fMomentje DONDERDAG 23 JULI 1942 33ste Jaargang No. 10309 ^Êcid^^Soii^cwit Telefoon: Redactie 20015, Administr. 20935 DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN De strijd bij Woronesj Volgens de meening van militaire krin gen zijn de door de bolsjewisten met groo- te bloedige verliezen herhaaldelijk onder nomen aanvalspogingen, bij Woronesj, ten Zuiden van het Ilmenmeer en aan de Wolchof, blijkbaar bedoeld als ontlasting voor het zwaar bedreigde Zuidelijke front der bolsjewisten, en moeten zij ook de aandacht afleiden van de voor de bolsje wieken catastrofale ontwikkeling aldaar. Op den geheelen Zuidelijken vleugel hebben de Duitsche troepen de achtervol ging van den terugtrekkenden tegenstan der in het gebied van beneden Donets en Don krachtig voortgezet. Nadat tot nu toe vooral gemotoriseerde strijdkrachten in dezen grooten slag waren gebruikt, wordt thans melding gemaakt van het feit, dat ook infanterie-afdeelingen snel naar het Oosten opmarcheeren. De Duitsche troe pen worden noch door harnekkigen vijande lijken tegenstand noch door ravitaillee- rmgsmoeilijkheden opgehouden. Met on verminderde stootkracht maken zij den terugtrekkenden tegenstander een orde lijken terugtocht onmogelijk. Terwijl de Duitsche luchtm. door voortdurende aanval len den geslagen vijand zeer zware verlie zen toebrengt, staan Duitsche en verbon den troepen voor de stad Rostof. De Duit sche luchtmacht doet zware aanvallen op miiltaire doelen in de stad. Aldus zijn de Duitsche aanvallen op den Zuidelijken vleugel thans geworden tot een beslissen- den strijd om de rivierovergangen in het gebied van de Beneden Don. DUITSCHE DRUK IN DEN ZUIDELIJKEN SECTOR VERSTERKT. De Britsche berichtendienst meldt uit Moskou, dat de Duitsche druk in het Zui delijke deel van het front sterker is gewor den en dat de opmarsch der Duitsche troe pen voortgaat. DE BEZETTING VAN HET DONETS BEKKEN. Naar aanleiding van het verlies van „het. Donetsbekken, het rijkste steenkolengebied der Sovjet-Unie, is de Prawda een- actie tot uitbreiding van de turf- en hout-industrie begonnen, opdat de Sovjet-industrie aan den gang kan worden gehouden. Het blad dringt er op aan, dat de autoriteiten haar uiterste best doen om deze plaatselijke brandstofvoorraden te ontginnen en daar door het overbelaste transport vrij maken voor de metaalindustrie en de chemische industrie. Van de turfstekers hangt het af, aldus het blad, of de fabrieken in den win ter zullen werken of stilstaan. DE VERLIEZEN DER SOVJET LUCHTMACHT. De Sovjet-luchtmacht heeft ook gisteren zware verliezen aan personeel en mate riaal geleden. Volgens de tot dusverre ont vangen berichten zijn 49 Sovjet-vliegtui gen neergeschoten, waarvan 48 in luchtge vechten. Zes Duitsche vliegtuigen worden vermist. LITWINOF DRINGT OPNIEUW OP TWEEDE FRONT AAN. De Sovjetambassadeur Litwinof heeft, naar United Press meldt, vandaag te Was hington opnieuw aangedrongen op de vor ming van een tweede front in Europa, waarbij hij den toestand der Sovjet-Unie vergeleek met dien der geallieerden na Duinkerken. DE VERBITTERDE GEVECHTEN OM DE STELLING VAN EL ALAMEIN. De oorlogsverslaggever Lutz Koch schrijft omtrent de zware, verbitterde ge vechten om de stelling van El Alamein o.a.: Auchinleck gebruikt de laatste reserves waarover hij beschikt, om deze snel nog langs begaanbare wegen in de diépe stel lingen van El Alamein in den strijd te brengen. Evenals bij Bir Hacheim, Gazala, Tobroek en Mersa Matroe wemelen deze stellingen weer van mijnversperringen, kilometers lange prikkeldraadversperrin gen, ingebouwd geschut en pantserafweer- kanonnen. De soldaten, die thans reeds we ken lang een aanval meemaken, zooals de wereld