DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
SITUATIE WORDT GEVAARLIJK VOOR
MOSKOU
DINSDAG 21 OCTOBER 1941
33ste Jaargang No. 10082
3)e, C^id&eli^Soii/fcGmt
Bureaux Papengracht 32.
Telefoon: Redactie 20015 Administratie 20935.
Giro 103003. Postbus 11.
V Optimist zijn
Optimist zijn.
Ook in dezen tijd?
Ja en juist in dezen tijd!
Men verwart vaak optimisme met utopie.
Een utopist ziet werkelijkheden en mo
gelijkheden, waar deze niet zijn. Een
utopist bouwt luchtkasteelen, steunt op
phantasieën en laat zich leiden door her
senschimmen.
Een optimist daartegenover is een reëel
mensch, is iemand, die met beide voeten
op den bodem der werkelijkheid staat.
Hoe verschilt dan de optimist van den
pessimist, want beiden zijn ontegen
zeggelijk r e e 1 e menschen?
Een optimist ziet niet alleen de slechte
werkelijkheden en mogelijkheden, maar
ook de goede, en kijkt bij voorkeur naar
de goede.
Een pessimist ziet misschien niet uitslui
tend de slechte werkelijkheden en moge
lijkheden. maar kijkt bij voorkeur naar
dién kant. \mm
Of iemand optimist en pessimist is wordt
beïnvloed door aanleg en karakter, maar
de zelf-vorming en de kracht van den
eigen vrijen wil mogen ook hier toch zeker
niet worden onderschat. Niet worden on
derschat, als men de wereld en het wereld
gebeuren louter natuurlijk beschouwt. En
van gróóten invloed kunnen deze factoren
ongetwijfeld zijn bij den mensch, die zich
op een godsdienstig standpunt stelt.
Ook bij een louter natuurlijk beschouwen
komt het vaak voor, dat men als men
twee frissche oogen wijd wil openzetten
in feiten en in toekomst-mogelijkheden,
die schijnbaar niets dan slechts in zich
houden, nog goeds en zelfs veel goeds kan
zien.
Wie de dingen beschouwt in het licht van
den Godsdienst, van het Geloof, van Gods
Woord voor hem gaan er perspectieven
open van goede dingen onder alle omstan
digheden!
Zeker, het kan moeilijk zijn onder neer
drukkende omstandigheden, onder felle te
genslagen en pijnigende teleurstellingen
optimist te zijn, d.w.z., sooals wij uiteen
zetten, ook goeds en bij voorkeur goeds te
zien. Dat kan haast boven-menschelijk
moeilijk zijn heeft menigeen onzer het
niet zelf ondervonden?
Maar toch met Gods genade, die vaak
werken wil door middel van der mede-
menschen medeleven, is het mogelijk.
De godsdienst opent ons zoo vele pers
pectieven van goede dingen,, dus voor op
timisme.
Zoo b.v. in Dan. 3 (Zondag gebeden in
de Introitus van de H. Mis):
Al wat Gij ons gedaan hebt, o Heer,
hebt Gij in ware gerechtigheid gedaan,
want wij hebben tegen U gezondigd en
aan Uw wetten niet gehoorzaamd;
maar geef eere aan Uw naam en han
del met ons naar de menigte Uwer
barmhartigheid.
Onder alle omstandigheden kan de ge-
loovige mensch in zich ronddragen de over
tuiging, dat God is: Liefde, dat God is:
Barmhartigheid, en dat hij, ondanks alles,
zich geroepen mag blijven weten om: eere
te geven aan Zijn Naam
Dat wij optimist mogen zijn, ook in de
zen tijd, en juist in dezen tijd!
Amerika en de oorlog
AMERIKAANSCHE VOORBEREIDINGEN
IN STILLEN OCEAAN.
In een extra-bericht uit Manilla meldt
..Tokio Nitsji Nitsji", dat men verhoogde
leveranties van Amerikaansch oorlogsmate
riaal naar het Zuid-Oostelijke deel van
den Stillen Oceaan met het doel van mili
taire voorbereidingen kan waarnemen.
