DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Amer'ka's steun
aan Engeland
Momentje
DONDERDAG 16 JANUARI 1941
32ste Jaargang No. 984S
Ste £cidóclte6oii/fca/rit
Bureaux Papengracbt 32.
Telefoon: Redactie 20015. Administratie 20935.
Giro 103003. Postbus 11.
VERKLARING VAN MINISTER HULL.
De Amerikaanshe minister van buiten-
landsche zaken, Huil, heeft voor de com
missie van buitenlandsche zaken van het
huis van afgevaardigden verklaard, dat het
wetsontwerp betreffende de hulpverleening
aan Engeland een maatregel is ter aanwen
ding van de Amerikaansche hulpbronnen
op een wijze, die de veiligheid van de Ver-
eenigde Staten en van het Westelijk half
rond het beste dient. In de eerste plaats
zal de wet mogelijk maken, dat de hulp zoo
snel mogelijk wordt verleend. Spoed, aldus
Hull, is dringend noodig.
In den geest van Roosevelts politiek deed
Huil heftige aanvallen op Duitschland, Ita
lië en Japan, welker zoogenaamde aanvals-
handelingen hij opsomde, beginnende met
den oorlog in Mandsjoerije in 1931. Wan
neer deze drie mogendheden de zeeën zou
den beheerschen, zoo beweerde Huil, zou
het thans reeds „groote" gevaar voor Ame
rika nog vele malen ernstiger worden. Der
halve is het van belang dat een zoo groot
mogelijke steun wordt verleend aan Enge
land en de ardere landen, die tegen de
spi'mogendheden strijden.
Toen de democraat Johnson vroeg, of in
het wetsontwerp de bepaling over de repa
ratie van schepen van oorlogvoerende lan
den in Amerikaansche havens geen in
breuk op het internationale recht beteekent
antwoordde Huil, dat slechts „een realisti
sche beoordeeling een gezond inzicht" is.
De „wetten der zelfverdediging" moeten
worden toegepast, voor het te laat is. Al
leen de practische factoren kunnen beslis
send zijn.
Te voren had Huil verklaard, dat naar
het oordeel der Amerikaansche regeering
de Haagsche- Conventie van 1907 niet meer
op den tegenwoordigen OQrlog kan worden
toegepast, daar die conventie niet meer
door alle oorlogvoerenden erkend wordt.
De minister beweerde opnieuw, dat het
wetsontwerp no'odig is voor de verdediging
der Vereenigde Staten, omdat verdediging
niet alleen eigen bewapening beteekent.
Op de vraag van den democraat Burgin,
of het ortwerp een grooter oorlogsgevaar
inhoudt dan de vroegere neutraliteitspoli
tiek, antwoorde Huil: „Wij kunnen n:et
met de armen over elkander blijven zit
ten, tot de aanvaller over onze grenzen
komt".
Na nieuwe heftige uitvallen tegen de
spilmogendheden, die hij „aanvaller" noem
de, besloot Hull met een aanval op Japan,
dat, naar hij beweerde, meermalen het vol
kenrecht heeft geschonden door China bin
nen te vallen. Japan heeft zich van den
aanvang af laten leiden door het doel, zelf
een beheerschende positie in het westelijk
deel van den Stillen Oceaan te krijgen.
Door wapengeweld heeft het getracht heer-
scher te worden over een gebied, dat door
bijna de helft van de bevolking der ge-
heele aarde bewoond wordt. De voorge
stelde nieuwe orde in den Stillen Oceaan,
aldus de minister, beteekent een politieke
overheersching door een land, economische
exploitatie van alle hulpbronnen ten voor-
deele van dat land en daardoor verarmipg,
van alle andere landen.
WAT ANDERE BLADEN
SCHRIJVEN
BEDENKELIJK GELUID
De „Volkskrant" heeft een „bedenkelijk
geluid" vernomen in een N.S.B.-tijdschrift,
waarin het bijzonder onderwijs wordt aan
gerand. Het blad schrijft:
Nu is reeds eerder van N.S.B.-zijde met
opheffing van het bijzonder onderwijs ge
dreigd, maar tot dusver heeft de autoriteit
van den heer Mussert zulke stemmen tot
zwijgen weten te brengen.
