DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN Singapore heeft gecapituleerd Valschermt'oepen landen bii Palembang DUITSCHLAND Momentje, MAANDAG 16 FEBRUARI 1942 33ste Jaargang No. 10178 Bureaux Papengracht 32. Telefoon: Redactie 20015 Administratie 20935. Giro 103003. Postbns 1L Vier Britsche officieren kwamen met de witte vlag GISTEREN HEEFT HET JAPANSCHE HOOFDKWARTIER BEKEND GEMAAKT DAT SINGAPORE ONVOORWAARDELIJK HEEFT GECAPITULEERD. DOMEI MELDT UIT SINGAPORE, DAT DE BRITSCHE STRIJDKRACHTEN AL DAAR OM 14 UUR 30 HET JAPANSCHE HOOFDKWARTIER HEBBEN MEEGE DEELD, DAT HET LEGER VAN SINGAPORE BEREID IS ZICH OVER TE GEVEN. .De Japansche en Britsche militaire bevelhebbers hadden een bijeenkomst be paald, om de bijzonderheden der voorwaarden voor de overgave te bespreken. Om half drie 's middags naderde een groep van vier Britsche officieren onder aanvoering van majoor Wilde van den Britschen generalen staf met een witte viag het hoofdkwartier van het Japansche leger en verwittigden de Japansche auto riteiten van de bereidheid der Britten om zich over te geven. De Japanners overhandigden namens hun opperbevelhfebber op Malakka, luit.- generaal Jamasjita, deze voorwaarden. De delegatie verliet het Japansche hoofd kwartier om kwart over vier, nadat men de bespreking van de aanvoerders der beide ^gers omtrent de voorwaarden van overgave had bepaald op half zes. Lt.-gen. Jamasjita, de opperbevelhebber der Japansche strijdkrachten op Malakka, pn lt.-gen. Perceval opperbevelhebber der Britsche strijdkrachten aldaar, hebben, volgen^ een bericht van Domei uit Singapore, gisteravond om zeven uur de docu menten onderteekend, waardoor het stadium-Malakka van den oorlog in de Stille Zuidzee wordt beëindigd. De vijandelijkheden zijn langs het geheele front om tien uur gestaakt. De onderteekening geschiedde voor een fabriek van Ford-motoren aan den voet van den heuvel Boekit Timah. Men verneemt, dat onder meer bepaald is, dat ten hoogste 1000 gewapende Britsche soldaten in de stad zullen blijven om de orde te handhaven, tot de Japansche troe pen de bezetting der stad voltooid hebben. DE STAD WAS-NIET MEER TE HOUDEN. Het Britsche aanbod tot overgave van Singapore geschiedde, naar te Tokio ver luidt, op grond van de omstandigheid, dat Singapore niet ïpeer is te houden. De stad zelf is van de landzijde volkomen ingeslo ten en ligt onder het vuur van de Japan- rche artillerie. Van bijzondere beteekenis is voorts het feit, dat de Japanners niet slechts in het et-zit zijn van de belangrijkste versterkin gen op het eiland, maar ook van de drie liegvelden, Tengah, Sembawan en Seletar. Op grond van de capitulatie van Singa pore verwacht men in politieke kringen te Tokio reeds tegen morgen de bijeenroe ping van den Rijksdag tot het aanhooren van belangrijke regeeringsverklaringen van den premier en van de beide weermachts ministers. ZWARE SCHEEPS VERLIEZEN. Naar het Japansche hoofdkwartier meldt heeft de Japansche vloot een aanval on dernomen op vijandelijke konvooien ten Zuiden van Singapore. In totaal werden 32 schepen, waarbij kruisers, duikbooten, ka- nonneerbooten, mijnenleggers en trans- portscheoen tot zinken gebracht en be schadigd. Men neemt aan. dat o.a. de Britsche lichte kruiser Arethusa (5220 ton) in den grond is geboord. Voorts werden tot zin ken gebracht een hulpkruiser, een duik boot, twee kanonneerbooten, een mijnen- 'egger, een speciaal schip", en acht trans portvaartuigen. te weten één van 30.000 Ion, een van- 8000 ton, vier van 5000 ton en twee van 3000 ton. Voorts werden een Nederlandsche kruiser, een Britsche tor- pedobootjager, twee „speciale schepen", tien transportvaartuigen en een torpedo- boot