DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
KERKNIEUWS
MAANDAG 3 FEBRUARI 1941
32ste Jaargang No. 9863
Bureaux Papengracht 32.
Telefoon: Redactie 20015, Administratie 20935.
Giro 103003. Postbus 11,
De roeping van den
Christen
De roeping van den christen in dezen
tijd is: alle mogelijkheden, die de
gewijzigde omstandigheden schenken, om
het goede te doen, te benutten èn voor zich
zelf èn voor de samenleving.
Dat zijn wij eens met W. Th. B. (de ini
tialen van een Leidsch Ned. Herv. predi
kant) in „Het Nationale Dagblad", dat het
de roeping van den christen is, in dezen tijd,
„niet bij de pakken neer te zitten, met terug
te hunkeren naar de vleeschpotten van
Egypte, maar de hand aan den ploeg te
slaan en vergetende hetgeen achter ons is
mee den bodem te bereiden voor den nieu
wen tijd des Geestes".
W« zijn het hiermede eens als we er
aan toevoegen, dat het vergeten van
wat achter ons ligt zeer beperkt moet zijn,
en ook wel als zoodanig zal zijn bedoeld.
Noch het per se goede noch het
perse slechte mogen wij vergeten, om
dat wij er ons nut mee kunnen en moeten
doen.
De mogelijkheden van dezen tijd goed
benutten, kunnen wij alléén als wij dezen
tijd zien, zooals hij is.
Als men ons vraagt, welke mogelijk
heden voor het goede de gewijzigde om
standigheden den mensch bieden, dan is
ons eerste antwoord, dat in dezen tijd meer
dan voorheen zich aanbiedt, zich op
dringt de mogelijkheid, om ons te be
zinnen op vele levens-waarden.
Zien wij in dezen tijd niet in feller dui
delijkheid, wat uiterlijke beschaving zon
der innerlijke beschaving beteekent? En
wordt ons door dit zooveel klaarder inzicht
niet de mogelijkheid geboden, om daaruit
practische conclusies te trekken voor ons
eigen leven, voor het maatschappelijke
politieke, sociale, economische leven?
Wij bezinnen ons meer op den inhoud van
begrippen, aangeduid met: beschaving of
cultuur, democratisch, autoritair, enz.
Over beschaving of cultuur maakt ir.
L. Feber in het pas verschenen nummer
van „Lering en Leiding" enkele opmerkin
gen, waarvoor wij hier even de aandacht
willen vragen.
Hij wijst op het verschil tusschen civili
satie en cultuur.
Civilisatie is zelfs in haar hoogsten vorm
en uiterste perfectie niet meer dan een to
taal van stoffel ij ke goederen, cultuur
is een totaal van geest el ijke en stof
fel ij k e waarden.
De moderne mensch werd onder anderen
getypeerd door zijn verwarring van cultuur
en civilisatie. Voor den bovenbouw, de
civilisatie, had hij alle waardeering; voor
de diepere grondslagen, noodig om het be
zit van de civilisatie te verzekeren, voor
geestelijke waarden, had hij geen oog meer!
Feber maakt daarom deze opmerking:
„Vanuit dit gezichtspunt beschouwd,
is er klemmende reden om te betwijfe
len, of de zeer zware schade, die thans
aan de civilisatie van Europa wordt
toegebracht, zonder meer als een ramp
voor het menschdom moet worden be
treurd. Ik voel mij geneigd tot een dia
metraal daartegenover staande opvat
ting; en ik meen, dat deze opvatting
niet is geïnspireerd op een even kin
derlijk als onverantwoord optimisme,
maar steun vindt in den harden zin
voor de harde werkelijkheid. De Euro-
peesch mensch werd niet alleen in de
stoffelijke orde, niet alleen technisch
en economisch, maar ook geestelijk en
zedelijk als lijdend voorwerp van zijn
civilisatie Haar verwarrend met cul
tuur, sloot hij zich den terugweg tot
het hooge cultuurleven van weleer af.
Hij was in zijn civilisatie dermate
strikt geraakt, hij was zóózeer bezwe
ken voor hare bekoringen, dat hij blijk
baar niet meer in ötaat was zich door
eigen kracht aan haar macht te ont
worstelen. Integendeel, vooruitgaande
op het stuk van civilisatie, was hij
blind voor het feit, dat die vooruitgang
niet anders was dan een afglijden naar
den ondergang".
