DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN Nieuwe bonnen De Japansche opmarsch op Malakka VRIJDAG 16 JANUARI 1942 33ste Jaargang No. 10152 ^eGeld^eli^SoiiAcmt Bureaux Papengrachfc 38. Telefoon: Redactie 20015 Administratie 20935. Giro 103003. Postiras 1L Woorden van een wijs man. Thomas van Kempen werd geboren in 1379 of 13'80 in hét stadje Kempen in het Rijnland. En, als men zijn geschriften leest, dan is het, alsof ze geschreven zijn voor van daag en voor ieder, waar ter wereld ook. Dat is het universeele in de persoonlijk heid van een goed en wijs mensoh! Mr. Frans Erens, die een bloemleizing uit de werken van Thomas van Kempen heeft saamgesteld, vertaald uit het Latijn, schrijft over hem: „Al zijn de (door Thomas van Kempen) geboden g-dachten reeds dikwijls geuit, zijn zijn het brood van eiken dag, dat ieder memsdh noodig heeft en dat nooit verveelt. Die er zijn leven naar inricht, is zeker zich op den diuur gelukkig te ge voelen. De lezer, die volhoudt, die telkens ën telkens opnieuw zijn aandacht aan deze( uitspraken geeft, zal' bemerken, dat zij langzamerhand lichter voor hem worden en dat hij langs hun enkelvoudige, niet ver takte of door elkaar geslingerde lijnen op klimt tot een hoogte, waar hij een zuivere sereniteit van inzicht en ook van stemming zal kunnen vasthouden". Wij willen vandaag 'ns iets van dat „ibrood van eiken dag" dien lezer voor zetten. Hebben niet velen onzer zwarigheid en „Het is niet groot, deugdzaam en vurig te zjjn, wanneer de mensch geen zwarigheid heeft, maar wanneer hij zich in don tijd van tegenspoed gedul dig ophoudt, is er hoop op. grooten vooruitgang". Treden wij niet dikwijls tegenover ander en1 op ntet harde en driftige en met onvoorzichtige woorden vooral in een moeilijken en daardoor enerveerden tijd als deze. Een goed woord is liefelijk om te (hooren, een hard woord bedroeft den vriend, een ijdel woord doet verloren gaan de vrucht van den tijd". „Waar harde woorden vallen, daar worden de ingewanden der liefde be zeerd", „Een bard woord verstoort de har ten". „Een driftig woord verjaagt de vrienden". „Die onstuimig en zonder nadenken handelt beleedigt ^gemakkelijk, en, zelf getroffen, zal hij weeklagen". „Beter gezwegen dan gekeven". „Bescherm mij, b Heer, voor het ge babbel van onvoorzichtige menschen; dat ik niet valle in. hunne handen; dat ik zelve nooit dergelijke dingen be-' drijve". Zijn velen, helaas, niet even vol van wraakgedachten als leeg aan naastenliefde? „Die steeds zich wil wreken zal wei nig vrienden hebben". Zulk geestelijk brbod' is van een koste lijke kwaliteit. Als dit stukje bij ons de lust heeft op gewekt om er méér van te genieten dan js het vandaag een goede dag Voor de week van Zondag 18 Ja nuari tot Zaterdag 24 Januari zullen de gebruikelijke rantsoenen brood of gebak, en vleesch, verkrijgbaar zijn op de bonnen 04A en 04B van de daarvoor aangewezen kaarten. Voor aardappelen bon 05 aangewezen. DISTRIBUTIE VAN AARDAPPELEN. De secretaris-generaal van het departe ment van Landbouw en Visscherij maakt bekend, dat de bonnummers 04A en 04B van de aardappelkaart niet zullen worden geldig verklaard en derhalve kunnen wor den vernietigd. De thans in gebruik zijnde toeslagkaar- ven voor zwaren en zeer zwaren arbeid bevatten evenwel de aardappelbonnen 01A tot en met 04A. Daar bon 04A niet wordt aangewezen, is hiervan het gevolg, dat de houders van de hierbedoelde toe- slagkaarten in het tijdvak van 28 Decem ber jl. tot en met 24 Januari 1942 over één ■bonnummer te weinig beschikken. Dit wordt echter in het tijdvak van 25 Januari a.s. tot en met 21 Februari 1942 vergoed, daar op de toeslagkaarten voor laatstge noemde periode vijf bonnummers voor aardappelen voorkomen in plaats van vier. Bonnen die afloopen DE VOLGENDE BONNEN ZIJN BINNENKORT NIET MEER GELDIG: Na Zaterdag 17 Januari: 03 Brood, 03 Vleescjb. 