£eehepxaat.
S)e fawtim, die 11 needig heeft
WASSCHEN ZONDER ZEEP
Nieuwe uitgaven
VOETGANGERS,
LIED VAN DEZEN TIJD
ZATERDAG 4 JANUARI 1941
DE LE1DSCHE COURANT
BON
WAREN
GELDIG
HOEVEELHEID
22
Brood
of Gebak
Van 6 Jan. t/m 12 Jan.
eventueel t/m 19 Jan.
Bon 21 nog t/m 12 Jan.
niet in hotels.
100 gram roggebrood of 100 gram
ander brood of een rantsoen
gebak
3
vBloemkaart)
Meel of bloem
of brood of gebak
Van 30 Dec. t/m 26 Jan.
35 gram meel of bloem of 60 65
gram roggebrood of 50 gram witte
brood of 1/2 rantsoen gebak
24
(Boterkaart)
Boter of
Margarine
Van 4 Jan t/m 10 Jan.
(17 Jan.)
half pond boter of half pond
margarine of 2 ons vet.
24
(Vetkaart)
Boter of
Margarine
Zelfde als boterkaart.
21
(Boterkaart en
Vetkaart)
Slaolie
flesch slaolie
Van 14 Deo. tot en
met 31 Januari.
86
Suiker
Van 21 Dec. t/m 17 Jan.
1 kilogram
14
Vleesch en
Vleeschwaren
Van 6 Jan t/m 15 Jan
eventueei t/m 19 Jan.
maar niet in hotels.
75 gram voor gerookt of gekookt
varkens-, rund- of kalf vleesch en
voor gerookte worstsoorten, 100
gram voor gekookte worstsoorten,
rolpens en knakworst, 125 gram
voor leverartikelen, tongenworst en
nierbrcod en 150 gram voor bloed
worst.
18
Koffie of Thee
Van 20 Dec. t/m 31 Jan.
half pond koffie of 75 gram thee
47. 48,
60, 61,
20
Kaas
Van 30 Dec, t/m 26 Jan.
Van 30 Dec. t/m 12 Jan
Elk der bonnen 100 gram kaas.
125 gram kaas
33
Eieren
Van 6 Jan, t/m 12 Jan.
eventueel t/m 19 Jan.
maar niet in hotels
Bon 34 t/m !2 Jan
maar niet in hotels
1 ei
108
Rijst of Rijste-
meel of -gries
of -bloem of
Gruttemeel
(gemengd meel)
Van 28 Dec. t/m 24 Jan.
K pond
87
Maïzena of
Griesmeel of Sago
of Aardappel
meel of Pudding
poeder of Pudding
sa us poeder
Van 28 Dec. t/m 21 Febr
1 ons. Op twee bonnen mag 1
pakje maïzena van 225 gram
worden gekocht, in verpakkin
gen welke vóór 22 Juli 1940 zijn
vervaardigd.
57
Havermout of
Havervlokken of
Haverbloem of
Aardappelmeel-
vlokken
Van 28 Dec. t/m 21 Febr
pond
44
Gort of Gortmout
of Grutten
Van 27 Dec. t/m 21 Feb
pond
103
Peulvruchten
Van 17 Dec. t/m 12 Jan.
1 pond
31
Macaroni of
Vermicelli of
Spaghetti
Van 28 Dec. t/m 21 Febr
1 ons
117
Scheerzeep
Van 1 Jan. t/m 30 April
50 gram scheerzeep, of een tube
scheercrême, of kleine tubes, of
een pot scheerzeep
113
Zeep
Van 1 Jan. t/m 31 Jan.
120 gram huishoudzeep, of 200
gram zachte zeep, of vloeibare
zeep, of 250 gram zeeppoeder,
of zelfwerkende waschmiddelen,
of 125 gram zeepvlokken, of 150
gram toiletzeep.
Periode 8
Periode o
Petroleum
Van 30 Dec. t/m 23 Febr
Van 16 Dec. t/m 19 Jan.
2 liter
RANTSOEN GEBAK 100 gram koek (ontbijtkoek) 140 gram speculaas; 200 gram
andere koekjes: 90 gram biscuits en wafels; 15 gram beschuit; 800 gram cake; 600 gram
gebakjes ;600 gram taart; 500 gram gevuld groot korstgebad (boterletter e .d.); 400
gram gevuld klein korstgebak, (amandelbroodjes e. d.)5 een hoevelheid van alle
andere niet genoemde gebakken artikelen, waarin 70 gram meel of bloem is verwerkt.
