S)e CeidAch^Soti/fca/nt
rede van den Rijkscommissaris Rijksmin. dr Seyss Inquart
Medezeggenschap der N.S.B in aange-
«genheden van binnenlandsch bestuur
Mussert leider van het Nederlandsche volk
DINSDAG 15 DECEMBER 1942
34STE JAARGANG N°- 10432
Veaux: Papengracht 32 - Giro 103003
Mefoon: Redactie 20015. Admin. 20935
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
C. M. van Hamersveld, Directeur.
Th. Wilmer, Hoofdredacteur.
rP
'Het eerste gedeelte van de rede
e n den Rijkscommissaris hebben
in ons vorig nummer opgeno-
in. Hier volgt de verdere rede.
je heer Churchill kan nog zoo
van het bolsjewisme spre-
als een kwestie van ver-
lagzaamheid of humaniteit,
ir uw dorpen en steden zou
de horden uit de binnenlan-
van Azië worden geworpen,
weten, dat het thans om het
Jieel gaat en dat het eigenlijk
tn politieke conflicten zijn,
ar dat het ten slotte is ezn
ijd tusschen werelddeelen. Het
"Jit erom, of weer eens als in
n tijd van Hunnen, Mongolen
Tartaren een centraal-Azia-
:he menschenmassa over
ropa losbreken kan en of zij
dat geval Europa zal verdel-
D of niet. Daarbij komt, dat
medespeler van het bolsje-
jjJsme, het Amerikanisme. de
ierpste vorm van het groot-kal
alisme zich in het Westen en
der aan de overzij van den
Jantischen Oceaan gereed
"lakt om zich eveneens op
ropa te werpen. Het is thans
mi tijd, die zijn weerga slechts
idt in de volksverhuizing met
het ontzaglijke van de ge-
tortenissen, met al de hard-
)'d, met al de onverdraagzaam-
d en vooral met heel den na-
3 >p. Wat thans geschiedt, is
- definitieve vervorming van
- laatste eeuwen in een nieuwe
3 talte, geestelijk, politiek en op
terrein des levens. Ziet u,
geeft ons kracht, dat wij we-
i, dat geen humanistische, li-
jrale en confessioneele orce,
oals zij wellicht eens bestond,
staat is thans dit Europa in
nd te houden. Met deze vor-
van orde komen wij niet
'tter tot een harmonische schik-
hg van de gemeenschappelijke
lo rekkingen tusschen de volke-
ti t van Europa en onder de vol
leren van Europa. Dat kan nog
chts het nieuwe Europa tot
Jnd brengen. Want anders zou
Europa als continent afge-
'an hebben en nog slechts een
ihangse'l van Azië blijven.
Door den veldtocht tegen het
Jsjewisme heeft de Fuehrer het
_weten van Europa gewekt en
ins, nu wij de fronten in het
L tëten en in het Westen duide-
j i zien afgepaald, moet ik het
eds maar weer herhalen: hier
opt het lot aan de harten der
^ropeanen, opdat zij tot besef
men van hun gemeenschap,
jjiarin ieder afzonderlijk en elk
lk zijn plaats heeft volgens
_j a cultureel vermogen, zijn mi-
j lire kracht en zijn economi-
he prestaties voor deze ge
meenschap.
En' het kan niet in de bedoe-
g der Voorzienigheid liggen,
t dit Europa, dat de uitslui-
jjide drager en schepper van alle
Ituur op aarde is, vergaat. Dat
'in niet in de bedoeling der
teforzienigheid liggen en daarom
,|t'en wij, dat wij overwinnaar
jlllen blijven (bijval).
^TJationaal-socialisten! Op dit
teenbliik wordt die vraag ge-
Md: aan welken kant staat Ne
tland in dezien sitrijd? Dat is
I vraag, die gij moet beant-
torden en tot die beantwoording
daarvan brengt uw leider U. Het
deelnemen aan dezen nieuwen
strijd, deze strijd voor het nieu
we Europa, komt voornamelijk
tot uiting in den strijd met de
wapenen. Maar het deelnemen
geschiedt ook door den arbeid.