Bij de jongste En gelsch-Amerikaansche
besprekingen in Manilla en elders in het
Verre Oosten is besloten, dit oorlogsma
teriaal in groote hoeveelheden naar Ma
nilla, Singapore, Batavia, Soeroebaja en
Sydney te verschepen. Hierdoor en door an
dere Amerikaansche hulp aan de Sovjets
via Iran alsmede aan Tsjang Kai Sjek vie
Birma is het Zuidelijk deel van den Stil
len Oceaan geworden tot een Amerikaan-
schen verkeersweg voor leveranties, die
van de grootste beteekenis is. Zoo moeten
ook de pogingen van Amerika worden op
gevat om dezen zeeweg te beschermen.
Alles duidt er op, dat ter bescherming en
handhaving van dezen weg er reeds een
samenwerking bestaat tusschen de mari
ne en de luchtmachten van de betrokken
landen.
Volgens berichten in de Amerikaansche
pers, heeft de Amerikaansche regeering,
met het oog op den ernst van den toe
stand in het Verre Oosten, besloten, eeni-
ge troepenonderdeelen op Alaska te sta-
tionneeren. Deze troepen zullen naar
Finsoh voorbeeld worden uitgerust meldt
S.P.T.
PANAMA BEREID BASES AAN V.S. AF
TE STAAN.
De nieuwe diplomatieke vertegenwoor
digers van Panama te Washington is op
doorreis naar zijn standplaats te Mexico
aangekomen. Aan persvertegenwoordigers
heeft hij verklaax'd, in Washington bespre
kingen te zullen voeren over aan het Pa
namakanaal gelegen gebieden, die de V. S.
noodig hebben voor de verdediging van
het Panamakanaal. Hij voegde er aan toe,
dat Panama bereid is, de verlangde gebie
den aan de V.S. af te staan voor het inrich
ten van steunpunten en ze onder militaire
controle te laten stellen.
Een oproep aan de bevolking
STALIN VERLAAT MOSKOU.
Volgens een bericht van Aftonbladet uit
Stamboel zou Stalin Moskou met onbeken
de bestemming verlaten hebben. Men ver
moedt in welingelichte kringen, dat hij zijn
hoofdkwartier zal vestigen in een pantser-
trein en dus geen vaste verblij'plaats meer
zal hebben.
Naar men zich herinneren zal hebben
reeds Molotow, de commissaris voor Bixi-
tenlandsche Zaken, Kalinin, de voorzitter
van den Oppersten Raad, Moskou per
vliegtuig verlaten.
Een dringende oproep aan de bevolking
van Moskou om uit eigen middelen een
leger te vormen, dat de hoofdstad zoo noo
dig straat voor straat en huis voor huis
verdedigen zal, wordt, naar de Engelsche
berichtendienst meldt, in een hoofdartikel
der Prawda gepubliceerd. De oproep is
ook door den Moskouschen omroep voor
gelezen.
In het artikel wordt ten aanzien van het
decreet van Stalin betreffende de afkon
diging van den staat van beleg verklaard,
dat de genoemde maatregelen van beslis
send belang zijn voor de verdedigi: van
de hoofdstad. De bevolking wordt geleerd,
hoe zij tegen vijandelijke tanks moet op
treden, hoe versterkingswerken bespoe
digd kunnen worden, en bovendien wordt
zij opgeroepen haar leven op te offeren
voor de verdediging van de hoofdstad.
Ieder, die in staat is een geweer te dragen,
moet het als zijn „heiligen plicht" beschou
wen den vijand den weg te versperren en
iedere straat, ieder huis moet tot een ves
ting worden. Allen, die dit bevel overtre
den, moeten zonder verwijl voor een
krijgsraad gebracht worden en provoca
teurs, spionnen en andere agenten van den
vijand moeten ter plaatse doodgeschoten
worden.
WINTERKWARTIEREN GEVONDEN.
