DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN tBCaedige aetliezen dei Soa jet Nieuwe bon DUITSCHLAND VRIJWIUjGERStEGIOEN Momentje MAANDAG 4 AUGUSTUS 1941 32ste Jaargang No. 10016 S)e &24d&eli£0oii/fcct/rit Telefoon: Redactie 20015. Administratie 20935. Giro 103003. fcostbus 11. Bureaux: Papengracht 32. V De ondernemings- solidariteit. Het streven, om tot méér samenwerking te komen op alle terrein van het leven, vindt in dezen tijd een sterke stuwkracht. Meer dan voorheen wordt nu ingezien, dat verscheidenheid onder de menschen niet behoeft te leiden tot gescheidenheid; dat het individualisme moet plaats maken voor een werkelijken, vruchtdragenden ge meenschapszin. De samenwerking in het landelijke be drijf is ten onzent reeds langen tijd gecon cretiseerd in door alle in het bedrijf be trokkenen gevormde collectieve arbeidscon tracten. Er moet naast samenwerking in het lan delijke b e d rij f echter óók zijn samen- king in de afzonderlijke ondernemin gen. Deze laatste vorm van samenwerking kan in iedere onderneming in practijk worden gebracht. Op verschillende wijzen. Naast de algemeene arbeidsvoorwaar den voor het landelijke bedrijf zijn er in elke onderneming nog tal van bijzondere regelingen te treffen, welke samenhangen met het eigen karakter van de onderne ming, als aantal, duur en verdeeling der schafttijden, het aanvangsuur der werk zaamheden, bedrijfskleeding, verlichting, luchtverversching, wasch- en kleedlokalen en hygiënische voorzorgen, verdeeling der vacantie over de leden van het personeel enz. Het is redelijk, dat dit in overleg met de arbeiders geschiedt. Het is ook redelijk, dat de leiding in een onderneming verder gaat, en de qdviezen vraagt van de arbeiders in bepaalde on dernemingszaken, zoodat de arbeiders zich in de onderneming voelen opgenomen als groepsleden en er ontstaat een gevoel v-an solidariteit met de onderneming. Naast de prioristische en logische solida riteit met de arbeidersmassa moet een nieuwe, even logische solidariteit met de onderneming worden geschapen. De be langengemeenschap der onderneming moet dieper in het bewustzijn van alle werkers in een onderneming doordringen. Er moet zijn een intense ondernemingssolidariteit. Moge deze solidariteit in dezen tijd sterk gedijen! Vervuld wordt dan een zeer bij zonder ook in katholieke kringen reeds zoo lang gepropageerde wensohelijkheid. 10.000 GEVANGENEN BIJ HET PEIPUS-MEER TOILET. EN HUISHOUDZEEP. Gedurende het tijdvak van Maandag 4 Augustus tot en met Zondag 31 Augustus a.s. geeft de met „106" genummerde bon van de „bonkaart algemeen", alsmede de met „a-zeep" gemerkte bon van de zeep- kaarten P en Q, welke respectievelijk aan kinderen beneden den leeftijd van twee jaar en van een leeftijd tusschen twee en acht jaar, zijn uitgereikt, recht op het koo- pen van 150 gram toiletzeep nieuwe sa menstelling) of 120 gram huishoudzeep of 200 gram zachte zeep (oude samenstelling van voor 1 Januari 1941) of 150 gram zach te zeep nieuwe samenstelling van na 1 Ja nuari 1941) of 300 gram zachte zeeppasta of 250 gram zeeppoeder of 600 gram wasch- poeder. Gedurende bovengenoemd tijdvak geeft de met „a toiletzeep" gemerkte bon van de zeepkaart P., welke aan kinderen beneden den leeftijd van twee jaar is uitgereikt, recht op het koopen van 75 gram toilet zeep van de oude samenstelling. Volledigheidshalve wordt erop gewezen, dat waschpoeder niet gekocht kan worden door het publiek, doch uitsluitend wordt beschikbaar gesteld ten behoeve van was- scherijen. ZEEP VOOR WASSCHERIJEN. De bestaande regeling ten aanzien van de wasscherijen blijft onverminderd van kracht. De wasscherijen zijn derhalve verplicht voor