Rechtspositie van den journalist fMomentje De distributie ZATERDAG 3 MEI 1941 32ste Jaargang No. 9939 ^eÊcid&eheSoii/fca/nt Telefoon: Redactie 20015. Administratie 20935. DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN Giro 103003. Postbus 11. Engelsche bommen op Nederland V Over: antipapisme Een van de, de eenheid van ons volk ont bindende ziekte-verschijnselen is het be kende anti-papisme. Het anti-papisme, dat even gevaarlijk is als onredelijk, even taai als dom. Het anti-papisme, dat den katholieken mede-burgers alles aanwrijft, alles durft aanwrijven zonder ook maar te denken aan een plicht om te bewijzen. De katholieken zouden minder vader landslievend zijn dan anderen, minder be trouwbaar in overheidsfuncties, enz. En men zal bij al zulke grove beschuldigingen, bij alle beleedigende en grievende insinua ties geen enkel argument, geen schijn zelfs van een betoog vernemen. Dat is het anti-papisme. De katholieken hebben het gedaan! In de vandaag verschenen aflevering vgn de R.K. Staatspartij zijn twee artikelen ge wijd aan mr. C. Goseling wiens verschei den door ons allen innig betreurd wordt. V. (Verschuur), die een dier artikelen heeft geschrevep met diep gevoel, fijn en teer herinnert ook aan het anti-papisme, dat zich wild en woest op Goseling heeft geworpen. Wij citeeren: „Daar kwam bij het is noodig, om dit leven te verstaan, het te zeggen dat een anti-katholieke moesson lang zaam maar zeker kwam opzetten. Gose ling hij mocht dan al in werkelijk heid de beste en oprechtste van alle patriotten zijn werd het adres waar tegen de bezwaren moesten worden ge richt Hem deerde dat niet. Hij stond zijn man. Doch toen hij daarop ook nog mi nister geworden was, nam het verzet zoodanig vormen aan, dat men in latere jaren daarover zich schamen zal. Zoo als ook na den dood van Abraham Kuy- per is vertoond. Uiterlijk deerde hem dat alarm ook toen nog niet. Zij, die hem na stonden in het politieke leven, zullen van hem geen klacht hebben gehoord. Voor hen was het een schouwspel om nooit te vergeten, hoe hij het alles droeg. Maar geleden heeft hij. Vooral omdat men er in slaagde hem in zijn wetgevend werk te belemme ren, weldra tot onvruchtbaarheid toe. Ten slotte kwam na twee jaar minister schap de crisis van 1939, voor geen ge ring deel om hèm, waardoor zijn ge- heele politieke loopbaan gezien een groot deel der „publieke opinie" op een dood spoor overging. Wij schrijven dit zonder bitterheid, imaar niet zonder smart. Goseling heeft bijzonder zwaar ge leden". Och, mochten velen de oogen openen voor het lijden, dat zij vaak hun mede burgers veroorzaken door hun anti-papisti- sche gevoelens, hun anti-papistische actie, hun anti-papistisch gestook. De volks-eenheid waarvoor niet ver- eischt wordt een eenheid van geloof eischt een eerbiediging van elkanders over tuiging, eerlijke en ware overtuiging. Als men de katholieke overtuiging kende wij aarzelen geen moment, dat te verkla ren zou het geen enkel eerlijk mensch ook maar eenigermate moeilijk vallen, die ook te eerbiedigen; integendeel! WAT ANDERE BLADEN SCHRIJVEN EEN UITSTEKENDE ORDE MAATREGEL. DeUtrechtsche Courant schrijft: „De regeeringscommissaris van Haarlem, de heer Plekker, heeft aan vrouwelijke personen beneden de 21 jaar verboden zich na 9 uur des avonds zonder begeleiding en zonder ouderlijke vergunning in lokalen te bevinden, waar sterke drank geschonken wordt. De exploitanten dezer gelegen heden mogen haar ook niet toelaten op straffe van sluiting hunner localiteiten of intrekking hunner drank vergunningen, terwijl de overtreding der minderjarige meisjes zelf kan worden gestraft met hon derd gulden boete of vier weken hechte nis. Wij weten niet, wat de aanleiding ge weest is voor den Haarlemschen regee ringscommissaris om aldus in te grijpen. Journaïistenbesïuit afgekondigd Verschenen is thans het besluit