DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
5)e nieuwe regeling
dex pacht
ZATERDAG 29 NOVEMBER 1941
33ste Jaargang No. 10115
S)e Geiubcli^Soii/ïa/itt
Bureaux Papengracht 32.
Telefoon: Redactie 20015 Administratie 20935,
Giro 103003. Postbus ÏL
Oil nummer bestaal
drie bladen.
uit
VOORAL in de laatste jaren is de zorg,
welke de overheid koestert voor een
goede belangenregeling in den land
bouw, treffend tot uiting gekomen. In den
allerjongsten tijd is die zorg er niet min
der op geworden, omdat het probleem van
de voedselvoorziening, waarvan de land
bouw den grondslag vormt, van nog meer
urgent belang is geworden.
Sinds verleden jaar is reeds jnenige
maatregel getioffen, welke het belang van
den landbouw in het algemeén ten zeerste
ten goede is gekomen; thans is nadat
reeds eerder de positie der eigengeërfde
boeren steviger was gefundeerd door de
maatregelen, welke „boerenland in boe
renhand" garandeeren opnieuw een be
sluit verschenen, dat de positie van de an
dere helft onzer landbouwende bevolking,
n.l. die der pachters veilig stelt.
De landbouw is het fundament van ons
gemeenschapsbestaan en fundamenten be-
hooren bij uitstek stevig te liggen en bere
kend te zijn op langen duur.
Juist het ontbreken van de vastheid in
het gebruiksrecht van den pachter was de
grootste grief tegen de oude regeling van
het pachtrecht, voordat de Pachtwet tot
stand kwam.
De Pachtwet van 1937 lichtte deze mate
rie uit het Burgerl. Wetboek, waar zij was
ondergebracht onder den titel „Van huur
en verhuur" en maakte er een afzonder
lijke regeling van, waarbij de kenmerken
de verbeteringen waren:
le. erkenning van het z.g. continuatie-
recht;
2e. toekenning van een vergoeding aan
den pachter Voör door hem op het land
aangebrachte verbeteringen;
3e. het tegengaan van buitensporige
pachtovereenkomsten;
4e. verbetering in de berechting van
pachtzaken.
Wanneer men verklaart, dat het thans
afgekondigde Pachtbesluit uitgaat van het
principe, dat hij, die zijn geld in landbouw
grond heeft belegd, niet alleen rechten
heeft, doch ook plichten, en dat de grond
eigenaar een taak heeft, niet alleen tegen
over de gemeenschap, doch ook tegenover
den pachter, wien hij zijn grond ten ge-
bruike afstaat, dan is het duidelijk, dat
deze elementen eveneens terug te vinden
waren in de Pachtwet 1937, welke nu door
het Pachtbesluit 1941 buiten werking is
gesteld.
De sociale inslag van de Pachtwet wordt
door het nieuwe Pachtbesluit evenwel nog
sterker beklemtoond, verder reikend en
krachtiger ingeweven in de stof téfr rege
ling.
OP de eerste plaats komt het reeds in
de Pachtwet erkende continuatie-
recht sterker tot uiting.