maar zelden en de woestijn nog nooit heeft gekend, moeten thans ook nog de beproevingen van een stellingoorlog doorstaan, die ieder uur de uiterste inspan ning van de zenuwen eischt. Maar al te graag zouden zij bij de mitrailleur of bij het pantserafweergeschut een slaapje doen, doch het heilige moeten van den soldaat noodzaakt de baardige mannen van maar schalk Rommel hun plicht te doen. Dag aan dag stuurt Auchinleck steeds weer op andere plaatsen zijn dikke pantserwagens op de Duitsche en Italiaansche linies af. Een enkele maal kunnen zij een paar kilo meter doordringen om vervolgens door onze batterijen door direct vuur tot stilstand ge bracht of door onze pantserwagens in ge vechten gewikkeld te worden, die groote verliezen voor hen opleveren. Rommels af weer is elastisch geworden. MISLUKTE ENGELSCHE LUCHT AANVALLEN. Dinsdag overdag heeft de Britsche lucht macht aanvallen pogen te doen op het bezette gebied in het Westen. Bij haar pogingen, troepen transporttrein en en mar- cheerende colonnes aan te vallen, werden de Britsche formaties door Duitsche jagers en afweergeschut verstrooid, .zoodat zij haar doel niet konden bereiken. Daarbij werd een Britsche jager neergeschoten, twee toestellen werden zoo zwaar bescha digd, dat zij zeker verloren geacht kun nen worden. Gisteren trachtten Britsche jagers aan vallen in scheervlucht op Duitsche mili taire werken aan de Kanaalkust te doen. Door jagers en afweergeschut werden zij verdreven. Een Spitfire werd neergescho ten. De strijd in China Naar de Asahi Sjimboen uit Hankau meldt, hebben de Japansche troepen bij den vernietigingsslag tegen de 143ste en de 119de divisie van Tsjoengking in het gebied ten noordoosten van Sjinjang in Zuid-Ho- nan, op 16 en 17 Juli ongeveer 3.000 Tsjoengkineezen vernietigd. Een andere Japansche afdeeling bracht op 14 en 15 Juli het vierde leger van Tsjoengking ten wes ten van het Jotsjameer een doodelijken slag toe, nadat zij bij Jingtsjong in midden Hopei de stellingen van het 48ste leger van Tsjoengking vernietigd had. LUCHTAANVAL OP TSJOENGKING. Op het Chineesche oorlogstooneel vond den 22sten Juli levendige Japansche lucht actie plaats. Een Japansch eskader bom menwerpers deed een aanval op Tsjoeng king, die drie uur duurde, waarbij groote schade aan fabrieken werd aangericht. Een vliegtuigenmcntagefabriek brandde tot den grond toe af. Behalve deze fabriek beschikt de regeering van Tsjoengking nog slechts over twee dergelijke fabrieken, die even eens, zij het ook minder ernstig, bescha digd werden. De spoorlijn Hsingtan-Kwei-Lin werd bij Kijang door bommen vernield. De brug, die daar over de Hsing Kiang ligt, werd voor de tweede maal in brand geworpen, nadat zij eenige weken geleden voorloopig was hersteld. Maarschalk Tsjang Kai Siek heeft opdracht gegeven de nog aanwezige wei nige Chineesche vliegtuigen, die geschat worden op 120 toestellen, voorloopig niet in den strijd te brengen. Aan het Kwang Toeng front werden de levendige gevechten om net bezit van de stad Sjac-Tsjou voortgezet. Een Japan sche flankbeweging leidde den 22sten Juli tot de inneming van Weng Jun, gelegen ten Oosten van de spoorlijn Canton Tsjang Sja. Waarop wacht Churchill? De Berliner Lokalanzeiger stelt in een artikel de vraag: waarop wacht Churchill nog? In een markante opsomming stelt het tegenover vijf van Duitsche zijde bekend gemaakte feiten vijf leugens en verdraaiin gen van Londen. Vervolgens worden vijf punten genoemd, waaruit de verwarring achter de coulissen te Londen blijkt en tot slot vijf vragen aan Churchill gesteld. De vijf feiten: 1. Op 2 Juli begon de aan val op het konvooi tusschen de Noordkaap en Spitsbergen. 2. 