DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN VewieticfincjhóóicUjh ten Claóien aan de Stidin-tinie D1N5UAÜ ZZ JULI 1941 jzste Jaargang No. 10005 Ste Ê^lcbclie0oti^cmt Telefoon: Redactie 20015. Administratie 20935. Giro 103003. Postbus 11. Bureaux Papengracht 32. DU nummer bestaal uit twee bladen. Een rustige en zekere kijk Een rustige en zekere kijk te hebben op het wereldgebeuren het is een voor recht, waarnaar wij allen verlangen; het is een bezit, dat wij allen op prijs stellen. Die rustige en zekere kijk op het wereld gebeuren bestaat n i e t in een zichzelf op gedrongen „zekerheid", welke alleen eigen wensch als grondslag heeft; bestaat niet in een of anderen vorm van eigen-wijsheid, welke meer uiterlijke en schijnbare dan innerlijke en werkelijke rust schenkt. Die rustige en zekere kijk op het wr eld- gebeuren vindt zijn oorsprong in een ge moedstoestand, waarbij alle dingen, die ge beuren, liggen in de evenwichtigheid van hun betrekkei ij ke belangrijkheid, van hun wezenlijke waarde. Deze gemoedstoestand schenkt ons die rustige en zekere kijk op het wereldgebeu ren, welke men vaak kan bewonderen bij menschen, die leven midden in terugslag en tegenslag, in teleurstellingen en verdrie telijkheden. Zulke menschen willen alle dingen zien in God En nu citeeren wij hier een meditatie van J. Wijnands, S. J., in de laatste afleve ring van de „Studiën": „Om eenmaal God van aanschijn tot aanschijn te zien, samen met den Va der, den Zoon en den H. Geest, moeten wij eerst Hem aanvaarden zooals Hij zijn aanschijn en zijn leven verhult in de Kerk. De Kerk zelf kunnen wij zien en hooren in haar gezagsdragers en haar leden, in haar leer en liturgie, maar onder het zichtbare en hoorbare uiterlijk leeft verborgen en onzicht baar het leven van God. Wie zijn ver stand nederig buigt in geloof aan de Kerk, krijgt daarom in dat geloof een kostbaar aandeel in den oneindig-rusti- gen en zekeren kijk, dien God Zelf heeft op al wat bestond en bestaat en bestaan zal. Omdat God alleen in eeuwigheden ziet, krijgt het menschen- verstand in het geloof een boventijde lijke rust. Het raadsel van de zichtbare wereld, zoowel in haar schoonheid als in haar leed, krijgt een oplossing, omdat zij van God is uitgegaan, maar geen doel is in zich zelf Levend geloof is daarom totale werkelijkheidszin. Zin voor het natuurlijk 'en bovennatuurlijk goede van dit aarde-leven, maar ook en dat is de weergalooze openhartigheid van ons geloof voor het onvolkomene en de zonde in en om ons. In niemand ont ziende eerlijkheid leert de Kerk, dat volgens Gods plan en toelating de we reldgeschiedenis gebouwd wordt niet alleen door den goeden invloed van God, maar ook door de vrije keuze van mensch en engelen; dat in feite als ge volg van de keuze der slechte engelen en der eerste menschen heel de men- schengeschiedenis niet alleen is een ge heim van goedheid en heiligheid, maar ook een geheim van boosheid, dat ten slotte iedere eenling met uitzondering slechts van Gods Moeder dat myste rie der boosheid in eigen ziel mee draagt," tot mogelijk verderf van hem zelf en tallooze anderen. Dat zekere weten van Gods liefdebe doeling en van de duistere macht der zonde geeft den mensch vastheid en klaarheid en rust. Die vastheid en die rust worden nog sterker, omdat hij weet en ervaart, dat hij niet alléén ge looft, maar samen met heel de Kerk in haar rijkgeschakeerde millioenen- kracht. Zoo voelt hij zijn kleinheid van eenling sterk gesteund, en toch, want God en de Kerk vragen vrije en per soonlijk verantwoorde toewijding, niet gekleineerd". O, mochten wij, mocht iedere katholiek vóóral in dezen zoo zeldzaam moeilijken tijd beseffen de weelde van het „sentire cum Ecclesia", het meevoelen met de Kerk waardoor hij zich verwerven kan die rustige en zekere kijk op het wereldgebeu ren, die vaak eenvoudige geloovige men schen in rijke mate bezitten en die aan hun leven zulk een stil-glanzende, aantrekke lijke schoonheid schenkt. SAADGEVINGEN VOOR DE HUISVROUW VOOH HET CONTROLEEREN VAN HAAR GASVERBRUIK Houdt Uw meterstanden in het oog Hoe U den gasmeter moet aflezen. Aan de gasmeters komen twee soorten tel werken voor, n.l. sprlngtelwerken (figuur I) en wijzerplaat-telwerken (figuur 2). Het aflezen van een sprlngtelwerk Is al zeer eenvoudig. Het aantal kubieke meters is- direct in cijfers af te lezen. Onderdeden van een kubieken meter, aangegeven door cijfers achter een komma of geplaatst in eeg achtergrond van andere kleun worden verwaarloosd. Enkele meters met sprlngtelwerk hebben naast de cijferplaat, die de kubieke meters aanwijst, nog een literrad. Hieraan behoeft geen aandacht te worden geschonken. Het aflezen van een wi]zei piaat-lelwerk lijkt moeilijker, doch is vrij eenvoudig aan te leeren. wanneer nien slechts de volgende aanwijzingen in acht neemt: le. Let niet op het grootere literrad met kubieke decimeters of liters. Kijk slechts naar de (meestal 4) kleinere wijzerplaten, welke de kubieke meters aangeven. 2e. Bij een gasmeter heeft men afzonderlijke wijzerplaten (elk met één wijzer) welke van rechts naar links de eenheden', tientallen, honderdtallen en duizendtallen aanwijzen. 3e. Bij een klok draalen belde wijzers In dezelfde richting, n.l.K bij een gas meter draaien de wijzers van de opeenvol gende wijzerplaten beurtelingsen 4e. Evenals bij een klok leze men, als de wijzer tusschen twee cijfers staat, steeds het laagste cijfer af. 5e. Als de wijzer tusschen 0 e men 9 af. i 9 staat, leze Voorbeeld. Wil men nu het luiste aantal kubieke meters aflezen, dan begint men niet met de duizendtallen, doch met de eenheden aan de iechterkant. De wijzer van de een heden-loopt als een klokkenwljzer ir» de richting van de pijl. Hij staat even over het het getal 6 (men schrijft nu 6). Nu komen links daarvan de tientallen. Hier moet men oppassen, want de wijzer loopt In omge keerde richting, dus tegenovergesteld aan een klokkenwljzer. De wijzer Is over de 0 heen geloopen, dus de 0 (zie ten 4de) wordt links naast de 6 geschreven. Vervolgens komen de honderdtallen aan de beurt. De wijzer loopt hier weer In de richting van den klokkenwljzer, zooals bij de een heden en is in dit geval over de 9 heen geloopen, staat dus tusschen 0 en 9. De 9 moet dus links naast de 0 geschreven worden (Zie ten 5de.) Tenslotte komt het rad, dat de duizendtallen kubieke meters aanwijst, aan de beutt. De wijzer draait op dit rad weer tegen de richting van de klokkenwljzers in en staat in dit geval tusschen de 3 en de 4. Links van de 9 wordt nu het cijfer 3 gezet. (Zie ten 4de.) Beide metertelwerken op de afbeeldingen geven 3906 kubieke meters aan. Op Uw laatste kwitantie, die U altijd moet bewaren, vindt U den datum en den gasmeterstartd genoteerd. Stel, dat de stand op 13 November 3892 was en U leest op 23 November 3906 af. dan hebt U in 10 dagen 14 kubieke meters verbruikt. Als U zoo doorgaat, zult U in een maand van 30 dagen dus 3x14 42 kubieke meters verbruiken. Wanneer U maximaal 40 kubieke meters per maand zoudt mogen gebruiken, zult U de volgende dagen de noodige zuinigheid dlenet\ te betrachten. Gelukwensch van den Führer aan den Rijkscommissaris 's GRAVENHAGE, 22 JULI. De Fuehrer heeft den Rijkscommissaris voor het bezette Nederlandsche ge bied, Rijksminister Seyss-Inquart het volgende gelukwenschtelegram gezon den: „Hoofdkwartier van den Fueh rer. 22 Juli 1941. Met uw 49sten verjaardag zend ik U mijn harte lijkste gelukwenschen en groeten, ADOLF HITLER". Nederlanders aantreden SOVJET-REGIMENT BIJ KIEV VERNIETIGD De strijd aan de fronten Het spoorwegnet in het veroverde Sovjet-gebied onder Duitsche contrêle. Soldaten rijden met het geweer in aan slag een baanvak af (Orbis-Holland) Gisteren liep de eerste maand van den strijd tegen de Sovjet-Unie ten einde en de Duitschc weermacht staat aan het einde van deze maand van zware gevechten reeds meer dan 600 kilometer van de voormalige Duitsch- bolsjewistische belangengrens verwij derd op het eigenlijke grondgebied der Sovjet-Unie, aldus meldt het D.N.B. Opnieuw is een groote vernietigingsslag aan den gang en ditmaal reeds ten Oosten van de „Stalinlinie", die de Sovjetleiding als veiligen en onwrikbaren ruggesteun be schouwde. Vergelijkt men den toestand van heden met dien aan het einde van de eer ste maand van het groote offensief in het Westen in 1940, dan moet men constatee- ren, dat