De geheimzinnige vijand
WOENSDAG 10 DECEMBER 1941
DE LEIDSCHE COURANT
PAG. 2
Hoofdredacteur; I*h. Wllmer. Lelden.
Red. Buitenland: Mr. H. GeUe. Lelden.
Rei Stad en Sport: Ma Zonderop. Lelden.
Rei Omgeving: L. Rooien, welden.
Red. Letteren en Kunst: Fr. Schneiders. Lelden.
WEERBERICHT
ZONS OP- en ONDERGANG.
Zon onder 5.27 uur Woensdagavond.
Zon op 9.39 uur Donderdagochtend.
Tusschen deze tijden moet worden ver
duisterd.
MAANSTANDEN.
10 December: De maan komt Woensdag
avond om 12.22 uur op en gaat Donderdag
middag om 1.55 uur onder.
(Laatste kwartier).
12 December: De maan komt Vrijdag
nacht om 1.32 uur op en gaat Vrijdagmid
dag om 2.22 uur onder.
13 December: Dc maan kofnt Zaterdag
nacht om 2.47 uur o0 en gaat Zaterdagmid
dag om 2,48 uur onder.
14 December: De maan komt Zondagnacht
om 4.04 uur op en gaat Zondagmiddag om
3.17 uur onder.
15 December: De maan komt Maandag-
dagmorgen om 5.23 uur op gaat Maandag
middag om 3.47 uur onder.
DOOR STRIJD GEHARD.
Zooals knoestige eiken, die reeds vele
stormen doorstonden, niet neer te beuken
zijn, zoo zijn het de geharde strijders die
steeds weer de overwinning behalen.
Jarenlang strijden voor een ideaal, vele
ontberingen doorstaan, het is de beste
methode om een gehard strijder te worden.
Het is juist daarom dat de Nederlandsche
nationaal-socialisten na een strijd van 10
jaren, den moed hadden gehoor te geven
aan den oproep, om schouder aan schou
der met de Duitsche soldaten op te trekken
tegen het bolsjewisme.
Zij waren hct,\ die de vele aanvallen in
den loop der jaren glansrijk doorstonden.
Zij waren door geen enkele terreurmaatre
gel, noch door lichamelijke dreiging neer
te beuken. Zij zijn geworden als die knoes
tige eiken. Zij zullen cok in het Oosten
alle stormen weerstaan en als overwin
naars terugkeeren in het vaderland, dat zij
dan een gelukkige toekomst verzekerd heb
ben. n
Dezer dagen vieren de Nederlandsche na
tionaal-socialisten het 10-jarig bestaan der
N.S.B. Vele strijders uit de eerste jaren
zullen deze herdenking niet kunnen bij
wonen, want juist zij, de geharde strijders,
doen hun plicht in de barre vlakten van
het onmetelijke Rusland.
Landgenooten. als gij straks in uw cou
ranten en via de radio kennis neemt van
wat Mussert en zijn medestrijders u te zeg
gen hebben, bedenkt dan dat u op weg is
om te parasiteeren op wat die Nederland
sche nationaal-socialisten voor ons land en
volk deden ,en doen.
Schaart u aan de zijde van deze strij
ders, blijft niet afwachten op de dingen die
komen zullen. Helpt mede den vijand te
verslaan, daar waar over de toekomst van
het nieuwe Europa wordt beslist. Strijdt
mede in het Oosten. Het is uw plicht te
vechten voor ons land en volk. Meldt u
aan bij het vrijwilligerslegioen „Neder
land", Koninginnegracht 22, 's-Graven-
hage.
DISTRIBUTIE VAN LEVENSMIDDELEN
AAN ZELFVERZORGERS.
Naar men ons van bevoegde zijde mede
deelt, is binnenkort een afzonderlijke' re
geling te verwachten betreffende de diis-
triibutie van- levensmiddelen aan z.g. zelf-
verzorgersdit zijn personen, die voed-
dingsmiddelen telen en daarmede o.m.
zich voor eigen gebruik voorzien.
