BERICHT!
Evangelie
WOENSDAG 24 DECEMBER 1941
33ste Jaargang No. 10136
S)e Celd&ch^Soii/fca/nt
Bureaux Papengracht 32.
Telefoon: Redactie 20015 Administratie 20935.
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Giro 103003. Postbus 11.
Dit nummer bestaal uit
vier bladen.
De Leidsche Courant zal op
27 Dec. NIET verschijnen.
Na dit nummer verschijnt ons
blad dus weder op Maandag 29
December a.s.
DE DIRECTIE.
HET NIEUWE LICHT
De zwarte, ondoordringbare duisternis
van de nacht en daarin plotseling als een
allesoverweldigende heerlijkheid de on
weerstaanbare verschijning van het „Licht",
dat is het Kerstfeest.
„Door de geheimenis van het vleesch-
geworden Woord heeft het n i e u we
Licht van uwe klaarheid geschitterd voor
de oogen van onzen geest", zoo zingt de
Kerk in de prefatie van den Kersttijd. En
in het gebed, waarmee de liturgie van de
nachtmis geopend wordt, spreekt ze deze
zinvolle smeeking uit: ,,God, die deze al
lerheiligste nacht door de glans van het
ware Licht deed schitteren, geef, bidden wij
U, dat wij in den hemel de vreugden mo
gen genieten van Hem, wiens licht-myste-
ries wij op aarde leerden kennen."
En in de dageraadsmis: „Geef ons, bid
den wij, almachtige God, dat, waar wij
overstroomd worden door het nieuwe
licht van uw vleesch-geworden Woord,
datgene moge uitstralen in onze daden,
wat door het Geloof schittert in onze
geest."
Het is een greep uit de overrijke licht-
liturgie van deze zalige feestdag: het toont
ons onmiddellijk met onontkoombare dui
delijkheid, hoe licht en duister hier slechts
beelden, symbolen zijn van een onzichtbare,
g e e s t e 1 ijke werkelijkheid.
Wie deze werkelijkheid naar haar ware
aard wil leeren kennen (voor zoover dat ons
hier op aarde tenminste gegeven is) grij-
pe het evangelie van Sint Jan en leze de
indrukwekkende proloog, het grootsche
voorspel, waarin de hemelschouwende ade
laar met machtige vleugelslag omhoog
schiet, weg van de aarde, om te verwijlen
in de bovenaardsche en voorwereldlijke
regionen, die begin en einde van alle
aardsch gebeuren omspannen.
„In het begin was het Woord; en het
Woord was bij God; en het Woord was
God; het was bij God in het begin."
Het zijn maar enkele forsche, rake toet
sen; zij roepen in ons de schemering op
van een eeuwig gebeuren, een werkelijk
heid, die met de eeuwigheid samenvalt, die
de eeuwigheid vult. Het Woord, de Zoon,
eeuwig bij God, eeuwig bij den Vader,
„lumnti et splendor Patris", „licht en
glans van den Vader," zingt de Advents-
liturgie! En de door den Heiligen Geest ge
dreven schrijver toont ons nu vervolgens,
hoe de heerlijkheid van het Woord niet
binnen de schoot der Godheid verborgen
bljjft, maar naar buiten uitstraalt in mach
tige werken.
„Alles is door Hem ontstaan en zonder
Hem is niets ontstaan van wat ontstond."
Dat is de schepping, een openbaring van
God's heerlijkheid, een weerkaatsing in ge
broken stralen van het Licht, dat binnen
de voorhang verborgen is. Het was nog
maar het zwakke aarzelende begin van
wat God naar buiten toe van zijn innerlijke
luister wilde toonen. Daarom vervolgt Sint
Jan:
„In Hem was het leven, en het Leven
was het Licht der menschen, en het Licht
schijnt in de duisternis."
Alles wat wij hier op aarde leven noe
men is slechts een matte weerschijn van
die grenzelooze levensvolheid, die in de
diepten der Godheid verborgen is en die
zich daar in matelooze vruchtbaarheid ont
vouwt tot de eeuwige geboorte van den
Zoon en de eeuwige voortkomst van den
Heiligen Geest.
In God alleen is het waarachtige Leven,
niet een leven, dat even glanst, even bloeit
en dan verwelkt en ondergaat, maar een
leven, dat ongemeten volheid is, werk
zaamheid zonder vermoeienis, rust zonder
verveling, licht zonder duisternis, lust zon
der verzadiging, kracht zonder hardheid,
teederheid zonder verslapping, ja uitge
drukt in een enkel woord: het eeuwig
leven.
