DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
DE STRIJD AAN HET OOSTELIJK FRONT
ZATERDAG 13 SEPTEMBER 194
32ste Jaargang No. 10050
^Ccid^clvcSoil/tCIAlt
Telefoon: Redactie 20015. Administratie 20935.
Giro 103003. Postbus 11.
Bureaux: Papengracht 32.
Dit nummer bestaat uit vier
bladen, w.o. geïllustreerd
Zondagsblad
Onze levenshouding
„Kan inen aan ons zien, dat wij in
broederschap met Christus leven, kinderen
zijn van God den Vader, volledige katho
lieke zijn? Men moet den katholiek in alle
omstandigheden kunnen ontmoeten en op
den man af zeggen: „Ook gij behoort bij
Hemzelfs uw spraak verraadt u"
aldus pater Kuhlmann in het „Noord
Hollandseh Dagblad".
En, als men ons erkent als christen, als
katholiek, dan mogen wij niet ons verber
gen of wegvluchten maar dan moeten
wij den plicht vervullen, waartoe wij onder
die omstandigheden geroepen zijn.
De broederschap met Christus, welke,
zooals p. Kuhlmanm zegt, in ons leven
moet kunnen worden gezien, moet
iederen dag tot uitdrukking komen in on
ze naastenliefde, onzen gemeenschapszin.
Een christen haat niet.
Een christen lastert niet en spreekt geen
kwaad.
Een christen doet goed, rondom zich
heen, waar hij dat kan, aan allen.
Vele niet-katholieken beoordeelen het
christendom niet allereerst naar de leer,
maar naar de daden van de christenen.
Dit feit legt een zware verantwoorde
lijkheid op ons.
Vóóral in dezen tijd, nu zoo veler oogen
gericht zijn naar het christendom, naar
de Kerk, naar de Katholieke Kerk....
Wij doen nog vaak veel te veel mee met
hen, die afbreken, terwijl onze roeping is:
op te bouwen.
Wij doen nog vaak veel te veel mee met
hen, die zich in hun woorden en daden la
ten leiden door haat, terwijl onze roeping
is: lief te hebben en te beminnen.
Wij doen nog vaak veel te veel mee met
hen, die een individualistische, een kapi
talistische en plutocratische levensbeschou
wing aanhangen, terwijl onze roeping is:
de in concrete, practisehe solidariteit be
lichaamde christelijke leer van de naas
tenliefde te beleven.
„Kan men aan ons zien, dat wij in broe
derschap met Christus leven, kinderen zijn
van God den Vader, volledig katholieke
zijn?" Wij stellen deze ernstige vraag,
van het hoogste actueele belang, aan ons
zelf en brengen ze onzen lezers over.
Geldige bonnen
14 Sept.
35-4 brood
35 brood
35 vleesch
35 vlw.
35 melk I
36 reserve
33 eieren
7 Sept.
114 algem.
115 algem.
116 algem.
34-35 bloem
36-37 bloem
C rijst
C haverm.
117 algem.
118 algem.
119 algem.
34, 35, 36, 37
t/m 20 Sept. 1941:
1 rants, brood of gèbak
1 rants, brood of gebak
y* rants, vleesch of vlw.
1 rants, vleesch of vlw.
1 yx liter melk
3 kg. aardappelen
één ei
t/m 4 Oct. 1941:
1 kg. suiker
250 gr. koffie-surrogaat
500 gr. jam
y rants, bloem, brood
of gebak
250 gr. rijst
250 gr. havermout
250 gr. havermout
250 gr. gort
100 gr. vermic. of maiz.
400 gr.
7 Sept. t/m 24 Sept. 1941
34-35 boter 250 gr. boter
34-35 vet 250 gr. boter m. reduct.
31 Aug. t/m 30 Sept. 1941:
113 algem. één rantsoen zeep
B zeep
B toiletz.
Bonnen die afloopen
De volgende bonnen zijn na Zater
dag 13 September niet meer geldig:
34 Brood: Brood of gebak.
34 Vleesch: Vleesch of vleeschwaren.
34 Vleeschwaren: Vleesch of vleesch
waren.
34 Melk 1: Melk.
35 Reserve: Aardappelen.
Afgeslagen tegenaanvallen
BOMBARDEMENTEN OP LENINGRAD.
