Weerbericht
5)e hennen, die 11 noodig, heeft!
fZ)e mipnetóoia^if-
Burgerlijke Stand
Academienieuws
STADS
NIEUWS
DINSDAG 13 MEI 1941
DE LEIDSCHE COURANT
EERSTE BLAD - PAG. 2
BONS OP- EN ONDERGANG.
Zon onder 9.25 uur Dinsdagavond.
Zon op 5.47 uur Woensdagocthend.
MAANSTANDEN.
13 Mei: De maan komt Dinsdagavond te
12 uur op en gaat Woensdagmorgen te 8.56
uur onder.
14 en 15 Mei: De maan komt Donderdag
nacht om 12.54 uur op en gaat Donderdag
ochtend om 10.01 uur onder.
16 Mei: De maan komt Vrijdagnacht om
I.38 uur op en gaat Vrijdagvoormiddag om
II.09 uur onder.
17 Mei: De maan komt Zaterdagnacht
om 2.15 uur op en gaat Zaterdagmiddag om
12.16 onder.
18 Mei: De maan komt Zondagnacht om
2.44 uur op en gaat Zondagmiddag om 1.24
onder.
(Laatste kwartier).
19 Mei: De maan komt Maandagnacht te
S.10 uur op en gaat Maandagmiddag te 2.30
uur onder.
20 Mei: De maan komt Dinsdagmorgen om
3.33 uur op en gaat Dinsdagmiddag om 3.35
ur onder.
WATERTEMPERATUUR:
Poelmeer 11 gr. C.
II CD 11 CD 11 CD 11 CD 11 CD 11 CD 11 C=> 110 11 C~_
5 Verduisteringstijden
0 Er is bepaald, dat er verduisterd
- moet v/orden tusschen zonsonder- 0
0 gang en zonsopkomst.
0 Deze tijden zijn voor hedenavond pj
en morgenochtend: U
0 ZONSONDERGANG f!
9.25 uur. y
5 ZONSOPKOMST Q
5.47 uur. Q
Q Tusschen deze beide tijden dient Q
n er dus verduisterd te worden.
0
-DM Oil CDII CD IIOII Oil Oil <=>110II CD
Op uitnoodiging van „Schönheit der Ar
beit", een afdeeling van het Duitsche Ar
beidsfront, die zich met de sociale verzor
ging der arbeiders bezighoudt, heeft een
aantal leiders van belanijrke Nederland-
sche industrieën dezer dagen een bezoek
van tien dagen gebracht aan eenige model-
bedrijven in Duitschland.
Een der deelnemers aan'deze reis, de
heer Jos. Driesen te Breda heeft aan het
A. N. P. een en ander van zijn ervaringen
verteld.
Hij merkte op dat de reis der deelnemers
veel geleerd heeft. De excursie, die 20
April begon, was grondig georganiseerd. In
Berlijn viel niets van beschadigingen te
ontdekken en bleek het voedselprobleem
geen moeilijkheden op te leveren.
Onder leiding van dr. Malitz werd eerst
een bezoek gebracht aan de Siemens-Wer-
ke. De sociale verzorging van het uitge
breide personeel beweegt zich over een
zeer breed terrein. Hoofddoel is, de arbeid
onder zulke factoren te doen verrichten,
dat het verblijf in de werkplaats tot een
vreugde en niet tot éen vloek wordt. Van
daar de vriendelijke inrichting der werk
zalen, ruimte, licht en lucht en ontspanning
en verstrooiing in den vrijen tijd.
Wat een bijzonder gunstigen indruk
maakte, was de bereiding en de verstrek
king van degelijke midadgmalen aan het
personeel in fraaie eetzalen voor den lut-
telen prijs van 25 pfennig.
De heer Driesen wees verder op de doel
bewuste houding van de arbeiders en op
de kameraadschap ook tusschen directies
en arbeiders, vooral in een wolfabriek te
Leigpzig, waar veel vrouwelijk personeel
werkzaam is. De positie van sociale ver
zorgster, welke we ook in Nederlandsche
fabrieken reeds kenden, is daar een van
groote beteekenis, in zeker opzicht zelfs
van even groote beteekenis als die van de
directie. Wat het ontspannings-, sport- en
cultureele leven van den arbeider betreft,
zag men hoge prestaties in Nurnberg
waar een bedrijfssportgroep voor de be
zoekers optrad.
