m
Sietfie Quitöcfie luchtactie aan
liet do-fitelfyk pcant
Mamentjev
DUITSCHLAND
WOENSDAG 23 JULI 1941 32ste Jaargang No. 10006
rZ;."-tZnAdministratie2°935- DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN B„ra„ht,2.
Dc gemeenteraden.
In een der bladen de „Residentie
bode" wordt geschreven over de ge
meenteraden.
„Dezer dagen", aldus het blad, „haal
de in een onzer Nederlandsche ge
meenten een raadslid de aardigheid uit,
den vroeden vaderen de vraag voor te
leggen, wie zij nu wel meenden te ver
tegenwoordigen sinds de oude partijen
bij verordening zijn opgeheven. Heel de
Raad zat sprakeloos en ook de burge
meester wist er geen antwoord op.
Zoo heel moeilijk is de kwestie na
tuurlijk niet, want het antwoord had
eenvoudig kunnen luiden: degenen, die
ons hebben gekozen. De Gemeentewet
kent namelijk geen partijen, maar wel
kiezers en door die kiezers ingediende
candidatenlijsten".
Het blad blijkt toch echter die „aardig
heid" van een raadslid (bedoeld is een
raadslid te Rotterdam) niet zoo heel simpel
te vinden, want het vervolgt verder:
„Het spreekt echter vanzelf, dat hier
een addertje onder het gras schuilt,
want in de practijk waren het toch
meestal de partij-afdeelingen, die lijs
ten indienden. Een enkele maal ver
scheen daarnaast nog een belangen
groep met een aparte candidatenlijst
ten tooneele. Aan de partijen ontleen
den de raadsleden hun mandaat".
Dit is wel zoo; maar practisch rekende
een zéér groot deel der bevolking zich toch
tot een der bestaande partijen, en, ver
volgens, het indienen van lijsten buiten
de bestaande partijen was mogelijk, als
men er behoefte aan had, en kon inder
daad succes hebben.
Doch wij willen evenmin als de „Resi
dentiebode" hierover verder uitweiden en
achten van méér belang de vraag, wat er
nu met de de gemeenteraden moet gebeu
ren.
„Zou men ons vragen", aldus de „Residen
tiebode", of raadsleden zouden moeten af
treden, omdat hun partij verboden is, dan
meenen wij ontkennend te moeten ant
woorden. Met hun aftreden zouden zij geen
enkel belang dienen en slechts een be
stuurlijke chaos veroorzaken".
Wij zijn het eens met de opvatting van
het Haagsche blad, als het beweert, dat wel
niemand zal meenen, dat het noodig of
nuttig is, de gemeenteraden aan den kant
te zetten. En wij citeeren het blad verder:
„Ons inziens zullen de gemeentena
ren er nog altijd behoefte aan gevoe
len zich vertegenwoordigd te zien en
er prijs op blijven stellen, dat hun be
langen bepleit worden. Hetgeen aan
den anderen kant ook weer niet be-
teekent, dat dus alles maar bij het
oude zou moeten blijven. Want het
valt niet te ontkennen, dat aan het
oude systeem vele gebreken kleefden.
Met name inzake de kwesties van
gezag en verantwoordelijkheid is dit
het geval".
De „Residentiebode" constateert op een
andere plaats in het geciteerde artikel,
dat de man (de burgemeester), „die in
hoogste instantie verantwoordelijk was,
het gezag ontbrak, om die verantwoorde
lijkheid ten volle te kunnen dragen". Het
blad maakt een uitzondering voor politio-
neele zaken. Inderdaad, onder het de
mocratische stelsel is de burgemeester
steeds, als hoofd der politie, autonoom ge
weest; voor de handhaving van orde en
rust in de gemeente was alleen en uitslui
tend hij verantwoordelijk en zijn autori
taire taak op dit terrein oefende hij uit
door de aan hem en aan hem alléén in
laatste instantie onderhoorige politie. Wat
het overige betreft, droeg hij over het al
gemeen het gezag samen met anderen:
wethouders en gemeenteraad Met dit alles
overdrijve men echter ook weer niet. De
autoriteit van een bekwaam burgemeester
had practisch en feitelijk in een gemeente,
hoe democratisch gezind dan ook, heel wat
te beteekenenl Wij laten nu de „Residen
tiebode" weer aan het woord.
