DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN fMomentje. ZATERDAG 27 JUNI 1942 33ste Jaargang No. 10287 Bureaux: Papengracht 32 Giro 103003 Telefoon: Redactie 20015, Administr. 20935 De besprekingen van Churchill en Roosevelt EEN UITEENZETTING VOOR DEN OORLOGSRAAD. De Washingtonsche correspondent van de „New York Times'' verklaart, dat Roose velt en Churchill hun „nieuwe" strategie inzake een offensieve oorlogvoering heb ben uiteengezet voor den oorlogsraad voor den Stillen Oceaan en voor vooraanstaan de leden van het Congres. Roosevelt en Churchill gaven uitdrukking aan „hun ver trouwen", dat het „nieuwe plan" het re sultaat zou opleveren, dat de geallieerden „wenschen". Beide staatslieden hebben in „bemoedigende bewoordingen" een alge meen overzicht gegeven van den oorlogs toestand. Churchill verklaarde, dat er geen gevaar bestaat, Egypte te verliezen. De po sitie, waarin zich de Sovjet-Russische le gers bevinden, werd „bevredigend" ge noemd. Na de bespreking met Rosevelt en Chur chill, zoo schrijft de correspondent, verder, heerschte onder de leden van het Congres een „optimistische" stemming. De gezant van Nieuw-Zeeland, Nash, verklaarde na de conferentie, dat de „nieu we" oorlogstoestand over het algemeen ta melijk wel overeenkomt met de wijze waarop Australië, Nieuw-Zeeland en Tsioengking den oorlogstoestand zagen. De minister van buitenlandsche zaken van Tsoengking, Soong, die om grooten steun door de luchtmacht had verzocht, verklaarde, dat hij er niet aan twijfelt, of de geallieerden hebben „volledig begrip" van de beteekenis van den Stillen Oceaan. Op de vraag, wat hij erover zeide, dat de troepen van de Spil reeds in Egyote opruk ken, verklaarde de gezant van Nieuw-Zee land: „Ik geloof niet, dat de troepen van de Spil naar Cairo komen". Een lid van het Congres, dat aanwezig was bij de besorekingen met Roosevelt en Churchill, heeft den correspondent van de „New York Times" een commentaar eeee- ven, waaruit bliikt, dat Roosevelt en Chur chill het overzicht over den algeftieenen oorlogstoestand op zoodanige wijze hebben gegeven, dat het allen leden van het Con gres had „voldaan". Churchill weer in Engeland. Naar de Britsche nieuwsdienst meldt, is Churchill uit de Vereenigde Staten in En geland teruggekeerd. Om Indië's vrijheid VERKLARING VAN SOEBHAS CHANDRA BOSE. Soebhas Chandra Bose heeft met betrek king tot het verbod van het vooruitstre vende blok in Indië (Forward-bloc) ver klaard: Het bericht, dat het vooruitstrevende blok in Indië onwettig is verklaard, heeft mij geenszins verrast. Het is een nieuw bewijs voor de middelen waarmede de Britsche regeering, die voorgeeft voor vrij heid en democratie te strijden, optreedt te gen de Indische patriotten, die de vrijheid van hun land verlangen. De Britsche re geering heeft daarmede onbewust toegege ven, dat het vooruitstrevende blok de avantgarde vormt van de vrijheidsbeweging in Indië. In de toekomst zullen in het ge- heele land ongetwijfeld nog meer leden van de partij in de gevangenis worden ge worpen, doch daardoor zullen slechts in vloed en populariteit van het vooruitstre vende blok in Indië toenemen en de anti- Britsche stemming der massa groeien. Het vooruitstrevende blok wortelt thans in het Indische volk en zijn aanhangers telt het onder jeugd, arbeiders en boeren en onder de soldaten van het Indische leger. Geen vervolging, hoe