DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN DE VERNIETIGING DER BOLSJEWIEKEN IN HET OOSTEN r r winterhulp^nederiand Momentje- DINSDAG 14 OCTOBER 1941 33ste Jaargang No. 10076 S)e £&icbclve(2oti/tci/nt Bureaux Papengracht 32. Telefoon: Redactie 20015. Administratie 20935. Giro 103003. Postbus 11. De Engelsche luchtaanvallen op Rotterdam Wat het Nederlandsche emigrantencomité hierover heeft te zeggen vJui s excuse, s accuse Van bevoegde zijde wordt ons de volgende uiteenzetting toegezonden: Zocals reeds in de pers is bekend gemaakt, heeft de Engelsche omroep kortgele den onlangs gepoogd motieven te vinden ter verontschuldiging voor het bombarde ment, dat in den nacht van 3 op 4 October door het Engelsche luchtwapen op Rot terdam is gepleegd. De beweringen, die de Engelschen naar voren brachten ter motiveering van het feit, dat honderden woonhuizen en verscheidene kerken door de Engelsche bommen vernield of zwaar beschadigd zijn en dat honderden men- schen gedold of zwaargewond werden, klinken echter geenszins overtuigend. De ongeloofwaardigheid van de genoemde Engelsche verklaringen schijnt intusschen ook te zijn ingezien in Nederlandsche emigrantenkringen in Londen en een woord voerder van de Nederlandsche emigranten-,,regeering" heeft zich daardoor gedwon gen gezien in een van de in het Nederlandsch uitgesproken uitzendingen van den Engelschen omroep eigener beweging een standpunt te bepalen ten aanzien van het voor de Rotterdammers zoo fataal en met zooveel verliezen verloopen Engel sche bombardement. Reeds de omstandigheid, dat deze „Nederlandsche regeeringsverklaring" zeer langademig is uitgevallen en zeer ingewikkeld is geformuleerd, toont voldoende in welk4een groote verlegenheid de aan Engeland onderhooijige Nederlandsche krin gen in Londen zijn gebracht door het onmenschelijke en meedoogenlooze optreden „der Engelsche vrienden" tegenover de Nederlandsche burgerbevolking. Maar ook de verschillende door den Nederlandschen spreker naar voren gebrachte argumen ten doen zoo weinig steekhoudend aan, dat zij het door hun opstellers gehoopte doel stellig niet zullen bereiken, maar veeleer stof leveren voor een nieuwe aan klacht tegen de in strijd met het volkenrecht zijnde en immoreele methodes van de Engelsche oorlogsvoering. Qui s'excuse, s'accuse, wie zich verontschuldigt, klaagt zichzelf aan. In de genoemde Nederlandsche radioverklaring wordt ter inleiding openlijk toegegeven, dat Rotterdam •„in den nacht van 3 op 4 October een aanval van de R. A. F. te doorstaan heeft gehad, waarbij een aanzienlijk aantal burgerslacht offers te betreuren was". Er wordt dan verder woordelijk gezegd: „weliswaar heeft de Duitsche berichtgeving de gevolgen voor de burgerbevolking aanvankelijk ern stiger voorgesteld, dan zij in werkelijkheid waren, maar wij willen aannemen, dat hun latere lezing en dat kan de bevolking van Rotterdam zelf controleeren niet overdreven was". Zooals men ziet is men er in Londen zeer goed van op de hoogte, dat de Engelsche luchtaanvallen talrijke slachtoffers eischen onder de Ne derlandsche bevolking en moet men zelfs de bekentenis doen, dat het definitieve, laatste Duitsche verslag over de in Rotterdam aangerichte verwoestinngen „niet overdreven" was. Desondanks speelt men het klaar op de vermelde bekentenis sen den- door weergalooze huichelarij ingegeven zin te laten volgen: „wij willen zelfs aannemen, dat de Duitschers zelf geen boipmen meer op Rotterdam hebben geworpen". Ofschoon men dus niet kan ontkennen, dat uitsluitend Engelsche vliegers ver antwoordelijk moeten worden gesteld voor het groote leed, dat de Nederlandsche burgerbevolking is toegebracht door de herhaalde