DUITSCHLAND MAANDAG 8 DECEMBER 1941 DE LEIDSCHE COURANT EERSTE BLAD - PAG. 2 Hoofdredacteur; Th. Wilmer, Lelden. Red. Buitenland: Mr. H. Gelse, Lelden. Red, Stad en Sport: M. Zonderop, Lelden. Red. Omgeving: L. Roozen. Leiden. Red. Letteren en Kunst: Fr. Schneider», Leiden. WEERBERICHT ZONS OP- en ONDERGANG. Zon onder 5.29 uur Maandagavond. Zon op 9.37 uur Dinsdagochtend. Tusschen deze tijden moet worden ver duisterd. MAANSTANDEN. 8 December: De maan komt Maandag avond om 10.07 uur op en gaat Dinsdagmid dag om 1 uur onder. 9 December. De maan komt Dinsdag avond om 11.12 op en gaat Woensdag middag om 1.29 onder. 10 December: De maan komt Woensdag avond om 12.22 uur op en gaat Donderdag middag om 1.55 uur onder. (Laatste kwartier). 12 December: De maan komt Vrijdag nacht om 1.32 uur op en gaat Vrijdagmid dag om 2.22 uur onder. 'O 13 December: De maan kqmt Zaterdag nacht om 2.47 uur op en gaat Zaterdagmid dag om 2,48 uur onder. 14 December: De maan .komt Zondagnacht om 4.04 uur op en gaat Zondagmiddag om 3.17 uur onder. STRIJDT VOOR EUROPA Opnieuw zware gevech ten in Noord-Afrika. Het Duitsche weermachtsbericht van Zaterdagmiddag luidt: Op verschillende plaatsen aan het Oostelijk front werd de vijand door plaatselijke aanvallen teruggeworpen. In de bocht van de Donetz werden krachtige Sovjet-aanvallen met zware verliezen voor den tegenstander afge slagen. Een vijandelijke uitvalspo- ging uit Leningrad mislukte met zwa re, bloedige verliezen. In de Golf van Finland werd het eiland Osmussaar door een afdeeling marinestoottroepen bezet. Het luchtwapen plaatste voltref fers met bommen op verscheidene transporttreinen in het gebied van Wologda en deed in den afgeloopen nacht aanvallen op spoorweginstalla ties en ravitailleeringsbedrijven in Moskou. De vliegtuigfabriek Rybinsk aan de Wolga is met bommen van zwaar kaliber bestookt. In den strijd tegen de Britsche ravi- tailleeringsscheepvaart hebben duik- booten 5 schepen tot zinken gebracht met in totaal 25.500 B.R.T. Gevechtsvliegtuigen hebben van nacht haveninstallaties in het Zuid westen van Engeland aangevallen. Bij aanvalspogingen van hetBritsche luchtwapen in :het gebied van het Ka naal en aan de Nederlandsche kust werden acht vijandelijke vliegtuigen neergeschoten. Voor de Noorsche kust hebben twee duikbootjagers der marine', een Brit sche duikboot aangevallen, met-diep tebommen gedwongen aan 'de opper vlakte te komen en vernietigd met ar tillerievuur. In Nbord-Afrika zijn opnieuw zware gevechten ontbi'and. Aanvalssucpessen In Donelz-bekken. Het Duitsche weermachtsbericht van Zondagmiddag luidt als volgt: Ondanks felle koude hebben Duit-, sche en Italiaansche troepen in het Donetz-bekken plaatselijke aanvalsr successen behaald. Op verscheiden plaatsen van het Oostelijk front werden Sovjet-aanval len afgeslagen. Vpor Leningrad- mislukte een uit- valspoging. die met behulp van pant serwagens en gevechtsvliegtuigen on dernomen werd. De beschieting van belangrijke militaire inrichtingen der stad werd voortgezet. De luchtmacht ondersteunde aan het geheele Oostelijke front de ge vechten van het leger door aanvallen op vijandelijke stellingen, troepen concentraties en spoorlijnen. Ten Zuidoosten van het1 Ladogameer, wer den bolsjewistische luchtbases ge bombardeerd. Op de Westkust van het Onegameer plaatsten gevechtsvliegtui gen voltreffers van zwaar kaliber op