In verband met bedoelde regeling wordt
reeds bij de uitreiking van de nieuwe dis
tributiebescheiden, gedurende het tijdvak
van 10 tot en met 24 December a.s,, het
volgende ten aanzien van de hiep bedoel
de 'groep van personen in acht genomen:
Aan hen, die zichzelf van brood en*
van vleesoh voorzien, zullen op nader
door de plaatselijke distributiediensten
bekend te maken dagen, in plaats van
de betreffende distributiekaarten voor
brood en vleesch, zegels worden ver
strekt, als 'bewijs van inhbuding van
de bonnen. Vóór elke periode van
vier wekenn, waarover bonnen wor
den ingehouden, wordt per per
soon een z>egel verstrekt De zegels,
welke voorzien worden van het num
mer der distributiestamkaart, van het
betrokken gezinshoofd, dienen zoo
sipoedig mogelijk te worden ingeleverd
bij den plaatsel ijken bureauhouder van
den provincialen voedseloommissaris.
Het achterwege laten hiervan heeft
uitsluiting van >de zelfsverzorgersrege-
ling tengevolge.
Indien de zelfverzorging in het jaar
1941 is begonnen, dient aan den plaat-
selijken distriibutiedienst te worden
Wanneer zal den kweeker
recht worden gedaan
Het kan niet ontkend worden, dat dege
nen, die zich met onderzoekingen bezig
houden, ongeacht op ,welk terrein, niet
steeds de moreele waardeering ontvangen
die. zij verdienen en nog minder de finan-
cieele resultaten, waarop zij krachtens hun
prestaties recht hebben. Natuurlijk hebben
wij hierbij het oog op serieuze onderzoe
kers, op menschen die bezield zijn met de
gedachte, producten en artikelen te verbe
teren of uit te vinden, om daarmee de ge-
heele volksgemeenschap te dienen. Er zijn
ettelijke gevallen aan te wijzen van men
schen, die zulks gelukt is, terwijl zij maat
schappelijk zelf tengevolge hunner experi
menten bijna of geheel in armoede hun
dagen moesten slijten. Onderzoekers zijn
dikwijls menschen die zoo opgaan in idea
len, dat ze onvoldoende koopman zijn om
het resultaat van hun arbeid zoodanig
„aan den man" te brefagen, dat ze er zelf
een betere maatschappelijke positie door
deelachtig worden. Uitzonderingen beves
tigen natuurlijk ook hier den regel.
Op kweekersgebied, ons bepalende bij
dit terrein, is het niet anders. Een sterk
voorbeeld daarvan is ongetwijfeld de pio
nier der aardappelkweekers, wijlen de
heer G. Veenhuizen te- Sappenneer. Meer
dere nieuwe rassen met uitnemende kwa
liteiten heeft hij aan het Nederlandsche
aardappelsortiment toegevoegd. Inzonder
heid moge hierbij worden gedacht aan de
alombekende „eigenheimer". In de eerste
Slaats heeft daarvan de Nederlandsche
oer geprofiteerd in den vorm van hoogere
opbrengsten per H.A. en dus van meer fi
nancieel gewin. In de tweede plaats is de
verrichte pioniersarbeid het Nederlandsche
volk ten goede gekomen. Vooral in tijds
omstandigheden üls de huidige voelt ons
volk wat het zeggen wil, dat de Nederland
sche boeren in ruime mate kwaliteitsaard
appelen verbouwen.
Nu deed zich, om even bij den heer Veen-
huizen te blijven, het feit voor, dat, zoo
dra deze met den verkoop van een nieuw
aardappelras begon, ieder de gelegenheid
had dit te vermeerderen en het aan als
pootgoed in den handel te brengen. Daar
door was het mogelijk uitbreiding aan den
aanplant van het nieuwe ras te geven zon
der dat de kweeker eenige vergoeding ont
ving voor zijn qrbeid van meerdere jaren.
Het gevolg is dan ook geweest, dat de
heer Veenhuizen met moeite zijn kwee-
kerswerk, waaraan hij zijn liefde verpand
had, kon voortzetten, laat staan dat hij een
belooning ontving in overeenstemming met
de waarde van zijn prestaties.