beschadigd benevens een mijnenleg- ger en een transportschip gedwongen aan den grond te loopen. Volgens de verklaringen van gewonde Bcitsche soldaten, die in een niet-genoem- de Nederlandsch-Indische haven zijn aan gekomen, leek Singapore in zijn laatste uren op een laaiende hel, aldus het D. N. B. uit Sjanghai. Terwijl de stad in rook gehuld was, zag men daklooze burgers op straat en in <lfe parken slapen naast uitge putte soldaten en officieren. Door een vlucht, die aan Duinkerken deed denken, trachtten de Engelschen aan deze hel te ontkomen, doch de Japansche duikbooten en bommenwerpers versperden hun den v/eg. Slechts enkelen wisten te ontsnappen. Een klein Australisch oorlogsschip, dat uit Sydney kwam, nam op 7 mijl van Sin gapore van een in brand staand transport schip van 20.000 ton 1334 soldaten op en haalde er 200 andere uit het water. Een ktein gedeelte der Australische troepen is on Java aangekomen. Een ander klein transportschip, dat gewoonlijk slechts 50 personen vervoert, bereikte Java met 500 vluchtelingen. Al deze menschen deden op gewonden verhaten over de vreeselijke laafste uren in Singapore. ANA'WRASITTT.AND^N DOOR JAPANNERS BEZET. In het te Batavia uitgegeven communi qué wordt gezegd, dat de Anambaseilan den, die ongeveer 300 kilometer ten Noord- Oosten van Singapore liggen, door de Ja- panners bezet zijn. Japansche aanval op Sumatra ingezet TRANSPORTVLOOT IN DE WATEREN VAN SUMATRA. Denzelfden dag, waarop de veldtocht van Malakka met de capitulatie van Singapore werd besloten, hebben de Japanners, een grooten aanval op Sumatra geopend. Pa lembang in Midden-Sumatra, dat met 50 procent aandeel aan de geheele Neder landsch-Indische petroleumproductie een der belargrijkste oliecentra is en bijzondere beteekenis had voor de verzorging van de vijandelijke vloot, is het hoofddoel van den aanval der Japansche luchtmacht en der Japansche vloot. Nadat Zaterdag, naar uit Batavia gemeld wordt, uit naar raming honderd vliegtui gen eenige honderden manschappen val schermtroepen in de nabijheid van Palem bang geland waren, en daar, volgens Ja pansche frontberichten, het vliegveld, als mede ardere belangrijke militaire punten bezet hadden, kwam Zondagmorgen ten Oosten van Palembang de Japansche trans- portvloot aan en ging, zooals ook het leger- bericht van Batavia toegeeft, tot een groot- sclieepsche landing over. De Japansche landingstroepen hebben toen in den loop van Zondag een hevigen aanval geopend op Palembang. Voorts vie len Japansche vliegtuigen ook het vliegveld Pakan Baroe in Midden-Sumatra aan, waar vijf vijandelijke v'iegtufgen op den bega pen grond vernield werden. In de bunrt van het eiland Banka werden in een lucht gevecht uog tien Lockheed-Hudson bom menwerpers neergeschoten. De correspondent van V.P.B. te Berlijn meldt: Omtrent het Japansche offensief tegen Sumatra verneemt nien te Berlijn uit Nc- derlandsch-Irdische en Engelsche bronnen nader, dat de Jananners op drie verschil lende punten drieduizend parachutisten hebben geland. Men verwacht, dat deze parachutisten binnen zeer korten tijd ver sterkt worden door aanzienlijke contingen ten landingstroepen. Verkenners van het Nederlandsch-Indische luchtwapen hebben een zeer groote Japansche transportvloot waargenomen in de wateren bij Sumatra. Over een offensieve actie tegen de trans portvloot wordt noch te Batavia noch te Londen iets meegedeeld. VLIEGVELD OP BORNEO GEBOMBARDEERD Aan de kust van de Straat van Makassar hebben Japansche vliegers ten Westen van Balikpapan op Oost-Bomeo in de rimboe een zorgvuldig verborgen luchtbasis ont dekt. Met machinegeweervuur vernielden de Japansche vliegers drie juist gelande vliegtuigen. Van