DINSDAG 8 DECEMBER 1942 34STE JAARGANG N°- 10426
—MOMENTJE
bureaux: Papengracht 32 - Giro 103003 RAtfïRÏ All VftOR I FÊIÏFN FIV fïMSTRFKFN C' M' van Hal«ersveld, Directeur,
telefoon: Redactie 20015. Admin. 20935 Bf AveijIjAIJ VklAm l.EEUJ&re E.K UHM» I Th- Wilmer, Hoofdredacteur.
ZUINIG STOKEN BETEEKENT ZOOVEEL MOGELIJK WARMTE
De strijd in N.-Afrika
lij ÏTALIAANSCH WEERMACHTS-
'f BERICHT.
Het 926ste communiqué van het Ita-
lliaansche hoofdkwartier luidt:
„Grootere bedrijvigheid van artille
rie en verkenningsafdeelingen in Wes
telijk Cyrenaica.
I In den sector Tunis bedragen, bij het
.einde van de zuiveringsoperaties in
'iet wegen- en spoorwegknooppunt Te-
poerba, waar tusschen 1 en 4 Decem
ber zware gevechten zijn geleverd, de
vijandelijke verliezen in totaal: 1100
gevangenen, 62 pantserwagens, 41 ka-
lonnen, 40 mortieren en 374 auto's.
Italiaansche en Duitsche vliegtuigen
hebben herhaaldelijk de havens van
Bone en Philippeville en eenige spoor-
jregcentra in Tunis gebombardeerd,
Vaarbij aanzienlijke schade werd toe
gebracht aan installaties, opslagplaat
sen en rollend materiaal. Bij luchtge
vechten hebben jagers van de Spil bo
ven Noord-Afrika 7 vijandelijke toe
stellen neergeschoten. Drie onzer vlieg
tuigen zijn niet van de operaties terug
gekeerd".
i; ROND DARLAN.
In anti-Duitsche kingen in Frank
rijk valt een merkbaar verlies van de
Gaulle's prestige ten gunste van Dar
lan waar te nemen. Evenwijdig daar
aan loopt een daling in de Anglophilie
én een aanzienlijke koersstijging der
Amerikanen.
In dezen gang van zaken weerspie
gelt zich het uitblijven van succes voor
fhet streven van de Gaulle door middel
;Van de Britsche politiek zijn tegenstan
der Darlan te Washington zoowel als
fa Noord-Afrika mat te zetten.
1 In anti-Duitsche kringen ondervond
ile Gaulle nadeel van de omstandig
heid, dat Darlan in Noord-Afrika
tij het ook onder Amerikaansch be-
fahermheerschap een soort staat
heeft gevormd, waarvan hij zichzelf
tot staatshoofd heeft uitgeroepen, ter-
tvijl hij in aanzienlijke mate gebruik
kan'maken van het bijbehoorend be
stuursapparaat.
'I Generaal Eisenhower heeft aan dit
bewind van Darlan officieel zijn goed-
keuring gehecht, waarmee tevens tot
'uiting is gekomen dat deze volgens
■Roosevelt voorloopige schikking tus
schen de Ver. Staten en Darlan een
Zekere duurzaamheid zal bezitten,
i Afgezien van het feit, dat de Gaul-
te als persoon nooit populair is geweest
fen door de anti-Duitsche elementen
steeds slechts werd beschouwd als een
'Overgangsverschijnsel, wordt het de-
ten kringen gemakkelijker gemaakt
Zich aan de zijde van Darlan te scha
ren door de veronderstelling, dat de
Fer. Staten door den grooteren af-
ètand voor Frankrijk gemakkelijker
Zijn dan Engeland.
Naar de Britsche berichtendienst
faeldt, heeft generaal Catroux ver
klaard, dat reeds om zuiver militaire
kedenen de aanwezigheid van Darlan
op de moeilijkste verbingingslijnen en
Ver achter het strijdende eerste leger
in Tunis een gevaar beteekent, dat
pen niet mag negeeren. Dat geVaar zal
(slechts verdwijnen door de terzijde
stelling van Darlan. Ook voor de
Gaullistische divisie bij het leger van
■Montgomery vormde het een verras
sing.
De Fransche vloot te Toulon.
'I Naar Keuter uit Algiers meldt, heeft
jfle cómmandant van de Fransche duik
boot „Casablanca", die uit Toulon naar
(Algiers is ontsnapt voor den zender
verklaard, dat de Fransche vloot te
jToulon voornemens was naar de geal
lieerden door te breken. Er was ech
ter niet genoeg brandstof aanwezig
geweest.
(Ce ontruiming van Italiaansche steden.
