DUITSCHLAND
DINSDAG 24 MAART 1942
33ste Jaargang No. 10209
3)e Geid&eJxc (Soti/rortt
Telefoon: Redactie 20015 Administratie 20935. DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN Giro 103003.-rofcu.
STRIJDT VOOR EUROPA
Verbitterde gevechten
in 't Donetsgebied
HOOFDKWARTIER VAN DEN FUEH-
RER, 23 Maart. (D.N.B.) Op het schier
eiland Kertsj zijn nieuwe aanvallen van
den vijand mislukt, aldus meldt het Duit-
sche weermachtbericht. In het Donets-ge-
bied sloegen Duitsche en Roemeensche
troepen met vrij sterke strijdkrachten en
pantserwagens ondernomen aanvallen der
bolsjewisten in verbitterde gevechten af.
In den middensector van het front werden
verscheidene van hun verbindingen afge
sneden troependeelen van den vijand ver
nietigd. Daarbij verloor de vijand in twee
dagen behalve talrijke gevangenen eeni-
ge duizenden dooden alsmede 15 pantser
wagens, 31 kanonnen en ander oorlogsma
teriaal. Ook aan de overige deelen van het
Oostelijke front hadden de Duitsche troe
pen bij het afweren van vijandelijke aan
vallen en bij eigen aanvalsacti^s succes.
Bij luchtaanvallen werden meer dan 300
vijandelijke voertuigen van allerlei soort
en 23 treinen vernield. De bolsjewisten
verloren gisteren 54 vliegtuigen. In het
tijdvak van 16 tot 22 Maart werden aan
.het Oostelijke front 137 vijandelijke pant
serwagens vernield.
In Noord-Afrika hebben de Britsche
strijdkrachten, die den 21 en Maart in het
gebied ten Oosten van Martoeba werden
teruggeworpen, zich verder teruggetrok
ken.
Voor de Noord-Afrikaansche kust brach
ten Duitsche gevechtsvliegers in een stout-
moedigen aanval een koopvaardijschip van
6000 brt., dat in 'een door Britsche zee-
strijdkrachten beschermd convooi voer, tot
zinken. Twee andere koopvaardijschepen
bleven na bomtreffers liggen.
Op Malta plaatsten Duitsche jachtvlieg
tuigen en duikbommenwerpers bom-vol-
treffers op vliegveldinstallaties. Zeven
Britsche vliegtuigen werden op den be-
ganen grond vernield, .twee in luchtge
vechten neergeschoten.
HET ITALIAANSCHB
WEERMACHTSBERICHT.
Het Italiaansche weermachtsbericht van
gistermiddag luidt als volgt:
De vijand, die met weinig talrijke strijd
krachten ten Oosten van Martoeba een uit
val had ondernomen, verloor ongeveer 40
vrachtauto's en 2 batterijen. Onze vlieg
tuigformaties vielen de vijandelijke afdee-
lingen, die zich terugtrokken, onverpoosd
met bommen en fnachinegeweervuur aan.
Twee vliegtuigen werden door onze jagers
neergeschoten, vier door Duitsche jagers.
Een ander Engelsch vliegtuig, dat gedwon
gen was te landen, 'werd buitgemaakt.
In het Oostelijk deel van de Middelland-
sche Zee, nam een onzer duikbooten on
danks bepaald ongunstige weersomstandig
heden laat in de nnamiddag van den 21 en
Maart een vrij groot en krachtig be
schermd konvooi waar, dat in de richting
van Malta voer. Onze verkenningsvliegtui
gen volgden dit konvooi den geheelen dag
tot den 22en Maart. Talrijke eskaders tor
pedovliegtuigen vertrokken van de ver
schillende luchtsteunpunten in opeenvol
gende golven in de richting van de vijan
delijke vlootstrijdkrachten.
Onze vliegers, die met prachtig élan
door het krachtige spervuur en de nevel-
schermen van de begeleidende schepen
drongen, vielen van zeer korten afstand
aan en troffen herhaaldelijk oorlogsschepen
en transportschepen.