elke twintig kilogram droge vuile wasch een zeepbon van het publiek in ont vangst te nemen. Zooals reeds voorgeschre ven is, dienen de wasscherijen eerst een bon van htm klanten in ontvangst te ne men en pas daarna een hoeveelheid van twintig kilogram waschgoed, hetzij in eens, hetzij bij gedeelten in behandeling te nemen. De aandach! wordt erop gevestigd, dat bovenstaand voorschrift ook geldt voor de zoogenaamde „waschverzenders", die slechts als tusschenpersoon tusschen het publiek en de wasscherijen optreden. De wasch van kantoren, hotels, cafés enz. voorzoover het handdoeken, poets- en stof doeken, servetten, tafellakens e. d. betreft, kan ter behandeling worden gegeven zon der dat daarbij bonnen behoeven te wor den afgegeven. Hedenavond om half acht spreekt Max Blokzijl voor den Nederlandschen Omroep (Hilversum 1) over het onderwerp: „Wie veel doet, heeft het recht fouten te ma ken". Wal 'n Sovjet-generaal vertelde DE STRIJD AAN HET PEIPUS-MEER. Een vrij sterke groep bolsjewisten, die door den opmarsch van Duitsche strijdkrachten naar den Uestelijken oever van het Peipus-meer was inge sloten, werd samengedreven en vernie tigd, zoo meldt het D. N. B. Tot dusver werden 10.000 gevangenen gerappor teerd, alsmede talrijke stukken ge schut en machinegeweren vernietigd of buitgemaakt. Zeven Sovjetvliegtuigen werden neergeschoten. De bloedige verliezen der Sovjets zijn hevig. BIJ SMOLENSK. Een vooruitgeschoven Duitsche afdee- ling is, naar aan het D. N. B. gemeld wordt, Vrijdagochtend ten Oosten van Smolensk tot den aanval overgegaan op een breeden autoweg. Zij sloot dezen naar Moskou lei denden hoofdverkeersweg op een belang rijke kruising der wegen af en vormde al dus een nieuwe omsingeling. Door de be zetting van het knooppunt werden den terugstroomenden Sovjetformaties de te rugtocht afgesneden. Verscheidene lange colonnes van voertuigen, die met soldaten, wapens en munitie beladen waren, bleven in het vuur van de hier genestelde Duit sche kanonnen liggen. Honderden bolsje wisten werden gedood. In den avond kwa men versterkingen aan, die in samenwer king met Westelijk staande Duitsche strijd krachten een nieuwen ijzeren ring trokken om de verslagen bolsjewisten en aldus een nieuwe omsingeling vormden, waaruit geen ontkomen meer mogelijk is. Op 1 Augustus is een poging van de bolsjewisten om in den centralen frontsec tor ontlasting te krijgen van den sterken Duitschen druk, ineengestort. De aanval, waarvan het zwaartepunt gevormd werd door Sovjettanks, werd reeds in zijn ont wikkeling door de Duitsche troepen ge stuit. In hardnekkigen strijd' werden de Sovjets teruggeworpen. Talrijke vernietig de tanks en een groot aantal gesneuvelde bolsjewisten bleven op het slagveld liggen. IN DE OEKRAÏNE. In de Oekraine is het op 2 Augustus aan Duitsche traoepen gelukt weer vrij sterke formaties der Sovjets in te sluiten. Her haalde verbitterde uitvalspogingen werden verijdeld. Daarbij leden de bolsjewisten zware bloedige verliezen. Op den avond van 1 Augustus viel een Duitsche Verken- ningsafdeeling in de Oekraine verrassend in den flank van de Sovjets en schoot een op aftocht zijnde marschcolonne volkomen in elkaar. Op de spoorlijn Leningrad—Moskou wer den op 2 Augustus door het Duitsche lucht- wapen zes treinen ontspoord. De lijn werd op verscheidene plekken gestagneerd. Het Duitsche luchtwapen viel op 2 Augustus in het gebied ten Zuid-Westen van Moer- mansk veldversterkingen, colonnes en troe penconcentraties van de bolsjewisten met volledig succes aan. Twee treinen werden op succesvolle wijze bestreden en ver scheidene trajecten werden door welge mikte treffers gestagneerd. Het Duitsche