DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
DUITSCHLAND
WOENSDAG 2 SEPTEMBER 18 33ste Jaargang No. 10343
S)e Gclcbcli^6oii^airit
C. m. van Hamersveld, Directeur.
Th. Wilmer, Hoofdredacteur.
Bureaux: Papengracht 32 - Giro 103003
Telefoon: Redactie 20015, Administr. 20935
STRIJDT VOOR EUROPA
Bressen rond Stalingrad
Het Duitsche weermachtbericht van gis
teren luidt:
„Ten Zuiden van den benedenloop van
den Koeban braken Duitsche en Roemeen-
sche troepen taai vijandelijk „verzet en be
reikten zij de Oostkust van de Zwarte Zee.
De stad en haven Anapa werd door Roe-
meensche troepen genomen.
Duitsche motortorpedobooten vielen in
de Zwarte Zee een beschermd convooi aan
en brachten twee schepen met een geza-
menlijken inhoud van 4500 brt. tot zinken,
waaronder een tankschip.
In de Straat van Kertsj beschoot eigen
kustartillerie een formatie vijandelijke mo
torbooten, waarvan er twee brandend ble
ven liggen.
Ten Zuiden van Stalingrad vergrootten
divisies infanterie en snelle formaties in
hevige gevechten de bres in de vijandelijke
verdedigingsinstallaties. In een snellen op-
marsch in de richting van de stad namen
zij een belangrijk heuvelachtig terrein in
bezit. Een vijandelijke pantsertrein werd
vernietigd. Het krachtige optreden van de
luchtmacht droeg tot het breken van het
vijandelijke verzet bij. In den afgeloopen
nacht werden zware bomaanvallen op Sta
lingrad en verscheidene vliegvelden ten
Oosten van de Wolga uitgevoerd.
Het aantal der sedert 11 Augustus ten
Zuid-Westen van Kaluga in zware en suc
cesvolle afweergevechten vernietigde bol
sjewistische tanks is tot 868 gestegen.
Ten Noord-Westen van Medyn en bij
Rzjef mislukten nieuwe, door tanks ge
steunde aanvallen van den vijand. De in
hevigen afweerstrijd staande troepen wer
den door formaties gevechtsvliegtuigen en
duikbommenwerpers doeltreffend ontlast.
De gisteren vermelde afdeeling stormge-
schut schoot opnieuw 30 vijandelijke tanks
-kapot.
Ten Zuiden van'het Ladogameer duren
de gevechten voort. Verscheidene aanvallen
van den vijand werden, deels in een tegen
aanval, afgeslagen.
Op het^meer werd een bolsjewistische
kanonneerboot door een luchtaanval ver
nietigd. Een Duitsche mijnenveger heeft op
de Oostzee een bolsjewistische duikboot tot
zinken gebracht.
In het hooge Noorden werden in den af
geloopen nacht militaire installaties van
Archangel gebombardeerd, waardoor ver
scheidene zware branden ontstonden.
De bolsjewistische luchtmacht verloor in
de laatste twee dagen in luchtgevechten en
door de luchtdoelartillerie 182 vliegtuigen,
vijftien andere toestellen werden op den
grond vernield. In denzelfden tijd gingen 11
eigen vliegtuigen verloren.
In de beide laatste nachten bestookten
formaties Duitsche gevechtsvliegtuigen
versoheidene Britsche vliegvelden ten Zui
den van Aelxandrië en ten Noord-Westen
van Cairo met bommen van zwaar kaliber,
alsmede met duizenden brandbommen. In
de installaties van het vliegveld en tusschen
op den grond staande vliegtuigen werden
ontploffingen en zware branden waargeno
men.
De Duitsche marine heeft in de maand
Augustus in totaal 699.100 brt. tot zinken
gebracht. Hiervan werden 106 schepen met
een gezamenlijken inhoud van 667.184 brt.
door duikbooten en 5 schepen met een tota
len inhoud van 32.000 brt. door motortor
pedobooten vernietigd; 23 andere schepen
DE STRIJD
Een maand lang reeds duurt de slag om
Rzjef, een stad gelegen aan de Wolga ten
Westen van Moskou.
Deze belangrijk® voorpost bevindt zich
in handen der Duitsche troepen. Het is de
Sovjet-troepen, ondanks den massalen in
zet van menschen en materiaal niet gelukt
het gesloten Duitsche front te doorbreken.