De ontruiming van de Italiaansche
Steden van de burgerbevolking, welke
piet strikt noodzakelijk in de stad
taioet zijn, waartoe door den Duce be-
Vel is gegeven, wordt in geheel Italië
stelselmatig ten uitvoer gelegd. Auto
riteiten en organisaties der fascistische
partij nemen alle noodige maatregelen
om de stedelijke bevolking prompt en
vlot te vervoeren en te herbergen. In
het Palazzo Venezia zijn honderden te
legrammen ontvangen, waarin de bur
gemeesters aan den Duce de verzeke
ring geven, dat zij alles zullen doen om
d'e ontruiiminigisactie te bevorderen.
Verkeersknooppunt Tebourba.
De A.N.P.-correspondent te Berlijn
meldt:
Het eerste treffen tusschen Duitsch-
Italiaansche en Anglo-Amerikaansche
troepen in Tunesië is geëindigd met de
ontruiming door de laatste van het be
langrijke verkeersknooppunt Tebour
ba, waarmee tevens de pogingen der
Engelschen en Amerikanen, zich tus
schen Biserta en Tunis te schuiven,
verijdeld zijn. Engelsche en Ameri
kaansche pantserstrijdkrachten hadden
zich zeer ver naar voren gewaagd, naar
het schijnt zonder zich van te voren
van een goed functioneeren van de ra
vitailleering te verzekeren, waardoor
zij zich niet hebben kunnen handhaven.
Bij de gevechten is, naar hier verze
kerd wordt, de weinige ervaring der
Amerikaansche strijdkrachten duide
lijk aan den dag getreden. Deze spreekt
ook uit de Amerikaansche denkbeel
den omtrent de taktiek, doch begrijpe
lijkerwijze laat men zich hieromtrent
van Duitsche zijde niet uit. Deze eerste
gevechten, die den Engelschen en Ame
rikanen reeds op zulke hooge verliezen
zijn komen te staan, worden van Duit
sche zijde nog niet als het begin van
den grooten strijd gekenmerkt. Men is
feitelijk nog steeds in het stadium der
voorbereiding. Beide partijen zijn
doende, zich zooveel mogelijk te ver
sterken, doch hierbij blijven de Engel
schen en Amerikanen achter bij de
strijdkrachten van de spil, die het voor
deel van den korten verbindingsweg
over de straat van Sicilië hebben. Thans
..wreekt zich het feit, dat het Anglo-
Amerikaansche landingsleger niet ter
stond Bizerta heeft bezet, hetgeen mi
litaire kringen alhier als een enorme
strategische fout kenmerken. De nieuw
ste Amerikaansche pantserwagens, die
reeds in den strijd in de Cyrenaica wer
den gebruikt, zijn volgens deskundige
Duitsche kringen goed, doch niet on
overwinnelijk. De Duitsche afweer is
er volkomen tegen opgewassen en niet
alleen, zooals van Engelsche zijde ver
klaard wordt, dank zij de groote kwali
teiten van het 8 c.m. afweergeschut.
Ook andere factoren spelen hierbij een
rol.
Overeenkomst Eisenhower-Boisson.
Volgens den Enigels-cben nieuwsdienst
'heeft radio-Algiers gisteren gemeld, dat
generaal Eisenhower een overeenkomst
'heeft gesloten met den gouverneur
van Fransch-V/osit-Afrikia, generaal
Boisson, waabbij de geallieerde luoht-
strijdkrachten verlof krijigen gebruik
te maken van de vliegvelden van West-
Afrilka op hun route van de Ver. Sta
ten naar het midden-Oosten. De iin
Fransch West-Afriika geïnterneerde ge
allieerde schepen en de geallieerde zee
lui zullen worden vrijgelaten..
KARLSRUHE AANGEVALLEN.
In den nacht van 6 op 7 December
hebben Britsche vliegtuigen brisant-
en brandbommen geworpen op ver
scheidene plaatsen in West- en Zuid-
West-Duitschland, o.a. op woonwijken
van Karlsruhe en Pforzheim. De be
volking leed verliezen aan dooden en
gewonden. Bij deze aanvallen werden
vijf Britsche bommenwerpers neerge
schoten.
Mijnontplofflng in Turkije.
In het steenikoolgebied van Zonigoel-
dak, in Tsjamh, heeft zich een mijngas-
ontploffinig voorgedaan. Tot dusver
konden 63 dooden en 10 gewonden ge
borgen worden. Men vreest echter, dat
bet aantal omgekomen mijnwerkers
nog grooter is.
