dmiag^ actiaiteit Ut de tucht
Spoorweg vernield
Churchill voor het
Lagerhuis
De toestand in
Roemenië
Japans poliliek
Uit het Verre Oosten
Ned.-Indië en Jap^n
DONDERDAG 23 JANUARI 1941
DE LEIDSCHE COURANT
TWEEDE BEAD - PAG. 5
Duitsche verkenningsvoertuigen in de sluis van een der havens
aan de Kanaa kus» De floltie jechet geeft den commandanten voor
het uitvaren de laatste bevelen (Foto Weltbud)
OPTREDEN DER DUITSCHE
LUCHTMACHT.
Gistermiddag heeft een Duitsch gevechts
vliegtuig met succes een aanval in scheer-
vlucht ondernomen op de spoorbaan van
Ipswich naar Felixstowe aan de Noordzee
kust. £>e bommen troffen doel en verniel
den den spoorweg op verscheidene plaat
sen.
Voorts hebben Duitsche jachtvliegtuigen
Woensdagmiddag boven het Zuidelijk deel
van de Noordzee een Engelsch vliegtuig
van het type Bristol-Beaufort neergescho
ten. Ook is nog een Britsche bommenwer
per van het type Bristol-Blenheim na een
kort gevecht neergeschoten.
BRITSCHE VLIEGTUIGEN BOVEN
WEST-DUITSCHLAND.
In de eerste helft van den nacht van 22
op 23 Januari zijn eenige Britsche vlieg
tuigen, weinig in getal, naar West-Duitsch-
land gevlogen. Zij wierpen een klein aantal
brisant- en brandbommen neer, die slechts
onbelangrijke schade aan particuliere eigen
dommen aanrichtten. Kleine branden, die
uitbraken, werden in den kiem gesmoord.
Verliezen van menschenlevens zijn tot dus
ver niet bekend geworden.
BRITSCHE TORPEDOBOOTJAGER
VERLOREN GEGAAN.
Te Londen is officieel medegedeeld, dat
de Britsche torpedoboot jager „Hyperion"
verloren is gegaan.
In welingelichte kringen te Berlijn wordt
verklaard, dat de bewering van den Brit-
schen minister, lord Chatfield, als zou de
„Southampton" de eerste groote eenheid
zijn, welke door een luchtaanval tot zin
ken is gegbracht, in geen enkel opzicht met
de feiten overeenstemt. Integendeel, het
staat onwrikbaar vast. dat tot dusver incl.
de „Southeampton" elf Britsche kruisers
sinds het begin van den oorlog alleen door
het Duitsche luchtwapen vernietigd zijn.
HET OPBRENGEN VAN DE
„MENDOZA".
jJe Braziliaansche minister van buiten-
landsche zaken heeft de regeering van Pa
nama telegrafisch verzocht, met de andere
Amerikaansche staten te overleggen over
een gemeenschappelijk protest tegen de
schending van de Pan-Amerikaansche vei-
lighendszone door Engeland bij het kapen
van de „Mendoza". De minister heeft tege
lijkertijd medegedeeld, dat de Braziliaan
sche regeering zelf reeds een protestnota
tot de Britsche regeering heeft gericht.
WILLKIE NAAR ENGELAND
VERTROKKEN.
Wendell Willkie is gisterochtend met
den Yankee Clipper via Lissabon naar En
geland vertrokken. Hij wordt vergezeld
door Cowles, den uitgever van de Minnea
polis „Star Journal" en door den bankier
Therne. Willkie verklaarde, dat zijn reis
een particulier karakter draagt Hij kon
niet zeggen, wanneer hij naar Amerika zal
terugkeeren. Hij zeide te hopen terstond
na zijn aankomst in Londen, Churchill, den
minister van arbeid Bevin en andere Engel-
sche staatslieden te ontmoeten.
EVACUATIE VAN BRITSCHE KINDEREN
GESTAAKT.