Daaróm bevreemdt het te meer, thans
in De Weerklank, een periodieke
uitgave van het hoofdkwartier der N.S.B.,
afdeeling perszaken, opnieuw een bedenke
lijk geluid te vernemen.
In het jongste nummer lezen we, dat de
opvoedende taak van de nationaal-socialis
tische staat op haar gebied „geen particu
larisme, geen schotjesgeest, geen versplin
tering en verdeelzucht naar religie,
stand en klasse" erkent.
De nationaal-socialistische staat ver
wijst „de zielzorg onherroepelijk naar het
huis waar zij thuis behoort, n.l. de kerk."
En ten slotte: „Aan de opvoeding in ge
zond nationaal-socialistische geest zal uit
sluitend de staat vorming geven; de Kerk
houde zich op haar terrein, dan zullen er
geen strijd en geen meeningsverschil zijn."
Met den heer Mussert moge De Weer
klank uitmaken, hoe in zijn kring naast
zijn richtlijnen een geheel daarvan afwij
kende meenrng kan worden voorgestaan.
Wij, niet nationaal-socialisten, behoeven
de verwijzing van de zielzorg uitsluitend
naar de kerk met te aanvaarden, zoo min
als wij ze hebben aanvaaid toen liberalen
en sociaal-democraten zich in dien zin uit
ten.
De school behoort wei degely k tot het
UITSTEL VAN BETALING VOOR
SCHULDENAREN.
Indien reeds eenmaal verleend, kan dit
meermalen geschieden.
Op grond van de verordening No. 13/
1940 van den Rijkscommissaris voor het
bezette Nederlandsche gebied o.m. betref
fende maatregelen ten aanzien van de be
scherming van schuldenaren, is op 20 Juni
1940 een eerste uitvoeringsbesluit van den
secretaris-generaal van hel Departement
van Justitie verschenen, waarin o.a. werd
bepaald, dat de rechter aan een schulde
naar, die tengevolge van de bijzondere
omstandigheden, welke zich sedert 10 Mei
1940 hebben voorgedaan, niet tijdig aan
zijn vóór dien datum aangegane verplich
tingen kan voldoen, een uitstel van ten
hoogste zes maanden kan verleenen, in
dien zulks redelijkerwijze van den schuld-
eischer kan worden verlangd.
Thans is een tweede uitvoeringsbe
sluit van genoemde secretaris-generaal
in het Verordeningenblad opgeno
men. Volgens dit besluit kan de rech
ter een schuldenaar, aan wien hij
reeds eenmaal een uitstel van betaling
heeft verleend en die ook na afloop van
den uitsteltermijn nog niet aan zyn
vóór 10 Mei aangegane verplichtingen
kan voldoen, nogmaals een of meerma
len uitstel verleenen, telkens voor ten
hoogste zes maanden, indien zulks rede
lijkerwijze van den schuldeischer kan
worden verlangd. Evenals tot dusver
kan de rechter het uitstel ook voor een
gedeelte van de verplichting verleenen,
terwijl het uitstel met terugwerkende
kracht kan worden verleend, indien de
schuldenaar reeds in verzuim is.
De verzoeken tot uitstel kunnen bij een
voudig request bij den rechter worden aan
hangig gemaakt, waarvoor een griffierecht
wordt geheven van 1.zoo zij bij den
kantonrechter, en van 2.50, zoo zij bij een
anderen rechter worden ingediend. Dit
griffierecht wordt terugbetaald, indien het
verzoek geheel of gedeeltelijk wordt toe
gewezen of indien de rechter zich onbe
voegd verklaart.
BEREKENING OMZETBELASTING
In aansluiting op de publicatie van de
Secretarissen-Generaal van de Departemen
ten van Handel, Nijverheid en Scheepvaart
en van Landbouw en Visseherij met betrek
king tot de berekening van omzetbelasting
aan afnemers, wordt van de zijde van het
Departement van Financiën medegedeeld,
dat in gevallen, waarin de omzetbelasting
mag worden doorberekend, zulks niet
mag geschieden in den vorm van een afzon
derlijke vermelding van het bedrag van de
omzetbelasting. Behalve voor de uitgezon
derde goederen en diensten, is wèl geoor
loofd, dat de omzetbelasting en de invoer-
belasting in den prijs wordt verwerkt, zoo
dat, zoo noodig, dus tot verhooging van prij
zen mag worden overgegaan. Aan een afne
mer mag echter in geen enkelen vorm een
afzonderlijk bedrag aan omzetbelasting in
rekening worden gebracht.