De tocht voerde werder o.a. naar Mun-
chen, waar geruimen tijd werd besteed aan
de bezichtiging eener groote sigarettenfa-
briek. Ook hier weer die afwerking tot in
de puntjes der sociale voorzieningen op al
le gebied.
In een staal warenfabriek aldaar sprong
de orde en netheid in het oog.
Na een verblijf op Zaterdag en Zondag
te Innsbruck werd de excursie voortgezet
naar bedrijven in Augsburg, Freiburg in
Breisgau en voor de tweede maal in Ber
lijn. Een kunstzijdefabriek, een zuivelfa
briek en een gloeilampenfabriek werden
bezocht. Overal kon worden vastgesteld,
hoe normaal in Duitschland gewerkt wordt
welke enorme kwantums producten van
allerlei aard gefabriceerd worden en hoe
overal het D. A. F. haar heilzamen in
vloed doet gelden.
Het slot der excursie was een bezichti
ging van de groote verfraaiing en nieuwe
touwwerken van Berlijn. Bij dezen tocht
door Berlijn kris kras door deze uitgestrekte
wereldstad bleek opnieuw overduidelijk
welk een fantastischen onzin de Engelsche
propaganda verkondigt met haar berichten
ever de vernietigende uitwerking van de
A. F. op Berlijn.
Het resultaat van de reis is aldus be
sloot de heer Jos. Driesen zijn mededeelin-
gen dat ook degenen onder de deelne
mers die wellicht nolens volens en boorde
vol vooroordeelen de reis hadden aanvaard
met een geheel ander idee over Duitsch
land naar huis zijn weergekeerd.
SLACHTSCHAPEN EN -RUNDEREN.
Het Rijksbureau voor de voedselvoor
ziening iri oorlogstijd deelt mede, dat de
secretaris-generaal van het departement
van Landbouw en Visscherij twee beslui
ten heeft uitgevaardigd, waarin beperken
de regelen zijn gesteld ten aanzien van den
handel in voor de slacht geschikte scha
pen en-runderen.
Het verhandelen en afleveren van alle
voor de slacht geschikte schapen en alle
voor de slacht geschikte runderen, welke
van een zoodanige kwaliteit zyn, dat zij bij
classificatie zouden worden ingedeeld in
een van de klassen AA, A of B, is verbo
den. De slachtschapen en AA, A en B run
deren mogen alleen verhandeld en afgele
verd worden aan de door de Nedernand-
sche veehouderijcentrale erkende markt-
veehandelaren ter levering aan de Neder-
landsche veehouderij-centrale met gebruik
making van de daarvoor bestemde opgave-
kaarten.
In uitzonderingsgevallen bestaat de ge
legenheid ontheffing te verkrijgen van de
in bedoeld besluit gestelde verbodsbepalin
gen. Men wende zich daartoe tot den pro
vincialen voedselcommissaris of tot de Ne-
derlandsche veehouderij-centrale.
De aandacht van belanghebbenden
wordt er nog op gevestigd, dat niet al
leen het te koop aanbieden en verkoopen
maar ook het koopen van de slachtschapen
en van de slachtrunderen van de klassen
AA, A en B verboden en dientengevolge
strafbaar is.
Brood of gebak
iBloemkaart)
Meel, brood enz.
(Vetkaart)
Boter, Margarine
HOEVEELHEID
11—17 Mei (21 Mei)
(bon 16 tan. 14 Mei)
4—24 Mei
12—18 Mei (21 Mei)
(bon 17 t.m. 14 Mei)
21 Aprü—18 Mei.
35 gram tarwe-meel of -bloem,
roggemeel of 50 gram wittebrood
of 1/2 rantsoen gebak
8—25 Mei (28 Mei).
8—25 Mei (28 Mei).
12 Mei8 Juni
Koffiesurr. Thee
7—14 Mei (17 Mei)
5—25 Mei
(bon 18 tan. 11 Mei)
518 Mei (1 Juni)
64, 74 t.m. 18 Mei
Peulvruchten
Rijst enz.