„Samenvattend echter kan men zeg
gen, dat den man, die in hoogste in
stantie verantwoordelijk was, het gezag
ontbrak, om die verantwoordelijkheid
ten volle te kunnen dragen.
In dit opzicht nu is er iets aan 't
veranderen. Nieuwere opvattingen
eischen, dat aan hem, die de verant
woordelijkheid draagt, ook het recht
wordt toegekend van de eindbeslissing.
Hetgeen echter weer niet impliceert,
dat hij adviseurs of „raadslieden" zou
kunnen missen".
Terloops zij even opgemerkt, dat het blad
zich o.i. vergist, wanneer het als een „n ieu-
were" opvatting beschouwt, dat hij, die de
verantwoordelijkheid draagt, ook het recht
heeft van de eindbeslissing. Wij meenen,
dat deze opvatting, bestaatsedert de
schepping der wereld! Voor die zaken
b.v., waarin een burgemeester niet of niet
alléén de eindbeslissing had, schoof ook nie
mand hem of hem alléén de verantwoorde
lijkheid op de schouders.
De bedoeling van het blad is echter klaar
blijkelijk, te'constateeren, dat het een
„nieuwere" opvatting is, om voor de uitvoe
ring van.een taak één persoon en niet
een college of collectiviteit van personen
verantwoordelijk te stellen. Dit is inder
daad een nieuwere opvatting een op
vatting, waarin ook naar onze meening heel
veel goeds ligt. Uit deze opvatting volgt, dat
in een gemeente de burgemeester persoon
lijk méér verantwoordelijkheid moet heb
ben, dan in het verleden, en d u s in meer
dere zaken de eindbeslissing zal moeten
hebben.
Wij herhalen, dat wij voor deze nieu
were opvatting heef veel gevoelen. Doch
voegen hier, tot goed begrip, het volgende
aan toe:
Den gemeenteraad zal niet van alle
zaken de eindbeslissing moeten worden ont
nomen. E n de gemeenteraad zal hebben een
SOVJETS VERLIEZEN 110
VLIEGTUIGEN
Het bombardement
van Moskou
STERKE DUITSCHE LUCHTACTIE.
Het D.N.B. heeft over den eersten groo-
ten aanval van de Duitsche luchtmacht op
Moskou het volgende ooggetuigeverslag
ontvangen:
Van de schemering tot aan midder
nacht vlogen Duitsche gevechtsvlieg
tuigen naar Moskou en bombardeerden
de regeerings- en bestuurswijk met
brand- en brisantbommen van zwaar
kaliber. Ondanks het feit, dat de bols
jewisten een geweldig afweervuur on
derhielden, was omstreeks middernacht
alles rondom het Kremlin een zee van
vlammen.
Op het vliegveld in het Oosten heerschte
dezer dagen een heele drukte. Deze slag
dat wisten allen, die er bij mochten zijn
moest zoo hevig zijn, dat den bolsjewisti-
schen machthebbers eens en voor altijd de
wensch naar een herhaling zou vergaan.
De ondergaande zon werpt haar laatste
stralen over het vliegveld als wij naar Mos
kou starten. Brandende dorpen, het vuren
der zware artillerie, de lichtspoormunitie
der mitrailleurs toonen ons, dat daar bene
den bij onze kameraden van het leger ook
in dezen nacht de strijd niet gestaakt
wordt. De frontlinie, welke wij bij het be
gin van onzen tocht op onze kaarten heb
ben aangegeven, is op enkele plaatsen al
niet juist meer. Onze troepen zijn al weer
dieper het vijandelijke land binnengedron
gen. Doch dan laten wij de frontlinie met
haar branden achter ons en voor ons ligt
een groote uitgestrektheid. Op den grond
is alles kalm. Slechts zelden flikkert het
licht van een schijnwerper op en begint het
afweergeschut te vuren. Nog zijn wij te ver
van Moskou verwijderd om ons nauwkeu
riger te oriënteeren, doch iedere minuut
brengt ons nader ,tot ons doel.
De Sovjet-lucht'afweer wordt steeds in
tenser.. Reeds grijpen dertig, veertig, vijf
tig vangarmen in de lucht, flitsen wild en
gejaagd door elkaar heen en zoeken en
zoeken
DOOR REGEN VAN VUUR.
