DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN Momentje GELDIGE BONNEN Bonnen die afloopen VRIJDAG 23 OCTOBER 1942 34ste Jaargang No. 10387 S)e Êcld^clre0oii^cmt Bureaux: Papengracht 32 - Giro 103003 Telefoon: Redactie 20015, Adminïstr. 20935 C. M. van Hamersveld, Directeur. Th. Wilmer, Hoofdredacteur. De strijd tegen Engeland AANVALLEN OP HET BRITSCHE EILAND. Lichte Duitsche gevechtsvliegtuigen heb ben op 21 (}ct. 's ochtends de Zuidwestkust van het Britsche eiland aangevallen. In scheervlucht vielen zij een station met bom men en de boordwapens aan. De emplace- menten werden op verscheidene plaatsen vernield. Een groot gebouw stortte door een bom vol treffer ineen. Tijdens andere gewapende verkenningsvluchten namen Duitsche ge vechtsvliegtuigen in de monding van- de Dart landingsbooten doeltrefend onder vuur. In den afgeloopen nacht hebben Duitsche gevechtsvliegtuigen naar het D.N.B. ver neemt, voor den oorlog belangrijke instal laties in enkele steden in Oost-Engeland gebombardeerd. Ondanks het hevige af- weervuur van de Britsche luchtdoelartille rie konden de gevechtsvliegtuigen hun bom men op voor den oorlog belangrijke instal laties neerwerpen. Bij het vertrek namen de gevechtsvliegers verscheidene zware branden waar. De in den strijd geworpen Duitsche gevechtsvliegtuigen keerden zon der verliezen op hun steunpunt terug, DE DUIKBOOTOORLOG. De voorzitter der vlootcommissie van het Amerikaansche huis van afgevaardigden, Vinson, constateert in een artikel, versche nen in Colliers Magazine, dat er geen „trucs" ter bestrijding van de duikbooten bestaan. Vinson wijst er op, dat een moderne duikboot op zee buitengewoon moeilijk tot zinken kan worden gebracht, zelfs wan neer zij aan de oppervlakte verrast wordt. Hij keert zich tegen de „zeer verbreide meening", volgens welke men met kleine booten en vliegtuigen van ieder type op duikbooten kan jagen. DE AANVAL OP GIBRALTAR. De Italiaansche luchtaanval op Gibral tar kon in den nacht van 20 op 21 Octo ber door de bevolking van de kustgebieden aan deze en gene zijde van de straat van Gibraltar gevolgd worden. De aanval be gon omstreeks 21.00 uur. De hevigheid van de ontploffingen was zoo groot, dat in Ceuta talrijke ruiten vernield werden. Hieruit kan naar de meening van deskun digen alhier opgemaakt worden, dat de Italiaansche vliegtuigen dezen keer bom men Van een veel zwaarder kaliber dan bij de vorige aanvallen hebben gebruikt. De 8anval wordt de zwaarste genoemd, welke tot dusverre is uitgevoerd. Volgens de eerste in Ceuta ontvangen berichten is de aangerichte schade aanzien lijk. Deze berichten worden bevestigd door het feit, zoo meldt Stefani, dat op 22 Octo ber de Engelsche luchtmacht haar gebrui kelijke vluchten geheel heeft gestaakt en dat ook de activiteit van de marine uiterst beperkt was. DRAGER VAN HET EIKENLOOF GEVALLEN. Majoor Gerhard Kollewe, drager van het ridderkruis met het eikenloof en groeps commandant bij een gevechtseskader, is van een vlucht naar den vijand niet terug gekeerd. NA DE REDE VAN SMUTS TE LONDEN. De diplomatieke correspondent van het D.N.B. schrijft: „Bepaalde begeleidende omstandigheden van de rede van Smuts zijn ongetwijfeld interessanter dan de „openbaringen" die hij zijn vrienden wist te doen. Men mag aannemen, dat hij te Londen achter gesloten deuren beraad slaagd heeft over plannen, die in meerdere of mindere mate ten doel hebben den „noodtoestand" op te heffen, waarin zich de geallieerden volgens overeenstemmende verklaringen van Lloyd'George en Winston Churchill