(21: Boter- cn
vetkaart)
Maïzena enz.
Havermout enz.
Macaroni enz.
OI k t.
v. M.enN
Per. 4
Per. 4
Brandstoffen
Generator-anthr.
Generator-turf
12—18 Mei (21 Mei)
(bon 95 tm. 18 Mei)
21 Apr.18 Mei.
3—25 Mei
100 gram brood, gebak.
1H Kg.
(kinderen beneden 4 jaar 3/4 kg.)
250 gram boter
250 gram boter of margarine
50 gram vleesch, half rantsoen
vleeschwaren.
250 gram koffie-surrogaat of
40 gram thee.
Elk der bonnen 100 gram kaas.
250 gram
250 gram
21 Apr.—15 Juni.
21 Apr.—15 Juni.
21 Apr.—15 Juni.
21 Apr.—15 Juni.
1 Mei—31 Aug.
I Apr.—31 Mei
100 gram (op 2 bonnen 1 pakje)
fC gram scheerzeep
120 gram huishoudzeep, enz.
voor de keuken 2 liter
1 hectoliter
50 stuks baggerturf
PRIJZENBESLUIT VOOR KUIKENS
VASTGESTELD
De secretaris-generaal van het Departe
ment van Landbouw en Visscherij heeft
vastgesteld het prijzenbesluit kuikens 1941.
Hieruit blijkt, dat de prijs voor vrouwe
lijke kuikens van kippen en eenden bij
verkoop door fokkers aan houders van
vermeerderingsbedryven 0.75 per stuk
bedraagt. Deze prijs geldt bij levering on
verpakt en af bedrijf van den verkooper en
inclusief omzetbelasting. Bij levering ver
pakt en franco kooper, mog deze prijs met
ten hoogste 3 cent per kuiken worden ver
hoogd.
EXAMENS HOOFDAKTE
Blijkens mededeeling in de Staatscourant
wordt het schriftelijk examen voor de
hoofdakte gehouden op Donderdag 10 Juli
a.s. De mondelinge examens vangen aan op
Dinsdag 22 Juli a.s.
Als voorzitter is voor 's Gravenhage aan
gewezen dr. J. H. Wesslings, administra
teur aan het Departement van Opvoeding,
Wetenschap en Cultuurbescherming.
„EEN VOLKSVIJANDIGE
ORGANISATIE...."
Bij gelegenheid van de tentoonstelling
betreffende de vrijmetselarij, die in ver
schillende steden werd en wordt gehouden,
is de Nederlandsche vertaling verschenen
van een boek over de „Vrijmetselarij.
Een volksvijandige organisatie".
Het is een boek van W. Schwier, Ned.
vert, van J. DrosDe Jong Uitg. West-
land, A'dam 1941.
Het boekje is in strijdbaren geest ge
schreven, maar daarbij objectief gedocu
menteerd, aldus schrijft de „Nieuwe Dag",
waaraan wij deze gegevens ontleenen. De
inhoud geeft een volledig overzicht van
de geschiedenis der vrijmetselarij van haar
wereldbeschouwing, haar voorloopers in
de Middeleeuwen en haar oprichting in
Engeland. Een tiental bladzijden van hoofd
stuk VIII is gewijd aan de vrijmetselarij
in Nederland, terwijl ook het internatio
naal karakter der vrijmetselarij behoorlijk
uiteengezet wordt.
Doch het zijn vooral de reproducties naar
eigen opnamen van den schrijver, van zeld
zame platen, spotprenten, tafereelen van
de opnemingsceremonie in Fransche loges
uit de achttiende eeuw, van curieuze voor
werpen uit Nederlandsche tem,pels, merk
waardige schootvellen, magonnieke bijoux,
symbolische voorstellingen uit de kapittel
graden, de geheele ritueele paraphernalia
der Schotsche Graden, geheime rituaalboe-
ken, diploma's van den 33sten Graad, ma-
gonnieke paspoorten, enz. enz., welke de
unieke waarde van het boekje uitmaken.
