Sovjet-tegenstand tusschen Dnjepr en
i Donets loopt ten einde
LEIDERDORP - BEKENDMAKING
ZATERDAG 11 OCTOBER 1941
DE LEIDSCHE COURANT
TWEEDE BLAD PAG. 5
Vernietiging in de Oekraïne
IN DEN ZUIDELIJKEN SECTOR.
Het Hongaarsche persagentschap M.T.I.
meldt uit den zuidelijken sector van het
Oostelijk front, dat de Sow jet-tegenstand
tusschen Dnjepr en Donets zijn einde na
dert, doordat de vernietiging van de om
singelde Sowjet-strijdkrachtefi in de
Oekraine bijna is voltooid.
De troepen der bondgenooten verslaan
de Sowjets, die in.de richting van de ri
vier de Donets vluchten. Ononderbroken
rukken zij op om de belangrijkste punten
in het Donetsbekken in bezit te nemen.
Uit den sector der Hongaarsche troepen
vallen geen gevechtshandelingen te mel
den.
In den centralen sector is de ijzeren
ring om de ingesloten Sow jet-formaties na
hevige gevechten in de omgeving van
Brjansk* steeds nauwer gesloten. Waar de
bolsjewisten een doorbraak beproefden,
werden zij met zeer zware verliezen terug
geslagen.
In vermetele aanvallen werden de Sow-
jet-troepen door afdeelingen der Duitsche
voorhoede en door pantserformaties ge
splitst in afzonderlijke groepen, die daar
na door infanterie omsingeld en overwel
digd werden.
Tallooze dooden bedekken het slagveld
en vernield oorlogstuig omzoomt de we
gen, waarlangs honderdduizenden gevan
genen worden weggevoerd.
De stad Orel (Orjol), die sinds 3 Octo
ber in Duitsche handen is, aldus verneemt
het D.N.B. van bevoegde zijde, ligt iets
meer dan 300 km. ten Z.Z.W. van Moskou
en ongeveer even ver ten Noorden van
Charkov. Hier kruist de spoorlijn Moskou
Charkov een andere lijn, die via Brjansk
naar Smolensk leidt. Verder is Orel ook
een knooppunt voor de groote wegen.
De stad heeft machine- en textielfabrie
ken .Ook zijn er nog leer-, houtwaren- en
levensmiddelenfabrieken.
Orel telt meer dan 100.000 inwoners en
is de hoofdstad van het gelijknamige dis
trict in het gebied der zwarte aarde.
BETEEKENIS VAN ROSTOW,
MELITOPOL, BERDJANK
EN MARIOPOL.
Op Rostow, dat iii den nacht van 6 op
7 October voor het eerst door de Duit
sche luchtmacht is aangevallen, trekken
thans de overblijfselen terug van* de Sow-
jettroepen, die zich aan den strijd aan de
Zee van Azof konden onttrekken.
Zoo is hier eenzelfde toestand ontstaan
als in Mei 1918. Destijds bezetten de Duit-
schers de Oekraine tot bij Mariopol en
aan dit front werd voorts nog alleen Ros
tow bezet, dat als bruggehoofd werd inge
richt.
Deze belangrijke industrie- en haven
stad ligt aan de Don, ongeveer 50 km. bo
ven de plaats, waar deze reusachtige ri
vier in de baai van Taganrog uitmondt.
Rostow befit een haven voor de binnen-
en de kustvaart. Het is de overlaadplaats
voor kolen, graan, bouwmateriaal, hout en
landbouwproducten, het bezit kranen, ele-
vatofen, graansilo's en een dok voor klei
ne schepen.
De door de Duitschers ingenomen stad
Melitopol telt 75.000 inwoners en ligt op
de Krim aan de spoorlijn CharkowSe
vastopol. Zij is als industriestad van
groote beteekenis.