7 Juli het extra-bericht: tot dusver zijn 28 schepen van 192.400 t. en een zware Amerikaansche kruiser tot zinken gebracht. 3. 8 Juli gaf het opperbe- vèl der weermacht een nauwkeurige weer gave van de bijzonderheden omtrent den konvooislag. 4. 9 Juli deelde het opperbevel der weermacht mee, dat op dat moment 32 schepen van 217.100 t. tot zinken waren gebracht. 5. 11 Juli het bericht: Duitsche verkenningsvliegtuigen hebben waargeno men, dat geen enkel schip is ontkomen. 237.000 t. is in den grond geboord. Hierop volgen vijf leugens en verdraaiin gen van Britsche zijde: 1. Antwoord van Londen: nopens het Duitsche extra-bericht zal men te Londen geen bijzonderheden bekendmaken, alvorens de actie tot het verleden behoort om den vijand geen waar devolle inlichtingen te verschaffen. 2. Reu ter publiceert het officieele standpunt: te Londen zijn geen gegevens over het IJszee- konvooi beschikbaar. 3. De Britsche admi raliteit beweert 9 Juli, dat de Duitsche ver klaring omtrent gedeeltelijke vernietiging van een vrij groot konvooi is voor 75 pet. overdreven. 4. Reuter publiceert 10 Juli hét onware bericht uit Moskou, dat het Duitsche slagschip Tirpitz is getorpedeerd. Het opperbevel der weermacht ontmaskert terstond deze afleidingsmanoeuvre. 4. De Londensche nieuwsdienst komt met deze halve rekening: een ernstige bedreiging voor de scheepvaart vormt de samenwer king tusschen de Duitsche vliegtuigen en duikbooten, hetgeen blijkt uit de mishande ling, die het ijszeekonvooi in de afgeloopen week ten deel viel. De verwarring achter de coulissen te Londen blijkt uit de volgende vijf punten: 1. Nadat de ramp in de -IJszee was bekend geworden, zag Churchill zich genoopt het vastgestelde Lagerhuisdebat over scheeps- ruimteaangelegenheden met gesloten deu ren te houden. 2. Terstond daarop riep Roosevelt een vlootconferentie bijeen. 3. In Engeland werden bidstonden gehouden voor de bedreigde zeelieden bij marine en koopvaardij. 4. Britsche, bolsjewistische en Amerikaansche ambtenaren werden bijeen geroepen voor besprekingen, hoe met het oog op de vernietiging van het convooi de verbindingsweg naar de Sovjet-Uniekon worden gehandhaafd. 5. Roosevelt heeft 16 Juli ambassadeur Bullit als buitengewoon gezant naar Londen gestuurd om driemo- gendhedenbesprekingen te voeren over den ravitailleeringsweg naar Moermansk en Archangel. Tot slot stelt het blad de volgende vijf vragen aan Churchill: 1. Hebben u en uw admiraliteit geen inlichtingen over het con vooi beloofd, zoodra daartegen geen mili taire bezwaren bestonden? 2. Welke mili taire overwegingen zouden er thans nog kunnen zijn voor dit zwijgen, die niet reeds zijn achterhaald door de Duitsche publicaties en de verklaringen van gevan genen? 3. Moesten na 14 dagen ook uw langzaamste schepen niet in de Sovjet-ha vens zijn aangekomen? 4. Welke schepen hebben de haven Moersmansk of Archan gel bereikt? 5. Wat is overgebleven van het DE SLAG BIJ MIDWAY. Pas na zes weken, zoo schrijft de Wash- ingtonsche correspondent van de Evening Standaard, heeft het Amerikaansche mi nisterie van marine bekend gemaakt, dat van 30 torpedovliegtuigen, die de Ameri kanen in den slag bij Midway gebruikten geen enkele machine en geen enkele be stuurder is teruggekeerd. Een marconist, die den slag heeft over- BESCHIKKINGSVERBOD METALEN Verplichting tot aangifte en be voegdheid tot verbeurdverklaring In het verordeningenblad is opgenomen een verordening van den Rijkscommissaris voor het bezette Nederlandsche gebied, houdende een beschikkingsverbod, een ver plichting tot aangifte, alsmede de bevoegd heid tot verbeurdverklaring van metalen voorwerpen (metaalverordening). Metalen voorwerpen in den zin van deze veordening zijn: 