Menigeen zal er naar grijpen, alléén reeds
om die merkwaardige reproducties, welke
er in voorkomen, foto's tenslotte welke
n en nergens anders zoo compact en met
begrip verzameld kan vinden. Ook de lijst
met verklaringen van enkele magonnleke
uitdrukkingen achter in het boekje, bene
vens een met zorg samengesteld register,
verhoogt het nut dezer actueele uitgave.
Een der interessantste gegeven uit het
bos-kje is de classificatie der Nederland
sche vrijmetselaars volgens de beroeps
kringen, waartoe zij behooren. De leden-
kartotheek van het Groot-Oosten der Ne
derlanden toont bijv.: 578 ambtenaren,
299 artsen en apothekers, 548 hoogleeraren
510 handelslieden, 236 kooplieden en 127
fabrikanten, 253 Indische ambtenaren, 672
gepensionneerden, 560 particulieren, 95
vry'e beroepen enz. Daarbij bleek, dat 600
Nederlandsche vrijmetselaars in niet min
der dan 3878 verschillende organisaties
werkzaam waren, n.l. 934 bestuursleden
van Vereenigingen en Stichtingen, 289 le
den van Ambtenaarsvereenigingen, 240 le
den van Beroepsorganisaties, 924 leden van
Sociëteiten, Kunstkringen en Sportver-
eenigingen, 723 leden van Vereenigingen,
als: Alliance frangaise kiesvereenigingen,
Zionisten, Rozenkruisers, Protestantsche
vereenigingen, Spirististen, Anthroposo-
phen en Theosofen, Bond tegen Revolutie
enz.
Een kaartje van Nederland toont, dat
n éér dan de helft der 68 in Nederland wer
kende loges in de twee Hollandsche pro
vincies was gevestigd, hetgeen natuurlijk
verklaard wordt door het groote aantal in
woners en de vele steden dier provincies.
Gemeentel. Aankondiging
DAVID WIJNKOOP
Naar aanleiding van het overlijden van
den heer D. Wijnkoop herinnert de „Volks
krant" er aan, dat de thans overledene bij
na veertig jaar lang een roerig element in
de samenleving is geweest.
Nog jong sloot hij zich bij de socialisti
sche beweging aan. Bij de spoorwegstaking
in 1903 speelde hij een rol, en in hetzelfde
jaar was hij voorzitter van de federatie
Amsterdam der S.D.AP. In 1907 verscheen
de „Tribune", waarvan de heer Wijnkoop
met de heeren Ceton en Van Ravesteijn de
leiding had. Twee jaar later werd de redac
tie van het revolutionaire blad uit de
S.D.A.P. gestoten. Opgericht werd nu de
S.D.P., waarvan de heer Wijnkoop voor
zitter werd.
In 1918 kwam hy in de Tweede Kamer,
het jaar daarna ook in den Amsterdam-
schen raad.
In dien tijd sloot de S.D.P. zich bij de
Communistische Internationale aan. In
1925 kwam het tot een breuk met de
Komintern en de Nederlandsche sectie, in
1930 sloot de groep Wijnkoop zich weer bij
de Communistische partij Holland (voor
zitter Lou de Visser) aan en werd de heer
Wijnkoop weer in de Communistische
Internationale opgenomen.
SCHADELOOSSTELLING VOOR
LEVERINGEN OF VERRICHTINGEN
TEN BEHOEVE VAN DE
DUITSCHE WEERMACHT.
Des Burgemeester der gemeente Leiden
brengt het voigende ter kenis van belang
hebbenden.
Ten einde te kunpen nagaan of en
hoeverre alsnog betaling mogelijk zal zijn
voor leveringen of verrichtingen ten be
hoeve van de Duitsche Weermacht, waar
voor de verzoeken om vergoeding door
omstandigheden buiten den wil van be
trokkenen niet binnen den by de verorde
ning van den Rijkscommissaris No. 49/1940
gesteldèn termijn konden worden inge
diend, wordt de gelegenheid geboden die
aanvragen alsnog vóór den 15den Mei a.s.
op de Gemeente-Secretarie (afd. Finan
ciën) in te zenden.