Aan ondernemers, die tot 1 Januari 1941
de omzetbelasting afzonderlijk in rekening
hebben gebracht, blijft, voor zooveel be
treft de leveringen ten aanzien van welke
zulks gebruikelijk was, tot en met 31 Ja
nuari 1941 toegestaan de omzetbelasting
afzonderlijk in rekening te brengen. Na
dat tijdstip is zulks echter verboden.
Voorts wordt ter voorkoming van mis
verstand opgemerkt, dat de getroffen re
geling ook toepassing kan vinden op het
verrichten van diensten, var- welke de vast
stelling van devergoeding niet zoo zeer
onder de departementen van Handel, Nij
verheid en Scheepvaart en van Landbouw
en Visseherij ressorteert zooals b.v. commis»
sies en provisies in het bank- en verzeke
ringswezen.
NEDERLANDSCHE BLOEMEN TE
HAMBURG.
Te Hamburg zijn nu de aangekondigde
500.000 bloembollen uit Nederland geplant
over een oppervlakte van 50 hectaren. La
ter komt er een tentoonstelling van snij
bloemen uit ons land.
terrein der Kerk, heeft er altijd toe be
hoord, zooals men aan De Weerklank
kon weten als men daar aan geschiedenis
had gedaan.
Het is een wat al te simplistische manier
om strijd en meeningsverschil uit de we
reld te bannen door de raad: voeg u naar
ons inzicht.
Wat de N.S.B. ten slotte van plan is
weten we niet; ook niet wat daar de over
hand zal behouden: gezond verstand of
doordrijverij; maar hiervan kan men ver
zekerd zijn, dat nooit christelijk Nederland
zal toestemmen in een onderwijsstelsel,
dat de vrije school zou vermoorden en ons
een dwangsysteem zou opleggen.
De f^eer Mussert heeft dit begrepen; als
zijr. volgelingen dit begrip niet mochten
hebben, zouden zy ervaren wat het zeggen
wil, twee derden van het volk tegen zich
in het harnas te jagen.
Nieuwe distributie
bescheiden
Textiel-, boter- en vetkaarten
De secretaris-generaal van de departe
menten van Handel, Nijverheid en Scheep
vaart'en van Landbouw en Vischerij maakt
bekend, dat zeer binnenkort zal worden
overgegaan tot de uitreiking van een nieu
we serie textielkaarten en boter- en vet
kaarten. Deze uitreiking zal op de gebrui
kelijke wijze door de plaatselijke distribu
tiediensten geschieden op nader door deze
diensten békend te maken plaats en tijd.
Textielkaarten.
Er zullen wederom verschillende textiel
kaarten, elk van 100 punten, worden uit
gereikt voor de navolgende groepen van
personen:
a. Mannen en jongens die geboren zijn
vóór 2 Februari 1926;
b. Vrouwen en meisjes die geboren zijn
vóór 2 Februari 1926;
c. Jongens die geboren zijn op of na 2
Februari 1926 maar vóór 1 Februari 1938;
d. Meisjes die geboren zijn op of na 2
Februari 1926 maar vóór 1 Februari 1938.
Bovendien zal één toeslagkaart voor
textielproducten (50 punten) worden uit
gereikt aan elk hoofd van een gezin met
ten minste twee minderjarige kinderen dat
voor het hieronder vermelde aantal gezins
leden een gezamenlijk jaar-inkomen heeft,
hetwelk minder bedraagt dan het achter
het aantal vermelde bedrag:
3 gezinsleden minder dan f 1050.
4 gezinsleden minder dan 1400.
5 gezinsleden minder dan 1750.
enz. enz.
Dus per verder gezinslid telkens 350.
meer gezamenlijk jaarinkomen (b.v. voor
een gezin van 9 personen is de grens dus
9 x 350.— 3150.—).
