurend in
i'igbeid toenam en in de laat-
1 dagen haar hoogtepunt be-
d« kte.
a"' lit offensief had blijkbaar ten
23S ll de verdedigingsinstallaties
J «et weerstandsvermogen van
m garnizoen op het eiland te
"v,i twakken. om hen tot over-
eeS 'e te dwingen of den afweer
een eventueèle landing te
lammen. Doch het dappere
'j tizoen van het eiland heeft
1 1 strijd met vastberadenheid
lenomen, de aanvallen met de
d<i ttste paraatheid afgeslagen en
t>r» irdoor alle plannen van den
!U" >nd verijdeld.
ere nsteren wienp de vijand parn<-
ve tten neer met een d-oor gene-
JJ 9 Spaabz ge teekenden op-
lw b van het Engelsch-Ameri-
kaansche hoofdkwartier om zich
over te geven. Men kan zich
voorstellen wat voor een ant
woord daarop de admiraal, die
het bevel voert op het eiland en
over het garnizoen, gegeven
heeft.
De dappere verdedigers van
Pantelleria zijn allen bereid te
strijden en vastbesloten den
vijand de verwachte landingspo
ging duur te laten betalen.
Lntusschen heeft het kleine,
doch dappere garnizoen van het
kleine eiland Lampedusa, dat
van alle zijden door den vijand
omringd wórdt, reeds met suc
ces een landingspoging afgesla
gen en hierdoor den vijand een
voorproefje gegeven van den
strijd, dien hij voeren moet,
wanneer hij zich meester wil
maken van deze kleine, doch
sterke vooruitgeschoven stelling.
ITALië DRIE JAAR IN
DEN OORLOG.
Vandaag, den lOen Juni, be
gint voor Italië het vierde oor
logsjaar. Deze verjaardag wordt
in Italië gevierd als de dag der
Italiaansche marine.
Ter gelegenheid van dezen
dag der marine wordt van offi-
cieele zijde te Rome een samen
vattende statistiek over de ver
richtingen en de successen der
Italiaansche vloot gepubliceerd.
In totaal zijn volgens deze
publicatie 354 schepen met een
totalen inhoud van 1.387.018 ton
wat betreft de koopvaardijsche
pen en een totale waterverplaat
sing van 366.113 ton wat betreft
de oorlogsschepen tot zinken ge
bracht en 79 schepen met een
totalen inhoud van 98.660 ton
wat betreft de koopvaardijsche
pen en een totale waterverplaat
sing van 358.570 ton wat betreft
de oorlogsschepen beschadigd.
Door de Italiaansche duikboot-
vloot zijn tot zinken gebracht
208 schepen met een totale water
verplaatsing van 168.279 ton
voor de oorlogsschepen en
1.236.626 ton voor de-koopvaar
dijschepen.
De Italiaansche bladen leggen
den nadruk op d-en vastbesloten
wil tot strijden en overwinnen
van het Italiaansche volk en op
den arbeid der marine, van wel
ker verrichtingen een indruk
wekkend getuigenis wordt afge
legd door de uitvoerige statis
tieken.
De Duitsche bladen van Don
derdag wijzen op de onveran-
derlijken wil van Italië om te
zamen met den spilpartner
Duitschland de eindoverwinning
te bevechten.
VERKLARING VAN JAPAN-
SCHEN WOORDVOERDER.
Deze oorlog is zoo onmensche-
liik. beslissend en definitief dat
men niet meer tusschen over
winnaars en overwonnenen zal
kunnen beslissen. Er zullen
veeleer alleen maar overleven
den zijn en menschen die tot
den ondergang gedoemd zijn,
zoo verklaarde de woordvoerder
van het Japansche Lagerhuis,
Tadahiko Okada voor een zeer
groote mensöhenmenigte in het
Hibajipark te Tokio. Het is zaak
zoo ging Okada voort, om alle
strijdkrachten te concentreeren
om de Ver. Staten en Groot-
Brittannië te vernietigen, daar
die niet schouder aan schouder
met Japan kunnen blijven be
staan en die hun onverzadigba-
ren mabhthonger zouden trach
ten te stillen wanneer zij niet
totaal vernietigd worden.
ROOSEVELT OVER DEN
GASOORLOG.
Roosevelt heeft verklaard, dat
de Spilmogendheden naar allen
schijn .voorbereidingen treffen
voor éiet gebruik van gas. Zou
den zij met den gasoorlog be
ginnen, dan zouden onmiddellijk
vergeldingsmaatregelen worden
genomen.
Het is, zoo verklaart men te
Berlijn, niet de eerste keer, dat
van vijandelijke zijde dergelij
ke beweringen worden gelan
ceerd, Wanneer de president der
Vereenigde Staten deze tot de
zijne maakt, spreekt daaruit een
zekere nervositeit, misschien ook
de wensch zich en zijn bondge-
nooten a priori een alibi te ver
schaffen voor een eventueel in
die richting gaand eigen plan,
TURKIJE WIL IN VREDE
LEVEN,
De president van Turkije,
Ineunoe, heeft ter gelegenheid
van de opening van het zesde
partijcongres te Ankara een re
de gehouden, waarin hij er voor
al de nadruk op legde, dat het
doel van de Turksche politiek
ook op het huidige oogenblik
van den wereldoorlog is den vre
de voor het land te behouden.