Eén onzer vlootformaties slaagde er gis
termiddag in, in de Golf van Syrte de En-
gelsche formatie te bereiken, die trachtte,
door het leggen van een rookgordijn zich
aan den strijd te onttrekken en bracht het
opnieuw schade toe, waaromtrent nog bij
zonderheden zullen worden meegedeeld.
Belangrijke formaties Duitsche vliegtui
gen hebben hevige aanvallen ondernomen
opj de vliegvelden van La Venezia en Lu-
ka, waarvan installaties werden vernield.
Twee vliegtuigen werden in luchtgevech
ten vernield en 7 ander Op den beganen
grond.
Bet mislukte winteroffensief
der bolsjewieken
WAT EEN MAJOOR VERKLAARDE.
Van Duitsche militaire zijde wordt ver
nomen;
Aan de groote verwachtingen, d'ie de
bolsjewieken gekoesterd hadden van hun
z.g. winteroffensief, is de bodem ingesla
gen als gevolg van den afweer der Duit
sche troepen. Hooge bloedige verlieizen,
zware verpleginigszorgen en een sterk
merkbaar gebrek aan wapens en mate
riaal, hébben de Sovjet-aanvallen doen in
een storten. Zoo verhaalt de Sovjet-ma
joor Nikolajef Ghartsjenko, die met de of
ficieren van zijn staf dezer dagen in Duit
sche gevangenschap is geraakt: „Sedert
weken bestormen wij nu reeds de Duitsche
stellingen. Ons voedsel bestond uit water
soep en roggemeel. Voor onze gewonden
hadden wij verbands tof noch geneesmid
delen. De verliezen bij onze troepen in
fanterie bedroegen ten deele 80 pet. en
meer .De reserves *iiit Siberië zijn echter
slecht opgeleid en onbetrouwbaar. Verder
weerstand te bieden zou waanzin betee-
kenen. In deze hopgelooze situatie waren
de soldaten van mijn 645e regiment tirail
leurs, ondanks alle dreigementen en te
rechtstellingen, niet meer tegen te houden
en liepen zij bij troepen in aar de Duitschers
over".
EEN ELASTISCH KOORD.
In aanvulling op het Duitsche weer
machtbericht van gisteren verneemt het
D.N.B. o.a.:
Men kan de beweeglijkheid der Duitsche
lindes aan het Oostelijk front vergelijke
met een elastisch koord, dat hier en daar
wat meegeeft om dan plotseling terug te
schieten of voor de bolsjewistische aanval
lers gevaarlijke kronkelingen te vormen,
waarin zij blijven hangen of zich verstrik-
fcen.Het uiteindelijke succes ligt dan steeds
aan Duitsche zijde. De hier en daar bin
nengedrongen bolsjewistische strijdkrach
ten worden ingesloten, bij elkaar gedreven
en vernietigd. Zulke successen meldt het
weermachtbericht van heden weer.
Daarnaast neemt de uitwerking van de
Duitsche tegenaanvallen en van de-eigen
acties toe. De strenge koude houdt in het
Oosten nog aan, doch overdag valt ten ge
volge van den aanhoudenden zonneschijn
eenige verwarming te constateeren. De
bolsjewistische sneeuwstellingen zullen
spoedig geen groote hindernis meer vor
men, want reeds maakt het weermachtbe
richt melding van het succesvolle binnen
dringen van Duitsche strijdkrachten in
sneeuwvestingen. De bolsjewiki moeten
erkennen, dat zij hun hoop tevergeefs ge
bouwd hebben op den winter.
