Qemengde ffi&dcfitm
WDt U iets weten?
fZ)e (fauutett, die U noodigi fieeft!
Voor jaarsrec'ame
BORDUURATELIER Cordineerer,
PAM BIJ DE MAANAPEN
DONDERDAG 20 MAART 1941
DE LE1DSCHE COURANT
TWEEDE BLAD PAG. 6
Onderwijsfilms in
Duicschland
EEN SPECIAAL RIJKSINSTITUUT.
Duitschland streeft er thans ernstig naar
de jeugd in alle landen van de wereld te
veroveren. Weest niet bang, Ieren, IJslan-
ders, Brazilianen en Vuurlanders, het is
een zeer vreedzame verovering. Het is een
pénétration pacifique door de onderricht-
films.
Men kan wel voor zeker aannemen, dat
de eerste onderrichtsfilm in Amerika ge
maakt is. De een of andere filmfabrikant
probeerde op die manier geld te verdie
nen. Hij had daarbij gebruik gemaakt van
de gebruikelijke methode: sensatie! Zoo
ontstonden de onderrichtsfilms, waarvan
iedere onderwijzer lcippevel kreeg.
In een echte onderrichtsfilm mogen geen
sensaties voorkomen. Hij moet paedago-
gisch zijn. Hij moet in het programma van
de leerstof passen.
Zoo is het te begrijpen, dat, toen de eer
ste onderrichtsfilms op de markt kwamen,
de onderwijzers hun paedagogische baar
den schudden.
Vervolgens verdween de onderrichtsfilm
langzamerhand. De kuituurfilm verscheen
en wist een hoog niveau te bereiken.
Tusschen kuituurfilm en onderwijsfilm
bestaat een groot verschil. Een kuituur-
film is voor het groote publiek; hij moet
«en leerzame uitwerking hebben, moet
Itoeiend zijn, kan ook een opvoedkundig ka
rakter dragen, maar past niet in een of
ander leerprogramma.
De onderwijsfilm daarentegen dient uit
sluitend om het lesuur nuttiger en succes
voller te maken. Hij wordt niet door een
beroemden régisseur vervaardigd. Paeda-
gogen schrijven het draaiboek en hebben
de leiding bij het opnemen van den. film.
De geheele aandacht moet op den leerstof
geconcentreerd worden. Toch wordt aan
den film natuurlijk ook een artistieke vorm
gegeven.
Geen schoolbioscopen.
Allereerst kwam men op het idee, dat in
alle steden zoogenaamde schoolbioscopen
moesten zijn, en in verscheidene steden
van Europa en Amerika zijn dergelijke
schoolbioscopen ook inderdaad opgericht.
Dit waren dus werkelijke bioscoopzalen.
Men draaide hier normaalfilms. De kinde
ren van verscheiden scholen werden hier
tij elkaar gebracht. Dat was op zich reeds
een opvoedkundige storing, want de leer
lingen hadden dan plotseling zoo veel
nieuwe indrukken, dat zij meer in een
feest- dan in een leerstemming waren. De
rolprenten, die in de schoolbioscopen ge
draaid werden, waren trouwens bijna alle
zonder uitzondering kuituurfilms, die zon
der twijfel zeer leerzaam konden zijn,
maar niet direct in het leerprogram thuis
hoorden.
Doch dan verschijnt de onderwijsfilm op
nieuw. En nu als smalfilm. Het eenvoudige
niet gevaarlijke en zeer goedkoope toestel
staat in de klas. De kinderen blijven op
hun plaatsen zitten. De onderwijzer, spreekt
Hij behandelt het onderwerp in een kwar
tier. Dan wordt het donker en verschijnt
het levende beeld, wat de onderwijzer dus
eerst ingeleid heeft. De geheele voorstel
ling duurt slechts 10 tot 15 minuten. Dan
wordt het lesuur voortgezet en spreekt
de onderwijzer over datgene wat de leer
lingen gezien hebben.
De onderwijsfilm is stom. Hij wil zoowel
den onderwijzer als de kinderen bij het
onderwijs helpen.
Rijksinstelling.
Nu noodig ik U uit tot een klein reisje
naar Berlijn. Daar werd in 1934 het Rijks
instituut voor den onderwijsfilm opge
richt. Dus als rijksinstelling! Niet als een
particuliere onderneming. Niet met de
bedoeling om door middel van den onder
wijsfilm rijk te worden. Het was een stich
ting van het kuituurministerie.