Deze opperste deelneming met
de wapenen levert, zooals men
weet, Nederland, als geheel be
zien, nog niet. Maar toen de
Fuehrer den roep heeft doen
weerklinken, heeft deze roep
weerklank gevonden en wel zeer
sterken weerklank in de harten
der Nederlandsche nationaalso-
ciallsten. Deze mannen, die erop
uit getrokken zijn, en die ginder
deel uitmaken van Legioen en
Standarte, zij zijn de dragers van
de belijdenis der Nederlanders
ten gunste van de nationaal-so-
cialistische idee en het nieuwe
Europa.' Dat zijn de mannen,
wien het Nederlandsche volk
eens ten zeerste dankbaar zal
zijn, want bun dapperheid heeft
bewezen en bewijst dagelijks,
dat de Nederlander een volwaar
dige strijder is en dat hij in alles
aanleg bezit om zelf eens op de
voorste plaats in dit nieuwe
Europa medeverantwoordelijke
drager te zijn.
De Nederlanders in Duitsch-
land.
Op het ruimere gebied van eten
arbeid hebben de Nederlanders
hun taak op zich" genomen. Ik
zou hier slechts een enkel ding
willen opmerken: gelooft u niet,
dat degenen van uw volksgenoo-
ten, die thans moeten worden in
geschakeld in de fabrieken van
Duitschland, omdat zij daar noo
dt g zijn en hun krachten kunnen
ontplooien, daardoor nu zullen
worden onttrokken aan het Ne
derlandsche volk. Dit is een zui
vere oorlogsmaatregel, die slechts
zoolang deze oorlog duurt, ge
rechtvaardigd zal zijn. Zij zullen
derhalve het Nederlandsche volk
niet worden ontnomen, maar
voor dit volk bewaard blijven.
Hier in Nederland zullen beslist
die industrieën en productiebe
drijven in stand gehouden en op
nieuw opgebouwd worden, die
volgens hun ligging en volgens
de bekwaamheid der Nederlan
ders hier hooren. Het beginsel,
volgens welk wij ons nieuwe le
ven willen ordenen, is vrijheid
van beweging laten voor de uit
wisseling van goederen en de
vrijheid van beweging laten voor
de uitwisseling van krachten in
bat toekomstige Europa. Opdat
deze taak wordt voorbereid en
vervuld, heb ik gelast, dat het
Nederlandsche Arbeidsfront en
het Departement van Sociale
Zaken inzonderheid, de beharti
ging van de belangen van al de
ze Nederlanders op zich nemen.
Taak van de partij is het aan de
ze organen en organisaties de
impulsen van politieken aard te
geven, opdat zij hun taak kun
nen vervullen.
De voedselvoorziening.
Nog een tweede belangrijke
taak hebben de Nederlanders te
vervullen en wel het waarborgen
van hun voeding. Dit is de zwaar
ste taak, waarvoor in Europa op
dit gebied iemand is gesteld,
want gij zijt het land, dat het
grootste aantal inwoners op de
kleinste oppervlakte moet voe
den. Daaromtrent wil ik u in dit
verband slechts een ding zeggen:
er bestaat reden voor de ver
wachting, dat het peil, dat wij in
dit land hebben, wordt gehand
haafd tot op het oogenblik, waar
op eenmaal ook de graanstroom
uit de Oekraine Nederland be
reikt. Als hij eerst in Duitsch-
lard komt, dan zult ge dat be
grijpen. daar de Duitscher thans
de steunpilaar van den strijd is
en de Duitscher de zwaarste of
fers heeft te brengen. Maar ik
ben reeds thans met de verant
woordelijke instanties in Duitsch
land overeen gekomen, dat gij,
als ge hier door extraprestaties
op het gebied van tuinbouw, cul
tuur van zaden enz. uw met
graan bebouwde oppervlakte ver
mindert, hiervoor vergoeding
zult krijgen door leveranties van
graan uit het Oosten. Daaruit
Een hooikist in gebruik bespaart gas en electriciteit
De nieuwe situatie
In een groote rede, waar
van wij de aandachtige lezing
aanbevelen heeft de Rijks
commissaris Rijksminister Seyss
Inquart verklaard, dat de leider
der N. S. B. ir. Mussert als zoo
danig ook is de leider van het
Nederlandsche volk.
Ieder zal zich volkomen kun
nen indenken, dat dit feit vreug
de verwekt bij de leden van de
N. S. B. en vóóral bij de le
den, die nu elf jaar of althans
van den beginne af lid der Be
weging zijn, zich aan de zijde
van Mussert hebben geschaard,
hem erkennend en volgend als
hun leider.