Bij de uitreiking van de textielkaarten
zullen geen punten worden ingehouden. Ten
behoeve van de in wenenden van instellin
gen met vaste bevolking b.v. kloosters, zul
len textielkaarten voor ieder dezer inwö-
nenden worden verstrekt.
Boter- en vetkaarten.
Evenals dit bij de eerste uitreiking van
boter- en vetkaarten het geval was, zullen
in het algemeen boterkaarten worden ver
strekt, doch personen of gezinnen, waar
van het jaarinkomen over 1940 minder be
droeg dan het hieronder vermelde bedrag,
kunnen desgewenscht voor vetkaarten in
aannmerking komen.
Vetkaarten kunnen derhalve uitsluitend
aangevraagd worden door personen, die
behooren tot gezinnen, welke voor het hier-
order vermelde aantal gezinsleden een ge
zamenlijk jaarinkomen over 1940 hadden,
dat minder bedraagt dan het achter dat
aantal vermelde bedrag:
1 persoon minder dan 1000.
2 gezinsleden minder dan 1100.
3 gezinsleden minder dan f 1200.
4 gezinsleden minder dan 1300.
enz. enz.
Dus per verder gezinslid telkens 100.
meer gezamenlijk jaarinkomen. Ieder der
leden van b.v. een gezin, bestaarde uit acht
personen, met een gezamenlijk jaarinko
men over 1940 van minder dan 1700,
kan dus desgewenscht in aanmerking ko
men voor een vetkaart.
Ten behoeve van kinderen, die geboren
zijn op of na 2 Februari 1936, zal slechts
een halve boter- of vetkaart worden uitge
reikt.
Personen, die zwaren of zeer zwaren ar
beid verrichten, komen in aanmerking voor
extra v e t-kaarten, dus ook, indien zij bij
de gewore uitreiking boterkaarten ontvan
gen. Zij, die zwaren arbeid verrichten, ont
vangen een halve vetkaart extra en zij, die
zeer zwaren arbeid verrichten, twee hee?e
vetkaarten extra. De beoordeel ing, of
iemand zwaren dan wel zeer zwaren arbeid
verricht, berust bij den plaatselijken distri-
butiedienst.
Aanvraagformulieren.
Degenen, die overeenkomstig het boven
staande in aanmerking kunnen komen
voor toeslagkaarten voor textiel of voor
vetkaarten, dienën op nadei doort de plaat
selijke distributiediensten te bepalen dagen
een daartoe bestemd formulier bij deze
diensten af te halen en ingevuld wederom
in te leveren.
Personen, die behooren tot gezinnen,
waarvan het gezamenlijk inkomen boven
de aangegeven grens ligt, behooren dus
geen formulier af te halen, evenmin als zij,
die niet voor vetkaarten en toeslagkaarten
voor textielproducten in aanmerking wen-
schen te komen.
Met nadruk wordt er de aandacht op ge
vestigd, dat het ruilen van boterkaarten
tegen vetkaarten na de uitreiking niet meer
zal worden toegestaan.
DISTRIBUTIEKAARTEN EN -BONS
VOOR DE DUITSCHE WEERMACHT.
In het gisteren verschenen Verordenin
genblad is opgenomen een derde verorde
ning van den rijkscommissaris voor het be
zette Nederlandsche gebied ter aanvulling
van de verordening No. 51/1940 betreffen
de het invoeren van distributiekaarten en
distributiebons voor de Duitsche weer
macht voor den aankoop van levens- en
voedermiddelen, die onder de distributie
vallen of waarvan het gebruik in het alge
meen verboden is.
De artikelen 1 en 2 van de bestaande
verordening worden thans als volgt gele
zen:
Artikel 1. In het bezette Nederlandsche
gebied worden voor den aankoop van le
vens- en voedermiddelen, welke onder dis
tributiebepalingen vallen en welke niet uit
de voorraden der intendance worden ver
strekt, militaire distributiekaarten en dis
tributiebons ingevoerd. Deze kaarten en
bons geven slechts recht op aankoop van
goederen, overeenkomend met de op de
kaart of bon gedrukte bestemming.
Leveranties op militaire distributiekaar
ten en distributiebons genieten voorrang
boven alle andere leveranties.