Dit leven is het Licht der menschen: al
leen hij, die dit Licht aanschouwen mocht,
zal de rust en de vreugde vinden, zonder
vc'ke het menschelijk leven zich niet in
In dien tijd vaardigde Keizer Augustus een edict uit, dat de geheele wereld
moest worden opgeschreven.
Deze eerste volkstelling geschiedde door Cyrinus, landvoogd van Syrië: en
allen gingen om zich op te geven, ieder naar zijn eigen stad.
Jozef dan ging ook op van Nazareth, een stad in Galilea, naar de stad van
David, welke Bethlehem genoemd wordt, gelegen in Judea: daar hij van het huis
en het geslacht van David was, om zich aan te geven met Maria zijne verloofde
vrouw, die in blijde verwachting was.
Het geschiedde nu, terwijl zij daar waren, dat de dagen vervuld werden, dat
zij baren zou.
En zij baarde haar eerstgeboren Zoon en wikkelde Hem in doeken en legde
Hem neer in een voerbak, omdat voor hen geen plaats was in de herberg.
Er waren herders in diezelfde landstreek, die den nachtwacht hielden over
hun kudde.
En zie: een engel des Heeren stond bij hen en de heerlijkheid Gods omstraalde
hen en zij vreesden zeer.
De engel zeide tot hen: Vreest niet, want ziet ik verkondig u een groote
vreugde, welke voor geheel het volk zal zijn:
Heden is er in Davids stad geboren de Verlosser, die Christus, de Heer, is.
En dit zal u ten teeken zijn: gij zult een kind vinden in doeken gewikkeld en
liggende in een voerbak.
En plotseling bevond zich bij den engel een groote menigte uit het hemelsche
heer, die God lofzongen en zeiden:
Glorie aan God in den hooge en vrede op aarde aan de menschen, die van
goeden wil zijn.
(Aldus deelt de Evangelist Lucas mede, wat in den Kerstnacht is gebeurd.
In den verheven eenvoud van dit Evangelie schittert de goddelijke grootheid
van het feit, dat wij op het Kerstfeest herdenken.
Wij willen dit Evangelie op den vooravond van het Kerstfeest lezen en ons
aldus voorbereiden op het feest van morgen).
zijn geheele volheid ontplooien kan. De
Vader gaf de volheid van het Licht aan
dén Zoon, het Woord. Hij bracht het Licht
op aarde. Maar wij bevinden ons hier voor
een drama, dat zich afspeelt tegen den
achtergrond der eeuwigheid.
„Het waarachtige Licht, dat allen
mensch verlicht, kwam in de wereld, waS
in de wereld. De wereld was door Hem
ontstaan; en de wereld erkende Hem niet.
Hij kwam in zijn eigen bezit; en de zijnen
ontvingen Hem niet."
Dat is het mysterie van de duisternis te
genover de geheimenis van het grondelooze
Licht, dat is de mysterieuze worsteling van
zonde en genade. Het mysterie van den
mensch, gebrekkig schepsel, die zijn oogen
sluit voor het Licht en terugvalt naar zijn
eigen „niets" ondanks de zoete roepstem
van God's genade.
„Maar aan allen, die Hem ontvingen, gaf
Hij de macht, God's kinderen te worden;
aan hen, die in zijn naam gelooven; die niet
uit bloed, noch uit de wil van vleesch of
man, maar die uit God zijn geboren."
Hier wordt ons de waarachtige beteeke-
nis, de hemeldiepe zin van het nieuwe
Licht onthuld. Dat Licht is goddelijk Le
ven, het is het kindschap van God: wij zijn
herboren tot kinderen van den Vader, die
in de hemelen is. Dat vieren we in de
Kerstnacht, de Christus-nacht.
„Het Woord is vleesch geworden en
heeft onder ons gewoond. En wij hebben
zijn heerlijkheid aanschouwd: een heerlijk
heid als van den 'Eengeborene uit den Va
der, vol van genade en waarheid."
Hoe overstelpend rijk is de heerlijkheid
van ons Christen-zijn: kind zijn van God!
