DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
v Een interessante
boekententoonstelling
Nieuwe landing der Japanners
in fyed. Indië
Momentje
MAANDAG 26 JANUARI 1942
33ste Jaargang No. 10160
9e- Ceki^clveSoii^aAit
Bureaux Papengracht 32.
Telefoon: Redactie 20015 Administratie 20935.
Giro 103003. Postbns U.
Het moet van gantaher harte worden
toegejuicht, dat de ver. \Katholiek Leiden"
a.s. Zondag, Maandag en Dinsdag in den
foyer der Stadsgehoorzaal een tentoonstel
ling van het Nederlandsche Katholieke
Boek organiseert.
Een goed boek een goed zaad - een
goede vrucht!
Voortreffelijk kan zijn de blijvende in
vloed van een goed boek even voortref
felijk als verderfelijk die van een slecht
boek.
Wij allen dragen een zware verantwoor
delijkheid voor ons zelf wat betreft het
vraagstuk van de lectuur.
En nog zwaarder is de verantwoordelijk
heid van hen, die deze mede dragen voor
anderen, die aan hun zorg zijn toever
trouwd, die op hun stevip negatief en
positief zijn aangewezen.
Op de hier bedoelde tentoonstelling zal
de bezoeker weg-wijs worden gemaakt in
de keuze van goede, speciaal van katholie
ke boeken.
Wy hopen, dat niet alléén katholieken
deze tentoonstelling zullen bezoeken. Niet-
katholieken zullen constateeren. dat daar
zijn vele boeken, die óók zij met veel
vrucht voor hun intellectueel, hun geeste
lijk leven zouden genieten; in ieder ge
val zullen zij op de hoogte worden ge
bracht, voorzoover noodig, van de katho
lieke boekenmarkt. En terloops zij op
gemerkt, dat zij, die nog vastzitten in voor-
oordeelen tegenover- de katholieken wat
betreft de Bijbel-lezing, zullen zien, welk
een voorname plaats de Heilige Schrift in
de katholieke lectuur inneemt!
Onlangs schreef Anton van Duinkerken
in de „Tijd":
„Er ontwaakt bij ons volk een heil
zame belangstelling voor het goede ka
tholieke boek. Blijkbaar beschouwt
men lectuur steeds minder als een
ij dele verstrooiing, steeds meer als een
middel tot verdieping van den geest.
Natuurlijk is dit verschijnsel nog lang
niet algemeen, maar in tallooze .katho
lieke huiskamers, waar voorheen een
boekenkast een onbekend meubel was,
vindt men vandaag de werken van "de
besfe geestelijke schrijvers naast goe
de ontspanningslectuur1 en smaakvol
gekozen belletrie".
De b el an gstellin g voor, het goe.de
katholieke boek»te verbreiden en te ver-
dieoen dat is het doel van de komende
tentoonstelling.
Dat orof. dr. G. Brom deze tentoonstel
ling met een rede wil onenen, geeft daar
aan een bijzonder cachet.
De conterenlie te Rio
De economische commissie der Pan-Ame-
rikaansche conferentie te Stio de Janeiro
heeft het voorstel tot verbreking van de
economische en financieele betrekkingen
der Amerikaansche landen met de As-mo-
gendheden aangenomen. (Uit dit bericht
blijkt, zoo teekent het A.N.P. hierbij aan,
dat de Amerikaansche republieken in dit
opzicht hebben moeten zwichten voor den
door de V.S. uitgeoefenden druk).
Naar verluidt hebben Chili en Argentinië
slechts met zekere beperkingen toege
stemd in het voorstel. De juiste formulee
ring van deze beperkingen is. nog niet be
kend.
