GORLOGSSfMDE
f. 1.975.000.000-
Wanhopige tae&tand aam de
ffivitten
De besprekingen
te Batavia
Japans politiek
De strijd in Irak
ZATERDAG 31 MEI 1941
DE LEIDSCHE COURANT
TWEEDE BLAD PAG. 6
ZIJ ZIJN OP KRETA
VERLOREN
VLUCHT NAAR DE ZUIDKUST.
De op 20 Mei met een reusachtige lan
ding van de lucht uit begonnen operaties
ter verovering van het Britsche bolwerk
Kreta naderen haar einde, aldus het Duit-
sche weermachtsbericht van gisteren. De
vijandelijke tegenstand is overal ineenge
stort. De in het Westelijk deel van het
eiland gevörmde aanvalsgroep, bestaande
uit valscherm- en bergtroepen heeft na
zware gevechten bij groote hitte en de
grootste terreinmoeilijkheden den vijand
verslagen en uit elkaar gedreven. De ver-
eeniging met de parachutisten bij Rethym-
no, die zich meer dan acht dagen dapper
gehandhaafd hebben tegen een vijandelijke
overmacht, heeft zich voltrokken. Parachu
tisten veroverden bij taai verzet van den
vijand de stad en het vliegveld Herakleion.
De bevelvoerende generaal der Grieksche
strijdkrachten bij Herakleion heeft capi
tulatie aangeboden. Het Duitsche luchtwa-
C ondersteunde de gevechten door onop-
delijke aanvallen op terugtrekkende
vijandelijke marschcolonnes, troepencon
centraties en haarden van tegenstand. For
maties gevechts- en torpedovliegtuigen en
stuka's verpletterden in voortdurenden aan
val Britsche en Grieksche afdeelingen. On
ze operaties werden door Italiaansche zee-
en luchtstrijdkrachten ondersteund, waarbij
.Italiaansche torpedobooten zich bijzonder
onderscheidden door haar uitermate dap
per optreden. Bovendien landden Italiaan
sche troepen Woensdag op het Oostelijk ge
deelte van Kreta. Sindsdien trekken deze
snel naar het Westen op.
De overblijfselen van de uiteengeslagen
Britten vluchten, achtervolgd door onze
troepen, naar de Zuidkust om zich door
nachtelijke inscheping aan voortzetting van
den strijd te onttrekken. Talrijke gevange
nen zijn gemaald, en omvangrijk materiaal
buitgemaakt, waaronder talrijke pantser
en vrachtauto's, dertig lichte en zware
stukken geschut, benevens groote voorra
den. Duitsche en Italiaansche gevangenen
zijn bevrijd.
MISHANDELDE PARACHUTISTEN.
Bij de gevechten op Kreta zijn Duitsche
soldaten, nadat zij gewond waren, op zoo
beestachtige wijze verminkt, als in den loop
van dezen oorlog tot dusver slechts in den
veldtocht tegen Polen is voorgekomen. De
Duitsche weermacht zal met alle middelen
zorg dragen, dat het fatsoen en de ridder
lijkheid in den strijd bewaard blijven. Met
de zwaarste straffen zal zij derhalve den
troep, die voor deze Barbaarsche vermin
kingen aansprakelijk is, of de schuldige
bewoners treffen'. Er bestaat geen twijfel,
dat de even onzinnige als leugenachtige be
wering van den Rritschen premier, Chur
chill, dat Duitsche soldaten in uniformen
van den tegenstander uit vliegtuigen zijn
gesprongen, grootendeels schuld draagt aan
deze beestachtigheden.