Tijdens de zuivering van het terrein van
uiteengedreven bolsjewistische troepen
restanten hebben Duitsche infanteristen
op 18 October ten Oosten van Brjansk in
gereedheid zijnde winterkwartieren der
bolsjewisten gevonden, die in opdracht van
Timosjenko de laatste weken waren ge
bouwd. Zij waren voorzien van kachels en
britsen en boden plaats aan heele treinen
en compagnieën.
KOOPVAARDIJSCHIP AANGEVALLEN.
Duitsche gevechtsvliegtuigen hebben op
19 October in de Noordelijke IJszceen
bolsjewistisch koopvaardijschip van 2000
b.r.t. aangevallen. Het schip bleef met slag
zij en zwaar beschadigd liggen.
Een V.P.B.-correspondent meldt:
Ongeveer op het zelfde tijdstip dat het
opperbevel van de Duitsche weermacht be
kend maakte, dat de dubbele slag van
Brjansk en Wjasma zegevierend geëind.',d
is, moest Moskou toegeven, dat de Duit
sche troepen in zware gevechten steeds
meer vorderingen maken. De Duitsche troe
pen hadden een groot aantal pantserwa
gens ingezet en de verdedigingsgordel
rondom Moskou op meerdere plaatsen
doorbroken.
De indruk, die de jongste groote over
winning van het zegevierende Duitsche
leger gemaakt heeft, -kon zelfs de Engel
sche berichtendienst niet verzwijzen.
Schoorvoetend moest men het Engelsche
volk vertellen, dat het met de bolsjewis
ten niet zoo staat als men het wel gehoopt
had. Zelfs Reuter moet thans toegeven,
dat de situatie ernstiger is dan ooit te vo
ren. Ook de mogelijkheid, dat de verdedi
gingswerken rondom de hoofdstad van de
Sowjet-Unie doorbroken zullen woren,
wordt aarzelend geopperd. En de Londen-
sche berichtendienst deelt mede, dat het
tempo van de Duitsche opmarsch in de
middensector van het front versneld is en
dat men op het ergste voorbereid moet zijn.
Men begint dus in Engeland den Sowjet-
bondgenoot af te schrijven. Doch eerst, na
dat de militaire deskundigen in Amerika
en andere landen er op gewezen hadden,
dat Stalin met een verlies van drie mil
lioen gevangenen en minstens evenveel
dood en het beste gedeelte van zijn weer
macht verloren had. De kern van het Sow-
jetleger werd in het begin van den oorlog
geschat op drie millioen man. Met het ver
lies van zes of meer .millioen, waarbij
niet eens de gewonden zijn gerekend,
heeft Stalin ook zijn beste reserves verlo
ren. Wel kan men zonder twijfel nog men
schen materiaal 'n den strijd werpen, doch
de gevechtswaa re'e hiervan zal geen fac
tor van beteekenis meer zijn.
Europa's ruilmogelijkheden
REDE VAN MINISTER FUNK.
De Duitsche minister voor Economische
Zaken, Walther Funk, die op uitnoodiging
van den Italiaanscthen minister voor den
Buitenlandschen Handel, Riccardi, in Rome
vertoeft, heeft Maandag aldaar een rede
gehouden, waarin hij den geweldigen om
vang schetste van de politieke doeleinden
van de spil. Italië valt daarbij de rol ten
deel in het gebied der Middellandsche Zee
te zorgen voor een gezonden nieuwe orde
ning der politieke en economische verhou
dingen.
Als eerste doel der Europeesche samen
werking noemde minister Funk het onaf
hankelijk maken van het, onder den dwang
der Britsche blokkade ontstane groote Eu
ropeesche economische gebied, van den in
voer van hoogst noodzakelijke en voor de
oorlogsindustrie belangrijke goederen,
waarmede geenszins een op de spits gedre
ven autarkie wordt bedoeld.
Want wij zijn er vast van overtuigd, zoo
ging de minister voort, dat zich de betrek
kingen voor den goederenruil met andere
economische gebieden na afloop van den
oorlog spoedig zullen baanbreken, daar de
overzeesche producenten van grondstof
fen eenvoudig op den duur niet met hun
productie-overschotten kunnen en willen
blijven zitten.