Het zelfbestuur der
Baltische Staten
Het feit, dat aan de Baltische Staten
Litauen, Letland en Estland van het
Rijkscommissariaat Ostland zelfbestuur
verleend zal -worden, heeft in politieke
kringen van Italië groote belangstelling en
levendige instemming gevonden. Men
wijst er te Dome"op, dat dit besluit van
Rijksleider Rosenberg den duidelijken
wil van het Duitsche Rijk demonstreert,
om binnen de beperking van de oorlog
voering aan de vroegere Baltische landen
een groote onafhankelijkheid te verleenen,
en een eigen verantwoording dezer volke
ren in het bestuur der vroegere Baltische
staten te leggen. Deze nieuwe regeling zal
ongetwijfeld ertoe bijdragen, zoo verklaart
men te Rome, de laatste sporen van den
bolsjewistisch en invloed in deze landen
weg te nemen. Deze houding van Duitsch
land wordt gesteld tegenover de houding,
■d'ie Enigeland in Iran heeft aangenomen,
waar de reohten en vrijheden der ntaie
door de Enige lsoben met voeten wordt ge
treden.
DE NOORSCHE SCHEEPVAART IN HET
OOSTEN.
De in „Norges Rederfarbund" aaneenge
sloten Noorscbe reeders hebben hun sche
pen, die varen op den Indischen Oceaan,
den Stillen Oceaan en in de Australische
wateren, bevel gegeven onmiddellijk naar
een van de volgende havens van het Ja-
pansche machtsgebied te begeven: Kusai
op de Carolinen, Rabaul op de Bismarck-
arChipel, Penang-Saigon.
Volgens een verklaring van de Japa/n-
sche regeering blijven alle Noorscbe koop
vaardijschepen, 'die gevolg geven aan dit
bevel met de duidelijke bedoeling zich
voor ombepaalden tijd Japan ter beschik
king te stellen en die tot en met 15 April
1842 vrijwillig naar een van de vier ge
noemde havens in het Japansche machts
gebied opstoomen, eigendom der Noorscbe
reeders. Over deze schepen zal geen pro
ces voor een prijsgerechtsbof worden ge
voerd en de bemanning der schepen zal'
niet worden geïnterneerd.
AMERIKAANSCHE DIPLOMAAT OVER
BRITSCHE BLOKKADE.
De „Saturday Evening Post" publiceert
een artikel van den Amerikaanschen diplo
maat Hugh Gibson, waarin gezegd wordt,
dat de Britsche hongerblokkade tegen
Europa alleen kan leiden tot het tot stand
komen van een nieuw Europa, dat eensge
zind is in zijn wantrouwen, zijn verbitte
ring en zijn afkeer jegens de Vereenigde
Staten en Engeland.
Tegenover de door Engelsche en Ameri-
kaansche regeeringskringén verspreide be
wering, volgens welke Duitschland de le
vensmiddelen, welke over. zee naar het
bezette gebied worden gezonden, voor
zichzelf in beslag zou nemen, constateert
Gibson nadrukkelijk, dat Duitschland zich
steeds aan zijn toezeggingen heeft gehou
den en dat de voor de kinderen naar het
bezette gebied gezonden levensmiddelen
ook uitsluitend voor dat doel gebruikt zijn.
Gibson wijst verder op de verklaring van
den voorzitter van he Engelsche Roode
Kruis, veldmaarschalk Chetwood, die ge
zegd heeft, dat de Duitsche instanties le
vensmiddelenzendingen, die voor krijgsge
vangenen bestemd zijn, steeds stipt aan de
rechthebbenden doen toekomen.
DE OPSTANDEN DER KOERDEN.
De chef van den generalen staf van het
Iraansche Westelijke leger, heeft in een
interview met een blad te Teheran bijzon
derheden medegedeeld over de opstanden
der Koerdenstammen, die de laatste maan
den, gelijk bekend, vrij grooten omvang
hadden aangenomen. Het taaiste hebben
zich, naar uit het bericht blijkt, de Gol-
baghi met hun leider Moehamed Rasjid ge
weerd. Om hen te bestrijden moesten ope
raties met het leger in volle sterkte en in
samenwerking met het luchtwapen worden
uitgevoerd. De opstandelingen, waartegen
afdeelingen der vijfde divisie van Koer-
distan in den strijd werden gebracht, trok
ken zich tenslotte in de bergen terug. Hun
leider, Moehamed Rasjid, kon echter niet
worden gevangen genomen.