Onder de gelding van de Pachtwet kon
de verpachter de pacht ten allen tijde op
zeggen, waartegenover echter de pachter
het recht had, bij den rechter verzet aan
te teekenen en nietig verklaring van de
opzegging te vorderen. Wanneer hij een
onbehoorlijke pachter geweest was, hielp
hem dat verweer niets, doch wanneer hij
een behoorlijke pachter was geweest, dan
kreeg de rechter de puzzle uit te zoeken
of de verpachter door nietig-verklgring der
opzegging zeer ernstig in zijn belangen zou
worden geschaad en wanneer hem bleek,
dat de verpachter wel ernstig maar niet
zeer ernstig in zijp belangen zou worden
geschaad, of dan soms de pachter niet zeer
ernstig in zijn belangen zou worden
geschaad bij handhaving der opzegging,
Het was dus een afwegen van de weder-
zijdsche belangen. Theoretisch een uiterst
soepele regeling, maar den pachter werd
op die manier weer de zoozeer gewensch-
te zekerheid onthouden, omdat hij steeds
moest vreezen, dat het hem niet gelukken
zou, den rechter ervan te overtuigen, dat
hij ernstiger in zijn belangen zou worden
geschaad bij beëindiging der pacht dan de
verpachter 'bij continuatie. Hoewel het in
de practijk nogal losliep, was de pachter
toch op het inzicht van den rechter aange-
Het nieuwe Pachtbesluit verzekert hem
nu de noodige stevigte in zijn rechtsposi
tie, doordat de pacht niet langer als regel
voor onbepaalden tijd wordt aangegaan,
doch steeds voor bepaalden tijd, n.l. voor
12 jaar voor een hoeve en voor 6 jaar voor
los land. Het bedingen van een langeren
duur is evenwel ook geoorloofd. Hiermede
wordt de voortdurende bedreiging van een
tusschentijdsche opzegging opgeheven.
Zelfs kan blijkens art. 30 van het Pacht
besluit de pachter na afloop van dezen ter
mijn den rechter verzoeken de pachtover
eenkomst te verlengen, op welk verzoek de
rechter naar billijkheid zal hebben te be
slissen. Onder de Pachtwet kon de ver
pachter na 12 jaar altijd van den pachter
af. Thans is dat niet zonder meer moge
lijk en in deze bepaling komt de verste
vigde positie van den pachter 'wel het
sterkst tot uitdrukking.
ZIT nu de verpachter, met wiens be
lang in de zooeven geschetste regeling
van de Pachtwet rekening was ge
houden, voortaan aan een ongewenschten
pachter vast?
Neen geenszins, indien er tenminste vol
doende reden is, om den pachter als ,.on-
gewenscht" te beschouwen. Onzakelijke
motieven, noch motieven ontleend aan
speculatieve oogmerken, mogen voortaan
een rol .meer spelen; de belangen der ge
meenschap, die gediend zijn door een zoo
intensief mogelijke exploitatie van den
bodem, gaan voor.
Indien bijv. blijkt, dat de bedrijfsvoering
van dgn pachter niet is geweest, zooals het
een goeden pachter betaamt, of indien het
optreden van den pachter jegens den ver
pachter in de afgeloopen pachtperiode
aanleiding heeft gegeven tot gegronde
klachten, moet de rechter het verzoek van
den pachter tot verlenging van de pacht
afwijzen.
Bovendien kan, wanneer een der par
tijen nalatig is in het nakomen van haar
verplichtingen, de rechter naar gelang van
omstandigheden, op vordering van de we
derpartij, de pachtovereenkomst ontbin
den.
Indien de pachter ip gebreke is den
pachtprijs te voldoen, is de rechter tot deze
ontbinding gehouden. Het staat den rech
ter evenwel vrij om, naar gelang van de
omstandigheden, aan den pachter op des-
zelfs verzoek een betrekkelijk korten ter
mijn te gunnen om alsnog aan zijn ver
plichtingen te voldoen.
Zoodoende is ervoor gezorgd, dat de ver
stevigde positie van den pachter geen aan
leiding kan worden tot straffeloosheid bij
wan orestatie.
Wil de verpachter na afloop van een
pachtperiode het land weer zelf in gebruik
nemen (hij zelf of zijn bloed- of aanver
wanten in de rechte neerdalende linie)
dan kan het pachtcontract niet verlengd
worden.
Maar zitten de partijen niet voor langen
tijd (12 of 6 jaar) aan elkaar vast met be
vroren richtprijzen, die in den loop van
dien tijd voor een van hen zeer bezwaar
lijk kunnen zijn?