In tegenspraak met geruchten als zou de
bekende Duitsche wereldkampioen bokser
Max Schmeling bij den aanval op het
eiland Kreta als valschermjager om het le
ven zijn gekomen wordt thans officieel me
degedeeld, dat Max Schmeling inderdaad
behoord heeft bij de eerste valschermja
gers, die in den strijd op het eiland Kreta
boven het eiland werden afgeworpen. Het
gelukte hem met vele van zijn kameraden
de buitengewoon groote moeilijkheden ter
vervulling van htm zware opdracht n.l.
het bezetten van een belangrijk punt op
het Westelijk deel van het eiland, het hoofd
te bieden en daarmede de landing van_
meerdere troepeneenheden te vergemakke
lijken.
GEEN UITVLUCHT MEER.
Ter aanvulling op het weermachtsbe-
richt van gisteren verneemt het D. N. B.
de volgende bijzonderheden:
Het Britsche bezettingscorps op Kreta
heeft met Rethymno zijn laatste belangrij
ke steunpunt aan de Noordkust van Kre
ta verloren. Tegelijkertijd zijn Duitsche
formaties van de Westelijke gevechtsgroep
naar het Zuiden gezwenkt en naderen in
dusteloos oprukken de aan de Zuidkust ge
legen stad Skafia. Aangezien de Italiaan-
6che troepen in het Oosten van Kreta op
rukken, blijft het Engelsche bezettings
corps alleen nog het Zuiden van het
eiland als uitweg over. Hier echter biedt
de door rotsgebergten doorsneden, kanti
ge en door de branding bespoelde steile
kust geen mogelijkheid tot in scheping. De
geheeJc Zuidkust van Kreta bezit slechts
een enkele haven, Jerapetre. Deze is ech
ter geheel verzand en slechts bevaarbaar
voor kleine kustvaartuigen. Het Britsche
bezettingscorps heeft dus geen mogelijkheid
om van Kreta te ontkomen, nog geheel af
gezien van het feit, dat de harde slagen,
die de Britsche vloot in de afgeloopen da
gen door de vereenigde aanvallen'van Duit
sche en Italiaansche lucht- en zeestrijd-
krachten heeft gekregen, een tweede optre
den van Britsche vlootformaties ter uit
voering en beveiliging van de inschepingen
van het bezettingscorps nauwelijks moge
lijk laten schijnen.
LONDEN IS PESSIMISTISCH.
Volgens een bericht uit Londen was men
gisteren in bevoegde kringen te Londen
pessimistischer ten aanzien van den strijd
op Kreta. Men waarschuwt tegen een op
timisme, dat zou kunnen voortvloeien uit
zekere niet-officieele berichten uit Cairo,
welke spreken over het zenden van verster
kingen naar Kreta. Men geeft toe, dat de
Duitsche berichten over de ontwikkeling
op Kreta in den regel met de feiten in
overeenstemming zijn.
Naar United Press uit Londen meldt,
moeten de kansen van de Britsche troepen
op Kreta ieder uur minder geacht worden.
Zelfs wanneer Britsche versterkingen aan
land zouden kunnen worden gezet, zouden
die niet meer beteekenen dan een droppel
op een heeten steen.
Voor den Londenschen omroep heeft ka
pitein Cyrill Falls omtrent den militairen
toestand op Kreta gezegd, dat de strijd daar
zeer ernstig en somber is. Het is zeer on
waarschijnlijk zoo concludeerde Falls
dat landoperaties succesvol zijn tegen een
vijand, die de heerschappij in de lucht
heeft, 'vooral wanneer zijn luchtwapen zoo
nauw in samenwerking met het leger in
den strijd wordt geworpen als dat bij de
Duitschers het geval is.
DE STRATEGISCHE POSITIE VAN
KRETA.
Met de bezetting van de beheerschende
punten van het eiland is Kreta in Duitsche
en Italiaansche handen. Met de bezetting
van Kreta door de Duitsche en Italiaansche
strijdkrachten is de oorlogstoestand op de
Middellandsche Zee als op slag veranderd.