Volgens een bericht van de „New York
Herald Tribune" uit Londen heeft onder
staatssecretaris Shakespeare medegedeeld,
dat de evacuatie van Britsche kinderen
naar Canada, Australië en de Ver. Staten
wegens het gebrek aan scheepsruimte en
de gevaren der zeereizen gestaakt is.
AMERIKAANSCHE BASES OP
BERMOED A-EILANDEN.
Te Hamilton op de Bermoeda-eilanden is
officieel bekend gemaakt, dat de eilanden
Morgan en Tucker voor 99 jaar als luehtba-
ses aan de Vereenigde Staten zijn verpacht.
„International News" meldt in dit verband,
uit Londen, dat de Britsche regeering de
verpachting dezer eilanden heeft beves
tigd. Volgens dit agentschap zijn de beide
kleine eilanden aan de Zuid-Westzij de der
groep bijzonder geschikt om als luchtbases
dienst te doen.
RAVITAILLEERING IT A LIAAN SC HE
TROEPEN UIT VLIEGTUIGEN.
De vooruitgeschoven Italiaansche posten
op de met sneeuw bedekte bergtoppen in
Albanië worden, naar de speciale corres
pondent van het „Giornale dTal'a" aan het
Grieksch-Albaneesche front meldte, door
middel van vliegtuigen van het noodige
voorzien. Men is hiertoe overgegaan om
dat als gevolg van den hevigen sneeuwval
op vele plaatsen geen verkeer op den be-
ganen grond mogelijk is. Behalve levens
middelen brengen de vliegtuigen aan de
soldaten ook post.
„EINDFAZE VAN DEN STRIJD."
Naar de Engelsche berichtendienst meldt,
heeft Winston Churchill het tweedaagsche
debat in het Lagerhuis over de Engelsche
productie en het gebruik van het men-
schenmateriaal besloten met een lange
rede,, waarin hij o.a. zeide, een oorlogska
binet, bestaande uit vier of vijf personen
die geen ministersfunctie hebben, op het
oogenblik niet raadzaam te achten.
Bijzonder moeilijk noemde de premier de
voorziening der industrieën met geschikt
menschenmateriaaL In dit verband wees
hij er ook op, dat als gevolg van het ge
brek aan scheepsruimte militaire transpor
ten naar overzeesche gewesten zijn bemoei
lijkt, doch hij gaf te kennen, dat de Britsche
oorlogsmachine „binnen afzienbaren tijd
op volle toeren" zou draaien.
Volgens den Britschen berichtendienst
heeft Churchill aan het slot van zijn rede
in het Lagerhuis gezegd: „Het is verre van
mij, een rooskleurig beeld van het heden
en de toekomst op te hangen. Ik geloof
niet, dat het gerechtvaardigd is, dat wij
andere dan de somberste geluiden laten
hooren, terwijl zich voor ons rijk, ja voor
de geheele Engelsch-sprekende wereld, een
afgrond uitstrekt. Ik zou het een plichts
verzuim achten, wanneer ik het Huis niet
deelgenoot maakte van mijn indruk, dat
ons volk de eindfaze van den oorlog in
gaat."
Na de rede van Churchill werd het La
gerhuis verdaagd, zonder dat er gestemd
werd.
IN BOEKAREST KEERT DE RUST
TERUG.
Generaal Antonescu heeft in verband
met de op het oogenblik heerschende bin-
nenlandsche spanningen een oproep aan
het land uitgevaardigd. Daarin verklaart
de leider van den staat o.m., dat hij den
zwaren last van de staatsleiding op zich
heeft genomen, om de ineenstorting van
het land te stuiten en de eer der natie te
redden. In de vier maanden van zyn re
geering heeft hij uitsluitend en alleen het
vaderland gediend. Het nationaal-legion-
naire regime steunde op de jeugd des
lands, tegelijkertijd echter heeft het ge
tracht alle klassen en generaties der naties
tot zich te trekken voor medewerking.