Het beginsel „gezond geld slechts bij
gebonden economie" geldt ook voor de
oplossing der internationale valuta
kwesties, merkte spr. op. Wij moeten
het een misleiding van de openbare
meening der wereld noemen, als onze
tegenstanders het clearingsysteem voor
stellen als een hindernis voor een reor
ganisatie van het internationale han
dels- en betalingsverkeer. Het kan
doelmatig zijn het goud te gebruiken
als middel tot vereffening van hoogte
punten in het betalingsverkeer. Het
daarvoor benoodigde goud zullen wij
na afloop van dezen oorlog bezitten.
Door de samenwerking is ook een econo
mische spil ontstaan. De omvang van onzen
buitenlandschen handel is tijdens den oor
log driemaal zoo groot geworden.
Indien Engeland tot nu toe nog steeds
hoop meende te hebben op economische
uitputting der spilmogendheden, thans moet
men toegeven, dat deze hoop verdwenen is.
De Engelsche blokkade is thans definitief
gebroken.
EEREDOCTORAAT VQOR FUNK.
In een plechtige zitting van den Senaat
van de universiteit te Rome is Rijksmi
nister van Economische Zaken, Funk, door
den rector-magnificus de Francisci namens
Koning-Keizer Victor Emanuel III het
eeredoctoraat van de faculteit voor volks
huishouding aangeboden.
Aan deze plechtigheid namen talrijke
persoonlijkheden uit het politieke en eco
nomische leven deel, waaronder de Italiaan-
uit Afganistan niet eveneens door de bols-
del, Riccardi, en de minister van Onderwijs,
Eottai, alsmede de Duitsche ambassadeur
Von Mackensen.
Het geval met de „Greer"
ENGELSCH VLIEGTUIG EN DE
„GREER".
De Duitsche pers publiceert het stand
punt van het D.N.B. inzake het geval met
den Amerikaanschen torpedojager „Greer",
die in September een Duitsche duikboot
met dieptebommen heeft aangevallen en
voortdurend achtervolgd heeft. In een ver
klaring van de departementen van Oorlog
en Marine der Vereenigde Staten was
destijds de bewering opgesteld, dat de
eerste aanval bij de ontmoeting van duik
boot en Amerikaansche torpedojager wa:
uitgegaan van de Duitsche duikboot.
Het D.N.B. gaat thans onder verwijzing
naar de destijds gegeven officieele Duit
sche verklaring in op het jongste rapport
van het Amerikaansche Ministerie van
Marine, waaruit, naar het D.N.B. verklaart,
niet meer of minder blijkt, dan dat de
destijds afgelegde officieele Amerikaan
sche verklaring een leugenachtige ma
noeuvre was van den president om zijn
bevel tot schieten aan de Amerikaansche
marine, en de wijziging van de neutrali-
teitswet als noodzakelijk te doen voorko
men.
Uit dit bericht, zoo wordt in het bericht
van het D.N.B. gezegd, blijkt niet alleen,
dat een Engelsch vliegtuig aan de „Greer"
de positie van de Duitsche duikboot heeft
gemeld; veeleer geeft het Minister van
Marine openlijk toe, dat de Amerikaan
sche torpedojager en het Britsche vlieg
tuig gemeenschappelijk geopereerd hebben
en dat de duikboot eerst nadat zij zelf met
dieptebommen was aangevallen en vrij
langen tijd door den torpedojager was
achtervolgd, zich met torpedo's heeft ver
dedigd.
Zelfs wanneer nu naar in het Ameri
kaansche bericht wordt beweerd de
eerste dieptebom afkomstig zou zijn ge
weest van het Engelsche vliegtuig, hetgeen
de duikboot niet kon vaststellen, dan ver
andert dit niets aan de veroordeeling van
het geval, daar men in het gemeenschap
pelijke opereeren van een Amerikaanschen
torpedojager met een Britsch vliegtuig
een duidelijke aanvalshandeling moet zien.