Aan dit gevaar is tegemoet gekomen
door de bepaling van art. 38, dat telkens
voor het verstrijken van een pachtoeriode
van drie jaren verpachter en padhter, op
verzoek van een van hen met elkander in
overleg moeten treden ribpens herziening
van de pachtpraestatie.
Indien geen overeenstemming wordt be
reikt, beslist de Grondkamer op verzoek
van de meest gerèede partij. Zij herziet de
pachtpraestatie. indien zu^ks door de goe
de trouw wordt gevorderd.
De wijziging van de pachtpraestatie
wordt van kracht met ingang van de nieu
we driejarige pachtperiode.
Eveneens moet de pachter een verhoo
ging van den pachtprijs gedopgen, wan
neer gedurende een pachtjaar of een
pachtseizoen de lasten, die den verpachter
door publiekrechtelijke lichamen zijn op
gelegd wegens buitengewone werken,
waardoor des pachters bedrijf gebaat
wordt, aanzienlijk hooger zijn geweest dan
bii het aangaan van de overeenkomst.
Zoo is getracht de belangen van den
pachter in overeenstemming te brengen
met de belangen van den vernachter, ter
wijl de regeling van hun beider belangen
sterk gezien is onder het licht van het be
lang der gemeenschap.
Mr. H. G.
&%ant tegen het
helójewióme
MET plechtigheid heeft Berlijn de de
zer dagen plaats gehad hebbende
verlenging en uitbreiding van het
anti-kominterpact omgeven, om relief en
nadruk te geven aan het feit, dat een be
langrijk deel van Europa en ook een deel
van Oost-Azië een front vormt tegen de
bedreiging van het bolsjewisme.
„Met de vertegenwoordigers dezer orde
lievende staten hebben wij een heilig pact
tegen de Komintern bevestigd, dat den wil
van hun volken tot uitdrukking brengt, tot
aan de definitieve bevrijding onzer landen
van het communisme samen te werken en
daarbij niet eerder te rusten voordat de
laatste rest van deze verschrikkelijke gees
telijke ziekte der menschheid vernietigd is."
Met deze woorden schetste de Duitsche
Rijksminister van buitenlandsche zaken,
von Ribbentrop, doel en beteekenis van het
pact in een rede, welke in het middelpunt
van deze plechtige samenkomst stond. En
hij vervolgde:
„Door de heldhaftigheid der Duitsche
weermacht en den verbonden troepen van
Italië, Roemenië, Hongarije en Slowakije,
van het dappere volk in het Noorden eiv
de vrijwilligerscontingenten uit Spanje,
Frankrijk, Kroatië, Denemarken, Noor
wegen, Holland en België is de staats
macht van communisme en bolsjewisme
gebroken en deze zal zich naar het
woord van den Führer nooit meer her
stellen."
Na de rol van Engeland in dezen oorlog
geschetst te hebben, hoe het Engeland ge
lukte allerlei landen voor zijn belang de
kastanjes uit het vuur te laten halen en
het spel van Churchill en Stalin te hebben
ontmaskerd, constateerde minister von
Ribbentrop, dat nu ook de laatste militai
re steun der Angelsaksen in Europa in vijf
maanden tijds vernietigd was en hij ge-
loofdde niet te veel te zeggen, wanneer hij
beweerde, dat deze vijf maanden van den
veldtocht in het Oosten als. de grootste mi
litaire, daad gekenschetst zal worden, wel
ke tot nu toe in de wereldgeschiedenis is
voorgekomen.
Hoe na Europa aan den ondergang toe
was bleek uit de woorden van den minis
ter, waarin hij het regiem van Stalin
schilderde. „Stalin heeft met ijzeren conse
quentie au meedoogenloos de Sovjet-Unie
op de vervulling van haar taak met ge
weld voorbereid. Menschen en materiaal
met fanatisme voor het doel ingezet. De
cultureele en materieele levensstandaard
der Russen staat op hetzelfde niveau als
dat van slaven. Gewoonlijk in armzalige
hutten huizend en half verhongerd, heeft
de tegenwoordige Rus alles verloren wat
het leven des levens waard maakt.