van den secretaris-generaal van het Departement van Volksvoorlichting en Kunsten betref fende het beroep van journalist (Journa ïistenbesïuit). De voornaamste bepalingen zijn de vol gende: Artikel 1. (1) Het bij wijze van hoofdberoep of op grond van een benoeming tot hoofdredac teur medewerken aan de vorming van den redactioneelen inhoud van in het bezette gebied uitgegeven nieuwsbladen of van aldaar uitgegeven tijdschriften, welke voorlichting geven op het gebied van het volksleven, is, onverschillig of zulks ge schiedt door artikelen, berichten of illus traties, een openbare taak, welke, voor wat betreft de daaraan verbonden be roepsplichten en -rechten, bij dit besluit van staatswege wordt geregeld. (2) Zij, op wie deze taak rust, worden journalisten genoemd. Niemand is gerech tigd zich journalist te noemen, die niet overeenkomstig artikel 7 in het Beroeps register is ingeschreven. (3) Alle journalisten zijn in het Verbond van Nederlandsche journalisten vereenigd. (4) Het Verbond van Nederlandscjie Journalisten waakt er over, dat de be roepsjournalisten elk voor zich hun plich ten vervullen, en zorgt voor hun rechten en hun welzijn. Artikel S. (1) De in dit besluit omtrent nieuwsbla den gegeven bepalingen zijn eveneens van toepassing ten aanzien van tijdschriften, welke voorlichting geven op het gebied van het volksleven. Artikel 4. Onder „medewerken aan de vorming van den redactioneelen inhoud van in het bezette Nederlandsche gebied uitgegeven nieuwsbladen of van aldaar uitgegeven tijdschriften, welke voorlichting geven op het gebied van het „volksleven" wordt mede verstaan: het verrichten van zooda- nigen arbeid, indien deze niet in het be drijf van een nieuwsblad of van zoodanig tijdschrift plaats vindt, doch bij een on derneming, welke bestemd is artikelen, be richten of illustraties aan nieuwsbladen of tijdschriften, als vorenbedoeld te leve- Artikel 5. (1) Journalist kan slechts zijn hij die: 1) Nederlander is, 2) den leeftijd van 21 jaar heeft bereikt, 3) vakopleiding heeft genoten, 4) de eigenschappen bezit, welke noo dig zijn om de taak van het voorlichten der openbare meening te vervullen. Artikel 6. (1) Vakopleiding heeft genoten hjj, die gedurende ten minste een jaar bij de re dactie van een nieuwsblad of bij een on derneming, als bedoeld in artikel 4, in het bezette Nederlandsche gebied is opgeleid en daardoor de voor een journalist ver- eischte kennis heeft verworven (leerling- journalist) en dit kan aantoonen door een getuigschrift der redactie. De opleiding bij een in het buitenland uitgegeven nieuws blad kan door het Verbond van Neder landsche Journalisten gelijkgesteld wor den met de opleiding bij een in het bezet te Nederlandsche gebied uitgegeven nieuwsblad. Artikel 7. (1) De toelating tot het beroep van journalist geschiedt op gedaan verzoek door de inschrijving in het Beroepsregister van Journalisten. (2) Dit Beroepsregister wordt ten kan tore van het Verbond van Nederlandsche Journalisten bijgehouden. Artikel 12. (1) Journalisten zijn verplicht hun be roep naar eer en geweten uit te oefenen en zich door hun gedrag zoowel in als bui ten hun beroep de achting waardig te too- nen, welke het vereischt. Dat doet ook weinig terzake. Het moet reeds in het algemeen juist worden ge acht, dat minderjarigen zich niet in pubieke gelegenheden als café's en dergelijke ver- toonen zonder begeleiding en toestemming van ouders of voogden. Dat is eenvoudig een kwestie van eer en van discipline. Men moet helaas vaststellen, dat vele jongeren en waarschijnlijk ook menig ouder het na tuurlijk gevoel daarvoor hebben verloren, waaruit dan de noodzaak volgt voor de overheid om terzake in te grijpen. Hoe wel het ons dan ook spijt, dat de Haarlem - sche maatregel noodzakelijk bleek, moeten wij hem toch toejuichen en aan andere gemeenten ter navolging aanbevelen." (2) Het