1) gedenkteekenen; 2) kerkklokken; 3) gedeelten en toebehooren van gebou wen; 4) walsen; 5) melkbussen; 6) bierleidingen en brouwerijketels: 7) bedrijfs- en inrichtingsbestanddee- len van alcoholfabrieken; 8) bedrijfs- en inrichtingsbestanddee- len van café's, bedrijven, welke maal tijden verstrekken, alsmede huisves- tingsbedrijven; 9) bedrijfs- en inrichtingsbestanddee- len van wasscherijen; 10) letterraetaal; 11) mnziekmatrijzen; 12) onderdeden van buiten bedrijf ge stelde benzmelaadstations; 13) electrische geleidingen, voor zoover deze zich niet binnen gebouwen be vinden, indien deze voorwerpen geheel of voor een overwegend deel uit koper, lood, tin, nikkel of uit legeeringen daarvan bestaan. Het is verboden zonder vergunning van den Rijkscommissaris voor het bezette Ne derlandsche gebied (commissaris-generaal voor financiën en economische zaken) cf van een door dezen aangewezen instantie over metalen voorwerpen te beschikken. Hetzelfde geldt eveneens ten aanzien van het beschikken, waartoe iemand op grond van een vóór het in werking treden van deze verordening aangegane rechtshandeling is verplicht. Rechtshandelingen, welke in strijd met het eerste lid vervatte verbod worden aan gegaan, zijn nietig. Met rechtshandelingen worden beschikkingen, welke bij wijze van executie of beslaglegging geschieden, gelijk gesteld. De eigenaar of houder van metalen voorwerpen moet deze binnen een door den rijkscommissaris voor het bezett Nederlandsche gebied (commissaris- generaal voor financiën en economi sche zaken) te bepalen termijn bij de ..Ruestungsinspection", afdeeling nij verheid, Carel van Bylandtlaan 30, te 's-Graven'hage, aangeven. De Rijkscommissaris voor het bezette Ne derlandsche gebied (commissaris-generaal voor financiën en economische zaken) kan door middel van een tot den eigenaar of houder gerichtte beschikking metalen voor werpen ten gunste van het rijk der Neder landen verbeurdverklaren. De eigenaar of houder van metalen voor werpen, aan wien een beschikking in de zen zin is medegedeeld, is gehouden de me talen voorwerpen aan de in de beschik king genoemde instantie en op den aldaar bepaalden tijd in te leveren. Hij ontvangt indien hij zulks verlangt, van het Rijk der Nederlanden de metaalwaarde der ingele verde voorwerpen vergoed. In bijzondere gevallen kan hem op verzoek een hoogere vergoeding worden uitgekeerd. Hij die opzettelijk of door schuld in strijd handelt met deze voorschriften wordt ge straft met gevangenisstraf van ten hoogste vijf jaren en mét geldboete tot een onbe perkt bedrag of met een dezer straffen. Naast de straf kunnen de metalen voor werpen, waarop de strafbare handeling be trekking heeft, worden verbeurdverklaard. De strafvervolging vindt slechts plaats op klachte van den rijkscommissaries voor het bezette Nederlandsche gebied (commis saris-generaal voor financiën en economi sche zaken). Deze verordening treedt heden in wer king. Zij wordt aangehaald als „metaal verordening". leefd en is teruggekeerd in Amerika, heeft den minister van marine, Knox, tot deze bekentenis genoopt. Hij vertelde over de gevechten o.a., dat zij tot den aanval over gingen, zoodra zij de Japansche vlootfor- maties in zicht kregen. Maar het afweer- vuur was zoo verschrikkelijk, dat hij er geen woorden voor had. Snelle Japansche Zero-jagers beschermden bovendien de vlootformatie nog. Het eene Amerikaansche toestel na het andere had hij in zee zien storten. Engeland en Voor-Indlë Volgens de laatste Zweedsche berichten uit Londen heeft men daar gisteren tegen over de buitenlandsche pers verklaard, dat de Engelsche regeering den onderkoning in Indië onvoorwaardelijk zal dekken, wan neer deze gedwongen zou