drie jagers, die in den strijd trachtten in te grijpen, werd een neergeschoten, een tweedegedwongen een noodlanding te maken. Voorts wordt gemeld, dat Zaterdag nog twee vliegtuigbases van den tegenstander zwaar beschadigd zijn. DE STRIJD OM AMBON. De oorlogscorrespondent van de Jomioeri Sjimboen meldt, dat een succesrijke lan ding van Japansche eenheden op Ambon is uitgevoerd. De correspondent verwacht, dat het eiland spoedig geheel bezet zal zijn. Dagelijks wordt het aantal gevangenen en ovërloopers grooter. De verliezen van den tegenstander tot 14 Februari bedroegen 300 dooden en 2600 gevangenen. Voorts werden o.m. 7 kanon nen, 9 stukken afweergeschut, 2 tanks, 3 vliegbooten, 2 motortorpedobooten en veel munitie buitgemaakt. NEDERLANDSCHE OFFICIEREN BIJ ROOSEVELT. President Roosevelt heeft Vrijdag in het Witte Huis geconfereerd met de chefs der Nederlandsche militaire en marinedelega tie,- die onlangs uit Londen te Washington zijn aangekomen, waarschijnlijk om nauw contact te onderhouden met den vereenig- deh Britsch-Amerikaanschen staf en de Australische en Nieuw-Zeelandsche offi cieren. Generaal Dijxhoom en schout-bij-nacht Termijtelen werden aan Roosevelt voorge steld door den Nederlandschen gezant te Londen. BU het verlaten van het Witte Huis ver klaarden de officieren, dat zij militaire en vlootaangelegenheden hadden besproken, maar zij weigerden iets naders mede te deelen. STRIJDT VOOR EUROPA .Kanslooze aanvallen der bolsjewieken Het Duitsche wfeermachtgbericht van Zaterdagnamiddag luidt als volgt: In verscheidene sectoren van het Oostelijk front zette de vijand zijn aanvallen zonder succes voort. Zij mislukten onder bijzonder zware vij andelijke verliezen. In den sector van een legerkorps verloor de vijand rond 2.000 dooden. In talrijke eigen aan- valsacties werden vijandelijke strijd krachten teruggeworpen, verscheidene ingesloten vijandelijke groepen verder opeengedrongen en van hun verbin dingen afgesneden troepen van den vijand vernietigd of gevangen geno men. Sterke formaties der luchtmacht dreven vijandelijke concentraties en ravitailleeringscolonnes uiteen en be stookten met goed gevolg veldstellin- gen der bolsjewisten alsmede spoor wegdoelen. Aan het front van Moer- mansk vernietigden jachtformaties een vijandelijk kamp te velde. De verlie zen der bolsjewistische luchtstrijd krachten bedroegen gisteren 39 vlieg tuigen. Bij het zeegevecht aan den Ooste lijken uitgang van het Kanaal op 12 Februari vielen Duitsche torpedoja gers en motortorpedobooten Britsche motortorpedobooten aan, waarvan er twee tot zinken werden gebracht. Een mijnenlegger redde 135 overlevenden van het gezonken patrouillevaartuig, dat het eenige bij deze gevechten ver loren gegane Duitsche schip is. Duikbooten brachten bij aanvallen op convooien op den Atlantisch en Oceaan een korvet en drie vijandelijke koopvaardijschepen van 26.500 b.r.t. in totaal tot zinken, waaronder een groot motortankschip. Vier andere schepen werden door torpedotreffers zwaar beschadigd. In het zeegebied ten Noorden van Tobroek plaatsten Duitsche gevechts vliegtuigen treffers op twee oorlogs- en twee koopvaardijschepen van een krachtig beschermd konvooi. Aange nomen kan worden, dat een torpedo jager en een transportschip van 10.000 b.r.t. ten onder zijn gegaan. Boven dien werd in de haven van Tobroek een klein vrachtschip zwaar bescha digd. In het Westen der Marmarica ver nietigden gevechtsvliegtuigen ver scheidene Britsche pantserwagens en vrachtauto's. Begeleidende jagers schoten vijf vijandelijke jachtvliegtui gen neer. Op het eiland Malta wierpen ge vechtsvliegtuigen en duikbommen werpers materiaal- en benzine-opslag- plaatsen van de haven