Rut Buitenland: Mr, H, Gelte. LeideoRed, Stad
em Sport: M. Zonderop. Leiden; Red. Omjevicgi
L> Roozcn, Leiden; Red. Letteren re Kunst: Fr.
Schneiders, Leidenverantwoordelijk voos1 de
advertentKo i C. d* Heiden. Leiden.
VERDUISTERINGSTIJDEN.
Van 15 Maart tot 21 Maart: be-
bin 18.46 uur. einde 08 52 uur.
MAANSTANDEN.
Maand. 13.3: 3.35 ender. 12.13 op
Dined. 16.3: 4.20 onder, 13 07 ca.
Woensd. 17.3: 4.59 onder, 14.03 op
Dond. 18.3: 5 32 onder. 15 0-5 op.
Vrijdag 19.3; 6.01 onder, 16.10 op.
Zatd. 20.3: 6.2S onder. 17.17 co
BINNENLAND
PERSGILDL VERGADERDE
TE UTRECHT.
Voor de eerste landelijke al-
gemeene vergadering van het
Persgilde der Nederlandsche
Kultuurkamer, welke Zaterdag
middag in de groote zaal van
den Stadsschouwburg te Utrecht
werd genouaen, waren honder
den leden van het gilde uit alle
deelen van het land naar
Utrecht gekomen.
Om drie uur opende de zake
lijke leider; de heer J. Learbuch,
de vergadering en heette alle
aanwezigen welkom, in het bij
zonder de Duitsche gasten prof.
dr. J. Maerz uit Praag, den pers
chef van den Rijkscommissaris,
den heer Dittmar en dr. Pudor,
Leiter des Landesverbandes des
Reichsvcrbandes der Deutsche
Presse, en de Nederlandsche gas
ten, de waarnemend secretaris
generaal van het departement
van Volksvoorlichting en Kun
sten jhr. mr. de Ranitz en mr.
Otto, algemeen bestuurder van
de Nederlandsche Kultuurkamer.
Van den heer Max Blokzijl was
een telegram van verhindering
binnengekomen.
De heer Learbuch las vervol
gens namens den leider van het
persgilde een telegram voor met
de beste wenschsn tot herstel
van gezondheid voor den secre
taris-generaal van het departe
ment van Volksvoorlichting en
Kunsten, mr. Reydon. In het ver
volg van zijn rede ging spr. uit
voerig en gedetailleerd in op het
werk van verschillende vakgroe
pen van het persgilde. Terzake
van de drastische beperkingen
ten aanzien van het papierver-
bruik merkte spr. op, dat. in
dien de overheid deze maatrege
len niet had getroffen, er mo
menteel in Nederland geen
krant meer zou kunnen verschij
nen. „Met bloedend hart", aldus
besloot spr. zijn rede. „snoert het
persgilde dikwijls expansiemoge
lijkheden af, maar wij kunnen dit
doen, omdat wij de heilige over
tuiging in ons dragen, dat wij
door dit te doen voor straks on
gekende mogelijkheden ope
nen."
Hierna was het woord aan den
leider van het persg'Tde, mr, J.
Huiits. Ne gewezen te hebben
op de betesksnis en het doel van
hst persgilde, daarbij speciaal
den nadruk leggende op het be
ginsel der saamhoorighsid voor
alle cultureele werkers in de
organisatie van de Nederland
sche Kultuurkamer, zeide sor.,
dat de zin van de samenvatting
van eens tegengestelde krach
ten hier ligt, dat zij alle onder
den noemer „nrosid" worden ge
Den geheelen dag vaten rollen in
£uur en vochtig weer, valt beusch
niet mee. Maar gelukkig zijn er af
en toe prettige caféhouders» die me
tractceren op 'n glas dampend hecte
rhumpunch, bereid uit Rhumpunex.
Daar knap je weer hceiemaal van
op, want 't verwarmt je door en
V door deze pittige dronk.
Maak ook thuis uit Rhuai-
puucx zelf heerlijke rhum
punch, die alle huiverigheid
doet vergeten. Uw winkelier
heeft xekcr Rhumpunex in
voorraad.
