Sie fye&timea dm
Vxijmetó,e£cvti£
ZATERDAG 22 MAART 1941
DE LEIDSCHE COURANT
DERDE BLAD - PAG. 10
Een geschied
kundig overzicht
Op 3 September 1940 werden de loges
der Vrijmetselarij in Nederland ontbonden
en werden de bezittingen in beslag geno
men. Onmiddelijk zijn de betrokken auto
riteiten begonnen met het bestudeeren van
de archieven. Hiermede is men thans zeer
ver gevorderd en een verslaggever van het
A.N.P. heeft zich tot -den referent voor in
ternationale organisaties van het rijkscom
missariaat, den heer W. Schwier, gewend
voor het verkrijgen van nadere inlichtin
gen.
Nog steeds begrijpt een groot deel van
het Nederlandsche volk niet, waarom het
noodzakelijk was, de Vrijmetselarij haar
werk in Nederland verder onmogelijk te
maken. Velen zien in deze organisatie een
soort vereeniging voor onderling hulpbe
toon, die wel geheimzinnig deed, doch ver
der ongevaarlijk was. Een inzage in de ar
chieven zou hen tot andere gedachten bren
gen. Om te beginnen willen wij evenwel
een kort overzicht van de geschiedenis der
Vrijmetselarij geven.
De moderne Vrijmetselarij is officieel op
gericht in 1717 in Londen. Op 24 Juni van
dat jaar sloten zich vier bestaande loges
van „vrije metselaren" aaneen tot de eer
ste grootloge. Deze loges van vrije metse
laren, ook wel bouwhutten genaamd, wa
ren een voortzetting van de oude gilden
van bouwkundigen, architecten, beeldhou
wers en metselaars uit de Middeleeuwen.
In den loop der jaren, bij het verval der
gilden, hadden zich anderé lieden, die niets
met de bouwvakken te maken hadden,
hierin genesteld teneinde duistere praktij
ken te kunnen voeren. Om hiervoor een
verklaring te vinden moet men zeer vert
terug gaan in de geschiedenis.
Uit oude tijden.
By de oudst bekende volken bestonden
groepen personen, die zich tot een gehei
men bond aaneengesloten hadden voor het
bestudeeren van de geheimen der natuur.
Zoo weet men, dat bij de Egyptenaren
duizenden jaren vóór het begin onzer jaar
telling de priesters het zeer ver hadden
gebracht in de kennis van de krachten der
natuur. Deze kenins werd van geslacht op
geslacht overgeleverd aan een bepaalde
kaste. Tijdens hun verblijf in het land der
Pharao's hebben de Joden eveneens hier
veel van opgestoken. Ook de andere vol
ken der oudheid, zooals de Grieken, ken-
deh deze soort geheime bonden, waarbij
we o.a. denken aan de Eleusinische myste
riën. Het spreekt vanzelf, dat deze bonden
zich niet alleen bezig hielden met het on
derzoeken van de natuurkrachten, doch zich
ook toelegden op de abstracte wetenschap
pen, zooals philosophie. De geheimhouding
van de v^etenschap der natuurkrachten,
teneinde hiermede indruk te maken op het
gewone volk, strekte zich ook tot de wijs-
geerige stelsels. De „ingewijden" zagen
zichzelf als hooger wezens, welke hun tijd
vooruit waren. Zij raakten het contact met
het volk kwijt en beschouwden dit als min
derwaardig.
Door Kruisvaarders naar het Westen
gebracht.
De geheele geschiedenis door ziet men de
HJn van deze geheime bonden. In de vroe
ge Middeleeuwen werden zij door de Kruis
tochten naar het Westen gebracht. De
Kruisvaarders leerden door hun omgang
met de leden dezer bonden in de Ooster-
gche landen sommige geheimen kennen en
zoo kwam men ook in de Westersche lan
den ertoe naar verdere geheimen te gaan
zoeken. Ieder onzer heeft wel gehoord van
het zoeken naar den steen der wijzen, het
levenselixer en niet te vergeten het pogen
goud te maken. Een zeer groote rol
heeft de Orde van de Tempeliers hierin
gespeeld. Oorspronkelijk was deze orde op
gericht tot bescherming van de pelgrims
naar het H Land. De leden waren strijd
bare kloosterlingen. Toen zij uit het H.
