3)e &2idóeHe(Boii/Yci/nt
MOMENTJE
WOENSDAG 10 FEBRUARI 1943
34s™ JAARGANG 10477
Bureaus; Papengracht 32 - Giro 103003
ïelefoon: Redactie 20015. Admin. 20935
DAGBLAD ¥008 LEIDEN EN OMSTREDEN
C. M. van Hamersveld, Directeur.
Th. Wilmer, Hoofdredacteur.
Verscherping van den
winterslag
DITTSCH WEERMACHTS-
BERICHT.
Het Duitsehe weermachtsbe-
richt van gisternamiddag luidt:
,In het Zuiden van het Ooste
lijke front nam de aanval van
den vijand in hevigheid toe. De
Duitsehe troepen leverden in bei
de gevechtssectoren zware af-
ireergevechten tegen doorbraak-
en omsingelingspogingen van
jen met sterke strijdkrachten
ianvallenden vijand.
In het Westelijke deel van den
Kaukasus werden plaatselijke
J beperkte aanvallen van de bolsje
wisten afgeslagen. Tegen her
nieuwde vijandelijke aanvallen
jjin het mondingsgebied van den
jon zijn eigen tegenaanvallen
lan den gang. Aan den beneden-
J oop van den Don, in het geheele
onetsgebied en ten Westen van
len Oskolsector hernieuwden de
bolsjewisten hun aanvallen over
breed front. Zij werden in
ware gevechten afgeslagen of in
tegenaanval tot staan gebracht.
'j)e gevechten duren voort.
Ti In den zwaren afweerslag heb-
len onze formaties zich steeds
jj teer opnieuw weten te handha-
sren tegenover een groote vijan-
le'iike overmacht en bij ongun-
itige weergesteldheid.
De voorzetting van de aanval-
en ten Zuiden van het Ladoga-
neer op ons afweerfront lever-
Ie den bolsjewisten zeer zware
erliezen op zonde*eenige ter-
ein winst.
In Oost-Karelië werden ver-
cheidene vijandelijke aanvallen
jet aanzienlijke verliezen voor
en vijand aan menschen en ma-
eriaal afgeslagen.
In het Libysch-Tunesische
rensgebied mislukte een vijan-
elijke aanval op onze stellin-
en. Onmiddellijk hierop volgen-
e tegenaanvallen dwongen den
;ijand tot den terugtocht. Forma-
ies van de Duitsehe luchtmacht
delen den vijand op verrassende
wijze aan en brachten hem ge-
'oelige verliezen aan menschen,
ware wapens en gemotoriseerde
loertuigen toe.
Duitsehe jagers dreven aan de
"bostkust van Tunesië formaties
ijandelijke bommenwerpers en
dagers uiteen en schoten bij een
i?en verlies, 13 vliegtuigen neer.
Gepaard gaande met een schen
ing van het Zweedsche souve-
eine gebied vlogen in den afge
lopen nacht enkele vijandelijke
liegtuigen boven het Oostzeege-
jied. Er werden geen bommen
- worpen''.
It
r|e winterslag aan het Oostelijk
front,
De militaire correspondent van
et D.N.B. schrijft, dat twee fac-
wen 'tot een nieuwe verscher
ping van den winterslag hebben
e eleid, n.l. het in het vuur bren-
en van nieuwe vijandelijke
C,:rijdkrachten en de toegenomen
igenaanvallen der Duitsehe troe-
i.en. De terreinwinsten hebben
|,t bolsjewisten er blijkbaar toe
fbracht, uit hun volkskrachtre-
lOïve te halen wat er uit të ha-
m valt. De bolsjewistische lei-
mg gaat, zooals steeds duidelij-
r' er blijkt, daarbij van de ondeiv
s' lelling uit, dat een keerpunt in
en oorlog nu of nooit kan wor
sten afgedwongen, nu voor het
1 erst in dezen oorlog de bolsje
wistische militaire machine in
wikele sectoren zich in voor-
'aartsche beweging bevindt en
as naar bolsjewistische mee-
"tg slechts een voortdurende
voeding dezer beweging noodig
is om haar aan den gang te hou
den.