is de taak der journalisten de stof, welke zij behandelen, waarheidsge trouw weer te geven en naar hun beste weten te beoordeelen. Artikel 13. Meer in het bijzonder zijn journalisten verplicht al datgene uit de nieuwsbladen te weren: "1) Wat persoonlijke of groepsbelangen op een de openbare meeuing misleidende wijze met gemeenschapsbelangen verwart; 2) wat er toe leiden kan de belangen of het streven naar gemeenschap van het Ne derlandsche volk, zijn cultuur of econo misch leven te verzwakken of de gods dienstige gevoelens van anderen te kwet sen; 3) wat de eer of het welzijn van een an der wederrechtelijk aantast of zijn goeden naam schaadt; 4) wat om andere redenen in strijd is met de openbare orde en goede zeden. Artikel 14. De uitgever van een nieuwsblad kan een journalist bij overeenkomst verplichten tot het in acht nemen van richtlijnen ten aanzien van het principieele karakter van het nieuwsblad. De openbare plichten en rechten van een journalist, welke voort vloeien uit de artikelen 12, en 13, kun nen door deze richtlijnen in geen geval worden aangetast. Artikel 17. De hoofdredacteur is verplicht in over eenstemming met den inhoud van zijn ar beidsovereenkomst en met eventueele aan vullende instructies van den uitgever, een schriftelijk plan van werkverdeeling op te stellen, waaruit moet blijken, welk gedeel te van den redactioneelen arbeid elke jour nalist moet verrichten en in hoeverre deze tegenover andere journalisten de bevoegd heid bezit hun aanwijzingen te geven. Artikel 18. De journalisten van een nieuwsblad dra gen voor den redactioneelen inhoud daar van in zooverre de beroeps-, straf- en ci vielrechtelijke verantwoordelijkheid, als zij de bijdragen daartoe zelf hebben gele verd, of deze tot opneming hebben aange wezen. Artikel 20. 1.Elk journalist is krachtens zijn in schrijving in het beroepsregister lid van het Verbond van Nederlandsche Journalis ten. 2. Het Verbond van Nederlandsche Journalisten is een rechtspersoonlijkheid bezittend publiekrechtelijk lichaam,. Zijn zetel is gevestigd te 's-Gravenhage. Artikel 26. „De secretaris-generaal van het Departe ment van Volksvoorlichting en Gunsten kan een journalist bestraffen met waar schuwing, geldboete en doorhaling van de inschrijving in het beroepsregister." Extra-rantsoen rijst 250 GRAM OP BON 21 VAN DE BOTER EN VETKAART De secretaris-generaal van het departe ment van Landbouw en Visscherij maakt bekend, dat voor het tijdvak van Zaterdag 3 Mei tot en met Zondag 25 Mei a.s. op bon „21" van de boter- en vetkaart een extra rantsoen rijst, rijstemeel, rijstebloem, rijst- gries of gruttemeel (gemengd meel) van 250 gram beschikbaar wordt gesteld. Voor zoover dit extra-rantsoen wordt betrokken tegen inlevering van bonnen van de vet kaart, zullen de winkeliers aan het publiek een reductie van 0.03 per 250 gram op den normalen prijs verleenen. De winkeliers ontvangen het bedrag, waarover zij reductie hebben verleend, door bemiddeling van de plaatselijke distributie diensten terug van de Middenstandsbanken. Nader zal worden bekend gemaakt, op welke wijze de detaillisten de bonnen „21" van de boter- en vetkaart behooren in te leveren. Ten einde de bij het Centraal Distributie kantoor ingeschreven detaillisten in de ge legenheid te stellen, aan de vergroote vraag naar lijst te voldoen, worden zij in de ge legenheid gesteld, vanaf Maandag 5 Mei tot en met Vrijdag 9 Mei a.s. tusschentijds de met „23'' genummerde bonnen van de „bon kaart algemeen", welke thans recht geven op 250 gram rijst voor toewijzingen in te wisselen. De vaste inleveringsdagen komen daarbij te vervallen, zoodat de belangheb benden onafhankelijk van hun codenum mer de bonnen kunnen inleveren. De inlevering der bonnen dient te ge schieden in veelvouden van tien stuks, zoo dat het gebruikelijke minimum van 40 bon nen hierbij niet behoeft te worden