IN EEN PAAR REGELS
Amerikaansche koopvaardijschepen
tot zinken gebracht.
Het Amerikaansche ministerie van ma
rine deelt mede, dat aan de kust Van den
Atlantischen Oceaan' drie Amerikaansche
koopvaardijschepen van middelbare groot
te tot zinken zijn gebracht.
Italianen vernietigen, schip
van 10.000 ton.
Omtrent den aanval van Italiaansche
luchtstrijdkrachten op een vijandelijk con
vooi, dat op weg was naar Malta, meldt
Stefani, dat een vijandelijke kruiser en een
schip van 10.000 ton tot zinken gebracht
werden.
Het proces van Riom.
Na den ministerraad van Zateidag j.l.
is in Vichy het gerucht opgedoken, dat het
proces te Riom na de vacantie van het
gerecht, die van 2 tot 14 April zal duren,
of wel geheel zal stop gezet worden, of
v el voor geruimen tijd zal worden onder
broken.
Cripps in Indië.
Sir Stafford Cripps heeft Maandag in
New Delhi eerst een onderhoud gehad met
den onderkoning van Indië, lord Linlithgow
Volgens den Britschen nieuwsdienst was
generaal Wavell aanwezig bij de ont
vangst.
Victor Margueritte overleden.
De bekende Fransche schrijver Victor
Margueritte is Maandag overleden
Lord Beaverbrook in het geheim
naar New-York.
Lord Beaverbrook, die Zaterdag per
vliegtuig uit Londen te Lissabon is aange
komen, is naar men meent te weten Zon
dag per Clippertoestel naar New York
BINNENLAND
TEELTPLAN AKKER- EN
WEIDEBOUW 1942
Zoo als bekend is, zal het, tenzij men in
het bezit is van een vergunning, in 1942
verboden zijn meer peulvruchten te telen
dan op het betreffende bedrijf gemiddeld
in de jaren 1940 en 1941 werden verbouwd,
Een vergunning voor het telen van meer
peulvruchten zal slechts bij uitzondering
worden verleend, terwijl een teler, die een
vergunning ontvangt, verplicht is de meer
dere oppervlakte peulvruchten op ge
scheurd grasland te verbouwen en zijn
koolzaadteelt voor 1943 met deze meerdere
oppervlakte uit te breiden.
Teneinde echter iederen teler in de ge
legenheid te stellen een kleine oppervlak
te erwten en boonen voor eigen gebruik te
verbouwen is thans bepaald, dat hij, die in
1940 en 1941 geen of gemiddeld minder dan
5 are peulvruchten heeft geteeld, in 1942
zonder vergunning 5 are peulvruchten mag
verbouwen.
Een tweede aanvulling, welke in het
teeltplan is aangebracht betreft de scheur-
premie. Naar men weet, zal aan de telers
per h.a. op gescheurd grasland in 1942 ge
oogst koolzaad ƒ250.worden uitbetaald.
Thans is bepaald, dat een gelijke premie
zal worden uitgekeerd, indien op het ge
scheurde perceel in 1942 blauwmaanzaad
wordt geoogst. Hoewel deze bepaling in de
eerste plaats in het leven is geroepen om
hen wier koolzaad is uitgewinterd in de
gelegenheid te stellen alsnog de verhoogde
premie te ontvangen, zal deze toch ook
aan anderen worden uitbetaald. Tenslotte
wordt nog medegedeeld, dat bij de vast
stelling der oppervlakte, waarover scheur-
premie zal worden uitgekeerd, evenals bij
koolzaad, gemeten maat zal worden aan
gehouden.
WAT IS UW GEESTELIJKE HOUDING
TEGENOVER HET LEVEN?