Als voorbeelden van de bedoeldeomstan-
digheden worden genoemd:
a. indien op verzoek van een onder
deel der Duitsche Weermacht de rekenin
gen rechtstreeks bij da^ onderdeel werden
ingediend welke lajfer/foiadat de voorge-
schreveni:termijnen ^ren^yerstrekeq^wer-
ng, dat
9e veror-
hoestenipvorden in-
tschynen van meer-
op 17 Juli 1940,
arianSlsche of Duit
den teruj&eteonden i
zij op den*voet 1
dening by die gemeente j
gezonden:
b. indien Vuór het
genoemde verordening
bij een verkeerSfcNdL^
sche instantie een^verzoek gfn vergoeding
werd ingediend en herstellen van deze
fout vóór 31 Augustus "*940 niet meer mo
gelijk was;
c. bij het uitblijven van een aan een
Duitsch Weermachtsonderdeel verzocht be
wijs voor de gedane levering of verrich
ting, zonder welk belanghebbende van
meening was, dat geen verzoek om vergoe
ding bij de gemeente kon worden inge
diend;
d. indien ten gevolge van ernstige ziek
te of van verblijf buitenslands (krijgsge
vangene) betrokkene niet in staat was tij
dig een verzoek om vergoeding in te die
nen.
Uitdrukkelijk wordt er de aandacht op
gevestigd, dat verzoeken, als hiervoren be
doeld, welke na 15 Mei a.s. worden inge
zonden, niet meer in behandeling kunnen
worden genomen.
De Burgemeester voornoemd,
STEVENINCK.
Leiden, 13 Mei 1941.
7697
LEIDEN. Geslaagd:
Propaedeutisch examen Theologie: J. R.
Meyer, Veendam, J. F. van Woerden,
Haarlem,
LEIDEN.
Geboren: Antonius z. v. W. Rynsbur-
ger en E. v. Gij zen. Photina Maria Wil-
helmina d. v. P. C. v. d. Hoeven en P. W.
M. Zuijdwijk. Hans Adolf z. van N. H.
den Hertog en M. de Heer. Johanna Ma
ria d. v. A. M. Oudé Alink en J. R. Rie-
kert. Wilhelmus Theodorus Jacobus z.
v. D. G. Seijsener en N. G. J. Jansen.
Johanna Francisca d. v. J. de Wit en E. A.
v. d. Steen. Aaltje Adriana d. v. W. Plas-
meijer en M. Pels. Pancratius Petrus z.
v. P. Bentpes en C. v. d. Haak. Gerar-
dus Christianus z. v. C. L. Weijers en P.
C. Schrama. Petronella Martha Maria
d. v. S. V. Cornelisse en P. de Jong.
Maria Petronella Anselma d. v. C. J. v.
Leeuwen en C. E. Wowijs. Marytje d.
v. A. Bol en W. Zandbergen. Gerard us
z. v. J. H. Kamphorst en U. Steijgenga.
Dr. A. H. OORT. t
Gisternacht is in den ouderdom van 72
jaar overleden dr. A. H. Oort, oud-eerste
geneesheer van het Sanatoiium „Rhijn-
geest".
Dr. A. H. Oort studeerde aan de Rijks
universiteit te Leiden, deed in 1896 zijn
artsexamen en promoceerde in 1909.
Nadat hij eenige jaren werkzaam was
geweest als geneesheer aan het krankzin
nigengesticht te Franeker, was dr. Oort van
1902—1934 werkzaam als eerste geneesheer
aan het Sanatorium ,,Rhijngeest", als hoe
danig hy zich een groote bekendheid ver
wierf. In 1924 vertrok hij voor één jaar
met verlof naar Indië, daar hij zich op de
hoogte stelde van specifiek geestelijke af
wijkingen in Indië.
Dr. Oort had steeds voorkeur op het
gebied van het psycho-technisch onder
zoek.
Gedurende 32 jaar was hij aan „Rhijn-
geest" verbonden, welke functie hij op 28
Maart 1934 neerlegde.
Op maatschappelijk gebied maakte hy
zich verdienstelijk als leider van het .Con
sultatiebureau voor alcoholisten hier ter
stede.