fel ook, kan het blok ver storen. De uiterste vleugel van het Congres is steeds het ergst vervolgd. Toen Cripps naar Indië ging werden de leden van het Congres, die zich bij de leiding van Gandhi hadden aangesloten vrijgelaten, doch de leden van het „All India Forward Bloc" moesten in de gevangenis blijven. Tijdens het verblijf werden nog talrijke leden van het blok in de gevangenis geworpen. Het Indische volk weet uit ervaring, dat de basis van het Britsche bestuur in Indië is: „Verdeel en heersch". Het aandeel der luchtmacht BIRMINGHAM GEBOMBARDEERD. Duitsche gevechtsvliegtuigen hebben in den nacht van 24 op 25 Juni de industrieele installaties van Birmingham gebombar deerd. Zij drongen door tot boven het be wapeningscentrum van de Midlands. Een uur lang kwamen de bommen neer op de fabrieken. In talrijke militaire fabrieksin- stallaties werden doelreffende vernielingen aangericht. Het Britsche bewapeninespo- tentieel werd daardoor gevoelig getroffen in een van zijn belangrijkste productie plaatsen. WAPENFABRIEKEN AAN DE WOLGA BESTOOKT. Duitsche gevechtsvliegtuigen hebben gis ternacht, naar door het opperbevel der Duitsche weermacht wordt gemeld, in een vlucht, die 800 K.M. diep vijandelijk ge bied binnen ging, wapenfabrieken aan de Boven- en Midden-Wnlga aangevallen. In de gebouwen en loodsen werden twee zware explosies gezien. Bovendien ontston den langdurige en op groote afstard zicht bare branden. Donderdagochtend werden spoorwe?doelen en een vliegveld bij Mos kou bestookt. Op het vliegveld werden schuileele°enheden en de startbaan zwaar beschadigd. NAHAS PASJA OVER DE POSITIE VAN EGYPTE. De Britsche propaganda heeft het bericht verspreid, dat de Egyptische minister-pre sident Nahas Pasja verklaard zou hebben, dat de Egyptische regeering voor den oor log gereed is en dat Egypte zoo noodig bij machte is, een half millioen man op de been te brengen Tegen deze bewering is Nahas Pasja op gekomen met de verklaring, dat de Egyp tische regeering nog altijd onvoorwaarde lijk vasthoudt aan de verklaring, die zij op 21 April in de Kamer heeft afgelegd. Na has Pasia heeft toen namelijk letterlijk ge zegd: „Nooit zal ik mijn toestemming ge ven voor een stap, die Eeypte er toe zou brengen, aan een oorlog deel te nemen of troepen naar het front te sturen, wat voor omstandigheden zich ook kunnen voor doen". DE STRIJD IN CHINA. Volgens berichtèn van het Chineesche front, zijn Japansche colonnes, die, na de grens tusschen Sjansi en Honan te hebben overschreden, onweerstaanbaar in Zuide lijke richting oprukten, genaderd tot Pe- lansjang in de provincie Honan. De Japan sche troepen sluiten thans, na het gros van de achtste Tsjoengkingeesche reserve-divi sie te hebben uiteengeslagen, een ijzeren ring om alle in dit gebied staande Tsjoeng kingeesche strijdkrachten. Voorts wordt van het front in Sjansi ge meld, dat Lintswan, een zeer belangrijk strategische basis van den vijand in de provincie Sjansi. Donderdag om 14.00 uur door de Japansche troepen is bezet. Een andere Japansche eenheid heeft Donder dagavond Anjangtsjoen, het hoofdkwar tier van het 27ste leger, gelegen op onge veer 10 K.M. ten Noordoosten van Ling- tswan, bezet Tijdens deze operaties heb ben Japansche strijdkrachten 500 vijande lijke soldaten in de pan gehakt. VERSCHERPING ONLUSTEN IN IRAN. Uit Iran komen nieuwe berichten over een verscherping