„JMuóïcó aan Winston QhwtcfM De Italiaansche hulp aan Spanje Wem tal aan sehepeti gezanüen Staat van beleg te Calcutta Uit het Verre Oosten PAUZE Letteren en Kunst VRIJDAG 28 FEBRUARI 1941 DE LEIDSCHE COURANT TWEEDE BLAD PAG. 5 VAN DE HAND IN DE TAND „BERLIN—ROM—TOKIO" OVER ENGELANDS POSITIE. Het tijdschrift „Berlin-Rom-Tokio" be vat onder het opschrift „Illusies van Churchill" het volgende hoofdartikel: „Zooals de „Potemkin-dorpen" in de ge schiedenis en spreekwijze van Europa in gang gevonden hebben, zoo moet ook het begrip „illusies van Churchill" en „de her- eenschimmen van Churchill's politiek en propaganda" eens als gevleugeld woord in den woordenschat van Europa worden opgenomen. Deze illusies van Churchill zijn van velerlei aard. Waar er een ver vliegt, toovert Churchill een nieuwe te voorschijn. Zoo zijn daar bijv. de hulp van de Vereenigde Staten, het Zuid-Oosten van Europa, dat de Britsche minister-president bij voorkeur tot mogelijk oorlogstoon eel verklaart, de verhouding tusschen Duitsch- land en Rusland, waaruit Churchill steeds nieuwe gevaren voor Duitschland en steeds nieuwe voordeelen voor Engeland bedenkt, de steeds weer bezworen solidariteit der democraten en van de Commonwealth, en tenslotte het zgn. „ontembare uithoudings vermogen" van het dagelijks gebombar deerde, ontredderde en in onbeschrijfelijke sociale elljende levende verhongerende En- gelsche volk, en de „oorlogsmoeheid" van het stelselmatig verzorgde, beschermde, ze gevierende en door een sterk idee gedra gen Duitsdie volk. Een jaar geleden sprak Churchill niet over „uithoudingsvermogen". Toen heette het „vertrouwen in de over winning, zekerheid van de overwinning, verplettering van het nationaal-socialisti- sche rijk, vernietiging van de nationaal- socialistische heerschappij" en hoe de slag woorden allemaal mochten heeten, welke Churchill zich voor zijn overwinnmgspo- lemiek had uitgedacht. Evenals op dit pun,t worden ook elders vorm en inhoud der il lusies van Churchill gewijzigd en raakt het Engelsche volk eraan gewend, ook hier van de. hand in den tand te leven. Op het ongerijmde en holle der illusies van Churchill, zijn politieke en illusoire propaganda afzonderlijk in te gaan, zou vergeefsche moeite zijn. Churchill's politiek kan nog slechts vergeleken worden met de treurige functie van een arts, die om be paalde redenen voor zijn patiënt het sterf uur door steeds versterkte geneesmiddelen rekt. Bij vlagen probeert de Engelsche mi nister-president zijn volk op te zweepen, het met producten der fantasie, die voor ons steeds onbegrijpelijker worden, den wa ren toestand te verdoezelen en zijn blik af te leiden van den weg, welke onvermijde lijk naar het fatale einde voert. Het feit, dat de Engelsche regeering nog slechts van volhouden spreekt en haar volle met een treurige, ijdele hoop probeert te troosten, kenmerkt den Engelschen toestand beter dan al het andere. Het is slecht gesteld met den oorlog van een volk, dat nog slechts vecht ter wille van het volhouden. Er bestaat hiervoor een precedent van niet lang geleden: de positie van het Fransche volk in het vorige jaar met de oproe pen van Reynaud, de godsdienstoefe ningen en al de andere acties om vol te houden, waarmede de Fransche re geerders hun volk tevergeefs bij elkaar probeerden te houden. Engelands ne derlaag is zeker. Steeds meer volken en regeeringen gaan dit inzien. Ook Amerika dat onthullen de op marktgeschreeuw gelijkende debatten rond om de wet tot hulpverleening aan Enge land wil geen overwinningswapenen, doch slechts nog uithoudingswapenen aan Engeland in groote haast door zijn beurs- vrienden aldaar ter beschikking stellen, opdat dezen hun geld gunstig in de Ame- rikaansche wapenindustrie kunnen beleg gen en daarmede tevens de