Het besluit beveelt» aan in de Ameri
kaansche republieken maatregelen te tref
fen om de economische en financieele
transacties te verhinderen, welke tegen de
veiligheid van het Westelijk halfrond ge
richt zijn. Voorts spreekt het besluit van
aanvullende maatregelen, waarvan het doel
is het geheele economische en financieele
verkeer tusschen het Westelijk halfrond en
de staten, die tot het driemogendhedenpact
zijn toegetreden, alsmede het door deze sta
ten beheerschte gebied, te verbreken. Ten
slótte eischt de resolutie toezicht oo alle
economische en financieele transacties in
de Amerikaansche repubheken, welke wor
den ondernomen doo^ in Amerika wonen
de onderdanen van bovengenoemde mo-
igendheden.
Irots de koude ten allen tijde startklaar.
Terwijl de heete lucht in de draagvlak
ken van een Duitsehe machine stroomt,
wachten de mannen van het bodem-
personeel op het begin van hun arbeid
Orbls-Holland P. K. Romoel
Op Malakka trekken te
Britten terug
NIEUWE JAPANSCHE VORDERINGEN.
Volgens de laatste berichten van het
front op Malakka naderen de vernietigen
de gevechten tegen onbeveer 15.000
Britsch-Indirs, Australiërs en Engelschen
ten Zuiden^ van Klang hun einde. Onder
deden van den verslagen vijand trekken
terug naar Jchore Baroe, achtervolgd door
gemotoriseerde Japansche eenheden. De
Japansche'luchtmacht bombardeert de we
gen, waarlangs de vijand terugtrekt, bene
vens de vesting Singapore.
De belangrijkste plaats Mersing, aan de
Oostkust van Malakka, is, naar verluidt,
door Japansche troepen bezet.
Aan de Westkust zijn de Japansche troe
pen over de rivier de Moear getrokken en
hebben in een verrassenden aanval de stad
Moear ingenomen, welke stad krachtig
verdedigd werd. Vierduizend gevangenen,
260 auto's en talrijke stukken geschut vie
len in Japansche handep. De Japansche
troepen drongen langs dè Westkust naar
het Zuidoosten en vormen een verbinding
met de in het begin van de week bij Batoe
Pahat ten Zuidoosten van Moear gelande
Japansche strijdkrachten.
DE JAPANSCHE OPMARSCH IN BURMA
Volgens de „Tokio Asahi Sjimboen",
hebben de Japanners de hoogten ten Oos
ten van Moelmein reeds overschreden en
dringen zij thans verder op in de vlakte
ten Oosten van Moelmein, die met talrijke
kunstmatige hinderi^issen bezaaid is. Tal
rijke mijnen werden verwijderd en de Ja
pansche luchtmacht vernielde in scheer-
vlucht 8 Britsche tanks.
Bij aanvallen der Japansche luchtmacht
op Rangoon in den ochtend en den mid
dag van den 23en Januari is het, naar Do
mei van het Burmaansche front meldt, tot
hevige luchtgevechten gekomen, in den
loop waarvan de Japanners in totaal 35
vijandelijke vliegtuigen hebben neerge
haald. In den namiddag geraakte een
groote' JaDansche formatie in een hevig ge
vecht met ongeveer 30 vijandelijke jagers,
waatbij 27 toestellen werden neergehaald,
waarbij 17 met zekerheid.
De plaatsvervangende Thailandsche mi
nister van buitenlandsche zaken heeft me
degedeeld, dat Thailand Engeland en den
Vereenigden Staten den oorlog verklaard
heeft.
Onmiddellijk na de oorlogsverklaring is
aan het Thailandsche leger, dat sedert meer
dan een maand de grens tezamen met het
Japansche leger verdedigt, bevel tot op
rukken gegeven. Het Thailandsche leger
is op 25 Januari des middags door. zijn op-
marsch op Burmeesch gebibd het offensief
begonnen
Het te Batavia uitgegeven legerbericht
vermeldt, dat de Japanners geland zijn te
Balikpapan aan de Oostkust van Borneo
en te Kendari op Celebes. Het legerbericht
voegt hieraan toe, dat de Nederlandsch-In-
dische troepen verzet geboden hebben. Er
.zijn evenwel geen bizonderheden bekend.