zijn, op te treden tegen „sabotagepogingen". Een ongehoor zaamheidscampagne wordt uitdrukkelijk een sabotage der oorlogsvoering van Indië beschouwd. In Engelsche regeeringskrin- gen wordt verklaard, dat president Roose velt en de Vereenigde Staten achter dit Engelsche besluit staan en het goedkeuren. Men is van meening, dat het scherpe, tegen Gandhi gerichte, artikel in de Daily Herald op initiatief van de labourleden der regee ring is geschreven. Churchill, zoo zegt men, heeft er Attlee op gewezen, dat Engeland tegenover Gandhi een eenheidsfront moet vormen, waaraan de arbeiderspartij onder alle omstandigheden moet deelnemen. VERBOD COMMUNISTISCHE PARTIJ IN BRITSCH-INDIë OPGEHEVEN. Naar de Engelsche berichtendienst meldt heeft de Britsche regeering in Indië be sloten het verbod van de Indische commu- „Pan-Messer-Schmitt" Zondagsmiddags in een dorp van de Oekraïne. Naar het aantal inwoners moest men hef eigenlijk stad noemen, maar deze benaming zou te veel eer zijn voor deze verzameling bonte door elkander staande hutten. Hutten van leem, en stijllooze vier familiehuizen van een verdieping, deze droevige getuigen van Sovjet „sociale maatregelen". Men vindt er een ontlui- zingsinrichting, een doehebad, een solda- tenbioscoop en een soldatentehuis, maar daarmede zijn ook alle bezienswaardighe den reeds uitgeput. Echter lokt de krach tige Maartsohe zon ons, drie SS.-marren, om een kleine wandeling door het plaatsje te maken, dat voor de versohillende een heden van de Waffen-S.S. en de Weer macht als rustkwartier dient achter het front. Evenals wij zelf, ondernemen vele •kameraden zoo 'n Zondagnamiddag-wan de ling. Zij denken echter wel aan den vrijen tijd in de garnizoenen in het vaderland, waar zij ook dikwijls door de zindelijke straten van Duitsche steden en dorpjes gingen. Hier echter ontbreekt alles wat de ze herinnering zou kunnen rechtvaardigen. Voor alles de Duitsche meisjes in hun pro pere „Zondagsche" kleeren, die zij ter eere van hun soldaten t^ijzonder graag dragen. Ja zeker de groepjes mannelijke en vrou welijke jeugd staan ook hier pratende bij elkander, hebben ook op hun manier zich op zijn Zondags uitgedost. Maar welk een vergelijking met de jeugd van het Rijk. De tientallen jaren van Sovjet-terrein* heb ben de jongens en meisjes tot een söhaduw van zichzelf gemaakt en de harde gebeur tenissen van dezen oorlog waren ook niet in staat hen uit hun schuchterheid op te wekken. Nog schijnt, de schrik van het voor en kelmaanden doorleefde hun in de ledema ten te zitten, toen de Duitsche soldaten, die toch door het Sovjet-leger in den korst mogelijken tijd zouden zijn vernietigd, het dorp bezetten. Voor alles het Duitsche luchtwapen was het, dat zij -vreesden en onder welks bescherming zij zich nu vei liger gevoelen dan ooit. Over het algemeen toor.cn zij meer en meer vertrouwen voor de Duitsche soldaten, die een zoo bewon derenswaardig prachtige houding aan den dag legden, zoo geheel anders, dan de bols jewistische propaganda het hun had inge prent. Nu vreezen zij slechts de Sovjet-vlieg tuigen. die, onverantwoordelijk, nog steeds in zinlooze aanvallen hun bommen op de huizen van de eigen burgerbevolking af werpen. „Nooit weer onder de knoet van het bolsjewisme komen", dat hebben wij in den korten tijd van de Duitsche bezet ting wel geleerd. Deze erkenning is het dan ook, die zulk een groep half volwassen jon gens langzaam doet verdwijnen, als het diepe brommen van een vliegtuig zich doet h'ooren. Alvorens zich te verstoppen, vindt een van hen den moed te vragen: „Pan-Messer- Schmitt?" merkwaardig klinkt uit den mond van dezen Oekrainischen jongen den naam welke een begrip is voor het onbe reikbare