Dit front loopt van Azjef via den spoor
weg tot Wjasma, buigt van daar naar het
Zuid-Westen van Kaloega en vervolgens
langs de spoorweg Koselsk. (Zie de kaart).
met een geübmenlijken inhoud van meer
dan 130.000 brt. werden getorpedeerd.
De volgende vijandelijke oorlogsschepen
werden tot zinken gebracht: het vliegtuig
moederschip Eagle, een hulpkruiser van
12.000 brt., 2 torpedojagers, een duikboot,
10 motortorpedobooten, 3 bewakingsvaar
tuigen en 3 kleinere vaartuigen.
Beschadigd werden twee torpedojagers
en talrijke motortorpedobooten.
In dezelfde periode bracht de lucht
macht 14 koopvaardijschepen met een tota
len inhoud van 109.000 brt. tot zinken en
beschadigde zij 12 andere koopvaardijsche
pen, welker inhoud niet is aangegeven.
De luchtmacht heeft de volgende vijande
lijke oorlogsschepen tot zinken gebracht: 1
kruiser, 4 torpedojagers, een duikboot, een
torpedoboot, een motortorpedoboot, een be
wakingsvaartuig en een convooivaartuig.
Beschadigd werden twee vliegtuigmoeder
schepen, 12 kruisers resp. torpedojagers, 4
motortorpedobooten, een stormboot voor
landingen, een convooivaartuig.
Behalve de gevoelige verliezen aan oor
logsschepen verloor de vijandelijke scheep
vaart zoodoende in de maand Augustus in
totaal 125 schepen met een gezamenlijken
inhoud van 808.100 brt. 35 andere schepen
met een totalen inhoud van ongeveer
200.000 brt. werden getorpedeerd, resp.
door bomtreffers zwaar beschadigd.
Van het Russische front
Ten aanzien van de gevechten aan het
Oostelijk front deelt het opperbevel der
Duitsche weermacht aanvullend mede;
In het gebied van Stalingrad hebben de
bolsjewieken getracht iri hun met de
zwaarste kazematten versterkte defensie
stellingen het verder oprukken der Duit
sche troepen te stuiten. Desondanks dron
gen de Duitsche formaties infanterie en
tanks dieper het vestingterrein binnen en
hakten daarbij de bezetting van een vijan
delijken stellingsector in de pan. Afweer
geschut vernielde 51 vijandelijke veldver-
sterkingen. Ten N.W. van Stalingrad heeft
het luchtwapen bijzonder fel de vijande
lijke verdedigingsinstallaties aangevallen,
ftuim 30 tanks en 15 kanonnen werden ver
nield. Vijftien vliegtuigen werden op den
grond verwoest. Jagers en afweergeschut
brachten 54 vijandelijke vliegtuigen ten val
De afweergevechten in den middensector
leverden den Duitschen troepen plaatse
lijke successen op, terwijl de bolsjewisten
uiterst zware verliezen aan menschen en
wapens leden.. Ten Westen van Kaluga
werd in een tegenaanval een zwaaromstre-
den hoogte veroverd en tegen alle vijande
lijke aanvallen verdedigd. In het gebied
ten .Noord-Westen van Medyn hebben de
bolsjewisten door hun dé vorige dagen ge
leden zware verliezen slechts onsamenhan
gende op zich zelf staande aanvallen kun
nen ondernemen, welke in het geconcen
treerde vuur van infanterie en artillerie
ineenstortten.
Ook in het gevechtsgebied van Rzjef
heeft de vijand zijn vruchtelooze partieele
aanvallen voortgezet. Een Duitsche stoot
troep dreef een vijandelijk steunpunt uit
een en bracht een aantal gevangenen en
belangrijke verkenningsresultaten binnen.
Bij den afweer van een vijandelijken tank-
aanval zijn 30 vijandelijke tanks vernield.
Het luchtwapen bestreed met groot succes
vijandelijke concentraties. Zonder eigen
verliezen werden door Duitsche jagers 7
bolsjewistische vliegtuigen neergeschoten.
In den Noordelijken sector van het Oos
telijke front kwamen plaatselijke gevech-
OM RZJEF.