La Valetta in brand. Britsche bommenwerpers deden in den afgeloopen nacht aanvallen op enkele plaatsen in West-Duitschland, waarbij o.a. een kinderziekenhuis in Essen getroffen werd. De burgerbe volking had eenige verliezen aan doo den en gewonden. Bij deze aanvallen werden twee vijandelijke bommen werpers neergeschoten, drie andere vliegtuigen verloor de vijand door af weer van jachtvliegtuigen en lucht doelgeschut aan de kust der bezette gebieden in het Westen. Ernstige Engelsche scheepsverliezen Het Duitsche weermachtsbericht van Zondagmiddag luidt: In het Oosten zijn ook gisteren de aanvallen van den vijand mislukt, die op enkele plaatsen aan het front steeds weer werden herhaald. Eigen aanvals- ondememingen verliepen succesrijk. Formaties gevechtsvliegtuigen en Stu ka's van de luchtmacht deden ondanks ongunstige weersomstandigheden doel treffende aanvallen op vijandelijke troepenbewegingen, vernietigden ver scheiden marcheerende kolonnes van den vijand volledig en vernielden een groote hoeveelheid ravitailleeringsma- teriaal. In het hooge Noorden werden installaties van den spoorweg van Moermansk verwoest. In Noord-Afrika hebben Stuka's van de Duitsche luchtmacht gemotoriseer de afdeelingen van den vijand in de omstreken van Ain al Gazala gebom bardeerd. In de wateren ten Noorden van Benghazi beschadigden Duitsche gevechtsvliegtuigen van twee geëscor teerde Britsche konvooien nog twee vrachtbooten van 15.000 ton in totaal zoo zwaar, dat ook deze schepen ver nietigd geacht kunnen worden. Bo vendien werden twee lichte kruisers, twee torpedqbootjagers en een groote koopvaarder door bommen getroffen. Ten Oosten van Malta is een pa trouillevaartuig door een luchtaanval vernietigd. Een duikboot bracht aan de Afrikaansche kust ter hoogte van Mersa Matroe van een konvooi twee schepen tot zinken. Britsche bommenwerpers hebben in den afgeloopen nacht op enkele plaat sen in Zuid-West-Duitschland storings- aanvallen gedaan, die militair zonder succes bleven. De verliezen der Britsche luchtmacht bij den strijd ter zee en in de lucht, die 12 dezer in het Kanaal werd ge leverd, zijn tot 49 vliegtuigen geste gen. Verwacht mag worden, dat in deze luchtgevechten nog 13 andere vijandelijke toestellen zijn neerge schoten. Bij deze gevechten onder scheidden zich de formaties onder het opperbevel van generaal-veldjpaar- schalkk Sperrle, aangevoerd door ge- neraal-vlieger Coelen en kolonel Gal land. De Sovjetluchtmacht heeft in de pe riode van 7 tot 14 Februari 153 vlieg tuigen verloren. Daarvan werden er 88 in luchtgevechten eft 38 door lucht doelartillerie neergeschoten, de rest op den grond vernield. In hetzelfde tijdsverloop gingen aan het Oostelijke front 25 eigen vliegtuigen verloren. Bij de gevechten in den Noordelij ken sector van het Oostelijke front heeft wachtmeester Kirchner, stuklei der bij een stormbatterij, zich bijzon der onderscheiden door in den loop van drie dagen 11 aanvallende vijan delijke tanks stuk te schieten, waar onder verscheidene bijzonder zware. De zeeslag in hef Kanaal NADERE BIJZONDERHEDEN. Nu vice-admiraal Ciliax rapport over het gevecht heeft uitgebracht en de rapporten van de deelnemende commandanten zijn ontvangen, kan over de succesrijke opera ties van de Duitsche zeestrijdkrachten nog het volgende gemeld worden: De slagschepen „Schamhorst" en „Gnei- senau", de kruiser „Prinz Eugen" en de hierbij ingedeelde bewakingsstrijdkrachten verlieten kort na een in de avonduren on dernomen luchtaanval op 11 Febr onbe merkt een haven aan de kust van den At lantische Oceaan met opdracht het Nauw van Calais door te varen om voor andere belangrijke operaties ter beschikking te staan. Met Oostelijken