luchtaanvallen Van de afgeloo- pen maanden, wil men toch tegelijkertijd met doortrapte boosaardigheid den Ne derlanders suggereeren, dat hier en daar de Duitschers zelf bommen hebben kun nen werpen op Nederlandsche plaatsen. Een dergelijke bewering vormt niet slechts het hoogtepunt van gemeene verzinsels, maar tegelijkertijd een premie voor lieden voor wie ook de meest dwaze beweringen nog op eenigerlei wijze geloofyaardig voorkomen. Daarbij komt, dat men in dezelfde „Nederlandsche" radiouitzending duidelijk heeft toegegeven, dat men door het neerwerpen van talrijke bommen op Nederland, behalve de „onvermijdelijke offers, die de Nederlandsche bevolking bij zulke gelegenheden aanvaarden moet", juist de Duitsche hoopt te benadeelen. Nie mand, die tot verstandig waarnemen in staat is, zal derhalve kunnen aanvaarden, dat de Duitschers zoo onverstandig zouden kunnen zijn om dopr het neerwerpen van Duitsche bommen op Nederlandsche plaatsen eigen landslieden en Duitsche installaties in gevaar te brengen. Het is integendeel duidelijk, dat de Duitsche be zettingsoverheid er niet het geringste belang bij kan hebben om vreedzame, Neder landsche burgers het slachtoffer te laten worden van luchtaanvallen, welker ge volgen immer? juist met Duitsche hulp later weer moeteri worden opgeheven. Hoe weinig Nederlandsch overigens de Nederlandsche emigranten-„regeering" in Londen denkt en hoe oppervlakkig en koud zij onverschillig blijft ten aanzien van het leed en de levensnoodzakelijkheden der Nederlandsche burgerbevolking, wordt gekenmerkt door het feit, dat de Nederlandsche radiospreker de beklagens waardige Rotterdammers getracht heeft te troosten *met het Nederlandsche spreek woord: „wat het zwaarst is moet het zwaarst wegen". Aangezien uiteraard voor de Nederlandsche emigranten in Londen de Engelsche belangen het zwaarste wegen, wordt hiermede dus de Nederlandsche bevolking in droge bewoordingen te ver staan gegeven, dat zij eenvoudig, zonder rekening te houden met eigen, waarlijk Nederlandsche belangen, genoegen moet nemen met Engelsche luchtbombardemen. ten. De „eerste minister" van het Londensche emigranten-comité, Gerbrandy, heeft dit Zaterdag in een tweede Nederlandsche radiotoespraak, waarin de bevolking der bezette gebieden ertoe werd aangespoord om op l^et „derde front" opnieuw haar leven voor Engeland op het spel te zetten, nog met de volgends woorden Verduidelijkt: „Wat ook de kosten mogen zijn, wij willen onze bijdrage leveren aan de oorlogs- inspanniiigen van de Engelschen, zelfs wanneer ons bestaan daarbij ten gronde gaat". Dit beteekent dus: de Nederlandsche emigranten in Londen willen hun bij drage leveren aan de Engelsche oorlogvoering, waarbij het hun onverschillig laat of de bevolking der Nederlandsche gebieden daarbij ten gronde gaat. Opmerkelijk is ook nog, hoe het .Nederlandsche emigranten-comité in Londen de bekende roekeloosheid en lafheid der op groote hoogte en in den nacht operee- rende Engelsche bommenwerpers tracht te verontschuldigen: „de ervaring van dezen oorlog bewijst nu eenmaal steeds weer, dat de moderne oorlog, hoe voortref felijk de thans gebruikte oorlogswerktuigen ook mogen zijn geconstrueerd* zulke gevallen onvermijdelijk maakt. Zelfs de best uitgeruste moderne batterij schiet meer naast, dan op het doel. Het richten wordt nog moeilijker, wanneer de objec ten niet duidelijk zijn afgtteekend. dan is het bijna onmogelijk om niet tegelijker tijd vele eigendommen te beschadigen; Wanneer daar dan nog bij komt, dat het afweergeschut vuurt, wordt het gevaar nog grooter". Hier wordt dus onomwonden bekend, dat de Engelsche vliegers en ook de Nederlandsche emigranten in