De laatste dagen is boven de uiterste rand
gebieden van den Nederlandsch-Indischen
archipel een aanzienlijke activiteit van de
Japansche luchtmacht gerapporteerd.
Nadat de Japansche luchtmacht eenige
dagen geleden had vernomen, dat op het
vliegveld Palembang verscheiden vliegen
de forten en meer dan 24 Curtiss-Hawks
der Nederlandsch-Indische luchtmacht
aanwezig waren, ondernam zij Donderdag
een' vernietigende aanval. Ofschoon onge
veer 15 jagers ter verdediging waren op
gestegen, wiejpen de Japansche bommen
werpers een regen van brisantbommen op
het vliegvelu en vernielden verscheiden op
den grond staande toestellen, waaronder
een vliegend fort. Vijandelijke jagers ach
tervolgden de Japansche bommenwerpers
op hun terugtocht naar hun basis ten
Noordwesten van Singapore. Drie vijande
lijke jagers werden met zekerheid, twee
andere waarschijnlijk neergeschoten.
In een overzicht van het Japansche
hoofdkwartier wordt o.m. gezegd:
„De Japansche troepen, die op het eiland
Tara1.—aan land gezft zijn, hebben het
eiland van de overblijfselen van de vijan
delijke troepen gezuiverd en een aantal
olievelden bezet".
„In het frontbericht van Borneo wordt
gezegd, dat de Japansche troepen, die Koe-
ching bezet hebben, hun aanvallen op de
Nederlandsch-Indische troepen aan de Ne-
derlandsch-Indische-Britsche grens op Bor
neo voortgezet hebbei} en dat zij de stad
Pisang hebben bezet.
De kanselarij van den Portugeeschen
minister-nresident publiceert de volgende
mededeeling:
Ingevolge de met de Britsche regeering
gevoerde besprekingen krijgen de reeds te
Lourenco Marques gereed staande Portu-
geesche troepen bevel, zich in te Schepen
naar Timor om de verdediging van het
Portugeesche deel van het eiland op zich
te nemen.
AUSTRALIë.
Ten Oosten van Nieuw-Guinea en ten
Noorden van Australië worden de opera
ties van de Japansche vloot voortgezet, on
geveer in de richting van Nieuw-Zeeland.
De Australische oorlogshaven Port Darwin
ligt reeds binnen het bereik van de Japan
sche vliegtuigmoederschepen.
Bij de gevechten bij Rabaul is het vlieg
veld ten' Zuidwesten van deze stad bezet.
Naar uit Melbourne gemeld wordt, heeft
het Australische oorlogskabinet twee maal
in 24 uur een dringenden oproep om hulp
tot Roosevelt en Churchill gericht, met het
oog op de Japansché operaties te<?en de
eilandengroepen, welke voor Noord*
Australië gelegen zijn. Het heeft gevraagd,
onmiddellijk versterkingen te zenden ter
bescherming tegen de Japansche strijd
krachten, ..die steunpunten ten Noordoos
ten en Noordwesten van Australië bezet
hebben".
De Australische regeering wijst er op,
dat de superieure Japansche vloot Austra
lië van deze steunpunten uit isoleert, ter
wijl de Australische troeoen reeds op drie
fronten vechten, n.l. in het binnenland van
Nieuw-Brittannië. op de Salomon-Eilanden
en on andere punten in den Melaneeschen
archipel.
Naar voorts verluidt, heeft de Austra
lische regeering bevolen, dat alle burger
wachten onverwijld gemobiliseerd en op
voet van oorlog gebracht worden.
Herderlijk schrijven van
Roemeensch legerbisschop.
De. Roemeensche legerbisschop heeft in
een herderlijk schrijven aan de Roemeen
sche soldaten verklaard, dat in dezen oorlog
twee werelden, die van het christendom en
die van de godloozen, tegenover elkaar
staan.