Het is voor de Sovjet-troepen van veel
belang de stad Rzjef wederom in handen
te krijgen; vandaar het door Moskou inge
leid tegenoffensief. Wel zijn eenige plaat
selijke vorderingen gemaakt waardoor de
Sovjet-troepen eenige terreinwinst hebben
gemaakt. Dit was het gevolg van het feit,
ilat het Duitsche opperbevel tot kleine ver
kortingen was overgegaan. Het front in
den centralen sector blijft echter Voor den
vijand gesloten.
ten tot ontwikkeling, waarbij de vijand
ohder zware verliezen teruggeslagen werd.
Zoowel, ten Zuid-Oosten van het Ilm en-
meer als aan het Ladogameer werden bij
den afweer van vijandelijke aanvallen tal
rijke vijandelijke tanks en kanonnen bui
ten gevecht gesteld. Duitsche jagers en af
weergeschut brachtei) boven de gevechts
sectoren in het Noorden van het Oostelijke
front 12-vijandelijke vliegtuigen ten val.
De bezetting van Anapa.
De A.N.P.-correspondent meldt: Nu Roe-
meensche troepen Anapa bezet en daar
mede de Zwarte Zeekust bereikt hebben,
is het geheele schiereiland Taman van het
overige operatiegebied afgesloten. Novo-
rossisk, na den val van Sebastopol de be
langrijkste marinehaven aan de Zwarte
Zee, waarover de bolsjewisten nog de be
schikking hebben, wordt thans van twee
zijden bedreigd, aan den eenen kant
door de Roemeensche troepen, die Anapa
hebben veroverd en thans langs de kust
strook naar Nvorossisk kunnen oprukken,
aan den anderen kant door de van Kras
nodar oprukkende colonne, die reeds voor
bij Krimskaja staat. Of en in hoeverre de
troepen, die Anapa verdedigdert, zich op
Novorossisk terug hebben kunnen trekken,
is niet bekend, doch men acht hier de mo
gelijkheid dat deze troepen zich in veilig
heid hebber kunnen brengen niet zeer
groot.
Merkwaardig is dat bij de gevechten aan
de kust de Zwarte Zee vloot der bolsjewis
ten tot dusver nog niet heeft ingegrepen.
Kalatsj in Duitsche handen
Het opperbevel der Duitsche weermacht
deelt omtrent de gevechten van gisteren
om de vesting Stalingrad nog mede:
Reeds eenige dagen geleden heeft een
Neder-Saksische divisie door een verme
tele, onverwachte actie de stad Kalatsj, ten
Oosten van den Don, veroverd. Twee ge
mengde aanvalsgroepen, bestaande uit in
fanterie, pioniers, pantser jagers, artillerie
en luchtdoelartillerie, drongen, nadat de
vijandelijke batterijen tot zwijgen waren
gebracht, de stad binnen. In de straten der
stad werd om elk huis gevochten. Met
vlammenwerpers rookten de pioniers de
haarden van verzet uit. Na vier uren van
verbitterde straatgevechten waren stad en
station stevig in Duitsche handen. De bol
sjewisten verloren talrijke gevangenen en
leden zware verliezen. Met Kalatsj is de
belangrijkste pijler van het Westelijk front
van het vestingstelsel van Stalingrad ver
loren gegaan.
Krasno-Medwidewskaja genomen.
Gebruik makend van het gisteren bij de
doorbraak ten Zuiden van den benedenloop
van de Koeban behaalde succes hebben
Duitsche troepen het flink versterkte
plaatsje Krasno-Medwidewskaja, dat ten
Oosten van Anapa ligt, veroverd.
Fransch West-Afrlka
tegenspraak van geruchten.
Het Fransche ministerie van voorlichting
publiceert het volgende communiqué:
Verscheidene buitenlandsche nieuwsbu-
reaux hebben geruchten van Russischen en
Engelschen oorsprong verspreid, als zou de
Duitsche regeering van de Fransche regee
ring toestemming hebben geëischt tot be
zetting van steunpunten in Fransch-West-
Afrika.
Enkele- dezer bureaux hebben zelfs be
weerd, dat Duitsche troepen te Dakar zijn
aangekomen.
De Fransche regeering dementeert deze
leugenachtige mededeelingen formeel. Zij
verlengen slechts de lijst valsche berichten,
die al twee jaar lang door Londen en Mos
kou worden rondgestrooid.