Roosevelt en zijn minister van Marine
hebben bij alle tot dusver afgelegde
klaringen welbewust dit feit verzwegen,
dat op aandringen der oppositie thans niet
langer onderdrukt kon worden, en nog
een ander feit heeft Roosevelt de openba
re meening, die een opheldering van de
ware toedracht verlangde, onthouden. De
chef van den Marinestaf, Stark, zag zich
op desbetreffende vragen gedwongen te
bekennen, dat op het tijdstip, toen de
„Greer" tot den tweeden aanval op de
Duitsche duikboot overging, op vijf mijlen
afstand een Britsche torpedojager in zicht
Het Rijkscommissariaat maakt bekend:
De Rijkscommissaris voor het bezette Ne-
derlandsche gebied heeft op grond van art.
1 zijner verordening no. 108/40 (vierde ver
ordening over bijzondere bestuursrechte
lijke maatregelen) aan den procureur-ge
neraal te Amsterdam, mr. J. A. van Thiel,
pensioen verleend. In zijn plaats heeft de
Rijkscommissaris voor het bezette Neder-
landsche gebied op grond van dezelfde be
paling mr. J. Feitsma, rechter aan de ar
rondissementsrechtbank te Groningen, tot
procureur-generaal in Amsterdam benoemd
Curasao in Amerikaansche
handen
EEN OPZIENBAREND BERICHT.
Het Madrileensche dagblad Informacio-
nes vertelt een „kleine geschiedenis van
een klein eiland". Op dit eiland leven on
geveer 30.000 zielen, voorts groeit er veel
suikerriet, waaruit een heerlijke drank
wordt gestookt en dan is er nog iets be
langrijks: groote raffinaderijen, waar de
olie van Venezuela wordt verwerkt. Daar
mede is het bezit van dit eiland, dat Cu
rasao geheeten is, ongetwijfeld van be
lang.
Toen de regeering van Nederland zich
in Engeland vestigde, vertrouwde zij En
geland het Nederlands-che imperium toe.
„De Nederlanders", zoo gaat de informa-
ciones voort, „leefden in de hoop, dat hun
machtige beschermengel hun waardevol
bezit zou weten te verdedigen om het hun
terug te geven, wanneer het uur van den
vrede zou hebben geslagen. Thans echter
heeft Engeland dit mandaat aan de Ver.
Staten uitgeleverd. De Yankees zullen zich
op Curagao nestelen en de Engelschen heb
ben de Nederlanders geprest zich te schik
ken in deze over dracht". Het eiland gaat
daarmede over in de derde hand. Waar zal
het ten slotte rust vinden? Zijn wettige
meesters, de Nederlanders, gevoelen op dit
oogenblik een diepe smart. Zij hebben een
faux pas gemaakt en moeten er thans voor
boeten."
Toen op 20 Augustus 1940 Churchill me
dedeelde, dat Engeland steunpunten aan
Amerika „in pacht" had afgestaan, was
dat een eerste symptoom van overheve
ling van macht van het Britsche Rijk naar
de Vereenigde Staten, waarop sindsdien
meerdere zijn gevolgd, aldus teekent het
„Vad." hierbij aan. Het ligt voor de hand,
de hierboven vermelde feiten in hetzelfde
licht te zien, temeer, daar eenige door En
geland afgestane steunpunten (Jamaica,
Trinidad) in dezelfde omgeving liggen. Die
omgeving is immers niets anders dan het
voor de Vereenigde Staten zoo belangrijke
voorportaal van het kanaal van Panama,
welks militaire beteekenis men moeilijk
kan onderschatten.
