£eekepxaat.
Chwtoxp&vticfUen aan de ptanten
Opzienbarende
inmenging van
Roosevelt
UIT AMERIKA
Uit het Verre Oosten
ZATERDAG 8 MAART 1941
DE LEIDSCHE COURANT
TWEEDE BLAD PAG. 5
DE CANON
Een dubbele té Fluisterende
priesters Ongewone heiligen
De zondebok van ons allen.
Pastoor leunde in de luie stoel van zijn
vader zaliger en voor hem op het roode
pluche tafelkleed lag een dik prachtig in
gebonden boek opengeslagen: het Misboek.
„Dit is de eenige plaat, die erin voor
komt" zei Pastoor, wijzend op een ge
kleurde teekening van Christus aan het
kruis hangend „En de geschiedenis van
die plaat is te interessant, om haar niet
even te vertellen."
„Zoo'n afbeelding van Calvarië staat
toch in ieder missaaltje, aan het begin van
de canon," wijsneusde Stupido.
„De klemtoon van het woord canon
ligt op de a en niet op de verbeterde
Pastoor. „Maar voor het overige heb je ge
lijk. Die plaat slaat iederen priester na de
S a n c t u s op. Het is de droevige voor
stelling van het bloedig offer, dat op het
altaar onbloedig wordt gevierd, maar het
merkwaardige van deze prent is, dat zij
oorspronkelijk niet anders was dan de let
ter T."
Dat begrepen de beide toehoorders r.iet;
zij zwegen echter, in afwachting van na
deren uitleg.
„In de middeleeuwen maakte men er
veel werk van hoofdletters te versieren en
uit te werken tot heel kleine allerkostbaar
ste schilderstukjes. Nu begint het eerste
gebed, dat de priester na de Sanctus
bidt met: Teigitur. De kruisvorm van
de hoofdletter T bracht de middeleeuwsche
monnikken op het denkbeeld, die T als
middelpunt van een Calvarie-berg te schil
deren. Die letter-omlijsting dijdde steeds
meer uit, en besloeg ten laatste een volle
bladzijde. Dat is de geschiedenis van de
plaat in het Misboek" besloot Pastoor.
„Dus er staat eigenlijk een dubbele T
in het missaal" merkte de heer Nix op.
„Ja" knikte Pastoor „één op de
plaat (het kruis) en één aan het begin
van het gebed."
„U zult me voor achterdochtig houden"
verontschuldigde zich de heer Nix
„maar waarom fluistert de priester de ge
beden, welke aan de consecratie vooraf
gaan en erop volgen."
„Niet om iets te verbergen" glimlachte
Pastoor „Eerder uit eerbied voor de
hoogheilige gebeurtenis, die dan op komst
of juist gebeurd is. De -gebeden van den
priester staan in ieder missaaltje". En het
zware Misboek over tafel naar den heer
Nix toeschuivend: „Overtuigt u zich maar
in het Misboek zelve."
„Neen, neen, ik geloof u graag" bloos
de de heer Nix, doch hij nam deze gelegen
heid toch te baat om in de foliant te blaren,
niet uit achterdocht, maar uit nieuwsgie
righeid.
„De Canon van de Mis 'bestaat uit eenige
gebeden, waarin brood en wijn opnieuw
aan God worden aangeboden" lichttje
Pastoor toe.
„Wat be teekent het woord Canon?" vroeg
Stupido, uit een soort wraak een heel zwa
re klemtoon leggend op de a.
„Een vaste regel Vele gebeden
in de Mis wijzigen zich naar den dag van
het jaar, maar de canon blijft altijd onver
anderd. Daaraan wordt niet geraakt. Al
deze gebeden zijn over-oud, en sommige
ervan gaan terug tot de eèrste christen
tijden. Het eerste gebed is een aanbeve
ling van de Kerk:
Wij smeeken U dan, deemoedig,
allerbarmhartigste Vader, en vragen
U door Jezus Christus uwen Zoon, on
zen Heer, deze giften, deze offerande,
dat heilig en vlekkeloos offer aan te
nemen en te zegenen; welke wij U eerst
en vooral voor uwe heilige Katholieke
Kerk opdragen, opdat het U behage
haar den vrede te schenken, te bewa
ren, in de eenheid te behouden en te
besturen over gansdh het aardrijk, te
zamen met uwen dienaar onzen Paus
Pius, onzen Bisschop Joannes en alle
rechtgeloovige belijders van het Ka
tholiek en Apostolisch geloof.