Hoe meer wij naderen, des te duidelijker
blijkt het, dat de kameraden vóór ons geen
half werk hebben verricht. En toch is dit
alles slechts een begin. Eerst moeten wij
ons doel dicht zien te naderen. Het wordt
ons door den vijand werkelijk niet gemak
kelijk gemaakt. Hier hebben zij alle af
weerkracht geconcentreerd, welke thans
een waren regen van vuur naar de nade
rende Duitsche vliegtuigen zendt. Lucht
doelgranaten van alle kaliber leggen haar
lichtenden weg af en honderden schijnwer
pers doorboren de duisternis. Thans zijn
wij vlak boven het doel.
Daar beneden, waar de misleide volks
massa's in de kelders zitten, moet de hel
zijn losgebroken. De eene ontploffing na
de andere is waar te nemen.
Nieuwe branden ontstaan, oude branden
vinden steeds opnieuw voedsel en nog
steeds is het einde niet te zien.
Voortdurend valt bom na bom op voor
den oorlog belangrijke doelen. Ook wij
hebben onze bommenlast uitgeworpen, de
plaats, waar zij ontploften, waargenomen
en keeren nu terug.
Bij daglicht zijn wij vertrokken, bij dag
licht zijn wij terug. Daar tusschenin ligt
een nacht vol afgrijzen. Een nacht, die ge
schud heeft aan het bestaan van- het bols
jewisme.
VERDER OPTREDEN DER DUITSCHE
LUCHTMACHT.
De Duitsche luchtmacht heeft behal
ve voor den oorlog belangrijke doelen
in Moskou in den nacht van 21 op 22
Juli met sterke formaties terugwijken
de Sovjetcolonnes, spoorwegen, sta
tions en concentraties van pantserwa
gens aan het geheele Oostelijke front
aangevallen.
Talrijke pantserwagens en voertuigen
van allerlei soort \yerden vernield. Trans
porttreinen werden door voltreffers ver
nietigd en tot ontsporing gebracht. De
spoorlijnen in het gebied ten Zuiden van
Tsjerkassi en ten Zuiden van Krements-
jung zijn voor het spoorwegverkeer on
bruikbaar gemaakt. Bovendien werden
verscheidene rijdende treinen op de spoor
lijn St. PetersburgMoskou tot ontsporing
gebracht.
Tijdens luchtgevechten werden door
Duitsche jagers 71 Sovjetvliegtuigen
neergeschoten. Bovendien werden 39
zeer belangrijke adviseerende en con-
troleerende bevoegdheid. De taak van een
gemeenteraad zal ook volgens onze, hier in
enkele groote lijnen aangegeven, opvatting,
over het algemeen, althans wat de belang
rijke zaken betreft, niet minder omvang
rijk zijn, dan zij in het verleden is geweest.
Gemeenteraden wil het Nederlandsche
volk zeker behouden. En ook gemeentera
den, die onderdaad invloed kunnen uit
oefenen op den gang van zaken in het ge
meentebestuur. En die onder het volk leven
de wensch is zeker een gezond, een goed
verlangen.
vliegtuigen der Sovjets met stelligheid
op den grond vernield. Het totale ver
lies der Sovjets bedraagt dus in 24 uur
110 vliegtuigen.
Duitsche gevechtsvliegtuigen zagen op
21 Juli op den Dnjepr een groot aantal
zwaar geladen Sovjet-koopvaardijschepen,
welke revitailleeringsmateriaal voor de
bolsjewistische troepen aan boord hadden.
In dappere scheervluchten vielen de Duit
sche gevechtsvliegtuigen de schepen aan en
brachten drie schepen door voltreffers van
bommen tot zinken.
Een Duitsche duikboot heeft op 21
Juli in het Oostelijk bekken van de
Oostzee een Sovjet-onderzeeboot tot
zinken gebracht, zonder dat deze van
haar wapens gebruik kon maken.
DE OPMARSCH VOORBIJ SMOLENSK.
Een lijken- en een brandlucht hangt,
naar aan het D.N.B. wordt gemeld, over de
wegen, waarop de Duitsche troepencolon
nes op 21 Juli in het gebied van Smolensk
verder naar het Oosten oprukten.
Met groote kracht is hier de Duitsche
opmarsch in de afgeloopen dagen voortge
zet. Dit heeft den bolsjewisten de zwaarste
verliezen toegebracht. Het land draagt over
al de sporen van den strijd. Vernietigde
luchtdoel- en artillerie-batterijen liggen op
de velden, bergen patronen en handgrana
ten, uitgebrande auto's en pantserwagens
omzoomen de wegen. De loopen der kanon
nen steken verscholen uit het dichte struik
gewas. Tallooze graven getuigen van de
zware verliezen der Sovjets, doch nog dui
zenden lijken liggen op de omwoelde slag
velden en worden door de nakomende
Duitsche soldaten in massagraven gelegd.