Bij Bernjansk, 120 km. ten Oosten van
Melitopol, vereenigde de langs de Zee van
Kzof opgerukte Waffen-SS zich met de uit
het Noorden komende pantsertroepen. De
ze stad ligt aan een baai van de Zee van
Azbf, hemelsbreed 250 km. van' Dnjepro-
petrowsk, zij bezit een haven en is over
laadplaats voor graan.
Het verste punt, dat de Duitschers in
oostelijke richting hebben bereikt, is Ma
riopol. De stad ligt aan den ingang van
de baai van Taganrog en dient als haven
voor het landbouwgebied aan de Zee van
Azof en voor het en Noorden daarvan ge
legen Donetsbekken. Mariopol is met zijn
ruim 200.000 inwoners na Odessa de be
langrijkste haven in het Zuiden der Sow-
jet-Unie. Het heeft een uitgebreide bewa
peningsindustrie.
„Exchange Telegraph" méldt uit Mos
kou: Het Kreml heeft in verscheidene op
roepen tot de bevolking den ernst van den
militairen toestand uiteengezet, en de pers
legt in artikelen den nadruk op deze ver-'
klaringen. De mannelijke bevolking is op
geroepen om zich voor de verdediging van
de hoofdstad gereed te houden.
De Engelsche majoor Allan Murray heeft
volgens een A.N.P.-bericht uit Berlijn den
volgenden commentaar gegeven op den
toestand aan het oostelijk front:
Zonder eenigen twijfel is het bolsjewis
tische front in een kritieke positie geko
men. Het gaat hier niet alleen om het
grootste der Duitsche offensieven aan het
oostelijk front, doch tevens om het meest
geslaagde. Voor zoover de feiten ons be
kend zijn, zijn in den centralen sector
van het front, waar de toestand het ern
stigst is, twee diepe wiggen in de bolsje
wistische verdediging gedreven, op de
flanken van maarschalk Timosjenko's le
gergroep. De Duitsche troepen zijn gevor
derd tot op ongeveer 160 km. van Moskou.
Op het oogenblik kan niemand zeggen,
wat er met de legergroep van maarschalk
Timosjenko is gebeurd. Deze legergroep
verspert echter juist den weg naar Moskou
en de moeilijkheden, waarmee zij thans te
kampen heeft, beteeken en, dat de deur
niet ZQo stevig meer gesloten is als tevo
ren.
Wij weten natuurlijk niet, welke Duit
sche troepen deze wiggen in het Sowjet-
front hebben gedreven. Wanneer het mo
gelijk zou zijn de gemotoriseerde infante
rie te gebruiken voor rechtstreekschen
steun aan de voorste formaties, dan zou de
legergroep van Timosjenko zich weldra in
het grootste gevaar bevinden.
De militaire medewerker van de „Ti
mes" schrijft, dat het in handen houden
van het initiatief tot dusver in iederen
oorlog van groote waarde is geweest, se
dert den" eersten dag van den oorlog tus
schen Duitschland en de Sowjet-Unie heb
ben de Sowjets echter zelfs geen schaduw
van eenig initiatief gehad. Deze handicap
hebben de Sowjets nooit overwonnen. Op
het oogenblik gaan zij, hieronder wellicht
het zwaarst, gebukt.
DE VERNIELINGEN DER SOVJETS.
Bij het stelselmatige opruimingswerk te
Kief zijn gisteren weer verscheidene
springladingen aangetroffen, die de Sovjets
voor hun aftocht hadden aangebracht. De
ze ladingen werden door Duitsche sap-
peurs onschadelijk gemaakt. Vóór de in
neming van Kief door de Duitsche troe
pen zijn l^al van dergelijke ladingen tot ont
branding gekomen. De ontploffingen richt
ten niet alleen groote schade aan in de
openbare gebouwen en de woonwijken,
maar eischten ook talrijke slachtoffers on
der de burgerbevolking.