Londen er van te voren al rekeninlfmee houden, dat de Engelsche bommen het voorgeno men doel niet treffen en inplaats daarvan groote vernielingen aanrichten onder de burgerbevolking. Dat echter „dergelijke gevallen onvermijdelijk zijn" is een bewuste verdraaiing der feiten'. Het bewijs van het tegendeel wordt geleverd door de strijdwijze van de Duitsche stuka's, die niet uit angst troor het vijandelijke af weergeschut op stratosfeerhoogte blijven en ook niet, zooals dat bij de Engelsche vliegers het geval is, regelmatig, als dieven in den nacht te verschijnen om dan volkomen plotseling hun verderfzaaiende lading lukraak neer te werpen op de slapende, vreedzame bevolking. Verder zal de bewering, dat ook de best uitge ruste moderne batterij haar doel nauwelijks vermag te treffen, wel uitsluitend van toepassing zijn op de Engelsche weermacht. Opdat echter de Nederlandsche bevolking er niet toe komen zou onprettige vergelijkingen op te stellen, heeft zij van de Nederlandsche radiospreker als 'het ware „bij wijze van troost" nog de volgende verklaring te hooren gekregen: „Oorlog is nu eenmaal een meedoogenloos bedrijf. De Russen betalen thans ook een hoogen prijs en lijden nog meer. Niet alleen vernielt de vijand hdn land, maar tijdens de terugtocht en reeds daarvoor vernietigen zij bovendien zelf alles, wat den vijand van nut zou kunnen zijn". Moeten soms de Rotter dammers de woonhuizen, die nog zijn blijven staan ook al van te voren ver nielen, voordat zij door Engelsche bommen worden getroffen? Wanneer ten slotte in de genoemde „Nederlandsche" radiouitzendingen nog beweerd wordt, dat al dit leed de Nederlandsche bevolking bespaard zou zijn gebleven, wanneer haar land in het geheel niet betrokken zou zijn geworden in den oorlog, dan ligt de schuld daarvoor toch uitsluitend bij het Londensche emi grantencomité en "Zijn Engelsche héeren. Wanneer Engeland in den zomer van 1939 zich niet verzet had tegen het wederaansluiten van de oer-Duitsche stad Danzig bij 1 het Duitsche rijk, en wanneer de Londensche kliek van oorlogsop ruiers. niet de Polen had opgehitst tegen de Duitschers, dan zouden niet alleen den Nederlanders, maar geheel Europa alle oorlogsverwarringen bespaard ge bleven zijn De toenmalige Duitsche bereidheid tot overeenstemming werd ech ter, evenals het latere vredesaanbod van den Führer door de kliek van Chur chill hoonend van de hand gewezen. Voor alle consequenties, die hieruit zijn voortgevloeid zijn dus uitsluitend de kliek van Churchill en alle lieden, die zich bevonden in het vaarwater van haar politiek of die zich daar nog in bevinden, volledig verantwoordelijk. Toestand te Odessa slecht DE WANHOPIGE POGINGEN DER BRITSCH-BOLSJEWISTISCHE PROPAGANDA. De Berlijnsche avondbladen publiceeren in opschriften oyer dé geheele pagina de mededeeling uit het weermachtbericht van gisteren, dat de groote veldslag bij Wjasma het einde nabij is. De bladen vergelijken daarmede de wanhopige pogingen-van de Britsch-Bolsjewistische propaganda om dè naderende catastrophe van het bolsjewis me nóg altijd te verbergen en goed te pra ten. De „Berliner Boersen-Zeitung" schrijft: „De wilde plannen die op het oogenblik in Engeland besproken worden, duiden op drie punten: 1. Engeland voelt zich door Stalins ne derlaag zwaar getroffen.. 2. Engeland zou graag militaire hulp verleen en maar weet, dat zulks slechts kan leiden tot zijn eigen nederlaag. 