Nieuwe bonnen Nederlandsche en Australische strijd krachten op Portugeesch Timor De Engelsche overval op Portugeesch koloniaal bezit Japansche landing op Hongkong Hevige strijd In Noord Malakka Momentje v VRIJDAG 19 DECEMBER 1941 33ste Jaar^hng No. 10132 'I S)e Ccld^eli^Soii^cmt Telefoon: Redactie 20015 Administratie 20935. DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN Giro 103003. Postbus 11. V ..Toenadering lot de Kerk" Onder dit opschrift plaatst de „Tele graaf' van vanmorgen een beschouwing over de actie van de Ned. Herv. Kerk te Amsterdam in de laatste maandén. Wij le zen daarin o.m.: „Het feit, dat de Ned. Hervormde Kerk in Amsterdam driemaal 300.000 folders huis aan huis laat bezorgen, ten einde de menschen door middel van een kerk-boodschap op te wekken tot kerkbezoek, is een der vele symp tomen van een algemeene herleving, welke in de protestantsche kerken van ons land valt waar te nemen. Deze her leving is niet alleen een gevolg van de tegenwoordige omstandigheden; ook vóór den oorlog waren er aanwijzin- f;en in die richting; wel heeft de oor- ogstoestand het tempo versneld, en den menschen, naar mate materieele facto ren ongunstiger werden, meer begrip gegeven voor de beteekenis van de kerk voor persoonlijk en maatschappe lijk leven". „Indien men alles onder één noemer wil samenbrengen, dan kan men het aldus zegden: na de jaren, waarin de vervreemding van de kerk toenam, is thans een periode aangebroken, waar in de kerk meer tot de menschen gaat spreken en waarin de menschen zich meer tot de kerk voelen aangetrok ken". Wat hier wordt gezegd is waar. Onweer- spreekbaar is het, dat „de menschen zich 1 meer tot de kerk voelen aangetrokken" in dezen tijd. De Protestantsche Christenen, maar ook de Katholieken. Hoewel bij de Katholieken de band tusschen geloovigen en Kerk steeds veel hechter is, dan bij de Protestanten, zijn er toch ook vele Katholieken, wien de oorlogstoestand „meer begrip (heeft) gegeven voor de be teekenis van de kerk voor persoonlijk en maatschappelijk» leven"! Op dit laatste komt het aan. Dat men zich meer tot de Kerk „voelt aangetrok ken", zegt nog niet altijd zoo heel veel; veel belangrijker is, dat men „meer begrip" krijgt voor de ontzaglijk groote „be teekenis van de Kerk voor persoonlijk en maatschappelijk leven". Het kan ook niet anders, of velen moe ten in een tijd als deze beter gaan begrij pen, wat de Kerk is voor de samenle ving en voor het persoonlijke in hun per soonlijk leven, met name de Katholieke Kerk Dat velen mochten komen, zich latende leiden door dat meerdere, dat betere be grip van de Kerk. De deuren staan wijd open. Och, dat niemand onzer hun den weg versperre door een vrijwillig gegeven ergernis, door een slechte levenshouding... EXTRA BOTER OP BON 57. Voor de week van Zondag 21 tot Za terdag 27 December zijn de gebruike lijke rantsoenen brood of gebak, vleescb of vleeschwaren, melk en aard appelen verkrijgbaar op de bonnen 49 van de daarvoor bestemde kaarten. Voorts zijn de twee bonnen 57 van de boter- en de vetkaart aangewezen voor het koopen van het extra rant soen boter van 250 gram (voor kinde ren tot 3 jaar 125 gram). Deze bonnen zijn geldig van Zondag 21 December tot Zaterdag 31 Januari. Bonnen die afloopen DE VOLGENDE BONNEN ZIJN NA ZATERDAG 20 DECEMBER NIET MEEP GELDIG: 48 Brood 48 Vleerch en Vleeschwaren. 