De oproep spreekt verder over „begrip-
looze elementen", die trachten de orde te
verstoren en verklaart, dat binnen 24 uur
orde en rust hersteld moeten zijn.
Generaal Antonescu roept alle Roeme
nen op, hun plicht te vervullen. De werke
lijke legionnairs, die in den geest der va
derlandsliefde van Codreanu zijn opge
voed, roept hij op om hem te begrijpen, aan
gezien hij er zeker van is, dat Codreanu
hetzelfde heeft gewild.
De oproep besluit met de woorden:
„Roemenen, schaart u met vertrouwen om
de leiding van den staat. Mijn wil is on
wrikbaar. Uw trouw fnoet dit eveneens
zijn."
1 De secretaris-géneraal voor de pers in
het ministerie voor de propaganda heeft
Dinsdagavond den vertegenwoordigers
van de buitenlandsche pers een verklaring
verstrekt, waarin hij allereerst den moord
aanslag op den Duitschen majoor Doering
scherp veroordeelt en voorts zégt, dat de
legionnaire beweging hem als haar eigen
doode beschouwt De studentenbetoo-
ging van Maandavond was een protestactie
tegen dezen aanslag, maar tevens ook tegen
de in laatste instantie daarvoor verant
woordelijken, de vrijmetselarij, het Jo
dendom en de Intelligence Service, die op
alle mogelijke manieren hun doel, het
doen ontstaan van een kloof in Roemenië,
trachten te bewerkstelligen.
Voorts verklaarde hij, dat de vervanging
van de districtsprefecten door officieren
slechts een voorloopige maatregel is. Bij de
installatie van de officieren-prefecten is
het in eenige plaatsen des lands totm is-
verstanden gekomen. In Boekarest zelf
keert de rust terug.
VOLMACHTEN VOOR REGEERING
VERLANGD.
Invloedrijke Japansche regeerinigskrin-
gen zo: den, naar Domei melidt, van mee
ning zijn, dat het Japansche Kabinet met
uitgebreide volmachten dient te worden
bekleed, om bij een snel wisselenden in
ternationalen toestand de voor de lands
verdediging noodige maatregelen te kun
nen treffen. Daarom moet de wet op de
algemeene mobilisatie dienovereenkomstig
aangevuld worden, terwijl de regeering
volmachten moet krijgen;
1. voor het uitvoeren van de. in de wet
voorziene maatregelen en 2. voor het bij
eenbrengen van de hiertoe noodige mid
delen. Het plannenbureau is, naar verluidt,
reeds bezig met het opstellen van een des
betreffend wetsontwerp.
EEN MOTIE.
Bij de opening der plenaire bijeenkomst
van den Rijksdag heeft de vroegere voor
zitter van de Minseito-partij, Machida, de
door de rijksdagfractie ingediende motie
besproken, waarin versterking der oorlogs
paraatheid van Japan geëischt wordt, ten
einde elke inbreuk op het levensgebied van
Japan af te weren. Machida wees op de toe
nemende vijandige houding van Engeland
en de Ver. Staten Jegens Japan, zoodat
men op het ergste voorbereid moet zijn.
Beide landen, zoo vervolgde hij, vergissen
zioh, wanneer zij meenen, Japan met eco
nomische represailles te kunnen kleinhou
den. Japan heeft de verzorging van grond
stoffen in China en Mantsjoekwo voorbe
reid teneinde tegen eiken toestand te zijn
opgewassen. De Rijksdag moet daarom zijn
plicht doen in den geest der nieuwe na
tionale structuur.
Deze motie werd onder zeer grooten bij
val aangenomen en eenstemmig goedge
keurd. Tevens werd medegedeeld, dat een
zelfde motie in het Hoogerhuis zal worden
ingediend en dat beide huizen het erover
eens zijn, om met achterstelling van groote
interpellaties de begrooting en de dien
overeenkomstige wetsontwerpen in com
missies te behandelen.