van de onlusten. In de provincie Fars zou een volkomen chaos heerschen. Overal worden de dorpen door gewapende bandietén geplunderd en de velden verwoest. Koerdische opstandelin gen waren 19 Juni verschenen voor de stad Sjapoer om daarop een aanval te on dernemen. De gouverneur had het Sovjet- Russische garnizoen om hulp verzocht. De bolsjewieken hadden troepen gestuurd, waarna de Koerden zich weer teruggetrok ken hadden. BINNENLAND De nieuwe aardappelbon De secretaris-generaal van het departe ment van Landbouw en Vissoherij maakt bekend, dat gedurende het tijdvak van 28 Juni tot en met 4 Juli a.s. elke der met „33a" gemerkte bonnen van de aardappel- kaart recht geeft op het koopen van 3/4 K.g., aardappelen. De secretaris-generaal van het depar tement van Landbouw- en Vissoherij maakt bekend, dat de geldigheidsduur van de bon nen „Aardappelen 32a" welke elk recht geven op het koopen van 1/2 kilogram aardappelen, is verlangd tot enmet 4 Juli a.s. Binnenkort puntenkaarten voor serviesgoed VOORLOOPIG DE BONKAART VOOR VOEDINGSMIDDELEN. De secretaris-generaal van het departe ment van Handel, Nijverheid en Scheep vaart maakt bekend, dat in het tijdvak van 19 Juli 19428 Augustus 1942 punten kaarten voor serviesgoed door de plaatse lijke distributiediensten zullen worden uit gereikt. Dit zal' tegelijk met de uitreiking der bonkaarten voor voedingsmiddelen voor de negende periode plaats vinden. Ieder, die voor een bonkaart voor voedings middelen in aanmerking komt, zal ook een puntenkaart voor serviesgoed ontvangen. Van deze puntenkaarten zullen met ingang van 9 Augustus 1942 een aantal punten worden geldig verklaard, die recht geven op het koooen van serviesonderdeelen. Te vens zullen met ingang van 9 Augustus 1942 voor de gevallen van huwelijk, eer ste inrichting of vernietiging ten gevolge van brand, oorlogsgeweld e.d. geen specia le vergunningen voor tafel-, thee- en ont bijtserviezen meer worden uitgereikt, doch zullen in plaats hiervan speciale punten worden uitgegeven. Nadere berichten om trent het bovenstaande zullen te zijner tijd worden gepubliceerd. In verband met de omstandigheid, dat het behalve in de ge noemde gevallen van huwelijk e.d. reeds geruimen tijd niet mogelijk was, zich ser viesonderdeelen aan te schaffen en ver schillende personen hierdoor moeilijkhe den ondervinden, is voorts besloten om voor het tijdvak van Maandag 29 Juni 1942 tot en met 8 Augustus 1942 drie met het woord „reserve" gemerkte bonnen van de bonkaart voor voedingsmiddelen en wel de nummers 30, 31 en 32, ongeacht of hiervoor het cijfer 1, 2, 3 of 4 is vermeld, geldig te verklaren voor het koopen van servieson derdeelen. Deze bonnen hebben elk de waarde van één punt. Op deze punten mo gen de verschillende artikelen, die hieron der zijn vermeld, worden gekocht, waar bij steeds het aantal punten, dat bij deze artikelen is vermeld, moet worden inge leverd: aantal punten: plat bord 3 diep bord 3 ontbijtbord 1 dessertbord 1 kop met bijibehoorende schotel 2 losse kop 1 kommetje 1 melkbeker 1 gedekte schotel (dekschaal) 10 vleesch-vischschotel 8 soepterrine 16 sauskom 6 slabak 5 zuurschaal 4 broodsohaal 8 theepot 5 koffiekan 5 melkkan 4 melk-roomkannetje 4 suikerpot 4 botervloot 3 nestschalen 15 losse schaal 5 Men zal ook de artikelen, die een hoo- gere waarde dan drie punten hebben, kun- koopen, door de verschillende bonnen