48 Melk I 48 Aardappelen, VLEESCHWAREN BETER EN GOEDKOOPER. Met ingang van vandaag is het vleesch- verbruik in ons land zoodanig geregeld, dat de vleeschwaren, die in den winkel ver kocht zullen mogen worden, eenerzijds aanzienlijk in kwaliteit zijn verbeterd en anderzijds veel goedkooper zijn geworden dan zij tot nu toe waren. De gemachtigde voor de prijzen vestigt er de aandacht op, dat in de Staatscourant een beschikking is gepubliceerd, waarin de prijzen voor de vleeschwaren die nog verbruikt mogen worden zijn bepaald. Dit zijn: Leverkaas, zure zult, corned beaf, gebra den gehakt, leverpastei in flacons en rook- vleesch. Bovendien zijn de prijzen vastge steld voor 9 worstsoorten en voor de sïachtafvallen, zooals kop, tong en de or ganen van het geslachte dier, die in den slagerswinkel mogen worden verkocht. Landdag te Lissabon bijeen De Engelsche berichtendienst bevestigt in een extrabericht van Reuter uit Lon den, dat Nederlandsche en Australische strijdkrachten Portugeesch-Timor zijn binnengedrongen. In politieke kringen te Berlin wees' men gisteravond vooral op den grooten ernst, waarmede het bericht van de be zetting van Portugeesch-Timor door En gelsche resp. Australische troepen ook in Lissabon is opgenomen. Men noemt het vanzelfsprekend, dat Berlijn daartegenover niet eerder positie kan kiezen alvorens Lisabon zich zelf daarover heeft uitge sproken In verband met de bezetting van Portugeesch-Timor sprak men in de Wil- helmstrasse de overtuiging uit, dat het vermoedelijk ook andere Iberische staten, naar wier gunst men binnenkort in Rio zal dingen, zou interesseeren, op welke wijze van Britsche zijde roet Iberische ge bieden wordt omgegaan. Zooals verder de bladen te Lissabon melden, heeft de regeering den Land dag tegen Vrijdagmiddag 17 uur bij eengeroepen, om een belangrijke re- geeringsverklaring te aanhooren over de bezetting der Portugeesche bezit ting Timor door Australische troepen. PORTUGAL VERSTERKT DEFENSIE. Een nieuw speciaal crediet ten be drage van 3.400.000 escudes is. naar de Portugeesche Staatscourant meldt, ter ebschikking gesteld van het ministerio van Oorlog voor verdedigingsdoelein den. Het zal gebruikt worden voor uit breiding van de bewapeningsindustrie. In een „Beroep op Discipline" getiteld artikel schrijft de te Lissabon verschij nende „Dario da Manha", dat het voor het behoud van do rust noodzakelijk is, te midden van de vele in omloop zijnde ge ruchten koelbloedig te blijven. Daartoe geeft niet alleen de volstrekte overtuiging der Portugeezen ten aanzien van hun middelen van hun internationale prestige. De plicht der Portugeezen op dit oogen- blik is de eenheid der natie in hoogste mate te verstevigen en geen oogenblik ge hoor te schenken aan onruststichtende agenten, die met alle middelen trachten in Portugal een toestand te doen ontstaan, die „zenuwen-oorlog" genoemd kan worden. De stemming In Portugal Naar uit een officieele mededeeling der kanselar:j van den minister-president van Portugal blijkt, heeft de ministerraad zich Woensdag bezig gehouden met „gebeurtenissen welke", zooals in de mededeeling gezegd wordt, „zich in de kolonie Timor hebben afgespeeld". De ministerraad is in afwachting, zoo wordt ver der n de mededeeling verklaard, van nadere bijzonderheden, ten einde het land te kunnen inlichten over den toestand en over het standount van de regeering. Deze officieele mededeeling is door de Portugeesche bladen zonder redactioneel commehtaar gepubliceerd. De beweerde bezetting van de Portugeesche bezitting Macao in het Verre Oos ten door de Japanners, waarvan Woensdag uit, Londen en ook uit New-York melding gemaakt werd, is gebleken volkomen gefantaseerd te zijn. Wat de Britten hiennëde voor hadden, is inmiddels opgehelderd door den overval op de Portu geesche bezitting Timor door Australische troepen. Kennelijk was het de bedoeling, een voorwendsel te vinden voor de inbezit neming van Portugeesche bezittingen. De