DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN &e am&iaefeCitifyóactie aan het ClaAietifh ptant Momentje. DINSDAG 19 AUGUSTUS 1941 32ste Jaargang No. 10028 3)e Cclcbch^Sou/fca/nt Telefoon: Redactie 20015. Administratie 20935. Giro 103003. Postbus 11. Bureaax: Papengracht 32. GROOTE VERLIEZEN DER SOVJETS AAN DEN DNJEPR Onrust en ellende in Siberië In, den oentralen sector van het Oostelijk front zijn op 17 Augustus op sommige plaatsen hardnekkige gevechten ontstaan. De bolsjewisten probeerden tevergeefs zich uit de omsingeling te bevrijden en het oprukken der Duitsehe troepen tegen te houden. Politieke commissarissen dreven de Sovjet-troepen steeds weer het vuur van de Duitsehe afdeelingen in. Uit vrees, van achteren te worden neergeschoten, gaven de Sovjet-soldaten zich slechts bij uitzondering over. De meesten van hen moesten in gevechten van man tegen man onschadelijk gemaakt worden. De bloedige verliezen der Sovjets zijn ook hier aan zienlijk hooger dan het aantal gevangenen. Een Duitsehe formatie gevechtsvliegtui gen heeft op den ochtend van 17 Augus tus het ongeveer 70 K.M. ten Zuiden van Dnjepr-Propetrowsk gelegen vliegveld der Sovjets, Saporosje, met succes aangevallen en 25 Martin-bommenwerpers vernietigd. Verrassend verschenen de Duitsehe ma chines boven het groote vliegveld en wier pen zich op in lange reeksen opgestelde" twee-motorige Sovjet-toestellen. Van der tig vliegtuigen, die in den Noordwestelij ken hoek van het veld stonden, kregen 25 zoo zware treffers, dat zij een verwrongen massa vormden. De overige toestellen wer den zwaar beschadigd. Voorts vernielde een bomvoltreffer een groote hangar, waar bij de aldaar opgeslagen voorraden brand stof en munitie verloren gingen. De aan val was het werk van enkele seconden. De Duitsehe formatie bereikte zonder eenig verlies de basis van uitgang, welke eenige honderden kilometers ten Westen gelegen In den nacht van 17 op 18 Augustus heeft het Duitsehe luchtwapen zijn veel zijdige aanvalsoperaties in het Oosten met succes voortgezet. Op den Dnjepr werden een kanonneerboot en twee kleine sche pen der Sovjets tot zinken gebracht. Een koopvaardijschip der Sovjets van ongeveer lO.OOOb.r.t. werd door bomtreffers zwaar beschadigd. Er ontstond een brand, welke zich snel uitbreidde en na korten tijd maakte het schip slagzij. Op een koopvaar dijschip der Sovjets van 3.000 brt. veroor zaakten verscheidene bommen zware schade. OM NIKOLAJEF. De bevolking van Nikolajef heeft sinds weken onder groot gebrek aan levensmid delen geleden, zoo werd den Duitschen troepen bij hun intocht gerapporteerd. Zooals alle steden en dorpen in dit ge- vechtsgebied, was ook Nikola jef van alle toevoeren afgesneden. Bovendien hadden de wijkende Sovjetformaties de aanwezige voorraden in beslag genomen en daarvan zooveel gebruikt, dat er voor de burger bevolking nog slechts melk als voedsel overbleef. Warme spijzen hadden de be woners al verscheidene weken lang niet meer gehad, daar de Sovjetoverheid het maken van vuur verboden had, z.g. als onderdeel van de luchtbescherming. Naar het D.N.P. van bevoegde zijde ver neemt, heeft een Duitsehe infanterie-divi- sie den 17en Augustus in de omgeving van Nikolajef de resten der Sovjetdivisier in de tang gesloten en volledig vernietigd. De Sovjetafdeelingen hadden steeds weer in den donkeren naoht gepoogd een weg te bereiken die reeds sedert den 16en Augus tus stevig in Duitsehe handen was. Des morgens in de vroegte begon een hevig ar tillerievuur. Stelselmatig werden geheele deelen van het bosch met vuur bestookt. Dorpen en afzonderlijke boerenhofste den, waar zich de bolsjewisten in hadden genesteld, gingen in vlammen op. Toen trokken de afdeelingen Duitsehe infante rie in breede en diepe tirailleurlinie op voor den aanval. Honderden bolsjewisten, die in wilde paniek trachtten te vluchten, vielen aan de Duitsehe vuurbundels ten offer. In de nabijheid van een spoorlijn, waar zich de laatste Sovjet-strijdkrachten