In deze opvatting, aldus de
correspondent, is ongetwijfeld
veel juists, vooral waar dit jaar
getijde de beste bondgenoot van
de bolsjewisten is en dezen zich
moeten haasten, als zij daarvan
nog gebruik willen maken. Maar
er zijn ook fouten in deze bere
kening. In Duitsehe militaire
kringen wordt de toestand uiterst
nuchter beoordeeld. Men miskent
geenszins de kansen, welke de
toestand den bolsjewisten in han
den heeft gegeven. Maar nog
duidelijker overziet men de mo
gelijkheden voor het Duitsehe
commando. Bijzonderheden over
de Duitsehe plannen kunnen
niet bekomen worden, maar de
mededeeling in het weermacht-
bericht van heden, dat in het
mondingsgebied van den Don
Duitsehe tegenaanvallen gaande
zijn, kan beschouwd worden als
een duidelijke aanwijzing.
Overigens kon juist in dit ge
bied een versterkte Duitsehe af-
weersactie verwacht worden, om
dat dit ongetwijfeld de zenuw
knoop van het aanvalsplan der
bolsjewisten is en de toestand
hier, zoowel als in het Oskolge-
Died, wel een geheel ander aan
zien zal krijgen, wanneer de ri
vieren vrij van ijs zullen zijn. Ge
bieden en steden spelen in het
grootscheepsche spel der krach
ten van thans geven of een zeer
ondergeschikte rol.Want het komt
er op. .aan, wie tenslotte de meer
dere is, wiens slijtage het grootst
•s en wiens psychologische weer
standsvermogen op het beslis
sende oogenblik de toepassing
van nieuwe strategische of
tactische denkbeelden mogelijk
maakt. Ook "ten aanzien daarvan
doet pnen te Berlijn thans geen
voorspellingen, zooals men van
Duitsehe zijde steeds gereser
veerd is op oogenblikken, waarop
een ontwikkeling gaande is.
Zuiveringsactie bij Toropez.
Naar het D.N.B. verneemt, zijn
Duitsehe troepen den 30sten Ja
nuari ten Zuidoosten van Toro
pez begonnen met een onderne
ming tegen ongeveer 3.000 man
bolsjewisten, die zich vlak ach
ter het front in het ondoordring
bare boschterrein hadden ver
schanst. Nadat de laatste dagen
van Januari het geheele gebied
was omsingeld, gingen de Duit
sehe troepen van het Oosten uit
tot den aanval over. De bolsje
wisten werden ten slotte terug
gedrongen naar een groot kamp
in het bosch, waar zij hardnek
kig tegenstand boden. Den der
den Februari in den vroegen
ochtend vielen de Duitsehe berg-
jagers op verrassende wijze aan
en wierpen zij de ongeveer 600
man sterke vijandelijke groep
uit het kamp, waar zij haar
pantserafweerkanonnen, machi
negeweren en het grootste deel
der overige uitrustingsstukken
moest achterlaten. Ook een
vliegveld in de nabijheid in het
bosch verborgen, werd. bezet. Het
overschot der bolsjewisten trok
verder naar het Westen terug
en poogde tezamen met de daar
staande sterkere groepen naar
het Zuiden en Westen door te
breken. Zij werden echter bin
nen de omsingeling teruggedre
ven. Nadat talrijke mijnen wa
ren opgeruimd en kazematgroe-
pen onschadelijk gemaakt, had
men dèn zesden Februari de
bolsjewisten in zeer enge ruim
te bijeengedreven, waarna zij
dep volgenden dag werden op
gerold. De grootsch opgezette
zuiveringsactie was een volledig
succes geworden.