luchtwapen bracht den bolsjewisten op 2 Augustus bij een optreden der ondersteu ning van de operaties van het leger aan het Oostelijke front aanzienlijke verliezen aan menschen en materiaal toee. Het vernietig de in een sector acht Sovjetpantserwagens, vernietigde 423 voertuigen, bracht twee batterijen en 20 stukken geschut buiten gevecht en bestreed met succes vijf trei nen. FINSCH COMMUNIQUE. De Finsche regeeringspersdienst heeft het volgende bekend gemaakt: Behalve pogingen tot bombardementen op het eiland Mantsinsaari hebben vijande lijke schepen ook aan den Noordelijken en Oostelijken oever van het Ladoga-meer ge bombardeerd, doch met gering resultaat. De vliegtuigen werden weldra ver het La- dogameer opgejaagd. Op het vasteland is de vijand bijzonder levendig in actie ge weest, maar al zijn talrijke aanvalspogin- gen van allerlei aard werden afgeslagen. Onze eigen oorlogshandelingen zijn vol gens de plannen blijven verloopen. GENERAAL GEVANGEN. Duitsche troepen hebben naar het D. N. B. meldt, aan het Oostelijk front den bevelvoerenden generaal van een bolsje wistisch legercorps gevangen genomen. De ze generaal bevestigde, dat de bolsjewiski vooral de laatste dagen buitengewoon zwa re verliezen aan menschen en materiaal hebben geleden. De regimenten zijn over het algemeen nog slechts 250 tot ten hoog ste 300 man sterk. Bij talrijke corpsen zijn er in 't geheel geen pantserformaties meer. Er zijn sovjetlegercorpsen, die nog slechts uit een divisie bestaan. Ook verscheiden legers tellen na de bloedige verliezen van de laatste dagen nog maar e* i of twee di visies meer. Te Moskou wordt gepoogd de divisies door een andere opstelling te completeeren. Wapening en uitrusting der bolsjewiki zijn -rootendeels dpor do Duitsche lucht macht in de magazijnen vernietigd. Het ge brek aan munitie en benzine is catastro- phaal. Gepoogd wordt door strenge rant- soeneeringf het nijpende gebrek te onder vangen, doch het is onmogelijk ook slechts eenigermate voldoende hoeveelheden ben zine en munitie aan te Voeren, daar de Duitsche luchtmacht de belangrijkste toe voerwegen en omvangrijke opslagplaatséh heeft verwoest. De levensmiddelenvoorzie ning van den troep is volstrekt ontoerei kend. De transportmoeilijkheden zijn in on gelooflijke mate toegenomen. Ook de aan vulling met reservetroepen is geheel en al bezweken. Van de regelmatige opleiding, zoo eindigde de generaal, kan volstrekt niet meer gesproken worden, daar er niet alleen gebrek bestaat aan instructieperso neel, maar ook aan uniformen, wapens en ander tuig. De strijdkrachten van de bols- STRIJDT VOOR EUROPA Duizenden gevangenen aan het Peipus-meer Het opperbevel van de Duitsche weermacht maakte gisteren bekend: Bij de vernietiging van vijandelijke formaties ten Westen van het Peipus- meer .werden 10.000 man gevangen genomen en werden talrijke gevechts wagens, stukken geschut en ander oor logstuig buit gemaakt. Aan de andere deelen van het Oostelijke front ver loopen de operaties met succes. Ster ke formaties gevechtsvliegtuigen bom bardeerden in den afgeloopen nacht met goede uitwerking militaire inrich tingen te Moskou. In den strijd tegen de Britsche ra- vitailleeringsscheepvaart heeft het luchtwapen gisteren en vannacht bij zonder groote successen behaald. Het vernietigde voor de Britsche Oostkust zes koopvaardijschepen, deel uitma kende van krachtig beschermende konvooien waaronder twee tankbooten met tezamen 40.000 brt. en beschadig de een groot vrachtschip op ernstige wijze. Bij de Faroer-eilanden werd een koopvaardijschip met bommen be stookt, het geraakte in brand. Succesrijke aanvallen van Duitsche gevechtsvliegtuigen waren