Hetzelfde geldt in meerdere of mindere
mate van andere kweekers van land- en
tuinbouwgewassen. Het is niet de geldelijke
belooning doch de liefde voor den arbeid,
die hen steeds weer tot nieuwe scheppende
werkzaamheid heeft gebracht en nog
brengt. Met dat al plukt de buitenstaander
voor een belangrijk deel de vruchten van
jaren kweekersarbeid. Dat met het kwee
ken van een nieuw ras jaren gemoeid zijn
heeft de bezoeker van den jongsten jaar
beurs in den betreffenden stand in de
Beatrixhal nog eens duidelijk gedemon
streerd gezien. En dan denke men aan de
vele teleurstellingen, die zich bij dit werk
kunnen voordoen.
Niet iedere liefhebber met aanleg mi
kennis van de materie is echter, afgezien
van de onbillijkheid die jegens de kwee
kers tot nog toe is bestendigd, financieel
bij machte zich aan dit mooie werk ten
algemenen nutte te geven. De situatie is
dan ook langzamerhand zoo geworden dat
kweekersarbeid voor een groot deel alleen
nog wordt verrricht door financieel krach
tige liefhebbers en door personen in dienst
van groote maatschappijen, waar een di
recte winst niet op den voorgrond staat.
Van kweekerszijde is in den loop der ja
ren meermalen aangedrongen op over-
hèidsingrijpen, terwijl door de* bemoeiing
van den Nederiandschen Algemeenen Keu
ringsdienst (N.A.K.) te Wageningen gedu
rende den allerlaatsten tijd eenie verbete
ring is gekomen doordat uit een door dit
instituut in het leven geroepen fonds kwee
kers bepaaldevergoedingen kunnen krij
gen.
Een afdoende oplossing is dit nog geens
zins.
Noodig is dat de rechtspositie van den
kweeker volledig wordt geregeld.
Verheugend «js het daarom, dat er
hard gewerkt wordt aan de tot stand-
koming van een besluit, waarin een en
ander ter bescherming van de rechten
van den kweeker geregeld wordt, op
dat degeneh die zich daartoe geroepen
gevoelen en de kennis bezitten, hun
krachten kunnen geven in dienst van
den landbouw en daardoor in dienst van
hun volk.
opgegeven, wanneer zulks is geschied.
Bij het afhalen der distributiebeschei
den en zegels moeten de distributie-
stamkaarten van den zelfverzorger,
zijn gezin, de inwonende familieleden
en van het inwonend personeel worden
overgelegd.
DE NIEUWE
RADIO-LUISTERVERGUNNINGEN.
Bij het staatsbedrijf der P.T.T. waren
op 1 October j.l. 1.164.059 radio-ontvang
toestellen aangegeven. De daarvoor uitge
reikte luistervergunningen moeten voor het
jaar -1942 worden ingewisseld. Met het oog
op het groote aantal is daarvoor een lange
termijn gesteld, n.l. van 10 December 1941
tot 12 Maart 1942.
Wie voor 1941 het geheele bedrag al dan
niet in termijnen, heeft betaald via postre
kening 400200 van het staatsbedrijf fier
P.T.T. ontvangt zijn luistervergunning
voor 1942 over de post thuis en kan vol
gend jaar weer over deze postrekening
voldoen aan zijn luisterverplichtingen.
Wie radiozegels heeft geplakt (ook al
stortte hij gedeeltelijk op de postrekening)
moet zich tusschen 10 Dec. 1941 en 11 Maart
1942 naar een postinrichting (geen post
agentschap) begeven om zijn oude vergun
ning met radiozegels (en eventueel de an
dere betalingsbewijzen) in te leveren en
een nieuwe vergunning in ontvangst te
nemen. Om te weteri op welken dag men
zijn luistervergunning moet inruilen, raad
plege men de desbetreffende aankondiging
in de wachtkamers van de postkantoren en
de advertentie in deze courant. Dit alles
geldt niet voor aangeslotenen op een ra
dio-distributie-centrale.
Houders van de z.g. groene luisterver
gunning, dat zijn zij, die vrijgesteld zijn
van de verplichting tot het betalen van de
luisterbijdrage voor een ontvangtoestel,
moeten niet in December, zooals op de
groene kaart vermeld staat, maar eerst in
Januari op een postinrichting een formu
lier gaan halen om in te vullen. Wie tot
nog toe geen vrijstelling had, maar meent
'daarvoor in 1942 in aanmerking te komen,
moet beginnen te betalen, maar kan even
eens een formulier invullen.