Artikel 2. De militaire distributiekaar
ten moeten de aan te koopen goederen,
overeenkomend met de op de kaart ge
drukte bestemming, de soort en de hoeveel
heid dier goederen vermelden en verder
de onderteekening van den hoofdinten
dant (chef-intendant) bij den weermachts
bevelhebber in Nederland, van den com
mandant of van den officier van admini
stratie (Truppenzahlmeister) van de ver-
plegingseenheid (bataljon enz. en zelfstan
dig onderdeel), onder vermelding van den
rang, benevens het dienstzegel of den
dienststempel van de eenheid dragen.
De militaire distributiekaarten zijn geel.
Bovendien zijn er militaire distributiekaar
ten, waarbij de bestemming op een rood
veld is gedrukt, welke alleen door den
hoofdintendant mogen worden ingevuld.
Voorts wordt art. 3 in zooverre gewij
zigd, dat op de bruine militaire distributie
bons, welke tot dusver geldig waren voor
100 gram koffie of 20 gram thee, voortaan
slechts 15 gram koffie of 2 gram thee ver
krijgbaar zal zijn.
Ten slotte zullen de gewone grijze mi
litaire distributiebons voor 100 gram le
vensmiddelen van enkt soort vervallen.
Hiervoor komen in de plaats' grijze mili
taire distributiebons met zwarten opdruk,
waarop verkrijgbaar zal zijn 100 gram le
vensmiddelen, daaronder begrepen peul
vruchten van elke soort.
RECLAME-ONTWERPERS EN
ILLUSTRATORS.
Een contactcommissie.
In verband met de in voorbereiding zijn
de ordening van het reclamewezen heeft
het gilde van Nederlandsche reclame-ont
werpers en illustrators een contactscom
missie benoemd bestaande uit de heeren
Jan Lutz, Dirk Hart en Wilm Paetz om bij
deze ordening, voor zoover het de vak
groep ontwerpers en illustrators betreft,
zooveel mogelijk van dienst te kunnen
zijn. Bovendien zal deze commissie con
tact zoeken met de organisaties, die op aan
verwante terreinen werkzaam zijn ten ein
de tot de grootst mogelijke samenwerking
te komen.
PREMIELEVERING VOOR TREIN
MACHINISTEN.
Weer ingevoerd.
In verband met de dreigende kolen-
schaarschte heeft de directie der Ned.
Spoorwegen aan den Personeelraad voor
gesteld om de oude kolenpremieregeling
voor de machinisten weer in te voeren. De
directie vestigt er de aandacht van den
Personeelraad op, dat sinds dat de kolen-
premieregeling voor het locomotief perso
neel is afgeschaft, het kolenverbruik per
locomotief-kilometer onrustbarend is ge
stegen (21.09 K.G. per locomotief-K.M.
over November 1940 tegenover 16.08 K.G.
per locomotief-K.M. in 1939).
De directie zou daarom gaarne de oude
kolenpremieregeling weer zien ingevoerd.
De bestaande toestand kan, zooals het nu
gaat, niet bestendigd blijven, daar anders
de loop der stoomtreinen weer meer be
perkt zou moeten worden.
DE LOTERIJ VAN DE K.F.A.
Zooals indertijd is meegedeeld, werd
door den toenmaligen Minister van Justitie
als uiterste datum voor de trekking van
de Loterij van het „Werk voor de goede
Film" vastgesteld 31 December 1940. In
overeenstemming hiermee heeft het be
stuur der Stichting op 20 December j.l. aan
Notaris van Meerwijk te 's-Hertogenbosch
opdracht gegeven de trekking in het open
baar te verrichten. De notaris heeft zich
daarop tot de politie en het Departement
van Justitie gewend ten einde de benoo-
digde toestemming te verkrijgen. Zoodra
de?e is verleend zal tot trekking worden
over gegaan en zullen trekkingslij sten aan
de belanghebbenden worden toegezonden.
SPROOKJE.
Ik heb vannacht een schoonen droom
gehad. Ik heb vannacht een sprookje
gedroomd. Sprookjes zijn er altyd al
leen maar voor kinderen. Die fanta-
seeren zich een paleis met muren van
zilver, daken van goud en ramen van
diamant. Maar er zijn nu sprookjes,
die gezelliger zijn dan zilver, goud en
diamant en ik ben geneigd het nieuw
ste kookboek, dat momenteel bij iede-
ren uitgever verschijnt het „Sprook
jesboek voor groote menschen" te
noemen. Zooiets als de sprookjes van
Andersen voor onze kinderen. Zoo'n
sprookje voor groote menschen heb
ik vannacht gedroomd.