Uit deze rijksinstelling ontwikkelde zich
langzamerhand het Rijks Instituut voor
films en beelden in wetenschappen en on
derricht. Deze rijksinstelling, die in Berlijn
gesticht werd, betrok onlangs haar
nieuw onderkomen in de Kleistrasse. Het
huis is enorm groot. Het omvat honderden
kamers en zalen, ateliers en werkplaatsen.
Er is zeer veel personeel. Alleen het aantal
akademisch gevormde medewerkers be
draagt al 40. Hoe uitgebreid deze inrich
ting is, blijkt o.a. uit het feit, dat dit in
stituut over een eigen operatiezaal be
schikt waar Prof. Sauerbruoh en andere
beroemde geleerden op het gebied van de
chirurgie de patiënten opereeren. Door een
bijzondere inrichting wordt hierbij de be
lichting zoo uitgevoerd, dat de tempera
tuur en vochtigheidstoestand van de lucht
constant blijven.
In het instituut bevindt zich verder een
kleine dierentuin, want de biologie speelt
in den onderwijsfilm een zeer groote rol.
Zoogdieren, vogels, slangen, salamanders,
hagedissen, allerlei soorten kikvorschen,
insecten, bijna alle dieren, die geschikt
zijn in de zalen van het instituut onderge
bracht te worden, zijn hier vertegenwoor
digd en verheugen zich bij de gedachte, dat
zij uitgekozen zijn om een paedagogische
filmstar te worden.
Men heeft voorts de beschikking over
voorstellingsruimteci, om de buitenland-
sche gasten te ontvangen, want ongetwij
feld zal dit instituut een magnetische aan
trekkingskracht op alle docenten van Eu
ropa uitoefenen.
Het lijkt een groote fabriek.
Toch moet men zich dit rijksinstituut
niet voorstellen als een opvoeringenhotel
of als een ministerie. Als men door het ge
bouw loopt, krijgt men veeleer den indruk
in een soort fabriek te zijn. Men moet
namelijk niet vergeten, dat van onderwijs
films zeer veel copieën, vaak 1000 tot ?nnn
DOOR AUTOBUS AANGEREDEN.
Op den Hamburgersingel te Venlo is de
36-jarige wielrijder P. G. van achteren
aangereden door een autobus, doordat hij
weifelde bij het inslaan van een zijweg.
Het slachtoffer werd ongeveer 20 meter
meegesleurd en bleef bewusteloos liggen.
In hopeloozen toestand is de man naar het
ziekenhuis vervoerd.
DOOD LANGS DEN WEG GEVONDEN.
Op een landweg bij Blerick is Woensdag
middag het stoffelijk overschot gevonden
van den 40-jarigen wielrijder A. van K.,
afkomstig uit Den Haag. Da wielrijder, die
te Venlo werkzaam was, is vermoedelijk
Dinsdagavond met zijn rijwiel gevallen,
doordat een ijzerdraad tusschen het ach
terwiel van zijn fiets beklemd raakte. Het
ongeval is op den eenzamen weg, die ter
plaatse doodloopt, door niemand opge
merkt.
BRAND TE HAARLEM.
In een fabriekje aan de Amsterdamsche
Vaart heeft gistermiddag een korte maar
hevige brand gewoed, welke de brandweer
een half uur handen vol werk heeft gege
ven.
Ongeveer kwart voor vier weerklonk een
doffe knal van een ontploffing in het ge
bouw en even later sloegen reeds de vlam
men uit de ramen van de bovenverdieping.
Dit was voor de omwonenden aanleiding
in allerijl hun huisraad in veiligheid te
brengen.
Met vier stralen op de waterleiding be
dwong de brandweer het vuur. Van de in
ventaris der bovenverdieping bleef weinig
over.
Het fabriekje, dat door dezen brand werd
geteisterd, vervaardigdebrandblusch-
apparten. Men was op de bovenverdieping
bezig deze toestellen met celluloselak te be
spuiten, toen vermoedelijk door kortslui
ting de zeer brandbare dampen van deze
verfstof explodeerden. In een oogwenk
stond de geheele verdieping in lichter
laaie, zoodat het hier werkzame personeel
geen gelegenheid kreeg de deugdelijkheid
't fabrieksproductie op de proef te stel
len. De fabriek was verzekerd, de inven
taris niet.
650 KILO VARKENVLEESCH IN
BESLAG GENOMEN.
Afkomstig van frauduleuze slachtingen.
