Sovjetdivisie bij Smolensk omsingeld DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN Hoe controleer ik mijn eleotriciteitsmeter? El ©©m Momentje, DONDERDAG 24 JULI 1941 32ste Jaargang No. 10007 9e Ccicbeii^Soii/^atit Telefoon: Redactie 20015. Administratie 20935. Giro 103003. Postbus 11. Bureaux: Papengracht 32. Dit nummer bestaat uit twee bladen. Het „waarom" Het is menschelijk, dat wij de neiging hebben, om te zoeken en te speuren naar het „waarom" der dingen en der feiten. Die neiging openbaart zich reeds in het kleine kind. Maar het is ook menschelijk, dat wij er kennen, dat er zoo héél veel is, waarvan het „waarom" aan ons verstand verborgen blijft, omdat dit verstand, al is het nog zoo ontwikkeld, zoo héél erg beperkt is in zijn gezichtskring. „De laatste stap van het verstand is, te erkennen, dat er een oneindig aantal dingen is, die het te boven gaan. Het is maar een zwak verstand, dat niet zóó ver gaat, om dat te beseffen". Dit woord van Pascal moge voor den geest staan den mensch, wien ontevreden heid en onrust dreigt, als hij van de een of andere bepaalde gebeurtenis het „waarom" niet kan achterhalen en zelfs niet bevroe den. Het „waarom" van het lijden kan de mensch, die zijn verstand niet weet te on derwerpen, een kwelling zijn. En toch, zonder het „waarom" van een bepaalden vorm van lijden te kunnen vast stellen, kan de mensch, en zeker de Chris ten weten, hoe juist uit het lijden in het algemeen veel goeds geboren wordt. „Het is aangenamer, in pijnen en ker kers te zijn met de genade, dan in een schoon huis met een slecht geweten". De overweging van deze woorden van Thomas a Kempis kan al reeds veel lijden verkla ren Het „waarom" van het lijden zal ook voor ons, menschen, met zulk een beperkt inzicht niet een onontwarbaar raadsel zijn, als wij er een hooger licht over laten schij nen, als wij willen trachten het te zien in de omlijsting van de eeuwigheid. „Leer den Heer loven in den tegen spoed, welken gij hebt te verduren en maak uit den nood een deugd, opdat uw verdiensten .vermeerderen". Dit is een ander wijs woord van Thomas a Kempis. Het munt evenzeer uit door innige gods vrucht en diepe wijsheid. Degene, die er het eerste niet in zoekt, kan er het tweede in vinden. Al zijn de hier door Thomas a Kempis geboden gedachten reeds dikwijls geuit, zij zijn als het brood van eiken dag, "dat ieder mensch noodig heeft en dat nooit verveelt. Die er zijn leven naar inricht, is zeker zich op den duur gelukkig te voelen ondanks ongeluk. Hij zal opklimmen tot die zuivere sereniteit van inzicht en stem ming, die den mensch gelukkig maakt, en waarin het „waarom" van het lijden hem zeker niet meer kwellen kan! WREEDHEDEN DER SOVJETS. De bewijzen voor stelselmatige marteling van Duitsche krijgsgevangenen door Sov jet-militairen hoopen zich steeds meer op, naar het D.N.B. verneemt. Zoo is onlangs bij den opmarsch der Duitsche soldaten een divisiebevel aan den commandant van een regiment Sovjet-infanterie gevonden, waar in aanmerking wordt gemaakt op het feit, dat Duitsche gevangenen zonder eenig ver hoor en zonder gedwongen te zijn belang rijke militaire gegevens te verstrekken, zijn doodgeschoten. In genoemd bevel komt o.a. de volgende passage voor: gevangenen moeten zonder uitzondering voor verdere bewerking naar den divisiestaf worden overgebracht, ook als zij zwaar gewond zijn. Over het dood schieten van Duitsche gevangenen door de Sovjettroepen hebben twee Duitsche solda ten iets medegedeeld, die er ondanks hun verwonding in zijn geslaagd zich bij de Duitsche troepen in veiligheid te brengen. Nadat zij gevangen genomen waren, wer den zij met andere kameraden door de Sovjets gedwongen op korten afstand voor hen uit te