DE JAPANSCHE INDISCHE BEZETTING DER EILANDEN DUITSCHLAND Vy VRIJDAG 27 FEBRUARI 1942 33ste Jaargang No. 10188 S)e CeklócH^Soti/to/ttt Bureaux Papengracht 32. Telefoon: Redactie 20015 Administratie 20935. DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN Giro 103003. - Post tas U. Natuur cn boven-natuur Tusschen het bovennatuurlijke en het natuurlijke is geen tegenstelling. Daarom wordt een onredelijke geeste lijke verkleining van het menschelijke han delen, een te geringe waardeering van de daadkracht van den menschel ij ken geest door de Katholieke Kerk veroordeeld, f Daarom om direct actueel te zijn kan een Christen zich geenszins beroepen op zijn geloof, als hij onverschillig is voor de actueele vraagstukken van dezen tijd in de natuurlijke orde en daarvoor geen daadwerkelijke belangstelling heeft; daar om m.a.w. moet de Christen ook in dezen tijd positief zijn medewerking geven aan alle dingen in de natuurlijke orde. die goed zijn, en niet passief of onverschillig daar tegenover staan. Anton van Duinkerken zegt het aldus in zijn werkje „God en de cultuur": „Natuurlijke waarheid, natuurlijke schoonheid, natuurlijke orde zijn niet vijandig jegens het bovennatuurlijke, doch zijn er de grondslagen van. Iedere waarheid is voor den menschelijken geest van belang, omdat in elke waar heid iets bewaard bleef van de god delijke waarheid. Iedere goedheid is van belang onder iederen vorm, om dat alles wat goed is ons nader brengt tot het begrip van het hoogste geluk. Iedere schoonheid heeft haar waarde, omdat de schoonheid onder "ons men- schen een heugenis is en een heim wee. waardoor wij voelen, dat wij worden moeten wat wij waren vóór den zondeval". Hieruit volgt ook onmiddellijk de plicht van den mensch, te strijden tegen de vijan digheid van de natuur, waardoor het bo vennatuurlijke wordt belemmerd of ge schaad, hetzij die vijandigheid komt van binnenuit óf van buiten. De strijd tegen de vijandigheid van de natuur is een strijd tegen het gevolg der zonde. Tot dezen strijd is de mensch ver plicht door zijn redelijkheid. Want de redelijkheid zegt ons, dat de natuur moet zijn .in overeenstemming met en dienend het bovennatuurlijke. De redelijkheid zegt ons dit. Het Ge loof en de Godsdienst steunen en stimu- leéren die redelijkheid en trekken daaruit conclusies voor de practfjk van het leven. Tegenover niets wat goed is in het na tuurlijke leven staat de katholiek vijandig; integendeel al het goede moet zijn sym pathie hebben. Tegenover niets wat goed is staat de ka tholiek onverschillig. Met deze gedachten over het correspondeerende tusschen na tuur en bovennatuur komen wij tot wat wij zouden willen noemeh de kern-ge dachte van het Christendom! dat de Gods dienst is voor héél het leven. Er is geen scheiding tusschen het bovennatuurlijke en. het natuurlijke; er is geen scheiding tusschen Godsdienst en „profane" leven. Nieuwe bonnen De gebruikelijke rantsoenen brood, vleesch en aardappelen zijn de volgende week ♦erkrijgbaar op de bonnen 11 van de daarvoor bestemde kaarten. Voorts is voor het koopen van boter, margarine of vet aangewezen: bon 11 boter. Voor het koopen van margarine of vet: bon 12 boter en bon 12 vetl Deze bonnen zijn geldig in het tijdvak 28 Februari tot 16 Maart. Tenslotte geeft gedurende de maand Maart bon 228 van de bonkaart algemeen, recht op het koopen van een rantsoen zeep, terwijl eveneens zeep resp. toiletzeep ver krijgbaar is op de H-bon van de kaarten voor zeep en toiletzeep. Bonnen die afloopen DE VOLGENDE BONNEN ZIJN BINNENKORT NIET MEER GELDIG: Na Zaterdag 28 Februari: 10 Brood, Vleesch. 