DUITSCHLAND
DONDERDAG 22 OCTOBER 1942
DE LEIDSCHE COURANT
PAG. 3
STADSNIEUWS
JUBILEA BIJ DE LICHTFABRIEKEN.
Heden herdenken twee werklieden van
de Stedelijke Lichtfabrieken den dag,
waarop zij vóór 25 jaren in dienst traden.
Het zijn J. v. d. Mark, hulpmachinist bij de
Electriciteitsfabriek en J. D. Nieuwenhuy-
sen, machinist van het Gaspompstation.
Zooals gebruikelijk werden de jubilaris
sen vanmorgen ten kantore der fabrieken
ontvangen, alwaar de directeur hen in har
telijke bewoordingen met hun zilveren ju
bileum gelukwenschte.
Den heer v. d. Mark wachtte daarna in
de Centrale nog een verrassing van de
zijde van zijn collega's en chefs, die zich
voor zoover de dienst dat toeliet, in een
der dienstlokalen hadden vereenigd om den
jubilaris met familie aldaar te verwelko
men. Een der werklieden maakte zich tot
tolk der aanwezigen en bood in welgeko
zen woorden zijn gelukwenschen aan, wel
ke hij vergezeld deed gaan van een cadeau
als blijvende herinnering aan dezen dag.
Nadat de jubilaris hiervoor zijn dank had
uitgesproken bleef men nog een korten tijd
bijeen, waarvan door velen uit het bedrijf
gebruik werd gemaakt om den jubilaris
persoonlijk de hand te drukken.
De tweede jubilaris, de heer Nieuwen-
huysen, mocht van zijn collega's een atten
tie thuis ontvangen, terwijl hij ook van zijn
chef en van het personeel van de Inspectie
Gas felicitaties in ontvangst mocht nemen.
ONEERLIJKE POSTBESTELLER.
Door de politie is aangehouden een 23-
jarige hulpbesteller der P.T.T., die gedu
rende geruimen tijd brieven verduisterde
om zich meester te maken van de e.v. dis
tributiebonnen, welke daarin zaten. Een
hoeveelheid bonnen is bij een huiszoeking
gevonden.
NOG MEER ARRESTATIES.
In verband met de inbraak en diefstal
by de grossierderij in rookartikelen der fa.
D. aan de Oude Vest, waarvoor reeds negen
personen waren gearresteerd, zijn thans
door de politie nog drie personen aange
houden. Twee der aangehoudenen zijn da
ders, de overigen hebben zich, zoor zoover
thans kon worden vastgesteld, aan heling
schuldig gemaakt.
Handelsregister K. v. K.
W ij z i g i n g e n: 231. Firma A. N.
Turksma. Leiden, Haarlemmerstraat 171.
Winkel in wol en handwerkartikelen, hee
renmode-artikelen. Naast de bewindvoer
ster mej. C. C. Wirtz is benoemd tot be
windvoerder gerechtigd tot het vervreem
den der bovengenoemde onderneming: de
Niederl. Aktiengesellsch. für Abwicklüng
von Unternehmungen, 's-Gravenhage.
2998. C. G. Verhage". Leiden, Uiterste-
graoht 37-39. Handel in melk en melkpro
ducten, alsmede in stroo. De zaak is dd.
1 Sept. 1942 omgezet in een vennootschap
onder firma onder den naam: Fa. C. G.
Verhage en Zoon. (B.P.) Venn.: C. G. Ver
hage en J. A. C. .Verhage, Leiden.
118. C. Th. Breebaart en Zoon. Leiden,
Lange Mare 92. Handel in manufacturen
en aanverwante artikelen. N. Venn.: A. B.
Breebaart, Oegstgeest.
4517. A. W. Tijssen. Thzn. Leiden,
Nieuwe Rijn 98. Groothandel in boter1, oliën
vetten, grutterswaren. De zaak is dd. 1
Oct. 1942 omgezet in een vennootschap on
der firma o. d. naam: Firma Tijssen. (B.P.)
Venn.: A. W. Tijssen, Sassenheim en N.
Ohr. Reizevoort, Leiden.
MUZIEK.
THEO VAN DER PAS.