Bijzonderé ruimgroepen moesten geheele
blokken, waar sleohts resten van muren
waren blijven staan, wegens gevaar voor
instorting neerhalen.
Ter gelegenheid van het halfjarig be
staan van den Kroatischen staat heeft de
-Kroatische minister van buitenlandsche
zaken, dr. Lorkowitsj. over alle Kroatische
zenders een rede gehouden, waarin hij o.a.
zeide: „Het Kroatische volk was gezonken
tot de diepste trede van zijn nationale le
ven. Het had het laatste spoor van zijn
eeuwenoude staatkundige inrichting verlo
ren en ook de naam Kroatië als politiek
begrip was van de landkaart geschrapt.
Uit dezen diepen afgrond heeft het Kroa
tische volk weer de volkomen onafhanke-
lijkheild verkregen. Kroatië verheugt zich
er ook over, dat het is opgenomen in, den
kring van volkeren, die het nieuwe Euro
pa gan vormen. Sindsdien heeft het
Kroatische leger reeds zijn vuurdoop on
dergaan, is het Kroatische bestuur inge
richt, is het Kroatische bloed verlost van
het vergift van het Joodsche ras, zijn tien
duizenden morgen land weer in het bezit
van den oorspronkelijken Kroatischen eige
naar-gekomen, zijn duizenden Kroatische
boerengezinnen op nieuwe boerderijen ge
vestigd en zijn ruim 40.000 .arbeiders in de
werkverschaffing opgenomen. Met trots
kunnen wij de geheele wereld wijzen op
het feit, dat de bolsjewistische propagan
da hier geen vat gehad heeft. De inwendige
versteviging van den Kroatischen staat,
zoo besloot de minister, verschaft ons de
plaats, die aan Kroatië in het nieuwe
Europa wordt aangewezen door de groote
vrienden van het Kroatische volk. den
Fuehrer en den Duce, binnen het bestek
van het driemogendhedenpact.
DE STAATSGREEP IN PANAMA.
De uitgeweken president van Panama,
dr. Arias, heeft naar Associated Press uit
Havanna méldt, verklaard, dat er tus
schen zijn regeering en de autoriteiten der
Vereenigde Staten „zekere verschillen van
meening" aan den dag getreden waren.
Ironische merkt hij op, dat zijn verjaging
als een „leer voor de kleine landen" be
schouwd kan worden. De kleine landen, al
dus zeide hij, schijnen niet het recht te heb
ben. hun levensstandaard te verhoogen, in
economisch opzicht onafhankelijk te wor
den en tot welstand te komen, zonder da'
zij worden beschouwd als een „bedrr
ging" voor de toekomst.
Zoet j'{( ï'gi brood
EFR. TIN HOEVE
KDTTERD IM.- T*'sBk 27
L'EN.' HA^c.fEl. 3 33294
DE DREIGENDE SMEROE OP JAVA.
Volgens een mededeeling van den Vul-
canologischen dienst in Nederlandsch-In-
dië is het kritieke moment in de dreigin
gen van de Smeroe nog niet aangebroken.
Men neemt thans zelfs aan, dat het ge
vaar iets is afgenomen. Een bericht van
een correspondent maakt melding van de
enorme hoeveelheden eruptiestof, welke
in de laatste weken door den vulkaan is
uitgeworpen. Deze erupties leveren in
zooverre gevaar op. dat de mogelijkheid
bestaat dat in het komende regenseizoen,
deze eruptiestoffen met het regenwater als
geweldige bandjirs naar lager gelegen
gronden kunnen storten. Er zijn reeds
maatregelen genomen, als evacuaties van
dessa's in de gevaarlijke zone. De wer
king van de Smeroe staat onder voortdu
rende controle van ambtenaren van den
vulcatfologischen dienst.
IN 'N PAAR REGELS
De Italianen uit Iran.