nog eens hadden verzameld' en hun laatste krachten inspanden, stortte de laatste weerstand onder het vuur der Duitsehe infanterie ineen, en een reusachtig massa graf nam achter den spoorweg de laatste overgeblevenen van vier Sovjet-divisies in zich op. LUCHTAANVALLEN OP ODESSA. Formaties der Duitsehe luchtmacht heb ben gisteren weer met groot succes een aanval gedaan op de Sowjet-haven Odessa, naar het D.N.B. verneemt. Zes transport schepen van 15.000 ton in totaal werden zoo zwaar getroffen, dat zij niet meer kunnen uitvaren. Een kruiser en een tor pedoboot, die ter beveiliging van de trans porten waren binnengeloopen, kregen eveneens zware bomtreffers, waardoor zij zwaar werden beschadigd. DE ACHTERVOLGING DER SOVJET TROEPEN IN HET DNJEPR-GEBIED. In snelle marschen zijn Duitsehe infan terie-afdeelingen, ondersteund door pant serstrijdkrachten en artillerie-afdeelingen, den 17en Augustus de in de bocht van de Dnjepr terugtrekkende bolsjewisten voort durend op de hielen gebleven. Nog voor de verspreide resten den Oostelijken oever van de Dnjepr hadden bereikt, ging in de ochtenduren van den 17en Augustus een orkaan van vuur over den geheel-en sector. Zonder kans op redding aan de vernietiging prijsgegeven, renden de Sow jets om het veege lijf te redden. Kleine achterhoedes werden door de voortstormende Duitsehe infanterie onder de voet geloop-en. In groote troepen vluchtten de volkomen afgejak kerde en krachtelooze Sowjetsoldaten uit hun aardholcn en schuilplaatsen om zich spoedig daarop gevangen te geven. Ontel bare dood-en liggen in de bosschen, op de wegen, in granaattrechters en in de graan velden. Lange colonnes gevangenen trek ken langs de met puinhoopen bezaaide we gen voorbij hun in den steek gelaten stuk ken geschut, om naar de Duitsehe gevan genkampen te worden gébracht. Zij ver tellen steeds weer hetzelfde: „Het was ver schrikkelijk, vóór ons de Duitsehe soldaten en achter ons de eigen politieke corunis- sarissen met het pistool. Alle gewonden en kreupelen, die niet meer verder kon den, werden door de commissarissen een voudig neergeschoten". Sedert de publicatie van het laatste of- ficieele legerbericht van 8 Augustus zijn onze troepen aan den Oostelijken oever van de Boeg 150 a 200 Km. opgerukt, te zamen met de verbonden Duitsehe troepen. Zij zijn bij de gevechten om Nikolajef met succes opgetreden. Onze gemotoriseerde afdeelingen hebben den zich vastberaden verdedigenden vijand aanzienlijke verlie zen toegebracht en in samenwerking met de cavalerie versohillende doorbraakpo gingen van den vijand verijdeld. Onze troe pen maakten verscheidene duizenden ge vangenen en veroverden groote hoeveel heden oorlogsmateriaal. DE VERLIEZEN DER SOVJETS BIJ SMOLENSK. Duitsehe pantsertroepen hebben van 15 tot 18 Augustus ten Zuidoosten van Smo lensk vluchtende eenheden van de Sov- De tentoonstelling .Productieslag in Europa- is Maandag In Pulchri Studio te den Haag voor het publiek opengesteld. - Een hoekje van de expositie met West.andsch (ruit. groenten en bloemen (Schimmelpenning^ V VICTORIE Duitschland wint voor Europa OP ALLE FRONTEN Geheele gebied ten Westen van den Dnjepr tn Duitsehe handen AANVAL OP ODESSA BEGONNEN HOOFDKWARTIER VAN DEN FUEHRER. 19 Augustus. ID. N. B.I. Het opperbevel der weermacht deelt mede: „De achtervolgingsgevechten in de Zuidelijke Oekraine, waarbij Duitsehe, Roemeensche, Hongaarsche en Italiaan- sche afdeelingen in voorbeeldige wa penbroederschap hebben samenge werkt en voortreffelijke gevechts- en marschprestaties geleverd hebben, hebben het geheele gebied ten Westen van den Dnjepr in onze handen ge bracht. Op de stad Odessa en eenige kleine bruggehoofden aan den bene denloop van den Dnjepr, waar zich nog Sovjetstrijdkrachten bevinden, is de aanval begonnen. Bij deze gevechten heeft de vijand uiterst zware verliezen geleden. Onge- iekend het gevangenenaantal in den slag van Oeman zijn ongeveer 60.000 gevangenen gemaakt. Verder zijn 84 