De gouverneur-generaal van Fransch-
West-Afrika, generaal Boisson, is Dinsdag
middag onverwacht per vliegtuig in Vichy
aangekomen. Hij werd terstond ontvangen
door maarschalk Pétain, met wien hij een
langdurig onderhoud had, waarna hij terug
keerde naar West-Afrika.
Voorts ontving het Fransche staatshoofd
o.a. den voorzitter en oprichter van het
Fransche legioen van frontstrijders in
Noord-Afrika, generaal Frangois.
NEW YORK TIMES OVER DIEPPE.
Uit Buenos Aires wordt gemeld, dat ook
de Amerikaansche pers thans erkent, dat
Dieppe een nederlaag is geweest. Zoo con
stateert de correspondent der New York
Times te Londen, dat Dieppe onmiskenbaar
een leer is geweest. De militaire deskundi
gen zijn min of meer van meening, dat een
nieuwe poging met alle beschikbare midde
len der geallieerden geen kans op succes
biedt en aan Sowjet-Rusland in geenerlei
vorm verlichting kan brengen.
BRITSCHE BOMMENWERPERS BOVEN
WEST-DUITSCHLAND.
Britsche bommenwerpers zijn den afge
loopen nacht in geringen getale naar West-
Duitschland gevlogen. Boven enkele plaat
sen werden brand- en brisantbommen uit
geworpen. Drie der toestellen werden neer
geschoten.
Duitsche gevechtsvliegtuigen vielen
's nachts voor den oorlog belangrijke in
stallaties in midden- en Oost-Engeland met
waargenomen succes aan.
MISLUKTE LANDINGSPOGING OP
CERIGOTTO.
Ten aanzien van de vy andelij ke landings
poging op het kleine eiland Cerigotto, ten
Noord-Westen van Kreta, waarvan het Ita-
liaansche weermachtsbericht van gisteren
melding maakte, wordt van bevoegde zijde
nog medegedeeld, dat de landingstroepen
reeds bij hun eerste poging met verliezen
op de vlucht werden gedreven door het
vastberaden optreden der Italiaansche kust-
bescherming.
TOJO VERVANGT TOGO.
Als Japansch minister van buitenl. zaken.
Het voorlichtingsbureau der Japansche
regeering heeft meegedeeld, dat de minis
ter van buitenlandsche zaken, Togo, van
daag om persoonlijke redenen zijn ontslag
gevraagd heeft. Minister-president Tojo
werd door den Keizer ontvangen en bracht
verslag uit. De Keizer aanvaardde het ont
slag van Togo en belaste Tojo met de por
tefeuille van buitenlandsche zaken.
Tojo voert thans behalve het minister-
presidentschap de portefeuilles van buiten
landsche zaken en van oorlog.
0 Het plotselinge aftreden van Togo en de
overneming van diens pdst door den mi
nisterpresident, wordt hedenavond in wel
ingelichte kringen te Tokio zoodanig ge-
interpreteerd, dat hiermede waarschijnlijk
geen belangrijke wijziging komt in de Ja
pansche buitenlandsche politiek, vooral
niet ten aanzien van het Westen. Inmid
dels is er geen aanwijzing in officieele
kringen, of Tojo voor ombepaalden tijd zijn
drievoudige functie van premier, minister
van buitenlandsche zaken en van oorlog
zal behouden of dat in de naaste toekomst
een geschikte candidaat zal worden aange
wezen om de opvolger te worden van To
go op den post van minister van buiten
landsche zaken. In sommige kringen is
men van meening, dat Tojo altijd voor
stander is geweest van vereenvoudiging
van het binnenlandsche bestuur. Daarom
zo,u de premier persoonlijk aan deze rege
ling de voorkeur geven, aangezien hij bo
vendien zichzelf het best er toe in staat
acht de belangrijke draden der politiek in
oorlogstijd in zijn handen te vereenigen.
JAPANSCH MINISTERIE VOOR GROOT-
OOST-AZIë OPGERICHT.
In een heden gehouden zitting heeft de
Japansche regeering besloten een ministe
rie voor Groot Oost Azië op te richten. Dit
ministerie zal een algemeen orgaan zijn
voor het uitvoeren van de bewindstaak op
het gebied van politiek, economie en cul
tuur in Groot-Oost-Azië, met uitzondering
van het eigenlijke Japan.