Land verdreven werden door de Turken,
vestigden zij zich voor een groot deel in
Frankrijk. Een deel der leden had in het
Oosten kenins gemaakt met de geheime
Oostersche bonden en had zich hun prak
tijken eigen gemaakt. Het gevolg hiervan
was, dat de strenge kloosterlijke tucht ver
viel, zoodat de orde in 1312 werd opgehe
ven. De koning van Frankrijk, Philips IV,
klaagde hen aan wegens duivelaanbidding
en onzedelijk gedrag en in het proces, dat
hierop werd gevoerd, werden velen tot den
dood op den brandstapel veroordeeld. Een
deel der leden wist evenwel naar Schot
land te vluchten en zette hier het oude le
ven voort.
De bovengenoemde zoekers naar levens
elixers, steen en der wijzen en goud, ster
renwichelaars, duivelbezweerders, e.d. nu
sloten zich aaneen in geheime bonden en
teneinde zich zooveel mogelijk voor ver
volging te vrijwaren, zochten zij een on
derkomen in de in verval gerakende gil
den van „vrije metselaren". Zij namen den
naam „metselaren" over en bedoelden dit
overdrachtelijk. Zij bouwden aan een nieu
we maatschappij. Evenals de geheime bon
den uit de oudheid hadden zij alle contact
met het volk verloren en beschouwden zij
de groote massa der oningewijden als min
derwaardig.
Reeds in deze tijden bevonden zich vele
Joden onder deze bonden. Zij toch kwa
men zelf oorspronkelijk uit het Oosten en
hadden him overlevering bewaard in de
Talmud en de Kabbalah. De Talmud is een
uitleg van de leer van Mozes, de Kabbalah
.de leer van de verborgen wijsheid. Deze
beiden werden ook door niet-Joodsche
„vrije metselaren" ijverig bestudeerd. Vrij
wel allen kenden Hebrecuwsch en door
deze studie en belangstelling kregen de
Joden grooten invloed in de loges.
De eerste loge in Den Haag
Toen nu in 1717 vier Zuid-Engelsche
loges zich aaneensloten tot de eerste groot
loge, volgde in snel tempo de aaneenslui
ting van andere loges.. In 1734 werd in
Nederland de eerste loge opgericht als
dochter-instelling van de Londensche
grootloge en wel te 's-Gravenhage, dat toen
een centrum van de internationale diplo
matie was. Ook elders sloten zich loges
aaneen, b.v. in York en in Schotland. Deze
Schotsche loge is voortgesproten uit de in
de veertiende eeuw naar Schotland ge
vluchte Tempeliers. Deze hadden hun oude
haat tegen het Fransche koningschap en
het Pausdom bewaard. Zij zonden thans
propagandisten naar Frankrijk (1738) om
propaganda te maken onder de Fransche
loges, hetgeen wonderwel gelukte. Van
Frankrijk drong het Schotsche stelsel door
naar Duitschland en Scandinavië. Deze
tegenstelling tusschen Engelsche en Schot
sche Vrijmetselarij bleef bestaan tot 1813.
Op 25 November 1813 kwam een ver
zoening tot stand, waarbij evenwel de
Schotsche Vrijmetselarij de overhand be
hield. De meeste loges volgen thans de
Schotsche ritus. Volgens deze Schotsche
ritus worden de leden, welke zich onder
elkaar „broeder" noemen, verdeeld over 33
graden. De drie laagste graden, die van
leerling, gezel en meester, noemt men de
Johannesloges, naar Johannes de Dooper,
den beschermheilige van de oude bouw
hutten. Hierna volgen de vierde tot de
achttiende graad, welke tezamen de
kapittelloges vormen, waarna de Areopa
gus, welke wordt gevormd door de hoogste
graden, 19 tot 33.
De eed voor de opname.
Bij zijn opname in een loge moet de
leerling een eed afleggen, waarin hij zich
op zware straffen verplicht, nooit iets be
kend te zullen maken van hetgeen hij in
de loge verneemt. Wij willen hier dezen
eed in zijn geheel laten volgen, aangezien
hij kenmerkend is voor de geheele Vrij
metselarij.