Van welingelichte zijde wordt gemeld,
dat Duitsche gevechtsvliegtuigen de laat
ste dagen en nachten de havenwerken en
ravitailleeringsbedrijven te Leningrad ge
bombardeerd hebben zonder hinder van
den vijandelijken afweer te ondervinden.
In de haven en de fabriekswijk werden
branden waargenomen.
Gisteren hebben Duitsche vliegtuigen
eveneens de havenwerken van Odessa ge
bombardeerd en aldaar groote branden
veroorzaakt.
Naar van militaire zijde wordt medege
deeld, heeft de Duitsche luchtmacht giste
ren herhaaldelijk het gebied tusschen den
beneden- en den middenloop van den
Dnjepr aangevallen.
Zij bombardeerden in golven de veld-
stellingen en verbindingslijnen der Sow-
jets. om den bolsjewistischen tegenstand te
breken en den aanvoer van voorraden te
verhinderen. Gemotoriseerde colonnes met
talrijke vrachtauto's, pantserwagens en
stukken geschut werden door de Duitsche
vliegtuigen vernield.
In het gebied van Mesjintsjakov werden
29 treinen vernield.
In aansluiting op het weermachtsbericht
verneemt het D.N.B., dat het nieuwe groo
te succes der Duitsche duikbooten in het
Noorden van den Atlantischen Oceaan op
nieuw bewijst, dat ook sterk beschermde
convooien niet veilig zijn voor een gecon-
centreerden aanval van duikbooten.
Behalve deze successen bij den aanval
op een zeer groot convooi op weg van
Amerika naar Engeland, hebben ook duik
booten in andere zeegebieden successen
kunnen melden, zoodat het totaal der ton
nage van de schepen, waarvan vandaag
het tot zinken brengen wordt gemeld,
145.000 b.r.t. bedraagt.
In hevige gevechten behaalden de Duit
sche troepen de laatste dagen in den Noor
delijken sector van het Oostfront opnieuw
successen. De Duitsche troepen braken,
naar het D.N.B. van militaire zijde ver
neemt, taai bolsjewistisch verzet en pas
seerden uitgestrekte mijnenvelden tot aan
de Sow jetstellingen en kazematten. In den
sector van een Duitsche legercorps werden
in de gevechten van 9 en 10 dezer in totaal
6700 mijnen opgeruimd. In weerwil der
Sowjetsoldaten werden de stellingen der
Sowjets en een dorp veroverd. In dezen
sector verloren de bolsjewieken 1200 man
aan gevangenen, 12 pantserwagens, 60 ka
nonnen en groote hoeveelheden ander oor-
logsmaterieel. Op een ander punt in den
zelfden sector wonnen de Duitschers op
nieuw terrein en op 10 September maak
ten zij 192 gevangenen.
Na een krachtige artillerievoorbereiding
vielen de Sowjets op 11 September in den
centralen sector de stellingen van een
Duitsche infanteriedivisie, gesteund door
pantserwagens aan. Het in de voorste linie
in den strijd geworpen Duitsche infante-
rie-regiment ging terstond met steun van
de luchtmacht tot een tegenaanval over
en sloeg de Sowjets terug, die zware bloe
dige verliezen leden en 21 vechtwagens
verloren.
In een anderen sector werd op 11 Sept.
een sterke troepenconcentratie der Sow
jets met zware verliezen uiteengedreven.
Op eenige plaatsen aan het Hongaarsche
front slaagden de bolsjewisten er onder
gunstige omstandigheden in, den Weste
lijken oever van den Dnjepr te bereiken.
Door een snellen Hongaarschen tegenaan
val werden zij echter teruggeworpen.
De Hongaarsche troepen maakten talrij
ke gevangenen en veroverden oorlogsma
teriaal. Hongaarsche jachtvliegers hebben
zich bij luchtgevechten herhaaldelijk de
meerderen der Sow jetvliegers getoond.
GEEN WAPENSTILSTAND TUSSCHEN
FINNEN EN SOWJETS.
Ten aanzien van de geruchten, die in
het buitenland de ronde doen en volgens
welke de Finnen zouden trachten met de
Sowjets tot een wapenstilstand te komen,
is heden van gezaghebbende zijde in de
Wilhelmstrasse verklaard, dat hiervan in
Berlijn niets bekend is.