Roemenië staat in de rij van hen, die
voor Christus, voor de beschaving en de
cultuur der menschen strijden. Het betreft
hier een heiligen oorlog ter verhindering
van de bolsjewistische invasie over Euro
pa. Het geheele Roemeensche volk heeft
met ongeduld op dezen oorlog gewacht en
strijdt verder om den vijand ver van de
grens des lands te verdrijven om het geloof
zijner vaderen te verdedigen. De Duitsehe,
Roemeensche en verbonden troepen heb
ben millioenen zielen van de tyrannie der
goddeloosheid bevrijd.
KAART VAti PELT
Nationaal-socialistische
eenheid in Nederland
PARTIJ VAN RAPPARD IN DE N.S.B.
OPGEGAAN.
In een drukbezochte samenkomst, Zater
dagmiddag in de groote zaal van den
Haagschen Dierentuin gehouden, is beslo
ten tot fusie tusschen de N.S.B. en de
N.S.NA..P., met dien verstande, dat de le
den van laatstgenoemde n^rtij zich voortaan
scharen onder de geled-.en van ir. A. A.
Mussert, den leider van de sedert half De
cember j.l. eenige in Nederland toegelaten
staatkundige formatie: de N.S.B.
Verscheidene vooraanstaande nationaal-
socialisten, ook van Duitsehe zijde, woon
den deze belangrijke samenkomst bij, die
zich kenrtierkte door groot enthousiasme.
De heer J. Hepp, een van de organisatie
leiders der N.S.N.A.P., opende deze verga
dering met woorden van welkom en van
herinnering aan den tienjarigen strijd voor
de nationaal-socialistische beginselen hier
te lande en aan het feit, dat sinds Mei 1940
ons land is getrokken in de sfeer van het
nationaal-socialisme.
De heer C. Thoen, mede-lid van de lan
delijke leiding der N.S.N.A.P., hield ver
volgens een korte rede, waarin hij op
merkte, dat de tijd, dien wij beleven, een
def grootste en gewichtigste onzer ge
schiedenis is. Geschiedenis beleven, dat
beteekent voor alles een deelneming aan
den eeuwigen strijd, hetzij als medestrijder
dan wel als tegenstander. Dat waren voor
tweeduizend jaar de Romeinen zich reeds
bewust, toen zij den internationalen rechts
regel stelden: wij kennen slechts bondge-
nooten of vijanden. Een middenweg is er
niet
Met zeer veel meer recht mag Duitsch-
land, mag het Duitsehe rijk thans aan de
volkeren van Europa dienzelfden eisch
stellen. In den strijd tegen den grootsten
vijand van de Europeesche kuituur, het
bolsjewisme, dat gereed stond Europa te
vernietigen, vecht het Duitsehe rijk niet
meer alleen. De Duitsehe revolutie is een
Europeesche revolutie geworden. Zooals
het Duitsehe volk tot een eenheid werd
gesmeed, zoo moet Europa één worden in
levenswil. Gelijk eens Adolf Hitler met zijn
bruine soldaten voor het geheele Duitsehe
volk streed, zoo vecht thans het Duitsehe
volk onder het ordenend gebied van Hitier
voor alle volken van Europa.
Een nieuwe periode in de geschiedenis is
aangebroken: die van de volksche verhef
fingen, waardoor eeuwenlange samenwer
king zal leiden tot vrede en welvaart. Zij,
die blind waren of blind wilden ziin, heb
ben ons volk geregeerd, zij hebben ons
volk willen maken tot een volk der reactie.
Wij weten nu dat de geschiedenis geen
mededoogen heeft voor volken, die zich
lieten verleiden, door blinden te worden
geregeerd. Voor ons volk heeft de leider
der N.S.B. in algemeen verstaanbare woor
den de zuivere waarheid gesproken cn de
politieke r^aiiteit in zijn belangrijk artikel
„Van de Grebbe tot den Oeral" geopen
baard.
