fUd. Buitcolaadz Mr. H. Geiac. LeideoRed. Stad Sport i M. Zondcrop, Leiden; Red. Omgeving: L. Rooien.. Leiden: Red. Letteren en KunstFr. Schneiders, Leidenverantwoordelijk voor de •dvertentiëo; C, de Heiden, Leiden, Verduisteringstijden van 16 tot en met 22 Mei van 21.455.30 u. MAANSTANDEN. Dond. 20.5: 6.29 onder, 22.14 op. Vrijd. 21.5: 7.10 onder, 23.26 op. Zat. 22.5: 8.01 onder. Zond. 23.5: 0.32 op, 9.02 onder. Maand. 24.5: 1,22 op„ 10.12 onder JDinsd. 25.5: 2.04 op, 11.28 onder. Zij hebben waar zij konden de verantwoordelijke personen, lei ders van dienstinstanties, be drijfsleiders, enz. gearresteerd en wanneer zij hun verantwoor ding hebben vastgesteld, dan heeft hun hun positie geen voor deel gebracht, integendeel, dan werden zij nog meer verantwoor delijk gesteld. Ik weet met welk een zorgvuldigheid de gerechten gewerkt hebben, want er was Iets aanwezig wat bij standge rechten zeldzaam is: er waren vrijspraken, er waren gevallen, waarbij de zaak aan de gewone rechtbanken werd overgedra gen wanneer de stand van zaken niet duidelijk was en er was een heel groot aantal vonnissen, waarbij het standgerecht mij ter stond gezegd heeft: voltrekt u a.u.b. de doodvonnissen voorloo- pig niet, laat ons wachten, hoe d-e zaak zich verder ontwikkelt. Kameraden! Het is treurig, dat er zooveel slachtoffers gevallen zijn. Wij moeten ze op de oor logsrekening zetten, evenals wij het niet slechts verscheidene malen, maar vele malen groote- re aantal slachtoffers op de oor logsrekening moeten zetten, die ten offer gevallen zijn aan de bomaanvallen der Engelschen en Amerikanen hier in Nederland, niet in Duitschland. De aanval op Rotterdam heeft meer offers ge kost en meer onschuldig bloed dan noodig was om hier de orde te herstellen. Ook onder de Nederlanders is het element van ordening sterk geweest. En dit heeft er voor gezorgd, dat de orde weer spoe dig hersteld is. Gij, Nederlan ders, zult jegens mij zooveel be grip en ook goeden smaak aan den dag leggen, dat ik dezen Nederlanders niet mijn dank be tuig, want, wat zij gedaan heb ben, dat hebben zij gedaan uit een gevoel van verantwoording jegens hun Nederlandsohe volk en zij mogen het bewustzijn me- deneinen, dat zij door hun krach tig optreden en door het feit, dat zij opkwamen voor de orde ning, erger hebben verhinderd. Wij zelf, zijn in nationaal-socia- listische lotsgemeenschap aan eengesloten gebleven, een ge meenschap, die steeds hechter aaneen gelascht wordt tot een blok, dat juist de drager zal zijn van de toekomst van dit land. Ik heb bij deze gelegenheid verschillende feiten geconsta teerd. Een dezer feiten is, dat overal, waar de leiding het zij in bedrijven of in dienstin stanties -zich van haar verant woordelijkheid bewust was, de rust bewaard werd. Overal, waar de leiding lespeurd heeft: er komt onrust en tot zich zelf gezegd heeft: dat geeft ongelukken, en toen opgetreden is. gewaar schuwd en toegesproken heeft: daar bleef het rustig. Overal, waar dat niet het geval was, ont stond onrust. Wij hebben hier ook geconstateerd, dat er bedrij ven en dienstinstanties waren, waarin de leiders en het hoogere personeel en ook het personeel van het middensoort, dat blijk baar tevoren had opgehitst, aan hun schrijfbureaux zaten en zich in de handen wreven. Zij zijn aan hun schrijfbureaux blijven zitten, om te kunnen zeggen: wij hebben er niet aan mee gedaan. Dat is een lafheid en een schaamteloosheid tegenover de misleide arbeiders. Ik gelast verplichtend voor de toekomst, dat de leiders der be drijven jegens mij verantwoor delijk zijn voor de orde in het bedrijf, dat het een ambtsschen ding van hen is, wanneer zij niet bemerken, dat er onrust ont staat en, wanner zij dan niet met dienovereenkom stig initiatief kalmeerend en ver helderend optreden. Niemand moet juichen dat ditmaal de bliksem naast hem is ingesla gen. Wij hebben allemaal