„Ik Nil., zweer plechtig en oprecht, .uit
eigen vrijen wil, in tegenwoordigheid van
den almachtigen God en van deze achtbare
loge, aan den heiligen Johannes gewijd, dat
ik de geheime gebruiken der Vrijmetselarij
verhelen, verbergen en nooit ontdekken
zal, wat mij nu of later mocht worden toe
vertrouwd, behalve aan eene erkende en
wettige loge van broeders en metgezellen,
welke ik na een gestreng en ernstig onder
zoek als zoodanig erkennen zal. Ik zweer
verder, dat ik deze geheimen niet zal op
schrijven, drukken, snijden, schilderen,
teekenen, graveeren of etsen. Noch aan
leiding geven, dat zulks geschiedt op het
een of ander beweeglijk of onbeweeglijk
voorwerp onder den hemel, waardoor zij
leesbaar of begrijpelijk konden worden,
of iets dat de minste overeenkomst met een
teeken of letter heeft, waardoor de ge
heime kunst op eene onwettige wijze kon
vericregen worden. Ik bezweer dit alles
Qemmgdeffiewcfiten
SCHIPPER VERDRONKEN.
De 20-jarige schipper van der Horst uit
Amsterdam is te Mook van zijn schip ge
vallen en verdronken.
KOLENDAMPVERGIFTIGING.
De telefoon bracht redding.
Een uniek geval: een redding per tele
foon, is gisteren te Hilversum bekend ge
worden.
De heer van V. Jr. te Hilversum, wiens
ouders sinds eenigen tijd in een buiten
huisje te Stroe op de Veluwe wonen, belde
's avonds van Hilversum naar Stroe. Zijn
vader kwam aan de telefoon, maar was
niet zoo opgewekt en belangstellend als
gewoonlijk. Op de vraag, wat er aan ha
perde, antwoordde hij: „Ik weet het niet,
jongen, ik voel me niet goed en je moeder
ook niet, die ligt al op den grond". Toen
werd het gesprek verbroken.
De heer V. Jr., die hierover ongerust
was, belde onmiddellijk dringend een arts
op in Voorthuizen, dat eenige kilometers
van Stroe verwijderd ligt en op dit alarm
begaf de arts zich snel met zijn wagen naar
de woning te Stroe, waar hij den heer en
mevrouw V. bewusteloos aantrof. Het echt
paar was door kolendamp bedwelmd. De
slachtoffers maken het, dank zij het snel
ingrijpen, weer goed.
VERMISTE KOOPMAN VERMOORD?
Lijk in sloot gevonden.
De politiedienst van de bureaux Admi
raal de Ruyterweg en Pieter Aertszstraat
te Amsterdam, houdt zich bezig met de
mysterieuze verdwijning van een zaken
man, wiens lijk gistermorgen in een sloot
aan den Haarlemmerweg, bij den Uitweg,
is gevonden, aldus meldt de „Tel."
Donderdagavond zou de man een bood
schap hebben gekregen, om even naar zijn
zaak te komen. Aan dit verzoek voldeed de
man.
Toen hij dien avond laat niet terugkeerde
en de familie ook den vorigen nacht niets
meer van hem hoorde, deed men aangifte
bij de politie.
Omstreeks half tien gisterochtend werd
het lijk van den vermiste aan den Haar
lemmerweg gevonden. Daar de politie ver
moedt, dat het slachtoffer is vermoord, is
het lijk in beslag genomen. Terstond is een
uitgebreid onderzoek ingesteld. Voorloopig
tast men nog volkomen in het duister.
Nader verneemt de „Tel.S* dat bij het on
derzoek is gebleken, dat het slachtoffer
twee schotwonden in de borst heeft, zoo
dat men met vrij groote zekerheid kon aan
nemen, dat de man door de daders uit zijn
huis is gelokt en vervolgens is vermoord.
met een vast en onwrikbaar besluit, het
zonder besluiteloosheid, geheim voorbe
houd of innerlyke uitvlucht te houden
onder geen mindere straf dan dat mij de
keel worde afgesneden, mijne tong bij den
wortel uitgerukt en in het zand van de
zee, in den tyd der eb, op de lengte van
een kabeltouw van den oever, waar eb en
vloed tweemaal in 24 uur wisselt, bedolven
worde. Zoo helpe mij God en doe mij
standvastig blijven in de verplichting,
welke ik als leerling heb op mij genomen".
Deze formule is letterlijk overgenomen
uit de katechismus voor leerlingen der
Johannesloge. In den laatsten tijd werd in
de Nederlandsche loges deze eed niet meer
in zijn geheel afgelegd doch wel werd hij
den leerling in zijn geheel voorgelezen en
bleef hij geldig.