Eigen werkzaamheid, schoonheid, familie,
God zijn voor hem geen begrippen meer.
Stompzinnig, hard, wreed, zonder levens
vreugde en idealen is de bolsjewiek tot een
De Engelsche bomaanval
op Maastricht
Over den Britschen luchtaanval op een
arbeiderswijk in Maastricht kunnen nog de
navolgende bijzonderheden meegedeeld
worden:
De Britsche aanval geschiedde bij maan-
helder weer en zeer goed zicht. De getrof
fen arbeiderswijk is een zeer dicht bevolk
te buurt. De uitwerking was dan ook in
hooge mate noodlottig.
In een oogwenk was de vreedzame wijk
het tooneel van een ontzettende verwoes
ting. Meer dan tweehonderd huizen ble
ken getroffen te zijn, waarvan ruim hon
derd zoo goed als geheel verwoest werden.
Met medewerking van vele burgers werd
onmiddellijk een hulpdienst ingericht. Het
uitgebreide opruimingswerk, dat onmiddel
lijk ter hand genomen was, werd door de
zeer groote ravage, die aangericht was,
zeer bemoeilijkt. Overal en in allerlei vorm
moest hulp geboden worden. Het bleek
direct reeds, dat de aanval niet alleen de
huizen, doch bok het leven 'der arbeiders
biet gespaard had.
Tot nu toe haalde men uit de puinhoo-
pen van de volkomen verwoeste wijk der
tien dooden, vijftig zwaar en zeventig licht
gewonden. Er dient echter rekening ge
houden te worden met de mogelijkheid,
dat het aantal, naar mate het opruimings
werk vordert, nog zal stijgen.
Ook elders in de stad, soms tot ver van
de plaats, waar de aanval zijn doodelijk
werk heeft verricht, werd groote schade
aangericht. Ontelbare ruiten zijn door den
luchtdruk gesprongen. Pannen werden van
de daken gerukt en tot ver in den omtrek
vindt men vernietigende sporen.
De Maastrichtsche burgerij, die over de
zen aanslag op onschuldige levens ten zeer
ste ontdaan en verontwaardigd is, bood
den burgers van de getroffen wijk onmid
dellijk te helpende hand. De Nederlandsche
Volksdienst vooral bewees hier zijn groote
nutigheid.
Dakloozen werden zoowel bij particulie
ren als in groote gebouwen, zooals de Do-
minicanerkerk en de Stadszaal onderge
bracht, terwijl zij Vrijdagmiddag in het pa
tronaatsgebouw van warm eten werden
voorzien.
Het opruimingswerk wordt nog steeds
met man en macht voortgezet. De getrof
fen arbeiders treuren om hun verloren ge-
gane eigendommen, zoeken naar vernvste
familieleden, die tot ae dooden en vele ge
wonden behooren.
Ned. Volksdienst en het
Roode Kruis helpen.
In samenwerking met het Roode Kruis
heeft de Nederlandsche Volksdienst on
middellijk op grootscheepsche wijze maat
regelen getroffen om de getroffenen te hel
pen en hun nood te lenigen. In openbare
gebouwen is voor huisvesting gezorgd;
men heeft alles hier zoo goed mogelijk in
gericht en voor een behaaglijke warmte
zorg gedragen. Voor de inrichting heeft het
Roode Kruis tevens bedden beschikbaar
gesteld en de N.V.D. heeft de zorg voor
kleeding en maaltijden op zich genomen.
Alle getroffenen hebben vooral ook allen
mogelijken steun gekregen bij het aanschaf
fen van ondergoed, schoenen en andere
kleeding. De N.V.D. reikte distributiebe
scheiden en waardebonnen uit, zpodat alle
gezinnen nog in den loop van Vrijdag in
de eerste behoeften konden voorzien. Waar
dit noodig was, is, ook geld .beschikbaar
gesteld.