vannacht gericht op verscheidene vliegvelden van het Britsche eiland. Voor de Nederlandsche kust schoten twee booten ter bescherming van de havens elk een Britsch gevechtsvlieg tuig omlaag. De Britsche vlootbasis Alexandrië werd in den nacht van 1 op 2 Augus tus door Duitsche gevechtsvliegtuigen gebombardeerd. Britsche gevechtsvliegtuigen lieten vannacht op eenige plaatsen van Noord-West en Noord-Duitschland een gering aantal brisant- en brandbom men vallen. Zwakke strijdkrachten drongen door tot Berlijn. Als gevolg van 't luchtdoelgeschut konden slechts enkele vliegtuigen de stad zelf berei ken. Onder de burgerbevolking ont stonden eenige verliezen. Drie Brit sche gevechtsvliegtuigen werden neer geschoten. Vernietigingsslag bij Kiew Het Du its olie weenn a ch tsberichit van Zaterdagmiddag luidt als volgt: In de Oekraine zijn snelle Duitsche formaties diep doorgestooten in de te- nugtochtsbewagimgen van dien vijand'. In het gebied op 250 K.M. ten Zuiden van Kiew is een verdere, groote vemie- tiigingsslag aan den gang. De ten Oosten van Smolensk ingeslo ten Sowjetdivisies zijn nog meer in el kaar gedrukt. Gevechtsvliegtuigen hebben in den afgeloopen nacht met goed effect ra- vitailleeringsbedrijven en militaire in stallaties in Moskou, benevens belang rijke spoorwegknooppunten aan de bo- ven-Wolga en in het Zuiden van de Oekraine gebombardeerd. In den strijd tegen Groot-Brittanje heeft het luchtwapen in den afgeloopen nacht voor de Schotsche Oostkust twee koopvaarders, ojm. een tankschip, met in totaal 16.000 brt. tot zinken gebracht en een vrachtschip alsmede een pa trouilleboot 'beschadigd. Andere doel treffende luchtaanvallen waren gericht op haveninstallaties aan de Oostkust van Schotland en in Zuidwest-Enge- land, alsmede op en vliegveld. Vlieg tuigen, dlie overdag voor gewapende verkenning opgestegen waren, hebben ten Oosten -van de Faroer een groot koopvaardijschip zwaar getroffen en voltreffers met bommen 'geplaatst op een barakkenkamp bij Holy Island. Een patrouilleboot heeft een Britsch ge vechtsvliegtuig neergeschoten. De vijand is overdag nog des nacht het rijksgebied binnengevlogen. BEROEMDE NAMEN. Brest-Litowks, Lemberg, Minsk, Smo lensk. Beroemde namen. Namen, die de geheele wereld kent, want daar was het o.a., dat de Duitsche le gers den vijand de slagen toebrachten, die tot de totale vernietiging van het Sovjet systeem zullen leiden. Namen in het boek der beschavingsge schiedenis. Voorloopers van nieuwe namen en groote overwiningen, waarbij ook Ne derlanders betrokken zulllen zijn, want. het legioen marcheert. Dappere Nederlandsche mannen hebben zich gemeld en strijden reeds mee. Ook het legioen is gereed en, als straks weer be langrijke successen worden behaald, dan zullen daarbij nieuwe Nederlandsche strij ders hun krachten hebben ingezet, samen met hun kameraden van de Duitsche weer macht en de andere legioenen en nieuwe beroemde namen zullen aan de bestaande reeks worden toegevoegd. Onze geschiedenis kent vele beroemde namen en schitterende wapenfeiten. Onze geschiedenis zal zekerlijk de heldendaden vermelden van Nederlandsche mannen, die thans de eer van ons land hooghouden in den strijd tegen het bolsjewisme. Nederlanders, deze strijd moet gewon nen worden, meldt u dus aan bij het Ko: iginnegracht 22, Den Haag. jewistische formaties is aanzienlijk te kort geschoten. DUIZENDSTE OVERWINNING VAN HET ESKADER TRAUTLOFF. Het onder leiding van majoor Trautloff staande jachteskader, dat reedis op den 18den Juli zijn 500sten neergeschoten te genstander kon melden, heeft op den len Augustus zijn duizendste overwinning in de lucht bevochten en daarmede het aan tal der aan