prestatievermogen van de Duit sche vliegtuigenindustrie, een begrip voor de geheele wereld. Pan-Messer-SChmitt, heel langzaam ge broken zijn de lettergrepen over de lippen van dezen jongen gekomen. Hij wil zich door deze vraag vergewissen, of het een Duitsoh vliegtuig is, hetgeen aan den he mel rondcirkelt, en of het raadzaam is, zich te verbergen. Voor hem is de naam „MessersChmitt" een symbool van het Duit sche vliegtuig in het algemeen. Een sym bool vol van kracht, waaruit het gevoel van een absoluut geborgen zijn stroomt. Het is geen Messerschmttt-machine, maar toch kunnen wij glimlachend de met span ning op een antwoord wachtende jongen bevredigen. „Germanski Aeroplan", rad braken wij (een Duitsch vliegtuig). Bijna denken wij den steen van zijn hart te hoo- ren vallen bij deze woorden, die hij ver der aan zijn kameraden doorgeeft. „Ger manski Aeroplan". Dan komen zij terug allen weer bevrijd opademend, want zij weten, dat ze van dezen MessersChmitt niets te vreezen hebben. S.S.-oorlogsberichtgever KARL HEINZ VOLLMANN. nistische partij en haar organisaties op te heffen. In een oproep verklaarde de regee ring, dat zij zou voortgaan met het vrijla ten van alle leden van de communistische partij. In een verklaring dienaangaande zegt de Britsche berichtendienst verder, dat het ontslag van de Indische communisten uit de hechtenis onvoorwaardelijk geschiedt. Reeds is een groot aantal communistische agenten vrijgelaten terwijl nog bestaande bevelen tot arrestatie zijn ingetrokken. BINNENLAND Opgave nieuwsbladen en tijdschriften Het departement van Volksvoorlichting en Kunsten, afdeeling perswezen, .vestigt, ter voorkoming van ingrijpende maatrege len ten aanzien van de betrokken bedrij ven, nogmaals de aandacht op de bij zijn schrijven nr. 1037 PW. opgelegde verplich ting aan de leiders van grafische bedrijven en copieerinrichtingen om uiterlijk vóór of op 22 Juli 1942 aan de afdeeling pers wezen van het departement, onder inzen ding van een exemplaar der betrokken nieuwsbladen en tijdschriften, een schrifte lijke opgave in te dienen van alle nieuws bladen en tijdschriften, welke door hen worden gedrukt en/of uitgegeven. Onder „nieuwsbladen" en „tijdschriften" worden verstaan: drukwerken, welke met tussohenruimten van ten hoogste drie SMAKELIJK ONKRUID. Nog maar pas is er in een artikeltje in de krant een aanwijzing gegeven, dat onkruid geen onkruid is, maar ko- nijnenkruid of er wordt een lezing aangekondigd van een heer met dr. voor zijn naam over „Smakelijk on kruid". Dat klopt dus niet en dat zou ik van zulk een wetenschappelijk man nooit hebben verwacht. De lezing is •ntusschen reeds gehouden en het spijt mij meer dan ik zeggen kan, dat ik geen gelegenheid had ernaar te luisteren. Ik heb daarover intusschen zoo mijn eigen gedachten laten gaan en uitgaande van de opvatting, dat onk; uid werkelijk smakelijk en ge zond kan zijn, is plotseling een idee in mijn brein opgekomen, waarvoor het heele volk mij dankbaar kan zijn, om dat het on/.e heele voedselpositie vei lig zou stellen. Het idee is zooiets als liet ei van Columbus, als je 't weet is het heel eenvoudig, maar je moet er maar opkomen. Er wordt mij den laatsten tijd namelijk herhaaldelijk gewezen op het gevaar van misluk king der oogst door de aanhoudende regens van den laatsten tijd. Maar zoo vraag ik mij af waarom zaaien en planten wij dan in ons regenlandje ook zulke ongemakkelijke dingen als heerenboonen en bloemkool en tarwe, die zon noodig hebben en geen stoot je kunnen velen? Hebt u ooit al eens gehoord, dat de onkruidoogst mislukt v/as? Dat vraagt noch naar zon, noch naar regen. Dat groeit en gedijt. Waarom planten wij dan nog altijd maar hardnekkig