een fabriek. In het Kanaal ontstond een gevecht tusschen Duitsche mijnenvegers en verscheiden Britsche motortorpiedoboo- ten. Eén vijandelijke boot werd tot zinken gebracht, een andere zwaar be schadigd. Onze vaartuigen leden ver liezen noch schade. In Noord-Afrika duren de gevech ten voort. Voor de kust van Cyrenaica viel een Duitsche duikboot een Britsch konvooi met aanvoer voor Tobroek aan en plaatste treffers op een torpe dojager, een tankboot en een vracht schip. Wegens zwaren afweer kon het zinken der schepen niet worden waar genomen. Nachtelijke aanvallen van Duitsche gevechtsvliegtuigen waren gericht op Britsche vliegvelden op het eiland Malta. Er werden bomtref- fers waargenomen op hangars en ba- rjakken. In den tijd van 29 November tot 5 December heeft de bolsjewistische luchtmacht 228 vliegtuigen verloren. Daarvan werden er 136 in luchtge- vechten en 67 door luchtdoelartillerie neergeschoten. De rest werd op den beganen grond vernield. In denzelfden tijd gingen aan het Oostelijke front 21 eigen vliegtuigen verloren. IN 'N PAAR REGELS Koning van Roemenië naar Florence. Koning Michael en de koningin-moeder Helene zijn voor een strikt particulier ver- b.ijf naar Florence vertrokken. In de twee de helft van deze maand zullen zij terug- lceeren. Litwinof te Washington aangekomen. De nieuwe Sovjet-ambassadeur Litwinof, is gistermiddag te Washington aangeko men. Doodvonnissen te Luik. Enkele dagen geleden zijn te Luik zes Beigen wegens aanslagen met ontplofbare stoffen ter dood veroordeeld. De voltrek king van deze vonnissen is echter opge schort en afhankelijk gesteld van staking van sabotagedaden door de Luiksche be volking. Elf dooden bij ontploffing In Spanje. Te Almazora heeft zich bij het lossen van een goederentrein een geweldige ontplof fing voorgedaan, waardoor zes menschen op slag werden gedood. Vijf zwaar gewon den stierven in het ziekenhuis. Men vreest dat onder de puinhoopen nog meer slacht offers liggen. KERKNIEUWS KENT U ONS? Het pauselijk liefdewerk van den H. Apostel Petrus, kortweg gelispeld S. P. L., geeft de moed niet op. Een nieuw vlug schrift is verschenen, waarin de nationaal secretaris, mgr. Th: M. P. Bekkers, vertelt over de successen, van dit liefdewerk, dat de opleiding beoogt van een inlandsche geestelijkheid. Wel is St. Paulus uit nood zaak „Griek met de Grieken" geworden,, maar het is toch beter en doeltreffender als de geestelijkheid opkomt uit de eigen bevolking. Wij zouden het buitenissig en vreemd vinden, ais onze priesters allen Negers of Chineezen waren,Doch zoo den ken de Negers en de Chineezen er ook over, wanneer zij al die buitenlandsche priesters zien, die hun landsaard moeilijk kunnen aanvoelen, al doen deze ook nog zoo hun best. Om deze ernstige belemme ring in de verspreiding van het Evangelie weg te nemen is het S. P. L. opgericht. In. dit vlugschrift wordt op onderhoudende v/ijze verteld, wat er reeds tot stand kwam. Dat is heel veel, het kan echter nog veel beter, wanneer iedere parochie er een eer in gaat stellen haar eigen inlandsche pries ter-student naar het altaar te helpen, <óf ge zeten lieden deze eer en dat is nu wer kelijk eens een eer, die gewicht in de schaal legt voor zich alléén opeischen. In dit oorlogsjaar (tot Augustus j.l.) mocht Ne derland 6 priesters aan de Kerk schenken, van wie twee in ons eigen Indië, twee in China en twee in