loopen. Nauwelijks hadden zij eenige stappen gedaan, toen zij van geringen afstand van achteren aangeschoten werden. De zwaar gewonde Duitsche soldaten werden op ba jonetsteken onthaald en in hun hulpeloo- zen toestand achtergelaten. Ook uit den mond van een hoogen Sov jet-officier, die in Duitsche gevangen schap is geraakt, is een bevestiging van deze practijken der Sovjet-troepen verno men. De bolsjewistische kolonel Antonof Georg, die in de nabijheid van Slonim was overgeloopen en verbindingsofficier bij het tiende leger te Bialystok was, heeft het volgende verklaard: 22 Juni j.l. werd bo ven Bialystok een Duitsche vlieger omlaag geschoten, die zich met zijn parachute in veiligheid kon brengen. Hij werd gevangen genomen en bij den tweeden afdee! ings- staf van het tiende leger verhoord. Na dit verhoor werd hij zonder eenig motief dood geschoten. ACTIE VAN DE DUITSCHE LUCHTMACHT Tegenstand aan het Ladoga- meer gebroken ZOOALS DE WAARD IS VERTROUWT HIJ Z'N GASTEN. Max Blokzijl spreekt hedenavond om 7.30 uur over den zender Hilversum 2 over het onderwerp: zooals de waard is- vertrouwt hij z'n gasten. Bij de gevechten in het gebied van Smolensk is op 20 Juli een geheele Sovjet-divisie door Duitsche troepen omsingeld. In bloedige gevechten van man tegen man verijdelden de Duitsche infanteristen en pantserwagens de uit- braakpogingen van de bolsjewisten. Hoewel de Sovjet-divisie van haar in een bosch gelegen munitiedepot reeds was afgesneden, werden steeds nieuwe golven bolsjewistische soldaten naar de Duitsche stellingen gedreven. De Sovjets kwamen in dichte gelederen en werden door de Duitsche machinegeweren neer- gemaaid, voordat zij de Duitsche stel lingen dicht konden naderen. In ge vechten, welke twee dagen duurden, werd zoo de geheele divisie vernietigd. De wanhopige pogingen.van de bij Smo lensk ingesloten Sovjet-formaties om den ring van Duitsche troepen te breken duren voort, waarbij de Sovjets bloedige verlie zen lijden. Op 20 Juli heeft een Sovjet- pantserformatie getracht een deel van de ingesloten troepen te ontzetten. Deze for matie was gevormd uit verstrooide en voor een deel beschadigde en met moeite gere pareerde Sovjet-pantserwagens. In het vuur van den Duitschen afweer stortte de aanval ineen. Zeventig der aanvallende pantserwagens werden vernietigd. Een in het gebied van Smolensk optre dende Duitsche pantserdivisie stiet op 21 Juli bij haar verderen opmarsch op de eerste afdeelingen van een versche divisie, welke door de Sovjets uit de omgeving van Moskou was aangevoerd. De Duitsche pant serdivisie, welke in de eerste weken van den veldtocht reeds meer dan 1200 kilome ter al strijdende had afgelegd, liet de Sovjet-divisie geen tijd zich op te stellen. In een dapperen aanval bestormden de Duitsche pantserwagens twee Sovjet-regi menten. infanterie, welke totaal vernietigd werden. Het aan de Sovjet-divisie toege voegde regiment pantserwagens werd in den strijd van pantserwagen tegen pantser wagen deels vernietigd, deels uiteengedre ven. Bijna zonder eigen verliezen werden 44 Sovjet-pantserwagens vernietigd. Op 21 en 22 Juli hebben Duitsche en Finsche troepen den bolsjewistischen tegenstand ten Oosten van het Ladoga- meer gebroken en zijn diep in het ge bied der Sovjets doorgedrongen. De po- lieke commissarissen van de bolsjewis ten dwongen bemanningen van pantser wagens, die dienst weigerden, door be schieting met eigen artillerie verderen nutteloozen tegenstand te bieden. De Duitsche en Finsche eenheden brach ten den Sovjets zware bloedige verlie zen toe. Op 22 Juli werden de omsingelingen om de sterke Sovjet-formaties, die in den centralen sector van het front waren opge sloten, steeds nauwer aangehaald. De tegen stand, welke door