PACIFICATIE VAN CHINA.
De Japansche militaire woordvoerder te
Sjanghai heeft medegedeeld, dat vandaag
in het gebied van Sjanghai een pacificatie
campagne is begonnen, die langzamerhand
over geheel China zal worden uitgebreid.
In samenwerking met de Ohineesche civie
le autoriteiten zal het Japansche leger alle
factoren van onrust doen verdwijnen en
herbouw en verkeer bevorderen om een
stabielen toestand te scheppen. De woord
voerder zeide in dit plan een doeltreffend
middel voor de liquidatie van het Ohinee
sche conflict te zien.
WAPENOPSLAGPLAATSEN IN NOORD-
IERLAND GEVONDEN.
De Britsche nieuwsdienst meldt uit Bel
fast, dat de Noord-Iersche politie twee wa
penopslagplaatsen van dusdanigen om
vang heeft ontdekt, dat duidelijk is dat een
grootsoheepsche opstand in het voorne
men heeft gelegen, waarschijnlijks als ver
geldingsmaatregel voor de arrestatie van
den Ier Thomas Williams.
De eene opslagplaats is de grootste, die
men ooit in Noord-Ierland heeft gevonden.
O.a. heeft men Lewis-machinegeweren,
(machinepistolen, granaten, munitie en ont
plofbare stoffen aangetroffen.
Er bestaat geen twijfel, aldus het bericht
uit Belfast, dat deze wapens verdeeld
moesten worden onder de leden der I.R.A.
en men meent, dat dit tot op zekere hoogte
reeds is geschied.
De politie van Ulster heeft verklaard,
dat men moet zijn voorbereid op even-
tueele incidenten. Voor alle dingen ver
wacht men een bestorming van de gevan
genis. De „legerraad1" van de I.R.A. heeft
een waarschuwing gepubliceerd, waarin
wordt gezegd, dat de Amerikaansche sol
daten de verantwoordelijkheid moeten dra
gen, als zij betrokken worden bij onlusten
van eenigerlei aard.
Voorts heeft de politie te Belfast giste
ren 13 personen gearresteerd. Zij zouden
betrokken zijn geweest bij een schietpar
tij om een boerderij, waarbij iemand werd
gedood.
LEDEN VAN HET EGYPTISCHE
KONINGSHUIS GEARRESTEERD.
Volgens Italiaansche persberichten zijn
in Egypte vijf leden van het koningshuis,
onder wie zich Sabri Pasja, de oom van ko
ning Faroek bevindt, door de Britten ge
arresteerd. Omtrent het lot en de verblijf
plaats van de gearresteerden is niets be
kend. Het koninklijke slot wordt door En-
gelsche troepen zeer streng bewaakt.
Volgens een ander bericht zijn er van de
6000 Egyptische nationalisten, die de vorige
week zijn gearresteerd, reeds 2000 naar de
concentratiekampen op het schiereiland Si
nai overgebracht.
REVOLUTIONNAIR COMPLOT IN
ECUADOR.
Naar uit Ecuador wordt gemeld, is daar
Dindagmorgen een revolutionnair complot
ontdekt. Verscheiden arrestaties hadden
plaats. Onder de arrestanten bevinden
zich ook partijgangers van den gewezen
president der republiek Velasco Ibarra.
Herhaaldelijk zijn dit jaar pogingen on
dernomen om president Arroyo del Rio ten
val te brengen. Het schijnt, dat deze on
lusten voortkomen uit ontevredenheid
over de grensregelingen tusschen Peru en
Ecuador.
WINTERHULP NEDERLAND LOTERIJ
1942 BETEEKENT: WINST VOOR EIGEN
VOLK!
BINNENLAND
Ruim 300 Nederlandsche Vri
jwilligers naar het Oost
front vertrokken
Gisteren zijn weer ruim 300 Nederland
sche vrijwilligers naar het Oostfront ver
trokken.
Na een grondige opleiding, in de moderne
Duitsche kazernes, zullen de mannen aan
het front bewijzen, dat de oude geest van
groote mannen, uit een roemrijk verleden,
zijn daadkracht niet verloren heeft. Naast
hun Duitsche kameraden en vrijwilligers
uit bijna alle landen van Europa zullen zij
strijden voor een nieuw Europa, voor een
nieuwe gemeenschap.