Warm eten werd door de centrale keu
kens verschaft. De plaatselijke leider en de
provinciale leider van den N.V.D. waren
zelfs in den nacht onvermoeid bezig, om
den getroffenen alle hulp te brengen. Ook
Vrijdag hebben zij herhaaldelijk met alle
slachtoffers persoonlijk gesproken, om hun
maatregelen te kunnen treffen.
In den loop van den avond is ook de ver
tegenwoordiger van den landelijken leider
van den N.V.D. uit Den Haag aangeko
men. Hij bracht aan alle gezinnen een be
zoek en zegde verder hulp toe.
Te dien einde heeft hij aan den provin
ciale leiding een bedrag van 20.000 ach
tergelaten voor de eerste hulpmaatregelen.
In de volgende dagen zal de N.V.D. zijn be
langrijkste taak zien in een nauwkeurige
zorg van elk gezin apart. Hij zal in de
eerste plaats bewerken, dat de getroffenen
een voorloopig onderdak vinden in parti
culiere woningen of hotels.
Ook den achtergeblevenen en vooral den
gewonden is onmiddellijk hulp verleend.
Als eerste teeken van de verbondenheid
zijn bloemen, fruit en andere attenties be
schikbaar gesteld.
MET DUITSCHLAND
TEGEN
HET KAPITALISME
trap gezonken, waarvay men zich nauwe
lijks een voorstelling kan makfin. Er ligt
een diepe tragiek in het feit en in de er
kenning, dat een door menschen zelf uit
gevonden systeem het in nauwelijks een
menschenleeftijd klaar gespeeld heeft,
menschen bijna tot dieren te maken."
Ons loojpt een rilling over den rug,wan
neer wij bedenken, wat er van ons gewor
den zou zijn, indien deze geest der vernie
tiging niet geboeid en overmeesterd was,
doch in zijn volle onbarmhartigheid over
deze streken was gevaren.
De loop van het Jaar
Wy verdeel en het. jaar in jaargetijden
en im maanden. De maanden loopen vam
Januari tot en met December. Het is een
verdeelinig, die wij niet kunnen missen en
niet willen missen, ook niet omdat iedere
maand ons iets eigens te zeggen heeft, de
een meer, de ander minder.
Maar mogen wij den katholieken een
goeden raad geven?
Volgt o o k de verdeeling van het ker-
k e 1 ij k jaar!
Beginmet het begin: morgen.
Morgen is het de eenste Zondag van
dien Advent, d.W.z. dan vangt de Kerk haar
jaarkring aan.
Ge zult ondervinden, hoe veel mooie en
verheffende gedachten u worden geschon
ken, als ge dat kerkelijk jaar volgt in zijn
zinrijken en beteekenisvollen loop: Voor
bereiding van Kerstmis, het blijde Kerst
feest, en de vreugde daar rondom, de voor
bereiding van Paischen, de Paaschjubel,
het .feest van den Heiligen Geest: Pinkste
ren.
Zooals de vier jaargetijden in de natuur,
zoo hebben ook de perioden in het kerke
lijk jaar elk haar eigen schoonheid en be
koorlijkheid, elk haar eigen bron van
vreugde en var kracht.
Begin daarom dit jaar morgén met
het kerkelijk jaar te volgen. Gij kunt op
verschillende wijzen u van den loop van
dit jaar op de hoogte houden.
Wij laten het bij dezen korten welge-
meenden raad U verder verwijzend naar
wat onze medewerker, de Pastoor, u op
pag. 5 in zijn wekelijksoh schrijven over
den advent heeft te vertellen.
Nederlandsche Arbeids
dienst
AANMELDING EN KEURING.
Aanvang van den diensttijd óp
15 December 1941.
Na afloop hiervan bemideling
voor arbeid in Nederland.
Keuringen hebben plaats op 1,
2, 3, 4 en 5 December 1941.