het Oostelijk front neergescho ten toestellen tot 621 verhoogd. Alleen de Oostmarksche jachtgroep van het eskader heeft reeds tot den dertigsten Juli 405 vliegtuigen ten val gebracht. DE „TIMES" BIEDT DEN SOVJETS GEHEEL OOST-EUROPA AAN. De Londensche correspondent van het Spaansche ochtendblad „Ya, Assia" ge naamd, meldt aan zijn blad, dat de „Times" den Sovjets geheel Oost-Europa aanbiedt. In verband met de verklaringen van Eden heeft de „Times" geschreven, aldus de correspondent dat op het continent iemand moet zijn, dié bereid is te allen tijde toe te slaan, wanneer een der Europeesche volkeren een ander wil aanvallen. Daartoe moet geheel Oost-Europa onder één enke len opperbevelhebber staan. Deze taak, al dus de „Times", moet aan de Sovjets wor den overgelaten. V= VICTORIE Duitschland wint OP ALLE FRONTEN voor Europa AFVOER. Bij al hetgeen wij in de onbezonnen heid der vooroorlogsche jaren door de gootsteen en deszelfs afvoerpijp heb ben laten wegloopen, moet nu ook het spoelwater worden gerekend. Het Rijksbureau voor de Voedsel voorziening in Oorlogstijd maakt im mers bekend, dat op 28 Juli in de Nederlandsche Staatscourant is afge kondigd het „Vetbesluit 1941 (vet- vangers). Volgens deze beschikking is het uit spoel- en afvalwater winnen van technische vetten, door het plaat sen van vetvangers, voor bepaalde be drijven verplicht gesteld. En iederen keer verbaas ik mij er weer over, hoe roekeloos en licht zinnig wij in vooroorlogsche dagen meenden te mogen omspringen met stoffen, die wij meenden te kunnen ontberen en die nu blijken rijkdom men te bevatten, waarbij de rijkdom men van wijlen Salomo en de schat ten van Ophir in het niet verzinken. Bij de vijf kistjes in den gang weet U wel, voor schillen, lompen, blikjes enz. moet nu een emmertje komen voor spoelwater, al verheel ik mij niet, dat met den oorlog niet alleen wij, maar ook het spoelwater magerder is geworden. Zou het niet handiger zijn, alle af voerpijpen te geleiden naar een cen traal punt in plaats van een riool en gemeenschappelijke ontvetting maar aan de overheid over te laten. Die heeft tot nu nogal succesvol gewerkt op dit terrein en men kan het haar dus met vertrouwen overlaten. ITALIAANSCHE SUCCESSEN In zijn weermaohtsbericht, nummer* 425 maakte liet Italiaansche hoofdkwartier gis teren het volgende bekend: Italiaansche luchtformaties hebben de vijandelijke vlootbasis Malta gebomibar- derd. Noord*-Afrika: activiteit van de artille rie aan het front van Tobroek. Onze lucht formaties wierpen brisant- en brandbom men op het spoorwegstation van Mersa- Maroe, waarbij branden ontstonden. Oost-Afrika: de dappere troepen van het garnizoen van Woltsjefit hebber^ een nieuw bewijs gegeven van hun moed en strijdlust. Een sterke colonne, hoofdzake lijk bestaande uit Italiaansche troepen on der bevel van luitenant-kolonel Gonnella, heeft een stoutmoedig offensief geopend en is er in geslaagd, diep in de vijandelijke linies door te dringen, waarbij den vijand zware verliezen werden toegebracht. In de Miiddellandsche Zee heeft een van onze vliegtuigen een groote vijandelijke eenheid met torpedo's getroffen. Duitboot geramd. Bij het aanbreken van den dag ontwaar de een Italiaansche torpedoboot een vijan delijke duikboot, die boven water was ge komen, aldus Stefani. De Italiaan voer met volle kracht op den tegenstander af, die op het laatste oogenblik de witte vlag heesch, toen bleek dat het voor duiken te laat was. De torpedoboot kon haar snel heid niet meer inhouden en ramde de duikboot, waarvan de bemanning zich nog juist in zee kon storten om opgepikt te worden door de reddingbooten, die het Ita liaansche vaartuig