MomentjeN
GROOTE ZEESLAG AAN DEN GANG
BIJ HAWAII
STEUNPUNTEN.
JAPANSCHE RIJK
JAPANSCHE BEZETTING IN
CHINA
•TERRITORIAAL GEBIED VAN
NEDERLANDSCH INDIÉ
i JAPAN
VS.
jm ENGEL.D
Nikolajewsk
•M I E
Chabarowsk
■éwsmm
O
BUITEN-MONGOLIË
Peking *t
Tientsin-
Nankirig.
lAPIANt
Jsjoengking
Kantor
I N DyJ'E '"A
jÊy' BIRMA
B RITSCH
Calcutta
:H!NEESëHm
yTHAILAND^O
I ^Bangkok J°"-
WKO. I BR
N GUIINE^
ND /SC HE OCEAAN1:
WTPT. DARWIN
foStRAUÊ
MET DUITSCHLAND
VOOR
EEN NIEUW EUROPA
WOENSDAG 10 DECEMBER 1941 33ste Jaargang No. 10124
$o£eki<x^0ou^a/nt
Telefoon: Redactie 20015 Administratie 20935. DAGBLAD VÓÓR LEIDEN EN OMSTREKEN Giro 103003. Postbus 11.
DE OORLOG IN OOST-AZIë
HET MONSTER
Het monster van Loch Ness is er
weer. U kent dat verhaal nog wel van
het monster in het Schotsche meer, dat
zoo nu en dan even aan de opper
vlakte verscheen om de menschen
angst en schrik aan te jagen. Enge
land, was toen in rep en roer en zelfs
over'het continent gingen de berichten,
als het minster een oogenblik wat
frissche lucht kwam happen. De heer
MacFarlan heeft het beest nu opnieuw
gezien en wel vanüit een sloep van
zijn jacht, toen hij plotseling tot zijn
verbazing zag, hoe het meeroppervlak
zich spleet en er een geweldige zwarte
rug omhoog kwam. Tien minuten lang
zag MacFarlan „een lange slangachti
ge rug van vijf of zes meter lichaams
oppervlak, ongeveer met een vorm van
een omgekeerde boot". Zijn dochter
voegde aan deze beschrijving toe: „Het
monster raasde met groote snelheid aan
het meeroppervlak heen en weer, alsof
het een goeie bui had en zich wilde
uitleven. Nu en dan dook het als een
zeevogel onder, en kwam na korten
tijd weer te voorschijn. Het moet zoo
lang wij het zagen, een afstand van
ongeveer twaalf kilometer hebben af
gelegd: vaak bewoog het zich zoo snel,
dat waterzuilen van verscheidene voet
hoogte opspatten".
Wij zullen maar in het midden laten
of de familie MacFarlan ook al aan hal
lucinaties heeft geleden evenals vroe
gere landgenooten. Midden in een we
reldbrand levend moeten er erger mon
sters zijn dan dat van Loch Ness, dat
zoo nu en dan slechts zijn rug laat
zien, wat golfjes maakt en weer ver
dwijnt. Het monster van den oorlog is
er nu, dat niet slechts zijn rug laat
zien, maar zijn heele kop en de we
reld in brand heeft gezet.
Laat ons dat monster van Loch Ness
nu maar laten rusten op den bodem
van het Schotsche meer en in de fan
tasie der Engelschen. Het ware slechts
te wenschen, dat alle monsters zoo on
schuldig waren.
V
De toestand in Ned. Indië
MOBILISATIE HEEFT EEN VLOT
VERLOOP.
De eerste en tweede dag van het con
flict met Japan verliepen in Nederlandsch-
Indië zonder bepaalde uitzonderlijke ge
beurtenissen. Maandag zijn alle Japansche
ingezetenen van Batavia, in totaal ongeveer
150, inclusief vrouwen en kinderen, ge-
interneerd en per specialen trein vervoerd
naar een interneeringskamp. Hierbij kwa
men geen incidenten voor. Ook zijn eenige
Europeanen, Chineezen en inheemschen, die
connectie onderhielden met Japansche on
derdanen, in verzekerde bewaring ge
steld.