van de gezinsleden samen te voegen. GENERATORANTHRACIET. In de Staatscourant van 26 Juni 1942 is een beschikking van den secretaris-gene raal van het departement van handel, nij verheid en scheepvaart opgenomen, waar bij de in de prijzenbeschikking generator- anthraciet No. 1 genoemde prijzen per zak van 71/2 K.G. in den vervolge zullen gel den per zak van 1/10 H.L. HET GENERAAL PARDON VAN HET NEDERLANDSCH ARBEIDSFRONT. De centrale persdienst van het N. A. F. meldt: De meening heeft post gevat, als zou door degenen, die gebruik maken van het generaal pardon, contributie betaald moe- ven worden, van het moment af, dat zij bedankt hebben als lid van het N. V. V., respectievelijk van hun vakbond. In tegen stelling hiermee kan worden meegedeeld, dat in deze gevallen de contributie ver schuldigd is te beginnen met den datum, waarop toetreding tot het N. A. F. plaats vindt, doch in geen geval voor een tijdvak, liggende vóór 28 Juni 1942. Om eventueele uitkeeringen, welke gebaseerd zijn op de gestorte contributie, met uitzondering van die, welke voortvloeien uit de werkloozen- fcas, zoo hoog mogelijk te doen zijn, is on verwijlde toetreding dringend gewenscht.. Voor hen, die reeds eerder op grond van het generaal pardon zijn toegetreden, en dientengevolge meer contributie betaald hebben, beteekent dit, dat door hen in overeenstemming daarmee hoogere uitkee ringen zullen worden genoten dan wan neer zij zich later hadden aangemeld. HET BEZOEK VAN IR. MUSSERT AAN NOORD-HOLLAND. Zooals op den eersten dag van ir. Musserts bezoek aan Noord-Holland, zoo trok ook den derden dag weer een lan ge colonne auto's door bet mooie pol derlandschap van deze provincie, over fraaie wegen, langs bruggen en vaarten, typisch oud-Hollandsohe en Westfriesche boerderijen. Gisteren werd een bezoek ge bracht aan Alkmaar, Hoorn en Purmerend. Te Alkmaar wérd allereerst de gerestau reerde groote of St. Laurenskerk bezich tigd. Na ontvangst door burgemeester B. A. van der Sluys, den krimgleider en de plaatselijke commandanten, inspecteerde ir. Mussert de opgestelde formaties. In het kerkgebouw werd hij rondgeleid door den burgemeester en den president-kerkvoogd architect D. Saai. In aansluiting hierop werd een bezoek gebracht aan de Kaas markt, waar men juist bezig was met het stapelen en vervoeren der kazen. Om 12 uur werd een noenmaal gebruikt in hotel Proot, waaraan aanzaten o.a. mr. H. B. de Bruys Tack, officier van justitie, J. Saai, boerenleider van N.-H., de burgemeester en de personeelchef van Alkmaar, W. Bal vers, de wnd. commissaris van politie, P. Maarleveld, benevens vele districts- en kringfunctionarissen der N.S.R Ir. Mussert woont vergadering van dorpsboerenleiders bij. Om kwart over een vertrok ir. Mussert toegejuicht door velen naar het bureau van den Landstand om vervolgens in de Har monie een vergadering van alle dorpsboe- renraden in de provincie bij te wonen. On der de aanwezigen bevonden zich de com missaris der provincie, landwirtsohaftsrat Ufer, de burgemeester, mr. de Bruys Tack, W. Slob, stafleider van den Ned. landstand, de ingenieurs C. Rietsema, G. J. Lienesch en Koeman, rij'kstuin- en landbouwconsu- 1 en ten, hoofden van vakgroepen van den landstand in N.