Voor een welhaast uitverkochte zaal gaf
van der Pas zijn recital met het volgende
programma: Beethoven, Debussy, Liszt en
Chopin. De pianistische eigenschappen van
van der Pas zijn velerlei en toch ook weer
zoo eenvoudig, hetgeen de keuze: Debussy
en Chopin heel duidelijk, aangaf. Hij ving
aan met de „Sonate pathétique". Beetho
ven klinkt bij dezen pianist niet zoo
grootsch en machtig, de innerlijkheid wat
vlak, waar tegenover staat een plots ople
vende impulsie, zooals vooral in het „Ron
do". Vinden wij Beethoven niet direct zijn
genre, de vier werken van Debussy „Dan
seuses de Delphes", „Minstrels", „La terras-
se des audiences du clair de lune" en „Feux
d'artifice'', daarin heeft hij ons danig bezig
gehouden door een zeer aparte klassiek-
moderne Debussy schoonheid, met mystieke
belichtingen en uitgesproken karakteris
tiek, waarbij zijn virtuositeit voortreffelijk
aan 't licht kwam. Dan speelde hij „Ballade
in b kl. van Liszt, dat met al zijn klank
effecten en moeilijkheden en accoorden in
stuwkracht toch maar verre ten achter
staat bij de Ballades van Chopin. De Rhap-
sodie no. 12 laat zich beter aanhooren en
werd mooi gespeeld. Negen mooie Chopin-
werken volgden na de pauze. Stuk voor stuk
met meesterschap vertolkt. „Impromptu As
gr. t." met de fijne figuurtjes in stoeiende
opeenvolging, de temperamentvolle „Noc
turne Cis kl. t.", de karakteristieke „Mazur
ka a kl. t.", de salon-achtige elegante „Val-
sen in des en ges. gr. t", de gloeiend aan
doende „Ballade es dur", de twee „études-f
mol en f dur", de een legato, de ander vlin
dervlug, ën tot besluit „Scherzo bes kl. t.''.
Wat heeft Chopin het klavier goed gekend
om zulke muziek ervoor te schrijven, maar
ook wat heeft van der Pas in de genoemde
werken fraaie effectvolle klanken doen hoo-
ren, de muzikale gedachte kunstzinnig
weergegeven, de aanslag glashelder, vleug-
jes van klank, zwierig en charmant, of
dreunende accoorden, daverehd passagespel
en trillers, 't Was heel mooi en knap en
góed te begrijpen, dat de menschen vooral
na de Chopin-vertolking meer dan enthou
siast waren en den pianist uitbundig toe
juichten, die zich tot het spelen van de
mooie „concert-étude" van Pierné wedérom
aan 't klavier zette en hiermede nogmaals
een enorme ovatie kreeg. J. Kortmann.
Onze stadgenoot de heer J. Th. Boot is
geslaagd voor het examen voor zwemon
derwijzer, afgenomen door een commissie
uit den N.Z.R.B.
Voor het examen van apothekers-assi
stent is hier ter stede geslaagd mej. J. Piek
Heida, Den Haag.
Geboren: Edith d. van L. van Es en
M. Noppen. Louis Albert René z. van
A. Massaar en J. P. Schoonderwoerd den
Bezemer. Teuntje d. van A. Westdyk en
Noordhóék. Nicolaas z. v. P. van den
Vijkel en H. _C. M. Gravestein. Johanna
"rTtje d. van J. J. van der Waard en J.
'lenaar. Wilhelmina d. van F. van As
EINDE VAN DEN ZOMERTIJD
In de Staatscourant van heden zal een
besluit verschijnen van den secretaris-gene
raal van Binnenlandsche Zaken, volgens
hetwelk de thans geldende zomertijd zal
eindigen in den nacht van 1 op 2 Novem
ber e.k.
In dien nacht zullen de klokken van 3 op
2 uur worden teruggezet, zoodat men als
dan een uur wint.
In den nacht van 28 op 29 Maart 1943
wordt, de zomertijd weer ingevoerd; dan
zullen de klokken te 2 uur 's nachts op 3
uur worden vooruitgezet.
en C. van der Walle. Ima Juli Wille
nden d. van W. F. van Dijk en W. M. E.
Pont. Ferdinand z. van J. van der Weij-
den en W. T. Polder. Connie d. van C.
A. Marquenie en J. M. Polane..
Ondertrouwd: P. J. Bekooij jm. 23
j. en F. W. van Vierzen jd. 22 j. J. Teeu-
wen jm. 29 j. en C. J. van der Zanden jd.
24 j. J. Zwier jm. 25 j. en N. Oudshoorn
jd. 26 j.
Getrouwd: J. J. van Hille jm. en M.
Seret jd. A. P. Delforterie jm. en A. de
Mooij jd. J. C. S. Vreeburg jm. en C. T.