De mogelijkheid is aanwezig, dat uit
dezen tijd wordt geboren een deeper cul
tuur-leven, een diepere bezinning op de
waarde van de innerlijke cultuur. Wij
voorspellingen niet, dat dit gebeuren zal.
Voorspellingen zijr. op elk terrein des levens
in dezen tijd gewaagder dan ooit! Maar
de mogelijkheid is er. Dat wij, ieder onzer,
trachten, die mogelijkheid tot werkelijkheid
te brengen, is een plicht, is de roeping van
den christen in dezen tijd!
PATER H. v. HEUSDEN O.F.M. t
Foto-archief L. Crt.
Vanmorgen is in de Haarlemmertrek
vaart, aan den Maredijk, drijvende gevon
den het lyk van den weleerw. pater Henri
Heusden (pater Gregorius O.F.M.
die sedert 18 December werd vermist. Men
vreesde reeds van dien datum af, dat pater
v Heusden, die dien avond een bezoek had
gebracht aan een familie'aan de Haarlem
mertrekvaart, en niet in de pastorie aan de
Haarlemmerstraat was teruggekeerd, daar
te water was geraakt. Eerst heden, na we
ken van angstige spanning, is er zekerheid
gekomen.
De parochie van de „Hartebrug", diep on
der den indruk en neergeslagen door
droefheid, knielt neer rondom het stoffe
lijk overschot, om te aanvaarden en te aan
bidden Gods Wil en om te gedenken de ziel
van den overleden priester in gebed en
offer.
Velen van de priesters, die ons tijdens
hun leven voortdurend voorhouden, altijd
voorbereid te zijn op den dood, welke ons
onverwacht kan bespringen, schijnen door
God geroepen te zijn, om ons deze les óók
in te scherpen door hun eigen dood. God
wil klaarblijkelijk qiet alleen door het le
ven, maar ook door den dood van de pries
ters ons genade schenken
Pater v. Heusden was een ernstig mensch,
die gullen lach en blijde vroolijkheid rond
zich heen verspreidde; een waardig pries
ter, die zich door zijn echt-Limburgsche ge
moedelijkheid in alle kringen gemak
kelijk bewoog; een stipt-getrouw klooster
ling, die de nooden en behoeften en ver
langens van de menschep in de wereld ken
de en er met meeleefde; een plicht-
eischend leeraar, die door zijn leerlingen
werd gerespecteerd en bemind.
Het grootste gedeelte van zijn priesterjaren
is pater van Heusden leeraar geweest aan
het gymnasium der Franciscanen te Ven-
raay.
Hij is geboren 1885 te Maastricht, deed
zijn intrede bij de Franciscanen in 1905, is
in 1912 priester gewijd. Hij is daarna aan
het gymnasium te Venraay 22 jaar leeraar
geweest. In dien tijd heeft hij -eenige jaren
gestudeerd aan de Technische Toogeschool
te Delft. Daarna is hij kapelaan gewor
den te Ammerzode en in 1939 benoemd tot
kapelaan te Leiden.
In de parochie van de „Hartebrug" was
pater van Heusden speciaal belast met de
zorg voor het mannelijk jeugdwerk. Zijn ka
rakter en zijn jaren-lange ervaring als
leeraar aan het gymnasium te Venraay
maakte hem voor dit werk zeer bijzonder
geschikt. In een speciaal parochie-blad, dat
ter gelegenheid van het Kerstfeest
werd uitgegeven, heeft pater van Heus
den zijn laatste woord gesproken tot de pa
rochianen een hartelijk woord van op
wekking tot de ouders, opdat hun jongens
zich aansluiten bij de parochieele manne
lijke jeugdorganisatie.
Het stoffelijk overschot is overgebracht
naar het St. Elisabeths-ziekenhuis.
Heden en Dinsdag zal in de Hartebrug-
kerk onder het Lof van 6 uur het Rozen
kransgebed worden gebeden voor de ziele-
rust van pater v. Heusden.
Woensdag om zes uur zullen de Metten
worden gezongen.
Donderdag om half tien de Lauden,
waarna de plechtige Uitvaart. Daarna de
begrafenis op het kerkhof der paters Fran
ciscanen te Katwijk.
De parochie van de „Hartebrug" zal de
nagedachtenis van zijn oud-kapelaan pater
van Heusden met grooten eerbied blijven
gedenken.
TOEWIJZING OP DE STAATSLEENING.
Een korting van 8.8 pet. op de
gewone inschrijvingen.