de politieke commissaris sen met dwangmiddelen verkregen werd, werd verder gebroken. Daarbij leden de bolsjewisten buitengewoon zware verlie zen. Een Duitsche afdeeling artillerie nam op 22 Juli in den sector van St. Petersburg een groot stuk bosch onder vuur, waarin zich sterke Sovjet-achterhoeden genesteld hadden. Na korten tijd meldden vooruit geschoven waarnemers de doorslaande uit werking van het Duitsche vuur. Bevend over het geheele lichaam kwamen 26 bols jewisten met opgestoken armen naar de Duitsche linies overloopen Zij meldden, dat zij de laatste overlevenden waren. Alle anderen waren gedood. Een sergeant ver klaarde ,dat de politieke commissarissen de laatste dagen tot de afschuwelijkste dwangmiddelen hun toevlucht hadden ge nomen. Verscheidene soldaten, die na da genlang waken waren ingeslapen, werden eenvoudig doodgeschoten. Bij de achtervolgingsgevechten aan het Zuidelijke front in het gebied ten Zuiden van Kiev heeft een Duitsche pantserdivi sie op 22 Juli na felle aanvallen een pant serformatie van de Sovjets vernietigd. Daarbij werden 92 Sovjettanks vernield. Door den Duitschen aanval leden de bolsje wisten bloedige verliezen. In het gebied ten Noordoosten van Sjito- mir werden 21 Juli de ingesloten resten van verscheidene bolsjewistische divisies ver nietigd. De bloedige verliezen der Sovjets bedroegen in dezen sector ruim 4000 doo- den. Talrijke bolsjewisten geraakten ge wond en ongewond in Duitsche gevan genschap. Elders werd bij een zuiverings actie een groot aantal gevangenen van 18 verschillende Sovjet-divies binnengebracht en werden twintig pantserwagens en der tig stukken geschut vernietigd, resp. buit gemaakt. DE VERLIEZEN DER SOVJET LUCHTMACHT De bolsjewisten hebben op 20 Juli in luchtgevechten 67 vliegtuigen verloren. Bo vendien wercen 33 toestellen op den bega- nen grond vernield De Sovjets beweerden in hun officieele rapporten, dat zij slechts 14 vliegtuigen verloren hadden. In werke lijkheid verloren zij echter, naar men te Berlijn verklaart, honderd machines. Ook de bewering van het Sovjet-persbureau, dat talrijke vliegtuigen zijn neergeschoten, ken merkt men hier ons onjuist. Op 22 Juli zijn aan het Oostelijk front slechts zeven Duit sche vliegtuigen verloren .gegaan. Boven den sector ten Oosten van Smo lensk hebben, naar het D.N.B. van bevoeg de zijde wordt medegedeeld, Duitsche luchtdoelartilleristen op 22 Juli drie Sovjet- verkenningsvleigtuigen neergeschoten, die probeerden op groote hoogte over het Duit sche front te vliegen. Terwijl twee der zwaar getroffen vliegtuigen op den grond te pletter sloegen, kon uit het derde bran dende toestel nog een zwaar gewonde Sovjetvlieger worden geborgen en wel de onderofficier Pjetr Koesmitsj Sjurov. Op de vraag, waarom de bemanning niet uit het brandende toestel was gesprongen, verklaarde de onderofficier, dat de poli tieke commissarissen van de Sovjetlucht macht bevel hadden gegeven, dat den Sovjetvliegers in geen geval een parachu te mocht worden medegegeven. Op deze manier moesten de bemanningen worden gedwongen tot den laatsten ademtocht te strijden. ODESSA GEBOMBARDEERD Duitsche gevechtsvliegtuigen hebben op 22 Juli de havenstad Odessa aangevallen. In de belangrijke militaire inrichtingen in het Westelijke deel der stad ontstonden door bomtreffers hevige ontploffingen en bran den. De tanks in de oliehaven werden eveneens doeltreffend met bommen be stookt. Verscheidene ontploffingen met daarop volgende branden werden waarge nomen. In het Oosten van de Oostzee hebben Duitsche motortorpedobooten op 22 Juli een formatie zeestrijdkrachten van de Sovjets aangevallen. Door hevig Duitsch vuur werd de Sovjetformatie uiteengedre ven en een motortorpedoboot van de Sovjets