09 Aardappelen. De geldigheidsduur van de volgende bonnen is-verlengd: Tot en met Zaterdag 7 Maart: 10 Aardappelen 204 tot en met 208 Algemeen (Kaas) 08 en 09 Boter en Vet. 06 tot en met 09 Melk. y,LANGEMARCKSTUDIUM" OOK VOOR NEDERLANDERS EN VLAMINGEN. Het „Langemarcksstudium" der Reichs- studentennfuehrung, dat naar men weet aan begaafde Duitschers in eigen inrich tingen gratis den weg naar het eindexamen ei. tot studie mogelijk maakt, heeft zijn arbeid thans ook uitgestrekt tot Nederlan ders en Vlamingen. Dezer dagen zijn de eerste vier selectie- kampen beëindigd, en er werden 55 Ne derlanders en Vlamingen toegelaten. De etrste leergang begint in April. Aanval op vliegveld KaSidjali JAPANSCHE ACTIE TEGEN DE LUCHTSTRUDKRACHTEN OP JAVA. Het Keizerlijke Japansche Hoofdkwar tier heeft meegedeeld, dat de luchtmacht van het Japansche leger haar grondige ac tie- tot vernietiging van de overgebleven luchtstrijdkrachten op Java voortzet en daarbij op 25 Februari bij een vernietigen den aanval op het vliegveld van Kalidjati in totaal 37 vijandelijke vliegtuigen neer geschoten of op den grond vernield heeft. Naar de Britsche berichtendienst meldt, hebben volgens een officieel bericht uit Batavia Japansche vliegtugien op 25 Fe bruari, behalve de vliegvelden in de nabij heid van Palembang, ook een vliegveld op West-Java aangevallen. Zij lieten daar vele bommen vallen. Volgens hetzelfde Nederlandsch-Indische communiqué is in twee petroleumtanks brand ontstaan bij een Japanschen aanval op de haven van Tandjoeng. Ook de haven van Soerabaja is opnieuw aangevallen. RESIDENTIE BENKOELEN BEZET. De Japanners hebben Sinkawang op West-Borneo bezet en men neemt aan, dat ook Banka, de residentie Benkoelen op W.- Sumatra en Tandjoeng in Japansche han den zijn. Inderdaad wordt van Neder landsch-Indische zijde inmiddels toegege ven, dat de Japansche troepen vrijwel de geheele residentie Benkoelen (Z.W.-kust van Sumatra) hebben bezet. Ook thans heeft men te Batavia nog eeen berichten omtrent den toestand op Bali Algemeen wordt echter aangenomen, dat de Jaoanners stevig in het bezit zijn van het Zuidelijk deel van het eiland, ter wijl op het Noordelijk deel de Neder landsch-Indische troepen naer men ver onderstelt nog tegenstand bieden. JAPANSCHE VLIEGERAANVAL OP VLIEGKAMPSCHIP. Het Keizerlijke Japansche Hoofdkwar tier maakt bekend, dat een vijandelijk vliegkampschip op 21 Februari vermoede lijk tot zinken is gebracht bij een door ver- Van de fronten ln Oost en West HEVIGE AANVALLEN OP KERTSJ De Duitsche luchtmacht heeft hevige aanvallen ondernomen op het schiereiland Kertsj. Woensdag nl. bombardeerden Duit? sche gevechtsvliegtuigen in de avondsche mering de stad Kertsj en de haven met bommen van het zwaarste kaliber. De vlie gers namen zware verwoestingen in de ha veninstallaties waar. Aanvallen in scheervlucht werden onder nomen op.de haven Noworosik aan de Oost kunst der Zwarte Zee, waar de Sovjet-oor logsschepen liggen. Ook hier konden ont ploffingen door voltreffers worden waar genomen. f Formaties gevechtsvliegtuigen en Stu ka's ondersteunden de operaties van het leger op Kertsj. Daardoor werd een bolsje wistische aanval reeds in de kiem ge smoord, waarbij de vijand zware verliezen aan mensthen en materiaal leed. VERLOREN BRITSCHE EN AMERIKAANSCHE TONNAGE In aanvulling op het Duitsche weer- machtsbericht van gisteren wordt aan het D.N.B. gemeld: Met de vernietiging van het uit dertien schepen bestaande convooi is het sedert het uitbreken van den oor log tot op heden officieel bekend gemaakte verlies aan koopvaardijtonnoge voor En geland en de Vereenigde Staten (zonder