De 100.000e speciale arbeider, Ray
mond Baudu, heeft Zaterdagochtend
Rouaan verlaten om in Duitschland te
gaan werken. Bij die gelegenheid vond
een plechtigheid plaats in de hal van
het station.
In Noord-Afrika wordt het ge
brek aan voedingsmiddelen steeds nij
pender. In verscheidene Marokkaan-
sche en Algerijnsche steden is er geen
brood meer te vinden. Te Rabat, Mar-
rakesj en Fez heeft de menigte ge
poogd de levensmiddelendepots der
Amerikanen te plunderen.
De „Bruesseler Zeitung" meldt in
verband met de opstandige beweging in
Belgisch Congo, dat de Britsche mili
taire overheid aldaar thans met ge
weld inboorlingen en blanken recru-
teert. Groote hoeveelheden levensmid
delen worden uit Belgiseh-Congo naar
Zuid-Afrika vervoerd, zoodat er thans
reeds een gevoelig gebrek aan aller
hande levensmiddelen heerscht.
BINNENLAND
Kenteeken voor als bestelwagens in
gerichte personenauto's. De secreta
ris-generaal van het departement vam
Waterstaat maakt bekend, dat bowlers
van ais bestelwagens ingerichte of ge
bezigde personen-auto's in de-n vervol
ge verplicht zullen zijn een bijizonder
kenteeken te voeren op de voorruit
aan de van den be-stuurder afgewende I
zijde. Dit kenteeken moet bestaan uit
wit papier of dergelijke stof, waarop
van voor het voertuig gezien duidelijk
leesbaar in zwart de letters B.W. in
drukletters zijn aangebracht De hoogte
van bedoelde letters moet tenminste
10 cm. bedragen, de lijndikte tenmin
ste 1/2 cm. Niet navolging van deze
verplichting kan intrekking van de rij
vergunning ten gev-olge hebben.
Steunregeling in Den Haag. In
Den Haag is de regeling, waarbij over-
bruggingssteun wordt verleend aan de
gezinnen, van wie de vader in het bui
tenland te werk is gesteld, zoo veran
derd, dat huisvrouwen nu 70 pet. van
het gemiddelde loon, dat zij de laatste
drie maanden vóór het vertrek van
haar echtgenoot hebben, ontvangen en
wel gedurende vier a vijf maanden.
Hierbij is bepaald, dat het als voorschot
uit te keeren bedrag nimmer minder be
draagt dan het gezin, den man inbe
grepen, genoten zou hebben, als het
in steun liep.
Zijn er vier a vijf maanden na het
vertrek van den man nog gèen loon-
overschotten binnengekomen, dan
wordt het gezin, als zijnde armlastig,
overgegeven aan Maatschappelijk
Hulpbetoon en volgens de gewone nor
men in onderstand genomen.
FANTASIE EN
WERKELIJKHEID.
Ik moet u hier iets ophelderen,
dat, zoo ik niet spreek, gigantische
afmetingen dreigt aan te nemen. Ik
schrijf hier in dit hoekje sinds en
kele jaren mijn stukjes en in die
jaren zijn die stukjes opgeluisterd
geworden door enkele historische
figuren als daar zijn: mijn dikke
blozende slager en mijn vriend de
koekoloog uit de Boterstraat. En
zie, mijn geachte lazers, speurders
zonder weerga, wilden, dat achter
deze illustere grootheden, een le
vend mensch zou schuil gaan van
vleesch en bloed. In den beginne
ontmoette ik al eens zulk een nijver
handwerksman, die mij stralend
vertelde, dat zijn klanten meenden,
dat hij het was, dien ik beschreef.
En ik liet dat dan maar zoo. Maar
nu dat aantal steeds grooter
wordt, meen ik toch, dat de tijd ge
komen is u te verklappen, dat deze
lieden slechts figuren zijn, ontspro
ten aan een grillige fantasie. Zal ik
dan nu nieuwe roilen moeten crëe-
ren? Mijn vriend de glazenwas-
scher, de melkboer of de schoor
steenveger? Dat zijn voorname lie-
dan al bevroedt u dat zoo niet. Maar
gaat u dan niet wéér mijn nieuwe
vriend een naam geven! Want dan
moet ik weer iets anders prakki-
zeeren. En aan iedere menschelijke
fantasie is ten slotte een grens
In Stalingrad. Over de ruines op de
Industrieterreinen van een geschut-
tabrlek wordt de munitie voor de
Duitsche infanterie naar voren ge
bracht PK Gehrmann-O H-P H m
Bij de gebeurtenissen in Noord Afrika. Een overzicht van
Zaghouan In Tunis Transocean Fellinga-Pax Holland m