Naar wij van-bevoegde zijde vernemen
zal de eerstverschijnende Staatscourant de
mededeeling bevatten van den secretaris
generaal van het Departement van Finan
ciën dat de toewijzing op de 4 pet. staats-
leening 1941, waarop de inschrijving open
stond op 29 Januari 1941, zal geschieden
als volgt:
a. De ingeschreven bedragen, waarvoor
voorkeur is verzocht, worden ten volle
toegewezen;
b. Op de gewone inschrijvingen wordt
een korting toegepast van 8,8 pet. van het
ingeschreven bedrag.
Aangezien de vrijwillige leening is vol-
teekend, zal tot uitgifte van de in uitzicht
gestelde gedwongen leening niet worden
overgegaan, zoodat de zich aan de rece-
pissen bevindende stortingsbewijzen waar
deloos zijn.
Tot noteering toegelaten.
Met ingang van Maandag 3 Februari 1941
zijn in de Prijscourant onder Rubriek 1 op
genomen en voor de dagelijksche noteering
aangewezen: 500.000.000 4 pet. obligatiën,
leening 1941, van het Koninkrijk der Ne
derlanden, in stukken van 1000, 500 en
100 met coupons per 15 Februari en 15
Augustus (voorloopig in recepissen).
De verhandeling zal tot 15 Februari 1941
geschieden zonder bijberekening van rente.
De stukken van 1000 zullen worden
opgenomen in de rubriek „Noteering van
fondsen in zeven tijdvakken".
Op grond van art. 3 sub B a van het Re
glement voor den Effectenhandel heeft het
bestuur van de Vereeniging voor den Ef
fectenhandel bepaald, dat de levering van
obligatiën der 4 pet. Nederlandsche staats-
leening 1941, voorzoover deze zullen zijn
verkocht vóór 15 Februari 1941, moet
plaats hebben uiterlijk op den vierden
dag na den eersten dag, waarop de stuk
ken (recepissen) worden uitgegeven, der
halve uiterlijk op den 19en Februari 1941.
LUISTEREN NAAR VERBODEN ZENDER
Overgangstijd thans afgeloopen.
Naar aanleiding van de onlangs uitgespro
ken vonnissen van de Landesgerichte inzake
het luisteren naar verboden zenders er
zijn straffen vun 3 en 4 maanden gevange
nisstraf uitgedeeld en boetes van 300, be
nevens natuurlijk inbeslagneming van het
radioapparaat verzoekt men ons van be
voegde Duitsche zijde nog eens,extra op het
luistergebod te wijzen.
Men wees er op, dat de praktijk van
het verbod nog heel anders kan zijn dan
zij nu is, nl. wanneer de Duitsche politie
en de leden van de weermacht speciale
aandacht aan de overtredingen gaan beste
den.
Men moet bedenken, dat er tot nu toe
sprake was van een overgangstijd. Thans
loopt wat dit betreft het geduld van de
bezettende overheid ten einde, zoodat men
zoo noodig verzekerd kan zijn van scher
pere maatregelen en zwaardere straffen.
Voor degenen, die zich de luisterbepalin
gen niet meer precies herinneren zij nog
eens gezegd: Men mag alléén luisteren naar
de Duitsche zenders en de zenders die zich
bevinden in de bezette gebieden, in het ge-
neraal-gouvernement en in het protecto
raat. Vooral wanneer hetr luisteren betreft
naar Engelsche zenders zal overtreding van
het luisterverbod streng gestraft worden.
BEZOEK AAN GRAVEN VAN
GESNEUVELDE MILITAIREN.
Het hoofd van het afwikkelingsbureau
van het departement van Defensie heeft
den burgemeesters medegedeeld, dat aan
de nabestaanden van gesneuvelde militai
ren desgewenscht de reiskosten van het
bezoeken van de graven van gesneuvelden
kunnen worden vergoed. Hierby zullen de
v. lgende richtlijnen behooren te worden in
acht genomen.
Een vergoeding van reiskosten kan wor-
dei. gegeven voor het bezoek der ouders,
1 ieegouders, voogden, echtgenootcn en
van kinderen boven den leeftijd van tien
jaar. In bijzondere gevallen kan ook aan
andere familieleden een vergoeding voor
reiskosten worden toegekend.
Deze vergoeding kan als regel een
maal in de drie maanden aan een en
denzelfden persoon worden toegekend
en wel voor de reis in de laagste klasse
van openbare middelen van vervoer.