Portugeezen hebben dit spel doorzien en zijn den Engelschen voor geweest, door de mededeeling, dat de Japansche aan val op Macao in de redactie-bureaux van een courant te Londen is uitgevonden en dat de goede betrekkingen jegens Japan geen aanleiding bieden dit land er van te verdenken, Portugeesch rechtsgebied te willen rooven. Het gerucht van den overal der Australiërs op Timor heeft zich te Lissabon als een loopend vuurtje verspreid en een. zeer diepen indruk gercaakt. Het eiland reeds voor de hellt' bezet Gisteravond te 22 uur zijn Japansche strijdkrachten, energiek gesteund door het Japansche geschut te Kauloen, op drie plaatsen in het Noordoosten en het Westen van Hongkong aan land gegaan. Twee-en-een-half uur later hadden zij de 500 meter hooge Jardines Hill in het binnenland bezet. De tegenstand werd snel ge broken, strategische punten werden bezet. Vijandelijk geschut werd tot zwijgen gebracht en vrijwel de helft van het eiland is thans in de macht der Japannere. Op sommige plaatsen duurt de tegenstand voort. De Engelschen worden hevig bestookt door geschut en vliegtuigen. Volgens een bericht uit Amoy is de gouverneur van Hongkong, Young, met onbekende bestemming gevlucht met het oog op den aanstaanden val van Hong kong. De Engelsche soldaten en de Chineesche bevolking, aldus wordt gezegd, zijn daarover zeer verontwaardigd. De Japanners rukken op Naar de afdeeling leger van het keizer lijk hoofdkwartier heeft medegedeeld, heb ben de met de marine samenwerkende Ja pansche strijdkrachten in alle operatiege bieden belangrijke versterkingen ontvan gen. Verder wordt medegedeeld, dat de operaties een bevredigend verloop heb ben. De vijandelijke tegenstand is overal gebroken. De intensieve aanval op Hong kong duurt voort. Op de Philipynen werd nieuwe ter reinwinst verkregen. De strijd aan de V?estkusten in de richting van Vigan aan de Noord-Westkust van Luzon ontwikkelt zich eveneens op bevredigende wijze. Op Malakka rukken de aldaar gelande Japansche strijdkrachten snel op. Na de in neming van het vliegveld Victoria beheer- schen deze thans voliedig het gebied rond om Kra aan den Zuidpunt van Burma. De bij Singora en Kota Baroe gelande troepen hebben de Britsche grensversterkingen vernield en Britsche gemechaniseerde strijdkrachten vernietigd. De luchtmacht heeft verder vilegvelden in Burma en op Malakka aangevallen. Na de bezetting van Goeam, de landing op Britsch Borneo en de uitschakeling van <l?n Britschen invloed in China. Jcan dus op alle fronten een voortdurende vooruit gang worden geconstateerd. De jongste berichten uit Singapore geven thans een duidelijker beeld van den strijd op Noord-Malakka. Volgens deze berichten rukken de Japansche strijdkrachten, die uit Thailand zijn gekomen, langs de rivier Moeda op, die de Zuidelijke grens van den staat Kadah vormt en uitmondt in den In- dischen Oceaan tegenover de belang rijke haven en vesting Penang. De En gelschen melden, dat de Japansche voorhoede nog slechts ongeveer 15 ki lometer van de monding der rivier verwijderd is. Penang, dat in den afge- loopen tijd krachtig vercterkt is, is na Singapore het belangrijkste bastion van Engeland in de Maleische staten. In het Britsche communiqué uit Singa pore van Dondèrdagmorgen wordt medege deeld, dat de Britsche troepen in Zuid-Ke- dan en in de provincie Wellesley zich „met succes van den vijand hebben losgemaakt" en thans ten Zuiden van Singei Krian zich „opnieuw georganiseerd" hebben. ZAL ENGELAND MALAKKA OPGEVEN? De berichten, die van Malakka wor den ontvangen, zijn zeer ongunstig, zoo meldt het Spaansche blad Ya uit Londen. De Japanners hebben het schiereiland in twee