pantserwagens, 530 stukken geschut en veel ander oorlogsmateriaal buitge maakt. In de oorlogshaven Nikolajef vielen de volgende op stapel staande oor logsschepen in onze handen: een slag schip van 35.000 ton, een kruiser van 10.000 ton, 4 torpedobootjagers en 2 duikbooten. Verder werd een kanon neerboot tot zinken gebracht, een tweede zwaar beschadigd, een drijvend dok vol locomotieven buitgemaakt. Bij den aanval op de haven van Odessa heeft de luchtmacht 9 groote troepentransportschepen door zware bomtreffers onbruikbaar gemaakt en 3 oorlogsschepen, waaronder een zwa- ren kruiser, beschadigd. Ook bij de gevechten in het gebied van Kiev en Korosten heeft de SOv- ietweermacht zware verliezen gele den. Sedert 8 Augustus zijn hier 17.750 gevangenen gemaakt en 142 pantser wagens, 123 stukken geschut, een pant- sertrein en veel ander oorlogsmate riaal buitgemaakt." jets omsingeld. Tijdens deze dried aagsche achtervolginigsgeveohten maakten de Duit sehe pantserkrachten 700 vrachtauto's der Sovjets, negentig stukken geschut, 25 stuk ken luchtdoelgeschut, twintig stukken anti tankgeschut, 25 zware gepantserde gevechtswagens en tien pantser verken - nings wagens buit of vernietigden deze. Er werden meer dan 10.000 gevangenen ge maakt. Twee divisies der Sovjets waren daarmede in de pan gehakt. Op 17 Augustus bij de onophoudelijke achtervolging drongen Duitsehe pantser troepen een klein dorp aan de bocht van den Dnjepr binnen, waar zij honderd Sov jet-vrachtauto's en de geheele verzorgings colonne van een Sovjet-divisie buit maak ten of vernietigden en ruim vijfhonderd gevangenen maakten. DE TOESTAND IN SIBERIë. De toenemende ernst van den toestand in Siberië is voor de Sowjet Unie aanlei ding geweest naar goed ingelichte kringen in Sjanghai hebben vernomen, den onder chef der staatspolitie, Merkoelof, met een officieele opdracht naar Siberië te zenden. Merkoelof moet in de eerste plaats den toe stand in Siberië onderzoeken, ten tweede een verbetering tot stand brengen in de samenwerking met den etappendienst en ten derde de opneming der millioenen vluchtelingen organiseeren, die thans uit de Westelijke deelen der Sowjet Unie Si berië binnenkomen. Uit dezelfde kringen verluidt, dat in West Siberië de staat van oorlog is afge kondigd. In verband met het separatistische en anti-bolsjewistische streven van aan zienlijke deelen der Siberische bevolking, is het plan opgegeven om in Siberië naar het voorbeeld van het Europeesche deel der Sowjet Unie volkslegers en guerilla- organisaties te vormen. Er is bevel gege ven de bevolking te ontwapenen. Merkoe- lofs voornaamste taak is te onderzoeken, of de tot nu toe getroffen maatregelen vol doende zijn om de klaarblijkelijk dreigen de onlusten in de kiem te smoren. Onder de onafzienbare rijen vluchtelingen zijn reeds epidemieën uitgebroken, die groote offers hebben gevraagd. Er moeten niet al leen maatregelen wprden getroffen om uit breiding dezer epedemieën te voorkomen, doch tevens moet de haard der onlusten opgeruimd worden, die de ellende der vluchtelingen veroorzaakt heeft. VAN DE ANDERE FRONTEN In den nacht van Maandag op Dinsdag hebben Britsche vliegtuigen boven West- Duitschland gevlogen en brand- en bri santbommen neergeworpen, welke in en kele steden geringe schade veroorzaakten. De bevolking leed eenige verliezen. Enkele Sovjet-bommenwerpers, welke over de Oostzee het Rijksgebied naderden, werden reeds aan de kust door den lucht afweer afgeslagen. Eén vliegtuig, dat Ber lijn probeerde te bereiken, werd door de luchtdoelartillerie tot omkeeren gedwon gen. Volgens de tot dusver ontvangen berich ten werden in den afgeloopen nacht negen vijandelijke vliegtuigen neergeschoten. BRITSCHE MIJNENVEGER TOT ZINKEN GEBRACHT. Duitsehe strijdkrachten ter zee en in de lucht hebben den laatsten tijd herhaaldelijk de vernietiging van Britsche patrouille vaartuigen en mijnenvegers kunnen mel den. De Britsche admiraliteit heeft nu mee gedeeld, dat weer een Britsche