ITALIAANSCH WEERMACHTS
BERICHT.
In het Italiaansche weer-
machtsbericht van gisternamid
dag wordt gemeld:
„Aan de grens tusschen Libye
en Tunesië is met medewerking
van gevechtsvliegtuigen een
krachtige vijandelijke aanval
energiek afgeslagen. Tijdens een
aanval op de haven van Gabes
heeft de vijandelijke luchtmacht
twaalf vliegtuigen verloren,
waarvan zes tweemotorige toe
stellen. Vier andere vijandelijke
machines werden in luchtgevech
ten door Duitsehe jagers in Tu
nesië neergeschoten. Een forma
tie Italiaansche jachtvliegtuigen
is tijdens een verkenningsvlucht
in strijd geraakt met een groote
formatie zwaar geëscorteerde
vijandelijke bommenwerpers en
heeft daarvan twee toestellen
tijdens felle luchtgevechten neer
gehaald. In de Algerijnsche wa
teren hebben twee van onze
duikbooten onder bevel van de
luitenants ter zee Vittorio Pe-
trelli Campagnano en Ottorino
Beltrami getorpedeerd en in den
grond geboord resp. een schip
van 10.000 ton, dat in konvooi
voer, en een torpedoboot.
Messina wero gistermiddag en
Palermo gisteravond laat door
vijandelijke vliegtuigen gebom
bardeerd Zes toestellen werden
omlaag geschoten. Het aantal
slachtoffers van den aanval van
7 Februari op Napels bedraagt
tien dooden en zestig gewonden
onder de burgerbevolking".
ENGELSCHE VLIEGTUIGEN
BOVEN DUITSCHLAND.
In den nacht van 9 op 10 Fe
bruari hebben Britsche bom
menwerpers storirgsvluchten bo
ven West-Duitsch gebied onder
nomen, die in militair opzicht
geheel zonder uitwerking ble
ven. Van groote hoogte lieten zij
lukraak enkele bommen vallen.
De aangerichte schade is van
geen enkel belang.
BE ONTRUIMING VAN
GUADALCANAR DOOR DE
JAPANNERS.
In een uitvoerig verslag over
den militairen toestand in het
Zuidelijke deel van den Stillen
Oceaan heeft een woordvoerder
van de Japansche weermacht in
het Japansche Lagerhuis er o.a.
op gewezen, dat de ontruiming
van Guadalcanal' en van het ge
bied om Boena op Nieuw-Gui-
nea, die volgen de plannen is ge
schied, zonder moeilijkheden en
zonder verliezen kon worden
uitgevoerd.
GENERALOBERST KURT
HAASE OVERLEDEN.
Den 8sten Februari is te Ber
lijn overleden General-Oberst
Kurt Haase, opperbevelhebber
van een leger. De Fuehrer heeft
bevolen, dat deze officier, die
zich in vredestijd en in twee
oorlogen zeer verdienstelijk
heeft gemaakt, een staatsbegra
fenis ten deel zal vallen.
In den afgeloopen nacht
hebben Engelsche vliegtuigen
opnieuw de Zwitsersche neutra
liteit geschonden. In Bern als
mede in verschillende plaatsen
van de Jura werd luchtalarm
gegeven.
Naar de Britsche berichten
dienst uit Tsjoengking meldt,
wordt er gesproken van uitge
breide gevechtsöperaties aan de
grens tusschen Birma en Junan.
Aan de grens tusschen Ar
gentinië en Chili zijn tiendui
zenden hectaren naaldbosschen
door brand vernield.
BIJ VERSTANDIG GEBRUIK KAN MEN
MET WEiN.G GAS VEEL DOEN
LAAT DE PANDEKSELS GEEN
KLEPPERMARSCH MAKEN!
Denk vooral om uw gasrantsoen!