stukken verdeeld en den Indische Oceaan bereikt, een gebeurtenis, welke voor het eerst in de geschiedenis kan worden opgetee- kend. Men verwacht te Londen het schier eiland te moeten opgeven, doch men gelooft* dat Singapore zich kan verde digen tegen de aanstormende Japan ners, want deze stad is naast Gibraltar de sterkste vesting ter wereld. De militaire correspondenten van de Exchange Telegraph melden uit Singapore: De Japanners op Britsch Malakka, die van uit Thailand rijkelijk van het noodige worden voorzien, pogen thans de rivier Moeda over te trekken en door te dringen in de aan den Zuidelijken oever der rivier gelegen verdedigingslinies. Zou het den Japanners gelukken in sterke mate troe pen over de Noeda te zetten, 'dan moet re kening worden gehouden met eeri verdere terugtocht van de Britsche troepen. Intus- schen houdt niet alleen de sterke Japansche druk op Penang aan, doch de slag breidt zich met steeds heviger wordende inten siviteit over geheel Noord-Malakka uit. DE STRIJD OP^pE PHILIPPIJNEN. Het hoofdkwartier heeft bekend gemaakt, dat de Japansche troepen, die op het Zui delijk deel van het hoofdeiland der Philip- pijnen, Luzon, zijn geland, het geheele ge bied ten Noord-Westen van Legaspi heb ben veroverd en den terugtrekkenden vijand achtervolgen. De Japansche luchtmacht heeft tevens voortdurend aanvallen gedaan op vijande- .yke vliegvelden in de omgeving van Ma- nillaf. De vijandelijke hoofdmacht is reeds vernietigd, zoodat de Japanners, slechts op geringen tegenstand stuiten. DE ONDERGANG VAN DE CORREGIDOR. Naar aanleiding van den reeds gemelden ondergang van de Corregidor meldt de Britsche berichtendienst uit Manilla óog, dat de Corregidor een schip met vluchte lingen was. In het Britsche bericht wordt er voorts nog op gewezen, dat de Corregidor in den s'ag bij Skagerak in den wereldoor- Jog van 19141918 werd gebruikt a& vlieg, tuigmoederschip onder den naam „Enga- dine". Berichten van Manilla melden, dat de gezagvoerder van het op een mijn geloopen Philippijnsche veerschip Corregidor ver antwoordelijk is voor den ondergang van het schip, aangezien hij geen acht heeft geslagen op de waarschuwing, dat hij het schip wateren in stuurde, waar mynen ge legd waren. De kapitein is met het schip ondergegaan. VERDERE BESCHIETING VAN HONGKONG. Japansche bommenwerpers en artillerie hebben de beschieting van militaire doe len in Hongkong heden gedurende den ge- heelen dag voortgezet, nadat de Britsche. autoriteiten Woensdag het tweede Japan- schp voorstel om de Britsche kolonie over te geven teneinde nutteloos bloedvergieten te voorkomen, hadden afgewezen. De petroleum werken van Taikoe werden in brand gestoken. Japansche vliegtuigen hebben herhaal delijk in scheervlucht militaire doelen bin nen de stad gebombardeerd. WEDEROM JAPANSCH ULTIMATUM AAN HONGKONG. De gouverneur generaal van Hongkong heeft opnieuw een eisch tot overgave, waarin de aandacht der Engelschen geves tigd werd op het lot van een millioen Chi neesche burgers, van de hand gewezen. Van Japansche zijde zal geen eisch tot overgave meer gesteld worden. Mussolini dankt de Italfaansctie vrouwen STRIJDEN MET ONDELBARE VIJANDSCHAP. Ter gelegenheid van den zesden verjaar dag van den dag van het vGeloof" (in het Italiaansch Fede), toen alle Italiaansche vrouwen hun gouden trouwring aan den staat aanboden ter versterking van den economischen weerstand des lands tegen de sancties, heeft de Duce in het Palazzo Venezia een commissie ontvangen van de centrale der vrouwelijke fasces benevens een delegatie der vrijwillige verpleegsters bij het Roode Kruis en fascistische bezoak- sters, die belast zijij met de