de Italiaansche en« Japansche successen en zonder Sovjet-Rusland) tot meer dan 15% millioen brt. gestegen. Engeland heeft daar door tot nu toe meer dan de helft van zijn bij het begin van den oorlog aanwezige scheepsruimte verloren. De nog overgeble ven vrachtschepen moeten routes volgen langs de geheele wereldbol. BOMMEN OP DENEMARKEN Engelsche vliegtuigen hebben in den af- geloopen nacht boven een groot deel van Denemarken gevlogen en bomipen gewtfr- pen op een stad in Oost-Jutland en op én kele plaatsen op Funen. Doorkiezen aan val zijn, naar het Ritzau bureau verneemt, schade aangericht aan verschillende parti culiere wqningen, waarvqn er enkele wer den vernield. Een vrouw werd gedood, een andere burger gewond. IN EEN PAAR REGELS Eikenloof voor generaal-veld- maarschalk Kesselring. De Fuehrer heeft aan generaal-veld- maarschalk Kesselring als 78ste soldaat van de Duitsche weermacht het eikenloof b~Loorende bij het Ridderkruis van het IJzeren Kruis verleend. Handkoffer van Mandel gevonden. In een hotel in Algiers is door toeval een handkoffer ontdekt, die heeft toebe hoord aan den vroegeren Franschen minis, tor van binnenlandsche zaken, Mandel. In het koffertje bevonden zich vijf staven goud, elk 17 kilogram zwaar en bovendien duizend Louis d'Or in een groote enveloppe. Inter-Amerikaansche verdedigings commissie bijeengeroepen. Uit Washington wordt vermeld, dat de ir.ter-Amerikaansche verdedigingscommis- sie tegen 30 Maart te Washington is bijeen geroepen. j scheidene Japansche marine-vliegtuigen ondernomen aanval, die zich met hun bommenlast direct op het vliegkamp schip stortten. Het vliegkampschip voer met een sterk vlooteskader eenige honderden mijden ten N.-O. varyNieuw-Guinea. Het \^erd, naar in het communiqué verder gezegd wordt^ zwaar beschadigd en vloog in brand. Ge zien den omvang der schade is het niet uit gesloten, dat het schip verloren is gegaan, hoewel van het zinken geen bevestiging is binnen gekomen. Een ander vijandelijk oorlogsschip werd zwaar beschadigd. Nader wordt gemeld: Het vliegkamp schip, dat ten Noord-Oosten van Nieuw- Guinea vermoedelijk tot zinken is ge bracht. is volgens de meening van Japan sche deskundigen waarschijnlijk het Ame- rikaansche schip „Yorktown", dat 19.900 ton meet en een snelheid van 34 knoopen heeft. Dit schip werd in 1937 in dienst ge steld. Het Keizerlijke Hoofdkwartier heeft voorts meegedeeld, dat 10 vijandelijke ja gers in luchtgevechten zijn neergeschoten, terwijl 9 Japansche vliegtuigen tot dusver niet zijn teruggekeerd. SPOEDIGE VAL V«N RANGOON VERWACHT, De Amerikaansch.e bladen geven als hun meening te kennen dat Rangoon wel reeds einde dezer week in handen van den vijand zal vallen, meldt Radio Mund. De vijfweeksche terugtocht van generaal Hut ton is volkomen mislukt, de krachten van de Britsche Empire-troepen zijn door den terugtocht volkomen verbruikt. Zij weren overwerkt en bezaten geen groote ge- vechtswaarde frieer. Nader wordt door Radio Mondial uit Mandalay bericht, dat een Australische dy- namiet-deskundige. die 15 jaar in Birma heetf vertoefd, verklaard heeft dat in Ran goon zich alle mijnen en exolosieve ladin gen ter juister plaatse bevinden en dat slech+s één druk op den knop genoeg is,om de olieraffinaderijen in de lucht te laten, vliegen. Inmiddels is men', volgens een an der bericht, bezig te Rangoon alles te ver nietigen wat den vijand van nut zou kun nen zijn. STRIJDT VOOR EUROPA Activiteit overval Het Duitsche weermachtsbericht van gistermiddag luidt als volgt: „Aan het Oostelijke front zijn tal rijke aanvallen van vrij zwakke vij andelijke strijdkrachten