bevinden. Of de vage toespeling op een „offensieve einclfaze", waarvoor de voorbereidingen getroffen zijn de groote masse in Engeland of zelfs in de Sovjet- Unie de hoop op de „verlossing uit de moei lijkheden van dit oogenblik" zal vermogen te geven, waarvan Lloyd George gesproken heeft, of dat de door Churchill geprezen „versterking van onzen geest" gevoeld wordt, is een andere kwestie. Smuts maakt zich met de vermaning het geschikte oogenblik niet te laten voorbij gaan door den wensch van overmatige voorbereidingen tot propagandist van de door Stalin verlangde verlichting. Zijn on derhoud met de Sovjet-ambassadeur te Londen schijnt hem te hebben overtuigd van het dringende karakter van Stalins wensch. Af te wachten blijft of Smuts met zijn vermaningen meer succes zal hebben dan Stalin met zijn herhaalde vertoogen". MEVROUW ROOSEVELT ZAL SMUTS ONTMOETEN. Uit Londen wordt gemeld: Dadelijk na haar aankomst in Groot-Brittannië zal me vrouw Roosevelt een ontmoeting hebben met maarschalk Smuts, wien zij vermoede lijk een persoonlijke boodschap van den president der Vereenigde Staten zal over handigen. Amerika en de oorlog NIEUWE AMERIKAANSCHE EISCHEN AAN TSJOENGKING. Naar de Jomioeri Hotsji uit Sjanghai meldt, hebben de Ver. Staten nieuwe zeer vérgaande eischen aan Tsjoengking gesteld, van welker nakoming een versterkte hulp verleening afhankelijk gesteld wordt. De luchtmacht van Tsjoengking zou geplaatst worden onder bevel van den Amerikaan- schen bevelhebber der luchtmacht in China. Tsjengking zou het monopolierecht voor de burgerluchtvaart voor den duur van dertig jaar aan de Ver. Staten overdoen. De ge motoriseerde eenheden van Tsjoengking zouden zoo nooig onder Engelsch of Ame- riaknasche bevel geplaatst wdrden. Hon derd divisies van Tsjoengking komen als eenheid onder Engelsch, resp. Amerikaansch bevel, waarbij Engeland en Amerika het recht zouden krijgen deze divisies even tueel ook buiten China te gebruiken. Amerika van zijn kant verplicht zich, in dien deze eischen worden nagekomen, om tot het einde van dit jaar sterke lucht strijdkrachten naar Tsjoengking te sturen. Ook zijn de Ver. Staten dan voornemens om in grooteren omvang geneesmiddelen en verbandstoffen naar de fronten van Tsjoengking te zenden. De Ver. Staten overwegen voorts een indeeling van China in invloedszones. Aan Engeland wordt Zuidwest-China overgedaan, aan de Sovjet- Unie het noordwesten en aan de Ver. Sta ten Centraal-China. Alle drie staten zou den het bewind van Tsjoengking adviseurs en technici ter beschikking stellen. Tsjang Kai Sjek zou bovendien overgaan tot een reorganisatie van zijn oorlogsfinanciën. Bovenvermeld blad merkt in dit verband op, dat indien Tsjoengking deze eischen van de Ver. Staten zou aanvaarden, het volledig afhankelijk zou worden van Ame rika en Engeland. LUCHTALARM TE NEW YORK. New York heeft Donderdag voor de twee de maal sedert het uitbreken van den oor log overdag luchtalarm gehad, dat twintig minuten duurde. Ook in Rio de Janeiro werd luchtalarm gegeven, dat een half uur heeft geduurd. PORT MORESBY GEBOMBARDEERD. Naar de Britsche Berichtendienst meldt, heeft het geallieerde hoofdkwartier in het Zuid-Westelijke deel van den Stillen Oceaa medegedeeld, dat Port Moresby door Ja- pansche vliegtuigen is gebombardeerd. DE GEVECHTEN OP MADAGASCAR. Het Fransche staatssecretariaat van ko loniën deelt mede, dat de Fransche troepen op Madagascar hun stellingen in het Zui den van Ambositra hebben opgegeven, om een omsingelingsmanoeuvre van de En gelsch en te