firma Enge land zoo mogelijk uitverkocht geraakt en voor altijd niet tot concurreeren in staat, wanneer de Ifoodsche ophitsers het eiland ontvluchten en de dan nog overgebleven deelen van de Commonwealth in den schoot eer alleenzaligmakende democratie van Roosevelt vallen. Steeds krachtiger wordt in de wereld het bewustzijn van het feit, dat er niets te veranderen valt aan de Duitsch-Italiaan- sehe eindoverwinning, welke zich op den achtergrond der Engelsche illusies scherp af teekent. Het is daarom begrijpelijk, dat in deze omstandigheden de bereidwillig heid tot medewerking aan de nieuwe rege ling van de Europeesche vraagstukken en aan de nieuwe ordening in deze gebieden steeds grooter wordt. Zoo kan het Zuid- Oosten van Europa thans over het alge meen als een min of meer gesloten aan hanger van de politiek der nieuwe orde ning beschouwd worden. Ook andere lan den zullen in toenemende mate van het feit overtuigd geraken, dat de in het verle den met Engeland aangeknoopte verbin dingen voor een alliantie-politiek sinds lang verbroken zijn en dat de belangen van hun volken beter beschermd zijn, wanneer hun staatslieden rekening houden met de nieu we werkelijkheid in Europa in plaats van te treuren om opvattingen of combinaties welke door de gebeurtenissen al lang zijn achterhaald. De macht van de in het driemogendhe- den-pact verbonden mogendheden, Duitsch land, Italië en Japan, en van de daarbij aangesloten staten, en het vernuft van hun nuchtere politiek kan en zal ook in de toe komst in toenemende mate hen tot inzicht brengen, die uit vrees of wanbegrip meen den hun sympathieën aan Engeland te moeten schenken. Desondanks zal Winston Churchill probeeren, het Engelsche volk de wereld met zijn illusies te blijven be driegen. Wij herinneren hier aan het En gelsche spreekwoord: „Men kan eiken soms, vele menschen telkens, maar niet alle menschen telkens voor den gek hou den." Ook aan Churchill zal de waarheid van dit spreekwoord niet ontgaan. De sta ten van het driemogendhedenpact en van de bij hen aangesloten landen bereiden zich echter op de eindoverwinning voor. De daarvoor benoodigde wapenen zijn ge smeed. Geweldig staan alle deelen van de Diitsche weermacht voor den slag gereed, vast aaneengesmeed staan het front van de strijders en het thuisfront. Vast aaneen gesmeed staan de verbonden tegenstanders Engeland, als een vastberaden levens gemeenschap. Met hun wapenen echter zul- len zq de illusies Van Churchill als een schim verdrijven." OFFICIEELE LIJST MET GEGEVENS TE ROME GEPUBLICEERD. Met betrekking tot de in de rede van Mussolini vermelde hulp, welke Italië in de jaren 1936, 1937 en 1938 aan Spanje verleend heeft, is een officieele lijst ver schenen van het aan Spanje ter beschik king gestelde oorlogsmateriaal, met een volledige opsomming van de uitgebreide hoeveelheid wapenen, munitie, voertuigen, benzine, toestellen, uitrustingstukken e. d. voor legerdoeleinden, voorts vliegtuigen, motoren, bommen e. d. voor de luchtmacht alsmede schepen voor het vervoer van troepen en materiaal voor de marine. Bo vendien werden in den zomer van 1937 tal rijke duikbooten aan generaal Franco af gestaan. Van de op genoemde lijst gepubliceerde cijfers vermelden wij hier, dat 1930 stukken geschut werden geleverd en 10.135 stuks automatische wapenen, w.o. 7449 mitrail leurs. Verder ontving Spanje 7668 gemo toriseerde voertuigen, 763 vliegtuigen en 16720 ton vliegtuigbommen. Ruim 5000 bombardementen zijn uitgevoerd en 12 000.000 kg. bommen geworpen. Alle eenheden der vloot zijn aan Italië teruggegeven, uitgezonderd twee duikboo ten, vier torpedojagers en vier motortor- pedobooten. DUITSCHE LUCHTACTIE DUITSCH WEERMACHTSBERICHT. Het Duitsche weermachtsbericht van gis termiddag-luidt als volgt: Een