Voor vrijwillige dienstneming bij den
Nederlandschen Arbeidsdienst zal op on-
dervermelde plaatsen en data, tekens tus-
schen 9.30 en 15.00 gelegenheid zijn voor
keuring voor vrijwillige dienstneming.
Iedere jonge man, dde aan de volgende
voorwaarden voldoet, kan zioh naar de
dichstbij gelegen keuringsiplaats begeven
en zich aanmelden bij den voorzitter van
den keuringsraad.
Reiskosten voor de heen- en terugreis
worden vergoed.
Het is aan te bevelen een broodmaaltijd
mede te brengen.
Gegadigden moeten aan de volgepde
voorwaarden voldoen:
a. Nederlander zijn;
b. niet jonger dan 17 en niet ouder dan
23 jaar zijn;
c. ongehuwd zijn.
Meldt u ter keuring aan.
Arnhem, Menthenstraat 12. Maandag 1
December 1941.
Tilburg, Langeschrijfstraat 66, geb. pu
blieke werke-, 1 Dec. 1941.
Den Haag, Huygenspark 23, Maandag
en Dinsdag 1 en 2 Dec. 1941.
Nijmegen, Ridderstraat 4. Dinsdag 2 De
cember 1941.
's-Hertogenbosch, stadhuis, ingang achter
het stadhuis 3, 2e etage, Dinsdag 2 Decem
ber 1941.
Leeuwarden, school St Anthonystraat 4.
Woensdag 3 December 1941.
Utrecht, school Draaiweg 29 (gouver-
neurschool). Woensdag 3 December 1-41
Eindhoven, Kruisstraat 53, Parochiehuis,
Woensdag 3 December 1941.
Heerlen, Esschenerweg 25a. Centrale
Werkplaats. Donderdag 4 December 1941.
Gouda, Oosthaven 50, Gem. Consultatie
gebouw. Vrijdag 5 December 1941.
Ieder die wordt goedgekeurd en overi
gens aan de eischen voldoet wordt op 15
December 1941 opgeroepen om gedurende
5 lA maand in den Nederlandschen Ar
beidsdienst te dienen.
Na beëindiging van den diensttijd van
5Vo maand kan de vrijwilliger by gebleken
geschiktheid in aanmerking komen voor
een van de 3 volgende groepen:
a. opleiding tot kader;
b. vrijwillig nadienen gedurende nader
te bepalen tijd;
c. na eervol ontslag voorkeur bij arbeids
bemiddeling in Nederland.
Momentje
BANANEN.
In tijd van nood snijdt men boter
hammen met een ladder. Zie slechts
naar de vreemdsoortige vehikels, wél
ke door onze straten rijden eh nog al
tijd auto's worden geheeten. Men be
doelt dan waarschijnlijk, dat deze ry-
dende instrumenten van een auto zijn
gemaakt. Er zijn er, die een soepketel
achter zich aansleepen, andere rijden
met drie zeemijnen op een karretje,
met cylinders op het dak of het meest
eenvoudige: met een paard ervoor.
Voor zoover myn kennis van de voe
ding der dieren reikt, eet een paard
haver. De haver geeft hun leven en
kracht en het is eigenlijk de haver,
welke de trekkracht produceert, die
den wagen in beweging brengt. Aldus
bezien is het zoo gek niet, dat men in
Fransch Guinea auto's voedt met ba
nanen. Ook mijn eerste verzuchting
was: daar gaan onze bananen! Maar
als nu blijkt, dat men auto's kan laten
rijden op bananen, nadat men daaruit
benzine heeft gestookt, zou ik niet
weten, waarom men den langen omweg
moet maken om met haver via een
paard een wagen in beweging te bren
gen. Of het zou moeten zyn dat het
organisme van een paard een voor-
deeliger en goedkooper distilleerketel
vormt dan een echte. Alleen blijft het
my alsnog een raadsel, hoe het komt,
dat wy in vroeger dagen zooveel ba
nanen etende, niet veel harder geloo-
pen hebben
3iet haeh
is de spiegel van een volk
ROMAN-PRIJSVRAAG VAN
„DE SCHOUW".