(VOOR VERVOLG ZIE PAG 2.)
Gelukwensch van den Rijks
maarschalk aan den
Rijkscommissaris
Gisteravond heeft de Rijkscommissaris
voor het bezette Nederlandsche gebied,
Rijksminister Seyss-Inquart het onder
staande gelukwenschtelegram ontvangen
van Rijksmaarschalk Goering:
„Op dezen dag wenschen mijn vrouw
en ik u, geachten minister Seyss-In
quart, van harte geluk.
Heil Hitier
Uw
GOERING.
Rijksmaarschalk van het Groot-
Duitsche Rijk".
j]
Waar wacht U op?
Afwachten, de kat uit den boom kijken.
Dat is een eigenschap die ons en vaak
niet ten onrechte in de schoenen ge
schoven wordt, maar dit geldt toch zeker
niet in de uren des gevaars!
Door alle eeuwen heen wisten Neder
landers op het juiste oogenblik te hande
len, bliksemsnel en afdoende in te grijpen.
Zoo'n oogenblik is het nu ook nu moet
snel en krachtig gehandeld worden. Het
bolsjewisme heeft een aanslag gepleegd op
Europa. De horden van Stalin, de barbaren
van de Sovjet-Unie, moeten vernietigd
worden, de westersche beschaving moet
gered worden!
Reeds voegden legioenen van andere
landen zich bij de Duitsche legers, waar
mede zij schouder aan schouder strijden te
gen de moordbenden van de duivelsche
misdadigers uit Moskou.
Reeds is de Stalin-linie op alle belang
rijke plaatsen doorbroken, reeds melden
de couranten nieuwe, schitterende wapen
feiten, reedsmaar genoegNeder
landers. waar wacht gij op?
De kat uit den boom kijken, terwijl an
deren aan den strijd deelnemen en alle
krachten inspannen om Europa, dus ook
u, te redden? Dat nooit, dat verdraagt onze
eer niet, dat zou een onuitwischbare schan
de zijn, dat zou ons stempelen tot een volk
van lafaards, dat zou ons voorgoed onmo
gelijk maken in het nieuwe Europa!
En omdat wij dit niet willen, daarom
groeit ons legioen van uur tot uur. Duizen
den zijn er die zich scharen om onze va
nen, gereed om zich in te zetten, ons volk
en vaderland te dienen, de gevaren, die
het bedreigen, te bezweren. Duizenden Ne
derlandsche strijders haken naar het
oogenblik, dat zij zich in den strijd hun
nen werpen en gijwaar wacht gij
op?Uw plaats is bij ons, dus
Meldt u aan bij het Vrijwilligerslegioen
Nederland:
Koninginnegracht 22 te 's Gravenhage.
WEEST ZUINIG MET GAS
EN ELECTRICITEIT
Ook in hotels en restaurants
Weest zuinig met gas en electriciteit en
bedenk, dat uw bedrijf in groote moeilijk
heden geraakt, indien het toegewezen rant
soen wordt oversschreden.
In hotels en restaurants moet geen licht
branden, wanneer het daglicht voldoende
is. Ongetwijfeld draagt een goede verlich
ting in hooge mate bij tot de gezelligheid,
maar in dezen tijd staan belangrijkere din
gen op het spel.
Laat geen licht branden in gangen, op
trappen of in bedrijfsruimten waar dit niet
strikt noodig is en draai het licht uit, in
dien gij de bedrijfsruimte verlaat.
MODERN MENU.
Een vriendelijke lezer zendt mij
eenige van de allernieuwste menu's
van een wel zeer moderne samenstel
ling. Hij noemt het een versje en al
heeft hij van den dichtvorm dan ook
een zeer vreemd begrip, zijn culinaire
kunstzin is niet van geest ontbloot. Ik
meen zelfs dit schoon van product van
culinaire fantasie niet aan mijn ge
trouwe lezers te mogen onthouden. Hij
noemt het een menu voor a.s. Zondag
en het ziet er ongeveer als volgt uit:
Men neme de vleeschkaart en wen
telt deze om en om in de bloemkaart.