03 Aardappelen, De stad Malakka reeds bereikt Het hoofdkwartier van het Japansche leger deelt mede, dat Japairche troe pen reeds in den nacht van Woensdag op Donderdag bij de achtervolging van den vluchtenden tegenstander aan de Westkust van Malakka de stad Ma lakka hebben bereikt. Latere berichten meldden, dat zoo wel Malakka als Gemas reeds achter het Japansche front liggen. Zooals verder te Tokio bekend werd, /erdeelen de Japansche troepen, die 'op Malakka reeds de grens van Johore heb ben overschreden, zich in drie colonnes, n 1. een aan de Oostelijke en een aan de Westelijke kust en een die in het centrum van het schiereiland ongeveer langs den spoorweg naar Singapore oprukt. Deze drie colonnes sluiten zich steeds nauwer aaneen en konden de breedte van het front reeds tot ongeveer 130 kilometer verminderen. De afstand naar de Zuidelijke punt van bet schiereiland bedraagt nog slechts on- veer 150 kilometer. Militaire kringen te Tokio schatten de sterkte van de Britsche troepen, die op de vesting Singapore terugtrekken, op ongeveer 30.000 man. In Johore is het aanvalsterrein gunstiger dan in het Noordelijke en Zuidelijke deel van Malakka en de Britten gaan thans in versterkte mate gebukt onder de ver nieling van de verbindingslinies, waardoor de ravitailleering aanzien lijk wordt bemoeilijkt. Vluchtelingen uit Singapore, die in Kwa- la Lempoer zijn aangekomen, maken mel ding van groote branden in de stad. Ver scheidene groote gebouwen, o.a. het hoofd douanekantoor, zijn vernield. Voorts mel den de vluchtelingen, dat de laatste week oagelijks drie tot vier maal luchtaanval len op Singapore zjjn ondernomen. De grootste bezorgdheid heerscht over in ge vaar komeH van de watervoorziening der stad, aangezien het waterreservoir gele gen is op het Zuidelijke deel van het öchier eiland, terwijl de buisleidingen over. de brug tusschën hef eiland Singapore en het vasteland loopeh. Bij de vernieling van de^e verbinding zou dus de eilandvesting ten zeerste in gevaar worden gebracht. BRITSCH-INDIëRS LOOPEN OVEüf. Tot nu toe hebben zich tijdens de ge vechten Op Malakka 2000 Britsch-Indische soldaten overgegeven. Zij zijn, naar het verder heet, in bijzondere kazernes achter het front ondergebracht en mochten hun wapens behouden. LANDING OP HET EILAND GRANDE. Voorts wordt uit Tokio bericht, dat een Japansche marineètoottroep bij verrassing 's geland op dé kleine eiland vesting Gran de aan den ingang van de Subic-baai, ten Noord-Westen van Manilla. Naar „Tokio As'ahi Sjimboen" van het oorlogstoon eel aldaar meldt, is de eilandvesting Grande strategisch van gelijk belang voor de totale positie der Subic-baai als de eilandvesting Corregidor voor de baai van Manilla. De stoottroepen maakten een batterij zwaar vestinggeschut buit en veroverden talrijke gebetoneerde artilleriestellingen met ka nonnen van verschillend kaliber en veel munitie. Intusschen vordert de aanval der Japansche strijdkrachten op de West kust van het Balangö-schiéreiland in de richting van de oorlogshaven Mariveles ?an de Zuidpunt daarvan, waar de Ameri- kaansche troepen zich nog verschanst heb ben. Voorts wordt uit Tokio gemeld dat de eerste Amerikaanschc krijgsgevan genen in Japan zijn aangekomen. Het betreft hiér 442 op 1- December bij de bezetting van Goeam gevangen ge nomen Amerikanen. Zij zullen geinter- neerd worden in kampen op het eiland Sjikokoe. LUCHTAANVAL OP MOLUKKEN EN NIEUW-GUINEA. 