Aan de aangeslotenen op een radiocen
trale, die over 1941 of de laatste periode
van het jaar 1941 zijn vrijgesteld, wordt
bij de aanbieding van de eerste abonne-
mentgkwitantie voor 1942 een aanvraag
formulier voor vrijstelling ter hand ge
steld. Zij moeten dus geen formulier aan
een postinrichting gaan halen.
De inwisseling der luistervergunningen
dwingt tot aanvulling van een eventueelen
achterstand in de betaling der luisterbij
drage. Bovendien is een speciale controle
dienst luistervergunning in werking ge
steld, die tot nog toe veelal met het geven
van een waarschuwing heeft voldaan, maar
geleidelijk tot het "treffen van krachtiger
maatregelen overgaat. Op overtreding van
de desbetreffende bepalingen staat een
'straf van zes maanden hechtenis of van een
geldboete van 1000 maximaal.
Inlichtingen verschaffen van 10 Decem
ber af de postinrichtingen.
EXTRA HEFFING OP MOUSSEERENDEN
WIJN.
In die gisteren verschenen, Staatscourant
is opgenomen een besluit van den secre
taris-generaal van financiën, betreffende
heffing van een bijzondere belasting op
wijn.
Hierbij wordt bepaald, dat zoowel van
iriigevoerd'en als van hier te lande ver
vaardigden mousseerenden druiven wijn
en mousseerende vruchtenwijn, beide soor
ten op flesschen een bijzondere wijnbelas
ting wordt geheven.
Onder mousseerenden druiveniwijn wor
den verstaan alle, geheel of gedeeltelijk,
uit druiven bereide wijnen, welke per li
ter meer alcohol dan 10 gram bevatten en
waaruit koolzuur bij het ontsluiten van
de verpakking bruisend ontsnapt. Onder
mousseerendien vruchtenwijn worden ver
staan alle uit andere vruchten dan drui
ven bereide wijnen, welke aan de in den
vorigen zin genoemde voorwaarden vol
doen. -
De belasting bedraagt per:
mouss. mouss.
druivenwijn vruchtenwijn
1/4 flesch (inh. ongev.
0.200 liter) f 0.60 0.30
1/2 fiesch (inih. ongev.
0.375 liter- 1.12K 0.55
1/1 flesCh (iwh. ongev.
0.750 liter) 2.25 1.12X
1 literfl. (inh. ongev.
1 liter) /3.— 1.50
-Voor grootere flesschen wordt de belas
ting berekend in evenredigheid van het
voor een literflesch verschuldigde bedrag.
VASTE PRIJZEN VOOR PERSFOTO'S
EN -TEEK^'NGEN.
De Staatscourant van 9 dezer bevat een
beschikking van den secretaris-igeneraal
van handel, nijverheid en scheepvaart in
zake de vaststelling van de prijzen van
persfoto's en persteekeningen.
Krachtens deze beschikking worden
rninimum-, tevens maximumprijzen vast
gesteld voorliet recht van publicatie van
foto's en teekeningen voor de verschillen
de bladen volgens een bepaalde schaal
voorkomende in artikel 2 der beschikking.
Voor nadere bijzonderheden zij verwe
zen naar de desbetreffende Staatscourant.
MOTORRIJWIELEN EN AUTO'S.
Daar blijkbaar misverstand bestaat be
treffende het plaatsen van advertenties,
waarin motorrijwielen of auto's te koop
worden gevraagd dan wel aangeboden, en
wel in verband met het besluit standplaats
motorrijtuigen 1941 I, wordt er hiermede
aan herinnerd, dat genoemd besluit in art.
1 bepaalt, dat onder motorrijtuigen slechts
worden verstaan: „vrachtauto's met een
laadvermogen van één ton of meer, auto
bussen in den zin van artikel 1 der wet
autovervoer personen (Staatsblad no. 527),
alsmede tractoren met uitzondering van
landbouwtractoren".
ACCORDEONMUZIEK VOOR
MOCROFOON.
Oproep van den omroep.