Ik zat daar eenzaam op den top van
een berg boerenkool, aan den voet
waarvan de schoonste struiken aard
appelen groeiden. Daar rondom heen
dartelden vele vette varkens. Ik troon
de daar hoog op mijn koningstroon van
boerenkool, die hard was van de vorst
een collega dus maar geen der
varkens bleek genegen zijn worst,
spek of vet af te staan om dezen berg
boerenkool te herscheppen in een
smakelijke stamppot. Toen begon ik
te fluiten en te zingen, de schoonste
wijsjes parelden van mijn lippen. Toen
spitsten de varkens hun ooren en
krulden hun staart. Zij stelden zich
in slagorde en ik zag tot mijn verba
zing, dat zy twee letters vormden: een
A. en een B. En plotseling renden zij
met een vaart de boerenkool binnen
en verdwenen.
Het slot van het sprookje kan kort
zyn. Ik zakte tot aan mijn mond in
de kool en at. Ik at tot ik weer op
den beganen grond stond. En na dit
copieus diner werd ik wakker.
Neen, droomen zijn niet altijd be
drog.
En er bestaan nog sprookjes....
WINTERHUIP#SNEDERLAND
Gironummer van de W. H N.
Stort op 5553 of 877.
Kasvereeniging N.V., A'dam.
Postgironummer 877.
De Bank van de W. H. N. is
5553
ER ZIJN GEEN „VRIJE EIEREN"
Indertijd is bekend gemaakt, dat van
de kippenhouders wordt verwacht, dat zij
m het tijdvak van 28 October 1940 tot en
met 3 Februari 1941 per kip, waarvoor
hun voeder wordt verstrekt, tenminste 20
eieren zullen afleveren aan een verzame
laar. In het betreffende bericht werd ver
der medegedeeld, dat het in de bedoeling
ligt, de toekomstige voedertoewijzing voor
de kippen afhankelijk te stellen van het
inleveren van bovengenoemd aantal eieren
als minimum. Hetzelfde geldt voor de
toewijzing van het aantal kippen, dat ten
hoogste op een bedrijf mag worden ge
houden. Tevens werd gezegd, dat de
voedertoewijzing voor kuikens verband
zal houden met het totaal aantal afge
leverde eieren.
Een overeenkomstige mededeeling werd
gedaan aangaande de eenden-eieren.
Naar gebleken is, heeft bovenbedoeld
bericht bij sommigen de meening doen ont
staan, als zouden pluimveehouders, die
meer eieren van hun dieren rapen dan ge
noemde 20, het meerdere vrij aan iedereen
mogen afleveren en ook wel tegen hoogcre
prijzen dan de erkende verzamelaars mo
gen betalen. Men spreekt in dit verband
van „vrye" eieren.
De Nederlandsche Centrale voor Eieren
en Pluimvee vestig er daarom nog eens
met nadruk de aandacht op, dat een pluim
veehouder de eieren, die op zijn bedrijf
beschikbaar komen, uitsluitend mag af
leveren aan zijn vasten erkenden ver
zamelaar, die voor alle door hem ontvan
gen eieren de prijsvoorschriften in acht
moet nemen. Indien een pluimveehouder
anders handelt, komt hij in botsing met
de betreffende wettelijke bepalingen.
OOK VERWERKING VAN EIEREN
VERBODEN
Het Rijksbureau voor de Voedselvoor
ziening in oorlogstijd deelt mede, dat het
eier-inventarisatiebesluit 1940, hetwelk
het in voorraad hebben en afleveren van
geconserveerde eieren zonder goedkeuring
van de Nederlandsche Centrale voor
Ejeren en Pluimvee te Beekbergen ver
biedt, thans is aangevuld met een verbod
tot verwerking van eieren. Genoemde Cen
trale is bevoegd, van dit verbod ontheffing
te verleenen, eventueel onder door haar te
stellen voorwaarden.