Mollers jd. T. A. Vogelenzang jm. en A.
Verhoeven jd. H. N. Thijssen jm. en M.
Vermond. H. van de Ven jm. en J. M.
de Leeuw. jd. J. J. van den Berg jm.
en J. van der Hart jd. I. Bonarius jm. en
A. E. Hanno jd. H. Buitendijk jm. en S.
Kooreman jd. L. van Es jm. en J. Koster
jd. K. C.' Jansen jm. en G. Minke jd.
P. C. Kettenis jm. en T. van der Veer jd.
W. R. van Klaveren ^m. en A. W. F. Flip-
po jd. H. Mulder jm. en J. C. van Gils
jd. A. R. Stijlaart gesdh. en H. C. M.
Noort jd. H. Tiebosch jm. en W. A.
Meijer jd. P. D. van Vliet jm. en A.
Privé jd. G. Zoethout jm. en E. Disse-
velt jd.
Oveleden: H. J. van Haaren huisvr.
van H. Riebeek 55. H. Flippo wend. 84
jaar. A. F. Rugebregt man 33 j. A.
Klinkenberg wed. van M. van der Meij 85
jaar.
AGENDA.
Zondag, Tweede Abonnementsconcert Re
sidentie-Orkest, Stadsgehoorzaal,
2.30 uur.
DE WERELD BRANDT
SS-PK. ik leef bij het beetje geluk,
dat mij is toegwezen, daar vecht ik voor
en dat laat ik niet los. Mijn wereld is klein,
maar het leven daarin bepaal ik. Jouw
wereld is groot, maar jij laat je leven be
palen door idealen, al of niet bereikbaar..."
Dries laat den brief uit zijn handen zin
ken. In het licht van het opflakkerende
kaarsje trekt het blad papier een grillige
schaduw mee over den ruw-houten bunker-
wand. Stil blijft hij staren op den brief, die
de veldpost zoo juist van thuis gebracht
heeft. Maar zijn oogen lezen niet meer.
Van ver klinkt geweervuur door de
dikke, aarden bunkerwanden.
Gestommel op het primitieve trapje, dat
naar het inwendige van de kleine vesting
voert, doet hem opschrikken uit zijn ge
peins.
Kameraden komen terug van een ver
kenningstocht. Bemodderde laarzen stam
pen op den wankelen vloer en de ruimte
is plots vol geroezemoes.
Vreugde laait op.... post van thuis.
Dries doet stil zijn werk, Handig ver
deelt hij de warmgehouden soep en ra
kelt het vuur wat op. De nachten begin
nen al kil te worden.
Maar als een poosje later al'len op hun
britsen liggen, de vermoeide kameraden
in een diepen, zwaren slaap, dan ligt Dries
nog mét open oogen in de zwarte bunker
ruimte te staren. Zijn gedachten jagen dui
zenden kilometers terug, naar vrouw en
kinderen; hij ziet zijn altijd ijverig vrouw
tje bezig met de schaterende kinderen....
....„daarom is mijn wereld klein, maar
het leven daarin bepaald ik
Zijn vrouw verdroeg de lange scheiding
niet gemakkelijk en in haar brieven klon
ken dikwijls de verwijten door, dat hij
van haar en de kinderen was weggegaan,
om hier, in dat oneindig groote, vijandige
land te gaan vechten.
,je laat je leven bepalen daar idea
len, als of niet bereikbaarzoo schreef
zij en het was echte vrouwenlogi'ka.
Hun huwelijk was toch gelukkig, hij
verdiende goed en wat een rijkdöm hadden
zij aan hun lieve kinderen.
Een harde bons op de houten bunker-
deur. Ja,het is tijd om den kameraad
boven in de stelling af te lossen.
Een oogenblik later staat Dries in den
helderen nacht. Een prachtige sterrenhe
mel welft boven hem, maar hij ziet het
niet. In de verte rommelt het nooit zwij
gende geschut. Af en toe, dichtbij of ver
derop, ratelt een machinegeweersalvo,
maar hij hoort het niet. Zijn gedachten ma
len nog door over den pas ontvangen brief.
Een wee gevoel kruipt door zijn maag
streek. Hij kan wel huilen, zoo kleintjes
voelt hij zich.