Vele familieleden en bekenden hadden
zich op het station te 's-Gravenhage ver
zameld.
DE JEUGDSTORM NAAR WEENEN
EN MILAAN.
Vrijdag 11 September zal de hoofdstor-
mer C. van Geelkerken aan het hoofd van
een deputatie van den jeugdstorm uit
Utercht naar Weenen vertrekken om Ne
derland te vertegenwoordigen op een con
gres waar een Europeesche jeugdorganisa
tie in het leven zal worden geroepen. Aan
dit congres zullen niet minder dan 16 lan
den deelnemen. Uit Nederland gaan 18 k
20 jeugdstormers, die ieder voor zich een
afdeeling van den jeugdstorm vertegen
woordigen. Een gedeelte van deze deputa
tie zal 20 September doorgaan naar Milaan,
waar de groote Europeesche jeugdwedstrij
den zullen worden gehouden. Aan deze
wedstrijden zullen voor Nederland onge
veer 75 stormers en stormsters deelnemen,
die momenteel ernstig op hun taak worden
voorbereid op het landgoed Rhjjnauwen
bij Utrecht. Over hetgeen Nederland in
Milaan zal kunnen bereiken is men zeer
optimistisch gestemd.
BURGEMEESTERS.
K. M. Brouwers is ontslagen als burge
meester van Schaesberg.
A. Lindeman van Bloemen Waanders is
op zijn verzoek als burgemeester van de
gemeenten Spijkenisse en Hekelingen eer
vol ontslagen.
De werkloozenkas van het N.A.F. De
secretaris-generaal van het departement
van Sociale Zaken heeft goedgekeurd het
reglement voor de werkloozenkas van het
Nederlandsche Arbeidsfront en bepaald,
dat aan deze organisatie te rekenen van 29
Juni 1942 subsidie ten behoeve van de
werkloozenkas wordt verleend overeen
komstig het werkloosheidsbesluit 1917 ten
bedrage van 100 pet. van de bijdragen der
leden. Voorts heeft voornoemde secretaris
generaal goedgekeurd, dat te rekenen van
29 Juni 1942 de werkloozenkassen van de
hieronder genoemde organisaties overgaan
in de werkloozenkas van het Nederland
sche Arbeidsfront: Algemeene Nederland
sche Bouwarbeidersbond, Algemeene Ne
derlandsche Diamantbewerkersbond, Ne
derlandsche Vereeniging van Fabrieksar
beiders (-sters), Algemeene Nederlandsche
Typografenbond, Algemeene Nederlandsche
Bond van Handels- en Kantoorbedienden
en Handelsreizigers „Mercurius"', AlgefWe-
ne Apothekers-Assistentenbond, Nederland
sche Bond van Hotel-, Café- en Restau-
rantpersoneel, Algemeene Nederlandsche
Bond van Meubelmakers, Behangers, Hout
bewerkers en aanverwante vakgenooten,
Nederlandsche Bond van Kapperspersoneel,
Nederlandsche Bond van Arbeiders in het
Landbouw-, Tuinbouw- en Zuivelbedrijf,
Algemeene Nederlandsche Metaalbewer-
kersbond, Nationale Vakbond van Muziek
instrumentmakers en -Stemmers, Algemee
ne Nederlandsche Mijnwerkersbond, Neder
landsche Bond van Technici, Bond van
Werkmeesters, Technici en Opzichthoudend
personeel, Nederlandsche Sigarenmakers-
en Tabakbewerkers bond, Bond van arbei
ders in de Textiel- en Kleedingindustrie,
Nederlandsche Toonkunstenaarsbond, Ver
eeniging van Scheepswerktuigkundigen,
Vereeniging van Nederlandsche Gezagvoer
ders en Stuurlieden ter Koopvaardij, Cen
trale Bond van Transportarbeiders, Neder
landsche Bond van arbeiders (-sters) in de
Voedings- en Genotmiddelenbedrijven.
Nederlandsche vrijwilligers bij de
Waffen-SS. Deze foto spreekt voor
zichzelf. Met glundere gezichten
wondt het eten in ontvangst genomen
SS-PK Fritz-VNP-Pax Holland m