nog iets anders moeten constateeren, n.l. hoe verschrikkelijk gevaarlijk een dergelijk opgeschroefd avon tuur juist voor het Neaerland- sche volk zou kunnen worden. Ik wil er niet eens aan denken wat er gebeurt, wanneer even tueel de uitvoerende macht vol ledig optreedt en, desnoods, bij overneming van de uitvoerende imacht door den Wehrmachtshe- fehlshaber de weermacht zelf met haar zware wapenen moet< ingrijpen. Ik denk slechts aan de bepaald precaire levensmid delenpositie in dit land. Wan neer in een toestand, waartoe het hier gekomen is, de melk wordt verspeeld, wanneer inrich tingen getroffen worden. het raapzaad, dat immers den aan voer van uw vet moet waarbor gen, of het graan wordt afgesne den, of wanneer boerderijen in brand worden gestoken, ja, Ne derlanders, denkt er eens over na: is dat eigenlijk de commune, die zich daar aanmeldt en bin nen wil komen? Het is mij vol komen duidelijk dat dit zeer ge cultiveerde land, dat het groot ste aantal mensehen op zijn ge bied voedt, dezen tijd slechts bij uiterste discipline kan doorstaan en dit druk ik u op het hart, want om uwentwille moet de discipline gehandhaafd worden. Het is geen daad van vaderlands liefde, wanneer heden iemand zijn levensmiddelen en graan zijn boter enz. verdonkeremaant en niet naar de ordelijke distribu tie toeleidt. Het zijn allemaal maar egoistisehe voorwendsels voor den enkeling, die meer geld wil ontvangen dan zijn volksge noot, die zijn levensmiddelen op ordelijke wijze' aflevert, of het zijn egoistisehe motieven voor den ander, die juist op kosten van den ander beter wil leven. Het voorwendsel, dat daardoor afbreuk gedaan wordt aan het Duitsche Rijk, is valsch, want ik kan u zeggen: zoo groot zijn de door Duitschland gestelde eischen in het geheel niet, als dat zij niet onder alle omstandigheden kunnen worden nagekomen en gegarandeerd. In feite komen zij overeen met hetgeen de bezet tende macht, volgens de Haag- sche Conventie inzake den oor log te land. kan opeischen en voorts vormen zij in zekeren zin een tegenwicht voor hetgeen den arbeiders toekomt, die bui ten het land werken. De clan destiene handel moet door u be streden worden en in dit op zicht zijt gij volkomen souve- rein. Wanneer de Nederlanders niet willen, is er geen clandes tiene handel, want de eerste verkooper van een clandestien artikel op het gebied van levens middelen in dit land moet altijd een Nederlander zijn. Wanneer de Nederlander de volksche dis cipline handhaaft, bestaat er geen clandestiene handel. Opdat echter juist hier de eigen disci pline en de eigen verantwoorde lijkheid volkomen worden gega randeerd, heb ik met den heer Wehrmachtsbefehlshaber afge sproken, dat niemand de Neder- landsche uitvoerende macht zal tegenhouden, wanneer zij een zwarten handelaar vervolgt. Het zal niet voorkomen, dat de een of andere Duitsche dienstinstan- tie, of de een of andere Duit- scher zegt: „Neen de man mag niet vervolgd worden, want hij heeft iets aan m ij verkocht". Dat zal niet gebeuren. „Er wordt mateloos opgehitst." Kameraden! De ophitsing komt van den overkant. Er wordt ma teloos opgehitst en er worden door den overkant ook aanwij zingen verstrekt. Maar ik moet u terstond zeggen: ik zou dat niet heel ernstig opvatten, wanneer wij normale tijden hadden, voor zoover men, in een toestand van oorlog, normale tijden kan heb ben. Integendeel, iik heb kunnen constateeren. dat hetgeen daar ginds wordt omgeroepen zoo dom is, dat ik mij genoodzaakt zie het hier en daar via onze pers beikend te maken, omdat er im mers in de radio niet naar mag worden geluisterd. En ik wil het ook in de toekomst zoo laten. Deze onvrijwillige medewerkers van den oranjezender moeten mét hun grootste succesnummers voor u niet verloren gaan. Maar de toestand is. anders. Wij moe ten er rékening mede houden en wij houden er rekening mee, wellicht zelfs