Plots schieten vóór hem aan de overzijde
van niemandsland, felle vuurzuilen uit de
zwarte aarde op. Een moment later trilt
hij mee met de hevige ontploffingen. Dries
is ineens weer helder van gedachten en
hij hoort hoe de zware bommenwerpers
brommend hun doelen in den helderen
nacht zoeken. Steeds meer vurige tongen
lekken naar den hemel en de rollende
explosies volgen elkaar in snel tempo op.
Als de zware machines reeds lang den te
rugtocht aanvaard hebben, staat Dries nog
als genageld op zijn plaats en staart daar
naar de immer nog feilen gloed in het
vijandelijke land. En hij leest in de laaien
de vlammen: mijn wereld is klein,
maar het leven daarin bepaald ik.
Maar nu piekert Dries niet meer, klaar
en helder zijn z'n gedachten.
Hij weet, dat zijn vrouw het goed be
doelt, maar het groote machtige gevoel, dat
hij, Dries, dikwijls in zich voelt op'oruischen
en dat hem dwong zijn plicht in het verre
vreemde land te gaan vervullen, dat be
grijpt zij niet. Hij heeft het destijds, by
zijn vertrek, trouwens ook niet onder woor
den kunnen brengen. Nu, met deze realisti
sche coulissen van een brandende wereld,
nu lijken haar woorden zoo naief.
De wereld brandt. Een zichzelf overleefd
stelsel heeft de. lont aan het kruitvat ge
legd, om zijn tyrannie over de volkeren te
kunnen handhaven. Maar reeds luidt de
doodsklok voor den ondergang. Jonge vol
keren stormen tegen het vermolmde maat
schappelijke stelsel, onhoudbaar, onover
winnelijk. Strijd, stryd. Kanonnen bulde
ren dag en nacht, jonge kerels rennen elk
uur van den dag, met verbeten gezichten
op den vijand in. Op de wijde oceanen
zinken onophoudelijk brandende zeekastee-
len in de golven weg en over de geheele
wereld is de lucht vervuld van het dave
rend gebruil van vliegtuigmotoren.
Strijd. Maar niet overal wordt hij eerlijk
gevoerd.
Met vleiend zoete stem hitst het kapitaal
de overwonnenen op tot verder bloedver
gieten: aan zijn huurlingen beveelt het een
meedoogenlooze terreur op de weerlooze
burgerbevolking. Zij komen brommend en
hoog in den donkeren nacht. Bommen, in
het wilde gegooid, suizen met hun doode-
lijken last omlaag en in de vredige stilte
van het achterland verscheurt de doods-
schrei van vrouwen en kinderen den nacht.
Woonhuizen storten brandend en krakend
ineenEen dag later vermeldt de krant:
,,De burgerbevolking leed verliezen."
„Mijn wereld is klein, maar het leven
daarin bepaal ik
Bommen suizen omlaag en tientallen
eigen wereldjes worden met één slag ver
nietigd.
Zijn gedachten zijn weer helder en hij
voelt klaar den zin van deze heroische vol
kerenwereld. Hij zou het niet kunnen be
schrijven, maar hij voelt het als een groo-
ten, bruischenden stroom, die een eigen,
nieuwe bedding zoekt. Een oude verrotte
wereld verzet er zich tegen, maar het
baat niet meer. Een levenskrachtige stroom
laat zich niet bedwingen, hij bruischt over
alle hindernissen heen. Wat verrot is wordt
meegesleurd, verpletterd.
Dries weet, dat hij dezen levenskrachti-
gen stroom dient. Het is het nieuwe leven,
dat in kruitnevelen en bij kanongebulder
zal zwijgen. Maar de nevelen zullen optrek
ken en het geschut zal zwijgen. Dan zul
len de millioenen handen, die nu nog het
geweer omkneld houden, méé helpen bou
wen aan de nieuwe volksgemeenschap. En
in die gemeenschap zal orde heerschen en
rechtvaardigheid. Plicht tot arbeid voor het
algemeen welzijn maar óók recht op haar
steun, wanneer oude handen niet meer wil
len en de oogen moe zijn gqworden.
mijn wereld is klein, maar het le
ven daarin bepaal ik
Lief klein vrouwtje.
Je leeft nog, maar nóg zie^ je het niet;
nóg begrijpje het niet, want nóg heeft geen
bom ons 'huisje getroffen. Leef voort,
vrouwtje, want ik houd van je, maar mijn
wereld is groot.... Groot, omdat het de
wereld is van millioenen kleine wereldjes
tezamen. Daarin heb ik niets te bepalen,
alleen stel ik mijn kleine kracht in hun
dienst, opdat jouw kleine wereldjes le
ven zal.