En hoe beklagen wij de arme heidenen,
tfe vele jammerlijk verdwaasden, die zich
vergapen aan de vergankelijke schittering
van het stoffelijke licht (van deze stoffe
lijk zon, zegt Augustinus, die ook door de
dieren op het veld gezien wordt) en die
niet meer beseffen, dat al het vergankelijke
slechts gelijkenis is, slechts beeld is van
het onvergankelijke, dat verdoken ligt in de
schoot van God, maar dat ons in hartver-
voerende heerlijkheid tegenstraalt: in Je
zus Christus, Onzen Heer.
Laten wij dan met hoog opgerichte har
ten het heilige, goddelijke Kerstfeest vie
len. En laat ons bidden, met zuiver gemoed
en groote vurigheid, voor de vele broeders
en zusters, voox wie de Christus ook geko
men is, maar die het niet meer weten!
Zalig Kerstfeest!
Dr. HENRI VAN ROOIJEN,
Kruisheer.
MET DUITSCHLAND
VOOR EEN
VRIJ NEDERLAND
Neerlands jeugd aan het
werk
„DE HUISVLIJT IS EEN UITSTEKENDE
VORM TER BESTEDING VAN DEN
VRIJEN TIJD.
In Januari een huisvlijt-actie.
De heer A. G. Glas, hoofd der afdeeling
Volksontwikkeling der Werkgemeenschap
„Vreugde en Arbeid" van het N.V.V., ge
vestigd te Amsterdam, gaf heden ter pers
conferentie te 's-Gravenhage de volgende
interessante toelichting op de nieuwe huis-
vlijtactie „Neerlands jeugd aan het werk",
welke te Amsterdam reeds in October j.l.
een aanvang nam en thans onder dit motto
door het geneele land zal worden gevoerd.
Huisvlijt, aldus de heer Glas, wordt door
velen beoefend. Er zijn tal van knutselaars,
die het ver hebben gebracht. Het knutselen,
dus de huisvlijt, is een uitstekende vorm
van besteding van den vrijen tijd. Het nut
tige is hier met het aangename vereenigd.
Als er een poging gedaan wordt om de be
oefening van huisvlijt uit te breiden door
huisvlijtacties, dan wordt hiertoe vooral
aanleiaing gevonden in de tijdsomstandig
heden. Stellig wordt de vrije tijd meer
thuis doorgeoracht dan vroeger. Het ge
zin is meer op zichzelf aangewezen. Tal
van omstandigheden werken hiertoe
mede, zooals verduistering, slechte ver
bindingen, vroege radiosluiting, enz.
Een huisvlijtactie kan zich richten tot
de jeugd of tot volwassenen, doch ook toe
beide groepen. Men las reeds in de bladen
van een huisvlijtactie in de gemeente Am
sterdam, die zich tot de geneele burgerij
richtte. Thans maakt het N.V.V. bekend,
dat op initiatief van het Departement van
Volksvoorlichting en Kunsten ook nog
J eugdhuisvlijt-tentoonstellingen georgani
seerd zullen worden in andere plaatsen en
wel in Leeuwarden, Assen, Arnhem, Eind
hoven, Utrecht, Den Haag en andere nog
nader te bepalen plaatsen. De huisvlijt
acties in deze gemeenten zullen zich aller
eerst richten tot de jeugd onder het motto:
„Neerlands jeugd aan net werk". Bekend
talenten sluimeren, die gaarne de gelegen
heid zullen benutten om eens met hun
werk voor den dag te komen; die gelegen
heid zal hun nu worden geboden.
Omdat de tijdsomstandigheden ertoe bij
dragen, dat zich bij de jeugd verschillende
problemen voordoen (de toenemende
jeugd-criminaliteit is een bewijs hiervan),
moet elke poging om de jeugd afleiding of
beter nog een gezonde en juiste tijdsbeste
ding te bezorgen op aller medewerking
kunnen rekenen.
Hieronder wordt verstaan: het bevorde
ren door propaganda en voorlichting op
groote schaal van alle vormen van huisvlijt
in den uitgebreidsten zin van het woord.