Het volk is echter vastbesloten
en bereid de veiligheid van het
land te allen tijde te verdedigen.
Uit Port Bragg in Noord
Carolina meldt Associated
Press,"- dat bij het neerstorten
van een Amerikaansch militair
vliegtuig twintig personen om
het leven zijn gekomen. Het
vliegtuig verongelukte in de
nabijheid van het vliegveld Lu-
rinburg. Maxton,
BINNENLAND
Burgemeesters. Bij besluit
van den commissaris-generaal
voor bestuur en justitie is on
middellijk ingaand ontslag ver
leend aan: W .C. Ninaber. als
burgemeester van Beemster; L.
H. Simons, als burgemeester van
Haarlemmerliede en Spaarn-
woude; Jhr. H. L. M. van Nis
pen tot Sevenaer. als burge
meester van Laren (N.-H.); B.
A. P. Baron van Harinxma thoe
Slooten. als burgemeester van
Nederhorst den Berg: P. van de
Ven. als burgemeester van Uit
geest: C. A. van Woelderen als
burgemeester van Vlissingen;
mr. G. P. J. M. de Kerf. als
burgemeester van Sas v. Gent;
A. J. de Bruvn als burgemeester
van Eikerzee en Ellemeet: J. P.
M. Beelaerts van Emmichoven,
als burgemeester van Zuidzande.
De hulpverieening aan Rot
terdam. Het prachtige ge
baar. waarmede het Nederland-
sehe volk de bij den ramp van
31 Maart 1.1. in Rotterdam ge
troffenen tegemoet is getreden,
heeft het mogelijk gemaakt, dat
de nood hier op grootecheepsche
wiize kon worden gêlenigd. Uit
den overvloed van goederen, die
ziin binnengestroomd, konden
sedertdien vele honderden reeds
worden voorzien van huisraad,
kleeding. dekking en andere
nuttige artikelen. Vóór het ech
ter zoover was. moest eerst het
noodige herstel-, schoonmaak-
én sorteerwerk worden ver
richt hetgeen uiteraard eenigen
tiid vereischte. Het Nederland-
sche volk heeft echter niet al
leen in natura. doch ook met
geld een schitterend bewijs van
ziin medeleven gegeven. Daar
door kan binnen enkele dagen
een begin worden gemaakt met
de uitreiking van zoogenaamde
waardebonnen, waarop de goe
deren die in de bijeengebrachte
voorraden niet aanwezig ziin,
bii winkeliers kunnen worden
betrokken. Op deze wijze krij
gen de artikelen, die alleen voor
getroffenen .ziin gereserveerd,
hun bestemming. Hoe gaat de
verstrekking van waardebonnen
nu in haar werk? Nadat de ge
troffene zich met het stedelijk
kantoor van den N.V.D. te Rot
terdam in verbinding heeft ge
steld en opgegeven, wat hem.
eventueel na de verstrekking
van goederen uit de voorraden,
nog ontbreekt, stelt de N.V.D.
zich in verbinding met de stich
ting Rotterdam, die na rugge
spraak met de schade enquête
commissie al of niet toestem
ming verleent tot aankoop vap
de betreffende artikelen, dit om
mogeliik misbruik te voorko
men. De aanstaande kooper
maakt intusscnen Heuze en
VRAGEN
Wenk je in een fabriek of op
een kantoor?
Zit je op een HBS of op een
Ambachtsschool?
Is je vader industrieel of ar
beider?
Verdient hij duizend of hon
derd gulden per maand?
Om deel te nemen aan een
weersportkam-p behoeven deze
vragen niet beantwoord te
worden.
De weersportkampen staan
open voor iederen Nederland-
sóhen jongen van 1618 jaar.
Kosten zijn aan de kampen
niet verbonden.
De kampen duren een maand.
Werkgevers en scholen moeten
vrijgeven.
Werkgevers moeten loon door
betalen.
Werkgevers mogen deze maand
niet van de vacantie aftrekken.
Iedere Nederiandsche jongen
een maand naar een weersport-
kamp.
Meldt je aan bij het bureau
voor Germaansohe weersport-
kampen, Haarlem, Spaarne 94,
Den Haag, Nassauplein 6, Rot
terdam, Eendraohtsweg 35.
vraagt den winkelier, een en
ander voor hem gedurende en
kele dagen te willen reservee
ren. Vervolgens ontvangt de
kooper ziin waardebon. Nu is
het echter mogeliik. dat het ge
kozene duurder of minder duur
is dan het bedrag dat de waar
debon aangeeft. In het eerste
geval moet de kooper het ver
schil zelf bijpassen; in het an
dere ontvangt hii dit verschil
van den winkelier in geld te
rug. Aangezien de op de waar
debonnen vermelde gelden een
bijdrage vormen van het Neder
iandsche volk. worden deze bij
uitkeeringen van andere instan
ties niet in mindering gebracht.