meer dan onze te genstanders, dat zij toch eens hier verschijnen om tot een aan val over te gaan. En voor dat ge val heb ik u reeds gezegd: wij moeten voorzorgsmaatregelen nemen tot het uiterste. Waarom de radio-toe steilen in beslag ge nomen worden. Het zou kunnen gebeuren, dat de een of ander en bepaalde kleine groepen zich door gege ven aanwijzingen laten verlei den en door hun voorbeeld an deren meesleepen. Dan zou er een onzegbaar en niet te overzien ongeluk over Nederland los barsten. Niet voor de Duitschers, maar voor hen, die toch eigen lijk in dat geval met leege han den voor soldaten staan, die de beste wapenen ter wereld in handen dragen. Ziet u, ik wil verhinderen, dat er een ongeluk geschiedt. Dit heeft mij na zeer lange overwegingen er toe ge bracht, de radiotoestellen in be slag te laten nemen. Kamera den, er is geen enkel motief aan wezig om dat toe te juichen. Ik schroom zelfs niet, met elkeen hierover in discussie te treden. Ik maak mij in het geheel niet bezorgd om met de heeren ginds in Engeland, ook voor het volk in discussie te treden, want ik weet, dat eens, zelfs al zou het nog jaren duren, de goede zaak, die wij vertegenwoordigen, zal doordringen. Hoewel de rechts voorwaarden aanwezig waren om de radiotoestellen zonder schadeloosstelling in beslag te nemen, heb ik gelast, dat er een schadeloosstelling gegeven zal worden, zooals deze in de hui dige omstandigheden op eeni- gelei wijze mogelijk is. Dat ik u, nationaal-socialisten, echter niet bij deze actie betrek, dat spreekt van zelf, want gij staat bij ons en wij staan bij u. Wat moest er met de staking bereikt wor den? Laten wij ons nog eens afvra gen, wat er met deze staking be reikt moest worden, Moest- er bereikt worden, dat wij, Duit schers, toegeven? Wellicht ben ik soms te lankmoedig geweest. Ik heb dit oordeel scherp moe ten corrigeeren. Of was het het doel van deze staking, er voor te zorgen, dat thans plotseling de Engelschen toch hier zouden komen? Nu, het gepraat over dit tweede front heeft juist midden in deze onrustige dagen een dras tische belichting gekregen. Daar kwam n.l. op eens een medewer ker van radio-oranje aan het woord, die verklaarde, dat dit natuurlijk een zeer bedenkelij ke zaak is. Want wanneer zulk een onderneming mislukt, zou dat een catastrophe zijn. Wij we ten, aldus de spreker van radio oranje. dat de Duitschers hier in het Westen, tientallen divisies hebben. Wij kunnen daarom in het geheel niet zeggen, of wij dit jaar nog een tweede front zullen kunnen vestigen. U ziet dus, dat ik u de wijs heden van den oranje zender in het geheel niet onthoud. Ik ge loof dat een misrekening inzake de militaire positie wellicht ook de oorzaak geweest is, dat de een of ander, zijn discipline niet bewaard heeft. Het begrip Afri ka speelt hierbij een groote rol, omdat men meent, dat de gebeur tenissen in Afrika, die voor ons Duitschers, zeer smartelijk zijn, zoo iets als een beslissende stra tegische nederlaag zouden zijn. Ik wil u .dat eens nauwkeurig verklaren. Wanneer Tunis voor den strijd om Europa beslissend zou zijn, weest u er dan van ver zekerd, dat de Fuehrer deze plaats in het jaar 1940 had be zet en zoodanig had versterkt, dat niemand zich daaraan had kunnen vergrijpen. Maar de toe stand was anders. Toen de ge beurtenissen in November en bij de jaarswisseling van 1942 zich begonnen af te teekenen, moest de Fuehrer tot zich zelf zeggen: „Thans hebben de Engelschen en Amerikanen al zooveel troepen en materiaal geconcentreerd, dat zij er ergens op willen losslaan. Toen heeft hij den tegenstander het strategisch initiatief ontno men door naar Tunis te gaan. Anders zou de vijand n.l. waar schijnlijk ik geef het openlijk toe op het voor ons niet aan gename tijdstip van het vroege voorjaar van dit jaar, met drie of vier legers, die hij thans bijeen heeft, ergens een landingspoging op