Kreta als vloot- en luchtsteunpunt der spil-
mogendheden is van Lybië slechts 300 K.M,.
van Alexandrië 500 K.M. en van de Klein-
Aziatische kust 150 tot 200 K.M. verwij
derd. De Engelsche vloot in het Oosten
van de Middellandsche Zee is daarmede in
den smallen driehoek AlexandriëHaifa
Cyprus opeengedrongen en met haar is het
Suezkanaal, de Achillespees van het Brit
sche wereldrijk, in de gevarenzone van het
Duitsche luchtwapen gekomen.
Het Moskousche blad „Prawda" houdt
zich naar uit de Russische hoofdstad
wordt gemeld in een hoofdartikel be
zig met de beteekenis van den strijd oid
Kreta.
De operaties op Kreta zijn van groot be
lang, daar dit de eerste poging is om over
het hoofd van de Britsche oorlogsvloot
heen, die het eiland beschermt, een groot
aantal landingstroepen uit de lucht af te zet
ten. Bij deze operaties werden veel trans-
port- en zweefvliegtuigen gebruikt. De
strijd om Kreta is van buitengewoon groo
te beteekenis voor de verdere ontwikkeling
van de actie, in het Oostelijk deel van de
Middellandsche Zee. Voor Engeland zou het
verlies van Kreta het verlies van het voor
naamste steunpunt voor de verdediging van
Egypte en van de Levantijnsche kust be
teekenen. Als Kreta in Duitsche handen
zou overgaan, zou de Duitsche legerleiding
de beschikking krijgen over nieuwe ver
vooruitgeschoven militaire steunpunten en
luchtbases voor aanvallen op Alexandrië,
Haifa en andere Engelsche verdedigings
punten. Tevens zou Kreta de Italianen in
staat stellen tot concentratie van aanzien
lijke strijdkrachten. Het verlies van Kre
ta zou voor de Engelschen niet slechts een
grootere bedreiging van Egypte, maar ook
van de Engelsche stellingen in het Nabije
Oosten inhouden.
Op hel doode punt
De economische onderhandelingen tus-
schen Japan en Nederlandsch Indië zijn
naar Domei uit Batavia meldt op het
doode punt aangekomen. Men ziet van
Japansche zijde geen mogelijkheid meer
om deze situatie, gezien de houding der
Nederlandsch-Indische autoriteiten, te
wijzigen. Deze autoriteiten moeten be
schuldigd worden, zoo zegt Domei, van on
oprechtheid en volkomen afhankelijkheid
van Engeland en Amerika.
De Nederlandsche delegatie, die de eco
nomische onderhandelingen met Japan
leidt, heeft aldus een bericht uit Batavia,
bekend gemaakt, dat het Nederlandsch-
Indië onmogelijk is een beslissend ant
woord op de Japansche voorstellen nog in
den loop van deze week te geven. Er werd
geweigerd een nadere verklaring af te
leggen.
Wij wachten af, of de Nederlandsch-
Indische regeering haar oprechtheid zal
toonen ten aanzien van Japan, aldus de
woordvoerder van het bureau voor de in
lichtingen, Koh Isjii, tegenover de buiten-
landsche dagbladcorrespondenten te Tokio
De woordvoerder beschuldigde de Ne
derlandsch-Indische autoriteiten van ge
brek aan oprechtheid, waarbij hij er op
wees, dat de Nederlandsch-Indische autori
teiten in strijd met him belofte geweigerd
hebben, Japan sommige materialen te leve
ren. De olie-onderhandelingen zijn voor-
loopig tot een regeling gekomen, zoo gaf
de woordvoerder toe. Hij voegde hier ech
ter aan toe: Wij wenschen meer olie en
daaromtrent gaan de onderhandelingen met
de Nederlandsch-Indische autoriteiten ver
der. Wat de olie verder betreft verklaarde
de woordvoerder, dat de Nederlandsch-
Indische autoriteiten tijdens de besprekin
gen, voorloopig beloofd hebben meer olie
aan Japan te leveren.