voorkomen. Bij deze operaties is de Fransche achterhoede er in geslaagd, vijandelijke colonnes op te houden, die naar het zuiden trachten op te rukken. BOODSCHAP VAN KALININ. Uit een bericht van den Britschen nieuwsdienst uit Moskou blijkt, dat Kali nin in een boodschap heeft toegegeven, dat de Sowjetverliezen „natuurlijk niet onaanzienlijk" zijn. De moeilijkste taak, al dus Kalinin, ligt op het gebied van' dien landbouw. Doordat de Duiitschers de Oe- kraine en het Koebangebied bezet hébben, is de „geheele last van den strijd om het brood" op het Oostelijke gebied overge gaan. Dat gebied moet een zoo groot mo gelijke opbrengst leveren. Ieder moet daar „alle spieren tot aan de grens van het men- schelijke prestatievermogen inspannen". SMUTS NAAR DE VER. STATEN? Er wordt op generaal Smuts een sterke druk uitgeoefend, zoo meldt Peterborough in de Daily Telegraph om hem er toe te bewegen een bezoek te brengen aan de Ver. Staten. Peterborough beweert, dat wat dit betreft, veel van mevrouw Roose velt afhangt, wier overredingskracht zeer groot is. CHINA-VATTCAAN. De „Osservatore Romano" maakt het vol gende bekend: De regeering van Tsjoeng king heeft thans, nadat zij vroeger reedis herhaaldelijk uiting had gegeven aan een dergelijk voornemen, in allen vorm bij den Heiligen Stoel d'en wensch uitgesproken hiermee diplomatieke betrekkingen te ves tigen. Het vaticaan, dat zich reeds vroe ger bereid verklaard had een eventueelen stap van deze regeering welwillend te on derzoeken, heeft dezen wensch ingewilligd en zijn agreement verleend aan de benoe ming van Tsjeou Kang-Sie, d'en zaakgelas tigde van China in Zwitserland, tot buiten gewoon gezant en gevolmachtigd' minister. IN EEN PAAR REGELS De vroegere Sjah van Iran, die door de Engelschen met geweld genoopt werd af te treden ten gunste van zijn zoon, zou in Britsche 'ballingschap op het eiland St. He lena vertoeven. Dè opperbevelhebber der Fransche strijdkrachten, admiraal Darlan, is op een inspectiereis in Noord-Afrika en Fransch West-Afrika. Op het oogenblik bevindt hij zich te Dakar. Naar Reuter meldt, is heden de ver laging van de leeftijdsgrens voor den mi litairen dienst door den minister van Ar beid Bevin in het Lagerhuis bekend ge maakt. De koning heeft een besluit onder- teekerid, waardoor alle mannen, die den leeftijd van 18 jaar bereikt hebben, onder de bepalingen van de wet over d'en mili taire dienstplicht vallen. Het Japansche ministerie van oorlog publiceert een verordening over de tewerk stelling van krijgsgevangenen, die in Ja pan als arbeiders in belangrijke indu strieën gebruikt zullen worden. Zij wor den bezoldigd volgens de pepalingen over de betaling van arbeid van krijgsgevan genen. De tewerkstelling is gebaseerd op dé internationale overeenkomst van 1927. Naar de Britsche Nieuwsdienst meldt is de nieuwe Chileensche regeering voltal lig geworden door de benoeming van Fer nandez, tot dusverre ambassadeur te Mon tevideo, tot minister van buitenlandsohe zaken. KEURINGEN VOOR DE WAFFEN-SS EN HET LEGIOEN. Het SS-Ersatzkommando deelt ons me de, dat vrijwilligers voor de Waffen-SS en 't Legioen op onderstaande data zich bij de genoemde adressen kunnen vervoegen ten einde gekeurd ter worden. Tevens wordt er de aandacht op geves tigd en wel speciaal voor hen, die er be zwaar tegen hebben hun dienst buiten Ne derland te vervullen, dat thans de moge lijkheid bestaat om dienst te nemen in een speciaal wachtbataillon. De opleiding vindt in Nederland plaats, terwijl de inzet van dit bataillon ook in Nederland blijven zal. Tijdens de keuringen voor de Waffen-SS en het legioen kunnen zich ook diegenen melden, die tot de Germaansche-SS Ne derland (Nederlandsche SS) willen toe treden. 