Albanië. Zelfs in oorlogs tijd kon dit aantal, met wat goede wil en medewerlring van alle Katholieken, ge makkelijk verdubbeld worden. Het corres pondentie-adres luidt: Mgr. Th. M. P. Bek kers, „Bijdorp", Voorschoten. BENOEMINGEN IN HET BISDOM HAARLEM. Z. H. Exc. de Bisschop van Haarlem heeft benoemd: tot Pastoor te Rotterdam (H. Willibor- dus) den weleenv. heer J. P. A. Brinkman; tct Pastoor te den Burg (Texel) den wel- eerw. heer J. Th. Al. M. Gussenhoven; tot Rector te Amsterdam (O. L. Vrouwe Gast huis) den weleerw. heer S. Mol, thans ka pelaan te,Haarlem (H. Jozef); tot Pastoor te Sassenheim den weleerW. heer P. Braak; tot Pastoor in de Wieringermeer (H. Geest) den weleerw. hoer J. Langedijk, thans kapelan te Amsterdam (H. Willi- brordus buite^ de Veste); tot kapelaan te Schevenlngen 'H. Antonius Abt) den wel eerw. heer C. A. Watervis; tot kapelaan te Delft (H. Sacrament) den weleerw. heer J. A. G. van der Hoogte, thans kapelaan te de Z11 k. De liturgie der Kerk DINSDAG 9 December. Mis van de 2e dag ondier het octaaf van Maria's Onbe vlekte OntvangeiTis; Gaudens. Gloria. 2e gebed van de vorige Zondag; 3e tot den' H. Geest; 4e voor dien vrede. Cred-o Pre fatie als gisteren. Kleur: Wit In de kerken van de E.E. P.P. Franciscanen DINSDAG. Mis van de Z.Z. Elisabeth „de Goede" en Delphina, Maagden: Virgi- nes. 2e gebed van het octaaf van Maria's Onbevlekte Ontvangenis; 3e van de vorige Zondag; 4e voor den vrede. UIT HET ADVENTSBREVIER: Zie dè Heer komt Hij daalt af met heer lijkheid en Zijn kracht met Hem. om Zijn volk te bezoeken in vrede en het een eeuwig leven te verzekeren. Zie, op de wolken des hemels zal de Heer komen, met groote macht Alleluja! Agenda LEIDEN. Apotheken. De avond-, nacht- en Zondagsdienst der spotheken te Leiden wordt van Zaterdag 6 December 20 uur tot Zaterdag 13 Decem- l>er 8 uur waargenomen door: de Apotheek Boekwijt, Breestraat 74 Tel. 20552 en de Haven-Apotheew, Haven 18, TeL 20085. Te Oegstgeest door: de Oegstgeestsche Apotheek, Wilhelm inauark 8, TeL 26274. STADSNIEUWS P. A. VAN AGGELEN t Zondagmorgen om drie uur is in het St. ElisaDeth-Ziekenhuis overleden de heer P. A. van Aggelen, directeur van de Ge meentelijke Volkscredietbank. Allen, die den overledene hebben ge kend, zullen diep getroffen zijn door het onverwacht na een ziekte van enkele weken overlijden van dezen buitenge woon energieken persoon, dezen zoo vita- len mensch. Allen, die den overledene hebben gekend, zullen zich bij dezen doodsbaar geslagen 'gevoelen, wetend, dat hun is ontvallen een man met een zeldzame werkkracht, welke steeds gespannen stond, gericht op de be langen van de gemeenschap en van allen, die hun hulp en bijstand en medewerking vroegen. De heer van Aggelen mag worden ge rekend tot de voortreffelijkste ambtenaren, die de gemeente Leiden in haar dienst heeft gehad een baanbrekend sociaal werker, met wei-overwogen initiatieven en kracht dadig doorzettingsvermogen. Bij zijn zilveren jubileum ih gemeente dienst op 1 Augustus 1935 is de heer, van Aggelen op hartelijke wijze gehuldigd. De voorzitter van het huldigingscomité, de heer mr. Pijnacker Hordijk, mocht den jubilaris naar waarheid verklaren: „Leiden en ons land hebben veel aan u te danken. Gij zijt op uw gebied een groot man. Gij zijt een man met een warm-' voelend hart, met een groot geloof en een groot enthousiasme, met doorzettingsver