1 Naar het Japansche hoofdkwartier meldt, hebben Japansche marinevlieg tuigen uitgebreide aanvallen gedaan op eilanden der Molukkengroep, o. a. op Amboina, en verder op Nieuw- Guinea, o. a. op Babo Sorong, en op New Britain. Hierbij werden militaire installaties getroffen en in brand gezet. Bij een aanval van 12 Januari op de baris voor watervliegtu'gen Molome- dals in de Temaikarbaai (Celebes) wer den ne^en hangars en twee barakken vernield. Andere vliegtuigen bombardeerden ternate (Molukken). Hierbij werden twee groote pakhuizen vernield en werden op vijf plaatsen branden ge constateerd. VORMING VAN GROOT-AZIë. De Japansche premie, generaal Tojo, zal, naar Domei meldt, bij de bijeenkomst van den Rijksdag op 21 Januari in de re- geeringsverklaring uitdrukkelijk naar vo ren brengen, dat Japan vastbesloten is met gebruikmaking van alle militaire midde len de voorwaarden in het leven te roe pen voor de instelling van een Groot- Aziatriché gemeenschappelijke levenszone, die het einddoel van den Groot-Aziatischen porlog •moet worden genoemd. De rede voeringen van den premier en van de mi nisters van Buitenlandsche Zakeh en Fi nanciën zullen op 20 Januari den Tenno ter goedkeuring worden voorgelegd. ENGELSCHE LUCHTAANVALLEN OP ONS LAND. In den nacht van Woensdag op Donder dag hebben Engelsche vliegtuigen ver scheidene vluchten boven Nederlandsch gebied ondernomen. Zij lieten een aantal brand- en brisantbommen vallen, die ech ter voor het meerendeel slechts onaanzien lijke materieele schade aanrichtten. In een stad in het Zuiden des lands wer den eenige huizen door bommen getrof fen en verscheidene inwoners gewond. KOFFIE EN THEE DIENEN INGELEVERD. Op verlangen van de Ned. Meelcentrale. In de Nederlandsche Staatscourant van 15 dezer is een besluit van den secretaris generaal van het departement van Land bouw'en Visscherij afgekondigd, waarbij in het Koffie- en Theebesluit V. V. O. 1940 een aantal bepalingen is opgenomen, be treffende de inlevering van voorraden kof fie en thee. Ingevolge deze bepalingen is een ieder, die koffie of thee voorhanden of in voor raad heeft, verplicht de desbetreffende hoeveelheden koffie en thee op verlangen van de Nederlandsche Meelcentrale bij de ze éentrale in te leveren. Deze verplichting tot inlevering geldt evenwel niét met betrekking tot die hoe veelheden koffie en thee, welke door par ticulieren kennelijk uitsluitend voor eigen gebuik voorhanden of in voorraad worden gehouden. Strijd van wereld historische beteekenis REDEVOERING VAN DR. GOEBBELS. Rijksminister dr. Goebbels heeft voor de leidende figuren van het politieke en cul- tureele leven in Hamburg eén redevoe ring uitgesproken over den to,estand. Hij begon met een uiteenzetting van de nood zakelijkheid van den historischen 22 Juni 1941 voor den eindstrijd voor de redding van Europa van het bolsjewistische ge vaar. De Duitsche soldaten hebben met eigen oogen gezien hoever de bolsjewisti sche voorbereidingen voor meedoogenloo- ze vernietiging van Duitschland én daar mede ook van Europa reeds gevorderd wa ren. Wanneer de oorlog tegen de Sovjet- Unie hard is en verbitterd en door de te genpartij met alle stompe taaiheid wordt uitgevochten, is dat voor ons slechts een bewijs te meer voor de grootte van het gevaar, waarin wij allen verkeerd heb ben." Voortgaande schilderde dr. Goebbels de bijna mythische grootte van dezen strijd. De ontzaglijke inspanningen en opofferin gen van eiken man aan het Oostelijk front in dezen heldhaftigeri strijd kunnen echter niet geisoleerd worden gezien. Er bestaat een innerlijke samenhang inidt wereld- confict .In dit verband 'bracht spr. hulde aan den helihaftigen strijd van het Japan sche volk, waardoor de positie der spil- mogendheden een versterking heeft ge kregen, die kort geleden nog ook door m'i- litkire en politieke deskundigen volkomen onwaarschijnlijk werd geacht. Deze ontwikkeling kwam niet onver wacht. Van Duitsche zijde had men Ja pan, zijn weermacht en zijn volk en lei ding nooit anders beoordeeld dan zij thans blijken te zijn. Japan Ijjdt onder dezelfde onopgeloste problemen als Duitschland en Italië. Het past volkomen in de wereldbekende* ge borneerde arrogantie der Engefech-Ameri- kaansche oorlogsopruierskliek, dat zij de mi litaire capaciteiten van Japan volkomen verkeerd hebben beoordeeld en deze ver gissing onmiddellijk in het begin hebben