Om lid te worden van een loge moest
men worden uitgenoodigd. Men moest een
vrij hoog intredegeld betalen, zoodat al
leen lieden uit de betere klassen lid kon
den worden. Tot den meestergraad volgde
bevordering automatisch, tot de hoogere
graden werd men gekozen. De geheim
houding voor de functionarissen van de
hoogere graden gold niet alleen tegenover
niet-ingewijden of „profanen", doch ook
tegenover hem, die een lagere graad be
kleedde. Zoo mocht een meester geen ge
heimen, welke hij als meester wist, open
baren aan een gezeL Het opnemen van een
lid en het bevorderen tot een hoogeren
graad ging steeds gepaard met ceremoniën,
welke steeds betrekking hadden op de
Oostersche afkomst van de Vrijmetselarij.
Voortdurend werd geproken over den
tempel van Salomo, terwijl er steeds op
werd gewezen, dat „het licht" uit het
Oosten kwam. Met „het licht" bedoelde
men de leer-der Vrijmetselarij, waarover
wij in een volgend artikel zullen spreken.
RAM BIJ DE MAANAPEN
AANRANDING BIJ SPAARNDAM.
Naar eerst thans bekend is geworden, is
Dinsdagavond omstreeks halftien op den
Spaamdammerweg een 24-jarige juffrouw
aangerand door een onbekend gebleven
persoon. Zij wist zich los te rukken en op
haar hulpgeroep stopte een passeerende
auto. De bestuurder heeft de juffrouw
naar Spaarndam gebracht. De dader is in
de duisternis gevlucht.
JEUGDIGE DIEVENBENDE
AANGEHOUDEN.
De politie te Meppel heeft een viertal
jeugdige dieven tusschen veertien en acht
tien jaar aargehouden. De knapen maak-:
ten er hun werk van goederen, die voor de
verzending op de kade en in pakhuizen
waren opgeslagen, weg te nemen. Het be
drijf ging zoo goed, dat de heer en van de
opbrengst van het gestolene reeds een boot
hadden kunnen koopen. Zij liepen tegen
de lamp, toen drie van hen een uitstapje
naar Amsterdam ondernamen, waar de po
litie verdenking tegen hen opvatte.
De hoofdstedelijke politie stelde zich in
verbinding met die van Meppel, met het
gevolg dat de practijken van de jongens
aan het licht kwamen. Zij hebben een vol
ledige bekentenis afgelegd.
UITGEBREIDE KETTING HAND EL
ONTDEKT.
Donderdag is de politie te Naarden een
uitgebreiden kettinghandel op het spoor
gekomen, die vertakkingen had naar Bus-
sum en omgeving tot in Amsterdam toe.
Een groot aantal artikelen van allerlei
aard is de politie in handen gevallen. De
waarde bedraagt duizenden guldens.
De clandestiene waar was geborgen in
een pakhuis, staande aan de Pater Wijn-
terlaan. De oplettendheid van de politie
heeft aan dezen sluikhandel, welke gerui-
men tijd bestond een einde gemaakt. Een
van de agenten ontdekte een man met een
bakfiets, die zich op verdachte wijze in de
omgeving van het pakhuis ophield en na
derhand op geheimzinnige manier goede
ren in dé bakfiets laadde.
De politieagent verzocht daarop assisten
tie, en, nadat de man met de bakfiets ver
dwenen was, ging de politie een kijkje in
het pakhuis nemen. Hier vond zij een groo
te hoeveelheid artikelen, zooals vleesch,
vet, gerookte worst, spek, slaolie, thee,
koffie, boter in blik en peulvruchten.
De omgeving van het pakhuis werd af
gezet en enkele agenten wachtten op de
komst van den man met de bakfiets. In
den namiddag verscheen deze inderdaad
om nog een lading goederen te halen. Op
dit moment greep de politie in. Zij hield
den man aan en nam een verhoor af. Vast
kwam te staan, dat de goederen toebe
hoorden aan 's mans broer, zekeren K, in
gezetene van de gemeente Naarden. Deze
was juist voor „zaken" naar Amsterdam.
De politie wachtte' K. aan het station en
bracht hem naar het politiebureau, waar
hij aan een streng verhoor werd onder
worpen. K. legde een volledige bekente
nis af.