gehand haafd. De grossiers zullen tijdig door de Neder landsche Meelcentrale worden bevoorraad. VIJF DOODEN, TWEE ZWAAR EN TWEE LICHT GEWONDEN. Het A.N.P. meldde gisteren: In den afgeloopen nacht vlogen enkele Engelsche vliegtuigen boven ons gebied. Dt meeste bommen vielen op het vrije veld of in het water. Toch ontstond ook hier en daar eenige schade. Er werden zes woonhuizen vernield en in een aantal huizen werd glasschade aangericht. Te zamen zijn er voorts helaas vijf dooden te betreuren, twee zwaar en twee licht ge kwetsten. Op enkele boerderijen werd eenig vee gedood. Koffiesurrogaat en thee BON 30 GELDIG TOT EN MET 25 MEI De secretaris-generaal van het departe ment van Landbouw en Visscherij maakt bekend, dat de met „30" genummerde bon van de „bonkaart algemeen" recht geeft op het koopen van 40 gram thee of 250 gram koffiesurrogaat, officieele samenstelling. De verbruiksperiode van den bon loopt van Maandag 5 Mei tot en met Zondag 25 Mei a.s. Het koopen op dezen bon is reeds ge oorloofd op Zaterdag 3 Mei. WINTERHULP#NEDERIAND Nog is het seizoen, waarin de collecten ten bate van Winterhulp Nederland wor den gehouden, nog niet geheel afgesloten vandaag was de laatste straatcollecte of de leiding heeft reeds haar gedachten laten gaan naar de komende Winter periode, waarin op de Nederlandsche be volking opnieuw een beroep zal moeten v/orden gedaan in het belang van onze be hoeftige landgenooten. We hebben thans de groote nooden van een belangrijk ge deelte van onze samenleving leeren ken nen, en ieder, die hetzij van nabij hetzij op andere wijze heeft kunen kennisnemen van de resultaten van het Winterhulp- werk, waardoor zooveel leed kon worden verzacht, zal het er over eens zijn, dat het dringend gewenscht is, alles in het werk te stellen, om in het komende winterseizoen zoo spoedig mogelijk met de hulpverleening te kunnen beginnen. Want dan zal de steun het meest mogelijke rende ment afwerpen en, zal kunnen worden voorkomen dat gezinnen, die steun noodig hebben, daarop te lang moeten wachten en dan bijna niet voldoende meer geholpen kunnen worden. In tegenstelling met het vorig jaar, toen Winterhulp Nederland nog moest worden opgericht en allerlei moeilijkheden moes ten worden overwonnen, is er thans een organisatie, welke voor haar taak berekend is en alles er op zet het gestelde doel zoe- veel mogelijk te verwezenlijken. Maar daarvoor moet zij over de noodige middelen kunnen beschikken en daarom heeft de directeur-generaal overwogen, op welke wijze ook de zomermaanden voor het Winterhulp-werk productief zouden kunnen worden gemaakt, waarbij vastge houden moest worden aan het besluit, in deze maanden geen collectes te houden. Naast andere plannen was in dit verband ook de gedachte aan het organiseeren van een loterij naar voren getreden. Bij een nauwkeurig onderzoek van de verschillen de plannen en de daaraan verbonden prak tische moeilijkheden, kwam het denkbeeld van een loterij meer en meer op den voor grond, en, hoewel daartegen naast voor- deelen ook nadeelen konden worden aan gevoerd, heeft de directeur-generaal ten slotte besloten, tot deze inkomstenbron als de meest doeltreffend te moeten overgaan. Deze loterij, welke een bijzonder karak ter draagt, zal half Mei een aanvang nemen. Zij is streng als een loterij-affaire opgezet en de volledige netto-opbrengst zal ten goede komen Van de Winterhulpactie voor het komend Winterseizoen. De organisatie berust bij Winterhulp Nederland zelf, al zullen bankinstellingen, loterijagentschappen, reisbureaux en ook collecteurs en collectrices van de Neder landsche Staatsloterij voor zoover zij daar voor willen worden ingeschakeld, mede werking verleenen, terwijl buiten deze be slaande organisaties Winterhulp een z.g. straatverkoop ter hand zal nemen. Het aantal loten bedraagt 6 millioen en de prijs is bepaald op slechts 50 