moeten betalen met een leergeld, dat voor hen waarlijk schrikwekkend is. Wanneer in het derde oorlogsjaar Japan aan de zijde vèn de spil ten oorlog is ge trokken tegen het Amerikaansche imperia lisme en de Britsche wereld voogdij, dan is dat, behalye van machtspolitiek en stra tegisch belang voor het bondgenootschap, voor de wereld een bewijs te meer voor den goeden en volstrekt zekeren stand van onz? zaak, aldus dr. Goebbels. Wij behoe ven thans nauwelijks het geloof aan onze nationale onoverwinnelijkheid te hulp te roepen om onze komende overwinning te kunnen voorspellen als iets stelligs en on veranderlijks. Dit gelooit vloeit voort uit de werkelijke feiten, die ondubbelzinnig voor ons spreken. Onze rekening klopt. De il lusionaire rekening van onzen tegenstan der is niet in de laatste plaats gegrond op de volkomen onjuiste waardeering van on ze politieke e.i militaire leiding. Zulke speculaties mogen in den eersten wereld oorlog succes hebben gehad, thans bren gen zij den vijand zelf slechts de grootste schade. Voortgaande schilderde dr. Goebbels de wereldhistorische beteekenis van de hui dige worsteling en ging verder: „Deze oor log vormt in werkelijkheid de samenvat ting van een reeks oorlogsconflicten, die wanneer zij thans niet uitgevochten wer den, over enkele jaren zouden komen. Dat mogen wij nooit vergeten. Belangrij ker dus dan de kwestie, wanneer deze oorlog eindigt, is de vraag h o e hij eindi gen zal Wanneer wij hem winnen, aldus de Rijksminister, dan is alles gewonnen: grondstoffen- en voedingsvrijheid, levens ruimte, grondslag der sociale reorganisa tie van onzen staat en de mogelijkheid van een volksch uitleven voor de spilmo- gendheden. Wanneer wij den oorldg zou den verliezen, zou echter evenzeer dit al les en nog meer worden verloren: name lijk ons nationale leven in algemeenen zin en in zjjn geheel". De minister verklaar de, dat men ook slechts van dit standpunt de opofferingen mocht opvatten», die in de zen oorlog aan allen worden opgelegd en ook moeten worden opgelegd. Wat het front voor het vaderland doet, kan door het vaderland nooit vergolden worden. Wat ,het volk thuis aan ongemakken te verdragen heeft telt nauwelijks mee ver geleken bii het heldepdom en de bereid heid tot den dood van het front". Goede ren voor het front, welke hij de grootste gemeenschaopeliike hulp van het Duitsche volk noemde. Wij zien daarin, zoo zeide hij, een gelukkig begin voor egn hard, aan beslissingen rijk jaar ook voor het va derland. Wii mogen hierin echter ook een maatstaf zien voor de psychische kracht van het Duitsche volk. Tenslotte richtte dr. Goebbels tot front en vaderland de vermaning en den eisëh hard en gelaten te blijven, realistisch te denken en nooit den gTond onder de voeten te verliezen, de oorlogsnroblemen aan te vatten, waar zij zich voordoen en het nieuwe jaar te be ginnen met dezelfde vastberadenheid, waarmede het land hef afgeloopen jaar de baas is geworden. VREEMDE WOORDEN IN ADVERTENTIES E.D. Zoowel van Nederlandsche als van Duitsche zijde heeft men aanstoot ge nomen aan het feit, dat herhaaldelijk met name in advertenties en andere aankondigingen van feestvoorstellin-» gen, muziekuitvoeringen, variété's enz. geheel onroodig Engelsche parnen en uitdrukkingen worden gebruikt. Aan de bladen is derhalve verzocht voort aan zulke advertenties of aankondigin gen niet meer op te nemen. NIEUWE ZINKEN PASMUNT In de Nederlandsche Staatscourant is opgenoiften een besluit van den secretaris-generaal van Financiën tot nadere regeling van het Nederlandsche muntwezen. Door deze wijziging wordt de uitgifte mogelijk gemaakt van zin ken pasmunt van 25, 10, 2Vi en 1 cent. Omtrent den beeldenaar van deze muntstukken wordt het volgende be paald: Voor het 25-cent-stuk: Op de voor zijde een schip met volle zeilen en het woord: „Nederland". Op de keerzijde de waarde-aanduidipg 25 cents