mijnenve ger en wel nr. 39 tot zinken is gebracht. MOEILIJKHEDEN DER ENGELSCHEN IN ABESSINIë. Twee moeilijkheden hebben de Engel- schen in Abessinië en Fransch-Somaliland. zoo schrijft de correspondent van de „Times" uit Addis Abeba. De eerste moei lijkheid vormt Gondar, dat voor de Engel- schen een milita;r vraagteekeh is. Daar houden nog steeds 10 a 15.000 dappere Ita- liaahsche soldaten onder leiding van gene raal Nasi stand. Zij hebben slechts drie vliegtuigen, die hun munitie en proviand verschaffen. Alle aanvallen der Engelschen zijn tot dusver zonder resultaat gebleven, daar de Italianen waarlijk dapper strijden. Er bestaat ook geen kans. dat generaal Nasi, hoewel hij al over de zestig is, zich met zijn troepen overgeeft, zoo lang zijn positie niet onmogelijk wordt. De tweede moeilijkheid ligt hierin, dat de gouverneur van Fransch Somaliland, Noualhetas, ondanks zware pressie van de Engelschen ronduit heeft geweigerd zich aan te sluiten bij de „vrije Fransch en" van de Gaulle. Hij heeft den spoorweg van Dzjiboeti naar Addis Abeba afgezet. Als tegenmaaregel hebben de Engelschen een blokkade te land en ter zee tegen Fransch Somaliland ingevoerd om zoo de Fran- schen, die trouw blijven aan Vichy, uit te hongeren. Maar snelbooten, waarover de Fransche gouverneur beschikt, hebben nog steeds de noodige levensmiddelen kunnen aanvoeren en zoo is gouverneur Noualhe tas nog altoos de situatie meester. SOVJET-METHODEN TEKST VAN GEHEIM BEVEL DER SOVJETS De Duitsehe troepen hebben den tekst m handen gekregen van een geheim bevel van den commandant van het 41e corps tirailleurs der Sovjets. Deze tekst luidt als volgt: „Aan de bevelhebbers van de 118e, 11e, 185e en 90e divisie tirailleurs. Met het oog op het feit, dat verschillende factoren op demoralisatie van de troependeelen wij zen, dat de commandanten der divisies en regimenten in de troependeelen geen orde tot stand gébracht hebben en dat de af tocht in massa wordt voortgezet beveel ik: 1. Alles te mobiliseeren om den aftocht tot staan te brengen en orde te scheppen onder de troependeelen. 2. Alle paniekzaaiers en hen die wan orde teweegbrengen op staanden voet dood te schieten. 3. Alle zware en lichte machinegeweren terstond in de vuurlinie te brengen, de tankafweer en bijzonder betrouwbare af deelingen op belangrijke en gevaarlijke plekken te gebruiken. Achter de strijdende tirailleurs moeten zware machinegeweren worden opgesteld, waarmede alle deser teurs die hun post verlaten, moeten wor den doodgeschoten. 4. De diepte van de verdedigingslinie trapsgewijze te maken en zonder strijd geen voetbreedte grondgebied prijs te geven. 5. De commandanten en politieke com missarissen moeten hun afdeelingen binnen veertien uur tijds in orde brengen. Alle commandanten op politieke commissaris sen, wier afdeelingen grootendeels uit ele menten van wanorde bestaan, moeten voor het militaire gerechtshof verschijnen. Ik beveel, dat alle commandanten en politieke commissarissen vóór hedenavond 5 uur de door hen zelf verwijderde randkentee- kenen op hun plaats zetten. Doen zij zulks niet, dan worden zij als lafaards en paniek zaaiers doodgeschoten. 6. Het bevel moet ter kennis gebracht worden van het geheele corps leiders. HOE DE SOVJETS GEESTELIJKEN IN DE BALTISCHE LANDEN BEHANDELDEN. De onderzoekingen in de vroegere Bal- tische staten hebben aan het licht gebracht, dat de Sovjets 24 geestelijken, allen uit Kauen en Wilna, hebben gearresteerd en ontvoerd, omdat zij geprobeerd hadden het Vaticaan inlichtingen te verschaffen over de positie der Katholieke Kerk in Litauen en Letland. Bij drie pogingen om over de grens in het buitenland te komen, werden vier geestelijken doodgeschoten". Slechts één wist te ontkomen. Of hij evenwel in Rome is aangekomen, staat nog niet vast. In ieder geval heeft het Vaticaan hierover tot dus verre geen enkele mededeeling gedaan. HET WEER. Ik heb ontdekt, dat het eigenlijk vreemd is, als de menschen klagen over den