„Bij de vermelding van 's Pausen naam
maakt de priester een lichte buiging met
het hoofd, om zijn gehoorzaamheid te be
tuigen aan het hoogste kerkelijk gezag"
merkte Pastoor ter loops op. „In het
tweede gebed, waarin de levenden worden
herdacht, houdt de priester heel even stil,
om een paar namen te noemen, die hem
dierbaar of aanbevolen zijn."
„Maar bij het derde gebed" zei Stu
pido „daar slaat mijn tong dubbel. Al
die onbekende en vreemde heiligen".
„De Pastoor van Ars en Theresia van
Lisieux staan er niet met name bij"
erkende de herder „Maar de eerste der
tien van het rijtje zullen toch wel geen
onbekenden zijn."
„De H. Maagd en de twaalf apostelen."
beaamde Stupido.
„Dan volgen de vijf opvolgens van Pe
trus als paus, die allen martelaren waren,
evenals de overige opgesomden. Omdat het
gebed zoo oud is, zijn ook de genoemden
igeen „heiligen van de laatste dagen."
„Wat doen die heiligen erbij?" vroeg de
heer Nix, die als eenig Protestansch erf
goed een groote vrees voor kerkelijke
helden-vereering heeft bijgehouden.
„Reeds Augustinus en Joannes Ohrysos-
tomus hebben aangetoond, hoe passend
het was de martelaren bij het Misoffer te
betrekken, wegens de gelijkvormigheid van
hun dood met de dood van Christus"
weerlegde Pastoor. „Het gebed, waar wij
het nu over hebben is tevens, hoewel on
bedoeld, een korte samenvatting van het
el der heiligenvereering."
~">at héb ik er niet in gelezen" twij-
- de heer Nix.
Italië denkt niet aan
wapenstilstand
DUITSCHE LUCHTAANVALLEN OP
ENGELAND.
Volgens een communiqué van het Engel-
sche ministerie van luchtvaart en dat van
binnenlandsche veiligheid- zijn Vrijdag af
zonderlijk vliegende vliegtuigen boven ver
scheidene deelen van Engeland versche
nen. Er zijn bommen geworpen op een
plaats in het M. O. van Schotland. Bij een
aanval op een plaats in de Midlands zijn
„gebouwen" beschadigd. Uit verschillende
andere streken, in het bijzonder aan de
Oostkust, worden „ongevallen" gemeld.
ENGELSCHE TORPEDOJAGER
VERLOREN.
De Britsche admiraliteit heeft Vrijdag
avond meegedeeld, dat de Britsche torpe
dojager „Dainty" tot zinken is gebracht en
dat de naaste verwanten der slachtoffers
op de hoogte zijn gebracht.
Volgens een opsomming in het „Gior-
nale d'Italia" op grond van de Italiaansche
weermachtsberichten over de van Ita
liaansche zijde aan de Britsche vloot- en
luchtstrijdkrachten toegebrachte verliezen
in de periode 11 Juni 1940 tot 5 Maart 1941
heeft Groot Brittannië in deze periode de
volgende verliezen geleden: 805 neerge
schoten vliegtuigen, 213 vliegtuigen, die op
den grond vernield zijn, 99 vliegtuigen
vermoedelijk neergeschoten, 20 boven wa
ter oorlogsschepen tot zinken gebracht,
drie beschadigd, 58 koopvaardijschepen tot
zinken gebracht, 41 beschadigd, zeven
tankschepen tot zinken gebracht, twee ge
torpedeerd.
Hierbij komen nog de door Frankrijk
vóór den wapenstilstand geleden verliezen
ten bedrage van 20 neergeschoten en 29 op
den grond vernielde vliegtuigen, twee tot
zinken gebrachte bovenwater oorlogssche
pen en een getorpedeerd en een bescha
digd oorlogsschip.
DE TOESTAND IN GRIEKENLAND.