motortorpedoboot heeft aan de En- gelsdhe kust een bewapend koopvaardij schip van 4.500 b.r.t. tot zinken gebracht. Bij luchtaanvallen op schepen in het zee gebied rondom Engeland werden een pa trouillevaartuig en een koopvaardijschip van 2.000 b.r.t. tot zinken gebracht. Een groot koopvaardijschip werd zwaar bescha digd. Een aanval van lichte gevechtsfor maties op het vliegveld Lympne in Zuid- Engeland richte aanzienlijke verwoestingen aan. Sterke formaties gevechtsvliegtuigen en duikbommenwerpers van het Duitsche vlie gerkorps in Italië, onder leiding van den generaal der vliegers Geisler hebben onder bescherming van Duitsche en Italiaansche jagers een geslaagden luchtaanval onder nomen op het vliegveld Luca, op het eiland Malta. Tien vijandelijke bommenwerpers werden op den beganen grond vernield, een aantal werd zwaar beschadigd. Twee vliegtuighangars, gebouwen, barakken en brandstofopslagplaatsen gingen in vlam men op. Bij luchtgevechten hebben Duit sche jagers vier en Italiaansche jagers twee vijandelijke jachtvliegtuigen neerge schoten. In de Middellandsche Zee hebben Duit sche gevechtsvliegtuigen een vrachtschip van 5000 b.r.t. tot zinken gebracht en een torpedojager in de haven van Tobroek in brand geworpen. In den afgeloopen nacht hebben sterke formaties gevechtsvliegtuigen geslaagde aanvallen op Londen en Cardiff onderno men. In beide havens braken zware bran den uit. Bij aanvallen op vliegvelden in Zuid-Oost-Engeland werden verscheidene vijandelijke vliegtuigen op den beganen .grond vernield en twee Britsche vliegtui gen boven hun eigen vliegveld neerge- haafd. Jachtvliegers en luchtdoelgeschut hebben gisteren een poging der Engelschen, een aanval op Calaiste ondernemen, ver ijdeld. Hierbij verloor de vijand zes vlieg tuigen in luchtgevechten. In den nacht van 26 op 27 Februari heeft de vijand op eeni- ge plaatsen in West-Duitschland lukraak bommen geworpen, hoofdzakelijk op dor pen. Er ontstond slechts geringe materieele scha de aan niet-militaire gebouwen. Eenige burgers werden gedood of gewond. In het tijdvak van 23 tot 26 Februari heeft de Duitsche luchtmacht 33 vijande lijke vliegtuigen vernield, waarvan 18 in luchtgevechten en 3 door luchtdoelgeschut. De rest werd op den beganen grond ver nield. In dezelfde periode gingen 10 eigen vliegtuigen verloren. Luitenant-kolonel Mölders heeft giste ren zijn 60ste overwinning in de lucht be haald. CONVOOI OP ATLANTISCHEN OCEAAN AANGEVALLEN. Het opperbevel der Duitsche weermacht deelt nog mede: Duitsche lan ge-afstandsbommenwerpers hebben op 26 Februari op 500 K.M. ten Westen van Ierland een beschermd Britsch convooi aangevallen. Zij brachten in een stoutmoedig uitgevoerden aanval 9 sche pen met een totale tonnage van 58.000 b. r. t. tot zinken. Bovendien werden 3 sche pen zoo zwaar beschadigd, dat aangenomen kan worden, dat zij verloren zijn. Vier an dere schepen kregen zware treffers. DOWNINGSTREET 10 VERNIELD? Het Hongaarsche blad „A Mai Nap" heeft uit Londen bericht ontvangen, dat het ge bouw Downingstreet 10 heeft opgehouden het hart te zijn van het Britsche wereld rijk. Sedert het gebouw door Duitsche bommen is getroffen, heeft Churchill met zijn naaste medewerkers een particulier paleis in Londen betrokken, waarvan de ligging natuurlijk geheim wordt gehou den. De werkvertrekken van den eersten minister liggen in den kelder, alsook zijn particuliere vertrekken, die echter hoogst primitief ingericht zijn. EDEN TE ANKARA. Terwijl de Britsche minister van buiten- landsche zaken, Eden, Woensdag zijn voor genomen bezoeken aan den Turkschen mi nisterpresident, den voorzitter der natio nale vergadering en den Turkschen minis ter van buitenlandsche zaken bracht, heeft de chef van den Britschen generalen staf, Dill, zijn Turkschen