3. Engeland wil Stalin helpen door het sturen van materiaal, doch voelt wel, dat de Engelsche krachten en mogelijkheden ook daarvoor niet voldoende zijn. DE DUITSCHE LUCHTMACHT IN ACTIE In het kader van den grooten vernieti gingsslag in het centrale deel van het Oostfront hebben Duitsche afdeelingen ge- vechts- en jachtvliegtuigen den 12en Oc tober wederom bijzondere successen be- haald. Hevige aanvallen werden gedaan op die voor de Sovjets zoo belangrijke ra- vitailleeringslijnen. Verschillende spoor wegbaanvakken werden meermalen onder broken. Acht treinen, waaronder een mu- nitietrein en twee treinen met benzine tankwagens, alsmede acht locomotieven werden door bommen en boordwapens in brand geschoten en vernietigd. Tijdens het verder-verloop der aanvallen liepen nog 41 treinen en tien stations zware bescha digingen op. Aanzienlijke verliezen aan materiaal leden de bolsjewisten bij de be strijding van concentraties pantserwagens en colonnes vrachtauto's, die zich voor den bommenregen der Duitsche gevechtsvlieg tuigen niet meer in veiligheid konden bren gen. Ook de afdeelingen, die tot steun van het leger in- den strijd werden gebracht, grepen in den grooten vernietigingsslag in, vernielden bunkers en veldstellingen en stelden twee stukken geschut met langen loop, drie batterijen afweergeschut, drie artilleriestellingen en zeven mitrailleur nesten buiten gevecht. 329 vrachtauto's werden in brand geworpert o£ door vol treffers volkomen vernietigd. ïn den loop van den 12en October en in den nacht van den 12en op den 13en Octo ber schoten aan het Oostelijk front in lucht gevechten Duitsche gevechtsvliegtuigen en jagers 45 Sovjetvliegtuigen neer. Luchtaf weergeschut vernietigde veertien Sovjet vliegtuigen. Door bom treffers op vliegvel den werden veertig vliegtuigen op den grond vernield. In totaal werden dus bin nen 24 uur honderd Sovjetvliegtuigen ver nietigd. BOMMEN OP MOERMANSK5POORLIJN. Het ofiicieele Finsche nieuwsbureau meldt: Gisteren is het bombardement op de Moermansspoorlijn voortgezet. Aan beide zijden van Karhumaeki werden vol treffers op twee treinen geplaatst. Op twee plaatsen werd de lijn weer voor het ver keer onbruikbaar gemaakt. DE TOESTAND IN ODESSA. Naar van militaire zijde wordt medege deeld. wordt de toestand in Odessa van dag tot dag slechter. Een overlooper meldt, dat de levensmiddelenwinkels reeds geslo ten zijn. Aan de soldaten aan het front wordt yeel sterke drank gegeven, aange zien de stemming er zeer slecht is. In de stad zelf ziet men slechts weinig solda ten, aangezien aan het front iedere man wordt gebruikt. De mobilisatie is derhalve ook reeds uitgebreid tot alle mannen van 16 fot 60 jaar. Ieder, die nog in burger- kleeding wordt aangetroffen, wordt aan gehouden en naar het front gezonden. De overige bevolking moet aan de verdedi gingswerken werken, welke met koorts achtige haast worden geimproviseerd. De stemming is uiterst gedrukt en wilde ge ruchten doen de rorWe, daar niemand iets stelligs weet. AMERIKA EN D£ SOVJET-UNIE. Volgens een officieele verklaring van het Witte Huis heeft president Roosevelt iegedeeld, dat de laatste dagen groote ranties naar de Sovjet-Unie vertrok- n zijn. Al het oorlogsmateriaal, dat op de conferentie te Moskou voor de maand I October is toegezegd, zal nog vóór het 1 einde der maand verzonden worden, met inbegrip van tanks, vliegtuigen en vracht auto's. Voortdurend vertrekken zendingen uit Amerikaansche havens. Associated Press merkt hierbij op, dat de vefklaring zonder motiveering is uitgege ven. Men vermoedt echter algemeen, dat het de bedoeling is het moreel der Sovjets te sterken. In eenige kringen wijst men er op, dat de verklaring wel spreekt van het verzenden van het materiaal, maar met £*een woord melding maakt van de aan komst in de Sovjet-Unie. GERUCHTEN OMTRENT „NATIONALIS TISCHE RUSSISCHE REGEERING". Te Berlijn kon men aap het A.N.P. niets bevestigen van de „interessante berichten" uit