cents per lot. De ontvangsten zullen derhalve 3 mil lioen gulden bedragen, waarvan 1 millioen aan prijzen en premies zal worden uitge keerd. Er zijn 30 prijzen van 1000 gulden, 212 van 500 gulden, 340 van 100 gulden, 720 RUST EN MELK. Hoera, wij krijgen een extra rant soen rijst! Gek, dat wij bij bonnen al tijd praten van krijgen, en wij krij gen toch op onze bonnen niets, als het bonnenimateriaal niet wordt geassis teerd door onze portemonnaie. Maar goed wij „krijgen" dan nu een extra rantsoen rijst. En je bent tegenwoor dig al blij, als er iets te koop is, al is het dan ook met mondjesmaat. Mijn lieve spruiten echter lusten geen rijst, zij schijnen het gek te vin den al die losse korreltjes in hun mond. Vroeger werd er nogal eens cho colade overheen gestrooid, maar dat gaat ook al niet meer. Nu is er alleen de melk. En laat nu op den eersten dag van de melkdistributie de melk aanbranden. Als je nu niet van rijst houdt en je krijgt dan rijst met aan gebrande melk, is dat niet zoo prettig. Ik heb dus een redevoering tot mijn kinderen gehouden, waarin ik betoog de: le dat de Nederlandsche wetgever bij de distributie van melk nu eenmaal geen rekening heeft gehouden met de mogelijk van aanbranden en dus geen aangebrande melkkaarten beschik baar heeft gesteld. 2e dat wij tegenwoordig meer op de voedingswaarde hebben te letten dan op den smaak. 3e dat ook in aangebrande melk de vitaminen aanwezig blijven. Waar de oudste van zes huilend en met een mond vol van het aangebran de spul tegen inbracht: Ja maar, de vitaminen zijn ook aangebrand. Ik proef het Wat moet dat van de zomer, als de melk zuur wordt.... V- WILT U IETS WETEN? Iedereen heeft tegenwoordig wel eens moeilijkheden met de distributie. Het is een veelomvattend vraagstuk en dit niet alleen wat de bonnen betreft. Er zijn nu eenmaal honderden andere artikelen, die zelfs niet per bon, maar langs den omweg der speciale vergunnin gen dienen te worden aangeschaft, indien tenminste die vergunning kan worden ver leend. Honderden vragen en moeilijkheden zijn er. Hoe komen wij aan een huwelijksuitzet, hoe aan luiers voor de baby? De kleintjes groeien uit hun schoenen, hoe koop ik nieu we schoenen voor hen? De een moet op diëet leven en heeft deswege ruzie met zijn bonnen, een ander heeft behoefte aan eieren en melk en verlangt daarom een extra- rantsoen. Dit zijn zoo maar enkele grepen uit de vele moeilijkheden. Deze moeilijkheden nu 'zullen wij voor onze lezers gaan oplossen. Wie van hen moeilijkheden heeft, kan zich voortaan schriftelijk tot ons wenden. lederen Zaterdag zullen wij het ant woord op de binnengekomen vragen in ons blad geven. Wie dus iets weten wil aangaande de dis tributie schrijve ons. Alle vragen, die tot Vrijdagmiddag 12 uur zijn ingezonden, zul len Zaterdag met het antwoord worden ge publiceerd. van 50 gulden, 3000 van 10 gulden, 25.800 van 5 gulden, 45.000 van 2 gulden, 270.000 van 1 gulden en 540.000 van 50 cent of z.g. „eigengeld". Het bijzondere van deze loterij is, dat men na trekking uit een bak direct na opening van het lot kan zien, of men een prijs heeft gewonnen en welke. De men ging van de loten is geschied onder toe zicht en onder controle van ambtenaren der Rijksrecherche van het Departement van Justitie, terwijl de loten in de envelop pen zoodanig zijn gevouwen en geritst, dat men niets van het gedrukte op het lot kan zien, zonder het geheel te beschadigen. Ten slotte zal na verkoop van alle loten een premietrekking plaats hebben om 103 premies, waarvan 1 van 5000 gulden en de andere van 500 en 100 gulden. Aan deze premietrekking doen alle loten mee, dus ook die, waarop reeds een prijs is gevallen. Daarvoor dient men een aan het lot gehecht strookje te bewaren. Moge deze loterij succes hebben ten bate van Winterhulp Nederland.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1941 | | pagina 1