De woordvoerder weerlegde de Neder
landsch-Indische bewering, dat de rubber
en de olie, die Japan van Nederlandsch-
Indië koopt, naar Duitschland en Italië
worden gezonden, via Siberië, zeggende
„Japan gebruikt in werkelijkheid in zijn
binnenland alle rubber en olie, die in
Nederlandsch Indië worden gekocht".
In zdjn officieele verklaring over de Ja
pansche buitenlandsche politiek, waarin
hij, zooals reeds gemeld, het driemogend-
hedienverdxag als onveranderlijken grond
slag van die politiek aangaf, heeft de Ja
pansche minister Matsoeoka de volgende
samenvatting gegeven:
1. De fundamenteele politiek van Japan
staat sedert langen tijd vast. Zij heeft geen
enkele wijziging ondergaan.
2. Sedert de totstandkoming van het drie-
mogendhedenverdrag is dit verdrag de
hoeksteen der Japansche buitenlandsche
politiek. Bij verschillende gelegenheden
hebben, aldus Matsoeoka, de minster-pre
sident en ik dat duidelijk gemaakt. Er
heeft zich niet de geringste afwijking van
dezen koers voorgedaan. Het is derhalve
onjuist te gelooven, dat Japan zijn ver
plichtingen, voortvloeiende uit 'het pact
van drie, niet zal nakomen.
3. Zooals reeds vaker met klem ver
klaard is, volgt Japan tegenover de Zuid»
zee een vredelievende politiék. Indien ech
ter onvoorziene internationale gebeurtenis
sen de toepassing dezer politiek zouden
verhinderen, dan zou Japan gedwongen
kunnen zijn, zijn houding te herzien.
SPAANSCHE KRUISER NAM DEEL AAN
REDDINGSWERK VOOR DE BISMARCK.
De Spaansche kruiser Canarias is, naar
thans bekend wordt, vergezeld van twee
torpedojagers terstond na het bekend wor
den van den heldhaftigen ondergang van
de Bismarck uitgevaren, om aan het red
dingswerk voor de overlevenden deel te
nemen. De beide torpedojagers pioesten
wegens den bijzonder zwaren zeegang te-
rugkeeren. De Canarias voer gedurende
verscheidene uren onder ongunstige weers
omstandigheden door het gevechtsgebied
en kon de lijken van twee Duitsche matro
zen bergen. De bijzetting geschiedde vol
gens zeemansgebruik van boord van de
Canarias af.
DE STRATEGISCHE BETEEKE NIS VAN HET EILAND KRETA.
Kreta is het grootste eiland van Griekenland, de Grieken noemen het Kriti ((Kryteiland), de Turken Kind, de Italianen in
navolging van de Venetianen-Candia van het Byzantynsche „Ohandax", dat gracht beteekend. l-v m a
Naar het D. N. B. meldt, blijven de Duitsche operaties op Kreta goeden voortgang maken; de Britsche troepen treKKen terug.
De steden Canea en Kandia zijn reeds door de Duitsche weermacht bezet. v
Wij geven vanuit Canea eenige vliegefstanden aan in Kilometers naar strategische punten gelegen in de Oostelijke -oekKe
van de Middellandsche zee.
Kreta zal voor de spilmogendiheden een nieuwe voorpost worden voor de komende operaties m JN oora-AiriKa.
Onderlinge
Verzekering ffl| maatschappij
GEVESTIGD TE
VGRAVENHAGE
Deze week steeg het totaal der verzekerde som in alle
afdeelingen samen, tot:
Aid.
A.
Aid.
B.
Aid.
C.
Afd.
D.
Aid.
E.
De totalen der afdeelingen zijn thi
Inboedels, inventor X f
I.'
Woningen, Vinkels,
rissen, boe^dVijen, f
Andere en .mrooterA risiA's, ook be-^i nrrt
drijfsverz. boven f, ltkOOQf— per week uüljj
Persoonlijke On||vallei
door "molest
3
Gevaarlijke risico\ incl. I/III
f. 20.000.000.in klasse ÖIII op v^artuij
Bedrijfsschade f. 30.000.000.-
HALFJAARLIJKSCHE SCHADEREGELING
Aid. I.