verleening van moreelen en materieelen bijstand aan be- hoeftiTe gezinnen. In zijn toespraak herinnerde de Duce aan den dag van het „Gelóóf" zeggende, dat dit een unieke dag was, dien men zich niet kan herinneren zonder diepe ontroening. Alle vrouwen van Italië van de koningin af tot de laagste boerin toe waren dien dag vereenigd, een dag, die in tweevoudig opzicht een dag des geloofs was. Spr'. loof de levendig het werk der vrijwillige ver pleegsters van het Roode Kruis, der fas cistische vrouwen, der bezoeksters en van alle Italiaansche vrouwen, en na er op gewezen te hebben, dat de weerstand van het binnenlandsche front ook bepaald wordt door het werk der vrouwen, door haar hardnekkigheid en gevoeligheid, zei- de de Duce. dat de huidige oorlog hard en langdurig is, door het Italiaansche volk gedragen met een prachtige discipline. Burgers en vooral de soldaten moeten groote offers brengen. Tegenover den vijand moet men een ondelgbare vijand schap koesteren, want men kan niet strij den, wanneer men den vijand, dien men tegenover zich heeft, niet haat. In tijden van oorlog blijken eenige beginselen van een moraal, die in normale tijden diep geëerbiedigd moet worden, overbodig en soms schadelijk. Ten slotte gaf de Duce namens het ge heele Italiaansche volk uitdrukking aan zijn dankbaarheid voor alles, wat de Ita liaansche vrouwen hebben gedaan, doen en zullen doen. HET ITALIAANSCHE WEERMACHTSBERICHT. Het 564ie oommunique van bet Italiaan- sóhe hooflakwartier' luidde gisteren: „Vijandelijke infanterie en pantserwa gens hebben vruchtelooze aanvallen ge daan op de vesting Bardia. Aan het front van Solloem levendige bedrijvigheid der artillerie. Italiaansche en Duitsche pant- serafdeelingen hebben krachtige vijande lijke pantserafdeelingen, die tegen onze stellingen in de zone van Ain el Gazala wilden oprukken, tot staan gebracht. De tachementen van de divisie Brescia heb ben zich bijzonder onderscheiden bij he vige» tegenaanvallen. Pogingen van vijan delijke gemotoriseerde groepen, onze stel lingen binnen te dringen, werden ver ijdeld. Gemotoriseerds voertuigen werden buitgemaakt, de bemanning gevangen ge nomen. Onze l-uchtstrydkraohten hebben ook gisteren concentraties van troepen en oorlc-rmateriaal gebombardeerd Bij el Ajgh a is een Hurricane, die getroffen was, gevallen en vernield. Bij vijandelijke luchtaanvallen op dorpen in den Dzjebel vielen er eenige slachtoffers onder de in- heemsche bevolking. In eten avond van 16 December zijn eenige bommen geworpen op Tarente, zonder dat dit gevolgen had. Een onzer d<uikboofcen, die ook 22 gevan gen genomen Engelsche officieren aan •boord haxi, is niet op haar basis terugge keerd".. SIGARETTEN. Sinds langen fcyd heb ik niet zooveel voldoening gehad van dit mijn lijfblad als gisteren, toen ik het na het lezen met een zucht van voldoening ter zijde legde. Ik las daar, dat het rook vraag stuk is opgelost, indien wij slechts de beschikking hebben over een tuintje. Nu heb ik kortgeleden van een zeer deskundigen heer een lezing gehoord over alles en nog wat, waarmede men, zijn tuintje kan 'beplanten. Hij noem de elf soorten rozen, twaalf klimplan ten, besprak dertien wijzen van tuin- indeeling en wist de overgebleven plek jes nog dienstbaar te maken voor ge wassen als sla, radijs en worteltjes. Maar van tabak hoorde ik niets en als eenige man daar in een wereld van vrouwen waagde ik h.t niet mijn stem te verheffen ten gunste van dit. gewas, En nu lees ilk gasteren in mijn eigen lijfblad in eens van een meneer, die tabakszaden aan biedt. Wat rookt U? Virginia, Camel of Egyptisch? Vijfdui zend zaden voor 75 cent Wat pruimt U? Kentucky? Koopt