De politie zet het onderzoek op uitge
breide schaal voort. Nahr alle waar
schijnlijkheid zijn tientallen personen be
trokken bij dezen kettinghandel. De goe
deren uit het pakhuis zijn in beslag ge
nomen en per auto naar het politiebureau
vervoerd.
KOFFIESMOKKELAARS GEVAT.
Tegen een winkelier A. M. te Nieuw-
leusen is proces-verbaal opgemaakt, we
gens den verkoop van 300 pond koffie te
gen te hóogen prijs en zonder bon. M. ver
kocht de koffie voor ƒ4.75 per pond aan
van D. te Zwolle. Die verkocht de partij op
zijn beurt voor 5.50 per pond aan H. en
M. te Zwolle, die voor de verdere afleve
ring zorgden. Zoowel tegen den Nieuw-
leusenschen winkelier, als tggen de Zwol
lenaren, is proces-verbaal opgemaakt.
VLEESCH IN BESLAG GENOMEN.
De politie te Achttienhoven heeft, in sa
menwerking met ambtenaren van den cri
sis controledienst, drie mannen aangehou
den. Zij worden ervan verdacht, verschei
dene frauduleuse slachtingen te hebben
verricht.
Ambtenaren, die op controle waren,
hielden onder Utrecht een berijder van
een bakfiets aan. Het was een melkhan
delaar uit Achttienhoven. Op de bakfiets
bevond zich een kist, waarin niet min
der dan zevenhonderd kilogram varkens-
vleesch zat. In de woning van den melk
handelaar werd niets gevonden. De man
bekende, dat hij het vleesch van een vee
handelaar uit Achttienhoven had ge
kocht. De veehandelaar werd eveneens
aangehouden, doch hij ontkende, iets met
de zaak uitstaande te hebben. Tenslotte
werd nog een derde man aangehouden. De
melkhandelaar en de derde aangehoudene
zijn op vrije voeten gesteld. De veehan
delaar is opgesloten.
Men verwacht, dat nog meer arrestaties
zullen volgen.
45. In de opening verschijnt weer een klein mannetje, dat
Pain aandachtig opneemt. Dan verdwijnt hij, om even
later terug te keeren met een groot boek. Hierin moet
Pam nu zijn naam en adres plaatsen.
40. Een deur wordt nu geopend en Pam mag binnenkomen.
Hij bevindt zich nu in een groote zaal, die goed verlicht is.
In het midden staat een tafel, waaraan een aantal man
netjes zitten te eten.
De inpoidermgsweikzaamheden van het Twiske zijn in vollen gang
baggermolens naar de Gouwsloo» gebracht, waar de machines zich
naar het arbeidsterrein
Bij llpendam zijn de
»lf een weg banen
(Foto Pax-Holland)
LIED VAN DEZEN TIJD
IENSCH IS EEN VERSCHEUREND DIER.
Wie later de historie schrijft,
Zooals men meestal doet
En dan naar een verklaring zoekt
Van oorlog en van bloed,
Die schrijft misschien maar doopt
dan eerst
Zijn pen in zwarte inkt
De mensch is een verscheurend dier,
En leeft van zijn instinct.
Voor de historieschrijvers naakt
Straks weer een drukke tijd,
Was in dien tijd zoo vraagt hij
straks
Men zijn bezinning kwijt?
Of is misschien dan 't oordeel dit,
"Dat door de wereld klinkt:
De mensch is een verscheurend dier
En leeft van zijn instinct.
De historicus schrijft:
Wellicht beschrijft hij ied'ren dood
Te land en in de lucht
En hoe de mensch voor dood en bloed
Als 'n wilde kudde vlucht.
Zelfs hoe hij in zijn angst en nood
Tot in de aarde dringt:
De mensch is een verscheurend dier
En leeft van zijn instinct.
En dan vertelt d'historicus
Van het gevaar op zee,
Van 't schip, dat stootte op een mijn,
't Nam duizend menschen mee.
Hij schrijft dan in den geest het beeld
Van 't schip dat daar verzinkt
De mensch is een verscheurend dier
En leeft van zijn instinct.
Als de beschaving na den strijd
Toch eind'lijk wordt gered
En ieder mensch weer zonder angst
Kan slapen in zijn bed,
Dan schrijft hij nog het lied van leed,
Dat in zijn ooren kinkt:
De mensch is geen verscheurend dier,
Want hij mist het instinct.
TROUBADOUR.