Dinsdag is de volledige mobilisatie voor
de Buitengewesten beëindigd. Voor Java
zal de volledige mobilisatie op Donderdag
a.s. voleindigd zijn. Op verschillende kan
toren kampt men als gevolg hiervan met
een tekort aan personeel.
Het departement der Marine heeft vele
koopvaardijschepen opgevorderd.
De voorzittfer van den Volksraad, mr.
Jonkman, opende gisteren de vergadering
van het college van gedelegeerden met een
toespraak, welke een antwoord was op de
proclamatie van den gouverneur-generaal,
die gisteren aan de bevolking van Neder-
landsch-Indië werd gericht.
Gezien de omstandigheden kan de toe
stand vrij rustig genoemd worden. Natuur
lijk neemt men echter met toenemende
spanning kennis van de spaarzaam binnen
komende berichten over de krijgsverrich
tingen in het Pacifisgebied.
Een nieuwe oorlog is ii* Oost-
Azië uitgebroken in het Weste
lijk deel van den Grooten of
Stillen Oceaan, daar waar de be
langen van de grootste mogend
heden te samen komen, nl. in
den driehoek Hongkong, Manilla
en Singapore.
Op dq kaart kan de lezer de
vloot en luchtsteunpunten afle
zen die Japan, het Britsche rijk
en de Vereenigde Staten in het
Westelijk deel van de Stille
Zuidzee bezitten.
Van ons Ned.-Indië kunnen
wij Batavia en Soerabgia als de
voornaamste bases opgeven.
Op weg door ijs en sneeuw naar de. voorste linies aan het
Oostfront. De etendragers hebben een verantwoordelijke taak te
vervullen bij de ravitailleering van hun kameraden (Orbis-Holland)
V Dc christelijke liefde
Wij praten gemakkelijk over dingen,
die moeilijk zijn om te doen.
Wij praten gemakkelijk over liefde voor
die gemeenschap. Maar vergeten wij niet
vaak, dat het offers eisdht, om liefde
te beoefenen, in pracktijk te brengen, in
ware daden te beleven.
Wij praten gemakkelijk over de liefde,
maar: hebben wij al eens ernstig
overwogen, wat de liefde is? Hoort, hoe
de groote Apostel haar schildert:
„De liefde is geduldig,
de liefde is goedertieren;
de liefde is niet afgunstig,
niet pronkzuchtig, niet verwaand.
Zij handelt niet onedel,
en zoekt zichzelve hiel;
zij laat zich niet verbitteren,
en rekent het kwade niet aan.
Over onrecht is zij niet blijde,
maar over de waarheid verheugd.
Alles bediekt zij, alles gelooft zij,
alles hoopt zij, alles duldt zij."
Wij, die verlangen naar een nieuwen, be
teren tijd, wij moeten ons voorbereiden
voor dien tijd, wij moeten werken
aan de vorming van dien tijddoor
te beoefenen de christelijke liefde, zooals
Paulus die schetst.
Zonder de christelijke liefde is en blijft
de wereld een chaos.
Alleen met en door de christelijke liefde
komt er een nieuwe, gelukkige gemeen
schap onder de menschen!
Daar zullen er zijn, die de liefde, zooals
Paulus die schetst, zwakheid noe
men.
Maar zij .is kracht geestelijke, ze
delijke kracht!
Zooals de Apostel, die deze. woorden
schreef, was een kracht-mensch, in den
edelst en zin van het woordi!
Daar zijn er onder ons, die strijden voor
beginselen, doch daarbij maar al te vaak
vergeten het grond-beginsel, dat is het. be
ginsel van de liefde!
DE RIJKSMAARSCHALK WENSCHT
SEYSS-INQUART GELUK.
Rijksmaarschalk Herman Göring heeft
den rijkscommissaris, rijksminister Seyss-
Inquart, ter gelegenheid- van diens zilve
ren huwelijksfeest het volgende geluk-
wenschtelegram gezonden:
Hartelijke gelukwenschen ter gelegen
heid van uw zilveren huwelijksfeest.
Uw rijksmaarschalk Göring.