Voorts is men er van overtuigd, dat door
Finland geen stappen van dien aard zijn
ondernomen. Men vermoedt, dat de ge
ruchten hun oorsprong hebben gevonden
in de kringen, die gaarne een breuk tus
schen Duitschland en zijn bondgenooten
zouden zien.
Met nadruk werd er ten slotte nog op
gewezen, dat een wapenstilstand met de
Sowjets niet mogelijk is, daar „met het
bolsjewisme geen pact kan worden geslo
ten. Het moet vernietigd worden".
OEMANSKI KLAAGT OVER DE HULP
DER V. S. EN ENGELAND.
Volgens betrouwbare berichten heeft de
Sowjet-ambassadeur, Oemanski, in een on
derhoud, dat hij gisteren met Roosevelt
heeft gehad, medegedeeld, dat men in
Moskou tot zeer verstrekkende militaire
maatregelen moeten besluiten, indien het
den Westelijken mogendheden niet zou ge
lukken, de Sowjet-Unie zoo snel mogelijk
hulp te verleenen.
De Britsche luchtaanvallen op Duitsche
steden kunnen eeen werkelijk krachtige
hulp niet vervangen. De toestand aan de
fronten is buitengewoon kritiek geworden,
doordat men in vertrouwen op een ontlas
tingsactie van Engeland al het beschikba
re menschenmaterieel en alle uitrusting „in
de smeltkroes" heeft geworpen. Door de
insluiting van Leningrad en het verlies
van Kriwoi Rog zijn de belangrijkste cen
tra voor de wapening verloren gegaan, ter
wijl de productie van het Donetzbekken
zeer te lijden heeft ten gevolge van de ver
nieling van den Dnjepr-dijk. Het industrie
gebied in den Oeral én Siberië biedt geen
voldoende compensatie.
Ten slotte heeft, aldus zegt men,
Oemanski er op gewezen, dat men zich er
onder deze omstandigheden niet over mag
verwonderen, wanneer door het uitblijven
van een energieke actie van Engeland in
de Sowjet-Unie het gevoel veld wint, dat
men, evenals in den vorigen oorlog door
de Westelijke mogendheden in den steek
wordt gelaten.
Naar aanleiding hiervan schrijft de
„New-York World Telegram", dat het feit,
dat de Sowjetberichten vaak vaag en met
elkander in strijd zijn, Washington zorg
baart. Men is echter ook bezorgd over de
toenemende ontevredenheid der Sowjets
over de gebrekkige Engelsch-Amerikaan-
sche hulp. Ook Stalin heeft, aldus het blad,
tegenover den Britschen ambassadeur,
Cripps, den toestand ernstig genoemd en
de mogelijkheid van „zekere militaire
maatregelen" aangekondigd voor het geval,
dat geen grootere en snellere hulp wordt
verleend. Het blad verwijt den Sowjets,
dat hun legerberichten voor binnenlandsch
gebruik en slechts ten deele voor het bui
tenland bestemd zijn. Als men met de Sow
jet-Unie een alliantie wil sluiten, wenscht
men ook te weten, wat er gebeurt.
Het vraagstuk van de Amerikaansche
leveranties aan de Sowjet-Unie wordt door
de Amerikaansche pers min of meer met
reserve behandeld. Volgens „New York
Times" is de eerste Sow jet militaire com-
DE BETEEKENIS VAN LENINGRAD'S VERDEDIGING.
De kaart geeft de onmiddellijke omge
ving van Leningrad (St.-Petersburg) weer
alsook het versterkte eiland Kotlin, waar
op Kroonstadt gelegen is.
De Oostzeevloot is thans opeengedron
gen in een klein gebied in de Finsche
golf; de hoofdzeemacht is gelegen tus
schen Kroonstadt en Ostrouw Kanoniersky.
Weliswaar beschikt de Sovjet-Marine nog
over de vlootbasis Kroonstadt en een
twaalftal versterkte eilanden, maar vol
gens het weermachtsbericht van 10 Sept.
verneemt het D. N. B. van tnilitaire zijde,
dat de toestand vari de Sovjet-vloot in de
Oostzee en Finsche Golf (bij Kroonstadt)
zeer netelig gewerden is.