Voordracht van prof. E. Greven
Prof. dr. Eug. Greven, hoogleeraar aan
de Rijksuniversiteit te Leiden, heeft Zon
dagmiddag voor het Gezelschap voor Phi
losophic en Parapsychologie een voor
dracht gehouden over het onderwerp: „Wat
is uw houding tegenover het leven?"
Spreker zeide, dat men wetenschappe
lijk te werk dient te gaan, om de beteeke
nis van het geestelijke tegenover het leven
te verklaren.
Het eerste principe in het leven van den
mensch is dat van de wording. Wanneer
in het embryonale leven het kind worden
de is, dan is dit een physisch gebeuren,
waarbij in dat kleine wezentje allerlei
eigenschappen reeds verankerd liggen. Hier
zijn we op het zeer leerrijke gebied der er
felijkheid, waar we het bewijs vinden, dat
het karakter reeds in het embryo besloten
ligt. Enkele maanden na de geboorte toont
het kind reeds zijn wil, hetgeen zich b.v.
laat constateeren, wanneer men het kind
zijn rammelaar uit de hand tracht te ne
men.
In de periode van den schooltijd begint
de psychologische houding zich te ontwik
kelen. We komen dan tot het tweede prin
cipe: dat der dynamiek of bewegingshou
ding, waarbij de wilsgedachte al een ge
heel andere beteekenis heeft verkregen.
Als derde principe volgt dat der energie,
waarbij de wil zich geweldig doet kennen
Degene, die zich niet wil ontwikkelen, er
vaart, dat hij achter blijft.
Het vierde principe is dat der influencie,
het yijfde dat van de critiek en het zesde
dat van de metamorphose.
Het eigenlijke wezen van den mensch is
zijn verbondenheid met een hoogere we
reld.
Dan is het niet meer de vraag wat, doch
wel hoe is uw geestelijke houding tegen
over het leven. Tevens weten we dan, wat
den mensch rust geeft in de ziel. Zin voor
waarheid, voor heilige gevoelens, liefde
voor ouders of kinderen, voor het vader
land, kunstscheppingen enz. kunnen ons
innerlijk in verrukking brengen en wij
gevoelen in de harmonie dezer dingen een
drang tot hoogere idealen. In het Christen
dom zijn die idealen neergelegd. Deze har
monie is voor millioenen van de grootste
beteekenis, voor hun gemoed verschaft zij
een veel hoogere vreugde dan b.v. die van
het bezit van geld.
De mensch moet zich gedragen gevoelen
door een hoogere wereld, zijn houding dient
voortdurend actief te zijn en zij dient ge
richt te zijn op een zich geheel wijden aan
zijn naasten.
Doel van al uw werk en vlijt zoo ein
digde prof. Greven zij God en Zijn on
eindigheid.
De heer F. M. HooykaaS vertolkte den
dank der toehoorders jegens prof. Greven.
Het bestuur van het Gezelschap heeft de
benoeming van zijn wetenschappelijken lei-
drr en voorzitter tot hoogleeraar in de
vertrokken. Zijn reis werd geheim gehou
den.
Greta Garbo gehuwd?
Volgens een bericht van den NewrYork-
schen correspondent van „Nya Dagligt Al-
lphanda" is de filmactrice Greta Garbo in
het huwelijk getreden met den Amerikaan
schen dokter Gaylord Houser.
Het vroegere woonhuis van
Dostojewski.
Te Starajarussa heeft de Duitsche Feld-
kommandantur het vroegere woonhuis van
Dostojewski van een waardige gedenksteen
jaten voorzien. Het breede houten huis,
waarin de grootste schrijver van het oude
Rusland van den zomer 1878 tot 1880 woon
de en werkte, was tijdens de bolsjewisti
sche heerschappij volkomen verwaarloosd.
fMomentje
KIEVITSEI.