Maar wat zijn de gevoelens
van de andere Nederlanders, die
zich niet hebben aangesloten bij
de N. S. B., die niet behooren tot
de geestverwanten, de volgelin
gen van Mussert?
Wij kunnen de vraag beter an
ders stellen: Wat zal dezer hou
ding zijn? Op de door ver
standelijk overwegingen be
paalde houding komt het ten
slotte aan.
De houding van héél het Ne
derlandsche volk kan en mag on
der de huidige omstandigheden
geen andere zijn, dan dat het
eerlijk zal bezien en beoordee-
len de nu geschapen situatie en
wat daarvan de consequenties,
de gevolgen zullen zijn.
De N. S. B. zal van hen,
die niet bij haar zijn aangesloten,
niet verwachten het enthousias
me, dat Zondag in eigen kring
heerschte, maar zij mag verlan
gen van héél het Nederlandsche
volk een houding, die open en
eerlijk is volkomen open en
eerlijk.
Zulk een houding vereischt op
de eerste plaats, dat men alles
ziet en beoordeelt in het licht
van deze twee groote feitelijk
heden.
Ten eerste, dat er woedt een
wereldoorlog met al de vele
onvermijdelijke consequenties,
vooral op economisch gebied;
vervolgens, dat Nederland in
dien wereld-oorlog is betrokken
als bezet gebied.
moet u vooral een ding duidelijk
worden en wel, dat gij voor ons
niet object zult zijn, maar dat
gij steeds meer zult opgroeien
tot en in de kameraadschap en
de gemeenschap van ons lot.
De militaire situatie.
Nationaal-socialisten, het be
taamt thans nog een korten blik
te werpen op de militaire situa
tie, waarin wij ons bevinden.
Wij hebben immers zes weken
geleden weer een der beroemde,
maar in werkelijkheid nog nooit
ingetreden „keerpunten van den
oorlog" beleefd. Er kwam een
geconcentreerde aanval uit
Egypte, over Noord-Afrika en
toen ook aan het Oostelijk front.
Thans zijn er zes weken voorbij
en het is eigenlijk al erg stil ge
worden op dit „keerpunt".
Vorigen winter hebben de bols
jewieken onafgebroken versche
divisies en legers, die uitstekend
waren uitgerust, tegen ons in het
veld- gebracht. Ditmaal is het
anders. Ditmaal hebben zij het
grootste deel der troepen, waar
van zij op de beide aanvalsplaat-
sen gebruik maken, aan andere
gedeelten van het front moeten
onttrekken. En onder deze troe
pen bevinden zich mannen, d.w.z.
men moet het eigenlijk kinderen
noemen, van het zestiende jaar
af tot grijsaards van zestig jaar
toe. Ik geloof, dat men thans
zonder overdrijving kan zeggen,
dat in het gebied Kalinin-Toro-
pez een Russische nederlaag ont
staat en dat daar reeds talrijke
divisies zijn omsingeld. Wat Sta
lingrad betreft, u kunt ervan
overtuigd zijn: de vuist zit vast
om den strot. Wij hebben geen
der wijken in Stalingrad opge
geven, geen der 22 wijken van
de 24, die de Duitsche soldaat
heeft veroverd. Wij hebben ze
allemaal vast in handen. Het zal
eenmaal verwondering wekken
met hoe geringe verliezen Sta
lingrad veroverd is. Ieder verlies
is voor de betrokkenen zwaar en
pijnlijk. Van het standpunt van
het volk bezien moeten wij ook
het oog houden op het aantal.
Wij kunnen dat getal thans nog
niet noemen om den bolsjewis
ten geen conclusie mogelijk te
maken, maar het is een getal,
dat men het eerste oogenblik
niet wil gelooven, zoo overwel
digend en nauwkeurig traden de
wapenen van het Duitsche leger
tot bescherming van zijn solda
ten op.