24.10.42 11.00 uur Amersfoort, dienstge bouw Kapelweg. Bij onze vrijwilligers. Ononderbroken moeten kisten met voedingsmiddelen verladen worden. De groote familie der frontkameraden, waartoe ook onze mannen behooren, mag het 'aan niets ontbreken SS PK Altstadt-O H-P H m Pauselijk consistorie aanstaande GEEN KARDINAALSBENOEMINGEN TE VERWACHTEN. Te Rome is sedert eenigen tijd weer veel sprake van een Consistorie, dat Z. H. de Paus nog dezen, herfst zou houden; enkele bladen hebben zelfs een door een nieuws agentschap verspreid bericht gepubliceerd, volgens hetwelk Pius XII bij deze gelegen heid acht kardinalen zou creëeren, vier pu bliek, en vier „in petto"'. Dit bericht is ech ter naar wij van bevoegde zijde verne men althans wat de benoeming der kar dinalen betreft, volkomen ongefundeerd. Men mag inderdaad verwachten, dat de H. Vader nog vóór Kerstmis een Consistorie zal houden: het zou niet het eerste van Zijn Pontificaat zijn; niet onwaarschijnlijk ook zal daarbij voorzien worden in de bezetting der beide zoo belangrijke, doch sedert en kele jaren vacante ambten van .Camer- lengo" en van Kanselier der H. Kerk. Er bestaat echter (ondanks het feit, dat van de 62 gepurperden, die aan het Conclave van 1939 hebben deelgenomen, in den tus- schentijd 13 zijn overleden, zoodat het H. College nog maar 49 leden telt in plaats van 70) geen enkele reden, waarom Zijne Heiligheid juist nu van den van ouds gel denden regel af zou wijken, geen nieuwe kardinalen te creëeren alvorens het weer vrede zal zijn. Weliswaar is het Vaticaan in dezen oor log in meer dan één opzicht van zijn tra- ditioneelen stelregel afgeweken, welke daar luidt: „Lite pendente nihil innovetur" men denke slechts, b.v. aan het aahknoopen van diplomatieke betrekkingen met een aantal bij het conflict betrokken landen. Maar waar het aangelegenheden betreft die, zoo als de kwestie der verdeeling van disponi bel geworden kardinaalshoeden, naar de ondervinding heeft geleerd, bijzonder ge schikt blijken allerlei gevoeligheden te tref fen en rivaliteiten gaande te maken, welke eindelooze complicaties en moeilijkheden kunnen doen rijzen, blijft hij onverminderd van kracht; voor zoover doenlijk dient im mers alles vermeden te worden wat het aanzien en daarmede het gezag van den H. Stoele in de wereld zou kunnen schaden. De benoeming van een der kardinalen tot ..Camerlengo" behoort niet tot deze gevaar lijke categorie van aangelegenbeden, maar is werkelijk een kwestie van zuiver „inter nen" aard; anderzijds is zij echter uiter mate dringend geworden, daar immers de Kardinaal-Camerlengo geroepen is om tij dens het interim tusschen den dood van den Paus en de keuze van zijn opvolger het be stuur der Kerk te leiden. „Tijd" NIEUWE BONNEN Voor de volgende week zijn de gebruike lijke rantsoenen brood, beschuit, vleesch, aardappelen en melk te verkrijgen op de bonnen 54. Voor taptemelk zijn aangewezen de bon nen 160 en 260; terwijl de mannelijke personen hun rantsoen rookwaren eveneens op bon 54 kunnen bekomen. WASCHPOEDER EN HUISHOUDZEEP. In aansluiting op hetgeen onlangs is ge publiceerd met betrekking tot de aanwij zing van nieuwe zeepbonnen, maakt de se cretaris-generaal van het departement van Handel, Nijverheid en Scheepvaart bekend, dat de met „Algemeen 413" gemerkte bon van de bonkaart voor voedingsmiddelen, WIE EEN KUIL GRAAFT VOOR EEN ANDER