mogen, werklust en werkkracht. Gij zijt er in geslaagd aan velen hulp en steun te schenken". Een der commissarissen van de Volks credietbank zeide in zijn huldigingsrede p.m. het volgende: „Ten eerste hebt de Gemeentelijke Hulpbank gemodernneerd, d.w.z. aange past aan de nooden, aan de sociale eischen van de huidige samenleving. U kende en- voelde die nooden, en de wijzigingen, door u aangebracht, wa,ren direct doeltreffend en zegenrijk. Op effectieve wijze hebt u be streden den afschuwelijken woeker. Alleen daarom reeds is uw huldiging ten volle verdiend.,De tweede reden van onze waar deering en hoogachting is gelegen in de overtuiging, dat u uw werk doet met voort durende frischheid en opgewektheid, met onafgebroken, toewijding van geest en hart. Zeer velen zijn er tot u gekomen, die alleen geholpen konden worden, als u zich hun toestand geheel indacht en meeleefde. U leefde en voelde met hen mee. Door dat voorbeeld hebt u uw ambtenaren geïnspi reerd en bezield. Toch hebt gij, ondanks uw warm hart, het zakelijke in uw leiding nooit vergeten. U.w hart sprak, maar het overstemde niet de leiding van uw verstand. Waar heeft u, aldus vervolgde deze spre ker, de kracht gevonden om uw werk zoo teverrichten? Het antwoord hierop moet luiden: gij hebt die kracht gevonden in de overtuiging dat ieder mensch in de positie, waarin hij iè gesteld, zooveel mogelijk zijn medemenschen moet dienen, als hij God wil dienen'*. Deze wöorden van hoogachting en waar deering leggen wij nu neer als een eerbiedige hulde bij de doodsbaar van dezen voortref- felijken werker. En de waarheid, daarin geconstateerd, moge tot troost strekken aande echtge- noote, de kinderen, de familie en vrienden van den overledene wiens nagedachtenis bij allen, die hem hebben gekend, in hooge eere blijft. Wij zullen hem in ons gebed zeker niet vergeten. De heer Van Aggelen, geboren 24 April 1894, kwam in 1910 als assistent (later klerk) aan de Bank van Leening, werd op l Augustus 1920 benoemd als boekhouder en op 21 Februari 1927 als Directeur der Gemeentelijke Hulpbank. Hij heeft dus vele rangen, van dë hoog ste tot de laagste, in het bedrijf doorloopen, was een „zelfmade-man". Hoofdzakelijk onder zijn leiding werd het werk der Bank geheel gereorganiseerd. De pandenbeleening verminderde sterk, terwijl daarentegen de afdeeling Geldlee- ningen en voorschotten op pensioenen sterk toenam. Een meer moderne en betere wijze van credietvoorziening in het volkscrediet- v/ezen trad gedeeltelijk voor de pandenbe leening in de plaats. De heer Van Aggelen had zitting in tal van plaatselijke of landelijke vereenigin- gon op sociaal terrein, waarvan wij de voornaamtsé hier laten volgen: Lid van de Commissie van Advies en Bijstand (Par. 5 der Geldschieterswet), mede-oprichter-secretaris van de Stich ting Leidsch BorgstelHngsfonds welk fonds in vele plaatsen navolging heeft ge vonden mede-oprichter van het Rijn- lar.dsch Borgstellingsfonds voor den klei nen middenstand, 2e secretaris van de af deeling Leiden van het Nationaal Crisis comité, bestuurslid van den Leidschen Ar menraad en van verschillende vereenigin- gen op kerkelijk (Ned. HerV. Kerk) ge- lied, mede-oprichter-secretaris van de Ne derlandsche Vereeniging van Volkscre- dietwezen en Woekerbestrijdong. Hij was medewerker van het tijdschrift voor Arm wezen, Maatschappelijke Hulp en Kinder- Foto „L. Crt." bescherming, schrijver