Wat Mussert ons volk toeroept, dat moe
ten honderdduizenden herhalen, zoo larg
totdat millioenen Nederlanders het weten:
niet aan de Grebbe was ons volk in ge
vaar. neen, geheel Europa stond b'oot aan
het gevaar van het bolsiewisme: aan den
•Oeral zullen wij ons volk verdedigen. In
het uur van onzen grootsten nood heeft de
leider der N.S.B. de verlossende da°d ver
richt, en den.eenigen weg gewezen, die ons
volk weder de mogelijkheid biedt, ons den
ken, ons gevoelen en onzen wil in dezen
grooten tijd in te schakelen, om tezamen
met het Duitsehe volk te strijden voor een
nieuw Europa.
Hierna sprak. dr. E. H. van Rappard, die
o.a het volgende zeide:
Kameraden, het is u allen bekend, dat
op den 14en December j.l. van het vorige
jaar ter gelegenheid van het 10-jarig be
staan van de N.S B. door den Rijkscommis
saris besluiten bekend zijn gemaakt, die
een geheel nieuwe situatie ten aanzien van
de binnenlandsche politiek hebben gescha
pen. Op dien dag heeft de Rijkscommissaris
namelijk als eenige partij, die in de toe
komst den politieken wil in Nederlérd zal
vormen, de N.S.B. aangewezen.
Tegelijk heeft de Rijkscommissaris ver
klaard, dat op dit uur der beslissing voor
geheel Europa, dat ook het uur der poli
tieke beslissing in Nederland is, diegene,
die nog niet ziet of zien wil, wordt uitge
schakeld. Deze, verklaringen van den ge
volmachtigde van den Führer zijn voor ons
een bewijs, dat het de wensch van den
Führer is, onze partij op te zien gaan in de
N.S.B. Voor ons, die sinds jaar en dag trou
we volgelingen van den Führer zijn, is
deze wensch een bevel (applaus).
Herziening van ons standpunt ten aan
zien van de N.S.B. is des te meer mogelijk
door de verklaringen van den leider der
N.S.B. op denzelfden 14en December,
waardoor ons duidelijk is geworden, dat
ook door de N.S.B. d» Führer wordt er
kend als de Führer aller Germanen, ook
de N.S.B. het algemeen Germaansch be
lang stelt boven het afzonderlijke belang
van Nederland, ook de N.S.B. de verbon
denheid op leven en dood met Duitschland
erkent.
Warneer wij na jarenlangen strijd onze
organisatie prijs moeten geven, beteekent
dat dus niet, dat wij tevergeefs hebben ge
streden. Deze verklaringen komen aan ons
standpunt zoodanig tegemoet, dat ook wij
van onzen kant niet star mogen blijven.
Wat ons vroeger van de N.S.B. scheidde, is
door de ontwikkeling der wereldpolitiek
in zooverre overbrugd, dat wij nu zonder
opgave van onze overtuiging en onze hei-
SNEEUW.
De wereld is wit. De wegen, de da
ken, de huizen zijn in het zachte her
melijn van den winter gestoken en
ik verheug mij daarover. Die onein
dig witte wereld is te feestelijk, dan
dat ik mij, bij al de bezwaren, die zij
meebrengt, niet zou verblijden over
dien aanblik. Erin 'loopen is minder
mooi. En als ik het doe, zakken mijn
voeten diep weg in de sneeuw, .ik ga
als een kreeft, ik loop vooruit én
glijd achteruit.. En zoo loopend in de
sneeuw kom ik tot andere overpein
zingen. Hoe machtig is de sneeuw. Eén
sneeuwvlok, die in mijn hand valt,
smelt in mijn hand tot enkele tranen.
Maar als er millioenen vallen is die
sneeuwwade opeens een machtige
greep, die de beweging der wereld
verstart en het leven lam slaat. Ik
erken de grootheid en de macht van
het nietige. Ik ga over de trottoirs'
langs de huizen en ik zink weg in de
sneeuw. Moeizaam worstel ik voort.
Er is een enkel eiland, een enkele
oase in deze oneindigheid van sneeuw,
oase van een vriendelijk mensch, die
de sneeuw voor zijn woning heeft
weggevaagd. Hij is een weldoener der
menschheid, maar hij is een enkeling.