Voor het overige zij verwezen
naar de op de waardebonnen
voorkomende bepalingen, die
zoowel vooiykooüers als winke
liers van belang ziin.
STEKELTJES.
Ik zie de laatste dagen
jongelieden bedachtzaam
langs slooten en grachten
gaan om met een verrader
lijk schepnet de argelooze
visohjes te vangen, die nog
nauw hun wettig bestaan zijn
aangevangen tusschen de
meest vaderlandsche oevers
van onzen gezegenden grond.
Het moet een of andere ge
heimzinnige drang zijn, die
hen van de schooltuintjes,
met sla en spinazie naar de
oevers van slooten heeft ge
jaagd. Ik besef zeer wel, dat
wij eens in onze jeugd aan
denzelfden drang hebben ge
hoorzaamd, al kan ik mij in
de verste verte niet herinne
ren, wat wij met die stekeltjes
plachten te doen of waar die
dieren bleven.
Maar nu vraag ijc mü af:
groeien uit deze bedachtzame
stekeltjesvangers de enthou
siaste visschers, die er eens
zullen uitzien als zeerobben,
klaar voor een reis om de
wereld en met breede geba
ren verhalend over de twaalf
ponder, die hen drie uur lang
meesleurde langs den oever
van het bruisende meer?
Of is het een simpel be
drijf geworden, dat met ge
raffineerd overleg stekeltjes
kweekt, omdat het beter is
over eenigen tijd iets in de
pan te hebben dan niets, nu
de braadpan verweduwd en
eenzaam aan de pannenhaak
hangt? Dan verwacht ik
binnenkort een stekeltjesbon
op onze levensmiddelenkaart.
„AFSCHEID VAN ZEKERE
LUISTERAARS".
Hedenavond om 18.45 uur
spreekt Max Blokzijl, via den
zender Hilversum 1, in de serie
„Brandende kwesties" over het
onderwerp „A&eheid van zekere
luisteraars".
KEURINGEN VOOR DE
WAFFEN-SS HET LEGIOEN
EN DE LANDWACHT
Het SS-Ersatzkommando Ne
derland deelt mede:
Nederlanders van Arisch
bloed, in den leeftijd van 1745
jaar (ook gehuwden), die licha
melijk zoowel als geestelijk goed
ontwikkeld zijn en zich geheel
kunnen geven aan de eischen,
die de opleiding hun stelt, kun
nen zich bij de genoemde adres
sen vervoegen ten einde ge
keurd te worden.
Bij de onderzoekingen wor
den ook alle gevraagde inlichtin
gen verstrekt met betrekking
tot de verzorging der familiele
den, duur der opleiding, extra
Bij ona« Vrijwilliger». Het soldaten-
orkest (peelt de bevolking luiste»!
aandachtig toe
SS PK Mobius-O-ti-P a söheweg.
levensmiddelen enz,
De aandacht wordt er opgeves-
tigd, dat voor de vrijwilligers,
die om«bepaalde redenen in Ne
derland moeben blijven, de mo
gelijkheid bestaat, hun dienst te
doen bij de Landwacht Neder
land of bij het SS-Waóhtbatail-
lon in Amersfoort.
Tijdens deze keuringen kun
nen zich ooik diegenen melden,
die tot de Germaansche SS in
Nederland willen toetreden.
Personen tusschen 19—30 jaar,
die aanmeldingspliehtig zijn voor
den arbeidsinzet, kunnen zi-dh.
eveneens op een der keurings-
dagen aanmelden en worden ge
durende hun verbintenis van
den arbeidsinzet vrijgesteld.
17 Juni 914 uur Rotterdam,
Deutsche Haus, Westzeedijk.
18 Juni 9—12 uur Breda, res
taurant „Modern", Markt.
18 Juni 1518 uur Den Bosch,
hotel „Noord-Brabant", Markt 45
19 Juni 912 uur Venlo, Deut-
Isches Haus, Egmontstraat 16.
i 19 Juni 1518 uur Arnhem,
•café ..Royal",
j 20 Juni 912 uur Hengelo,
café „Modern". Spoorstraat 18.
I 2$ Juni 1518 uur Zwolle, ho-
I tel „Geitenbeek".
21 Juni 912 uur Assen, Con-
certhuis a. d. Vaart.
21 Juni 15-18 uur Gronin
gen, Conceerthuis, Poelestraat.
I 22 Juni 912 ur Leeuwarden,
Huis Schaaf, Breedstraat.
23 Juni 914 uur Amsterdam,
Dam 4.
24 Juni 913 uur Utreaht,
N.V. Huis, Oude Gracht 245.
25 Juni 914 uur Amersfoort,
Polizeidurchangslager, Leusder-
weg.
26 Juni 914 uur Den Haag;
café „Den Hout". Bezuidenhout-