RANTSOEN VLEESCHWAREN 75 gram gerookt of gekookt varkens-, rund
ot kalfsvleesch en gerookte worstsoorten; 100 gram worstsoorten, rolpens en knak
worst; 125 ^ram Jeverartikelen, tongen worst en nierbrood, 150 gram bloedworst.
REGELING BRANDSTOFFEN: BONNEN No. 8, 9 en 10 (haarden en kachels). BON
NEN 15 t.m. 24 (centrale verwarming) t.m. 31 Januari,- één eenheid vaste brandstof
fen. Brandstoffen 2de periode en cokes, 2de periode t.m. 31 December, één eenheid
vaste brandstoffen.
Over wasschen en waschgoed
STUPIDO EN DE PAUS
Het „maarre", waarmede Stupido het vo
rige tweegevecht tusschen hem en den her
der besloot, gaf onomwonden te verstaan,
dat hij over het onderwerp m i s-g e 1 d
nog niet uitgebabbeld was. O jé, nee! Hij
had zijn felste troef tot het laatst be
waard.
„Op tafel er mee!" moedigde Pastoor
aan. En daar kwam de kaart, open en
bloot.
,,'t Is ailes heel mooi, heel goed en heel
prachtig, dat de geloovigen een offergave
brengen, wanneer zij verzoeken, dat een
H. Mis in 't bijzonder voor een door hen
gewenscht doel zal worden opgedragen....
„Dat heb je er zonder winkelhaken af
gebracht" prees de pastoor.
„....Maarre (nu komt dus de maarre)
worden de rijken op deze wijze niet voor
getrokken bij de armen? Voor een rijke
zullen na zijn dood vele Missen worden
opgedragen, voor een arme geen. Komt
degene, die zich in dit leven heeft kunnen
vetmesten in zooverre je daar tegen
woordig de kans toe krijgt eerder in den
hemel dan een havelooze stakkerd?"
,,Wat zou jij denken?" "kwam Pastoor
met een wedervraag.
„Ik zou denken van niet" meende
Stupido.
„Ik evenmin" beaamde de herder van
harte. „Op de eerste plaats hebben rijke lie
den een harde dobber om toegang tot den
hemel te krijgen. De toespeling op een ka
meel, die door het oog van een naald pro
beert te wandelen, heeft O. L. Heer"Hiet
voor de aardigheid gemaakt."
„Dan krijgt een rijke hoegenaamd geen
kans", merkte Stupido bedrukt op, „zelfs
al was het een stop-naald".
„Zoo erg is het nu ook weer niet"
temperde Pastoor ,,het Oog van den
Naald was een stadspoort in Jeruzalem,
nauw en laag, zoodat hoog-opgeladen ka-
meelen er niet onder door konden. In
ieder geval is net voor een vermogend
man een toer om de eeuwige zaligheid bin
nen te gaan, niet ómdat hij rijk is, maar
om het gebruik dat hij van het hem uitge
leende geld of goed heeft gemaakt. No
blesse oblige, of, als je. geen Fransch ver
staat: Adel verplicht."
„Dus vele H. Missen voor rijke, en wei
nig voor arme menschen" concludeerde
Stupido, die erg op de penning is, en ook
het verwerven van de .eeuwige zaligheid
als een puzzel uit Kreukniets „Handleiding
voor het Dubbel Boekhouden"' opvat.
„Zoo zou je 't kunnen zeggen. Gelukkig
uitgedrukt is het niet. Iedereen, rijk of
arm, is door de plicht van naastenliefde ge
bonden zijn overleden vrienden en ver
wanten hulp te verleenen. Het penningske
van de weduwe zal voor God even groote,
grooter, véél grooter voldoening hebben
dan een fundatie van Missen over een lan
ge reeks van jaren, die testamentair wordt
uitgekeerd. Er is dus geen sprake van, dat
een rijke „geloovige ziel" hoe belache
lijk is die samenvoeging! bevoordeeld
zou worden op een arme".
Stupido kwam nu met een opmerking
voor den dag, die, zoo meende hij, hout
sneed.
„Een suikeroom sterft, en verordent in
zijn testament, tot ontsteltenis van de treu
rende neven en nichten, een aanzienlijk be
drag voor het lezen van H. Missen. Wij
len de suikeroom had niets meer aan het
geld je kunt het tóch niet meenemen -
en de neven en nichten staan het met te
genzin af. De oom gaf, wat hij niet meer
bezat, en de erfgenamen zouden graag wil
len bezitten, wat zij gaven. Is dat niet
scheef, of volmaakt doelloos?"