ENGELANDS VERLIEZEN AAN
VLIEGTUIGEN
De Britsche luchtmacht heeft in den
nacht van 7 op 8 December ëhvop 8 De
cember tot de middaguren, dus in 20 uur
tijds, alleen aan het Westelijk front 18
vliegtuigen en ongeveer 40 manschappen
verloren. Hierbij wordt er van Duitsche
militaire zijde op gewezen, dat hier slechts
sprake was van een aanval van zwakke
Britsche luchtstrijdkrachten. Deze verlie
zen werden berokkend door Duitsche ja
gers alsmede door het luchtdoelgeschut.
TWEE BRITSCHE SLAGSCHEPEN IN DEN GROND GEBOORD
Guam en Wake-Island
bezet
DE JAPANNERS IN HET OFFENSIEF.
De zender Boston meldt: De Japanners
zijn nog steeds in het offensief. De lucht
aanvallen op de Philippijnen worden zon
der onderbreking voortgezet. Manilla is
uiterst fel Opnieuw gebombardeerd, ter
wijl Japansche troepeneenheden een lan
dingspoging ondernamen in de bocht van
Manilla. Op het oogenblik wordt nog steeds
tusschen de Japansche en de Amerikaan-
sche viool een geweldige slag geleverd.
Deze slag wordt in de nabijheid van Ha
waii uitgevochten en kan nog dagenlang
duren.
Officieel wordt door het Japansche
hoofdkwartier medegedeeld, dat Japan
sche luchtstrijdkrachten der marine buiten
de Oostkust van Malakka de Britsche slag
schepen „Prince of Wales" en de „Repulse"
tot zinken hebben gebracht.
De Britsche vloot voor het Verre Oosten
werd Woensdagochtend om half twaalf
ontdekt buiten de Oostkust van Malakka.
Terstond stegen Japansche vliegtuigen op
en gingen tot actie over. De „Repulse",
groot 35.900 ton. zonk onmiddellijk na bom-
treffers om 14.29 uur. De „Prince of Wa
les" maakte slagzij naar stuurboord ten
gevolge van voltreffers. De oorlogsbodem
trachtte te ontsnappen, maar werd om
14.50 uur door nieuwe treffers geraakt,
waarop hij in de golven verdween.
Volgens de Tokio Nisji Nisji heeft de
Amerikaansche marine een buitengewoon
zwaren slag geleden en 70 procent van
haar huidige vloot op den Stillen Oceaan
verloren. De vreugde van Japan is des te
grooter, daar daarbij niet één eigen schip
verloren is gegaan.
LANDING OP MALAKKA EN
PHILIPPIJNEN.
Het Japansche "Groote Hoofdkwartier te
Tokio heeft Dinsdagavond medegedeeld,
dat de Japansche troepen, die op Malakka
opereeren, een belangrijk strategisch punt
in Bet Noorden van het schiereiland heb
ben bezet
Japansche troepen zijn, volgens een me-
dedeeling van den woordvoerder van het
Japansche leger te Sjanghai, op de Philip-
pijnerf geland.
Bij ,de landingen op Malakka. Thailand
en op de Philippijnen hebben, naar de
woordvoerder verder mededeelde, de Ja
pansche troepen geen verliezen geleden.
Dit is vooral bevredigend voor de Japan
ners, daar men ernstig vreesde, dat de lan
ding op Malakka zou worden gehinderd,
aangezien Britsche vliegtuigen het convooi
te vroeg hadden ontdekt.
Vervolgens wordt gemeld, dat Japansche
marinestrijdkrachten niet alleen het Ame
rikaansche steunpunt Waka, doch ook
Guam hebben bezet.
De Amerikaansche steunpunten Guam
en Wake-Island moeten, naar S.P.T. uit
Washington meldt, als verloren worden
beschouwd.
Het keizerlijk hoofdkwartier deelt mede,
dat Japansche oorlogsschepen Dinsdagmid
dag een verrassenden aanval op de Mid-
way-eilanden hebben ondernomen, waarbij
na zware beschieting vliegvelden en petro-
leumopslagplaatsen in brand geraakten. De
Japansche strijdkrachten leden geen ver
liezen.