Kleinere inboedels en
p-gelijke x
tot f.7500.— I.
DRIEMAANDELIJKSCHE SCHADEREGELING!
Voegt ook Uw belang bij de reeds verzekerde honderd-twintig-duizend objecten
en vraagt inliohtingen bij Uw
ASSURANTIE-BEZORGER
Sedert kort opgericht: AFD. G. voor GELD,
GELDSWAARDEN, PRECI0SA, e.d.
HET IRAKSCHE LEGERBERICHT.
Het Iraksche weermachtbericht van Vrij
dag luidt als volgt:
Onze troepen hebben vijandelijke, door
vliegtuigen ondersteunde aanvallen op de
verdedigingsinstallaties van Bagdad afge
slagen. Na feilen strijd moest de vijand
zich met achterlating van talrijke gesneu
velden en van veel materiaal terugtrekken.
Ten Zuiden van Bagdad heeft de vijand
vroeg in den middag een tegenaanval on
dernomen, doch werd tot den terugtocht
gedwongen en leed (zware verliezen. Bij
Falluja vielen wij den vijand aan. Wij
brachten hem aware verliezen toe en joegen
hem op de vlucht.
Zuidelijk front: De toestand is onver
anderd. De activiteit heeft zich beperkt
tot voorpostengevechten.
Luchtwapen: Iraksche vliegtuigen heib-
ben succesvolle vluchten uitgevoerd. Zij
verdreven Britsche vliegtuigen, die hadden
deelgenomen aan de aanvallen in den loop
van den ochtend.
Politie- en woestijntroepen: Onze strijd
krachten hebben bij Roetlba een vijandelijk
transportvliegtuig opgevangen en 11 ge
vangenen, onder wie een officier en een
onderofficier, gemaakt. Een vijandelijke
formatie vliegtuigen werd door onze af
weer uiteengedreven.
Naar Ofi uit Bagdad meldt, is deze stad
nog steeds de hoofdstad van Irak. Het
zwaartepunt der administratieve, economi
sche en militaire organisatie schijnt ech
ter naar Mosoel verplaatst te zijn. Eenige
ministers zouden daarheen reeds vertrok
ken zijn.
De minister van economische zaken, een
der jongste en energiekste leden van het
kabinet Kailani, die het bevel in den cen-
tralen sector op zich zal nemen, heeft ver
klaard Bagdad krachtig te willen verdedi
gen. Het Iraksche leger blijft hardnekkig
strijden. Er is geen enkele aanwijzing, dat
de hoop der Engelschen op een snellere
oplossing door een binnenlandsohe revolte
in vervulling zal gaan. De petroleumvel-
den zijn nog steeds door de Irakeezen bezet.
De leiding naar Haifa werkt niet meer.
Het blad „Al Jom" meldt, dat twee hooge
Engelsche officieren tijdens een gevecht
met Arabische vrijheidsstrijders in Pale
stina bij Tarsjina zijn doodgeschoten.
York zijn de politieposten bij de haven
werken van Brooklyn versterkt Te% Far-
mingdale en Long Island zijn de vliegtuig
fabrieken onder speciale bewaking gesteld.
De vliegtuigfabrieken in Califomië heb
ben bewaking gekregen, zonder dat de di
rectie daarvan tevoren in kennis was ge
steld. Ook de petroleum velden van Hun-
tin gbon Beach bij Los Angeles worden be
waakt De havenwerken van San Pedro
worden den geheelen nacht door zoeklich
ten hel verlicht. Het wemelt daar van po
litie-agenten, miliciens en militairen. De
politie heeft medegedeeld, dat men de va-
derlandsche organisaties verzocht heeft
zich gereed te houden. De locomotieffa-
brieken Baldwin te Philadelphia worden
streng bewaakt, daar volgens geruchten
bomaanslagen dreigden. Langs de kunst van
den Stillen Oceaan kruist een torpedoboot-
jagerspatroiuille. lp. de militaire kampen
worden geen verloven gegeven.