De vijfhonderd Italianen, die terugge
keerd zijn uit Iran, zijn in Italië aangeko
men en door de zorgen van het ministerie
van buitenlandsche zaken naar hun woon-l
steden gezonden.
50 der Amerikaansche dienst
plichtigen afgekeurd.
President Roosevelt heeft verklaard, dat
bijna 50 pet. der Amerikaansche dienstplich
tigen moest worden afgekeurd, hetgeen een
weinig verheugend verschijnsel is. Van de
afgekeurde millioen man kon 10 pet. lezen
noch schrijven.
Fridtjof Nansen tachtig jaar.
De Noorsche bladen wijden artikelen aan
Fridtjof Nansen ter gelegenheid van zijn
tachtigsten verjaardag.
Staking op Amerikaansch
droogdok.
De „New York World Telegram" meldt,
dat 7500 arbeiders van de Robings Drydock
Repair Company het werk hebben neerge
legd, waardoor het reparatiewerk aan twin
tig groote vrachtschepen en tankbooten
wordt opgehouden.
Autobus met schoolkinderen
door trein aangereden.
Bij een botsing tusschen een autobus met
schoolkinderen en een trein te Memphis
(Tennessee) werden de onderwijzer en vijf
kinderen gedood.
Pantserslagen Springende granaten
Oprukkende infanterie
Steunt de Nederlandsche ambulance
voor het Oostfront,
Koninginnegracht 22 Giro: 87600
's Gravenhage
GEMENGDE BERICHTEN
^iev gevallen. Herinnering Het gebouw van de Tsje-Ka, waar van uit bi de
jaren 1917 1922 een waar schrikbewind «ver stad en land werd uitgeoefend,
waarbij duizenden slachtoffers werden vermoord (Continental-Hol land)
De Duitsche troepen naderen de Krim. Ter "herinnering Een foto van een
zestal pijnigers en beulen in Eupa>oria, gedurende de terreur in de Krim na de
nederlaag van Generaal Wrangel in 1920. Tienduizenden moorcfen hebben zij
op hun geweten (Continental-Holland)
werden van het bed gelicht en gearresteerd
en in feite is het politiebureau aan de Ha-
genstraat deze week een doorgangshuis
geweest van „zwarte handelaren".
Er kwam evenwel meer aan het licht, n.l.
een uitgebreide kettinghamdel. Koffie, thee,
chocolade, vet, slaolie werden voor verbluf
fend hooge prijzen ingekocht en verkocht.
Koffie bracht ƒ20 per K.G. Op, thee ƒ26,
vet ƒ8, en dat de verhandelde partijen niet®
klein waren, blijkt wel uit het feit, dat
meer dan 250 'K.G. bonbons in beslag is
genomen, meer dan 50 K.G. vet, een fust
slaolie, enz.
Het onderzoek is nog niet afgeloopen,
doch er is al aan het licht gekomen, dat de
kettinghandel zelfs vertakkingen heeft
naar Amsterdam en andere groote plaat
sen. Voor den kettinghandel zijn tientallen
personen verhoord en alleen Donderdag
middag steeg het totaal aantal koopers en
verkoopers met twaalf.
MEISJE VERMIST TE EDERVEEN.
Haar lijk gevonden.
Donderdagmiddag om vier uur verliet
het 17-jarige meisje G. E. v. Heerikhuizen
de ouderlijke woning te Ederveen. Toen zij
des av.onds niet terugkeerde, stelde men
de gemeentepolitie van een en ander in
kenis en onmiddellijk werd begonnen met
een uitgebreid onderzoek, dat gen resultaat
opleverde. De agent van pplitie Nikkels uit
Ederveen heeft ten slotte met zijn speur
hond het ruige terrein van den Slapers-
dijk aan een nauwkeurig onderzoek on
derworpen en tegen de helling van dezen
dijk, ten deele verborgen onder het struik
gewas, heeft hij.gistedmiddag om drie uur,
het meisje gevonden. De levensgeesten wa
ren reeds geweken.