N.V. U. f.TtmprJ - SttdiAsna*!
bracht. De ldassestrijd is beslist
er wel ten gunste van den ar
beid. Het kapitaal echter dient
vruchtbaarder dan ooit te blij
ven. Het individusele bedrijf
wordt verheven tot gemeen
schapsbedrijf en op het niveau
van het gemeenschapsbedrijf
laat de tegenstelling tusschen ka-
.pitaa! en arbeid zich langs de
lijn van arbeid verevenen.
Alhoewel wantoestanden, zoo-
alc in de voormalige Fransche en
huidigen Amerikaansche pers, in
ons land niet zijn voorgekomen,
heeft de vroegere Nederlandsche
pers zi.li toen ook wel geleend
tot hand- en spandiensten, ter-
v ijl zij zich met de illusie van
onafhankelijkheid vleide. Een
typisch voorbeeld daarvan
i- emde spr. de berichtgeving
van den Spaanschen burgeroor
log.
Spr. herhaalde de vraag van
dr. Dietrich otj het journalisten
congres te Venetië gesteld: „Is
de ontaarding van de pers, die
voor geld d° openbare meening
vergiftigt een onverantwoorde
lijk kv/aa waaraan de volkeren
te gronde moeten gaan of zijn
de gezonde krachten van het
jipurnalisme sterk genoeg, om
zich tegen dit doodelijke gevaar
te verweren en de pers haar
hoo'Te moreelc en opvoedende
taak in het leven der volkeren
te hergeven?" Door een regene
ratie van den totalen beroeps-
stand kan volgens spr. dit laat
ste het geval zijn. In de toekomst
zullen het zakelijke belang en
de ideëels strekking van een or-
saan van de pers geen tegenstel
ling meer vormen, maar zij zul
len gezamenlijk onder het pri
maat van de cultureele taak van
de pers komen te staan.
Het persorgaan kan in den ver
volge m geer. geval meer alleen
een winsto'oject zijn. Dat het
echter een rendeerend bedrijf
zal ziin, 's een eisch, die reeds
te- wille van de verwezenlijking
vafi de cultureele taak der pers
moet worden vervuld en in zoo
verre ligt daarin ook een verze
kering van het in het bedrijf ge
stoken kapitaal.
De laatste spreker van den
middag v/as prof. dr. J. Maerz,
privaat-docent te Praag, die
sprak ove het onderwerp: „De
Duitsche pers in oorlogstijd re
dactioneel, economisch en orga
nisatorisch". Breedvoerig be
handelde spr. dit thema, daar
bij er op wijzende, voor welke
ontzaggelijke moeilijkheden de
pers in Duitsehland in deze da
gen staat. Zij staat evenwel op
oen aanzienlijk hooger plan dan
in den vorigen oorlog. Wan
neer er thans in D.'.itsehiand
zulk een magnifieke saamhoorig-
heid is, c(an is dat mede te dan
ken aan den tact, men kan wel
zeggen aan de wijsheid van den
Duitschen journalist, die zijn
taak in dezen tijd volledig ver
staat. „De goede journalist ziet
niet achteruit, doch houdt het
oog gericht op datgene, wat ko
men gaat Mat deze woorden
beëindigde spr. zijn rede waar
op een krachtig applaus volgde.
Met woorden van dank aan
de sprekers en de aanwezigen
cloot de heer Learbuch de ver
gadering.
In de ochtenduren hadden, er
verschillende sectievergaderin
gen plaats. Die van hat Ver
bond van Nederlandsche Jour
nalisten werd gehouden in de
blauwe zaal van den schouw
burg en was zeer druk bezocht,
giet. minder dan 350 journalis
ten waren aanwezig. Le bijeen
komst werd met een kort woord
van welkom door den zakelijk
leider, den heer J. Learbuch, ge
opend. Spr. begroette in het bij
zonder prof. dr. Maerz uit Praag
en den heer Goedhart, vertegen
woordiger van het departement
van Volksvoorlichting en Kun
sten. Op deze vergadering heeft
de vercondsvoorzitter. de heer
P. J. van Megchelen, een over
zicht gegeven van de gebeurte
nissen in het Verbond om zich
vervolgens bezig te houden niet
alleen met het heden, doch ook
met de toekomst. Spr. belichtte
uitvoerig de nieuwe arbeidsvoor
waarden en besprak tevens ce
binnenkort te verwachten rege
ling van de rechtspositie. Na stil
gestaan te hebben bij de oplei
ding van nieuwe journalisten en
daarbij ee weg te hebben aan
gegeven, besloot spr. zijn rede
met de opwekking, in ieder ge
val «een afwachtende houding
aan te nemen.