-H. en mevr. de Haan-Bos- ker, hoofd der landsvrouwen in de pro vincie. Boerenleider Saai verwelkomde ir. Mussert. Ir. Mussert beantwoordde deze rede met een toespraak, afgestemd op zijn gehoor, waarin hij met eenvoudige voorbeelden het gebeuren van dezen tijd verduidelijkte. Uitgaande van het verschijnsel van eb en vloed, verdeelde hij onze geschiedenis in zeven perioden, die onder het bewind van Spanje, die /an den opstand en de repu bliek, die van het Napoleontisch bewind, die van de Vereenigde Nederlanden en die van het koninkrijk. Thans, aldus spreker, zijn wij gekomen aan een nieuwe, de acht ste periode en bevinden wij ons temidden van een machtigen vloed, een revolutie, die elders in machtiger centra haar oor sprong vond. Dezen vloed kunnen wij niet stuiten. Onze taak kan het slechts zijn de revolutie hier in eigen handen te nemen. Het heden noemde spreker „vleesch noch visoh". We bevinden ons in de wordings periode. waarin alles zijn plaats zoekt. Nie mand kan zeggen, hoe de wereld er over 20 jaar zal uitzien. Ook de architecten der praehistoriscbe gothiek wisten niet, dat daaruit een Keulsche doan zou groeien. Wel verwachtte spreker dat het nieuwe Europa solidair zal zijn. Want het moet dat zijn. Over enkele jaren is Odessa misschien in een dag per vliegtuig te bereiken. Een oorlog binnen Europa is waanzin gebleken. Aan de grenzen van ons continent zullen voortaan Europeanen de wacht moeten be trekken. Nadat ir. Mussert allen een hart onder den riem had gestoken, door erop te wijzen, dat hij in zijn politieke loopbaan nog nimmer den wind mee heeft gehad en nog nooit zooveel tegenwind als in dezen tijd, besloot hij: na dezen duisteren nacht zal een lichtende morgen opdagen. Wij ha len ons volk uit den nood, waarin wij het niet gebracht hebben. Uit plichtsgevoel en liefde voor volk en vaderand! Nadat de heer J. Bakker, hoofd van „Volk en Bodem" de bijeenkomst had gesloten, verliet ir. Mussert met zijn gevolg de zaal om zich naar Benningerbroek te begeven, waar de modelfruitkweekerij van den heer Kaper, lid der beweging, werd bezichtigd. In het schilderachtige Hoorn met zijn ve le antieke geveltjes en mooie waaggebouw, wachtte ir. Mussert voor het kringhüis een menigte bewoners op. Vooral de jeugd was in grooten getale opgekomen en juichte den leider hartelijk toe. Tot besluit van den tocht werd nog een bezoek gebracht aan het kringhuis te Purmerend. Ook daar was de ontvangst spontaan. Ir. Mussert toefde geruimen tijd temidden der krinigled'en en hield hier nog een korte toespraak, waarin hij de gedachten, naar voren gebracht in zijn rede te Amsterdam, nog eens in het kort weergaf. Omstreeks half zeven keerde ir. Mussert met gevolg terug in Amster dam, vanwaar hij in den avond naar Utrecht vertrok. 100ste BEDRIJFSBUEENKOMST VAN HET N.A.F. TE AMSTERDAM. Het eerste bedrijfsbezoek van den nieuwen Beauftragte. Het Gewest Amsterdam van het Neder- landsche Arbeidsfront hield 25 dezer zijn 100ste bedrijfsbijeenkomst in de hoofdstad in de ruime cantine van het laboratorium der Bataafsche Petroleum Maatschappij. In de bijeenkomst, waaraan 600 personen, in het bedrijf werkzaam, deelnamen, waren als gasten aanwezig dr. Schroeder. Beauf tragte voor de stad Amsterdam van den rijkscommissaris, die hiermede zijn eerste officieele bedrijfsbezoek te Amsterdam af legde, de sozial Referent de heer Rodegro, terwijl namens het N.A.F. de organisatie leider, de heer J. P. H. van Kampen, en de gewestelijk leider, de heer W. Biersma, aanwezig waren. Na een openingswoord