In de „Stampa" publiceert de vroegere
ber alle toebereidselen voor hun vertrek
Antonio Lovato, een serie artikelen, waar
in de pas thans uit Griekenland terugge
keerde verslaggever den toestand in dit
naar Kreta hadden getroffen. Thans is de
aan fusilleering is ontkomen, schrijft, dat
het aantal gesneuvelden, gewonden en ver
misten aan Grieksche zijde te Athene op
90.000 wordt geschat. In de Grieksche con
centratiekampen worden vooral de Mo-
hammedaansche Albaneezen uit Tsjamoe-
ria als beesten behandeld.
De correspondent meldt voorts, dat ko
ning George en Metaxas op 2 en 3 Novem-
voor de veiligheid, Maniadakis, heeft weer
„Sla de namen over en lees kop en
staart" wees de herder aan:
In één gemeenschap ver-
eenigd, eeren wij de ge
dachtenis: vooreerst van de glorie
rijke Maria, altijd Maagd, en Moeder
van onzen God en Heer, Jezus Chris
tus; alsook van uwe heilige Apostelen
en Martelaren
(volgt de reeks namen)
en van al uwe heiligen. Wil óns door
hunne verdiensten en gebeden ver-
leenen. dat wij in alles door de hulp
üwer bescherming versterkt worden.
Door denzelfden Christus, onzen Heer.
„In deze vorm lijkt me heiligen-ver-
eering geenszins te verwerpen" gaf de
heer Nix toe.
„Er heerscht op dit punt bij andersden
kenden het ongeloofelijkste misverstand"
verzekerde Pastoor. „Vóór de consecra
tie volgen nu nog twee klein gebedjes, kort
van stof, maar zwaar van inhoud. Het
groote oogenblik is nu genaderd, de pries
ter strekt de handen uit over brood en
wijn, met dit gebaar te kennen gevend, dat
al onze zonden worden weggenomen door
het Lam dat binnen enkele seconden in de
gedaante van brood en wijn op het altaar
ligt. U hebt wel eens gehoord van den
zondenbok?
„Zeker" zei de heer Nix „bij de
Israëlieten legde op den Grooten Verzoen
dag de hoogepriester de handen op aan
een bok, die dan, zinnebeeldig met al de
zonden van het volk beladen de woestijn
werd ingestuurd."
„Datzelfde gebaar maakt de priester, en
bidt daarbij:
Wij smeeken U dan, o Heer, dit offer
van ons, uwe dienaren en van uwe ge-
heele gemeenschap goedgunstig te aan
vaarden, onze dagen in uwen vrede te
behouden, ons aan.de eeuwige verdoe
.menis te ontrukken en ons op te ne
men onder het getal uwer uitverkore
nen. Door Christus onzen Heer.
„Tot nu toe" ging Pastoor voort
„was, zooals ik vorige keeren al uiteenge
zet héb, de priester doorloopend bezig
brood en wijn te offeren, dat op een gege
ven oogenblik zou veranderen in het Li
chaam en Bloed des Heeren. Dat gegeven
oogenblik is nu aangebroken:
Wij smeeken U, o God, dat Gij u ge-
waardigt dit offer in alles gezegend,
toereikend, geldig, redelijk en aange
naam te maken, opdat het voor
ons het Lichaam en Bloed
worde van uw allerlief
st e n Zoon, onzen Heer
Jezus Christus.
„Zullen we aan de consecratie een af
zonderlijke zitting wijden?" stelde Pas
toor. Dit voorstel werd zinst. 'aangenomen.
ARCANUS.
naar Kreta hadden getroffen. Thans ls de
toestand weder hetzelfde en de 'minister
vor de veiligheid, Maniadakis, heeft weer
eens opdracht gekregen, alles voor een
vlucht der zoogenaamde volksleiders voor
te bereiden.
MOGELIJKHEID TEGENGESPROKEN
VAN EEN WAPENSTILSTAND.
Geruchten over een mogelijken wapen
stilstand tusschen Griekenland en Italië
worden te Rome met beslistheid tegenge
sproken. Men noemt ze dwaas en schrijft ze
toe aan de Engelsché propaganda, die de
wereldopinie in verwarring wil brengen.
Het zou immers maar al te makkelijk
zijn om de wapenen neer te leggen en aan
de Engelschen de vrije beschikking te la
ten over Kreta en de eilanden in de Egei-
sche Zee.