na de doorbraak door de Weygand- linie op 7 Juni 1940 het Duitsche front aan het einde van de eerste maand van dit of fensief een zwaren slag moest leveren tus schen de Kanaalkust en de Maas, zooals thans ten Oosten van de Stalinlinie het ge- val-is. Beslissend was indertijd precies zoo als nu, dat den vijand de zoo vurig ver langde adempauze niet gegund werd en dat hij gedwongen was zijn laatste krachten in dezen vermurwenden slag in den strijd te werpen. Ofschoon het aanvalsfront toen on geveer 350 kilometer breed was, men ver gelijke hiermede het tegenwoordige front, dat thans 2000 kilometer breed is, en of schoon bijv. van het punt van uitgang aan de Somme tot aan den benedenloop van de Seine slechts negentig kilometer moest worden afgelegd, vergeleken met de aan zienlijk grootere opmarschgebieden in het Oosten, heeft het verslaan van de zich wanhopig verdedigende Fransche strijd krachten alleen van de doorbraak door de Weygandlinie tot aan het Fransche ver zoek om wapenstilstand toen reeds tien da gen geduurd. De omstandigheden aan het Sovjetfront zijn echter belangrijk verschillend en moei lijker. Desniettemin is reeds thans aan het van de eerste maand te cnnstafeeren, Alarmsignalen schetteren trommels roffelen commando's weerklinken. Ne derlanders aantreden, want dit geldt u. Europa wordt bedreigd, christendom, be schaving en cultuur zijn in gevaar. Het bolsjewistische monster heeft het masker afgerukt. Stalin de moordenaar meent, dat zijn tijd gekomen is. Reeds slachtten zijn duivelsche satalieten duizenden af. In het Oosten branden steden en dorpen. De hel is losgebroken en alle krachten moeten worden ingespannen teneinde de gevaren te keeren en het Sovjet-monster te vernie tigen. Daarom schetteren ook hier de signalen, roffelen de trommels en klinken de com mando's. Daarom wordt ook van u ver wacht, dat u deze zult hooren, ernaar zult handelen, dus.... uw plicht doen en aan treden in onze gelederen. Het vrijwilligers legioen Nederland maakt zich op. Binnen enkele dagen zal het ten strijde trekken. Dan zullen zij marcheeren, onze dapperen, dan zullen de vaandels wapperen boven colonnes, samengesteld uit vastberaden ke rels van ons bloed. Nederlanders zullen het zijn, die samen met de heldhaftige strijders uit alle landen van Europa den zegen zul len bevechten. „Nederlanders aan het Oostfront in den aanval". Zoo zullen de couranten in het vaderland getuigen van hup daden en gijgij zoudt daar niet bij zijn? Alarmsignalen schetteren trommels roffelen. Nederlanders hoort gij ze niet? Toont wat gij waard zijt. Volgt het voor beeld van de duizenden, die weien wat hun plicht is en meldt u aan bij het Vrijwilligerslegioen Nederland, Koninginnegracht 22, 's-Gravenhage. 1. Het Sovjetleger te land en in de lucht geweldige en in het geheel niet te compen- seeren verliezen heeft geleden, zoodat thans reeds de laatste reserves in den strijd moeten worden geworpen. 2. Een in vredestijd ontworpen en aan eengesloten verdedigingslinie in het Euro- peesche gedeelte van de Sovjet-Unie niet meer bestaat. 3. Een hevige crisis zoowel de leiding als met betrekking tot de moreele houding der Sovjetformaties waar te nemen valt. Hiertegenover heeft de Duitsche leiding al haar krachten vast in handen. Van deze krachten is een groot deel tot dusver nog in het geheel niet in den strijd geworpen. Op vele plaatsen is het thans gelukt aan zienlijke deelen van het Sovjetleger op nieuw in te sluiten, terwijl met name in den Zuidelijken sector de verslagen vijand door de verbonden troepen voortdurend achtervolgd wordt. De Duitsche operaties worden met alle drie weermachtson'derdee- len stelselmatig voortgezet en zullen ook de Sovjets, zooals alle vijanden van tot dusver, zoo verslaan, dat in de toekomst iedere be dreiging van Duitschland in het Oosten uitgeschakeld is. AAN HET ZUIDELIJKE OOSTFRONT. In het gebied van Kiev is door de Duitsche troepen een Sovjet-regiment totaal vernietigd. Dit regiment was pas enkele dagen geleden opgesteld. De Sovjets hadden, naar uit de eenstem mige verklaringen van de gevangenen %en overloopers blijkt, zelfs uit Kiev vluchtende inwoners van beiderlei kunne zonder meer in