Nationaal-Socialisten! Iets
wordt thans reeds bewezen door
den veldtocht in het Oosten: de
volstrekte superioriteit van het
materiaal. Als op een dag in een
betrekkelijk kleinen frontsector
170 tanks kunnen worden ka
potgeschoten, dan behoeft men
hieromtrent verder geen verkla
ringen af te leggen. Eén ding ge
loof ik en dat kan men ook aflei
den uit opgevangen radioberich
ten: Stalin heeft vreeselijk spijt
van het avontuur, waarin zij zich
heeft gestort. Maar als men zich
in het hoofdkwartier bevindt,
dan ademt dit hoofdkwartier
slechts één ding: volkomen rust
en zekerheid tegenover alles,
wat in het Oosten geschiedt. Ik
wil niet veel over het Zuiden
spreken, maar één ding zou ik
wel willen zeggen: het feit, dat
thans Tunis, dit bruggehoofd bij
uitstek met zijn vestingen, bo
vendien Corsica en daarbij onbe
zet Frankrijk en Toulon zich in
onze handen bevinden, dat staat
MOMENTJE
VOEDINGSRAAD.
Nu wij geen havermout,
geen peulvruchten en geen
gemengd meel meer krijgen,
gaan wij het met gort pro-
beeren. Dat is verheven en
lofwaardig. Want gort krij
gen wij in milden overvloed
en ik heug mij nog mijn stu
dietijd, toen ik voor Alkmaar-
sche gortbuik werd uitge
scholden. Dat zou nu werke
lijkheid worden, als daar niet
die onvolprezen voedings
raad was, welke zorgt, dat
gort ook iin iets anders dan
pap kan worden omgezet. En
zoo heeft die voedingsraad dus
iets nieuws uitgevonden,
waarbij het alleen maar te be
treuren is, dat wij vroeger,
in de dagen van weelde, niet
aan zulke dingen hebben ge
dacht. Hij heeft nu uitgevon
den een gortsohotel met kool
en paprika. Zoo, dat zijn ten
minste dingen, die te krijgen
zijn, al komt er dan stiekum
en tusschen haakjes nog een
flinke ui, boter en geraspte
kaas bij. Zou dat smaken,
meneer de voedingsraad?
Misschien weL Maar U kunt
niet verlangen, dat nu maar
ineens iedereen zoo'n vreem
de oomibinatie lekker zal
vinden. Daarom zou ik het
voor de fijnproevers eens af
wisselen met andere combi
naties. Er zijn nog zonderlin
ge genoeg te bedenken. Bij
voorbeeld: bier met koffiesur-
rogaait en vermicelli of Een-
heidszeep met taptemelk en
een afgestreken eetlepel jam.
Of een pakje maizena met le
verworst, een scheutje azijn
en een mespunt cacao. Er is
nog genoeg. Toe geef het eens
op! Als U er maar bij vertelt
hoelang het in de hooikist
sudderen moet. Anders wordt
het te laat opgezet en moeten
wij 's nachts om drie uur uit
bed, omdat het menu gaar is.
gelijk met strategische overwin
ningen van de eerste orde. Dan
mogen de anderen gerust dui
zenden woestijnkilometers heb
ben, Tunis, Corsica, en het on
bezette Frankrijk zijn meer
waard.
En ten slotte is er nog een
ding, waaraan men moet herin
neren en wel de strijd van onze
duikbooten op de wereldzeeën.
De anderen hebben eens, name
lijk in den vorigen oorlog, het
groote voordeel gehad, dat zij de
zeeën hebben beheerscht. Thans
blijken de verbindingen ter zee
een van hun zwakste plekken te
zijn. Zij moeten Engeland van
het noodige voorzien. De Ame-
rikaansche bewapening is n.l. de
eenige hoop, waaraan onze te
genstanders zich nog vastklam
pen. Als zij deze verwachting der
Amerikaansche bewapening niet
hadden, zouden zij in het geheel
geen hoop meer hebben zich ooit
tegenover ons te kunnen stellen,
deze hoop hangt grootendeels
eveneens van de aanwezigheid
en het verkeer der schepen af.
Daarbij komen de fronten in
Oost-Azië en Egypte, de voor
ziening van Rusland. Nu hebben
ze er Noord-Afrika ook nog bij
gekregen. En ik geloof als wij de
balans van een jaar opmaken en
zelfs de cijfers gelooven, die gin
der zoogenaamd worden gehaald
in het scheepsbouwbedrijf, dan
komt men toch altijd nog op om
streeks 4, misschien 5 millioen
ton achteruitgang in den loop