Daarna legge men deze beiden in de
boterkaart om ze vervolgens bruin te
braden op de kolenkaart.
Men wentelt de aardappelenkaart in
de vetkaart en laat haar langzaam gaar
stoven op de petroleumkaart.
Ten slotte neme men de koffiekaart
en warme deze op op het restant van 't
gasrantsoen. Al roerende voege men er
langzaam de suikerkaart en de melk-
kaart aan toe. Afmaken met eenige
bloembonnen voor gebak.
Na het eten vege men de mond af
met de stamkaart om vervolgens voor
de spijsvertering een wandeling te ma
ken in de textielkaart en in de sahoe-
nenbon.
Mij dunkt een voortreffelijk menu!
V
Zet uw machines stop wanneer zij niet
in gebruik zijn. Laat den motor niet door
draaien, want dit kost stroom en heeft
geen enkel nut.
Regel uw werkzaamheden in de linnen
kamer zóó, dat gü alles achter elkaar af
kunt doen.
Stookt uw fornuis zoo voordeelig mo
gelijk. Laat uw gasbranders nazien door
een vakman en laat deze tevens den toe
voer controleeren. Op deze wijze krijgt u
het grootste rendement van uw gasver
bruik.
Wijst uw personeel op de absolute nood
zakelijkheid van bezuiniging op gas en
electriciteit. Laat het personeel beseffen,
dat men de bedrijfsleiding behulpzaam
moet zijn bij het uitvoeren van deze be
sparingsmaatregelen.
Jet grootste gedeelte van Europa staat thans in het teeken van de V. Ook
Mederland blijft niet achter en de doeken voor den gevel van talrijke gebouwen
in de steden herinneren dagelijks aan de beteekenis van dezen letter (Pax-Holland m)
STRIJDT VOOR EUROPA
MOSKOU GEBOMBAR
DEERD
UIT HET HOOFDKWARTIER VAN
DEN FüHRER, 22 Juli (D.N.B. Het
opperbevel van de weermacht maakt
bekend:
De doorbraakoperaties van de Duit
sche weermacht en haar bondgenooten
hebben het verdedigingsfront van de
Sow jets in onsamenhangende groepen
gesplitst. Ondanks taai plaatselijk ver
zet en hardnekkig ondernomen tegen
aanvallen valt er geen eensgezinde
leiding van den vijand meer te onder
scheiden. Aan het geheele oostelijke
front worden de operaties gestadig
voortgezet. De krijgsverrichtingen zijn
hier gericht op verstrooiing en vernie
tiging van de afzonderlijke gevechts
groepen der Sowjetweermacht. Als
vergelding voor de bolsjewistische
luchtaanvallen op de open havenste
den der bondgenooten, Boekarest en
Helsinki heeft het luchtwapen van
nacht voor het eerst Moskou aange
vallen. Sterke formaties gevechtsvlieg
tuigen bombardeerden bij goed uitzich
zonder ophouden militaire inrichtingen
van het bolsjewistische verkeers- en
bewapeningscentrum.
In de buurt van het Kremlin en van
de bocht van de Moskwa verwekten
bomtreffers talrijke groote branden.
Gebouwen van hooge dienstinstanties
en overheden der Sowjets alsmede ra-
vitailleeringsbedrijven der stad wer
den verwoest of zwaar getroffen.
In het zeegebied om Engeland
plaatsten gevechtsvliegtuigen voltref
fers op twee groote vrachtschepen.
Andere gevechtsvliegtuigen bombar
deerden in den afgeloopen nacht ha
venwerken in het zuidoosten van het
eiland. Aan het Suezkanaal bestookten
Duitsche gevechtsvliegtuigen in den
nacht van 21 op 2 Juli militaire wer
ken met bommen van allerlei kaliber.
Jagers schoten bij pogingen van den
vijand om overdag de kust van het Ka
naal aan te vallen, zes Britsche vlieg
tuigen neer. Britsche gevechtsvliegtui
gen lieten vannacht op verschillende
plaatsen in zuidwest-Duitschland bri
sant- en brandbommen vallen. Onder
de burgerbevolking ontstonden eenige
verliezen aan dooden en gewonden.
Overwegend werden woonhuizen ver
woest of beschadigd. Luchtdoelartille
rie schoot een der aanvallende Brit
sche gevechtsvliegtuigen omlaag.