De begrafenis van het stoffelijk over
schot zal a.s. Donderdag te 3 uur geschie
den cp de begraafplaats nabij het Groene
Kerkje te Oegstgeest,
Cornelia Catharina Maria d. v. D. Duiven
voorden en A. G. Philippi. Johanna Su
sanna Catharina d. v. D. Bonet en N. Tes-
ke. Maria Christina d. v. G. C. Ma-
theijsen en H. M. A. v. Dam. Willem z.
v.. J. v. Oosten en M. J. Stouten. Jo
hannes Cornells z. v. J. C. Hensen en M. C.
Vermond. Georgius Johannes z. v. G.
L. Barst en H. H. v. Wijk. Maria Mag-
dalena d. v. D. Fakkel en E. v. Rossum.
Bernardus Antonius Jozef z. v. K. B. Pee-
ters en C. P. T. Roodakker. Christina d.
v. C. B. Philippo en E. M. Honsbeek.
Ondertrouwd: P. Bouwman jm. 21
j. en J. J. Crama jd. 18. K. Smits jm.
34 j. en C. M. v. d. Waals jd. 30 j. P. J.
Vlasveld jm. 25 j. en M. M. A. Soupart
jd. 23 j.
Overleden: A. M. Piscaar wed. van
A. J. Schenkels 81 j. H. Riebeek wedn.
80 j. A. H. Oort m. 72 j.
EINDEXAMENS H. B. S.
De eindexamens van de verschillende
hoogere burgerscholen A hier ter stede,
voor zoover het mondeling gedeelte betreft,
zullen worden afgenomen:
R. K. H.B.S.: op 2, 3, 4 en 5 Juli;
Chr. H.B.S.: op 27, 28 en 30 Juni en 1 Juli;
Gem. H.B.S.: op 12, 14 en 15 Juli.
Tot deskundigen zijn benoemd: mevr. S.
A. JansenBaelde, Schiedam; J. Modderaar
Hillegersberg (voor de eerste twee scholen),
mr. dr. E. Tekenbroek (voor laatstgenoem
de school) en dr. K. F. Proost, Hem (bij
Hoorn).
De eindexamens voor de hoogere burger
scholen B worden gehouden:
Gem. H.B.S. voor Meisjes: op 25, 26 en
27 Juni;
Gem. H.B.S.: op 30 Juni en 1, 2, 3, 4, 5,
7, 8 en 9 Juli;
Chr. H.B.S.op 10, 11, 12, 14, 15, 16 en
17 Juli.
Deskundigen zijn: dr. A. S. C. van Heel,
Delft (voor de eerstgenoemde twee scho
len); J. Korrirga, Heemstede (voor de
laatstgenoemde school));) dr. J. Kuyper,
Groningen; dr. W. van den Ent, 's-Graven-
hage.
R. K. H.B.S.: op 14, 15, 16, 17 en 18 Juli.
Deskundigen hierbij zijn: ir. M. G. van
Overvelt, 's-Gravenhage; dr. J. J. Hallo,
's-Gravenhage en mevr. dr. E. du Perron
de Roos, Bergen (N.-H.).
Tot deskundigen elders zijn nog benoemd:
prof. dr. J. H. Kramers, mej. dr. P. Fran
sen, prof. dr. J. de Zwaan en ds. J. Ph.
Makkink, allen alhier.
FRAUDULEUS GESLACHT VERVOERD.
In den afgeloopen nacht zijn door de
politie aangehouden de 20-jarige F. K. en
de 27-jarige A. v. E., die per rijwiel een
geslacht varken vervoerden. Beiden wer
den naar het politiebureau overgebracht,
terwijl het vleesch naar het abattoir is ver
voerd.
Handelsregister K. v. K.
Nieuwe inschijving. 7667. Ge
broeders Schuitemaker, Katwijk, Voor
straat 82, schildersbedrijf. Venn.: C. J.
Schuitemaker en N. Schuitemaker, Kat
wijk.
W ij z i g i n g. 4838. P. Schuitemaker,
Katwijk a. Zee, Voorstraat 82, schilder en
behanger. Uittr. E.: P. Schuitemaker.