De omsingeling van Leningrad gaat langs
de rivier de Neva. In een rechte lijn ge
meten, bevinden de Duitsche troepen zich
ongeveer 45 K.M. verwijderd van de voor
stad Bolsje-Otsja (op de kaart ten oosten
van St. Petersburg aangegeven).
jr Victorie Duitschland
w wint voor Europa op
alle fronten
ZWARE AANVAL OP
BRITSCH CONVOOI
HOOFDKWARTIER VAN DEN
FUEHRER, 12 Sept. (D. N. B.). Het
opperbevel der weermacht maakt be
kend:
In het Noorden van den Atlantischen
Oceaan hebben duikbooten een groot,
door corvetten en torpedobootjagers
zwaarbeveiligd vijandelijk convooi
aangevallen. Het convooi bestond uit
ruim veertig schepen. In taaien, ver
scheidene dagen durenden strijd heb
ben de duikbooten tot dusver 22 sche
pen met in totaal 134.000 b.r.t. tot zin
ken gebracht. Nog twee schepen met
een inhoud van 11.000 b.r.t zijn getor
pedeerd. Verwacht kan worden, dat
ook zij verloren zijn. De aanvallen op
het vijandelijke convooi duren voort.
(Reeds geplaatst in een deel van
onze vorige oplaag).
V.
missie, welke gedurende verscheidene we
ken in Amerika vertoefde, onder leiding
van den Sow jet-generaal Golikov weer
naar Moskou vertrokken, waarbij zij heeft
verklaard, dat over de Amerikaansche le
veranties vóór de conferentie te Moskou
niets definitiefs gezegd kan worden. Deze
conferentie te Moskou zal echter, naar het
blad schrijft, nauwelijks voor begin Octo
ber gehouden worden, waarbij als motief
voor deze vertraging de groote afstand
voor de Amerikaansche en Britsche deel
nemers wordt opgegeven.
Naar uit Washington verluidt, zal ook de
So wj et-ambassadeur te Washington,
Oemansky, aan de conferentie te Moskou
deelnemen. In dit verband doen opnieuw
geruchten de ronde, volgens welke
Oemansky, die in officieele en officieuze
kringen te Washington niet zeer. populair
is, niet op zijn post zal terugkeeren.
Wijziging winkelsluitingswet
Beknopte samenvatting van
de regeling
Aangezien uit vele ontvangen vragen
blijkt, dat er nog eenig misverstand be
staat, volgt hieronder een beknopt over
zicht van de voornaamste bepalingen van
de nieuwe regeling inzake de winkelslui
ting, welke, zooals reeds eerder is medege
deeld, met ingang van Maandag, 15 Sep
tember, in werkingtreedt.
1. Het tijdstip van sluiting der winkels
wordt:
in het tijdvak van 1 October1 April:
eerste vijf werkdagen 18 uur, Zaterdag:
19 uur;
in het tijdvak van 1 April1 October:
eerste vijf werkdagen: 19 uur, Zaterdag
20 uur.
2. Kappers- en barbierszaken mogen op
alle werkdagen tot 20 uur geopend zijn,
doch na vorengenoemde sluitingstijdstippen
alleen voor het verrichten van kappers- en
barbierswerkzaamheden.
3. Op grond van b ij z o n d e r e om
standigheden vastgestelde plaatselijke
afwijkende regelingen blijven onver
minderd gelden.
4. De gewone, in de winkelsluitingswet
vermelde uitzonderingen gelden ook hier
(o.a. café's, apotheken, e.d.).
5. Verplichte openstelling zonder on
derbreking op alle werkdagen van de
zeven reeds eerder bekend gemaakte groe
pen van winkels van 1018 uur.
0. Uitzonderingen op deze laatste ver
plichting gedurende ten hoogste twaalf
werkdagen per jaar (wègens vacantie) en
voorts voor bijzondere gevallen, hetzij voor
een geheele groep winkels door den burge
meester vast te stellen, hetzij voor een af
zonderlijken winkel door den burgemeester
toe te staan.
Momentje
DE STRAAT.