afgeslagen. Zware artillerie van het leger heeft voor den oorlog belangrijke installa ties te Leningrad op doelmatige wijze onder vuur genomen. In het hooge Noorden hebben afdeelingen gevechts vliegers overdag en des nachts gedeel ten van den Moermanskspoorweg ge bombardeerd en treffers geplaatst op de stations te Kandalaksja en Loehi. Van 15 tot 24 Februari verloor de Sovjet-luchtmacht 403 vliegtuigen. Daarvan werden er 265 neergeschoten in luchtgevechten en 44 door lucht doelgeschut. De rest werd op den grond vernield. In dezelfde periode gingen aan het Oostelijk front 28 Duitsche vliegtuigen verloren. In Noord-Afrika hebben Duitsch- Italiaansche verkenningsafdeeelingen Britsche verkenningsdetachementen teruggeworpen. De achterwaartsche verbindingen van c^en vijand tusschen Tobroek en Sidi el Barani werden ge bombardeerd. Bij luchtgevechten wer den drie Britsche vliegtuigen door Duitsche jagers neergeschoten. De luchtaanvallen op militaire doe len op Malta werden voortgezet. Zooals %eeds in een extra bericht gemeld, hebben Duitsche duikbooten midden in den Atlantischen Oceaan in hardnekkige gevechten, die dagen lang hebben geduurd, van een krach tig beschermd convooi zeven schepen, waaronder twee groot tankschepen, in totaal 52.000 ton, tot zinken gebracht. Voorts werden zes groote schepen, waaronder een tankschip, zoo zwaar beschadigd, dat aangenomen kan wor den, dat ook deze verloren zijn ge gaan. Bij deze aanvallen heeft de duik boot, die onder bevel van Kapitan- Leutnant Krech staat, zich bijzonder onderscheiden. Britsche bommenwerpers hebben in den afgeloopen nacht eenige plaatsen aan de Oostzeekust, onder meer de stad Kiel, aangevallen. Het aantal slachtoffers onder de burgerbevolking is gering. De vijand verloor vijf vlieg tuigen". DE STAATSGREEP IN URUGUAY Uit Montevideo wordt gemeld, dat de oppositie tegen den staatsgreep van presi dent Baldomir met den dag toeneemt. De studentenorganisatie en het medische ge nootschap hebben in een openlijken oproep de heropening van het Congres en presi dentsverkiezingen op 29 Maart geëischt De onafhankelijke party, die tevoren de politiek van Baldomir steunde, heeft gewei gerd zitting te nemen in den Raad "an State, dia het parlement moet^vervangen. BINNENLAND BEPERKT AUTOVERKEER De secretrais-generaal van het departe ment van Waterstaat maakt het volgende bekend: Teneinde het gebruik vart personen auto's zooveel mogelyk te doen geschieden ten algemeenen nutte en*ten behoeve van gewichtige belangen, moeten verdere be perkingen worden ingevoerd. Personenauto's zullen, zoowel in den openbaren dienst, als in het economisch leven en het overige verkeer, slechts mogen worden gebruikt ter wille van vitale belangen. Tijdsbesparing alleen rechtvaardigt het gebruik van een per sonenauto niet. Dit geldt in het bijzonder ook voor rit ten over groote afstanden. Ritten, welke slechts ten doel hebben, op gemakkelijker of aangenamer wijze te reizen, zijn ten een en male ontoelaatbaar. Het ligt in het voornemen alle vergun ningen voor* personenauto's, welke ver leend zijn op grond van het eerste uitvoe ringsbesluit van den secretaris-generaal van het departement van Waterstaat be treffende het vervoer van personen, met ingang van 1 April 1942 in te trekken en te overwegen, in hoeverre een nieuwe ver gunning kan woi^en verleend. Voor zoover nieuwe vergunningen gegeven worden, zal dit geschieden onder nadere aan de vergunning te ver binden voorwaarden. Deze voorwaarden zullen inhouden, dat geen personenauto's zullen mogen worden gebruikt voor: a. Ritten op Zaterdag na 18 uur of op Zon- en