door ir. J. A. M. Caviet, nam de heer van Kampen het woord voor een betoog over de gemeenschap en de drieledige taak van het N.A.F.: het maken van den egoïsti- O. M. van Hamersveld, Directeur. Th. Wilmer, Hoofdredacteur. KINDERSPEL. Ik zie op straat de kind'ren in hun spel En Moeders zorgen achter alle ramen, Geen Moeder en geen kind zou het beamen Als ik hun myn gedachten nu vertel. De kind'ren rennen haastig heen en weer En weten niet dat dood en leven beiden Hier nimmer van elkander zijn te scheiden, Toch kennen zjj het zwaard, het schild, de speer. En zorg'lijk ziet de Moeder door het raam, Met dat spel spelen moederzorgen mede, Dan snijdt zij langzaam 't brood in snee na snede Haar eigen honger heeft daarbij geen naam. Ik zie dat aan en denk aan onze schuld, Die onze kind'ren nog niet willen dragen. Zij plegen roof op Moeder's rijke dagen, Hun uren zijn met haar geluk gevuld. Ik zie op straat de kind'ren in hun spel En Moeders zorgen achter alle ramen. Geen Moeder en geen kind zou het beamen, Als ik hun mijn gedachten nu vertel. VJ schen mensch tot een gemeenschaps- mensch, het bouwen van een zijn taak be wust zijnd leger van werkers en het vor men van een waarachtige socialistische sa menleving. Na de met volle aandacht aan hoorde rede, sloot de heer Caviet de bij eenkomst, een dankwoord tot den spreker richtende voor diens met zooveel overtui ging geuite rede en tot het personeel voor de getoonde belangstelling. Daarna ver toefde dr. Schroeder nog geruimen tijd in het bedrijf, waar hij zich een uiteenzetting liet geven over de geschiedenis en de hui dige positie van het bedrijf der B.P.M. Bij deze gelegenheid uitte dr. Schroeder den wensch, dat dit bedrijf er veel toe moge bijdragen, dat Amsterdam en daarmede ook Nederland een belangrijke plaats in het nieuwe Europa zal innemen. VACANTIE HEERENKLEEDING- BEDRIJF. Blijkens de Nederlandsohe Staatscou rant van heden heeft het college van Rijks bemiddelaars voor het maat- en maat-an- nex confectiebedrijf (heerenkleedinig) een vacantieregeling bindend vastgesteld. De ze houdt in, dat aan iederen werknemer voor elke maand, waarin hij gedurende het tijdvak liggende tusschenden 15en Jun'i van het voorafgaande en den 15den Juni van het loopende jaar in dienst is geweest van een werkgever, en waarvoor hij nog geen zomervacantie of zomervacan- tievergoeding heeft genoten, een halve dag vacantie wordt gegeven tusschen 15 Juni en 1 September De vacantievengoeding, ten bedrage van een halve dag loon voor elke maand onafgebroken dienst, wordt uitbe taald op den laatsten werkdag vóór de va cantie, ook bij eerdere beëindiging der dienstbetrekking. Bij de berekening der vergoeding wordt uitgegaan van het ge middelde weekinkomen der laatste 52 we ken der dienstbetrekking of, bij kortere dienstbetrekking, van het gemiddelde weekinkomen in die kortere periode. De regeling treedt in werking met ingang van 29 Juni 1942. Bij het Nederlandsch legioen aan het Oostelijk front. Eenige soldaten krijgen het IJzerenK ruis Fellinga-SS P.K. Brantsen-Pax Holland m Ter gelegenheid van het driedaagsch bezoek van den leider der N.S.B., A. A. Mussert, aan Noord-Holland werd Donderdagavond op den Dam te Amsterdam een groote bijeenkomst gehouden van da N.S.B, waar de Leider een rede hield Pax Holland-De Haan m

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1942 | | pagina 1