Onze grootmoeders kookten
veelal op kolenfornuizen en
daarop mochten de pandeksels
rustig een kleppermarsch ma
ken. Dat was niet erg. Vuur
was er genoeg in het fornuis en
heet was het ook. Daarom al
leen al was het noodig, dat onze
grootmoeders veel meer water
gebruikten bij het koken van
aardappelen en groenten dan
beslist noodig is.
Wanneer groenten met weinig
water worden opgezet blijven
juist de voedingsstoffen be
waard, welke anders met het
water in den gootsteen zouden
verdwijnen. En dat mag in dezen
tijd, waarin de voeding zoo'n
belangrijke rol speelt, niet ge
beuren. Kookt dus vooral niet
op ,,de manier van grootmoe
der". Het is heusch niet noodig
en bovendien hebt u dan veel
minder gas noodig. Kookt met
weinig water en u zult bemer
ken, dat u met weinig gas veel
kunt doen!
GASRANTSOEN II.
Meneer de Gasman! U
noemt Uw reglement: Be
langrijke wenken om met
weinig gas veel te doen. Laat
het wel wezen, het is onge-
loofelijk, wat je met weinig
gas allemaal kunt doen. Je
kunt er in ieder geval een
leerboek over schrijven van
dertig hoofdstukken, waar
aan verder slechts een hooi-
kist en een bodempje water
te pas komen. Maar alles goed
en wel: zuinig koken mag
goed zijn, maar wij moeten
ook eten. En mijn vrouw zit
pu al drie dagen in de keu
ken te studeeren in plaats
van te koken. Beter gezegd:
zij toetst uw theorie aan on
ze praktijk. En daar deugt
geen fluit van. Tenminste bij
ons niet. Daar hebt U nou bij
voorbeeld dat bodempje wa
ter van U. Zie punt 4. Als
het water verkookt is, zijn de
aardappelen nog lang niet
gaar. En als de aardaopelen
gaar zijn, zijn ze aangebrand.
En als ze aangebrand zijn.
lust ik ze niet. Bovendien
hoe moet je tegenwoordig de
pan weer schoon krijgen.
Daar weet zelfs onze voor
treffelijke Johan geen raad
op. En ik wacht nu maar op
een „tweede vermeerderde
druk" van uw werken.
Een onverwacht weerzien. Drie broers,
die elkander sedert het uitbreken van
den oorlog niet meer gezien hadden,
kwamen toevallig in dezeltde stad in
den midden sector van het Oostelijk
tront. waardoor een samenkomst
mogeliik werd. welke voor de drie
broers, den Obergetreiter van het
leger en de beide Obrrteldwebeln van
het luchtwapen. een mooie herinnering
zal blijve® PK Jacobt-PBZ-R-P m
Bij het schoonmaken van
haring heeft een huismoeder in
de stad Porsgrunn in het Zui
den van Noorwegen in de maag
van een haring een gouden ring
gevonden.
President Roosevelt heeft
een verordening uitgevaardigd,
die in bepaalde districten tre-
stond in werking treedt, waarbij
de 48-urige werkweek bindend
wordt voorgeschreven in alle in-
dustriebedrijven, die werken
aan regeeringsorders.
GOUDEN TROUWRINGEN
VOORLOOPIG NOG OP
BEWIJS VAN ONDERTROUW.
Juwelier niet tot aflevering
verplicht.
Onlangs werd gemeld, dat per
sonen, die in ondertrouw zijn, op
verzoek een verklaring van on
dertrouw ontvangen, waaraan
een vergunning voor het aan
schaffen van gouden trouwrin
gen is gehecht. Naar men ons
thans echter meedeelt, zijn gou
den trouwringen niet op deze
vergunning verkrijgbaar, doch
wel voor zoover voorradig
voorloopig nog op vertoon van
een bewijs van ondertrouw. De
juwelier is tot aflevering even
wel niet verplicht.
Bil onx« vrijwilliger*. Exerceeroefeningen In het vrije veld
SS PK Wagnw-Atl-H-P m