Een ambtenaar van den Crisiscontrole
dienst en een keurmeester van de slacht
plaats hebben, in samenwerking met de
politie van Westbroek en Achttienhoven
beslag kunnen leggen op een hoeveelheid
an 650 K.G varkensvleesch, afkomstig
an dieren, welke op frauduleuze wijze
waren geslacht.
Beide ambtenaren ontmoetten dezer da
gen een inwoner van Achttienhoven, die
een groote kist op zijn rijwiel vervoerde.
De ambtenaren hielden den man aan en bij
onderzoek bleek dat de kist ongeveer hon
derd pond spek be' a'tc. welke naar den
kooper vervoerd meest worden. De ver
voerder van het spek werd, nadat ook de
politie was gewaarschuwd, aan een ver
hoor onderworpen, waarhij de man aan
vankelijk nogal ges'o.en bleek, doch toen
m-n hem go.»d aan den tand voelde, ver
telde hij, dat hij het spek moest vervoeren
in opdrach* van een hem overigens onbe
kenden persoon.
Later heeft de aangehoudene aan de po
litie verklaard, dat hij het vleesch in ont
vangst had genomen c^j een zekeren T. V.,
die eveneens in Achttienhoven woonach
tig is. De politie he?ft hier aanstonds een
huiszoeking verricht en daarbij kwam aan
het licht, dat in dit huis een hoeveelheid
varkensvleesch, wegende 650 K.G., was op
geslagen. V., die aanvankelijk was gearres
teerd, is later op vrije voeten gesteld. Bij
zijn \erhoor bleek, dat het vleesch het
eigendom was van zekeren E. de G., even
eens te Achttienhoven woonachtig. Deze
man werd eveneens gearresteerd, doch hij
verklaarde van niets te weten. De G. is naar
Utrecht overgebracht, waar hij ter be
schikking van den Officier van Justitie
i3 gesteld.
Nog :s niet komen vast te staan, of de
varkens ook te Achttienhoven zijn geslacht.
De politie is met haar onderzoek nog in
vollen gang en men tracht natuurlijk na
te gaan, of de dieren in deze gemeente op
frauduleuze wijze zijn geslacht. Men ver
wacht nog andere m beslag nemingen van
"leesch, afkomstig van frauduleuze slach
tingen.
gemaakt moeten worden. De copieer-in-
richting is inderdaad een echte fabriek,
waar dag en nacht in drie ploegen gewerkt
wordt.
Tot nu toe zijn reeds 700 onderwijsfilms
klaar gekomen en wel 400 voor de univer
siteiten, 230 algemeene onderwijsfilms en
70 rolprenten voor vakscholen. In totaal
beschikt het instituut thans over 310.000
copieën. De capaciteit van de copieerafdee-
ling is zoo groot, dat men per jaar onge
veer 8000 Km. films produceert! De film
band, die in 5 jaar tijd gemaakt wordt, is
zoo groot, dat deze den aardbol omspannen
kan!
Dit rijksinstituut is hiermede een van de
grootste filmproducenten van de wereld
en zonder twijfel de grootste van het vas
teland. Want van speel- of kuituurfilms
behoeft men geen 1000 tot 3000 copieën te
maken. En bij dit alles moet men beden
ken, dat het instituut nog in haar kinder
schoenen staat en deze productie toch reeds
bereikt heeft, voordat zij haar eigen huis
betrokken had!
DADERS VAN DIEFSTALLEN IN
SPORTFONDSENBAD OP
HEETERDAAD BETRAPT.
De politie heeft in het Sportfondsenbad
te Haarlem twee jongens van zestien jaar
gearresteerd, die door het personeel van
deze inrichting waren betrapt bij het ste
len van geld uit de kleeding der bezoekers.
Terwijl een der knapen de badhokjes
doorzocht, stond de ander op den uitkijk.
Toen zij betrapt werden, hadden de jon
gens zich juist van een bedrag van bijna
honderd gulden meester gemaakt. Bij hun
verhoor bekenden zij, dat zij zich sedert 1
December van het vorige jaar aan derge
lijke diefstallen hadden schuldig gemaakt.
In totaal hadden zij op deze wijze een be
drag van ongeveer vierhonderd gulden ge
stolen. Al dit geld was opgemaakt aan si
garetten, snoeperijen e.d.
JEUGDIGE DIEVENBENDE
OPGESPOORD.
Het is de recherche te Heemstede gelukt
een jeugdige dievenbende op te sporen,
die eenige maanden de gemeente onveilig
heeft gemaakt.