terstond uitzette. De Engelsche bemanning van zeventig koppen werd aan land gezet in een haven van Cyrenaica. DE ACTIVITEIT VAN HET LUCHTWAPEN UNFAIRE STRIJDMETHODEN Over de operaties, medegedeeld in het weermachtsbericht van gisteren, meldt het D.N.B. nog het volgende: De Britsche luchtmacht strekt den laat- sten tijd haar aanvallen, die den Duitschen steden schrik bedoelen aan te jagen, ook weer tot de Duitsche hoofdstad uit. De aanval van den afgeloopen nacht op Berlijn en Potsdam heeft weer geen mili taire of oorlogsoeconomische schade aan gericht, maar onder de burgerbevolking wel tal van verliezen doen ontstaan. Zoo kregen cultureel waardevolle gebouwen te Potsdam schade, ofschoon zij in groote parken liggen, ver van eenigerlei militaire of oorlogsoeconomische doelen. Dit feit be wijst, dat de Britten nog steeds aan hun oude, unfaire strijdgewoonten trouw blij ven. DE NACHTJAGERS FAALDEN NIET In den nacht van Zaterdag op Zondag hebben Duitsche nachtjagers, naar het D.N.B. verder verneemt, Britsche ge vechtsvliegtuigen, die Duitsch gebied bin nenvlogen, door bliksemsnelle aanvallen verjaagd, herhaaldelijk tot den strijd ge dwongen en vernietigd. Zoo sloeg een Duitsche escadrille nacht jagers kort voor middernacht een Brit sche aanvalsgroep ter hoogte van de Ne- derlandshe ckust met succes terug. Toen de Britsche vliegtuigen onder bescherming van donkere wolken bij de kust opdoken, werden zij door Duitsche Messerschmitts omsingeld, die de Britsche formatie ver braken en door hevige aanvallen uiteen dreven. Een Vickers Wellington stortte met een grooten rookpluim brandend in zee. Omstreeks een uur later kreeg een an dere escadrille Duitsche nacht jagers een tweede Britsche gevechtsvliegtuig te pak ken, dat teruggeslagen was bij den muur van vuur rondom de Duitsche hoofdstad. Reeds bij de eerste ontmoeting kreeg het viermotorige toestel zware motorschade. Met geringe snelheid koerste het door de lucht terwijl de bemanning de bommen- last noodgedwongen uitwierp. Door nieu we treffers werden tanks in brand gescho ten en als een fakkel stortte het vliegtuig ten Westen van Berlijn neer. In de ochtenduren hielden Duitsche nachtjagers, die de achtervolging van de terugkeerende machines ter hand hadden genomen, nog een derde gevechtsvliegtuig aan, alvorens het de Kanaalkust bereikte. Met enkele salvo's werd, ook deze Vickers Wellington, die op volle toeren voor de Duitsche nachtjagers vluchtte, naar be neden gestuurd. Op het rotsachtige strand werden nog slechts rookende puinhoopen en de verkoolde lijken der bemanning ge vonden. BRITSCHE VLOOT AANGEVALLEN Duitsche gevechtsvliegtuigen hebben Za terdagnacht drie Britscne. schepen mei te zamen 20.000 brt. vernietigd. Een koop vaardijschip van 6 tot 8000 brt. werd mid scheeps door treffers zwaar beschadigd. Een tankboot van 10.000 brt. deel uitma kend van een konvooi, werd ten Oosten van Huil door volle treffers vernietigd. Twee koopvaardijschepen met tezamen 10 tot 11.000 brt., eveneens deel uitmakend van een konvooi werden op 35 km. ten Zuid-Oosten van Great Ya. outh tot zin ken gebracht. Bij aanvallen van Duitsche gevechts vliegtuigen op Britsche vliegvelden wer den in den afgeloopen nacht hangars be schadigd en startbanen door bommen on bruikbaar gemaakt. In het gebied van de Middellandsche Zee konden Duitsche duik bommenwerpers Zaterdag een Britsche torpedobootjager beschadigen. Er ont stonden luchtgevechten waarbij bovendien vier vijandelijke jagers werden neerge schoten denzelfden dag werden de opslag plaatsen en luchtdoelstellingen bij To broek met succes aangeva11

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1941 | | pagina 1