tusschen twee twijgen, benevens het jaartal en het muntteeken. De stukken worden in den ring gemunt en hebben een gladden rand. Voor het 10-cent-stuk: Op de voor zijde drie gestyleerde tulpen, waar onder op een band: „Nederland". Op de keerzijde de waarde-^anduiding 10 cents tusschen twee twijgen, benevens het jaartal en hét muntteeken. De stukken worden in den ring gemunt en hebben een kartelrand. Voor het 2H-cent-stuk: Op de voor rijde het Friesch uleboerd, boven ter weerszijden van de driespruit „Neder land". Op de keerzijde de waarde-aandui- ding 214 cent,ter rechterzijde gplven en korenaren, benevens het jaartal en het muntteeken. De stukken worden in den ring gemunt en hebben een gladden rand. Voor den cent: Op de voorzijde het rechtkruis, onderaan op een 'band: „Nederland". Op de keerzijde de waar de-aanduiding 1 cent; ter rechterzijde golven en korenaren, benevens 't jaar tal en het muntteeken. De stukken wor den in den ring gemunt en hebben een kartelrand. Denkt aan de Winterhulp Als dit geen winter is om de Winterhulp te helpen, dan weten wij niet, welk een wintersche kou er nog zou moeten komen om de burgerij warm voor de Winterhulp te helpen stemmen. Vrijdag 23 en Zaterdag 24 Januari zal eder straatcollecte worden gehouden en drn zullen opnieuw de verkeersteekens waarvan de serie is uitgebreid als draagèpeldjes worden aangeboden. In de meeste plaatsen'van beteekenis werkt de politie ijverig mede om deze in zameling, die tevens een goede propaganda van veilig verkeer is, te doen slagen. De gemachtigde voor de reorganisatie van de kTederlandsche politie heeft hiertoe een be- r»r?p op de plaatselijke politiechefs ge daan, dat, paar men mag verwachten, niet tevergeefs zal zijn geschied. Politiebeambten zullen, terwijl zij zioh hier en daar instrueerend onder het pu bliek bewegen, tegelijkertijd als, collectant optreden. De geheele week van 2330 Januari zal worden dienstbaar gemaakt aan de ver- keersbeveili(ging. Zoo zullen verkeerspa- trouillës van 2 tot 4 man optreden, waar roodig, de „nieuwe verkeers-regels" uit gegeven door het Verbond van Vereenigin- gen van Veilig Verkeer, met medewerking van het departemënt van Waterstaat, v/orden ter hand gesteld, enz. De Winterhulp rekent op volledige me dewerking van alle weldenkenden. AFLEVERING VAN SPUSVET. Van bevoegde zijde wordt het volgende medegedeeld: In sommige gemeenten is het niet moge lijk gebleken, het gesmolten rundvet dat aan degenen, die daartoe indertijd bon „03" van de vetkaart hebben ingeleverd, thans gedurende de periode van 15 tot eh met 23 Januari mag worden afgeleverd tijdig in het bezit van de slagers te brengen. In verband hiermede zullen de betrokken slagers eerst Vrijdag 16 of Zaterdag 17 Januari a.s. het spijsvet ontvangen, en in de gelegenheid zijn het aan hun klanten af Je leveren. Personeele belastirrg Ter kennisneming van hen, die voor het jaar 1942 voor de personeele belasting be lastingplichtig zijn, wordt medegedeeld!, dat de werkzaamheden voor dde belasting op de inspecties der belastingen tot nader order zijn opgeschort, in verband niet dien arbeid voor de uitvoering van andere be lastingwetten. Tengevolge daarvan ontvangen de belastingplichtigen voorloopig geen aangiftebiljet en behoeven zij geen aangifte te doen voor het gebruiken van een 'perceel of voor het houden van dienstboden, paarden, motorrij tuigen pleiziervaartuigen en biljarten. Ook de Z4g. beschrijving, waarbij door die ambtenaren wordit geïnformeerd naar belaste objecten, blijft voorloopig achter wege. Voofts wordt nog medegedeeld, dat zij die het voornemen hebben de door hen gehoudep motorrijtuigen of pleiziervaar tuigen het geheele jaar 1942 riet te ge bruiken, kunnen nalaten de inspecties dier belastingen daarvan in kennis te stellen. Verzegeling zal voorloopig niet plaai vinden.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1942 | | pagina 1