van tal van artike len op het gebied yan de woekerbestrijding en diaconale armenzorg, terwijl van zijn hand verscheden het in 1929 door den Ar menraad uitgegeven rapport „De woeker in het volkscredietwezen" en de door de Ned. Ver. voor volkscredietwezen en woe kerbestrijding uitgegeven brochure „Posi tieve Woekerbestrijding in Nederland". De, heer Van Aggelen hield verder in ons land tal van lezingen betreffende het volkscredietwezen en de woekerbestrijding (ook voor de radio). De begrafenis zal plaats hebben op Woensdag a.s. te 12 uur op Rhijnhof. UITVAART EN BEGRAFENIS N. SLOOTJES t In allen eenvoud is hedenmorgen begraven: de oud-zouaaf N. Slootjes. Zonder jubelge schal en fanfares, gelijk hij nu ruim 70 jaar geleden optrok naar de Eeuwige Stad om tq strijden voor den Paus, zoo was heden zijn uittocht haar het eeuwig he mel verblijf. Stil en zonder eenig gerucht scheidde hij van deze wereld, waaraan zijn ziel reeds lang onthecht was. Zijn uitvaart, hedenmorgen in de Har tebrugkerk, welke in stemmig rouwgewaad was gestoken, werd door vele geloovigen bijgewoond. In het priesterkoor stond het stoffelijk overschot van den oud-strijder opgebaard: op het rouwkleed de medaille: „Bene Merenti" verworven..voor zijn goede diensten, aan deii Paus en de Pauselijke rechten bewezen. Die goede verdiensten zullen thans on getwijfeld haar bekroning hebben gevon den in het eeuwig bezit van den hemel. De plechtige H. Mis van Requiem werd opgedragen door dep zeereerw. heèr pas toor R. Smitz, met assistentie van den wel eerw. pater Jac. v. Abéwoude, MSC, een kleinzoon van den overledene, van het Rectoraat Sint Jozef te Eindhoven, als dia ken, en den weleerw. pater P. B. Dijkstró, kapelaan der parochie, als subdiaken. Na de H. Mis had de begrafenis van het stoffelijk overschot plaats op de R.-K. be graafplaats aan de Zijlpoort. Onder de hierzij aanwezigen merkten we o.m. op den zeereerw. heer B. v. Leeuwen, pastoor der St. Josephkerk te Hillegom, den weleerw. pater G. Peerdeman O.F.M. en verdere belangstellenden. De absoute in de kapel en de beaarding werd verricht door den weleerw. pater Jac. v. Abswoude, M.S.C. De St. Barbaravereeniging was met haar vaandel op de begrafenis vertegenwoor digd. TUSSCHEN TRAM EN TRAMWAGEN BEKNELD. Remisebeamte aan gevolgen van missprong «verleden. Zaterdagmiddag om kwart over een poog de de 45-jarige remise-beambte der Noord- Zuid-Hollandsche tram J. van Oosterom, wonende in Leiden, op het emplacement van de centrale werkplaats te Oegstgeest op een rijdende tram te springen. De man sprong mis en raakte tengevolge daarvan tusschen een ijzeren mast en den tramwa gen bekneld. Zwaar gewond werd hij in bewusteloozen toestand naar het Acade misch Ziekenhuis alhier overgebracht. Tij dens het vervoer is het slachtoffer echter Overleden. VROUW TE WATER GELOOPEN. Zaterdagavond is de 60-jarige wed. de H., wonende op de Kijfgracht, aan de Lange- gracht te water geloopen. Op haar hulpge roep schoten twee personen met een roei boot toe, waarna zij er in slaagden de vrouw te redden. Door den E.H.D. werd zij naar het Acad. Ziekenhuis vervoerd. IN DE MONNIKENREPUBLIEK VAN DEN BERG ATHOS Lezing Dr. W. Theunissen Op uitnoodiging van het Vooraziatisch Egyptisch gezelschap en de Vereeniging voor Antieke Beschaving, heeft Zaterdag middag in de bibliotheekzaal van het Ne derlandsche Instituut voor het