Het straatje is nieuw. Het straatje
is aardig. Maai- het straatje staat voor
een probleem. No. 102 is leeg gekomen
en nu zitten ze allemaal in spanning
wat voor luitjes er op 102 zullen ko
men. De huisbaas zegt: ,,'t is een straat
van stènding, om het zoo maar eens
te zeggen! U ken er van op an, dat ik
me luitjes goed ankijk, want zoo'n
straat met billijke pandjes heb je maar
zóó bedorven en dan ben je nog ver
der van huis bij wijze van spreke."
De buren kunnen dus met deze uit
spraak van den huisbaas gerust zijn,
dat er nette lieden komen op 102.
Trouwens de nieuwe huurders zijn al
eenige keeren komen kijken en die van
104 hebben ze gezien. „Ze liepen ge
armd", heeft de mevrouw van 104 ge
zegd, ze kunnen dus in ieder geval nog
niet lang getrouwd zijn. Maar ze heb
ben kinderen ook, want er is een heer
met een meisje achter op z'n fiets ge
komen om haar het huis te laten zien."
„Ik weet het niet", heeft 100 gezegd.
„Als dat maar geen kindergeschreeuw
wordt. Dat haalt de straat zoo omlaag"
De straat leeft dus in spanning. 108
hoopt op gezellige jongelieden, waar
mee te converseeren valt en 98 voelt
meer voor een paar gezellige bridge-
partners.
Zij zullen nog even geduld moeten
oefenen.
En als het daarna maar niet tegen
valt.
Tijdige aanmelding.
Herhaaldelijk komt het voor, dat verze
kerden krachtens de Ziektewet te weinig
aandacht schenken aan de bepaling van
artikel 47 dier wet, welke met zich brengt,
dat een verzekerde, ingeval van ongeschikt
heid tot het verrichten van arbeid wegens
ziekte, zoo spoedig mogelijk, in elk geval
binnen 24 uur, een ziekmelding moet in
dienen bij het orgaan waarbij de betrok
kene verzekerd is.
Overtreding van deze bepaling kan ten
gevolge hebben dat de uitkeering van zie
kengeld geheel of ten deele wordt gewei
gerd.
Ondanks het feit, dat ter zake een zeer
groote soepelheid wordt betracht, blijkt,
door de bij de verzekerden vaak aanwezige
nalatigheid, in een belangrijk aantal geval
len, vertraging in de uitkeering of afwij
zing der aanvragen, onvermijdelijk te zijn.
De omvang van dit eirvel wordt afdoen
de geillustreerd door het feit, dat bij een
Raad van Arbeid in het centrum des lands
in 1940, wegens te late ziekmelding, de uit
keering in 638 gevallen later aanving, ter
wijl in 167 gevallen de uitkeering geheel
moest worden geweigerd. Deze cijfers be
dragen voor het eerste halfjaar 1941 onder
scheidenlijk 390 en 164.
Het is dan ook in het welbegrepen be
lang der verzekerden, dat zij ten aanzien
van hup, ziekmeldingen zich met meer
nauwgezetheid aan de bestaande voorschrif
ten houden.
KOLENKAARTEN VOOR DE BEWONERS
VAN PENSIONS EN KAMERS.
In de kringen van pension- en kamer
bewoners heerscht eenige ongerustheid
over het feit, dat zij nog niets over hun
brandstoffen voor den a.s. winter hébben
gehoord. Wij vernemen thans echter van
officieele zijde aldus het Vad, dat
zeer binnenkort en in ieder geval nog voor
het einde der maand ook deze categorie
in 'het bezit van de noodige kolenbonnen
zal worden gesteld. Bizonderheden om
trent hoeveelheid, eenheden e.d. kon men
ons op het oogenblik nog niet meedeelen.
Dan is er nog een categorie, die op toe
wijzing zit te wachten en dat zijn de men-
schen, die centrale verwarming hebben
en die extra bonnen moeten hebben voor
kantoorlokalen, winkels, lesruimten e.d.
De hiervoor vereischte bonnen zullen de
volgende week bekend gemaakt worden,
zoodat ook zij zich niet ongerust behoeven
te maken.
Tweemaal per jaar heerscht er gedurende negen dagen rond het Jaarbeursgebouw
te Utrecht een ongekende drukte. De expositie in de openlucht als onderdeel van de
traditioneel# beurs mist haar aantrekkingskracht niet (Pax-Holland-De Haan m)