koers werd de tocht door het Kanaal begonnen. Zij bereikten ongemerkt het Nauw van Calais op 12 Fe bruari des middags, brachten den vijand, die thans den tocht trachtte te belemme ren, zware verliezen toe en voerden hun taak volgens de plannen uit. Behalve, dat een patrouillevaartuig ver loren ging en een torpedoboot schade op liep, leden de Duitsche eenheden geen ver liezen of schade. De vijand daarentegen toonde zich niet opgewassen tegen den toe stand, noch wat betreft de bevelvoering noch van een tactisch standpunt, toen de tegenstander tegen den middag het Duit sche eskader aanviel, met zijn vloot- en luchtstrijdkrachten, gingen de Duitsche es- corteerende eenheden tot tegenaanval over en slaagden er in twee vijandelijke motor torpedobooten tot zinken te brengen, waar- na zij de jacht op de vijandelijke schepen voortzetten tot ongeveer de Goodwin Sands. De kruiser „Prinz Eugen" bracht een vijandelijken torpedojager tot zinken en schoot een -tweeden in brand. Escortee- rende jagers en luchtafweereenheden der Duitsche vloot neutraliseerden iederen vijandelijken aanval geheel en brachten den tegenstander zeer zware verliezen toe. Tegen het vallen van den avond trok de vijand zich terug en de Duitsche oorlogs bodems konden rustig hun nieuwe bases bereiken. De Duitsche oorlogsschepen zijn thans gereed voor nieuwe taken. Bij een Zaterdagnacht uitgevoerde aan val van Britsche bommenwerpers op West- Duitsche plaatsen werden acht brisantbom men geworpen op de kinderkliniek van het gemeenteziekenhuis te Essen. De kin derkliniek werd zwaar beschadigd. Acht kinderen en vier volwassen burgers zijn daarbij omgekomen. Drie kinderen en acht Dat deze aanvallen op ziekenhuizen met voorbedachten rade zijn uitgevoerd bewij zen ook de plaatsen, waar de overige bom men te Essen zijn neergekomen. De Britten hebben bovendien nog vijf bommen in de nabijheid der stedelijke ziekhuizen laten vallen en de oorenkliniek door een brisant bom verwoest. Naar voorts verluidt, hebben Britsche vliegers in den nacht van Vrijdag op Za terdag een kerk te Muenchen-Gladbach aangevallen en met bommen Zwaar bescha digd. IN 'N PAAR REGELS Spoorwegongelukken in Argentinië In Argentinië zijn twee ernstige spoor wegongelukken gebeurd.j De sneltrein naar Cordova is in aanrijding gekomen met een anderen trein. Hierbij werden twee reizi gers gedood en 32 gewond. In de provincie Jujuy is een tréin ontspoord, waarbij één reiziger werd gedood en 17 gewond. Het Chineesche nieuwjaar is dit jaar te Sjanghai door het treurige feit inge leid, dat iederen nacht meer dan honderd dakloozen in de straten doodvriezen. Sinds tien jaar heeft men het hier niet zoo koud gehad. Alleen in de vier laatste nachten zijn in de internationale nederzet ting en de Fransche concessie 810 slacht offers, meerendeels kinderen, omgekomen. GEESTRIJKE DRANKEN. Eerlijk gezegd en ronduit verklaard met de hand op het hart, weet ik niet meer wat ik eigenlijk om bij den ouden gezelligen term te blijven, in een „koffyhuys" moet doen. Een koffiehuis, ook wel restaurant ge- heeten, had altijd een bepaalde sfeer. Men dronk er wel eens een kop koffie en veel meer glaasjes jenever, /maar merf koh zulk een inrichting toch on mogelijk officieel „geneverhuys" noe men. De huiselijke moeilijkheden, de welke een verblijf in een koffiehuis voor vele mannen reeus opleverde, zouden duizendmalen zijn vergroot, indien men dat instituut geneverhuis had geheeten, al zou het dan ook het zelfde huis gebleven zijn. Maar nu? In geen enkel koffiehuis kan men nog koffie bestellen en jene ver krijgt men zelfs in het jeneveruur niet meer. Indien men thee verordon neert, krijgt men een kop en schotel