Zooals reeds eerder gemeld, heeft de Ne
derlandsche Omroep het initiatief genomeh
om, na de harmoniecorpsen, ook de accor-
deonvereenigingen voor de microfoon te
^brengen, waartoe zij hoopt mede te wer
ken, dat ook deze uiting van volkskunst
grootere belangstelling zal mogen genie
ten. Het zelf-musiceeren te bevorderen
acht de Nederlandsche Omroep een onder
deel van zijn cultureële taak.
Te dien einde wordt accordeonvereeni-
gingen, die voor de microfoon wenschen
op te treden, verzocht zich schriftelijk te
willen melden bij den rijksradio-omroep
„De Nederlandsche Omroep",0Postbus 2 te
Hilversum. Tevens dienen zij dan te ver
melden waar en op welken daturh repeti
ties van de vereeniging zullen worden ge
houden, opdat een beoordeelingscommissie
deze kan bijwonen, teneinde te bepalen of
de betreffende vereeniging voor optreden
in aanmerking komt. Op 21 December a.s.
zal de eerste accordeonvereeniging voor de
microfoon optreden.
GEMENGDE BERICHTEN
INVAL IN SPEELHOL TE ROTTERDAM.
ƒ27.000 in beslag genomen.
Nadat bij de Rótterdamsche politie be
kend was geworden, dat te Rotterdam
verschillende speelholen zouden zijn ge
vestigd, heeft een inspecteur van politie
een inval gedaan in een bekend speelhol
aan den Spoorsingel, waar ongeveer 25 be
zoekers werden aangetroffen. Een bedrag
van ƒ27.000 werd in beslag genomen. Uit
het onderzoek bleek, dat het plan was uit
gegaan van een Hagenaar, wien de grond
in Den Haag te warm onder de voeten
was geworden. Men beschikte in de stad
over nog vi^f andere adressen, waar ook
andere clubs domicilie hadden gekozen. Het
onderzoek wordt voortgezet. De leider met
zijn helpers zijn naar het hoofdbureau van
politie overgebracht.
TIENDUIZEND SIGARETTEN
GESTOLEN.
Uit een in het. Winsohoterddep liggend! "I
beurtsehiiip is in een der afgeloopen nach
ten een partij van 10.000 sigaretten en een
doos met 120 pakken gesuikerde cacaopoe
der ontvreemd.
OPLICHTER GEARRESTEERD.
Ongeveer een maand geleden maakte
een Haagsabe juffrouw kennis met den
44-jarigen K., die haar vertelde, schilders-
patroon te zijn. Voorts beweerde hij, dat
hij een aardig sommetje pp de bank en
een groote hypotheek op de boerderij
van zijn broeder, arts te Gouda, had uit
staan. De kennismaking werd voortgezet
en zij besloten met elkaar te trouwen.
Op een avond bij haar thuis komend
zeide K. een telegram te hebben ontvan
gen, dat het overlijden van een familie
lid meldde, in verband waarmee hij on
middellijk per auto naar Gouda moest.
Daar de bank gesloten was, vroeg hij zijn
aanstaande wat geld voor reis- en ver
blijfkosten.
Al eerder had zij hem eenige gouden
sieraden en wat geld toevertrouwd en ook
ditmaal koesterde zij geen argwaan, doch
toen zij sedertdien niets meer van hem
hoorde, besloot zij aangifte bij de politie
te doen.
Het door K. opgegeven adres in Den
Haag bleek gefingeerd te zijn.
Het toeval wilde echter dat een heer bij
de politie aangifte deed van een geval dat
hij niet vertrouwde. Het betrof een ken- -
nisje, dat in contact was geweest met
iemand, die haaf een trouwbelofte had
gedaan.
Zondagavond jl. toog een rechercheur
naar het adres van dit kennisje en daar
was toevallig de man in kwestie op bezoek.
Het was- de gezochte K., die juist bezig
was zijn verloving met het meisje te vie
ren.
K. had zijn arm in een doek gewikkeld
en had verteld, een ernstige verwonding
te hebben opgeloópen, waarbij hij boven
dien zijn tasch (met geld) was kwijt ge-
RADIO-PROGRAMMA
DONDERDAG 11 DECEMBER 1941.