Nabije Oos ten alhier, dr. W. Theunissen uit 's Herto genbosch een lezing met lichtbeelden ge houden over het onderwerp: „In de Mon nikenrepubliek van den berg Athos". Dr. Theunissen wees er in het begin van zijn lezing op, dat het tot vóór een vijftien tal jaren geleden de gewoonte was over de orthodoxe Oostersche kerken en over het godsdienstig leven in die kerken veelal te spreken met termen als „een zielloos en versteend routineléven", „een Byzantijn- sche verstarring van het religieuze enthou siasme uit het leven der oude kerk'' en dergelijke weinig gefundeerde uitspraken. Op het terrein der ikonenkunst en der iko- nenvereering waren dé uitspraken in het algemeen-wel meer waardeerend, maar zel den ook raakten zij het wezen. Men sprak zonder meer van hiëratische, deftig-statige ikonenkunst" en ontzegde niet zelden elk godsdienstig beleven aan de „starre, ver stijfde, aan ankulose lijdende, zwijgende en typisch-schematische ikonen". Terecht hebben vertegenwoordigers van de orthodie en veel „Westerlingen", die in de gelegenheid waren langeren tijd en op onderscheiden gebieden, persoonlijk met werkelijk orthodox-godsdienstig leven ken nis te maken, zich tegen dit onware en verwarring-stichtende generaliseeren ver zet. Niettemin loopen tot op den dag van vandaag, de meeningen nog steeds uiteen. Spr. wil daarom een bijdrage leveren tot Gemeentel. Aankondiging OPENBARE VERMAKELIJKHEDEN EN BIJEENKOMSTEN. De Burgemeester van. Leiden vestigt hierbij die aandacht op het bepaalde bij antikei lb, van de verordening op openbare vermakelijkheden eja^15teenkomsten, waar bij het vfiVodafl is A&fwfo*. schriftelijke verguninin/ van. den Burgemeester tooneel- voonstelli.ifeenf 1 of\ andere vïrtooninigen, muziek- of afeaWitwperingen, danspartijen of eenige vfdeie veLr ak<? 1 i jfidreid tot wel ke de toegang Ivoor Ibet publiek om niet of tegen betaling op an staat, aan te kon digen, te geven lof tel doen plaats (hebben- Op de naleving var» deze bepalingen zal nauwlettend worden toegezien; bij over treding zal eeiL.oWctfverordening worden uitgelokt Het is ge wens oh t, teneinde tijdig op ver zoeken om vergunning te kunnen beschik ken, deze ten minste veertien dagen tevo ren in te dienen, 2828 LEIDEN, 8 December 1941. De Burgemeester van Leiden, STEVENINCK- BURGERLIJKE STAND LEIDEN. Geboren; Bertha, dr. van L. Lagen dijk en G. Klinkenberg. Ondertrouw d:J. v. Eganonid jm. 23 j. en J. J. Huiber jd. 26 j. J. Geen jaar jm. 22 j. en N.' de Groot jd, 20 j. J. v. Kes teren jm. 26 j. en S. Dongeimans jd. 22J. I. v. d. Tuin, jm. 23 j. én M. J. v. d. Zeeuw jd, 22 j. D. v. Heusden jm. 33 j. en S. A. Janisse jd. 28 j. O v e r 1 e d e n: H. de Oldie, hsvr. van: J. Smith 54 j. J. I. Fiiekmon, m. 57 j. P. G. v. Maren dr. 6 mmd. beter begrip van het orthodox godsdienstig leven en zijn toehoorders binnenleiden in het Mekka van het Qrthodoxe Oosten, den Heiligen Berg Athos. Spr. behandelde daarna het Athos in de oudheid, het ontstaan, de groei en de bloei van het monnikendom op den Athos, wees op bijzonderheden aangaande bouwkunst, ascese, liturgie, ikonenleer en praktijk. Daarna stond hij stil bij het leven in de verschillende deels Koinobistische, deels idiorrhytmische kloosters, alsmede in de kleinere vasalkloosters en eigenlijke ana choreten-hutjes en -hermitages. Op gramo- phponplaten werden hoerbij eenige prach tige liturgische