Bovenstaande regeling zal voorloopig gel
den tot 1 Februari 1942. Personen, die
voor deze vergoeding in aanmerking wen-
schen te komen,, kunen zich desgewenscht
door tusschenkomst van den burgemeester
van hun woonplaats schriftelijk tot het de
partement van Defensie (afwikkelings
bureau) wenden.
POSTDUIVENVOEDER.
Toewijzingen alleen aan leden van het
nationale verbond van Nederlandsche
postduivenhouders.
In de verordening van den rijkscommis
saris voor het bezette Nederlandsche ge
bied, no. 25 van 24 Juni 1940 is bepaald,
dat een houder van postduiven moet zijn
aangesloten bij een door den Duitschen
weermachtsbevelhebber in Nederland toe
gelaten vereeniging. Zooals destijds is be
kend gemaakt, is als zoodanig toegelaten
het nationale verbond van Nederlandsche
postduivenhouders, Amsteldijk 44 te Am
sterdam.
In verband met deze bepaling brengt het
rijksbureau voor de voedselvoorziening in
oorlogstijd onder de aandacht van de post
duivenhouders, dat in den vervolge slechts
die postduivenhouders voor een voedertoe
wijzing in aanmerking zullen kunnen ko
men, die op 21 Februari 1941 bij bovenge
noemd verbond zijn aangesloten. Diegenen
derhalve, die zich op dien datum nog niet
als aangeslotene aan evengenoemd adres
hebben aangemeld, komen in geen geval
voor een toewijzing van postduiven voeder
aanmerking.
STEUN AAN BEELDHOUWERS.
Gemeente Amsterdam stelt percentage
bouwkosten beschikbaar.
Naar het „Hbld" verneemt, is dezer da
gen in het college van B. en W. van Am
sterdam besloten, voortaan, bij aanbeste
ding van openbare gemeentewerken, van*
de aanbestedingssom een bedrag beschik
baar te stellen voor het aanbrengen van
beeldhouwwerk.
BON GENERATOR-ANTHRACIET.
De secretaris-generaal van het departe
ment van handel, nijverheid en scheep
vaart deelt mede dat gedurende het tijdvak
van Dinsdag 4 Februari 1941 tot en met
Vrijdag 28 Februari 1941, de met de woor
den „penerator-anthraciet eerste periode"
gemerkte bonnen recht geven ot> het kco-
pen van 1 H.L. (maximaal 75 K.G.) anthra-
cietnootjes V.
De met de woorden „generator-turf eer
ste periode" gemerkte bornen geven gedu
rende bovengenoemd tijdvak recht op het
koopen van 50 stuks baggerturf.
SLAOLIE.
De secretaris-generaal van het departe
ment van landbouw en visschery maakt
het volgende bekend, in verband met het
afleveren van slaolie.
Zooals destijds is gepubliceerd mochten
de winkeliers de flesschen slaolie welke op
de met „21" genummerde bonnen van de
boter- en vetkaarten waren gekocht, uit
sluitend gedurende het tijdvak van 14 De
cember 1940 tot en met 31 Januari 1941
aan hun klanten afleveren.
Deze afleveringstermijn is thans verlengd
tot en met Vrijdag 28 Februari a.s.
PRIJSVERHOOGING VAN 5 PROCENT
IN HET PENSIONBEDRIJF
TOEGESTAAN
Het hoofdbestuur van den Nederland-
schen Vakbond van pensionhouders deelt
mede:
Op grond van het besluit op de omzet
belasting 1940, waarin bepaald wurdt, dat
deze belasting niet meer afzonderlijk in
rekening gebracht mag worden, werd door
den N.V.P. van het Rijksbureau voo. het
hotel-, café, restaurant- en pensionbedrijf
toestemming verkregen de pensiontarieven
met 5 pet te verhoogen.
Deze verhooging kan worden berekend
over het bedrag, dat als vergoeding geldt
voor kost en inwoning.
F. N. V. QUANT, f
President van den Hoofdraad der
St. Vincentius Vereeniging.
Op bijna 70-jarigen leeftijd is te 's-Gra-
venhage overleden de heer F. N. V. Quant,
lid van den gemeenteraad en oud-wethou
der van openbare werken aldaar, president
van den Hoofdraad der St. Vincentius Ver
eeniging in Nederland.
In 1892, op 21-jarigen leeftijd, werd hij
medestichter van de St. Aloysiusconferen-
tie der St. Vincentius Vereeniging te 's Gra-
venhage. Hij werd haar eerste president.