In verband hiermede zijn aangehouden
de 17-jarige R. en de 15-jarige G wegéns
diefstal met braak in een automatiek. Bij
hun aanhouding kwam aan het licht, dat
bij de diefstallen betrokken waren de 17-
jarige H. C. W. en de 15-jarige J. Th. W.
uit Heemstede en de 18-jarige B. H. K. uit
Haarlem.
De jongens hebben verscheidene diefstal
len op hun geweten. Uit het kantoortje van
een automatiek stalen zij een bedrag van
vijftig gulden, verder namen zij chocolade
en bonbons weg, fietsbanden, enz.
R. heeft bekend zich aan diefstal van ne
gen buiten- en elf binnenbanden te hebben
schuldig gemaakt. De heele partij verkocht
hij voor negen gulden aan een achttien
jarigen jongen, die verklaarde zeven buit
ten- en binnenbanden verkocht te hebben
aan een hem onbekend persoon. Bij huis
zoeking werden twee buiten- en vier bin
nenbanden gevonden. Dieven en heler zijn
ter beschikking van den Officier van Jus
titie gesteld.
Vraag: Kent u ook een middel tegen
houtworm in kasten e.d.?
Antwoord: Indien het meubel niet
te veel gaten bevat, raden wij u aan de
gaatjes voj te spuiten met petroleum. U
kunt het beste een oliespuitje gebruiken.
Er is ook een kwikzalf in den handel,
waarmee u de gaatjes kunt vullen. Deze
zalf is echter zeer vergiftig, dus kunt u
niet gebruiken wanneer er kleine kinderen
of huisdieren in de buurt van dé meubels
kunnen komen. Het geregeld wrijven met
was voorkomt ook houtworm.
Vraag: Ik heb een gekleurde cocosmat,
waarop ik vet heb gemorst. Hoe kan ik de
vetvlekken eruit krijgen?
Antwoord: U hebt de verschillende
middelen geprobeerd. Hebt u niet te heete
bouten gebruikt en grauw papier? Probeert
u nog eens met tetra te betten.
Vraag: Hoe kan ik spetters uit een
lichten gabardine regenjas krijgen en hoe
het best de kraag reinigen?
Antwoord: Als het moddervlekken
zijn, raden wij u aan te probeeren met een
borsteltje met water en azijn, daarna met
schoon water na. Helpt dit niet, probeert
u dan een vlekkenmiddel zooals b.v. speet-
rol. De kraag kunt u het beste afnemen
met tetra. Neem telkens een schoon stuk
je van de doek.
Vraag: Over een afdoend middel te-
probeerd. Bent u misschien pas sedert kor
ten tijd in dit huis en waren de vorige
bewoners misschien niet zindelijk? In ieder
geval, ook als het motten zijn, raden wij
u aan u tot een zuiveraar te wenden daar
het ons in dit geval onmogelijk lijkt, dat u
ze zelf voldoende kunt vernietigen.
Vraag: 1. Waar wordt het sportblad
„Kanaria" uitgegeven?
2 Idem „Vogelwereld".
3. Is er in Leiden een vereeniging van
kanarie-houders, zoo ja hoe is het adres
van den sceretaris?
Antwoord: 1. Het Adresboek voor
den Boekhandel vermeldt deze uitgave uit.
2. „De Vogelwereld" is het officieel or
gaan van den Ned. Bond voor Kanarieteelt
en Vogelbescherming. De redactie is ge
vestigd bij A. F. Sander, Hertstraat 38,
Nijmegen. Hier weet men ongetwijfeld
ook wel, of „Kanaria" bestaat.
3. Hier ter stede bestaat de vereeniging
„De Zanger". Secretaris is de heer J. L. F.
v. d. Meyden, Lindestraat 19.
BON
WAREN
GELDIG
HOEVEELHEID
08
Brood
of Gebak
Van 17 Maart t/m 23
Maart
(30 Maart)
100 gram roggebrood of 100 gram
ander brood of een rantsoen
gebak
5
.Bloemkaart)
Meel of bloem
af brood ol gebak
Van 24 Febr. t/m 23
Maart
35 gram meel of bloem of 50
gram roggebrood ot 50 gram witte
brood of 1/2 rantsoen gebak
08
(Boterkaart)
Boter of
Margarine
Van 17 Maart t/m 23
Maart
(30 Maart)
half pond boter of half pond
margarine.
08
(Vetkaart)
Boter of
Margarine
Zelfde als boterkaart
17
Suiker
Van 17 Maart t/m 13
ApriL
1 kilogram
08
Vleesch en
Vleesch waren
Van 20 Maart t/m 30
Maart.