feestdagen; b. Ritten over meer dan 75 km., van de standplaats ('hemelsbreedte geme ten); c. Ritten bifinen stedelijk gebied, voor zoover openbare vervoermiddelen kunnen worden gebezigd; d. ritten tot het bezoek van theaters, concerten, bioscopen, lezingen, verga deringen, café's, restaurants e.d.; e. ritten uitsluitend tusschen woon huis en plaats van werkzaamheid. Deze voorwaarden gelden ook voor het gebruik van personenauto's in den open baren dienst, voor zoover niet met betrek king tot de ritten, bedoeld onder a en b, nadere dienstvoorschriften worden gege ven. De voorwaarden onder a, c en e gelden niet voor artsen en veeartsen, mits zij op de voorruit het gebruikelijke kenteeken voeren, vroedvrouwen, venplegers en ver pleegsters, in de uitoefening van hun be roep. Voorts kunnen door den rijksinspecteur vai. het verkeer op verzoek uitzonderingen op de voorwaarden onder a, b, c. en e wor den toegestaan. Er wordt in het bijzonder op gewezen, dat deze voorwaarden ook gelden voor1 personenauto's, die op gas of op vaste brandstof rijden. Teneinde de bovengenoemde voor waarden reeds voor de uitgifte van de nieuwe vergunningen toepassing te doen erlangen, Worden zy door dezen als aanwijzing ingevolge de verorde ning nr. 15 1940, betreffende het ver voer van personen en goederen bekend gemaakt. De aandacht wordt er op gevestigd, dat overtreding jvan deze aanwijzing er toe kan leiden, dat geen nieuwe vergunning wordt verleend. De naleving van bovenge noemde voorwaarde» zal door verscherpt politietoezicht worden gecontroleerd. DISTRIBUTIE VASTE BRANDSTOFFEN Voor gezinnen met een zuigeling van zes maanden of jonger De secretaris-generaal van het departe ment van Handel, Nijverheid en Scheep vaart maakt het volgende bekend inzake de distributie van vaste brandstoffen. Om de meest ernstige gevolgen van de huidige brandstoffennood te voorkomen, is, in overleg met den geneeskundig hoofd inspecteur van de volksgezondheid, be sloten, ten behoeve van huisgezinnen met e^n zuigeling var. zes maanden of jonger éér eenheid brandstoffen extra ter beschik king te stellen. De zeer zorgelijke kblen- P'jüitie maakt het helaas onmogelijk, ook voor andere groepen der bevolking extra bonnen ter beschikking te stellen of thans bonnen geldig te verklaren, daar de daar voor benoodigde kolen niet aanwezig zijn. De bovengenoemde leeftijdsgrens van zes maanden is dan ook mede met het oog op de beschikbare hoeveelheden bepaald. Cm de in aanmerking komende gezinnen zoo spoedig mogelijk in het bezit van ko len te stellen, kan op 2 en 3 Maart a.s. op mortoon van de distributie-stamkaart hoofd" en de stamkaart van de zuigeling die na 31 Augustus 1941 geboren is, een ton voor één eenheid vaste brandstoffen bij den plaatselijken distributiedienst wor den afgehaald. Tevens zal die dienst dan etu bewijs van voorrangslevring afgeven Ieder handelaar is, indien hij over voor raad beschikt, verplicht, om, tegen inne ming van den bon en dit bewijs, bij voor rang te leveren, ook al is de klant niet bij hem ingeschreven. WINTERHULP WIL IN DEZEN NOOD GRAAG MET BEIDE HAN DEN HELPEN. ZORGf GIJ, DAT DIE HANDEN NIET LLLIG ZIJN. fMomentje RUIKEN Mijn maatstaf voor dezen tyd al dus leidde mijn vriend de koekoloog uit de Boterstraat het gesprek in zyn de huidige opvattingen der men sch en over de genietingen des levens. By jou staan ze anders in lange rijen voor de winkel vond ik. Dat is het niet zoozeer ging hij als in gedachten voort het zijn de vreemde dingen die men ervaart. Menschen, die vroeger geen woord on waarheid zouden spreken en er nu op los liegen, alsof het gedrukt staat. Je