Het Italiaansch-Grieksche conflict zal
met de wapenen worden beslecht en Grie
kenland zal voor zijn misslagen jegens Ita
lië moeten boeten. Italië heeft het recht
en den plicht zich te beschermen tegen den
haat der Grieken. Het Grieksche leger
wordt nu nog beschermd door het slechte
weer, maar het kan zich niet altijd door
dit schild beschutten.
Berichten van het Grieksche front be
vestigen, dat nog geen Grieksche soldaat
en nog geen Grieksch karnen van het front
in Albanië is teruggetrokken. Waarschijn
lijk heeft Athene van Engeland de verze
kering en den waarborg ontvangen dat Lon
den op zich zal nemen om Griekenland aan
eventueele nieuwe Grieksche fronten te
beschermen.
Het zal, zoo vervolgt Stefani, interres-
sant zijn om te zien of de Engelschen hun
belofte zullen houden en hoe zij die zullen
kunnen houden.
De in het buitenland verbreide geruchten
over een vermeenden druk van Berlijn op
Rome om het Italiaansch-Grieksche geschil
te liquideeren, zijn afkomstig uit kringen,
die geen enkele voórsteling hebben van
den volmaakt gelijken kijk van Duitsch-
land en Italië en van de broederschap dier
landen. Sinds den 3den September 1939,
dat is dus sinds den eersten dag van den
oorlog, tot aan dit oogenblik heeft het
Duitsche Rijk geen enkele pressie, welke
dan ook, op zijn Italiaanschen bondge
noot geoefend. Mussolini en Hitier zijn de
bevriende leiders van twee bevriende re
voluties.
ENGELAND AGEERT IN SYRIë.
Naar uit Beiroet gemeld wordt, trachten
Engelsche provocateurs op het oogenblik
ook de Arabische bevolking in het binnen
land van Syrië tegen het centraal gezag
op te hitsen. Het wordt niet uitgesloten
geacht, dat de groote demonstraties, die
zich wagens de verhooging van den brood
prijs te Damascus afspelen, en die voor een
deel nog voortgaan, eveneens door Engel
sche agentén op touw gezet zijn en thans
verder - aangewakkerd worden. De groote
moskee~van Damascus, welke de betoogers
zijnbinnengevlucht, is door troepen inge
sloten. De Fransche autoriteiten hebben
van tanks gebruik gemaakt om de betoó-
gingen snel te onderdruken. Er zijn tal van
personen gewond, terwijl bij de straatge
vechten ook talrijke arrestaties zijn ver
richt.
Er wordt te Damascus nogmaals op ge
wezen, dat Eden in Turkije belangstelling
voor een gemeenschappelijk Engelsch-
Turksch optreden tegen Syrië heeft trach
ten te wekken, doch dat de desbetreffen
de voorstellen te Ankara op een koele wei
gering zijn afgestuit.
RELLETJES TE DAMASCUS
Te Damascus is het tot ernstige levens
middelenopstootjes gekomen. De hooge
commissaris, generaal Dentz, heeft zich naar
deze stad begeven.
RUSSISCHE LOOCHENING
In de buitenlandsche pers zijn geruchten
verspreid, dat de USSR van Roemenië af
stand van zijn vlootbases in de Zwarte
Zee zou hebben geëischt. Tass is gemach
tigd deze berichten als in alle opzichten
verzonnen en ongerijmd te loochenen.
Op de Voorjaarsmesse te Leipzig wor
den, zooals begrijpelijk, vele nieuwe
snufjes gedemonstreerd. Daartoe be
hoort ook de kinderwagen, welke tevens
als wieg, of de wieg, welke tevens als
kinderwagen gebruikt kan worden
/c VA/_|iLi|Jv
Om het landen en starten in de sneeuw
o de vliegvelden in het hooge Noorden
te vergemakkelijken zijn verschillende
Duitsche gevechtstoestellen voorzien
van sleden. De montage in een der
vliegtuigfabrieken (Foto Weltbild)
POGINGEN, EINDE TE MAKEN AAN
„NIEUWE ORDE"
Het Hongaarsche blad „Magyarsag"
publiceert een bericht uit Washington,
volgens hetwelk, naar uit goed ingelichte
bron wordt medegedeeld, president Roose
velt op denzelfden dag, waarop de Joego
slavische minister-president Tswetkowitsj
en de minister van buitenlandsche zaken,
Cincar Markowitsj door den Führer op den
Berghof werden ontvangen, aan de Joego
slavische regeering een belofte tot hulp
verleening heeft willen opdringen.