gezangen ten gehooren ge bracht. Bij de behandeling van'den Griekschen mysterie-dienst en mysteriënviering op den Athos vezrette spr. zich met nadruk tegen de nog veelal gangbare opvatting, dat Grieksche, meer speciaal Hellenistische mysterie-spélen veel tot de ontwikkeling van orthodoxe liturgie-viering zouden heb ben bijgedragen, hetgeen niet belet, dat men in de- Oostersche liturgiën wel formu leeringen kan vinden,welke verband hou den met zeer oude, primitief-religieuse sen timenten. Tenslotte stond spr. stil bij het verval en de perspectieven van het monnikendom op den Athos. Een kennismaking met den Athos, nog steeds een unicum in Eurona. brengt ons temidden van de problematiek inzake Oostersche en Westersche vroom heid en verbindt het Heden met de Byzan- tijnsche wereld en de eerste eeuwen van het Christendom. Morgen, 9 December, zal het 121/2 jaar geleden zyn, dat de heer W. J. Biegstraa- ten, koster aan de Hartebrugkerk, als kos ter werd aangesteld aan de St. Josephs- kerk, alhier. Na eenigen tijd koster te zijn geweest in de parochie van O. L. Vr. ten hemelopneming te Utrecht is hij koster ge worden aan de Hartebrugkerk. Tooneel DERDE ABONNEMENTS VOORSTELLING. De gele nachtegaal. N.V. Het Re- sidentie Tooneel. Tooneel is huimburig, zuivere oplichterij; het succes berust louter op propaganda en reclame. Maar het tooneel moet nu een maal de spiegel van het leven zijn, niet waar, zoodat het al niet anders kan. Het publiek wil op het tooneel zich zelf zien en daarom neemt de tooneeLspeler het pu bliek bij den neus. Hoe enger hij diat doet,' des te luider applaudisseert het. Daarom is de tooneelspeler niets meer of minder dan een oplichter, maar hij is tenminste zoo fatsoenlijk om zich na afloop van de voorstelling af te sohmincken. Dat is de uitgesproken moraal van het blijspel van Hermann Bahiy hetgeen gis termiddag onder den titel van „De gele nachtegaal" als derde abonnementsvoor- stelling in den Leidschen Schouwburg werd opgevoerd. Hier hebben wij 'dus een tooneelschrij ver en een tooneeigazelsdhap die voor de afwisseling zichzelf eenis in het ootje ne men, al is het maar schijn, want in werke lijkheid hebben ze ohs, de toeschouwers, te pakken. Zoo heel eng is dat niet, want het publiek is gul met applaus, zelfs ten koste van zichzelf, als het maar de overtuiging krijgt, dat het geestig in de maling wordt genomen. Wij hebben zoo den indruk, dat het publiek gisteren die overtuiging niet kreeg. Het spel is wat ijl en zwak, te ma ger van inhoud en de ribben moeten met gezwaai van 'bonte lappen en veel rumoer worden bedekt. Het Residentie Tooneel, onder regie varf Johan de Meester, haalde in dit opzicht royaal uit, maar het publiek voelt zich voor den mal gehouden en merkt op het eind pas, dat dit nu juist de bedoeling was. De hoofdfiguur, Paul Steenbergen als 'de tooneelspeler, Caro van Eyck (Fanny, de pseudo „gele nachtegaal") en Theo Frenkel (de z.g. Turk, die vloeiend hoog- Amsterdamsoh sprak als hij zichzelf ver gat!) speelden in een vlot tempo en schie pen de dolste situaties, daarbij vlijtig ge assisteerd door een verwarrende veelheid van nevenfiguren. En na afloop zeg je: Toch 'n prestatie om een zaal twee-en-een- half-uur geboeid te laten toekijken naar iets dat aan het einde uiteenspat als een kleurrijke zeepbel. H. Geise.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1941 | | pagina 2