Later werd hij president van de H. Hart-
conferentie en president van den Bij zon
deren Raad. Na het overlijden van Jhr. von
Fisenne werd hij president van den Hoofd
raad.
In 1919 werd de heer Quant lid van den
gemeenteraad en in 1923 wethouder van
openbare werken, welke laatste functie hij
tot 1935 vervulde.
Momentje
EIEREN
De nieuwe regeling voor de voedsel
voorziening, reeds direct bij het uit
breken van den oorlog uitgevaardigd,
heeft mijn hart. Dit is gedaan om de
tierig welende smokkelhandel uit den
vorigen oorlog nu onmogelijk te ma
ken en te voorkomen, dat lieden met
een welgevulde portemonnaie tegen
grof geld hun provisiekast zouden vul
len, terwijl de minder-gesitueerden op
een houtje zouden bijten. Goed, er zijn
tóch lieden, die het pogen. Die ver
stoppen een half varken in de kolen-
kist of gaan er mee naar bed en ik zou
niet weten, welke van beide methoden
ik zou kiezen. In ieder geval is nu dit
bereikt; er is voor iedereen wat en de
prijzen zijn niet zoo hoog, dat zij voor
velen niet meer te betalen zijn.
Ik zal u een voorbeeld geven om het
duidelijk te maken. In den vorigen
wereldoorlog hebben de kippen woe
kerwinsten gemaakt. Dat waren de
ergste O.W.-ers die toen te vinden
waren. Een oud-collega schrijft mij,
dat hij in die oorlogsjaren eens in een
winkel in de Haarlemmerstraat te Lei
den een ei kocht voor 32 cent.
Ziet u dat is nu onmogelijk. Er
is direct met vaste hand ingegrepen en
men heeft 12.000.000 kippen afgeslacht.
Ziezoo: laat die nu maar eens probee-
ren woekerwinsten te maken op hun
eieren.
En toch begrijp ik het niet goed. Hoe
minder kippen hoe minder eieren. Hoe
minder eieren, hoe minder aanbod. Hoe
minder aanbod, hoe hooger prijs.
En toch kosten nu de eieren hoog
stens maar 8 cent.
Ik vrees, dat er nog een en ander
ontbreekt aan mijn economische ken
nis.
Ik zal myn licht eens opsteken by de
kippen....
WINTERHULP#NEDERLAND
Gironummer van de W. H N.
Stort op 5553 of 877.
Kasvereeniging N.V., A'dam.
Postgironummer 877.
De Bank van de W. H. N. is
5553
CONGREGATIE PRIESTERS VAN HET
H. HART VAN JESUS
Pater G. Raaijmakers tot Provinciaal
benoemd
Het generaal bestuur der Congregatie te
Rome heeft met ingang van 2 Februari voor
de Nederlandsche Provincie benoemd tot
provinciaal den hoogeerwaarden pater G.
Raaymakers, te Liesbosch-Princenhage, en
tot leden van den provincialen raad de
zeereerwaarde paters Ph. Collignon te Hees-
Nymegen, C. Hoffmann te Liesbosch-Prin
cenhage, P. Mulleners te Delft en L. Le-
blanc te Helmond.
PASTOOR J. G. JANSEN t
Naar wij vernemen, is gistermiddag over
leden de zeereerw. heer J. G. Jansen, pas
toor der St. Magdalen a-parochie te Am
sterdam.
De overledene, geboren in 1884, priester
gewijd in 1907, was sedert 1934 pastoor van
genoemde parochie, na voor dien tijd pas
toor te zijn geweest van de St. Martha-
parochie te 's Gravenhage.
Vóór zijn pastoraat was rector Jansen,
als geest, adviseur van diocesane sociale
organisaties, bekend als sociaal werker,
stuwkracht voor jeugdorganisatie en sociale
organisatie, redenaar op vele bijeenkomsten
in den lande.
Benoeming in het Bisdom Haarlem
Z. H. Exc. de Bisschop van Haarlem heeft
den weleerw. heer P. J. van Steijn, thans
kapelaan te den Helder, benoemd tot kape
laan te 's Gravenhage (H. Willibrordus).
GEEN ENGELSCHE BOMMEN.
In den nacht van Vrijdag op Zaterdag
zijn op Nederlandsch gebied geen Engel
sche bommen geworpen en ook geen vlieg
tuigen van Engelsche nationaliteit versche
nen.