HILVERSUM I, 415.5 M 7.15 Morgen-
gesprekken voor den boer 7.30 Gramo-
foonmuziek 7.45 Ochtendgymnastiek
7.55 Gramofoonmuziek 8.00 B.N.O.:
Nieuwsberichten 8.15 Gramofoonmuziek
8.35 Ochtendgymnastiek 8.45 Gramo
foonmuziek 9.15 Voor de huisvrouw
9.25 Gramofoonmuziek 11.00 Voor de
kleuters 11.20 Zang met pianobegelei
ding en gramofoonmuziek 12.00 John
Kristel en zijn orkest 12.40 Almanak
12.45 B.N.O.: Njeuws- en economische be
richten 13.00 Frans Wouters en zijn or
kest 13.40 Gramofoonmuziek 15.00
Frans van Cappelle en zijn musette-orkest
en solist 15.30 Voor de zieken 16.00
Godsdienstige lezing 16.20 Gramofoon
muziek 16.30 Salonorkest 17.15 B.N.O.:
Nieuws-, economische- eri beursberichten
17.30 Gramofoonmuziek 17.45 Vroo-
lijlc muzikaal programma 18.30 Sociale
zorg ook voor U, causerie 18.45 Gramo
foonmuziek 19.00 Actueel halfuur
19.30 Kamermuziek (gr.pl.) 20.00 Uit
treksel uit de rede van prof. dr. Goede-
waagen. (Vanaf 20.15 alleen voor de
radiocentrales die over een lijnverbinding
met de studio beschikken). 20.15 Con
certgebouworkest, toonkunstkoor en solist
21.00 Filmpraatje 21.15 Gramofoon
muziek 21.45 B.N.O.: Nieuwsberichten
22.00 B.N.O.: Engelsche uitzending: Na
tional features of the Netherlands, of Gra
mofoonmuziek 22.15 Gramofoonmuziek.
HILVERSUM n, 301.5 M 7.15 Gramo-.
foonmuziek 7.30—8.45 Zie Hilversum I
8.45 Gramofoonmuziek 10.00 Morgen
wijding 10.15 Viool met pianobegeleiding
10.40 Voor de plattelandsvrouw 11.00
Ensemble Joan Lancé 11.45 Gramofpon-
muziek 12.00 Amabilesextet 12.45
B.N.O.: Nieuws en economische berichten
13.05 Otto Hendriks en zijn orkest
13.45 Voordracht 14.00 Ensemble „De
Kwintslag" en gramofoonmuziek 15.00
Voor de vrouw 15.30 Pianovoordracht
16.00 Gerard Lebon 'en zijn orkest 16.45
Voor de jeugd 17.15 B.N.O.: Nieuws-,
economische- en beursberichten 17.30
Strijkkwintet 18.15 Sport en lichamelijke
opvoeding 18.30 Orgelconcert 19.00
B.N.O.: Wat Nederland schrijft 19.10
B.N.O.: Nieuwsberichten 19.20 Gramo
foonmuziek 19.45 Brandende kwesties,
causerie. (Vanaf 20.15 alleen voor de
radio-centrales die beschikken over een
lijnverbinding met de studio). 20.00 Gra
mofoonmuziek 20.15 De Ramblers
20.40 Gramofoonmuziek 21.00 Orgelspel
en zang met pianobegeleiding 21.43 B.
N. O.: Nieuwsberichten 22.00 B.N.O.:
Toelichtipg op het weermachtsbericht
22.10—22.15 Avondwijding.
GEM. RADIO DISTRIBUTIEBEDRIJF.
Ie Programma: 7.1520.15 Hilversum I
20.1524.00 Duitsch programma.
2e Programma: 7.1520.15 Hilversum vïï
20.1524.00 Programma uitsluitend voor
aangeslotenen bij Radio Distributie Cen
trales.
3e en 4e Programma: 7.0024.00 Duitsch
programma.
De liturgie der Kerk
DONDERDAG 11 December. Mis van.
den H. Damasus,- Paus en Belijder: Sacer-
dotes. Gloria. 2e gebed van. het octaaf vam
Maria's Onbevlekte Ontvangenis; 3e voor
den vrede. Credo. Prefatie als op Maandag.
Kleur: Wit.