benevens een hulpschip werd door torpe dotreffers tot zinken gebracht. DE TWEEDE AANVAL OP MOSKOU Omtrent den tweeden grooten aanval op Moskou in den afgeloopen nacht verneemt het D.N.B. nog de volgende bijzonder heden: De reusachtige branden van den eersten aanval waren nog niet gebluscht, toen de bolsjewistische brandweer haar werk moest staken, verdreven door de uitwerking van opnieuw uitgeworpen bommen. Ook bij de zen aanval braken weer reusachtige bran den in voor den oorlog belangrijke doelen van de Sovjet-hoofdstad uit. Het bombar dement op het Moskousche kopstation be lemmert de Sovjet-verbinding met het front en de industriegebieden van het ach- Grijpt het zwaard Het gaat om Europa..,, De sovjet-unie, een land, waar de be schaving ten onderging aan een regiem, dat zich slechts handhaven kan door dood en verderf te zaaien onder hen, die er te gen opkomen; een land, waar de boeren stand uitgemoord en uitgehongerd werd, waar de kinderen in een commune werden opgevoed en echtscheidingen even oirbaar en gemakkelijk zijn als het verwisselen van een hoed; Lemberg, een stad in de sovjet-unie, wier historie na de gruweldaden der vluch tende communistische horden met bloed in het boek der historie gesohreven zal worden, een stad waar gewonden, vrou wen, kinderen en grijsaards als beesten werden neergeschoten; Dat is de terreur van het bolsjewisme, de terreur van een duivelsch regiem, dat in eigen land 14.000 kerken platbrandde en 420.000 geestelijken vermoordde. Zulk een lot stond Europa te wachten! Zulk een lot stond ook ons land te wach ten! Reeds had de sovjet-unie tallooze divi sies dreigend gereed tot den sprong langs de Oostgrens van Europa opgesteld. Reeds vlagen de sovjet-vliegtuigen over de de- marcatiegrenzien tot het doen van verken ningen. Toen kreeg het Duitsche leger marsch- bevel! Op het juiste moment bond heit den strijd aan. De inzet is Europa, zijn bescha ving, zijn vrijheid en zijn kerk. De inziet is ook onze Nederlandsche cul tuur. ook onze kerk, ook onze vrijheid. Waar het gaat om het hoogste goed lam men wij in dezen strijd niet toezien en aan den kant blijven staan. Nederlanders, uw volksgenooten, de geu zen van den nieuwen tijd, strijden reeds in de Waffen SS tegen de bolsjewistische horden. Zij gaven het goede voorbeeld, zij ble ven niet aan den kant staan, doch zetten zich zelf in. Nederlanders, u kunt niet blijven toe zien, grijpt het zwaard en verdedigt uw bodem, uw huis en haard tegen de bolsje wistische wereldpest. Meldt u aan bij het Vrijwilligerslegioen Nederland: Koninginnegracht 22 te 's Gravenhage. terland ten zeerste. Ook de bedrijven voor de burgerlijke voorziening, die men in de maanden voor het uitbreken van den oorlog nog zeer aanzienlijk heeft uitgebreid, zijn ten deele het doel van de Duitsche aanval len geworden. Moskou's aandeel in de totale industrieele productie der Sovjet-Unie bedraagt voor vele artikelen zelfs 75 pet. Bij de herhaalde aanvallen van het Duitsche luchtwapen op Moskou zijn derhalve belangrijke fabrie ken van oorlogs- en zware industrie ge troffen. Men meldt ons van officieele zijde: In verband met de verscherpte rantsoe neering van electriciteit, is het voor de verbruikers van veel belang, dat zij regel matig door het aflezen van den stand van den electriciteitsmeter hun verbruik con troleeren. Zij kunnen dan zelf vaststellen, of zij inderdaad voldoende op hun electri- citeitsverbruik bezuinigen en hun plicht in dit opzicht dus vervullen. Aldus kunnen zij zich met zekerheid vrijwaren tegen de sancties, die bij het overschrijden van het toegestane electriciteitsverbruik worden toegepast. Hoe wordt nu de stand van een electri citeitsmeter afgelezen en daaruit het ver bruik