opgediend, wat suiker, een kannetje heet water en een soort aspirientje, dat in opgelosten staat, aan dat- water een verren smaal| van thee blijkt te kunnen geven. Bier wordt binnenkort ook van de prijslijst geschrapt en volgt dan den weg van de likeuren, whiskey, en andere vërfrisschende dranken^ Zalmschelpje klinkt ons zelfs als naam reeds vreemd in het oor. Er is alleen nog water, in onge- distribueerde hoeveelheid zoolang het duurt maar reeds na negen uur alleen nog maar koud. Weg wijn- en cognacgroc, koffie- en theesurrogaat. Maar terwijl de surrogaten-fabrikan ten elkaar trachten te overtroeven, zitten wij zonder genever, terwijl men naar men zegt genever kan sto ken van allerlei vruchten. Heeren surrogaat-fabrikanten, nu vraag ik u: waarom niet van. peul vruchten? Wellicht is er een liefhebber onder mijn lezers, die hiervoor een prijsvraag wil uitschrijven. V DE LEIDER DER N. S. B. SPREEKT VOOR DEN NEDERLANDSCHEN ARBEIDSDIENST Het departement vön Volksvoorlichting en Kunsten deelt mede, dat de leider der N. S. B. Woensdag, 18 Febriiari a.s., te 14 uur in „Pulcfyri Studio" te 's Graven- li age zal spreken voor den staf van den Nederlandschen Arbeidsdienst. „HET WOORp, IS AAN ZIJNE EXCELLENTIE". Hedenavond van 19.4520.00 uur spreekt Max Blokzijl via Hilversum n in zijn politiek weekpraatje over het onderwerp: „Het woord is aan zijne excellentie". Radiorede van Churchill VAL VAN SINGAPORE BEKEND GEMAAKT. Volgens den Britschen berichtendienst heeft Churchill Zondagavond een radio rede gehouden, waarin hij mededeelde, dat Singapore gevallen was. Terwijl hij zich richtte tot „de geheele Britsche wereld, tot onze trouwe vrienden in Britsch-Indië en Birma, tot onze bondgenooten in Rusland en tot onze stamverwanten ih de Vereenig- de Stated", zeide hij: „Ik spreek tot u allen in de schaduw van een zware militaire ne derlaag van groote beteekenis. Het is een nederlaag voor Engeland en voor het Brit sche rijk. Singapore is gevallen. Het ge heele, schiereiland Malakka is onder den voet geloopen. Andere gevaren omringen ons". Chux'chill zeide. eigenlijk niet te hebben geloofd dat Japan in den oorlog zou gaan. „Thans echter triomfeert Japan en wij zijn zeer in het nauw gebracht. De slagvloot op den Stillen Oceaan, „dit schild der zee macht", zooals Churchill het uitdrukte, is „tijdelijk ter aarde geworpen". „Wij staan thans bloot aan den aanval'van een krijgs haftig ras, dat uitstekend gewapend is. Terwijl wij in Europa onze vloot verklein den, geschiedde in Japan het tegendeel. Het is of een dam bezweken is en de wa termassa's onweerstaanbaar door de bed ding razen. In geen geval mogen wij de Ja pansche ooriogsmachinerie- ondei schatten In de lucht, ter zee en in den .strijd van man tegen man zijn zij opmerk.eli.jke en doodelijke strijders geUeken. Zelfs wan neer wij beter voorbereid waren geweest, zouden wij het niet alleen tegen de Japan ners hebben kunnen opnemen, terwijl dc Duitschers en Italianen ons te lijf gingen". Na loftuitingen voor Ts.ioengking en Tsjiang Kai-sjek, vervolgde Churchill: „Ik heb nooit beloofd, dat wij een gemakkelij- ken tijd te gemöet gingen. Thans moet ik zeggen, dat een zeer ongunstige en moei lijke tijd voor ons ligt. Dat zal vele maan den zoo voortduren". Niettemin stelde Churchill zich op het standpunt, dat de eigenschappen, die Engeland in den zo mer van 1940 gered hadden, het ook door deze beproevingen heen zouden brengen. „Er is maar één misdaad", aldus zeide hij, „die de vereenigd/e landen en vooral Engeland „van de overwinning zou kun nen berooven", en dat is de misdaad v?- de zwakheid en de oneenigheid".

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1942 | | pagina 1