In de kerken van de E.EJ.P. Franciscanen.
DONDERDAG. Mis van den Z. Hugoli-
nus, Kluizenaar: Os JustL 2e gebed van
den H. Damasus; 3e van het octaaf van
Maria's Onbevlekte Ontvangenis; 4e van
de vorige Zondag; 5è voor dien vrede.
UIT HET ADVENTSBREVEER:
Hoogt gij hemelen, en neem ter oore, gij
aarde, want de Heer heeft gesproken: Kin
deren heb Ik opgevoed en hoog verheven;
zij echter hebben Mij versmaad. Het rund
kent zijn eigenaar en de ezel de kribbe zijns
meesters; Israël echter heeft Mij niet ge
kend en mijn volk heeft het niet begre
pen.
(Deze plaats uit den profeet Isaias heeft
de os en de ezel in de kerstkribbe ge
bracht!)
Zie, de Heer, onze Beschermer zal ko
men, de Heilige van Israël, dragende op
zijn hoofd de koningskroon. Hij zal heer
schappij voeren van zee tot zee, en van den
stroom tot aan de grenzen van den aard-1
bol.
raakt. De aim bleek echter volkomen ge
zond.
K., die inderdaad reeds wegens huwe
lijksbedrog in de gevangenis bleek te heb
ben gezeten, werd gearresteerd en opgeslo
ten.
FEUILLETON
door
A. HRUSCHKA
Geautoriseerde vertaling.
(Nadruk verboden).
9)
V.
Acht dagen na Holzmann's overlijden
had de gerechtelijke overheid zich bezig te
houden met „iets nieuws", dat veel te den
ken gaf
Een herbergier, met name Johann Golzer,
wiens herberg achter de fabriek van Holz-
mann lag, kwam aangeven, dat hem, waar
schijnlijk in den nacht van 3 op 4 October,
een aanzienlijk bedrag ontstolen was.
Op den avond van 3 October had er in
zijn etablissement een bal plaats gehad, dat
zeer druk bezocht was geweest en tot den
morgen had geduurd.
Onder de aanwezigen bevond zich ook
een vriend van den waard, die Golzer geld
schuldig was en doör den herbergier, die
zelf de som noodig had om een schuld-
eischer te kunnen betalen, reeds dikwijls
was aangemaand, de zaak in orde te bren
gen.
Juist dien avond bracht de schuldenaar
het geld terug. Golzer gaf hem een kwitan
tie daarvoor. Daar het zoo druk was in
huis, wilde hy de som niet op' zak hou
den; uit zijn eigen kas vulde hij ze aan tot
het bedrag van de betaling, die hij zelf
wilde doen, waarna hij het geld naar zijn-
^slaapkamer bracht, welke boven was gele
gen. Daar legde hij de biljetten in een doos
onder een stapel lijfgoed in zijn kast, waar
hij reeds dikwijls voor korten' tijd vrij
aanzienlijke sommen had bewaard.
Hij was weduwnaar, bewoonde de kamer
alleen en had altijd den sleutel daarvan bij
zich. Een bejaarde meid. die reeds twintig
jaar bij hem in dienst was en voor wier eer
lijkheid hij instpnd, ruimde 's morgens de
kamer op en bracht hem dan den sleutel
terug.
Dien morgen zou men ten huize van Gol
zer het geld komen innen. Hij begaf zich
naar zijn kamer, om het te halen, maar
schrok niet weinig, toen hij de doos nog op
dezelfde plaats maar.... leeg vond!
Een uur later deed hij aangifte bij de po
litie. Hij verklaarde, dat hy slechts brave,
eerlijke menschen in huis had en voorts
ook niemand kende, die van den diefstal
kon worden verdacht. Hij had de twee laat
ste weken zijn huis niet verlaten en voor
een vreemde was het in dien tijd bepaald
onmogelijk geweest, zich toegang tot de
slapkamer te verschaffen.
Alleen op den avond van het bal had dat
misschien kunnen gebeuren, want toen had
hij het vrefeselijk druk en kon niet behoor
lijk op alles letten. Ook hadden verschei
dene personen, die in het zaaltje aanwezig
waren, gezien, dat hij het geld in ontvangst
nam en er mee naar boven ging. Maar toen
hij zich om vijf uur naar zijn kamer begaf,
om nog een paar uren te rusten, vond hij
de deur behoorlijk gesloten.