SNELLE BEHANDELING EN DEN
RIJKSDAG.
De eerste zitting van den nieuwen Ja-
pansohen Rijksdag heeft plaats gehad
aldus meldt S.P.T. in het teeken van het
nieuwe kiesstelsel. -De Japansche pers legt
er in het bijzonder den nadruk op, dat
Matsoeoka de Japansche politiek duidelijk
in het kader van het drie-mogendheden-
verdrag heeft uitgestippeld. Matsoeoka
heeft het plan opgevat in den nieuwen
Rijksdag snel te handelen. De pers meldt,
dat hij hierbij op de volle medewerking
van de Rijksdagleden kan rekenen. Zij zijn
bijvoorbeeld overeengekomen af te zien
van interpellaties van de regeering. Ook
de behandeling van wetsontwerpen, die
lange debatten zouden kunnen uitlokken,
zal uitgeschakeld worden, teneinde te voor
komen dat de regeering in langdurige on
derhandelingen betrokken wordt.
VREDESONDERHANDELINGEN
TUSSCHEN THAILAND EN
INDO-CHINA?
De „Bangkok Chronicle" erkent, dat
vredesonderhandelingen gaande zijn tus-
schen de regeering van Thailand en den
fungeerende Franschen gezant Roger Gar-
reau. Er is een aanrakingspunt gevonden,
toen de Thailandsche regeering met Gar-
reau over vrede onderhandelde, nadat de
radio van Saigon den wensch tot een wa
penstilstand geuit had, zoo schrijft het
blad. De regeering van Thailand kan zich
echter niet vereenigen met Garreau's stel
ling, dat Thailand het eerst aangevallen
heeft en derhalve het initiatief moet ne
men tot opschorting van de vijandelijkhe
den. De onderhandelingen te Bangkok
worden evenwel voortgezet.
Intusschen deelt het blad mede, dat de
radio van Saigon vredesbesprekingen
voorstelde met den eisch, dat Thailand
voor den aanvang daarvan zijn gewapende
macht op eigen gebied zou terugtrekken.
Thailand heeft altijd vriendschappelijke
onderhandelingen met de regeering van
Fransch Indo-China begeerd, maar het blad
betwijfelt of Indo-China tot dergelijke on
derhandelingen zal overgaan, als de Trai-
landsche troepen eenmaal teruggetrokken
zijn.
TSJOENGKING EN HET VIERDE LEGER
Volgens een bericht uit Tsjoengking zijn
bij een negendaagsch gevecht tusschen
troepen van Tsjoengking en het nieuwe
vierde leger in het Zuiden van Anhwei on
geveer 4900 man van dat leger gesneuveld.
De commandant van het vierde leger, ge
neraal Jeh-Ting, werd gevangen genomen,
terwijl de ondercommandant, generaal
Hsiang-Jing, aan de gevolgen van een ver
wonding is overleden.
VERKLARING NAMENS INDISCHE
REGFERING.
Naar uit Batavia wordt gemeld, heeft de
fungeerend perschef van de Nederlandsch-
Indische regeering, J. H. Ritman, ten over
staan van buitenlandsche correspondenten
verklaard, dat een wijziging in de situatie
in Europa of in de Japansch-Amerikaan
sche betrekkingen geen invloea zou uitoefe
nen op de handelsbesprekingen tusschen
Batavia en Tokio. Voorts zeide hij, dat de
Japansche voorstellen voor de komende
handelsbesprekingen terstond ter goedkeu
ring zullen worden voorgelegd aan de Ne-
derlandsche regeering te Londen.
Bulten'andsche Berichten
SPOORWEGTUNNEL IN SPANJE
INGESTORT.
Op een spoorwegtraject MadridSara-
gossa is een tunnel ingestort Als gevolg
hiervan is de verbinding tusschen de
hoofdstad en Saragossa verbroken.
ORKAAN TEISTERT SPANJE.