regen. Vooreerst hébben ze er een maand lang om gesmeekt en het lij'kt mij heel redelijk dat het een maand lang of meer regent, als het eerst een maand lang of meer droog is geweest. Maar ik vraag mij af: Wat hebben de men schen feitelijk voor last van den re gen. Ik was Zondag uit in den regen en ik heb met verbazing geconsta teerd, dat er geen mensch te zien was, terwijl het regende en zoo gauw maar weer de regen ophield, waren de stra ten in een oogwenk weer op z'n dichtst bevolkt. Ik heb Zondag langs het strand ge wandeld. En ik dacht geen mensch te zullen treffen in de tram en niet meer dan een enkelen sterveling op den verlaten boulevard. Je hoort toch im mers altijd de menschen klagen, dat het geen weer is om uit te gaan. En zie! daar wandelden zij in drommen in den regen of het 't vnoolijkste zomer weer was. Wat kunnen de menschen toch jok ken! En nu weet ik, dat het in de wereld en met de menschen allemaal het zelfde is. Dit nummer bestaal uit twee bladen. Oproep medici De Nederlandsche ambulance, die straks naar het Oostfront zal vertrek ken, moet een echt Nederlandsche hulp expeditie zijn. Dat wil zeggen: zij moet degelijk en soliede zijn, perfect uitge rust, de modernste instrumentaria heb ben en over de medewerking van de beste doktoren en chirurgen kunnen beschikken. Daarom is het noodig, dat de organi satieleiding, wat de medici betreft, een keuze kan maken uit een zoo groot mo- geljk aantal doktoren en vooral chirur gen ook in verband met het aanwijzen van den leider der ambulance Nederlandsche medici! Er wordt een beroep op u gedaan! Gij kunt, door u op te geven bij de Nederlandsche ambulance, een eervolle taak toebedeeld krijgen. Gij, met uw uitnemende en degelijke opleiding, kunt ginds in het Oosten den naam van de Nederlandsche medici de eer bied van de geheele wereld afdwingen. Gij kunt daadwerkelijk aantoonen, dat ons kleine land tot groote en groot- sche daden in staat is. Ook op mannelijk verplegend perso neel doet de ambulance een beroep. Ook zij kunnen medewerken aan den menschlievenden arbeid, welke ginds wacht. Nederlandsche chirurgen, doktoren en verplegers. Geeft u zoo spoedig mo gelijk op aan de organisatieleiding van de Nederlandsche ambulance, Ko ninginnegracht 22, 's Gravenhage, tele foon 113142. Regen en modder of brandende zon In het Sovjet-land, waar thans een ge weldige strijd gestreden wordt, heer- schen weerstoestanden, waar wij Neder landers ons geen begrip van kunnen vor men. Geweldige regens maken de toch al slech te wegen schier onbegaanbaar, plensre- gens zijn het waartegen haast niets bestand is. En als er droogte heerscht, brandt de zon onbarmhartig, droogt alles uit, stof be dekt mensch en dier. Hebt u er wel eens over nagedacht wat het beteekent voor een strijder bij zulke weersomstandigheden gewond te raken? Hebt u er wel eens over nagedacht wat het voor de bevolking van een verwoest dorp beteekent overgeleverd te worden aan deze natuurelementen? Zoo ja, dan zult u ook begrijpen hoe deze slachtoffers hunkerend naar hulp uitzien.... Die hulp wordt hun geboden, door de Duitsehe roode-kruis-troepen en door de verschillende ambulances. Ook wij Nederlanders, zullen aan dc-ze hulpverleening medewerken. Straks zal er een ambulance onder Nederlandsche vlag naar het Oostfront vertrekken. Nederlandsche doktoren' en Nederland sche verpleegsters zullen ginds in het Oos ten de traditie van ons volk, dat wijd en zijd bekend staat om zijn charitatieven in slag, hooghouden. En zij zullen daartoe in staat gesteld worden door de offervaardigheid van heel ons volk. Op het gironummer van de Nederland sche ambulance hebben reeds honderden stortingen plaats gevonden. Was uw bijdrage daar al bij? Zoo niet, schrijf dan nog heden het be drag over, dat u besteden wilt. Het gironummer van de Nederlandsche ambulance is: 87600, Nederlandsche ambu lance, Koninginnegracht 22, 's-Gravenhage

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1941 | | pagina 1