Op weg naar het politiebureau had hij
over alles nog eens goed nagedacht en zich
toen.den moord in de loods van Holzmann
herinnerd. Was de man, die op den armen
ingenieur had geschoten, misschien dezelf
de, die den diefstal had gepleegd?Had
hij in Holzmann een bespieder en achter
volger vermoed?
Dit scheen niet zoo heelemaal onmogelijk,
vooral omdat het venster der slaapkamer
van den waard uitkwam op het afval-
bekken waarlangs de moordenaar van Holz
mann was gekomen, om de loods binnen te
dringen, zooals Hempel met zekerheid had
vastgesteld.
Er werden een aantal manschappen op
de been gebracht, om de personen op te
sporen, die het bal in de herberg hadden
bijgewoond: in den omtrek van het huis
werd een nauwkeurig onderzoek ingesteld;
tallooze menschen werden in verhoor ge
nomen, maar dit alles bracht politie en
justitie geen stap verder. Het werd een
niéuwe teleurstelling: over den diefstal
kwam men even weinig te weten "hls over
den op Holzmann gepleegden moord.
Was het te verwonderen, dat de politie
bij dien stand van zaken iederen dag ner
veuzer werd? Dat zij, bevreesd voor een
berisping van hooger hand, met gespan
nen aandacht bleef letten op al de praatjes,
die nog steeds de ronde deden?
Anders behoorde commissaris Heidinger
niet tot degenen, die zich gemakkelijk door
geruchten'laten beïnvloeden. Maar de rech
ter van instructie Wasmut, die nogal veel
in gezelschap verkeerde, kwam iederen
dag aandragen met nieuwe bijzonderhe
den-, welke men hem hier of daar had ver
teld, altijd met een spotlachtje over de
„onbegrijpelijke laksheid" vai| de ande
ren.
Op zekeren dag ontving de politie vol
genden, niet-onderteekenden brief:
„Misschien interesseert zich de justitie,
die blind is voor werkelijkheid, meer voor
sprookjes, die door het koeltje gefluisterd
en door de musschen op het dak uitge-
sjilpt worden....
,.Er was eens 'n koningszoon, wiens
vrouw hem bedroog met zijn besten vriend.
En zekeren nacht, toen de koningszoon on
verwacht thuis kwam, verrastte hij de
schuldigen. Geen wonder, dat hij zijn pis
tool greep enwilde schieten. Maar ook
de vriend had een pistool en daaruit knal
de eerder een schot.
„En de jonge vrouw wierp zich weenend
tusschen hen; en bad en smeekte. Nu
schrok de koningszoon' en begreep, dat
voor hem alles verloren was, vrouw en le
ven: en daar hij edel van hart was, begreep
hij ook, dat voortaan het geluk van de
vrouw, die hij beminde, alleen in zijn han
den lag. Dor een woord kon hy dat geluk
voor altijd vernietigen en door te zwij
gen kon hy het redden.
„Zijn vrouw en zijn vriend liet hy zwe
ren, dat er nooit een woord van het ge-,
beurde o-v$r hun lippen zou komen.
,,Toen sleepte hij zich, met de vuist te
gen de doodelijke wonde gedrukt, naar het
plein vóór het paleis, liet daar zijn vriend
heengaan, ging naar een leegstaand ge
bouw, ontstak licht en maakte eerst toen
alarm, totdat de paleiswacht verscheen en
hem op den grond zag liggen.
„En toen vertelde hij, dat een onbeken
de, dien hij te voren nooit had gezien, op
shem geschoten had
„Zóó fluistert de wind in het loover, en
de musschen op de daken sjilpen het el
kaar den heelen dag toe; maar degenen,
wien het aangaat, willen niet hooren
Op het politiebureau was men niet ge
woon aan dichterlijke ontboezemingen en
aan anonieme brieven werd er niet veel
waarde gehecht. Men lachte dus in den be
ginne met het „sprookje"; maar toen de
rechter van instructie het in handen kreeg,
vond hij de zaak in geenen deelë belache
lijk.
(Wordt vervolgd).