uniform gesto ken. Deze menschen compleet uit te rusten was niet meer mogelijk. Deels kregen de manschappen van dit regi ment slechts twintig of dertig patro nen. Iedere compagnie had gemiddeld slechts een mitrailleur. Duitsche gevechtsvliegtuigen hebben op 20 Juli in het gebied ten Noorden van Wi- tebsk Sovjettroepenconcentraties gebom bardeerd. De talrijke bolsjewistische divi sies, welke in dit gebied zijn opgesloten, ondernamen wanhopige pogingen om door te breken, welke echter door de Duitsche luchtaanvallen onder de zwaarste verliezen voor de bolsjewisten werden verijdeld. Tijdens de aanvaUen in bot gen 65 Sovjetvliegtuigen in luchtgevechten neergeschoten. Door bom treffers op vlieg velden werden 32 Sovjet-vliegtuigen op den beganen grond vernield, zoodat de bolsje wisten gisteren 97 vliegtuigen verloren. AAN HET NOORDELIJKE OOSTFRONT. Duitsche en Finsche eenheden heb ben in het Noorden van het Oostelijke front bij Salla onder moeilijke omstan digheden groote successen behaald. De bolsjewisten hadden de bosschen in de omgeving van de grens in brand gesto ken. Toch kon dit niet den Duitsch- Finschen opmarsch stuiten. Verder heeft een formatie Duitsche tor pedovliegtuigen een in de nabijheid van Momentje DE TROMPET. Gisteren héb ik mijn koper, tin, messing en legeering ingeleverd. Alle maal bij elkaar netjes Ln een krant gepakt. Ik vond het toch al wat al te erg om er in een tijd van papier- sohaarsohte, als men in den winkel zijn eigen zakje moet meenemen, nog een behoorlijk stuik papier bij te leve ren. Maar dat werd ook niet verlangd'. Toen ik het zaakje met overleg by elkaar Tad gezocht was het gauw ge beurd. Maar voor het zoover was. Weet U wat messing is, ik niet Ik meende, dat het het tegenwoordig deelwoord is van messen en snij- en steekvoorwerpen kunnen ze in een le ger waarschijnlijk goed gebruiken. Zoo dacht ik, simpele, en ik meende, dat ik al mijn messen moest inleveren. En met legeering wist ik heelemaal geen raad. Al het twijfelachtige spul heb ik dus ingepakt en het resultaat was dan ook, dat ik het meeste weer mee terug mocht nemen. Tegelijk met mij kwam er nog iemand. Een oud mannetje, naar spoe dig bleek een oudgediende. Hij bracht het militair saluut. De oude man haal de uit een even oud stukje papier één voorwerp te voorschijn. Een koperen trompet. Hij keek er naar met verlief de blikken en veegde met zijn nouw een denkbeeldige vlek weg. Geef maar hier zei de meneer achter de tafel. Hij bekeek zijn trompet nog eens met al de liefde van zijn hart en zei toen: Nog één moppie! En toen blies hij ten afscheid een wijsjeeen wijsje, dat men bij mi litairen meer hoort. Van aantreden of zooiets. Het schetterde hard door het zaaltje. Totdat het wijsje uit was. Toen leverde hij zijn oude trompet in Moermansk liggend radiostation der Sov jets aangevallen en de gebouwen met de boordwapens in brand geschoten. Naar thans bekend is geworden, hebben Duitsche gevechtsvliegtuigen op 18 Juli aan den Westelijken ingang van de Golf van Riga enkele motortorpedobooten der Sovjets aangevallen. Een motortorpedoboot werd in brand geschoten. De boot zonk na hevige ontploffingen. Gevechtsvliegtuigen van de Duitsche formaties in Noord-Finland hebben op 20 Juli bij Poljarnoje een oorlogsschip van ongeveer 3 tot 4000 b. r. t. tot zinken ge bracht. VAN HET CENTRALE OOSTFRONT. Zondag hebben Duitsche gevechtsvlieg tuigen ter ondersteuning van den opmarsch der Duitsche legers deelgenomen aan de gevechten bij Smolensk. Door bommen en boordwapens werden verscheidene ingeslo ten Sovjet-divisies zwaar getroffen. Be halve talrijke dooden verloren de bolsje wisten 340 transportvoegtuigen en 26 pant serwagens. Bij een aanval op marcheerende colon nes der Sovjets in de buurt van een be langrijke wegkruising hebben Duitsche gevechtsvliegtuigen Zondag, naar het D. N. B. verneemt, 120 gemotoriseerde voertui gen en tien pantserwagens vernield. V Victorie, want Duitschland wint voor Europa op alle fronten. De enorme doeken voor tal van gebouwen in Amsterdam en de andere steden van ons 1 houden de aandacht eroo qesnannen (Pax Holland m)

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1941 | | pagina 1