Lissabon, volgens welke men reeds doende ig om een nationalistische Russi sche regeering te vormen, welke dan met de Duitsche regeering over vrede zal on derhandelen. Het Kroatische blad „Novo List" be spreekt, naar het A.N.P. uit' Agram meldt, de manoeuvre van Roosevelt, om met be hulp van Kerensky een nieuwe Russische marionettenregeering te maken. Deze po ging van Roosevelt, aldus het blad, stelt opnieuw de schaamteloosheid van de En- gelsch-Amerikaansche oorlogsophitsers aan de kaak, die nooit trouw blijven aan hun bondgenooten, doch steeds bedacht zijn op hun eigen voordeel. Tevens bewijst deze gebeurtenis echter ook, dat de Westelijke democratieën den waren stand van zaken ook thans niet begrijpen. Roosevelt zou nJL stellig niet dien beroemden brief aan Sta lin geschreven hebben, indien hij niet den toestand volkomen verkeerd beoordeeld en aan het uithoudingsvermogen van Stalin geloofd,had. Het contact tusschen het Wit te Huis en Kerensky, die een waardige partner is voor Roosevelt en Churchill, be teekent een nieuwe inbreuk op de Monroe- leer. V=Victorie Duitschland wint voor Europa op' alle fronten 350.000 gevangenen bi| Brjansk en Wjasma Uit het hoofdkwartier van dén Fueh rer maakte het opperbevel van de Duitsche weermacht gisteren bekend: Het aantal gevangenen, dat gemaakt is in den dubbelen veldslag van Brjansk en Wjasma, is gestegen tot 350.000. Het aantal neemt nog voort durend toe. Een levendige wapenhandel Op 17 en 18 October zal Winterhulp derland in de gelegenheii stellen dezen winter by vele iandgenooten kommer >n ellende te deen verdwijnen. Daarom geen Nederlander op dje dagen zonder eer wapen van e?n der provinciën of de stad Ams-r/dam! DE STRIJD IN HET WESTEN Verscheidene afdeelingen Britsche ge vechtsvliegtuigen, die door vele jagers be geleid werden, verschenen gistermiddag boven de kust bij Calais. De sterke Duit sche afweer maakte echter iederen stel- selmatigen aanval onmogelijk: de Britsche luchtmacht leed wederom zware verliezen. Volgens de tot dusverre ontvangen be richten werden in totaal 2B Britsche vlieg tuigen neergeschoten. In den nacht van 13 op 14 October heb ben Britsche bommenwerpers boven West- Duitschland gevlogen, waar zij op ver schillende plaatsèn brand- en brisantbom men "neerwierpen. Militaire of oorlogs- economische schade werd niet aangerioht.- Onder de burgerbevolking vielen enkele dooden en gewonden. Volgens de tot dus ver ontvangen berichten is een Britsche bommenwerper door de luchtdoelartillerie en een andere door naohtjagers neerge schoten. Tijdens verspreide vluchten der Engel- sdben boven Duitsch gebied werd een der oudste Duitsche steden, Rothenburg aan den Tauber door bommen getroffen. Daar er zich in Rothenburg noch inrichtingen van beteekenis voor den oorlog npoji voor de oorlogsindustrie bevinden, is deze aan val een beraamde vernieling van oude cul tuur-monumenten. Evenals by vooraf gaande bombardementen van Duitsche kérken en monumenten van cultureele waarde hebben de Engelsche vliegers ook KLEI Mij afvragend hoe de mensch in wer kelijkheid moet zijn -bpn ik op grond van practisohe ervaringen er wel eens toe gekomen de menschheid te verdee- len in twee groepen: de opti's en de pessi's. Toch meen ik bij nader inzicht, dat dit niet juist is. Ik meen, dat geen van beiden den, juisten levensvorm heeft gevonden. Noch de pessi's, noch de opti's zien de dingen en gebeurte nissen rond zich in het juiste licht. De opti's mogen de gelukkigen zijn, die in alles verteedering vinden en vreugde, noch hun houding, noch dié hunner te genvoeters beantwoordt altijd aan de rauwe werkelijkheid. Er zijn nog an dere gelukkige en 'benjj-denswa-irdige