SS-oorlogsverslaggever B. v. NORDEN.
(Aus der Truppe).
IN EEN PAAR REGE1.S
Woepsdagavond hebben opnieuw twee
vliegtuigen van onbekende nationaliteit
over de vesting Gibraltar gevlogen en
bommen neergeworpen. Na de vervulling
van hun taak vlogen de machines weg in
de richting van de Middellandsche Zee.
De Engelsche minister voor luchtvaart
sir Archibald Sinclair heeft volgens Reu
ter in het Lagerhuis medegedeeld, dat op
Malta door luchtaanvallen der Spilmogend-
heden 6.704 gebouwen vernield of bescha
digd zijn.
Volgens een speciaal bericht uit Wash
ington is daar officieel medegedeeld, dat
twee Amerikaansche torpedojagers bij de
Salomonseilanden verloren zijn gegaan.
President Roosevelt heeft Woensdag
de wet geteekend, die het Amerikaansche
volk „de grootste inkomstenbelasting van
alle tijden" oplegt.
De chef van den Braziliaanschen ge-
neralen staf, generaal Monteiro, heeft op
eigen verzoek tijdelijk zijn functie neerge
legd. De reden voor dezen stap is niet
bekend gemaakt.
LAATSTE BERICHTEN
„HOE DE W.A. GROEIDE".
De Kamerdebatten, die voorafgingen aan
de ontbinding der W.A. op 31 December
1935, zijn door Georg de Vries in een luis
terspel verwerkt, dat door den Nederland-
schen Omroep, morgen. Vrijdagavond, van
19.1519.30 uur over Hilversum II zal wor
den uitgezonden.
De aandacht van belanghebbenden wordt
er op gevestigd, dat met de zorg voor de
geëvacueerden en vluchtelingen in de pro
vinciën Gelderland, Overijssel en Utrecht
thans is belast het „Bureau Vluchtelingen
zorg Midden-Oost", gevestigd te Arnhem,
Cronjéstraat 10, telefoon 25830 en 25850.
Belast met de leiding van dit bureau is mr.
E. S. de Vries.
Commissionair kocht uien buiten de vei
ling om. De afziet van tuinbouwproduc
ten is aan regelen gebonden, ook de afzet
van uien. Ieder, die de voorschriften over
treedt, stelt zich bloot aan een gevoelige
boete, die de tuchtrechter hem kan opleg
gen. Dat is ook het geval geweest met een
commissionair te Ooltgensplaat, die uien
buiten de veiling om heeft gekocht, zulks
bij meer dan één gelegenheid en die des
wege door den tuchtrechter te 's-Graven-
hage is veroordeeld tot een boete van
2.000,Bij het bepalen van deze hooge
boete heeft de omsttandigheid een rol ge
speeld, dat de commissionair misbruik van
zijn positie heeft gemaakt. De man is na
melijk leider van een sorteerinrichting voor
uien te Ooltgensplaat. Deze sorteerinrich-
tingen op Goeree en Overflakkee zijn te
beschouwen als onderdeelen van de vei
ling. Zij hebben een rol in den aanvoer van
uien te vervullen. De commissionair nu,
maakte misbruik van zijn positie door uien,
die in zijn sorteerinrichting wérden aange
voerd, niet op té geven aan de veiling, doch
voor eigen rekening te koopen. Een verte
genwoordiger van de veiling is een derge
lijke overtreding dubbel ernstig aan te re
kenen.
Meisje onder tram geraakt en gedood.
Een 19.-jarig meisje uit Zeist, mej. R. H.
wilde op den Amersfoortschenweg te Soes-
terberg, op een in beweging zijnde tram
springen, die, van Amersfoort komende, in
de richting Zeist reed. Zij sprong mis,
kwam onder de tram terecht en werd op
slag gedood.
STRIJDT VOOR EUROPA
Ondanks wolkbreuken
In den Kaukasus
HOFFDKWARTIER VAN DEN FUEH-
RER, 22 Oct. (D.N.B.) Het opperbevel
van de Duitsche weermacht maakt bekend:
In het Westelijke deel van den Kaukasus
braken Duitsche bergtroepen, ondanké re
genbuien, die het karakter aannamen van
wolkbreuken, door vijandelijke veldstellin-
gen heen, veroverden in felle straatgevech
ten twee belangrijke plaatsen en hakten
daarbij een regiment tirailleurs der Sovjets
in de pan. Er werden ruim 1200 gevange
nen gemaakt. Voorts werden zeven kanon
nen, 127 machinegeweren en talrijk ander
oorlogstuig buitgemaakt. Ten Zuiden van
de Terek plaatselijke gevechten.