Ieder wordt opgewekt individueel aan het
werk te gaan en te trachten het beste te
maken, dat in zijn vermogen ligt. Dat is
een ongelijke strijd, want de één kan
meer dan de ander! Natuurlijk is dit het
geval, maar bij de beoordeeling van het
werk wordt rekening gehouden met leef
tijd, opleiding, enz. Het spreekt vanzelf,
dat het werk van een jongen van de am
bachtsschool anders beoordeeld wordt dan
dat van een jongen kantoorbediende. Zoo
veel mogelijk zal ernaar worden gestreefd,
dat de scholen een eigen schoolactie voe
ren met steun en medewerking van v de
leerkrachten en dat in Maart van het vol
gende jaar ow-al t-^uin^en
worden gehouden, byv. in de gymnastiek
lokalen, waar ouders en belangstellenden
het werk van de leerlingen kunnen be
wonderen. Hier wordt dan de eerste selec
tie toegepast. Alleen de mooiste werkstuk
ken komen voor inzending naar de groote
plaatselijke tentoonstellingen in aanmer
king. Maar ook de schoolactie kan een
groote attractie zijn voor de jeugd, omdat
goede voorlichting en leiding door de leer
krachten een gezande naijver en werklust
tot ontwikkeling kunnen brengen. De
leerkrachten mogen hierbij niet tot daad
werkelijke hulp oveigaan, maar zij die
nen op ruime schaal raad te geven en de
kinderen wegwijs te maken.
Januari zal in het bijzonder in het tee
ken van de propaganda worden gesteld.
Door middel van de daebladpers. de ra
dio en de film. die ongetwijfeld alle me
dewerking zullen verleenen, zal op zoo
ruim mogelijke schaal van voorlichting
worden gediend, opdat iedereen kan mee
doen.
In dit verband is van belang, dat het
departement van Opvoeding, Wetenschap
en Cultuurbescherming en het departe
ment van Volksvoorlichting en Kunsten
groote belangstelling voor dit plan heb
ben en hun volle medewerking hebben
toegezegd.
Zelfs kan worden medegedeeld, dat het
departement van Volksvoorlichting en
kunsten reeds een belangrijke som gelds
voor den aankoop van prijzen ter beschik
king heeft gesteld. Verder koestert men de
hoop, dat, evenals te Amsterdam de ge
meentebesturen, instellingen, ondernemin
gen en zaken hun belangstelling zullen
toonen en zoo mogelijk ook prijzen be
schikbaar zullen stellen. Men rekent op
een groote deelname en wil gaarne de
moeite van zooveel mogelijk inzenders met
aardige prijzen beloon en. Tedere prijswin
naar zal een fraaie oorkonde ontvangen.
Bovendien wordt de huisvlijtactie ge
splitst in een groot aantal afdeelingen en
leeftijdsgroepen, waardoor de kans op een
prijs aanmerkelijk stijgt. Zoo kan men in
zenden voor de volger. rubrieken
Houtbewerking (houtsnijwerk, timmer
werk, enz.), leerbewerking, metaalbewer
king, modeleeren en boetseeren (klei, gips,
enz.), modelbouw (schepen, vliegtuigen,
enz.), naaien, breien, haken, papierbewer
king (silhouetten en mozaieken), schilde
ren (waterverf, olieverf, enz.), teek enen
(pen, potlood, enz.), vlechten (raffia, touw,
enz.) en weven, eventueel fotografie,
waarvoor toestemming is verkregen van
de autoriteiten, mits hiervan geen foto
wedstrijd wordt gemaakt en hierbij gebruik
wordt gemaakt van het bij particulieren
en in den handel aanwezige materiaal. Ver
der zijn alle andere vormen van beeldende
kunst geoorloofd, ook indien zij riet onder
een der bovengenoemde groepen zijn on
dergebracht (etsen b.v.)
In elk der bovenstaande rubrieken wordt
dus een groot aantal prijzen uitgeloofd,
terwijl bovendien elke rubriek weer ge
splitst wordt naar den leeftijd van de in
zender. De tabel hiervoor luidt als volgt:
1. Froebelwerk voor kinderen tot en met
6 jaar;
2. Huisvlijt voor kinderen van 7 tot en
met 9 jaar;
3. Huisvlijt voor kinderen van 10 tot en
met 13 jaar;
4. Huisvlijt voor kinderen van 14 tot en
met 17 jaar en, indien de inzending ook
voor volwassenen is ingesteld, ook voor den
leeftijd van 18 jaar en ouder.
Binnenkort zijn in alle plaatsen aanmel
dingsformulieren verkrijgbaar. De actie
loopt tot en met de maand Maart 1942. In
April zullen de tentoonstellingen plaats
vinden.
De huisvlijtacties staan voor iedereen
open. Er wordt naar geen enkel lidmaat
schap gevraagd en er zijn ook aan de in
zending geen kosten verbonden.
Voor materiaal moet ieder zelf zorgen.