KINDJE IN REGENPUT VERDRONKEN.
Dezer dagen miste ïnen in het gezin van
A. van Dijk te Megen het bijna vijf-jarige
meisje, Fientje genaamd. Na geruim,en tijd
in de omgeving der woning gezocht te
hebben, vond men de kleine verdronken
in den regenput
Het zeilschip „Ambulant" groot 150 ton,
chipper v. d. Linde uit Makkum. dat met
:en lading papier op het IJsselmeer onder
weg was van Lemmer naar Amsterdam, is
op ongeveer 8 kilometer van Lemmer, ver
moedelijk tengevolge van den zwaren
golfslag, gezonken. De reddingboot, „Hil
da" voer uit ter assistentie. De schipper
en zijn personeel, bestaande uit zijn zoon
en een kneoht, zijn gered en te Lemmer
aan wal gebracht.
BONNENHANDEL OP GROOTE SCHAAL
TE MEPPEL.
Ook uitgebreide kettinghandel ontdekt.
Dank zij ijverig speuren van de gemeen
tepolitie te Meppel is men een uitgebrei-
den handel in distributiebonnefT en een
kettinghandel op het spoor gekomen, waar
bij tientallen personen zijn betrokken.
Reeds eenige weken was de politie hier
mede op de hoogte, doch men wachtte^ af
en verzamelde meer en meer aanwijzingen.
Zondagavond kon worden ingegrepen. In*
een café werd een inval gedaan en hier
konden drie personen op heeterdaad worden
betrapt, zoodat ze werden gearresteerd en
opgesloten. Sindsdien is de sneeuwbal gaan
rollen. Van een centraal punt uit werd de
handel in vetkaarten, brandstof bonnen,
textielkaarten, schoenen bonnen e.d. gere
geld en er werden fabelachtige prijzen ge
maakt. Een brandstoffenbon bracht een
rijksdaalder op' en dat er niettemin wel
vraag was, bleek uit het feit, dat een inge
zetene reeds meer dan 30 H.L. kolen bo
ven zijn gewone rantsoen had opgeslagen.
Huiszoekingen werden verricht, personen
BESTOLENE KON ZIJN BANDEN
TERUGKOOPEN.
En vond zoo den dief.
De politie te Laien (N.-H.) heeft de
hand kunnen leggen op een jeugdige rij-
yieldief, die j.L Maandagavond op bruta-
lè wijze een drietal fietsen heeft gestolen,
n.l. twee stuks uit de hal van een hotel en
één nabij een gymnastieklokaal ter plaat
se. Het bleek te zijn de 17-jarige H. G., in
Laren woonachtig. Hij bracht de karretjes
na den diefstal op een stil plekje, ging dan
thuis rustig slapen en kwam 's morgens
om 4 uur terug om de banden er af te ha
len. Een viertal banden had hij reeds ver
kocht. Eén der gedupeerden, den heer K.
te Laren komt de eer toe den dief te heb
ben opgespoord. Hij ging n.l. den dag na
den diefstal het geheele dorp af om te in-
formeeren of men soms oude banden te
koop had. Zoo kwam hij ook bij den dader
terecht, die hem zijn eigen banden aan
bood. Deze werd daarop gegrepen en inge
sloten. 1
UITREIKING NIEUWE TEXTIEL
KAARTEN.
De uitreiking va
kaarten vindt plaafl
lokaal, Kerklaan 3
25 uur op de navJ
Maanc^^l3 Octobf
t/m F/
de nieuwe textiel-
in het uitreikings-
n 912.30 en van
*ende dagen:
1941, de letters A
2184
1941t de letters G
jer 1941, de. letters
iedt slechts aan die
zijn*o®enomen in het be
tter vinfdeze gemeente. Na
worden* «een textielkaarten
eikt, dafcil het distributiekan-
an 1, gJslftten is Woensdag 15
ndagjj3f Ott.
ian pAsonen, die geboren
1921, cteAi vóór 2 Januari
1928, dus personen vannlU/m 20 jaar, één
bon „een half rantsoenlbcter" verstrekt.