Nadat de heer Learbuch nog
Dat de Jeugdstorm de boe-
kenactie organiseerde, is voor
den tegenstander. die in
Duitsehland werkt, geen re
den. geen gebruik te maken
van de gelegenheid, de noo-
den en zorgen van den oor
log tijdelijk te vergeten, bij
het lezen van een goed ont-
spanningsboek. Denkt u er
ook zoo over. en laat u niet
door partijschap leiden bij
het bepalen van uw steun
aan een sympathiek doel. dat
alle volksgcnooten ten goede
komt!
eemge zakeli ke msdedeslingen
had gedaan en dr. Pudor namens
de Duitsche collega k de groe
ten had overgebracht, vereenig-
den alle leder, van het persgilde
zich aan een eenpansmaaltijd in
de groote zaal van Tivoli. Ter
opluistering musiceerde aldaar
het huisorkest van den Neder-
Lndqchen Arbiedsdisnst. terwijl
meisjes van den Arbeidsdienst
voor meisjes voor de ruim 500
gasten als serveerster optraden.
BESCHIKKING
BETREFFENDE DE SLUITING
VAN BEDRIJVEN.
De Europeesche strijd'tegen
het bolsjewisme gebiedt'een ver
gaande inzet van het bedrijfsle
ven en vooral van de vóór tf~
oorlogs-economie geschikte werk
krachten.
Evenals in het Duitsche Rijk
mosten daarom ook in hst be
zette Nederlandsche gebisd tal
rijke bedrijven, die niet voor
den oorlog van belang of van
vitale beteekenis zijn, worden
gesloten. Bovendien moet ook
bij bepaalde bedrijven het ge
bruik van mannelijke werk
krachten worden beperkt.
Door een beschikking van den
Rijkscommissaris voor het be
zette Nsderlar drche gebied (com
missaris-generaal voor financiën
en economie) over de sluiting
van bedrijven van 13 Maart 1943
zijn de hiertoe noodzakelijke
maatregelen getroffen. Deze heb
ben betrekking op de industrie
zoowel als op den handsl, het
handwerk, het hotel- en restau
rantbedrijf en bepaalde andere
bedrijven.
Bij de uitvoering van genoem
de maatregelen zijn de bevoegde
Nederlandsche organen inge
schakeld. In het bijzonder zijn
dezei gemachtigd, verdere uit
voeringsbepalingen vast te stel
len. Dit geldt vooral voor het uit
vaardigen van voorschriften over
de afwikkeling van juridische
verplichtingen van stilgezette be
drijven, alsmede over het ver
kenen van financisele steun.
Op hst gebied van handel,
handwerk en hotel- en restau-
ran'bsdrijf zullen onmiddellijk
alle bedrijven in bepaalde bran
ches, die gemist kunnen worden,
worden gesloten. Deze maatre
gel zal onder meer worden ge
nomen voor:
lrxe hotels, bars, amusemeats-
nachilekalen, toonzalen, in het
bijzonder die voor auto's, luxe
norceleln of cerrmische artike
len. reclamebedrijven, tentoon
stelling.-bedrijven, rij-instituten
en -scholen, dansinstituten en
-scholen.