Volgens mededeelingen van den Brit-
schen berichtendienst zouden bij een Ja-
panschen luchtaanval op Iba op het eiland
Luzon 100 man gesneuveld zijn. Manilla
heeft Dinsdagochtend voor het eerst over
dag luchtalarm gehad.
De woordvoerder van het Japansche le
ger te Nanking heeft, het volgende bekend
gemaakt:
„Hongkong is aan de land- en aap de
zeezijde ingesloten. De Japansche troepen,
die Maandag in het zuiden van Thailand
zijn geland, zijn begonnen aan den op-
marsch naar Singapore".
Omtrent den militairen toestand in het
Zuiden van Thailand wordt uit Bangkok
vernomen, dat de daar gelande Japansche
troepen thans in gevecht gewikkeld zijn
met Britsche strijdkrachten, die uit Birma
Thailand zijn binnengedrongen.
De Japansche troepen, die gisterenmid
dag in Bangkok zijn aangekomen, overeen
komstig de nieuwe overeenkomst tus
schen Japan en Thailand, bewaken thans
de Britsche, Amerikaansche en Nederland-
sche legatiegebopwen. Vernomen wordt,
dat de meeste Engelsche, Amerikaansche
en Nederlandsche onderdanen in Thailand
thans in de legatiegebouwen vertoeven. In
middels is Dinsdagmorgen een nieuw con
tingent Japansche troepen aangekomen.
Gemeld wordt, dat meer dan honderd Thai-
landers, onder wie veertig politiebeambten,
Maandagavond den dood hebben gevonden,
toen de Britsche troepen de grens over
trokken
De strijd aan het Oostfront
Wanneer het Duitsche weermachtsbe-
richt van gisteren meldt, dat behalve plaat
selijke krijgsoperaties, geen bijzondere ge
beurtenissen zijn voorgevalleh, dan teekent
zich hiermede de nieuwe, door het inval
len van den winter bepaalde wijze van
oorlogsvoering in het Oosten af, zoo wordt
van welingelichte Duitsche zijde ver
klaard.
De Duitsche legerleiding, zoo wordt ver
der gezegd, neemt ook ten aanzien van den
Russischen win tér duidelijke maatregelen.
Daar de weersomstandigheden geen groot-
scheepsche operaties toelaten, ziet de lei
ding van dergelijke operaties af. Dit zijn
strategische maatregelen. Het front zelf zal
steeds aanleiding tot tactische krijgsopera
ties beieden, al bestaat dit in het afslaan
van bolsjewistische aanvallen in afzonder
lijke deelen van het front, ofg eigen aan
vallen met begrensd doel. De Duitsche
troepen aan het Oostelijk front blijven
waakzaam en gaan geen winterslaap begin
nen, zooals dit bij veldtochten in vroeger
eeuwen het geval was of voorkwam in het
schema van een stellingoorlog zooals in
19141918. Het Oostelijk front van nu
heeft niets te maken van de vormen en ver
sterkingen van den stellingoorlog, doch
wordt door de gevechtswijze bepaald, wel
ke in dezen oorlog en door de ontwikkeling
der wapens naar voren is gekomen. Alleen
de Duitsche luchtmacht blijft door haar ac
tiviteit een levendigen strijd aan het front
Volgens te Tokio ontvangen berichten
omvat de Japansch-Thailandsche overeen
komst de beide volgende punten:
1. Met het oog op den êrnstigen toestand
waarin zich Thailand bévindt, staat de
Thailandsche regeering den Japanschen
strijdkrachten den doortocht toe en ver
leent zij den troepen zekere faciliteiten.
Tegelijkertijd neemt £c Thailandsche re
geering maatregelen om botsingen tusschen
de troepen van beide landen te voorkomen.
2. Japan garandeert de zelfstandigheid
van Thailand en het nationale aanzien.
Naar radio-Saigon meldt, heeft Japan
Thailand officieel verzocht deel te nemen
aan het instellen van een nieuwe orde in
Oost-Azië.
Domei meldt uit Bangkok, dat de Brit
sche gezant gisteren aan de Thailandsche
regeering een ultimatum heeft overhan
digd.
SAN DOMINGO VERKLAART JAPAN
DEN OORLOG.
Naar Domei meldt, heeft San Domingo
aan Japan den oorlog verklaard.