In den strijd om Stalingrad werden in
hardnekkige afzonderlijke aanvallen taai
verdedigde kazematten in den grond en
barricadestellingen genomen. Het zwarte-
punt van de Duitsche luchtaanvallen lag op
de vijandelijke steunpunten in het Noorde
lijke deel der stad. Voortdurende ontlas-
tingsaanvallen tegen het front ten Noorden
van de stad werden met steun van Duit
sche en Roemeensche luchtstrijdkrachten
volkomen verijdeld. De vernietiging der
achterwaartsche verbindingen der Sovjets
ten Oosten van de Wolga werd door ge
vechtsvliegtuigen voortgezet.
Aan het overige deel van het Oostelijke
front vonden buiten eigen activiteit van
stoottroepen en den afweer van afzonder
lijke vijandelijke aanvallen, geen gevechts
handelingen van beteekenis plaats.
Ten Zuiden van Moermansk veroorzaakte
een verrassende aanval van de luchtmacht
op een luchtbasis var de Sovjets verwoes
tingen en branden.
In het gisteren vermelde luchtgevecht van
20 October aan het Egyptische front schoten
Italiaansche jagers 44 en Duitsche jagers
11. luchtdoelartillerie bovendien nog zes
vijandelijke vliegtuigen omlaag. Op 21 Oc
tober werden door jagers en luchtdoelar
tillerie 12 andere vijandelijke vliegtuigen
neergeschoten, 12 toestellen der verbonden
luchtstrijdkrachten gingen verloren. Aan
vallen van de Duitsche en Italiaansche
luchtmacht waren ook gisteren en van-
nacht gericht op luchtbases en andere in
richtingen der eilandvesting Malta.
Door den aanval van een formatie vijan
delijke vliegtuigen op West-Fransch gebied
heeft de Fransche bevolking weer verlie
zen geleden, terwijl de materieele schade
gering was. Jachtvliegers schoten drie
viermotorige bommenwerpers neer. Boven
dien verloor de vijand overdag ten Westen
van Brest en boven het Zuidelijke deel van
het bezette Fransche gebied telkens één
vliegtuig.
Lichte Duitsche gevechtsvliegtuigen vie
len gisteren belangrijke militaire inrich
tingen in Zuidwest-Engeland met bommen
van zwaar kaliber alsmede concentraties
Britsche landingsbooten met goede uitwer
king aan. In den afgeloopen nacht bombar
derden gevechtsvliegtuigen militaire doe
len in Oost-Engelar.d.
HET ITALIAANSCHE
WEERMACHTSBERICHT
ROME, 22 October. (Stefani). In zijn
weermachtbericht no. 879 maakt het Ita
liaansche opperbevel het volgende bekend:
44 vijandelijke vliegtuigen zijn neerge
schoten door Italiaansche jagers en elf
door Duitsche jachttoestellen tijdens een
succesvol luchtgevecht, dat zich afspeelde
aan -het Egyptische front op 20 October.
Aan dit gevecht namen ongeveer 200 vijan
delijke en even veel vliegtuigen van de As
deel. De luchtmacht van de As. verloor elf
machines. Tijdens andere vijandelijke be
drijvigheid verloren wij iwee toestellen,
terwijl nog 15 machines min of meer ernstig
beschadigd werden. Gisteren heeft de Ita-
liaansch-Duitsche luchtmacht opnieuw doel
treffend vijandelijke escadrilles aangeval
len, die zich naar onze stellingen begaven.
Tijdens hqyige luchtgevechten met de'
kern der formatie jagers werden acht Brit
sche vliegtuigen vernield en nog vier an
dere toestellen door het luchtdoelgeschut
getroffen, waarna zij neerstortten. Een van
onze machines is niet teruggekeerd.
In den nacht op den 20en en op den 21en
October hebben Italiaansche bommenwer
pers de militaire doelen van Gibraltar met
zichtbaar effect aangevallen. Onze forma
ties zetten dag en nacht de actie tegen het
eiland Malta voort.
DETROIT HET CENTRUM DER
AMERIKAANSCHE OORLOGS
INDUSTRIE.