Een poelier uit Sneek heeft honderd
gulden geboden voor het eerste kievits
ei? Indien men zulk een zin gaat ont
leden, komt men vanzelf tot eenige
vragen. Wat is een ei? Wat is honderd
gulden? Men kan er zelfs de vraag aan
toevoegen: wat is een poelier?
En op de laatste vraag antwoordend,
keert men terug tot het punt van uit
gang: een poelier is iemand, die hon
derd gulden biedt voor het eerste
kievitsei.
Wij zullen dus beginnen bij de eerste
vraag. Wat is een ei. Een ei is een
ovaal, glad wit ding, bestaande uit
kalk, wit en dooier, dat vroeger wel
eens door de kippen werd gelegd. In
de Midden Beemster is kort geleden
bij opgravingen een versteend exem
plaar gevonden, dat aan het natuur
historisch museum in Leiden is opge
zonden.
Wat is honderd gulden? Dat is moei
lijker te zeggen. Men volstaat er niet
mee te zeggen: een papiertje met een
symbolische voorstelling of een getal
waar rechters veel mee werken. Voor
honderd gulden kan men iets koopen.
Soms veel, soms weinig. Soms niet
meer dan een kievitsei, als het tenmin
ste het eerste is.
Waarom zou hij geen honderd gul
den geven voor een kievitsei, nu de
kippen geen eieren meer leggen? Mis
schien scheiden de kieviten er strak^
ook uit en dan is dat ei goud waard.
De poelier zal dat ei wel bewaren, wie
weet, misschien zal dat simpele ei hem
straks nog rijk maken.
Ik gun het hem van harte. Al heeft
hij misschien zelf wel onze kippen om
hals gebracht.
v
parapsychologische philosophie aan de
Rijksuniversiteit te Leiden, niet onopge
merkt voorbij laten gaan.
Dezer dagen vond een druk bezochte en
zeer geanimeerde receptie in de „Vieux
Doelen" te "s Gravenhage plaats.
De heer Hooykaas wees er toen op, hoe
men sedert 14 jaren pogingen tot deze be
noeming het werk had gesteld met uit
eindelijk resultaat. Met politiek heeft deze
benoeming niets te maken.
Prof. Greven heeft toen in een korte le
vensschets de moeilijkheden geteekend,
welke hij heeft moeten overwinnen en hoe
hij de 36 jaren, dat hij 't ooglicht mist, zich
in de philosophie heeft verdiept, vooral in
het vitalistische, het zoeken naar waarheid,
het absolute, naar God.
Dr. Oosterhuis bracht gelukwenschen
over van de Vereeniging van Natuurkun
digen. De vertegenwoordiger van den se
cretaris-generaal van het departement van
Onderwijs en Opvoeding, de heer van Del
den, wees er op, dat de hoogleeraar zoo
niet in politieken dan toch in philosophi-
schen zin den nieuwen'geest is toegedaan.
Tenslotte werd aan prof. Greven een
fraaie voorzittershamer, bewerkt door de
firma Vos en Kemper, door eenige leden
aangeboden.
LEIDEN.
Familie-portret.
De weleerw pater
THEOGENES KOESNEN O.F.M.
die 2den Paaschdag in de St. Petruskerk
te Leiden zijn eersten plechtigen H. Mis
opdraagt.
Familie-portret.
PATER KOESNEN
als Javaansch seminarist.
NEDERLANDSCH INDIë ZOO GOED ALS GEHEEL ONDER JAPANSCHE
CONTROLE.
Het ïntei'essante kaartje geeft den lezer een goed idee tan de'uitgestrektheid van
Ned. Indië, dat nu voor het moederland verloren is gegaan.
Ned. Indië telt Q0.700.000 inwoners, de gezamelijke oppervlakte bedraagt 1.915.300
Km.2 of 60 maól de oppervlakte van ons land. Het Ned. Indische gebied is op de
xaart zwart aangegeven en is op gelijke schaal ingeteekend op het Europeesche
contingent.