Uit Montreal wordt gemeld, dat douane
ambtenaren de schepen op de groote meren
hebben gewaarschuwd voor daden van sa
botage gedurende het weekeinde. Al deze
voorzorgsmaatregelen worden in verband
gebracht met de afkondiging van den nood
toestand door president Roosevelt.
DE FRANSCHE REGEERING OVER HET
BOMBARDEMENT VAN SFAX.
SABOTAGE ANGST IN V.S.
GROOT AANTAL ARBEIDERS
VASTGEHOUDEN.
Op Memorialday, gisteren in de Ver
eenigde Staten gevierds schijnt het land
door een sabotagepsychose bevangen te
zijn.
Volgens een bericht uit Boston worden
op de marinewerf daar een groot aantal
arbeiders vastgehouden. Men wil nagaan,
of zij den staat vijandig gezind zijn.Het
heet, dat het bevel daartoe uit Washington
afkomstig is.
De geheime federale politie deelt mede,
dat de meeste industrieele ondernemingen
een onderzoek van de vingerafdrukken der
arbeiders gevraagd hebben, daar zij wil
len weten, of zich wellicht misdadigers on
der de arbeiders bevinden. Te Buffalo
staan de havenwerken en wapenfabriek
onder buitengewone bewaking. Te Nieuw
De Fransche regeering heeft zich genood
zaakt gezien nog twee mededeelingen uit
te geven over het geval van het bombarde
ment op Sfax in Tunis.
In de eerste mededeeling wordt gezegd:
ter rechtvaardiging van het bombardement
op Sfax heeft de Engelsche propaganda ge
probeerd, zich op de aanwezigheid van
Italiaansche oorlogsschepen in deze haven
of althans in de wateren van Tunis te be
roepen.
Dit argument mist elke juridische waar
de. De aanval kan ook.' geen rechtvaardi
ging vinden in de aanwezigheid van een
torpedojagers eener oorlogvoerende mo
gendheid, welke slechts enkele uren in de
wateren van Tuniè heeft vertoefd. Een
Fransche verklaring van 18 October 1912,
die geschied is krachtens de ook door En
geland onderteekende conventie van 's-Gra-
venhage van 1907 staat volgens art. 5 aan
de oorlogsschepen van oorlogvoerende lan
den toe, driemaal 24 uur in de wateren van
Tunis te vertoeven.
In de tweede mededeeling wordt gezegd:
In een door een Engelschen zender ver
spreide inlichting wordt aan het incident
van Sfax een .nieuwe lezing gegeven, door
dat 'beweerd wordt, dat de Britsche lucht
macht niet een Fransche haven, maar een
„met munitie geladen Italiaansch vracht
schip" heeft aangevallen, dat op de reede
van Sfax in de lucht gevlogen is. Reuter
heeft in dit verband gemeld, dat de R. A. F.
rechtstrefeksche treffers op dit schip ge
plaatst heeft en dat de dikke rookwolk die
uit het schip opsteeg bewezen heeft, dat
het vaartuig met munitie geladen was. Hier
tegenover verklaart de Fransche regeering
het volgende:
„De waarheid is geheel anders. De scha
de welke berokkend is aan het Fransche
s.s. Rabelais, dat met phosfaat en niet met
munitie geladen was, alsmede de schade
aan een fabriek in de buurt van de haven,
zijn het onweerlegbare bewijs voor de
juistheid van het verslag, dat van Fransche
zijde over dezen aanval is opgemaakt.
De afleidingsmanoeuvres, zooals geschiedt
in het verspreiden van valsche berichten,
zijn slechts een bekentenis voor het feit,
dat de Britsche regeering zich niet in staat
acht, dezen aanslag te rechtvaardigen.