De meesten zien rustig toe, hoe de
voeten der menschen zich moeizaam
worstelen door de sneeuw voor hun
huis zonder de kleine moeite te ne
men het trottoir voor hun huis van
sneeuw te bevrijden. Waarom doen zü
dit niet? vraag ik mij af. De we
reld is béden ook zonder sneeuw al
onherbergzaam genoeg. Als ieder dit
deed zouden wij a^en gemakkelijker
onzen weg gaan. Waarom zijn mede-
menschen aan hun lot over te «laten
als al'en met een weinig moeite ge
holpen zijn?
Laten wij liever elkander helpen,
^wij hebben er allemaal plelzier van.
„DE KWAJE BUURMAN".
Hedenavond van 19.45 tot 20.00 uur
snreekt Max Blokzijl via d«n zender
Hilversum II in zijn nolitiek week-
praatje over het onderwerp: „De
kwaje buurman".
DR. FREISLFR IN ONS LAND.
Vandaag is de staatssecretaris in het
Duitsehe ministerie voor Justitie, dr. Freis-
ler, op uitnoodiging van den rijkscommis
saris voor de bezette Nederlandsche gebie
den, voor een bezoek van drie dagen in
ons land aangekomen.
Vanmiddag heeft dr. Freisler te 's-Gra-
venhage voor een aantal genoodigden een
voordracht gehouden over het onderwerp:
„De juridische opvattingen van het nieu
we Europa".
ligste gevoelens met de N.S.B. kunnen sa
mengaan. Reeds twee dagen na den 14den
December had ik een bespreking met den
plaatsvervangend leider, Van Geelkerken,
welke bespreking in alle opzichten kame
raadschappelijk en bevredigend verliep.
Hetzelfde was het geval bij de bespreking,
die ik enkele dagen later met den leider
der N.S.B. had. Wanneer wij onze tegen
stelling met de N.S.B. "hebben overwon
nen, dan zullen velen, die tot nu toe een
afwachtende houding aarnamen, onze rijen
komen versterken. Wanneer de N.S.B. en
wij elkaar de verzoenende hand toesteken,
dan zal dit op het Nederlandsche volk zijn
uitwerking niet missen. Daarom verklaar ik
1.' dat met ingang van heden de tien
jarige veete tegenover de N.S.B. wo'rdt
beëindigd om plaats te maken voor een
hechten band van kameraadschap.
2. dat de N.S.B. bij haar zware taak
op ons zal kunnen rekenen als op haar
trouwste leden. Van u allen, kamera
den, verwacht ik, dat gij uw nieuwen
leider Mussert met dezelfde trouw zult
volgen^ die gij tot dusver aan mij hebt
betoond cn waarvoor ik u bij deze ge
legenheid nog mijn warmen dank zeg;
3. dat in navolging van het lichten
de voorbeeld van onze dappere kame
raden bij de Waffen S.S., het lcioen
en het N.S K.K. in het Oosten, die in
lotsverbondenheid met elkaar strijden
en offers brengen, ook wij bereid zijn
in een lotsverbondenheid aller natio-
naal-socialisten in Nederland elk offer
te brengen, dat de toekomst van ons
van ons verlangt.
Verder spreek ik de hoop uit, dat de
stap, dien wij vandaag hebben gedaan in
dè richting van een concentratie aller volk
sche krachten in Nederland, algemeen na
volging moge vinden. Het indrukwekkend
geweld van de wereldgebeurtenissen, dat
ons duidelijk tot bewustzijn brengt, hoe
nietig de Nederlander met zijn vooroor-
deelen was en is en hoe zeker het natio
naal-socialisme' alles wat niet wil worden
vernietigd tot een eenheid samensmeedt,
moge ook den laatsten twijfelaar aan onze
zijde doen aantreden ter verovering van
een plaats voor Nederland onder de op
gaande zon van een nieuwen Gerrriaan-
schen dag
Tenslotte sprak nog de heer R. C. Giard,
pl. leider der N.S.N.A.P., woorden van in
stemming met het genomen besluit.