het continent gedaan hebben, wellicht hier in het Westen. Zoo heeft de Fuehrer den vijand ge dwongen al zijn materiaal en wat hij aan troepen on eenigerlei wijze kon missen, te gebruiken in Afrika, dus aan den overkant van onze. pantsergracht, de Mid del landsche Zee. ia het Zuiden, en daar den aanval te openen op een kwalitatief superieur, numeriek echter slechts onbe- teekenend deel van onze weer macht. In één woord, de Fueh rer heeft in strategisch opzicht zes maanden gewonnen door het feit, dat hij naar Tunis ge gaan is, zes maanden,welker verlies onze tegenstanders bitter moeten betalen, want inmiddels is Europa onaantastbaar gewor den. Ja. Duitsche en Nederlandsche kameraden, ik zou de zaak eens omgekeerd willen zien. Hoe zou den wii dan de kansen van onze tegenstanders in het algemeen kunnen beoordeelen. wanneer het hun na zes maanden tiids en na het opofferen van zooveel menschen en zooveel materiaal niet eens gelukt zou ziin. niet eens het voorterrein te zuive ren. dan zouden wii immers thans reeds kunnen constatee ren. dat de tegenstanders den oorlog verloren hebben. U moet u eens voorstellen, dat wii thans niet alleen eenmaal, maar viif. zes, of tienmaal zulk een Tu nis kunnen verdragen, waarbii wii de binnenste linie en den veiligen aanvoer hebben, en de tegenoartii over zee moet ko men. over de zee. waarin zich onze duikbooten bevinden en waarheen onze bommenwerpers vanaf de beschermde en veilige vliegvelden van het binnenland altiid weer kunnen losstormen. Landingen aan de kust ziin niet eenvoudig. In ieder geval ziin zii totdusver noch in den eer sten noch in den tweeden we reldoorlog ooit aan de Engel schen of Amerikanen gelukt en daar zal het bii bliiven. De bom aanvallen op Diiitsch gebied. Wellicht sneelt ook nog iets anders een rol. Wellicht zegt men tot zich zelf. dat die hom- aanvallen op Duitsch gebied mettertiid toch invloed zullen hebben. Welnu, nationaal-socia listen. daarover kan ik u een ding zeggen: de plannen, die wii voor onze wapenindustrie had den. voorzagen in een bepaalde productie van waoenen. De bom aanvallen van onze vijanden ziin niet alleen niet in staat ge weest de uitvoering van deze plannen te verstoren, doch on danks alle bomaanvallen is de productie aan wapenen van de meest waardevolle soort, groo- ter geweest, dan onze plannen voorzagen. Misschien zal men echter zeg gen: de bevolking wordt murw gemaakt. Klik. Nederlanders, wanneer men na een bomaan val in een Duitsche stad komt. dan hebben de bewoners zich zeer snel weer hersteld Dan ziin zii nog veel harder en vast beradener in een toorn van wraak om hun rnterste kracht te "even. En daar komt nog iets bii. De menschen. die thans in DuitmMand hun bezit en bun inrichtingen verloren hebben, moeten tot zich zelf zeggen, dat zii deze bezittingen slechts kun nen terugwinnen. wanneer Duiit°chlan<l overwint. Fn daar om- de uiterste krachtsinspan ning ook uit verstandelijke over tuiging om vol te houden en. al vaüen er nog zooveel bommen toch vol te bonden, tot de over winning is behaald. Bedenkt u bet gevoel van trots dat wij hebben, wan neer wii ons voor oogen houden, hoe de Duitsche soldaten, daar ginds in die woestün. ver ver wijderd van hun dichtst-bii ge legen steunnunnten en in Sta lingrad. zfch gehandhaafd heb ben. Hoe hebben zü zich in die geïmproviseerde stellingen ginds overzee, in Tunis.gedragen en hoe zijn de Engelschen in de jarenlang versterkte en boyen- matig bewanende vestingen te Singapore of de Amerikanen op Corregjdor er van doorge gaan Jawel, wij zijn bereid, zii moeten slechts aanvallen. Wii ziin daartoe bereid, wii wen- schen het. want de aanval zal de beslissing brengen en wel voor ons. want wii zullen terug slaan. zoodat zii er in het geheel niet meer aan kunnen en willen denken mn nrig eens te komen. ..Wii weten immers waar het om gaat". Wii weten immers waar het