(2 April)
75 gram voor gerookt of gekookt
varkens-, rund-, kalfsvleesch, paar
den- en schapenvleesch en voor
gerookte worstsoorten, 100 gram
voor gekookte worstsoorten, rol
pens en knakworst, 125 gram
voor leverartikelen, tongenworst en
nierbrcod en 150 gram voor bloed
worst.
18
Koffie of Thee
Van 17 Maart t/m 27
April.
125 gram koffie, of 250 gram koffie-
surrogaat of 50 gram thee.
61, 71,
Kaas
Van 10- Maart t/m 23
Maart
(6 April)
£lk der bonnen 100 gram kaas.
82
Eieren
Van 17 Maart t/m 23
Maart
(30 Maart)
1 ei
15
Peulvruchten
Van 24 Febr. t/m 30
Maart
1 pond
11
Rijst of Rijste-
meel of -gries
of Gruttemeel
(gemengd meel)
Van 24 Febr. t/m 23
Maart
X pond
10
Maïzena of
'ïriesmeel of Sago
of Aardappel
meel of Pudding
poeder of Pudding
saospoeder
Van 24 Febr. t/m 20
April
1 ons. Op twee bonnen mag l
pakje maïzena van 225 gram
worden gekocht, in verpakkin
gen welke vóór 22 Juli 1940 zijn
vervaardigd.
07
Havermout of
Havervlokken of
Haverbloem of
Aardappelmeel-
vlokken
Van 24 Febr. t/m 20
April
X pond
08
Gort of Gortmout
of Grutten
Van 24 Febr. t/m 20
April
X pond
09
Macaroni of
Vermicelli of
Spaghetti
Van 24 Febr. t/m 20
April
.1 onj
117
Scheerzeep
Van 1 Jan. t/m 30 April
50 gram scheerzeep, of een tube
scheercrême, of kleine tubes, of
een pot scheerzeep
16
Zeep
Van 1 t/m 30 Maart
120 gram huishoudzeep, of 200
gram zachte zeep oude samenstel
ling of 150 gram nieuwe samenstel
ling, of 200 gr. vloeibare zeep, of
250 gram zeeppoeder, of zelfwer
kende waschmiddelen, of 125 gram
zeepvlokken, of 150 gram toiletzeep
of 600 gram waschpoeder.
Periode e
Periode 9
Petroleum
t.m. 31 Maart
t.m. 20 April
voor verlichting 2 liter
voor de keuken 2 liter
REGELING BRANDSTOFFEN: Bonnen No. 15, 16 en 17 (haarden en kachels);
BONNEN 35 t/m 41 (centrale verwarming t/m 31 Maart één eenheid vaste brand
stoffen.
Gedurende het tijdvak van Zaterdag 1 Maart t/m Maandag 31 Maart a.s. geven
de met „brandstoffen één eenheid vijfde periode" en de met „cokes één eenheid
vijfde periode" gemerkte bonnen recht op het koopen van één eenheid vaste brand
stoffen. De met „generator anthraciet tweede periode" gemerkte bonnen geven
recht op. het koopen van één H.L. (max 75 Kg.) anthracietnootjes V.
De met de woorden „generator-turf tweede periode" gemerkte bonnen zullen
gedurende bovengenoemd tijdvak recht geven op het koopen van 50 stuks baggerturf
De verbruikers in de groepen b. c en d met een verbruik van meer dan 25 een
heden per periode, dienen zich in de maand Maart tot de distributiediensten op door
deze diensten te bepalen tijdstip te wenden, ten einde de toewijzingen in ontvangst
te nemen.
Uw rijwiel in en uitwendig schoonge- I O Eli
maakt, nieuwe koge!s, bljgelakt enz. ü«ÜU
LANGEZAAL, Hoogewoerd 128B
VEENENDAAL Sïofknoopen enz.
Haarlemmerstr. 27, Tel. 21511
41. Binnen is het wat ruimer. Het mannetje verzoekt Pam
nu plaats te nemen in een soort lift. Pam kan er net in.
Nieuwsgierig kijkt hij rond." Wat grappig klein is hier alles,"
denkt hij.
42. Met de lift gaat het nu naar beneden. De afdaling
duurt tamelijk lang en Pam begint het een beetje be
nauwd te krijgen in zijn kleine cel. Hij vraagt zich nieuws
gierig af, waar hij terecht zal komen.