Wie een kuil graaft voor een ander valt er dikwijls zelf in. Dat is ook het geval met de Engelsche blokkade. Men heeft er zich gouden bergen van voorgesteld en het resultaat van drie jaren is, dat de blok- keerders de gevolgen van hun eigen wapen gaan ondervinden, terwijl de geblokkeer- den zich opmaken om de bal terug te kaatsen. Zoo publiceert het Britsche scheepvaartblad „Fair Play" bij een be spreking der moeilijkheden, welke zich hebben voorgedaan bij de reorganisatie van de Amerikaansche industrie voor de oor logsproductie, een opmerkelijke bekente nis van de moeilijke positie der geallieer de scheepvaart. Het ernstige probleem van de vervoers- positie, zoo schrijft het blad, is reeds van htt begin af ingezien en men heeft ver wacht, dat de middelen der zeescheep vaart tot aan de uiterste grens aangespro ken en belast zouden moeten worden om bet hoofd te kunnen bieden aan de bui tengewone eischen in verband met den oorlog met het oog op de vijandelijke aan vallen. „Doch de omvang van de verliezen, welke de scheepvaart langs de Amerikaan sche kust door duikbooten heeft geleden", zoo schrijft het tijdschrift woordelijk, „was blijkbaar grooter dan men verwacht had en er hebben zich hierdoor onverwachte inderpalen voorgedaan niet alleen in het handelsverkeer tusschen de Amerikaan sche landen, doch zelfs ook tusschen de Amerikaansche havens. Van den anderen kant moet in een be spreking van de mogelijkheden, welke voor Duitschland en Europa door den rijk dom aan landbouwproducten der Oekrai- ne voortvloeien, zelfs de Londensche „Ti mes" met afgunst toegeven, dat het Duit sche leger een ontzaglijke bijdrage gele verd heeft tot het winnen van den voe dingslag. „Het Duitsche leger", zoo schrijft de Times" in een hoofdartikel, dat als op schrift draagt „De voedingslag", woorde lijk, „is het eenige in de wereld, dat zijn eigen economisch wapen bezit, dat even prima ontwikkeld is als zijn tankwapen of zijn luchtmacht. De technische eenheden Van de Duitsche weermacht hebben zich met het voortschrijden van den oorlog tot een groot corps ontwikkeld, wier taak het is de levensmiddelenvoorraden in de be zette landen voor de strijdende eenheden veilig te stellen, industrieele bedrijven, opslagplaatsen van vervaardigde goederen en grondstoffen te beschermen en in het algemeen de productie aan den gang te houden om de Duitsche weermacht te ont lasten en aan te vullen. Tezamen met de organisatie-Todt spant dit economische wapen al zijn krachten in om de rijke voedsel- en minerale bronnen der Oekra'ine te exploiteeren". In deze krachtsinspanning ziet de „Times" het groote gevaar voor de geallieerden. alsmede de met „N waschpoeder" gemerkte bon van de aan kinderen beneden den leef tijd van acht jaar uitgereikte kaarten, tot en met 31 October 1942 elk recht geven op het koopen van 250 gram waschpoeder of zeep poeder (oude of nieuwe samenstelling) of op het doen wasschen van 9 kilogram droge vuile wasch. Voorts geven 2 der bovengenoemde bon nen tezamen recht op het koopen van 1 stuk van 80 a 90 «gram huishoudzeep, voorzoover deze nog voorradig is. STRANDBAD. Dezer dagen is men van gemeente wege begonnen met het verstrekken van zand. De bonnen hebben wij al en straks zal ons de vereischte hoeveel heid zand twee emmers per verdie ping netjes worden thuisgebracht. Er zijn, naar ik verneem, menschen, die op vernuftige wijze van de nood een deugd zullen maken en het zand be schouwen als een welkome gave voor het 'bewaren van winterpeen en derge lijke artikelen. Men kan zulke men schen