stamspercieboonen, Brusselsch lof en zuurkool. Laat ons smakelijk onkruid planten. Eerst dan zal de natuur ons waarlijk dienstbaar zijn. En laat het dan maar regenen. Wij zullen oogsten. v*y DE KOMENDE „WINTERHULP-LOTERIJ". De loterij ten bate van de „Winterhulp Nederland zal Zaterdag 1 Augustus te 13 uur een aanvang nemen. Ech ter zijn, vergeleken bij vorig jaar, ver scheidene wijzigingen in de opzet aan gebracht, wijzigingen, die alle verbeterin gen zijn. Het lot zal er geheel anders uitzien. Het is een in zessen gevouwen vel, ijverig be drukt met krinkels en kronkels om na maak te voorkomen en verzegeld door een sluitzégel. De enveloppen zullen dus ver dwijnen, wat een papierbesparing van on geveer 30 pet. oplevert. Een lot kost 50 ets. en geeft een goede kans op een prijs. De prijskans is namelijk 1 op 3 (vorig jaar 1 op 6 1/2), zoodat bijna 330.000 prijzen te winnen zijn op een serie van 1 millioen. Er zullen 6 millioen loten in omloop worden gebracht, telkens in een serie van één millioen. De hoogste directe trekprijs bedraagt 5000. Bij elke serie wordt als attractie een pre- miettrekking uitgeschreven, met een hoofd premie van 10.000, en bovendien nog 70 premies van ƒ100. Tot een bedrag van f 10.zullen de prij zen onmiddellijk worden uitbetaald. Totaal zal 1.059.000 aan prijzen worden uitgekeerd, ongerekend de 6 hoofdpremies van te zamen 60.000 en de 420 extra-pre mies van elk f 100. Meer nog dan verleden jaar zal de ver koop door middel van het rad van avontuur worden ingeschakeld. Deze geluksraderen zullen ook in alle dorpen des lands hun prijzen gaan verspreiden. Het drukken van de millioenen loten eischt niet alleen een stevige voorbereiding, doch ook een nauwgezet toezicht. Het druk ken geschiedt bij de firma Enschede te Haarlem. De loten worden aan weerszijden gedrukt in de diepdruk-pers, waarna in de boekdrukpers de serie-getallen, de num mers en de prijzen worden aangebracht. Vervolgens worden de vellen in zessen ge vouwen, met sluitzegels dichtgeplakt, in doosjes gepakt, waar dwars doorheen een metaaldraad wordt gestoken, welke wordt verzegeld. Het koopgrage publiek moet het lot van de staaldraad los trekken. Is op deze wijze ieder misbruik voorkomen, ook tijdens de fabricage en het dooreenmen gen van nieten en prijzen is de controle zeer scherp. Er is een dubbele controle in gesteld: één door de Haarlemsche recher che en één door het eigen corps verifica teurs der drukkerij Enschede, waar, zooals men waarschijnlijk wel weet, ook de bank biljetten gedrukt worden. Er behoeft dus voor fraude geen enkele ongerustheid te bestaan. De zaak is safe. Wanneer op 1 Aug. de Winterhulploterij begint, wordt verwacht, dat geheel Neder land, belust op de vele prijzen, of, wat ede ler is, om het goede doel te steunen, zijn geluk zal beproeven, om door middel van de loterij, hetzij onbewust, hetzij bewust, het goéde werk, dat „Winterhulp" verricht, een handje te helpen. maanden in voortdurende opeenvolging verschijnen, zonder dat de verkrijging daarvan tot een bepaalde kring beperkt is. Onder „drukwerken" worden verstaan: alle voor verspreidimg bestemde verme nigvuldigingen van geschriften of illustra ties, welke op een voor massa vermenigvul diging geëigende wijze zijn vervaardigd. Behalve de dagbladen, moeten dus alle nieuwsbladen en tijdschriften van welke vorm of welke verschijningswijze oo"k, dus weekbladen, maandbladen, veertien-daag- sche bladen, driemaandelijfcsohe bladen, geïllustreerde bladen, kerk-«school-, sport- of vereenigingsbladen, dus ieder blad zon der eenige uitzondering, onder bovenbe doelde opgave worden begrepen.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1942 | | pagina 1