Voorts geldt de sluiting voor:
gespecialiseerde kleinhandeisea-
ksn veer luxe-madear.ikelen,
chocolaterieën, parfumerieën, ji>
v/eslen, gouden en zilveren ar
tikelen, postzegels. tapijten, sport
artikelen, pelterijen, muziek in-
ctwmenten en gramefoens, rr.dia-
artïkelen, schrijfmachines. Even
zeer zullen de volgende catego
rieën haar werkzaamheden móe
ten staken: schoonheidsinstitu
ten en seheonheidsverzorgers,
met inbegrip van de zoogenaam
de cchocnhcitksalons, luxe-maat-
kleermakcrijen voer dames- en
hoeren, piisceerinrich'ingen, ju
weliers, goud- cn zilver meden,
muziekinctmmentmakers, ver
vaardigers van uilhangbsrden en
lichtreclames en de schilders
daarvan. Bovendien zal da tot-
dnsverre gebruikelijke bezorg
dienst voor de verbruikers aan
merkelijk werden beperkt, ter
wijl de kappers hun werkzaam
heden ftt het beslist noodzake
lijke zullen mecten beperken.
In verschillende bedrijven,
vooral bij banken en effecten
kantoren, verzekeringen, bij een
overzsesohen uitvoerhandel, bij
koloniale maatschappijen en
scheepvaartmaatschappijen zul
len beperkingen ten aanzien van
kleine Staten ztjt gij bang wool
het BolpewistneKomt dan ondet
mnn pai aplu. zn bt-dr IJ afdoende
bescherming tegen elke wolkbreuk"
Erik Eelh—Pa* m
het gebruik van mannelijke
Personen worden voorgeschre
ven, die op 15 April 1943 ten
uitvoer gelegd moeten zijn.
Di uitvoering van deze maat
regelen geschiedt dcor de com
missarissen der provincies, be
houdens in steden boven 100.000
inwoners. Ilier hebben de bur
gemeesters de uitvoering in
handen.
DS WAARDELOOSVERKLA-
RING DER BANKBILJETTEN
VAN f 1000.— EN 500.
In het Verordeningenblad
van 14 Maart IS 13 is de uitvoeri
ge verordening van den Rijks
commissaris voor het bezette
Nederlandsche ge-bied betreffen
de waardelcosverklaring der
bankbiljetten van 500.en
1000.opgenomen.
Volgens deze verordening ver
hezen de in omloop zijnde bank
biljetten van 5C0.en 1000.
met ingang van 13 Maart de hoe
danigheid van betaalmiddel.
De Nederlandsche Bank is
slechts verplicht deze bankbil
jetten in te wis elen, voorzoover
deze uiterlijk tot en met 15
April door de rijksbalastingkan-
toren, welke bevoegd zijn t. a. v.
de inning van de inkomsten- of
vennootschapsbelasting, dan wel
door dsn Rijkscommissaris-ge
volmachtigde voor de Nederland-
sch; Bank worden overlegd.
De in het binnenland geves
tigde eigenaren van 'oankbilj et-
ten zijn gerechtigd de biljetten
"iterl'jk tot en met 31 Maart
1913 in te leveren bij het rijks-
belastingkantoor, dat ten aan
zien van hun inkomsten- of ven
nootschapsbelasting bevoegd is,
of in geval zij voor geen de
ze- belastingen zijn aangeslagen
ten aanzien van de inning
bevoegd zouden zijn. Zij ontvan
gen een bewijs van inlevering,
waarin vermeld worden het aan
tal. de waarde en de nummers
van de ingeleverde biljetten.
Genoemd belastingkantoor ge
bruikt de teg onwaarde van de
ingeleverde biljetten in de eer
ste plaats tot delring van op-
vorderbare of in den loop van
het jaar 1943 opvorder'oaar wor
dende belastingen van den per
soon, die de biljetten heeft in
geleverd.
Zijn geen belastingen opvorder-
baar, dan wordt de tegenwaarde
aan den persoon, die de biljet
ten heeft ingeleverd, slechts ver
goed, wanneer naar het oordeel
van de administratie der belas
tingen geen redenen bestaan tot
het instellen van een onderzoek
naar de fiscale omstandigheden
van bovengenoemden persoon.
Bestaan wel redenen tot het in
stellen van een onderzoek, dan
dient de tegenwaarde te worden
ingehouden tot dekking van
eventueel na te vorderen belas
tingen, onkosten, straffen en
kest^n en het eventueel overblij
vende deel na beëindiging van
het onderzoek te worden geres
titueerd. Het voor restitutie in
aanmerking komende bedrag
kan eveneens worden gebruikt
tot delging van andere schulden
van den persoon, die de bil'et-
t°n heeft ingeleverd, aan den
Staat.