Curasao was door de Engelschen en is
thans door de Amerikanen bezet. Voorbeel
den uit de geschiedenis toonen aan wij
herinneren slechts aan de occupatie door
Engeland in het einde van de 18de en het
begin van de 19de eeuw van onze koloniën,
waarvan Ceylon en Z.-Afrika in Engelsche
handen bleven dat dergelijke tijdelijke
bezettingen dikwijls in definitieve over
gaan. Dit valt te meer te vreezen, als men
aan Curasao's plaats als voorpost van het
Fanamakanaal denkt en zich herinnert,
wat zich nog onlangs in de republiek van
dezen naam heeft afgespeeld, toen presi
dent Arias overhaast de vlucht moest ne
men, omdat hij de Amerikaansche belan
gen niet dienen wilde, en voor hem in de
plaats een strooman van Washington werd
gezet. Daar komt nog de omstandigheid bij,
dat Curasao de belangrijke olieraffinade
rijen bevat, waar de olie uit Venezuela, al
vorens naar de Vereenigde Staten te wor
den gebracht, verwerkt wordt. Oliebelan-
gen zijn voor alle groote staten primaire
belangen. Wie dit alles overweegt kan niet
zonder zorgen zijn over de toekomst van
het Nederlandsche eiland Curasao.
IN 'N PAAR REGELS
Spionnagecomplot in Zweden
ontdekt.
De politie te Stockholm is een bende op
net spoor gekomen, die onder meer ten
doel had met radiozenders militaire gehei
men aan een andere mogendheid door te
geven.
De Amerikaansche
neutraliteitswet.
Drie republikeinsche senatoren, nl. Brid
ges, Austin en Gurney hebben Maandag
middag officieel een wetsvoorstel ingediend
om de geheele neutraliteitswet te herroe
pen.
De bezetting van Iran.
Het bericht over de terugtrekking der
Engelsche en bolsjewistische troepen uit
Teheran wordt te Berlijn sceptisch opge
vat. Men spreekt het vermoeden uit, dat
de Sovjets hun troepen uit Iran dringend
elders noodig hebben.
Amerika en den oorlog.
Aartsbisschop Beekman van Chicago heeft
?n een radiorede het Amerikaansche volk
aangespoord met alle kracht te protestee
ren tegen de herroeping of een wijziging
van de neutraliteitswet. Een wijziging van
de neutraliteitswet zou de eerste stap be-
teekenen van een geheele sei'ie stappen,
v/elke naar de ineenstorting leiden, zoo
verklaarde de aartsbisschop.
Correspondent van de „Times"
in Spanje gearresteerd.
De correspondent van de „Times" ,Wran-
gal Crakar, die enkele dagen geleden uit
het Midden-Oosten naar Spanje kv/am om
via Lissabon naar Londen terug te keeren,
is te Madrid gearresteerd. Bij het onder
zoeken van zijn bagage kwamen zeer be
langwekkende documenten te voorschijn.
Mamentje -v
ANTWOORD.
Reeds meermalen heb ik briefjes
ontvangen van vriendelijke lezeressen
en lezers, die mij de pijnlijke vraag
stelden, hoe ik toch altijd maar weer
onderwerpen voor mijn stukjes vind
en die mij verzekerden ik bloos er
van nu ik het hier moet neerschrijven
dat zij het zoo knap vonden van
die schrijvers-van-rare-stukkies-in-de-
krant altijd maar weer een onderwerp
voor hun zin en onzin bij de hand te
hebben.
Als antwoord daarop zou ik kunnen
gaan betoogen, dat ieder vakman zijn
materiaal bij de hand moet hebben,
anders begint hij niets. Een slager
heeft aan messen alleen niets, hij heeft
ook noodig: 2o koeien en varkens en
dergelijk gedierte en 3o. klanten. Hij
kan dat vleesch niet allemaal alleen
opeten.
Zoo heeft een rarestukkiesschrijver
noodig:
lo. een vulpen;
2o. een onderwerp;
3o. een krant. Want als hij al zijn
stukkies alleen moest lezen, zou hij
even onpasselijk woi'den als een sla
ger met veel koeien en geen klanten.
En evenals het voor een slager wel
eens moeilijk is om aan vleesch te ko
men, niet minder moeilijk is het
schrijven van rare stukkies. Maar
daar is men ten slotte slager of jour
nalist v.oor.