De Joego-Slavische gezant te Washing
ton, Fotitsj werd, zoo meldt de correspon
dent van genoemd blad, op 14 Februari
door een dringend telefonisch gesprek ver
zocht zich naar de particuliere woning van
den onder-minister Sumner Welles te be
geven, waar men hem een persoonlijke
boodschap van Roósevelt zou overhandi
gen. Daar werd hem op opgewonden toon
medegedeeld, dat president Roosevelt den
prins-regent en de Joego-Slavische regee
ring opnieuw energiek ter kennis wilde
brengen, dat volgens zijn opvatting aan
alle successen van de spil-mogendheden,
zelfs wanneer zij alleen maar werden be
haald op politiek terrein, een einde moest
worden gemaakt. Roosevelt heeft, zoo zegt
de correspondent verder, bovendien laten
weten, dat het bij het Congres ingediende
wetsontwerp tot hulpverleening door de
Vereenigde Staten zeker zou worden aan
genomen, en dat de regeering der Ver
eenigde Staten hierdoor over middelen zou
komen te beschikken, waardoor aan alle
pogingen, die streven naar een nieuwe
orde, een einde zou kunnen worden ge
maakt.
De Vereenigde Staten zouden in
staat zijn in de toekomst aan alle
Europeesche staten, die zich aan deze
nieuwe orde willen onttrekken, doel
treffende hulp te verleenen. De pre
sident had, zoo wotdt in dit verband
gemeld, hierbij in de eerste plaats het
oog op het driemogendhedenpact, dat
onder-minister Welles het „geniaalste
doch tevens het voor Engeland ge
vaarlijkste diplomatieke werktuig van
de spil" noemde.
Welles heeft bij het vertrek van den ge
zant Fotisj de toezegging gevraagd, dat hij
deze boodschap van Roosevelt onmiddel
lijk naar Belgrado zou sturen, waarvoor
hem zelfs een verlaging der telegramkosten
werd beloofd. Op 10 Februari, dus enkele
dagen voor dit initiatief van den Ameri-
kaanschen president, heeft de Amerikaan-
sche gezant te Belgrado in dringende op
dracht van Roosevelt het minister-presi
dium er van in kennis gesteld, dat Roose
velt van de uiteindelijke overwinning van
Groot-Brittannië overtuigd was en van
zijn kant alles tot verwezenlijking hier
van zou bijdragen. Tevens echter hebben
de Amerikaansche diplomaten uit de hoofd
steden van den Balkan gelijkluidend aan
Washington gemeld, dat de Grieksche
tegenstand verslapte en dat het door de
Engelschen aan Griekenland geleverde
oorlogsmateriaal zoo goed als waardeloos
was. De Grieksche regeering heeft den ge
zant der Ver. Staten te Athene dienover
eenkomstig ingelicht, waarop deze gezant
de regeering heeft aangeraden zich met
een openlijken oproep om leveranties van
oorlogsmateriaal tot het Amerikaansche
volk te wenden.
De hierop te Washington gevoerde on
derhandelingen hebben geen resultaat op
geleverd en leidden ten hoogste tot de con
clusie, dat de door Amerika aan Grieken
land geleverde oude vliegtuigen waarde
loos zijn.
Te Washington, zoo eindigt dit bericht
van het Hongaarsche blad, heeft men de
handelwijze van Roosevelt in de eerste
plaats trachten te verklaren door de be
loften van de Engelsche diplomatie om
haar prestige, ctat door het opheffen van
hel Engelsche gezantschap te Boekarest
sterk is verminderd, door gebruik te ma
ken van den Amerikaanschen invloed,
weer te verstevigen.
Lord Halifax heeft op het Witte Huis er
geen twijfel aan laten bestaan, dat het
BulgaarschTurksche vriendschapspact
het Foreign Office voor problemen heeft
gesteld, die men reeds opgelost waande.
De stap van Roosevelt heeft in ieder geval
in den Amerikaanschen Senaat zeer groot
opzien gebaard. Men neemt aan, dat Roo
sevelt, als gevolg van de vele ingediende
i vragen, zijn handelwijze om zich te men-
gen in aangelegenheden van den Balkan
-'-'der zal uiteenzetten.