Uit geheel Spanje komen voortdurend
nieuwe berichten binnen over noodweer en
spoorwegongelukken als gevolg daarvan.
Ook zyn vele scheepsongelukken door den
orkaanachtigen storm veroorzaakt.
Uit Cadiz wordt gemeld, dat het Spaan-
sche schip „Castillo del Monbeltram"
(6500 ton) in de nabijheid van de Portu-
geesche kust aan den grond geloopen is.
Het schip was op weg van Cadiz naar
Noord-Spanje.
Van de 33 leden der bemanning en tien
passagiers zijn volgens een bericht uit 01-
hao tot dusver nog slechts 9 matrozen en
een passagiers gered. Men neemt aan, dat
het schip verloren is.
In de haven van Olhao zijn meer dan
honderd visschersvaartuigen aan den storm
ten offer gevallen.
In de haven van Huelva is de visschers-
boot „Maria Narvaez" gezonken en zeven
tien andere vjsschersschepen zijn ten dee-
le zeer zwaar beschadigd. Uit talrijke plaat
sen in Spanje worden overstroomingen ge
meld, daar de rivieren buiten de oevers
getreden zijn. De Ebro stond bij Saragossa
vijf meter boven normaal. In de provincie
Palencia traden de Carrion, de Pisu Erga
en de Rubagon buiten de oevers. Daardoor
is o.a. de spoorlijn tusschen Aguilar de
Campo en Mata Porquera plaatselijk ver
nield, zoodat de express van Madrid naar
Santander bleef steken.
Te Cadiz heeft het noodweer de electri-
citeitsvoorziening gestoord, zoodat de kran
ten niet konden verschijnen. Aan het
strand aldaar spoelden drie lijken van ver
dronken zeelui aan.
Uit Oviedo wordt gemeld, dat by de
spoorbrug van Pola de Lena een veertien
jarige jongen door den storm van de brug
in het water geblazen en driehonderd me
ter door de golven meegesleurd werd tot
hij op een klein eilandje aanspoelde. De
autoriteiten kwamen aan den oever bijeen,
maar konden het elandje niet bereiken,
tot een moedige kleermaker op een paard
sprong en na een levensgevaarlijke worste
ling met de golven op het eilandje kwam.
Toen was het jongetje echter al dood. De
kleermaker kon niet terug, omdat het wa
ter inmiddels zeer gestegen was. Pas na
vijf uur zwoegen slaagde de brandweer er
in den kleermaker met een touw weer aan
land te trekken, waar hij bezwijmde.
TREILER OPENGESCHEURD DOOR
WRAK.
Ter hoogte van de haven van Boston
heeft zich Dinsdagavond, volgens S.P.T.,
een drama afgespeeld, waarbij 13 zeelie
den het leven verloren.
Een treiler van een der grootste reede-
rijen keerde na twee weken afwezigheid
huiswaarts, toen het schip in Massachussets
Bay in het gezicht van de havenlichten,
op een wrak stootte en kapseisde. Vermoe
delijk is de kiel daarbij over de geheele
lengte opengescheurd. De treiler zonk al
thans zoo snel, dat de uit 22 koppen be
staanode bemanning geen kans meer zag
in de booten te gaan. Men wist nog een
vlot over boord te werpen, waaraan enke
len zich konden vastklampen. Negen ma
trozen en de kapitein werden met het
schip in de diepte gezogen en verdronken.
De anderen klampten zich vast aan h^t
vlot en dreven hiermede twee uur lang
rond, totdat ze door een passeerend schip
werden opgepikt. Intusschen waren nog
drie mannen, door de hevige koude bevan
gen, in het water gegleden, zonder dat hun
kameraden hen hadden kunnen redden.
Het 14936 ton metende Engelsche transpo. ischip .Almeda Star
dat volgens een radio mededeeling In den Atlantischen Oceaan ge
torpedeerd is (Foto Weltbild)