De correspondent van een der Spaansche
bladen heeft een beschouwing gegeven over
den liuidigen toestand in Detroit, het vroe
gere centrum der Amerikaansche auto-in
dustrie. Detroit is thans het grootste bewa
peningscentrum der Ver. Staten. Deze twee
millioen inwoners tellende stad levert thans
alleen reeds een zesde van de Amerikaan
sche bewapening. Afgezien van de moei
lijkheden der omschakeling van de fabrie
ken, ontbreekt er evenwel een uniform plan
van organisatie wat betreft de tewerkstel
ling en het verschaffen van onderdak voor
de massa's arbeiders. Er bestaat een groote
chaos op loongebied, hetgeen vooral een
ongunstigen invloed heeft op de loonen in
den omtrek van Detroit, waar duizenden
mijnwerkers de mijnen verlaten, daar zij in
Detroit meer kunnen verdienen. Het oor-
logsproductiebureau heeft toen productie
premies voor de mijnen beschikbaar ge
steld, doch de mijnwerkers, die naar Detroit
waren getrokken, toonden geen neiging om
naar de mijnen terug te keeren. Uit de
houtindustrie trekken de arbeiders even
eens in grooten getale weg,' om in Detroit
werk te zoeken. Het gevolg van een en
ander is, dat in belangrijke grondstofindus
trieën de productie terugloopt.
MARKTBERICHTEN
GOUDA, 22 Oct. Vee. Aangevoerd in
totaal 346 stuks, waarvan 9 magere var
kens (overgenomen door de N.V.C.), 74
biggen f 1025; 6 Geld. biggen, 66 runde
ren, 21 nucht. kalveren, 35 graskalveren,
82 schapen, 59 bokken en geiten, (overge
nomen door de N.V.C.. Handel stug.
Kaas. 34 partijen kaas, le kw. met
rijksm. 6362.50, idem 2e kw. 6061.
Handel vlug.
Gemeenlet. Aankondiging
SCHOENENVERSTREKKING OP
p MEDISCH ADVIES.
De Directeur van den Gem. Geneesk. en
Gezondheidsdienst maakt bekend dat by
aanvragen om verstrekking van schoenen
op medisch advies, waarvoor spreekuur
wordt gehouden eiken Vrijdag van 1415
uur, in het gebouw van den G.G. en G D.
Nieuwe Mare 13a, de distributie stamkaart
moet worden meegebracht
LEIDEN. 22 October 1942. 2507
De Directeur van den G.G. en G.D.
Dr. M. D. HORST.
Officieele Mededeelingen
KOFFIESURROGAATTOEWIJZINGEN.
De geldigheidsduur van de toewijzingen
voor koffiesurrogaat met een vervaldatum,
gelegen in het tijdvak van 5 November tot
cn met 9 November 1942, is verlengd tot en
met 9 December 1942.
OPGAVEPLICHT KOFFIE- EN THEE-
VOORRADEN.
Het Rijksbureau voor de Voedselvoorzie
ning in Oorlogstijd maakt bekend, dat een
ieder die koffie (gebrand of ongebrand)
en/of thee voorhanden of in voorraad
heeft, voor zoover die producten niet ken
nelijk uitsluitend voor eigen gebruik zijn
80, 's-Gravenhage en voor 30 October 1942
bestemd, verplicht is hiervan opgave te
doen.
Deze opgave dient schriftelijk te geschie
den aan de Nederlandsche Meelcentrale, af-
deeling koffie en thee, Wassenaarscheweg
in haar bezit te zijn.
Nauwkeurig moet worden opgegeven: a.
aantal en aard van de verpakking; b. soort
en merk van het artikel; c. bruto en net
togewicht in K.G., d. plaats van opslag.
Door de Meelcentrale wordt een ont
vangstbevestiging van de opgave toegezon
den, welke bij controle moet worden ge
toond. De bij de tot opgave verplicht per
sonen aanwezige voorraden koffie en/of
thee, dienen voorts ter beschikking van de
Meelcentrale te worden gehouden en op
het daartoe strekkend verzoek bij haar te
worden ingeleverd.
Met nadruk wordt er op gewezen, dat el
ke andere aflevering, behoudens schrifte
lijke toestemming van de centrale, ver
boden is.
IN TE DIENEN STUKKEN BIJ
PRIJSAANVRAGEN.