Maar overigens wijs ik die schrifte
lijke complimenten met besliste ver
ontwaardiging van de hand: want zoo
lang er zoo'n massa rare menschen en
rare dingen over den aardbol rond
dartelen is het heelemaal niet moeilijk
om daarover rare verhaaltjes te schrij
ven
ENGELSCHE OVEREENKOMST MET
AFGANISTAN.
De A. N. P.-correspondent te Berlijn
schrijft: Volgens Reuter zijn de Engel
sche en Afgaansche regeeringen „over
eengekomen", dat alle in Afganistan
vertoevende Duitschers uit dat land
gezet ztillen worden. Zij zouden via
Iran en Turkije naar hun vaderland
geleid worden. In Berlijn beschikte
men gisteren nog niet over ambtelijke
bei'ichten terzake.
Indien het Reutex'bericht met de waar
heid strookt, aldus de correspondent, zal
men ditmaal dus niet zoo onmenschelijk
te werk gaan als in Iran, waar alle manne
lijke Duitschers aan de bolsjewieken uit
geleverd wei'den en de vrouwen en kin
deren door de Sovjets werden uitgeplun
derd en mishandeld. Men zal moeten af
wachten. of het transport der Duitschers
uit Afganistan niet eceneens door de bols-
gewisten in Iran wordt gemolesteex-d. Doch
ook al zou alles correct geschieden, dan
is het toch een ongehoord feit, dat een neu
trale staat door een belligerent gedwongen
wordt om de staatsburgers van den tegen
stander eenvoudig uit het land te zetten.
Gesteld, dat Duitschland b.v. eens van
Zwitserland of een anderen neutralen staat
vordei'de, dat het alle daar vertoevende
Engelschen uitwees? Aan de neutraliteit
van Afganistan wordt toch door niemand,
ook niet door Engeland getwijfeld. Boven
staand bericht uit Kaboel werpt aldus een
scherp licht op de verwording in het ver
keer der volkei-en, waarbij het volkenrecht
met voeten woi'dt getreden.
JAPANS NIEUWE KABINET.
Sjigenori Togo, de nieuwe Japansche
minister van buitenlandsche zaken, heeft
een radiorede uitgesproken tot het Japan
sche volk, waarin hij uiting gaf aan zijn
vastberadenheid om zich van zijn taak te
kwijten. Japan moet zijn bestaan en pres
tige hardnekkig verdedigen en zijn histori
sche taak vervullen. Met versteviging van
het systeem van samenhang tusschen di
plomatie en leger, en met inachtneming
van de werkelijkheid en met vertrouwen
in zichzelf, zal de Japansche diolomatie
zoowel bijdragen tot de welvaart als tot
den vrede van de wereld.
De benoeming van generaal Tojo tot
kabinetsformateur en de snelle wijze,
waarop hij zich van zijn taak gekweten
heeft, zullen ongetwijfeld de militaire
groep in Japan bevredigen, aldus schrijft
men uit Berlijn. Toio is een der voornaam
ste vertegenwoordigers van deze groep,
die een krachtiger politiek tot vestieing
der Oost-Aziatische levensruimte in nau
we samenwerking met de spilmogendhe
den wenscht. Uit den aard der zaak kon zij
zich niet vereenigen met de handelswijze
van Konoje, die blijkbaar zoo lang moge
lijk wilde trachten tot een vergelijk met
de Vereenigde Staten te geraken.
Generaal Hideki Tojo is thans 57 jaar
oud en behoort dus in zekeren zin nog tot
de jongeren onder de Japansche politici.
In zijn eerste regeeringsverklaring heeft
minister-president Toio eenige richtlijnen
van de Japansche politiek aangegeven, die
zijn stx-even naar een krachtiger houding
van Japan ten opzichte der tegenstanders
van de nieuwe orde tot uitdrukking bren
gen. Uit den loop der gebeurtenissen zal
blijken of de kabinetswisseling tenslotte
tot een onherstelbare breuk met de An
gelsaksische mogendheden leidt.