bepaald? Het eenvoudigste model electriciteitsme ter heeft één cijfertelwerk, dat het ver bruik in kilowatturen, en wel meestal tot in tienden kilowatturen nauwkeurig, aan geeft. De scheiding tusschen de cijfers, die de heele kilowatturen aangeven en die, welke tienden kilowatturen registreeren, wordt veelal gemarkeerd door een komma en bovendien door een afwijkende kleur van het vakje, waarin het laatste cijfer staat (zie fig. 1). FIG.1 Het telwerk van fig. 1 geeft een verbruik van 361,3 kilowatturen aan. Wees het tel werk bij de vorige aflezing b.v. 320,1 kilo watturen aan, dan is het verbruik over de periode tusschen beide aflezingen dus 361,3 320,1 41,2 kilowatturen geweest. Bij een deel der verbruikers zijn in ver band met het tarief, waartegen de stroom- levering plaats vindt, electriciteitsmeters opgesteld, die twee cijfertelwerken bezit ten, omdat de stroom tegen twee prijzen wordt geleverd, b.v. tegen een lagen prijs in de nachturen en een hoogeren prijs ge durende de overige uren van het etmaal. Elk der beide cijfertelwerken is dan op dezelfde manier ingericht als het zoojuist beschreven cijfertelwerk van een eenvou- digen electriciteitsmeter. Voorbeelden van dergelijke telwerken zijn in de figuren 2 en 3 aangegeven, en wel in fig. 2 voor tel werken, die boven elkaar zijn geplaatst en in fig. 3 voor telwerken, die naast elkaar zijn geplaatst. ui ©jfl Èfü 00 ©©©©Uur FIG. 3 Indien de telwerken zijn aangeduid met „Laag Tarief (LT)'' en „Hoog Tarief (HT)", dan wordt op het eene telwerk het ver bruik volgens het lage tarief en op het an dere dat volgens het hooge tarief geregis treerd. Men moet beide telwerken aflezen en op den stand van elk der beide telwer ken den stand bij de vorige aflezing in min dering brengen. Zoo vindt men dan het verbruik volgens het lage tarief en het ver bruik volgens het hooge tarief; de som van beide verbruiken is het totale verbruik, waarop het aan komt. Er zijn ook gevallen, waarin stroom vol gens twee tarieven wordt geleverd en waarbij het eene cijfertelwerk het totale verbruik registreert en het andere b.v. het verbruik tegen het lage (nacht) tarief. De telwerken van zoo'n meter zijn b.v. inge richt als in fig. 4 is aangegeven. Het is dui delijk, dat men dan voor het controleeren van zijn verbruik slechts den stand van het telwerk voor het totale verbruik be hoeft af te lezen en dat men dus den stand van het andere telwerk buiten beschou wing kan laten. TOTAAL NACHT ©i ©mSp INDIVIDU EN GEMEENSCHAP. Voor vele menschen is het moeilijkst te dragen gevolg van dezen oorlog het feit, dat ons leven zooveel minder aan genaam is geworden. Dat het eenigs- zins weelderige, rustige, gemakkelijke bestaan ons is ontvallen. Velen die vroeger tal van aanmerkingen had den op de wj^e, waarop ons leven was ingericht en op het peil, waarop on2e levensstandaard zich bewoog, er kennen nu, dat dit peil wel zeer gun stig afstak bij hetgeen de oorlog ons oplegt en zij vermoeden zelfs reeds, dat het individualisme van vroeger niet veel kans meer zal maken in het socialisme, dat van plan is te ko rren. Zij hebben dus reeds iets geleerd. Maar zij moeten nog meer leeren. Vast als zij zitten in ons eigen gemak kelijk egocentrisch wereldje van vroe ger, is het niet gemakkelijk over te stappen naar een samenleving, waar in de wenschen van den enkeling op gaan in het geheel. In die samenleving zegt men: het komt er niet op aan hoe wij leven, wij persoonlijk, wat heeft dat eene individueele leven andere waarde dan als bouwsteen voor het ge heel? En dat eene leven zal zich dus moeten offeren voor het geheel, voor de gemeenschap, voor het volk, voor de Staat, voor de nieuwe Europeesche orde. Hoe u het maar noemen wilt. Laat ik dien stap wat