naturen, die alleen maar rekening* hou den met de dingen, die een feit zijn ge worden en die zich om voorgeschiede nis. wording en groei der dingen niet bekommeren. Zij zijn de real-politiker des levens, de aanvaarders van wat is, de onverschilligen voor wat komen kan. Dezulken heb ik vroeger wel eens dom heid, gevoelloosheid en gebrek aan be langstelling verweten, maar nu begin ik iets te voelen voor die houding. Dat is nog zoo gek niet. Ik behoef nog niet direct te zeggen: kammenieschele, maar iets nemen zooals het valt en er het beste van maken is al heel wat. Maar dan moet men daarbij beseffen, dat wy de klei zijn, waaruit de wereldgeschie denis haar beeld vormt, en klei te zijn is toch eigenlijk een onprettige be trekking. ditmaal weer een doel uitgezocht, dat zij zonder gevaar konden aanvallen. DE STRIJD TER ZEE. Leden der bemanning van de Britsche vrachtboot „Empire", dre Zondag de Taag zijn binnengetomen, hebben mededeeling gedaan van den aanval van Duitsche duik- booten op hun konvooi, waarbij dit zoo goed als vernietigd werd. Onder#le tot zinken gebrachte schepen 'bevond zich ook de Britsche „Avoc§ta" (7000 ton). Omtrent het lot van vele be manningen is niets bekend. Daar er geen andere reddingboot aan de Portugeesche kust is geland, kan men aannemen, dat zij verongelukt zijn, aldus genoemde opvaren den NEDERLANDSCHE MIJNENVEGERS VERLOREN GEGAAN. Volgens Reuter is te Londen officieel be kend gemaakt, dat de in dienst der Brit- scl>e marine varende mijnenlegger „Van Neerland" en de mijnenveger „Caroline" van de vroegere Nederlandsche marine door vijandelijke actie verloren zijn ge gaan. Verder is de mynenlegger „Nauti lus" tengevolge van een aanvaring gezon ken. 0 HET ITALIAANSCHE WEERMACHTSBERICHT. Aan het front van Tobroek heeft de te genstander opnieuw aanvalspogingen on dernomen. Zij werden terstond gebroken door het onmiddellijke vuur onzer troe pen. Italiaansche en Duitsche vliegtuigen heb ben wederom met succes bommén gewor pen op doelen der sterkte en op spoorweg installaties en vliegvelden van Mersa Ma- troeh, waarbij nieuwe vernielingen wer den aangericht. De vijandelijke luchtmacht heeft aan vallen gedaan op Benghasi en Tripoli. De uitgeworpen bommen troffen enkele hui zen en verwondden één persoon. In den sector van Gondar hebben onze troèpen vooruitgeschoven elementen van den vijand op de vlucht gedreven tijdens ver- kenningsactiés. EERVOL ONTSLAG VAN DEN HEER K. J. J. LOTSY ALS GEVOLMACHTIGDE VOOR DE SPORT. De secretaris-generaal van het Departe ment van Opvoeding, Wetenschap en Cul tuurbescherming heeft den heer K. J. B. J. Lotsy op diens verzoek eervol en onder dankzegging voor de vele bewezen diensten ontslag verleend uit zijn functie als gevol machtigde voor de sport. Het door den heer Lotsy gevraagde ont slag houdt verband met zijn zeer drukke werkzaamheden. Deze maand zal de heer Lotsy echter nog aan de werkzaamheden van het college van gevolmachtigden voor de sport deelnemen. Vanaf 1 November a.s. z&l de heer J. de Valk jr. te Amsterdam, pa de heer H. A. Stuling afwezig is, a 11 n als gevolmach tigde voor de sport optreden. Secretaris blijft dr. J. J. Miedema, aan v/ien alle voor den gevolmachtigde voor de sport bestaande correspondentie dient le worden toegezonden. Het adres van het se cretariaat luidt: Jan van Nassaustraat 50, '«5 Gravenhage, tel. 721000. De persdienst van de N. S. B. meldt: Door den heer Ernst Voorhoeve, propa gandaleider der N. S. B. zal een radio-rede worden uitgesproken over: „Het socialisme van de N. S. B." voor den zender Hilver sum 2, hedenavond van 18.45 tot 19 uur. I

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1941 | | pagina 1