DE LEEN- EN PACHTWET.
De Amerikaansche Senaat heeft Vrijdag
het voorstel van den democraat Omahoney,
convooien voor Amerikaansch oorlogsmate
riaal in de oorlogszone te verbieden, ver
worpen. Het voorstel werd zoowel door
aanhangers als door tegenstanders van den
wet tot hulpverleening aan Engeland ver-
wonpen.
De democraat Clark heeft voor de stem
ming tegenover de pers verklaard, dat ook
de tegenstanders van de wet tegen het
voorstel zouden stemmen, daar hij het aan
nemen van dit voorstel de mogelijkheid
zou bestaan, dat de Amerikaansche vloot
de begeleiding tot in de nabijheid van het
oorlogsgebied op zich zou nemen.
STAKING TE DETROIT.
Gistermorgen zijn 600 arbeiders van de
Federal Motor Truck Company, te Detroit,
die bij het C. I. O. aangesloten zijn, in sta
king gegaan. De fabriek staat als gevolg
daarvan stil. De maatschappij heeft mee
gedeeld, dat zij bezig was met het uitvoe
ren van een order voor de bewapening ten
bedrage van 5 millioen dollar.
DARLAN TE VICHY TERUG.
De Fransche vice-president admiraal
Darlan is gistermiddag uit Parijs te Vichy
teruggekeerd. Terstond na aankomst had
hij een langdurig onderhoud met maar
schalk Petain. Generaal Weygand heeft gis
teren zijn besprekingen met de regeerings-
leden voortgezet en daarbij een langduri
ge conferentie gehad met den minister van
koloniën, vice admiraal Platon.
HET RASSEMBLEMENT NATIONAL
POPULAIRE.
Het directorium van het Rassemblement
National Poulaire heeft aan maarschalk
Pétain een brief gericht, waarin het aan
het staatshoofd de doeleinden der beweging
uiteenzet. Op de methoden en oogmerken
van Vichy op het gebied van de binnen-
en buitenlandsche politiek wordt scherpe
critiek geoefend. Het Rassemblement Na
tional Populaire heeft, zoo luidt de brief,
een eed afgelegd, dat het de nationale re
volutie tot saneering van Frankrijk ten
uitvoer zal leggen: „Wij hebben gekozen,
Frankrijk moet Europeesch worden, daar
het anders zal ondergaan." Onder verwij
zing naar de omstandigheid, dat vele leden
der beweging onder bevel van den maar
schalk hébben gestaan, verklaart men
voorts, dat de 'beweging middelares tus
schen den maarschalk en het Fransche volk
wenscht te zijn.
VERBITTERDE STRIJD MET HET
COMMUNISTISCHE LEGER
Volgens den woordvoerder van de Ja-
pansche militairen worden er in het noor
delijk gedeelte van de provincie Kiangsoe
verbitterde gevechten geleverd tusschen re-
geeringstroepen van Tsjoengking en het
communistische vierde leger, dat volgens
een bevel van Tsjang Kai Sjek ontbonden
moet worden.
De 117de divisie van Tjoengking is be
gin Maart door de communisten deels om
singeld, deels vernietigd.
De woordvoerder wees er op, dat tenge
volge van de oneenigheid onder de troepen
van Tsjoengking de Japansche operaties
tegen Noord-Kiangsoe op geen noemens-
waardigen tegenstand zijn gestuit en dien
tengevolge een ongedacht groot succes heb
ben opgeleverd. Behalve den oorlogsbuit
zijn den Japanners 3.508.000 ton zout in
handen gevallen.
DE AARDBEVING TE LAR1SSA
Over Athene wordt gemeld, dat tenge
volge van de aardbeving, welke Larissa in
de vorige week getroffen heeft, niet min
der dan 4.000 van de 6.000 huizen dezer
stad verwoest zijn.
NOG EEN AARDBEVING
Te Barlad (Moldau) is gisterochtend
vroeg een korte doch hevige aardbeving
gevoeld.
De talrijke vlaggen der deelnemende lan
den geven Leipzig een vroolijk aspect
tijdens de dagen van de Voorjaarsmesse.
(Foto Weltbild)