om gaat. Deze oorlog, die thans hier gevoerd wordt is niet een oorlog, zooals totdusver in Euro pa gevoerd is. Vroegere oorlo gen gingen om grenzen, om oor logsschadeloosstellingen. handelsverdragen, en. wanne de eene partii den oorlog ve loor. dan verging het haar sled maar na eenigen tiid wist zich te herstellen. Neen, thai gaat het om ziin. of niet zij thans gaat het om het naak bestaan en wel voor den stai voor het volk en voor elk a zonderliik in geheel Europa. Ia dergeliiks is er wellicht allei geweest in de godsdienstoorl een. Toen werden ook degene die hun geloofsvrijheid wild; hebben, uitgeroeid, maar preci hetzelfde was het eigenlj slechts ten tiide van de volk verhuizing. Toen zijn de leven ordeningen op elkaar gebot: zooals zii uit het ras ontstonde dus volkeren met een bepaal kenmerk. Wanneer toen el volk overwonnen was. werd h ook vernietigd. Ziet. kamerad thans is het precies zoo. Wa neer er thans een bolsiewis sche overwinning zou kom! zcu het volkomen onverschil' ziin. of hier iemand opstaat zegt: neen. ik was immers ge nationaal-socialist en ik was ii mers geen fascist, ik was ii mers een oranie-bolsiewist. 1 zou Stalin volkomen koud lat< Die zou hem slechts aankijk en zeggen, een bolsjewist woi ie nooit, want ie bent een G( maan en daarom: schot in d nek. Dat het zoo is. kameradf daartoe beroep ik mii op e volkomen onverdachte getuij n.l. op den beroemden Wend Willkie, den concurrent Roosevelt bii de laatste Amc kaansche verkiezingen. I heeft een reis gemaakt, kwi door Roviet-Rusland en heeft een boek geschreven. Daai heeft hii geconstateerd, dat dit Soviet-Rusland heele voll lagen en heele generaties es vou.dig ziin uitgemoord. Uit e samenstelling, die er gemai is. is tot aan het iaar 1941 1 volgende gebleken: er werd terechtgesteld dus door de n thodes der Gnoe. met een scl in den nek bewust doodgesc! ten: 28 bisschoppen. 42.800 pril ters. 75.000 kooplieden. 390.1 officieren en onderofficieri 450.000 andere intellectueel 700.000 arbeiders. 800.000 bi ren. 2.5 Millioen menschen z daar door die beulsknechten den weg geruimd, daarbij h( ben de burgeroorlog en de hl gersnood 20 millioen menscli ten offer doen vallen en 10 m lioen anderen ziin in verbanni naar Siberiië eestuürd en dl omgekomen. De bloedreken i van het bolsiewisme sinds 1! bedraagt tegen de 40 millio menschen. Fn dan zijn er i menschen. die oneens van m ning ziin. dat dit bolsiewisi i een soort betere wereldbeschi i wing is. die als voorbeeld li dienen. Zii. die dat gezegd hi i ben. leven in Amerika en Eni land. zii moeten bet toch we! of het bolsiewisme ginds i een vooruitgang kan wore beschouwd. Maar voor de"en r die zeg"en: in andere onzichi heeft dit botsiewisme zich v i beterd het is heelemaal n j meer zoo erg. voor hen za] nieuwe ciifers noemen. Sii bot iaar 1941 ziin in Lifbau 20.000 menschen vermoord f 50.000 weggevoerd. Van 1 weet men in het geheel niet zii nog in leven ziin. In Letla ziin 60.000 menschen wegl i voord en omgebracht, onder i 4.500 kinderen en in Estla j waar wii het laatst met ons fensief kwamen, ziin 10 nrnc der menschen. d.w.z. 150.' -j weggesleept en om het lei gebracht. Dat alles gebeu D twee iaar geleden en nu mii iemand vertellen, dat r duivels in twee iaar tiid enge geworden ziin. j „Wie houdt dit bolsjewis e tegen?" D Kameraden, thans mogen vragen stellen: „Wie houdt j bolsjewisme tegen?" Ik heb Heerlen over deze kwestie 1 sproken, en toen heeft men gezegd of laten zeggen, dat westelijke democratieën si f het jaar 1933 onafgebroken bolsjewisme bestreden hebb Daarop kan ik slechts een d 1 antwoorden: die westelijke 1 mocratieën hebben het bols, wisme niet bestreden, omdat e nog nooit met het bolsjewis t in contact gekomen zijn. Wat 1 totdusver bestreden hebben )s ren binnenlandsche politieke 1

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1943 | | pagina 2