ambtsgenoot maar schalk Tsjakmak, en dienst plaatsvervan ger, generaal Dunduz, bezopht. Volgens een bericht uit Cairo zal Eden ook een bezoek aan Athene brengen. TEGENSPRAAK BETREFFENDE GRAZJANI. De in het buitenland verspreide geruch ten, als zou maarschalk Graziani in Rome zijn, reeds in Januari zijn ontslag hebben ingediend en zich thans in hechtenis bevin den, worden van bevoegde Italiaansche zij de tot in alle bijzonderheden tegengespro ken. DE AMERIKAANSCHE DEFENSIE Het Amerkaansche Huis van Afgevaar digden heeft het gevraagde buitengewone crediet van VA milliard dollar voor leger en vloot toegestaan. Het ontwerp gaat nu naar den Senaat. De minister van Oorlog, Stimson, heeft bekend gemaakt, dat de Amerikaansche luchtstrijdkrachten in Alaska versterkt zijn. Drie eenheden van het luchtwapen hebben onlangs reeds de Westkust op weg naar Alaska verlaten. Drie andere eenhe den zullen binnen twee maanden volgen. Voorts deelde Stimson mee, dat proefne mingen met parachutetroepen zooveel suc ces hebben gehad, dat het leger vier batal jons wil vormen. Er bestaat nog slechts één bataljon parachutisten. De productie van bewapeningsmateriaal beantwoordt aan de verwachtingen, maar het grootste deel van het programma is nog in het stadium van voorbereidingen. TOENEMENDE ONGEREGELDHEDEN IN BRITSCH-INDIë Volgens een bericht van de „Messaggero" uit Kaboel is na ernstige onlusten in Britsch-Indië, waarbij dooi schietpartijen tusschen de politie en Mohamedanen 27 dooden en 22 gekwetsten te betreuren vie len aan de zijde der Britsch-Indiërs en 11 dooden aan de zijde der politie, de staat van beleg voor Calcutta geproclameerd. De opstand in Waziristan is oritianks het Engelsche ultimatum in omvang toegeno men. Afdeelingen van de oproerige stam men rukken reeds op tegen Vannoe, waar gevechten met de posten van de daar gele gen Britsche cavaleriekazerne geleverd worden. Voor het eerst in de geschiedenis van deze opstanden zijn de rebellen er in geslaagd, tot aan de poorten van een vrij groote stad op te trekken, die door sterke Britsche strijdkrachten verdedigd wordt. De oproerlingen krijgen onderweg steeds versterking. Ook in de zone van Deracan is een Engelsche nederzetting door de Britsch-Indiërs genomen. De huizen zijn in brand gestoken, de inwoners als gijze laars meegenomen. Op deze wijze ver schaffen de oproerlingen zich de mogelijk heid de aangekondigde Engelsche repre sailles met dezelfde maatregelen te beant woorden. De ernstige anti-Engelsche incidenten hebben zich te Calcutta voorgedaan, waar 40.000 Britsch-Indiërs bij straatrelletjes de tramwagens omgooiden en er barricaden van maakten. Talrijke electrische leidingen werden vernield. In geheele wijken was er geen licht, maar wel viportdurende schiet partijen, zoodat de grootste paniek zich van de bevolking meester maakte. DE VREDESBEMIDDELING VAN JAPAN Naar het blad „Asahi Sjimboen" meldt, heeft de Fransche ambassadeur, Arsène Henry, gisteren van Vichy antwoord ont vangen op het jongste Japansche bemidde lingsvoorstel in het grensgeschil tusschen Thailand en Fransch Indochina. Waarschijnlijk zal Henry krachtens deze nieuwe instructies tegenvoorstellen doen. Het blad schryft in dit verband, dat de Ja pansche regeering vast besloten is vóór het einde van deze week een oplossing van de aangelegenheid te bewerkstelligen. De bijzondere afgezant van de regeering van Thailand, minister Badakaroe, is per vliegtuig in Tokio aangekomen. Hij ver klaarde aan journalisten niets te kunnen zeggen over de betrekkingen tusschen Thailand en Fransch Indochina, zoolang de vredesconferentie geen resultaat heeft op geleverd. Thailand, zoo zeide de minister, hoopt op een spoedigen succesvolien afloop van de conferentie. Naar de „Jomioeri Sjimboen" meldt, heeft