De gemachtigde voor de prijzen maakt
bekend, dat hij aan de verschillende, met
de behandeling van prijsaangelegenheden
belaste overheidsinstanties instructies heeft
doen uitgaan betreffende bij prijsaanvra
gen in te dienen stukken, welke het vol
gende inhouden:
In den vervolge zal geen prijsaanvrage
meer in behandeling worden genomen, in
dien deze niet is vergezeld van;
1. Gespecificeerde begrooting der kosten
volgens de richtlijnen voor de Prijsvast
stelling no. 1, naast een opstelling der kos
ten over het laatste, voor 9 Mei 1940 ver-
loopen boekjaar met toelichting der afwij
kingen:
2. balans per ultimo van l^et laatst ver-
loopen boekjaar, opgesteld volgens de
richtlijnen voor de Prijsvaststelling no.l;
3. winstrekeningen over eenige jaren,
teruggaande tot het laatste, vóór Septem
ber 1939 verloopen boekjaar;
4. commercieele balansen, teruggaande
tot den aanvang van het laatste, vóór Sep
tember 1939 verloopen boekjaar.
Daar genoemde richtlijnen reeds op 11
April van dit jaar "zijn verschenen (Neder
landsche Staatscourant no. 69a). kan thans
verlangd worden, dat hiermede volledig
rekening wordt gehouden.
Daar deze bepalingen voor de categorie
van kleine ondernemers, welke -..iet over
een behoorlijke administratie beschikken,
tot een zekere hardheid kunnen leiden,
kan voor bedrijven van geringe omvang
door de behandelende instanties een zeke
re soepelheid worden toegepast. In het al
gemeen zal echter steeds de overlegging
van de bovengenoemde gegevens en be
scheiden vereischt worden, waar zuJks re
delijkerwijze, omvang en aard der onder
neming van aanvrager in aanmerking ne
mend, kan worden verlangd. Daarbij zal in
aanmerking worden genomen, dat betrok
kenen zich door particuliere accountants
of boekhouders deskundig kunnen laten
bijstaan.
OPDRIJVING VAN HUREN.
In verband met de huidige schaarschte
aan woningen, vestigt de gemachtigde voor
de prijzen nogmaals de aandacht op de be
palingen omtrent de prijzen voor het ver
huren van huizen en van gemeubileerde en
ongemeubileerde kamers, al dan niet met
pension.
Huizen of kamers, ai dan niet
gemeubileerd, zonder pension.
De hoogst toelaatbare huurprijs voor hui
zen en gemeubileerde of ongemeubileerde
kamers, is in het algemeen de prijs, waar
voor het huis of de kamer op 9 Mei 1940
was verhuurd, of indien dat niet het geval
was, de prijs waarvoor het laatstelijk in het
tijdvak van 1 Januari 1935 tot 9 Mei 1940
verhuurd is geweest.
Indien vóór 9 Mei 1940 niet werd ver
huurd, geldt de prijs, die voor soortgelijke
huurobjecten op 9 Mei 1940 gebruikelijk en
redelijk was.
Indien het vermoeden bestaat, dat een
te hooge prijs wordt gevraagd, wende men
zich met een klacht tot de politie ter
Pensoins.
De hoogst toelaatbare pensioenprys is het
bedrag, dat op 9 Mei 1940 is of zou zijn
vastgesteld, vermeerderd met de volgende
bedragen of percentages:
a. Bij verhuring voor korter dan een
week: 3J^ resp. 5 pet., indien op 9 Mei 1940
de huur is of zou zijn vastgesteld, incl. resp.
excl. omzetbelasting.
b. Bij verhuring per weck: bij een be
drag per week tot 15.1.25, bij een be
drag per week van 14.tot 18.50: 1.
bij een bedrag per week van f 18.50 en hoo-
ger: 2J^ pet. resp. 5 pet., indien op 9 Mei
1940 de huur is of zou zijn vastgesteld, incl.,
resp. excl. omzetbelasting.
c. Bij verhuring per m a a n d: bij een be
drag per maand tot f 60.5.resp.
ƒ5.50. Van ƒ60.— tot ƒ80.—: 4.— resp.
4.50. Van 80.en hooger: 2^ pet. resp.
5 pet., indien ip 9 Mei 1940 de huur is of
zou zijn vastgesteld incl., resp. excl. omzet
belasting.
Ook hier wende men zich met een klacht
tot de politie ter plaatse, indien het vermoe
den bestaat, dat een te hooge prijs wordt
gevraagd. Wegens het anti-sociale karakter
dezer overtredingen, zal hiertegen ten
strengste worden opgetreden, volgens een
werkwijze, die snelle afdoening mogelijk
maakt.