gemakkelijker maken. Voor ons, Christenen, heeft het eene individueele wèl waarde, omdat dat leven gedragen wordt door een on sterfelijke ziel. Maar des te gemakkelijker kunnen wij dan ook zeggen: het komt er niet op aan, hoe wij leven, het komt er slechts op aan, dat wij God's wil doen en zoo de eeuwige zaligheid bereiken... Duidelijke waarschuwing Strenge straf van het Duitsche Larfdesgericht Voor het Landesgericht stond terecht de 25-jarige W. H. B., bode bij een der depar tementen van Algemeen Bestuur te 's-Gra- venhage. In dat departement hebben ook verscheidene Duitsche heeren hun kan toorlokalen, waarin een portret hangt van den Fuehrer. Naar de verdachte vertelde, zat hij be neden in het departement toen hij in de courant las, dat in alle openbare gebouwen de portretten van de Koningin moesten worden verwijderd op grond, dat deze laat ste zich aan de zijde der Bolsjewisten had gesteld. Bij het lezen van dit bericht is verdachte zóó in woede ontstoken, dat hij meende, dat nu ook maar het portret van den Fuehrer weg moest. De daad bij de gedachte voegende liep hij naar boven en sloeg van twee „FuehreTbilder" het glas stuk. Het was, naar hij zeide, niet zijn be doeling geweest, den Fuehrer te beledigen, maar er was slechts sprake van een woede aanval. Hij had spijt van wat hij gedaan had, te meer, daar hij door de Duitschers, voor wie hij werkte, steeds goed behan deld was en door hun toedoen zelfs ver hooging van loon gekregen had. De Staatsanwalt zeide o.m., dat Duitsch- land niet voor zichzelf, maar voor Europa vecht tegen het Bolsjewisme. Op 't oogen- blik van deze groote uiteenzetting zijn dui delijke fronten ontstaan. Duitschland kan niet dulden, ook niet in de bezette landen, dat wie ook zich aan de zijde van het Bols jewisme stelt. Uit de omstandigheden blijkt, dat de verdachte van plan was een politie ke demonstratie te veroorzaken. Verergerd wordt de zaak daardoor, dat de verdachte reeds eerder gestraft is en zich niet aange geven heeft, toen hy zag, dat andere per sonen door zijn daden in verdenking kwa men. Deze verdachte geeft zelf toe, dat zijn positie door toedoen der Duitsche heeren was verbeterd. Als dank gaat hij nu zich op deze wijze misdragen. Spr. vond het ge val zeer ernstig en eischte een gevangenis straf van twee jaren. Na in raadkamer te zijn geweest, wees de rechter vonnis. Hij veroordeelde den verdachte tot twee jaren gevangenisstraf met aftrek der korte preventieve hechte nis. Het is klaarblijkelijk velen Nederlan ders nog niet duidelijk aldus lichtte de rechter het vonnis toe waar de strijd in Sovjet-Rusland om gaat. Denkt men. wan neer Duitschland zou verliezen, de Bolsje- wiki aan de grens zouden blijven en Ne derland niet zouden betreden? Deze oorlog voert Duitschland voor geheel Europa en wanneer de Koningin zich aan de zijde der Sovjets schaart, moet het land de gevolgen dragen. De daad van verdachte verdient dan ook d^ strengste straf. Dit geval moge een waarschuwing voor al diegenen zijn, die gelooven. demonstra ties en propaganda tegen Duitschland te kunnen bedrijven. FIS. 4 Men vergewisse er zich dus zeer goed van, of men een electriciteitsmeter heeft, waarbij het verbruik volgens elk der beide tarieven afzonderlijk" wordt geregistreerd, dan wel een electriciteitsmeter, waarvan een der beide telwerken het totale ver bruik registreert. In bijzondere gevallen worden ook wel eens electriciteitsmeters mét drie telwer ken toegepast, omdat de electriciteit tegen drie stroomprijzen wordt geleverd. Het is duidelijk, dat dan voor de drie telwerken de zelfde gedragslijn moet worden gevolgd als hierboven voor twee telwerken is o^ schreven.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1941 | | pagina 1