LUCHTALARM TE SAN FRANCISCO.
Naar Reuter uit New York meldt, heeft
San Francisco in den nacht van Maandag
op Dinsdag zijn eerste luchtalarm gehad.
Na zeventig minuten werd het sein „alles
veilig" gegeven. De stad werd met het ge-
heele kustgebied verduisterd.
De lichten op de brug over de Golden
Gate gingen uit, evenals in' het Presidio,
waar zich een militaire post bevindt, die
den haveningang bewaakt. Het was een
heldere nacht en nadat de verduistering
begonnen was, zag men slechts de stralen
van de groote schijnwerpers die den hemel
afzochten.
Nadat de politie het vrij-signaal had ge
geven heeft zij. volgens United Press be
kend gemaakt, dat het hier slechts een
proef-alarm betrof.
New York City, Boston, Pro
vidence, Rhode Island en de mi
litaire en marineinstallaties in
deze streek der Amerikaansche
Oostkust hebben Dinsdagmiddag,
naar de Britsche nieuwsdienst
meldt, een.„zeer werkelijkheids
getrouw" luchtalarm beleefd, dat
ongeveer 2 uur duurde. Na het
sein „alles veilig" verklaarden
ambtenaren van het openbare
veiligheidswezen, dat het lucht
alarm aan de Oostkust van Dins
dagmiddag niet meer was ge
weest dan slechts een generale
repetitie.
FINSCH LEGERBERICHT.
Volgens een Finsch legerbericht heeft
een Finsche afdeeling, die een baai van
het Onega-meer aanviel, het dorp Igautka
aan den Noord-Westelijken oever van het
Onoga-meer ingenomen. In de richting van
de stad Pavenetz heeft de vijand ten Zui
den van Voljaarvi de sluizen van het Witte
Zeekanaal geopend, zoodat de ten Oosten
van het kanaal gelegen stadswijk van Po-
venetz onder water staat.
Een lange moeilijke oorlog
TOESPRAAK VAN ROOSEVELT
In een „praatje aan het haardvuur", ge
richt tot het Amerikaansche volk, heeft
Roosevelt Dinsdagavond over het uitbre
ken van den oorlog op den Stillen Oceaan
verklaard: „Het zal niet slechts een lange
oorlog, maar ook een moeilijke oorlog-zijn",
waarop de Ver. Staten moeten rekenen.
Alle continenten en alle Oceanen zijn thans
tot slagveld geworden. De Ver. Staten
staan thans eveneens midden in den oor
log. Iedere man afzonderlijk, iedere vrouw
en ieder kind der Ver. Staten moet deel
nemen aan deze geweldigste onderneming
der Amerikaansche geschiedenis. Het Ame
rikaansche volk moet gemeenschappelijk
goede en slechte berichten, nederlagen en
overwinningen en de wisselende krijgs
kans dragen. Tot dusver zijn de berichten
alle slecht. Op Hawaii hebben wij een ern-
stigen tegenslag geleden. Over onze troe
pen op de Philippijnen is een strafgerecht
losgebroken. De berichten van Guam,
Wake en de Mid-Way-eilanden zijn nog
verward, maar wij moeten voorbereid zijn
op het bericht, dat alle drie deze buiten
posten bezet worden. De verliezen in deze
eerste dagen zullen ongetwijfeld omvang
rijk zijn. De schade is ehistig, maar nog
kan niemand zeggen, hoe ernstig zij is".
Roosevelt eischte vervolgens van het
Amerikaansche volk vobr de voering van
den oorlog „het dubbele of viervoudige
aan geld en materialen". Ten slotte ver
klaarde hij, dat de successen tegen de Ver.
Staten hun effect ook moesten hebben op
de andere oorlogstooneelen en dat omge
keerd de Duitsche successen wederom voor
de Japanners een gunstig effect moeten
hebben.
EEN NIEUWE ONTMOETING
ROOSEVELT—CHURCHILL?
Volgens een bericht in de Daily Mail zou
men op het oogenblik in Washington den
wensch koesteren, een tweede ontmoeting
RooseveltChurchill te organiseeren, aldus
meldt S.P.T: