ZATERDAG 9 JANUARI 1943
MOMENTJE
Tl
34STE JAARGANG N°- 10450
Bureaux; Papengracht 32 - Giro 103003
Telefoon; Redactie 20015. Admin. 20935
DAGBLAD VtkOK LË1DLN EN OMSTREhEN
C. M. van Hamersveld, Directeur,
Th. Wilmer, Hoofdredacteur.
lovjets in tegenaan-
llen teruggeworpen.
12|)IJ1TSCH WEERMACHTS-
BERICHT.
-Het Duitsche weermachtsbe-
I2jit van Vrijdagnamiddag luidt:
[in het gebied van den Mid-
lujpKaukafus, van den Don en
T Noord-Westen van Stalin-
id hebben de Duitsche troe-
e[ ook gisteren een zwaren,
uifer succesvollen afweerstrijd
tjfcverd met sterke infanterie-
aTtankstrijdkrachten der bols-
'ieken. In tegenaanvallen
•d de vijand op verscheidene
jatsen teruggeworpen en leed
re verliezen; 32 tanks wer-
vernietigd.
'en Zuid-Oosten van het II-
mser deed de vijand weer
;eefs aanvallen - met steun
talrijke tanks en verloor
ijarbij 15 tanks. Jagers schoten
«elle luchtgevechten boven het
ffltrale en Noordelijke front,
ider zelf verliezen te lijden,
bolsjewistische vliegtuigen
jr. de bestrijding van het ra-
illeeringsverkser op het La-
'ameer werd voortgezet, des
(hts werd het stedelijk en ha-
kgebied van Moermansk aan-
fallen.
Noord-Afrika plaatselijke
■echtsactiviteit. De vijand
bij verrassende aanvallen
snelle Duitsche gevechts-
gtuigen in Libye gevoelige
liezen aan vrachtauto's en ge-
Jdschappen en verloor 3 vlieg-
-gen tijdens luchtgevechten. In
haven van Bone zijn 2 vijan-
_jijke bewakingsvaartuigen be-
digd. Bomtreffers hebben op
vijandelijke luchtsteunpunt
iet Zuiden van Tunis om-
igrijke vernielingen aange-
ït. Des nachts hebben Duit-
e gevechtsvliegers voor Bou-
van een convooi 2 koopvaar-
s in den grond geboord met
gezamenlijken inhoud van
00 b.r.t. 5 koopvaarders wer-
zwaar beschadigd. Boven-
n bracht een Duitsche duik-
t ten Oosten van Algiers eer.
mdelijken duikbootjager tot
ren. Dezelfde duikboot tor-
erde later een groot vracht -
ïp.
ti de vroege ochtenduren va;
heden hebben Britsche vliegtui
gen storingsaanvallen onderno
men op West-Duitsch gebied. De
bevolking leed verliezen. Er ont
stond gennge schade aan gebou
wen."
Het zwijgen van den generaien
staf.
De militaire correspondent var.
het D.N>B schrijft: De zwijgtac-
tiek van den Groot-Duitsehen
generai-n staf duurt nog steeds
voort en houdt ongetwijfeld ver
band met de steeds meer aan
den dag tredende maatregelen
tegen de bolsjewistische offersie
ven vooral in den Zuidelijken
sector van het Oostelijk front.
De vijani vertrouwt blijkbaar
deze Dui.sche zwijgzaaamheid
niet, een houding, die 'op grond
van gesprekken met hooge Duit
sche gei eraals aan het front
juist b.ijkt te zijn. Welke ver
warde idteën de vijand koestert
blijkt ui1 het feit, dat bepaalde
persafdeelmgen van den vijand
reeds een stad als Odessa noe
men. In deskundige militaire
kringen ir de hoofdstad acht
men dergelijke en soortgelijke
vermeldingen van plaatsnamen
zeer veintlderend en meent men
'n een "'ergelijke mentaliteit de
gunstigs(e voorwaarde te kun
nen zien voor zeer bittere ont-
groche.'.ngen.
Daar. v/aar de vijand zich aan
ae feiten houdt, valt waar te :ie-
•r.en, n.ei welk een moeite en
verspilling van strijdkrachten hij
het gei.eeie Oostelijke front of-
test om aanwijzingen te krijger,
over de Duitsche plannen. On-
get wij Old is het te danken aan
den harden en taaien afweer can
ne Duitsc'ie troepen, dat de bols
jewisten 1-et door hen gestelde
doel met hebben bereikt.
Vooris wordt er nog op ge
wezen, dat de winter van ouds
her ia de Duitsche oorlogvoering
een tijd l- geweest van schep
pende kracht wat betreft het
oor.ogspotentieel in het alge
meen er de plannen in het bij
zonder. In een dergelijken tijd
Beschermt a.s. moeders
geeft voorrang aan houd
sters van kaarten van
den Nederlandschen
Volksdlenst.
:ze symbolische voorstelling
„de nieuwe mensch" werd in
jaar 1933 voor den leileL
aardigd door den kunste-
H. v. d. Veide. Het werk
||t thans in de wérkkaraes
[Mus^ert.
t onderschrift van dit schil-
I luidt:
p heldenfiguur met het vlam
de zwaard heeft datgene ter
le geworpen, wat Europa an-
'alve eeuw als koning heeft I
fgeerd: het rationalisme, af-'
komstig uit de Fransehe revolu
tie. Het bleek dat de koningsfi
guur, hoewel uiterlijk gaaf en
voorzien van kroon en scepter,
reeds uitgeteerd was tot een ge
raamte.
Opziende naar het licht, vra
gende om bezieling en rein in
zicht, worden hem nu de werke
lijke vijanden, die hij te bestrij
den heeft, voor' oogen geplaatst:
aan zijn linkerhand het kapita
lisme, aan zijn rechthand het
communisme.
Het kapitalisme is de aanbid
ding van het gouden kalf, waar
om de grooten der aarde zich
verdringen met den moloch op
zijn g:ldzakken en de geheime
machten daarnaast en hooge
burchten van het kapitalisme op
den achtergrond.
Het communisme wordt uitge
beeld door den bolsjewiek met
revolver en zweep, die zich op
een kar laat voorttrekken, de
dood loert om zijn schouder; het
wijf heeft de kerk in brand ge
stoken, zij steekt d etong uit
tegen het Christusbeeld: de
priester ligt vermoord voor het
altaar. Duisternis blijft daar,
waar de bolsjewiek is geweest.
Het volk trekt, naakt uitgeschud
de kar. Hoe harder het trekt des
te eerder is het in het moeras
verzonken, (Foto Polygoon).
let de wereld vanzelfsprekend
nauwlettend op het weinige wat
van D dtsche zijde wordt mede
gedeeld. Wanneer in de jongste
berichten van het opperbevel van
de Duitsche weermacht in ze
kere mate de nadruk wordt ge
legd op de toenemende kraenr.
van ha1 Duitsche verzet, dan
slaat men de plank niet ver nus
wanneer men zegt, dat oo de
p'aatsen, welke door de Duit
sche it idir g van beslissende ba-
teekenis worder. geacht, nieuwe
reserve-1 zijn aangekomen, waar
van de uitwerking eerst dan zal
blijken, wanneer de tijd hiervoor
gekomen is.
Om Welikije Loekl.
Het verloop van den strijd in
het gcoiea van Welikije Loeit,
wordt beschreven door een oor-
icgscorte-.pondent. die er ter in
leiding op wijst, dat in dezen ge-
vechtssecior van het Oostelijke
tront se.'ert 4 Ja. uari de Duit
sche tegenaanval aan den gang
is. Zes weken, aldus de corres
pondent, gingen de bolsjewisten
ten Westen en Zuid-Oosten van
Toropetz en uit de richting van
Kalinin over tot het verwachte
winteroffensief. Dit heeft den
vijand tot dusver nog slechts
wansuccessen gebracht. Thans
heeft het brandpunt van den ge
weldigen slag zich verplaatst
naar- het gebied van Welikije
Loeki, maar ook daar zijn alle
vèr strekkende plannen en doel
stellingen der 'bolsjewisten tot
dusver in het bloed hunner ver
slagen formaties verstikt. De ter
reinwinst, die de massaal optre
dende Sovjet-formaties hebben
behaald, heeft van den aanvang
af niet in verhouding gestaan tot
de zware bolsjewistische verlie
zen aan menschenmateriaal. De
zwaarte van de bolsjewistische
massale aanvallen verminderde
spoedjg in kracht en sloeg ka
pot op de onwrikbare afweer der
Duitsche soldaten. De bloedige
verliezen van den vijand bedra
gen ruim 50 pet.; zelfs 80 pet. De
slag is nog niet geëindigd.
ITALIAANSCH WEERMACHTS-
BERICHT,
Het Italiaa/niscbe weermachts-
bericht van gisteren luidt als
volgt:
„Matige militaire bedrijvigheid
aan de fronten in die Syrte en
Tunis, waar wij plaaselij.ke aan
vallen van vijandelijke detache
menten hebben afgeslagen en
eenige krijgsgevangenen hebben
gemaakt. Italiaansohe luahtfor-
maties hebben opnieuw de haven
van Bone aangevallen en in sa
menwerking met Duitsche esca
drilles aanvallen gedaan op co
lonnes gemotoriseerde strijdmid
delen. Ruim 50 hunner werden
buiten gevecht gesteld en talrijke
andere 'beschadigd tijdens her
haalde aanvallen in soheervlucht.
5 Vijandelijke jagers werden
neergeschoten tijdens luchtge
vechten overdag. Voor de Alge-
rij-nsche kusten hebben Duitsche
vliegtuigen met succes een con
vooi aangevallen; 2 schepen van
8000 ton elk werden getroffen en
in den grond geboord, 5 andere
werden met stelligheid getroffen.
Amerikaansche viermotorigs
bommenwerpers hebben gisteren
talrijke brisantbommen gewor
pen op de havenwijk en de cen
trale wijken van Palermo, waar
door particuliere woningen in
stortten. De bevolking leed ver
liezen, tot dusverre zijn 46 doo-
den en 262 gewonden geteld. Er
werden ook eenige brandbommen
geworpen op Licata, Gemeld
wordt, dat er lichte schade is aan
gericht aan eenige gebouwen en
dat I persoon werd gewond."
DE HOOIKlST BEWAART DE WARMTE;
MAAKT ER EEN NUTTIG GEBRUIK VAN
MET DE HOOIKIST
BEZUINIGEN OP GAS-
EN ELECTRICITEITS-
VERBRUIK.
Eenige wenken voor de
huisvrouw.
De hooikist is bij uit
stek geschikt om te be
zuinigen op het ver
bruik van gas en elec-
triciteit. Men moet haar
echter met overleg ge
bruiken, wil men het
nuttige effect er van
niet verloren laten
gaan. Zoo moet men er
voor zorgen,, de pan zoo
vlug mogelijk in de
hooikist te zetten en
haar direct te sluiten.
Voorts zette men de
hooikist vlak bij de
plaats, waar men deze
handeling vlug kan ver
richten. Ook verdient
het aanbeveling het
deksel van de kist even
warm te laten worden,
daar men anders een te
sterke afkoeling krijgt.
Het verplaatsen van de
gevulde kist moet voor
zichtig geschieden, daar
een vochtige kist of nat
te kranten niet meer
isoleerend werken en de
gerechten daardoor niet
gaar worden. Gebruikt
de hooikist, maar goed.
HET DOODE STRAND.
Het doode strand ligt als een lijk,
Waaraan de eeuw'ge golven knagen.
Geen mensehen zullen er nu staan
En luist'ren naar 't aanhoudend vragen
Van wolken, golven en van wind;
Ik luister: 't is de oorlog, kind.
Het doode strand ligt stil en bleek
En nameloos alleen gelaten.
En vieren straks hun duister feest
Op 't lijk de gieren en granaten?
Het hemelsch spel van licht is uit,
Waar horizon den einder sluit.
Het strand is voor de dood alleen,
Nog wonen levenden er achter.
Vereenzaamd staat een blonde duin
Naast 't strand. En deze trouwe wachter
Eens lachend in ons kinderspel,
Wacht op het moordend noodlot weL
Zoo ligt het strand, dat 't water streelt
Om beter d' eenzaamheid te dragen.
Is 't wonder, dat het zich verveelt,
Nu het geen kind'ren heeft te dragen?
Het heeft het water en de wind,
Die met hem spelen als een kind.
Het gulle strand is dood en stil
En dit verdriet is niet te stelpen.
Geen zachte kleine kinderhand
Verzamelt nu de blanke schelpen.
Ver aan den einder vaart een boot.
Een doffe dreun. Het strand is dood.
DE STEM DER SS.
Luistert op Zondag 10 Jan.
van 11.30 tot 11.45 uur over
den zender Hilversum 1 op
golflengte 415 meter naar de
slem der SS. Onderwerp:
„Saxo Frisia".
Stel niet uit tot morgen, wat
gij heden doen kunt.
Legt reeds NU uw offer gereed
voor de collecte van Winterhulp!
ENGELSCHE TORPEDOJAGER
VERLOREN.
De Britsche admiraliteit heeft
medegedeeld, dat de Britsche
torpedojager „Achates" bij de
verdediging op 3 December van
een door vijandelijke bovenwa
terstrijdkrachten in de Noorde
lijke wateren aangevallen con
vooi, beschadigd en later gezon
ken is.
KEURINGEN VOOR DE
WAFFEN-SS EN HET
LEGIOEN
Het SS-Ersatzkommando deelt
ons mede, dat vrijwilligers voor
de Waffen-SS en het Legioen
zich op onderstaande data bij de
genoemde adressen kunen ver
voegen, ten einde gekeurd te
worden.
Tevens wordt er de aandacht
op gevestigd en wel speciaal voor
hen, die er bezwaar tegen heb
ben hun dienst buiten Nederland
te vervullen, dat thans de moge-
lij'-bcid bestaat, om dienst te
nemen in een speciaal wachtba-
taljon. De opleiding vindt in Ne
derland plaats, terwijl de inzet
van dit bataljon ook in Neder
land zal blijven. Tijdens de keu
ringen voor de Waffen-SS en
het Legioen kunnen zich ook die
genen melden, die tot de Ger-
maansche-SS in Nederland wil
len toetreden.
10.1.43 10.00 uur, Utrecht Wehr-
machtheim, Mariaplaats.
11.1.43 10.00 uur: Amersfoort,
dienstgebouw, Leusderweg.
12.1.43 10.00 uur: Den Haag,
Café Den Hout, Bezuidenhout-
scheweg.
Bij da vrijwilliger». Ondar dekking van aan pantserwegen geen
de mannen voorwaart* SS PK Ba»ehel-0 H-P