onze zaden. Beplant Uw tuintje. Groeit overal. Zonder en met zon. En ik prijs my nu gelukkig dat myn achtertuintje nog braak ligt. Ik heb ook zaden bestelt en de grond is om gespit. Ik jieb gevraagd om Lucky Strike, Fifty fifty, Caimel, Monte Carlo en Smiles. Van ieder duizend pakjes natuurlijk. Liefst direct met verpak king opgroeiend. Zoodat ik niet behoef te oogsten, drogen, kerven en rollen. De „Smiles" 'heb ik speciaal besteld om toch nog te kunnen lachen als het eens niet lukt in myn tuintje. DE STRIJD AAN HET OOSTELIJK FRONT Het DNB. verneemt in aanvulling op het weermachtsbericht: Het weermachtsbericht van gisteren laat de actie van de Duitsche luchtmacht voor al naar voren komen. In den Zuidelijken sector van het Oostelijk front is de Duitsche luchtmacht in de gevesten tusschenbelde gekomen. Versterkingswerken, munitie opslagplaatsen, troepenconcentraties, bat- teryen en kustbatterijen kregen bomtref- fers en vliegvelden werden vernield. Twaalf batterijen werden buiten gevecht gesteld. Opk scheepsdoelen in de haven van Sebas- topol werden gebombardéerd. In den centralen secretor van het Ooste lijk front vormden colonnes vrachtauto's, stellingen van artillerie en luchtafweerge schut en pantserconcentraties der bolsje wisten het doel voor Duitsche bommen. Daarbij werden onder meer 13 pantserwa gens en 200 auto's vernietigd. Bovendien werden den bolsjewisten zware bloedige verliezen toegebracht. Aan den Moermanskspoorweg werden twee stations Vernield. Aan het Finsche front leed de vijand bij aanvallen op een vliegveld zware verliezen. In de wateren van Cyrenaica hebben Duitsche gevechtsvliegtuigen, zooals reeds in het weermachtsbericht is medegedeeld, twee treffers van luehttorpedo's op een zwaren kruiser geplaatst. Engeland heeft in December reeds vier kruisers verloren. Daar het tevoren acht kruisers had verlo ren, is het verlies thans tot 13 kruisers ge stegen. HET FINSCHE LEGERBERICHT In het Finsche weermachtsbericht van 18 December wordt o.m. getrield: Karelische landengte: De Fin sche artillerie en granaatwerpers hebben vijandelijke doelen met succes onder vuur genomen. Verscheidene vijandelijke kanon nen en bunkers werden vernield, machine geweren en snelvuurgeweren werden tot zwijgen gebracht en bewegingen van den vijand verstoord. Front van de Swir: Pogingen van den vijand om met vrij geringe strijdkrach ten over de Swir te trekken, werden afge slagen. De eigen artillerie heeft vijande-* lijke groepeeringen en bunkers vernietigd en verscheidene batterijen van den tegen stander tot zwijgen gebracht. Oostelijk front: Aanvalspogingen, die de vijand in alle sectoren heeft onder nomen, zijn afgeslagen. Luchtstrijdkrachten: De Finsche luchtstrijdkrachten hebben by twee aan vallen de Moermansklijn ten Zuiden van Sorokka in de streek van het station Kar ma (Kotshkorna) met bommen bestookt, waarbij met zware bommen treffers wer den geplaatst. Voorts zijn een gewone trein en een trein met materiaal gebombar deerd. Ti,idens een luchtgevecht in de streek van Seiskari in de Finsche Golf is een door vijandelijke jagers vergezelde vliegboot neergeschoten. Een tweede luchtgevecht is geleverd ten Noorden van Maaselkae in de nabijheid van de Moermansklijn tegen moderne jachttqestellen, waarvan er vijf werden neergeschoten, zonder dat eigen verliezen ontstonden. BOLSJEWISTISCHE TROLPEN- BEWEGINGEN LANGS MANTSJOE- RIJSCHE GRENS) De Associated Press meldt uit Tsjoeng- king, dat de Sovjettroepen langs de grens van Mantsjoekwo uitgebreide bewegingen uitvoeren. MET DUITSCHLAND VOOR EEN VRIJ NEDERLAND

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1941 | | pagina 1