prijzen om de kracht van hun optimisme en hun aanpassing aan ver anderde en moeilijker omstandigheden, maar dat verandert niets aan het feit, dat dit zand bestemd is voor brand bommen en niet voor winterpeen. Daar komt bij, dat het zand altijd nog op andere en legaler wijze produc tief is te maken indien men het niet nutteloos en ongebruikt wil laten lig gen. Indien ik mijzelf als voorbeeld mag nemen, ik heb mijn badkamer la ten veranderen in een natuurgetrouw strandbad. Toen by mij het zand werd gebracht, zei mijn ega, dat zij niet wist, waar zij het zand op de bovenverdie ping moest bergen. Op de badkamer zei ik. Waar? Laat het maar uitstorten op den grond zei ik en maak voor mij een bad klaar. Sindsdien ga ik nu iederen dag naar mijn eigen strand. Als ik uit het bad stap, voel ik het zachte zand onder mijn voeten en ik geniet van de vreug den van den zomer. En verder: zand erover! Elk der vólgende bonnen geeft recht op het koopen van: i Oct tot en met 31 October. 54-A Brood 54-B Brood 54 Beschuit 54-A Vleesch 54-B Vleesch 54-A Aardapp. 54-B Aardapp. 54 Melk. 1-60, 2-60 res. 54 Tabak. 4 rants. A rants. brood «ebak 1 rants, besch. br. of géb 1 rants. V, rants. v' ol "'-waren 2 kg. aardappelen 1 kg. aardappelen l*/K liter melk 1liter taptemelk 1 rants, tabak. 4 Qct. tot en met 31 Oct.: 402 algemeen 403 algemeen 408, 409, 410, 411 algemeen 4-57, 4-58 res. 404 algemeen 405 algemeen 406 algemeen 407 algemeen 397, 398, 399 alg 51, 52, 53, 54 versnap. 1 kg. suiker 500 gr. jam. 1 rants, bloem, bnood of gebak 250 grain rijst 125 gram peulvruchten 125 gram havermout 250 gram gort 100 gram vermicelli at maïzena 100 gram kaas 100 gr, choc, suikerwerk 4 Oct. tot en met 28 Nov.: 400 algemeen I 250 gram koffiesurrogaat 19 tot en met 30 October: 53 Boter I rantsoen Boter 13 September tot en met 11 November: 2-61, 2-62 res. I rantsoen boter 3-61, 3-62 res. y rantsoen boter 4-61 reserve V, rantsoen boter Verlengd tot en met 31 October: 370 Algem. j 1 rants. Eenheidsz. M Zeep I 1 rants. Eenheidsz. 371 Algem. 1 rants. Waschpoeder M Toiletzeep 75 gr. Toiletzeep 80 pet. 1 Sept. tot en met 31 Dec.: M Textiel 45 gram scheerzeep. 11 Mei tot en met 31 December: 01 tot en met 05 B.V. brandst. 1 eenh. 16 Oct. tot en met 28 Februari: 0-6 tot en met I B.V. 0.8 Brandst. 1 eenheid DE VOLGENDE BONNEN ZIJN BINNENKORT NIET MEER GELDIG. Na Zaterdag 24 October: 53 Brood, Beschuit, Vleesch, Aard appelen, Melk, Tabak, Sigaretten en 59 Reserve (taptemelk). BONNEN BETEEKENEN VOEDSEL MITS ER GELD IS! ZORGT VOOR GELD! STEUNT WINTERHULP! GIRO 5553. WAT DENKT U ER VAN? Wat denkt u van den oorlog? Meent u ook niet dat het hoog tijd wordt, dat aan de worsteling een einde komt? Spelen sym pathieën of antpathieën nog steeds een rol? Of drong het tot u door dat deze oorlog door Duitschland en zijn bondgenooten moet worden gewonnen, omdat anders Europa inderdaad geen toekomst meer heeft? Landgenoot, van dit laatste zijn de strij ders voor het nieuwe Europa doordrongen, daarvoor zijn ook onze Nederlandsche vrij willigers bereid, als het moet, hun leven te offeren. Dappere kerels die Nederlandsche vrijwil ligers, kerels die het volste recht hebben op onzen steun. Dien steun zullen zij ook heb ben, landgenoot, vandaar dat het verzors gingsfonds werd opgericht. Helpt u mede dit fonds sterk te maken? Stort dan gere geld uw bijdrage op girorekening 432100 t.n. Verzorgingsfonds Vrijwilligerslegioen Ne derland, Koninginnegr. 22, 's-Gravenhage.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1942 | | pagina 1