bedoelt koekebakkers, die maar rustig beweren, dat zij uitverkocht zijn. Niet zoo hatelijk, vriend, ik be doel de vreemde dingen, die men er vaart. Zoo zag ik laatst op den hoek van een straat een man hy sloeg snel zijn borrel naer binnen en schonk zich behoedzaam mijn laatste voorraad in die kennelijk gedronken had. Je vraagt je af, hoe is dat mogelijk in de zen tijd? Zoo nu en dan kwam er een heer dicht bij hem staan, en die haalde na een poosjè zijn portemonnaie te voorschijn, gaf hem wat geld en ging dan, meestal aarzelend, verder. Ik be greep dat niet en ging er heen. Toen hoorde ik den man tot de voorbijgan gers zeggen: even ruiken, mijnheer, vijf centen. Die man had een paar borrels op en liet anderen, die niet zoo gelukkig wa ren, voor vijf cent even ruiken. Mijn vriend de koekoloog dtonk peinzend mijn laatste borrel uit. De kruik was leeg. Toen stond hij op om heen te gaan. En hy vroeg: Even ruiken? Voor niks, omdat jij het bent. Toen de deur achter hem dichtsloeg, schudde het huis op zijn grondvesten. DISTRIBUTIE VAN BOTER, MARGARINE EN VET De secretaris-generaal van het departe ment van landbouw en visscherij maakt be kend, dat in verband met de hiuidige sei zoensomstandigheden de volgende maat regelen zijn genomen met betrekking tot d>. distributie van boter, margarine en bak en braadvet. In plaats van één bon voor de distributie- periode van 28 Februari tot en met 7 Maart a.s. en één bon van de distributie- periode van 8 Maart tot en met 16 Maart a.s. worden ditmaal voor het tijdvak van 28 Februari tot en met 16 Maart a.s. twee bonnen van de boter- en vetkaart tegelijk aangewezen. Gedurende genoemd tijdvak van 28 Fe bruari tot en met Maandag 16 Maart a.s. geeft bon 11 zoowel van de boterkaart als van de vetkaart naar keuze recht op het koopen van het normale rantsoen boler, zonder reductie, of margarine, of vet. Ge durende genoemd tijdvak geeft voorts bon 12 zoowel van de boterkaart als van de vetkaart naar keuze recht op het koopen van het normale rantsoen margarine of vet. Boter is derhalve, voor wat bon 12 betreft, noch op de boterkaart noch op de vetkaart verkrijgbaar. De bonnen 08 en 09 van de boterkaart en vai^de vetkaart welker geldigheidsduur wordt verlengd tot en met 16 Maart, ge ven met ingang van Zaterdag 28 Februari naar keuze recht op het koopen van het normale rantsoen boter zonder reductie, of margarine, of vet. De aandacht wordt, er op gevestigd, dat het naar keuze be schikbaar stellen van meer artikelen op bovengenoemde bonnen niet be teek ent, dat men nu ook op alle bonnen, waarover men beschikt, het artikel zal kunnen verkrijgen, waaraan men eventueel de voorkeur, geeft. De bovenbedoelde omstandigheden zijn oorzaak, dat men voorhands genoegen zal moeten nemen met dat artikel, waarover de winkelier beschikt. Ten slotte worcR medegedeeld, dat bon 10 van de boterkaart en van de vetkaart niet zal worden geldig verklaard en der halve kan worden vernietigd. U WEET, WAT W. p. N. BEDUIDT, WELNU, HELP DAN MEE EN STEL NIET UIT. Giro Winterhulp Nederland 5553. DOODSTRAF VOOR GEWELDDADIG OPTREDEN TEGEN DUITSCHERS Een Nederlander heeft op den och tend van 25 dezer in Den Haag twee Duitsche ambtenaren bij de rechtma tige uitoefening van hun functie hand tastelijk aangevallen en door vuistsla gen aanmerkelijk gewond. De dader moest zich nog denzelfden dag voor het Duitsche Gerechtshof ver antwoorden, dat hem wegens misdrijf volgens art. 1 der Verordening tot be scherming van de Orde (gewelddadig optreden tegen Duitschers) ter dood veroordeelde.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1942 | | pagina 1