De uitgeverij „De Schouw" te 's-Graven-
haige moodigt die Nederlandsche schrijvers
uit, om d-eel te nemen aan een romanprijs
vraag. Voor het beste manuscript wordt
een prijs beschikbaar gesteld van 5000 gul
den. De schrijvers der daarop volgende
vier manuscripten ontvangen elk 500 gul
den, terwijl ook de werken, welke niet be
kroond worden, nog voor uitgifte- in aan
merking kunnen komen.
Gevraagd wordt een roman van onge
veer 75.000 woorden, die door de stof en
de behandeling blijk geeft van liefde en
bewondering voor de beste eigenschappen
voor ons volk. Dit kan zoo ruim mogelijk
worden opgevat, maar als voorbeeld van
hetgeen den stellers van de prysvraag
voor oogen geweefd heeft, wordt genoemd;:
1. Een roman waaruit de beteekeyis
blykt van de tradities van een geslacht;
2. een roman, die als basis heeft de ver
bondenheid van den mensch met dien
grond, waarop hij leeft;
3. een roman over het leven op de Ne
derlandsche wateren of op de zee;
4. een roman over de arbeidspresta
ties van ons volk;
5. een roman over een groote figuur of
over een groot moment uit onze geschie
denis;
6. een roman uit het leven of over de
geschiedenis van Nederlandsche pioniers
iin de wereld.
Het oordeel van de jury, welke bestaat
uit prof. dr. Jan de Vries, Jan H. EekhouL,
D. Th. Jaansma en dr. J. van Ham is bin
dend. De termijn van inzending sluit op
1 Juli 1942. Manuscripten dienen franco
gezonden te worden aan den secretaris der
jury, den heer K. W. Boekholt p.a. uitg.
„De Schouw", Nieuwe Havenstraat 42,
's-Gravenhage, tel. 115515, die op aanvraag
ook het volledige propectus voor deze
prijsvraag toezendt.
Vraaggesprek met dr. J. van Ham.
„Over het geheel genomen zal de nieu
we boekenproductie dit seizoen echter niet
zoo groot zijn als gewoonlijk", zoo ver
klaarde ons dr. J. van Ham, hoofd van het
afdeeling Boekwezen van het Departement
van Volksvoorlichting en Kunsten op onze
vraag, hoe de vooruitzichten van den boe
kenliefhebber dezen winter zullen zijn.
..Bi' beteekent echter nog niet, dat de
productie daar slechter om behoeft te wor
den, men zou zelfs, gezien de ervaring van
vorige jaren, eerder het tegendeel kun
nen verwachten. Bij de papierverstrek
king is het streven, zoo goed mogelijk voor
het meest noodzakelijke uit de boekenpro
ductie te zorgen. Hierdoor zullen de uit
gevers zelf dus reeds beginnen met het
toepassen van wat meer selectie, over de
wenschelijkheid waarvan men het reeds
jaren eens was. Bovendien zullen onder
deze omstandigheden vele van de beste
oudere boeken, die dreigden te verdrin
ken in den stroom der middelmatige nieu
we, weer een kanrf krijgen".
„Acht u in dit nieuwe seizoen ook nieu
we mogelijkheden aanwezig voor de Ne
derlandsche schrijvers?"
Uitgeversinitiatief.
„Het belangrijkste nieuws op dit gebied
acht ik ongetwijfeld de groote letterkundi
ge prijsyraag, welke juist dezer dagen is
uitgeschreven door de Uitgeverij „De
Schouw". Van deze prijsvraag het gaat
hier om een prijs van 5000.voor het
beste manuscript en vier aanmoedigings
prijzen van ƒ500.heeft oo^c het Deno
tement met groote belangstelling