minister Badakaroe belangrijke in structies voor Tokio ontvangen. Behalve deelneming aan de vredesconferentie zou zijn taak bestaan in de versterking der be trekkingen van vriendschap tusschen Ja pan en Thailand. DUITSCHLAND EN BULGARIJE Het standpunt van Duitsche politieke kringen tegenover de in het buitenland ver spreide geruchten over Duitsche invasie- plannen jegens Bulgarije wordt door de Bulgaarsche bladen op een opvallende wijze gepubliceerd en door het publiek n et vol doening ontvangen. De bladen brengen op nieuw den wensch naar voren van de Bal- kanlanden, buiten het conflict te blijven. „Mir" wijst in dit verband op een oorlogs gevaar, dat ontstaan kan door een even- tueele houding van Engeland. Het blad schrijft: Zou Engeland troepen uit Afrika of van de Grieksche eilanden naar Grieken land zelf overbrengen, dan zou er een toe stand ontstaan, welke door de asmogend- heden niet geduld zou kunnen worden. NEEN, ZOO ALS GE Nü VAST....! Uit den Profeet Isaias, hfdst 53 v. 39. Zoo spreekt de Heer: Ziet, op uw vastendag zoekt gij uw voordeel En beult gij al uw arbeiders af. Ziet, gij vast onder kijven en twisten, En slaat er ruw met de vuisten op in. Neen, zooals ge nü vast, Zal uw stem in den hooge niet worden gehoord! Is dit soms een vasten, die Mij aangenaam is, Een dag, waarop de mensch zich vernedert? Zijn hoofd laten hangen als een riet, In zak en asch gaan liggen: Noemt ge dat soms vasten, Dat soms een dag, die God behaagt? Is dit niet een vasten Zooals Ik het wil; Is de godsspraak van den Heer: Zondige boeien slaken Knellende banden ontbinden; Verdrukten de vrijheid geven, Ieder juk verbreken? Is dat niet een vasten: Den hongerige uw brood breken Arme zwervers in huis opnemen; Den naakte kleeden, dien gij ziet, Uw eigen broeder niet verstooten? Dan eerst zal uw licht als de dageraad gloren, En uw wonde spoedig genezen, Uw gerechtigheid voor u uitgaan, De glorie des Heeren u volgen. SCHILDERIJ VAN REMBRANDT VOOR 20.000 GULDEN Een Ruysdael voor 1400 gulden. Het schilderij van Rembrandt, voorstel lende de vader van Rembrandt als priester, met expertise van dr. Bredius, dat gister middag op de openbare verkooping bij Van Marle en Bignell geveild is, heeft 20.000 opgebracht. De Madonna met kind van P. P. Rubens, met expertise van prof. Vogelsang, ging voor 830 weg en twee zeilende schepen van S. Ruysdael, eveneens met expertise van prof. Vogelsang, voor 1400. „Vaderland". NEDERLANDSCH TOONEELSTUK IN DUITSCHLAND Onze V.P.B.-correspondent meldt uit Berlijn: Het Schauspielhaus te Bremen heeft het opvoeringsrecht van het tooneelstuk „De Vreemdeling", van den Nederlandschen schrijver Antoon Coolen, in de uitstekende Duitsche vertaling van Piet Mertens, voor het komende speelseizoen verworven. LIJST DER NOG LEVENDE ZOUAVEN. In verband met berichten in verschillende bladen, dat de laatste oud-zouaaf zou zijn overleden, plaatsen wij hier een lijst van de nog levenden in ons land. J. Bakker, wapennummer 5533, Amster dam. F. Bakker, 5123, Grootebroek. H. P. de Bruin, 5658, Utrecht. H. Jansen Limkens, 7304, Venlo. 1 P. v. d. Linde, 4831, Malden. H. Nieuwenhof, 9515, Zwolle. R. A. Post, 10768, Schagen. C. Romijn, 10388, Culemborg. N. Slootjes, 7113, Leiden. L. B. Snoek, 9989, Rotterdam. P. N. Verbeek, Rosmalen. F. Villier, 9822, Herreveld. Winterhulp Nederland' aan den arbeid. Dag in dag uit moeten de leiders en hun helpers en helpsters bergen werk verzetten. Een o.erzich in het kantoor te Amsterdam tijdens het schillen der aanvragen en het invull.n der desbetreffende lijsten (Foto Pax Holland) Aan boord van een Duitsche voorpostenboot De bemanning is voor een genoegelijk intermezzo aangetreden (Foto Weltbild)

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1941 | | pagina 6