Alle aanvragen voc» ^hoenenbonnen
no. 1, die zijn ingediend Aisschen 1-
October en waarop nog g<^n bericht is
ontvangen" zijn afgeweza
De Leider van den feislributiedienst,
J. H. CÖMMTJS.
Bonnen die afloopen
Na Zaterdag 11 Oct. 38 brood, vleesch
vle^chwaren, Melk I, Aardappelen.
Geldige bonnen voor Voedingsmiddelen
Elk der volgende
bonnen
Geef^ recht op het koopen
12 Oct. tot en met 18 Oct. 1941
39^4 Brood
39 Brood
Va Rantsoen
j Brood of Gebak
9
18
22
18
Rants.
39 Vleesch
Va Rantsogn
Vleesch of VI,waren
lVa
3
3
3
Rants.
39 VLwaren
1 Rantsoen
39 Melk I
1% Liter
Melk
7
3V2
Liter
39-A Aardap.
1% K G.
Aardappelen
l»/«
3Va
5V<
3Va
K.G.
39-B Aardap-
Va K.G.
Aardappelen
Va
V2
Va
Va
K.G.
5 Oct. tot en met 1
Nov. 1941
In
tijdvak
Fan 4 weken
121 Algemeen
1 KG
Splker
1
1
1
K.G.
122 Algemeen
250 Gram
Koffie-surrogaat
250
250
250
250
Gram
123 Algemeen
500 Gram
Jam
500
500
500
•500
Gram
124 t.m. 127
Algemeen
1 Rantsoen
Bloem, Brood of Gebak
4
4
4
4
Rants.
D en E Rijst
250 Gram
Rijst
500
Gram
128 Algemeen
250 Gram
Havermout
250
250
250
250
Gram
129 Algemeen
*250 Gram
Gort
250
250
250
250
Gram
130 Algemeen
100 Gram
Vermicelli of Maizena
100
100
100
100
Gram
131 t.m. 134
Gram
Algemeen
100 Gram
Kaas
400
400
400
400
Gr.m
25 Sept. tot
en met 13 Oct. 1941
In tijdvak van 19 dagen
3637 Boter
250 Gram
Boter
250
500
500
500
Gram
36—37 Vet
250 Gram
Boter met reductie
250
500
500
500
Gram
Beschikbaar per persoon
In tijdvak van één week
GELDICE BONNEN VOOR DIVERSE ARTIKELEN
Elk der volgende bonnen Geeft recht op 't koopen van
14 Petroleum
21 Petroleum
06 K.F. Brandst.1)
01 t/m 04 H.K. Brandst.
05 t/m 07 H.K. Brandst.
08 H.K. Brandst.'2)
01 t/m 11 C.V. Brandst.
12 t/m 20 C.V. Brandst.
Ie t/m 4e Per. Brandst.
5e t/m 6e Per- Brandst.
120 Algemeen
C Zeep
C Toiletzeep
J Textiel
(mannen)
1 Eenh- Brandstoffen
1 Rants. Zeep
75 Gram toiletzeep 80%
50 Gram Scheerzeep
6 Oct. 1941
12 Oct. 1941
Diverse data
1 Oct. 1941
1 Oct. 1941
tot 4
27 Dec. 1941
22 Nov. 1941
30 Nov. 1941
31 Dec. 1941
31 Jan. 1942
31 Dec. 1941
31 Dec. 1941
31 Jan. 1942
30 Apr. 1942
30 Apr. 1942
31 Oct. 1941
31 Oct. 1941
1 Sept. 1941 31 Dec. 1941
1) Hierop geen Anthraciet verkrijgbaar
2) Hierop uitsluitend Turf verkrijgbaar