Natuurlijk kan men opmerken, dat ver
schillende materialen scbaarsch zijn, maar
met goeden wil en vindingrijkheid zal
ieder dit probleem wel oplossen.
Een opmerking is nog van belang. In de
jeugdgroep van 14 tot en met 17 jaar treft
men schoolgaande jeugd en niet school-
Momentje
LICHT.
Er ligt dezen keer een glans van
weemoed over het heilig feest der
geboorte, 't Is alles zoo duister en zoo
zwart. Achter de vreugde om de ver
lossing hooren wij h ?t gedonder der
kanonnen, het ratelen van machine
geweren, het geweld van den oorlog,
het gereutel der stervenden op de slag
velden. De verlosten. Zij die sneuve
len in deze blijde Kerstmisdagen zul
len in waarheid opgaan van de duis
ternis naar het licht en weten waarom
de dag van het Kerstfeest een blijde
dag ts.
Buiten is het nog altijd duister,
maar nóg stralen er de vele sterren.
Die hebben zich niet gestoord aan de
wetten der menschen. Er was een ster,
die de koningen bracht naar de ar
moedige wieg en sindsdien hebben de
sterren de menschen altijd begeleid.
Door de duisterste nachten, door de
stormachtigste nachten, door nachten
van droefenis en leed.
En toch, als wij vannacht buiten ko
men, zal het duister zijn. Maar dat zal
het duister zijn van den eigenlijken
Kerstnacht, waarin het Kindje gebo
ren werd. Toen was het buiten ook
duister. En toch was er het geheim
zinnige licht, dat straalde rond de
kribbe.
Er behoeft dus vannacht geen wee
moed te ziin, al is er duisternis over
een wereld in vlammen van vuur.
Er is geen duisternis, die niet in ons
is.
En al het licht, dat er is, is in ons.
Voor het eerst na een jaar van duis
ternis straalt overal weer het licht.
Het blijde Licht van het Kerstfeest.
RIJKSCOMMISSARIS BEZOEKT
KERSTFEEST
IN HET LAZARET VAN DE
LUFTWAFFE TE AMSTERDAM.
Hedenmiddag heeft het lazaret van de
Luftwaffe te Amsterdam Kerstfeest ge
vierd. Door het bezoek van den rijkscom
missaris kreeg het feest een bijzonder ka
rakter. Een soldatenkoor, de muziekuit
voering van eer.ige artsen en een operatie-
verpleegster van hot lazaret deden een
bijzonder feestelijke kerststemming ont
staan.
De feestzaal was plechtig versierd imet
groote Kerstboom en, stral en-kransen en
kaarsen.
Het hoogtepunt van dit stemmingsvolle
feest weid gevormd dioor het uitdeelen der
Kerstgeschenken van den Rijkscommissa
ris door den Kerstman, terwijl tegelijker
tijd de verpleegsters en leden der N.S.
Frauensohaft de bedlegerige soldaten in
de afgezonderde vertrekken bezochten.
Met luidsprekers werd de feestelijkheid
uit de feestzaal in de verschillende kamers
uitgezonden.
IR. MUSSERT OVER DE BEIDE
ZENDERS.
Over de zenders Hilvesum 1 en 2 zal
de leider der N. S. B. Mussert heden
avond van 19.45 tot 20.00 uur een
Kerstwoord uitspreken.
gaande jeugd aan. Het spreekt vanzelf,
dat de huisvlijtactie zioh tot beide groepen
wendt.
Het komt er thans op aan, dat Neer
lands jeugd aan het werk gaat, teneinde
straks met de resultaten van vele avon
den noesten arbeid voor den dag te kun
nen komen.
Mededeelingen, die voor plaatselijke ac
ties van belang zijn, zullen in de plaatse
lijke pers nog wordien bekend gemaakt.
De Rijkscommissaris, dr. Seyss-Inquart heeft op het Rijkscommissariaat te 's-Gra
venhage de bemanning ontvangen van de reddingboot „Dorus Rijkers" in verband
met de redding van 48 mannen van een Duitsch schip, dat op 5 December 1940 bij
Den Helder strandde. De redders ontvingen uit handen van den Rijkscommissaris een
horloge; de kapitein Boot een gouden, zijn zoon en de machinist Eeleman ieder een
zilveren horloge. Deze geschenken werden uitgereikt wegens bijzondere verdiensten.
(Polygoon-Zeylem"1:- r).