Op de aanspraak op restitutie
'-'n b-slag worden gelegd, ook
kan zij worden gecedeerd.
DR. P. C. BOUTENH
OVERLEDEN.
Dr. P. C. Boutens is Zl]
middag, even voor drie
het gemeentelijk ziekenhi
den Zuidwal te 's Grav!
zacht en kalm ontslapen.
_De groc' .e van Ne;
dichters is heengegaan
Pieter Cornelis Boutens.
te Middelburg geboren,
veerde na een studie in di
sieke letteren te Utrecht,
iarigen leeftijd had hij
den titel „XXV verzei
dichtbundel uitgegeven,
1898 met een bewonderen
leiding van Lodewijk van
sel algemeene bekendheidl
kreeg. Met Henriette
Holst en J. M. 7 eonol(
Boutens de belangrijkste
genwoordiger van de die
groep, die onmiddellijk
tachtigers kwam.
In breeder kring verwie
Boutens de grootste beken
door zijn Beatrijs, waarin
middeleeuwsche legende
dien naam navertelde in fi
nige verzen ,die echte:
navrante kracht der oorspr
lijke tragedie niet geheel tol
recht deden komen. Versch
andere bundels volgden:
netten" (1907), de eenvo
aantrekkelijke „Vergeten lis
(1909), „Allanora" (1910),
mina" (1912). Vervolgens
men „Lentemaan" (1916),
deren van Isoude" (1019) en
merwolken" (1922). Steeds
nieuwe schoonheid brachte
ze gedichten, waaruit zoowe
als geest sprak. In 1931 vei
nen „Bezonnen verzen", het
"and iaar ..Honderd Hollam
kwatrijnen" en in 1935 „Oi
verzen".
Afzonderlijk dient roeldin
maakt te worden van 'e pr:
ge vertalingen van Griekse!
andere dichters, die door
tens' schitterend talent en
komen taalbeheersching met
snronkelük werk vrijwel on
lijn kunnen worden gesteld
Fen groot db'Mer is vers
den en vol eerbiedige bewt
ring gedenken wij hem en
werk. dat door zijn innei
waarde den schepper lani
overleven.
Bij den dood van dezen di
kunnen wii epen schooner e
bet oogenblik van zijn vers
den passender herinnering
geven den dat ontroerende
uit zijn bundel „Stemmen'1
met ziin „Prae'ud'ëu" een
eersten van dezen dichter wi
in 1907 verscheen, het
rende vers „Goede Dood:
Goede Dood wiens zuiver p
Door 't verstilde leven boo
Die tot glimlach van begrijp
Alle jo" en schoon bekoo
Voor wien kir deren en wijz
Lachend laten boek en sn
Voor wien maar verkleumd
gr
Huivren i: hun kille cel.
Mü is elke da' verloren,
Die uw lokstem niet vernei
Y/ant dit land man most en k
Is mij immer schoon en vres
Want nooit beurde ik hier t
drii
't Water dat de ziel verio
Of ven dichtbij hief te klink
't Verre wijsje dat gij zongl
Alle schoon dat de aard kaï
ge
Blijkt een pad dat tot u vi
En alleen is leven leven
Als het tot den dood ontr<
Weer spoorboekjes verk
baar. Sinds enkele dagen
ren er gesn spoorboekjes va
Ned. Spoorwegen meer te
krijgen, waardoor vele tre'i
zi"ers rich gedupeerd voel
Wij kunnen thans mededef
dat van Dinsdagochtend a.s
?.an alle stations weer spoor'o
jes te verkrijgen zijn, en w<
zoo ruime mate, dat n:sn
meer zonder behoeft te zitten
Medisch Front. „Volk en
deriand" bericht, dat Mussert
dr. K. Keyer te Utrecht op
verzoek wegens drukke w
zaan:,heden eervol ontslag
leend heeft als leider van het
oisch Front. Hij blijft leider
de Volksgezondheid. Tot le
van het Medisch Front is
noemd dr. Chr. A. Götte te H
lem.