„Deze opmerking" zei Pastoor ver
rast „snijdt inderdaad hout. Doelloos is
het zeker niet. De priesters immers zullen
de intenties van den overledene trouw ver
vullen. Wat hier ontbreekt is: ieder spoor
van een persoonlijk offer. Er moet daar
om verder de voorkeur aan worden gege
ven, dat iemand, die daartoe in staat is, tij
dens zijn leven Missen laat lezen tot uit
boeting van zijn zondestraffen. Je zult er
van staan te kijken, doch je opmerking van
zoo even is, zij 't in juister bewoordingen,
ook gemaakt door Paus Benedictus XV
mien étonnés etc!"
„Dat verwondert me niets" zei Ctu-
pido.
„Paus Benedictus" vervolgde de her
der, „schreef in 1921 aan een Broeder
schap over het laten opdragen van H. Mis
sen door levenden voor levenden het vol
gende:
„Daardoor zijn wij in staat om mèt de
genade der eind-volharding tevens het
vermogen te verkrijgen om tijdens
ons leven èn Gods gerechtigheid te
verzoenen èn de straf, die ons in de
louteringsplaats zou wachten, óf ge
heel weg te nemen óf althans ten zeer
ste te verminderen. En al zijn er ta
melijk velen, die uit vergeetachtigheid
of ondankbaarheid verzuimen dat ver
heven Offer te laten opdragen om de
zielen dergenen, die hun allerdier
baarst schenen te zyn, van smetten te
zuiveren toch zijn er veel meer, die,
tot groote schade van hun geestelijke
belangen, niet weten dat een H. Mis
offer hun veel voordeeliger zal zijn,
wanneer zij zelf dit tijdens hun le
ven laten opdragen, dan wanneer zij
dat na hun dood, door erfgenamen, na
bestaanden of vrienden laten doen".
Stupido zat met een verguld gezicht te
kijken.
„Het doet me genoegen" zei hij toen
de vooi lezing ten einde was „dat Zijne
Heiligheid het met me eens is."
„En ik hoop" besloot Pastoor dat ve
len neze woorden van den Paus in hun oor
zulkn knoopen en in practijk zullen bren
gen.
ARC.
„Roald Amundsen, de laatste
Viking" door Hans Heuer. Uitg.
„De Toorts", Heemstede.
Zorgvuldig gebruikmakend van alle
bronnen, die hem ten dienste stonden,
heeft Hans Heuer de levensgeschiedenis
van Amundsen geschreven, welke door „De
Toorts" in Nederlandsche Vertaling werd
uitgegeven. Op deze wijze is deze Amund-
sen-biografie een eerlijk en tegelijkertijd
een heldhaftig boek geworden, waarin de
groote poolonderzoeker een der belang
rijkste ontdekkingsreizigers aller tijden
zonder verzonnen bijkomstigheden ten
voeten uit geteekend is. Het is een boek
voor de lange winteravonden. Bovendien
is het een document van het geheele mo
derne poolonderzoek. Meer dan zestig kaar
ten en illustraties van den bekenden teeke
naar W. Boer Leffef verhoogen nog de
waarde van deze keurig verzorgde uitgave.
er dreigt U groot gevaar,
indien gij loopt op den rijweg
en niet op het trottoir!
Vereeniging voor VeiligVerke er.
VERVANGINGSMIDDELEN.
Naar aanleiding van de vele verzoeken
om inlichtingen betreffende het zeep-
loos wasschen, die den rljksvezeldienst
dienst van de zijde van huisvrouwen
en leeraressen van Huishoudscholen
bereikten en mede op verzoek van 'de
Commissie voor vervangingsproducten
van zeep, die door het departement
van Handel, Nijverheid en Scheep
vaart is ingesteld, heeft de dienst een
onderzoek ingesteld naar de mogelijk
heden om in de huishouding zeep te
te besparen.
Besparen van zeep is op twee manieren
mogelijk. Ten eerste verbruikt men geen
zeep in die gevallen, waar met andere rei
nigingsmiddelen kan worden volstaan. En
in de tweede plaats kan men er voor zor
gen, dat, wanneer wel zeep moet worden
gebruikt,, alle zeep ook werkelijk wordt
gebruikt'voor het doel, waarvoor ze dient
en geen zeep nutteloos verloren gaat.
Het is algemeen bekend, dat regenwater
het ideale waschwater is. Dit komt omdat
regenwater volkomen zacht is. Al het an
dere water is in meer of mindere mate
hard of zooals men ook wel hoort zeggen
„schraal". Voor streken met uitgesproken
zacht water is zeepverlies tengevolge van
kalkzeepvorming geen probleem. Anders
is dit voor streken, waar het water hard
is. Hier kan men wasschen met het zachte
regenwater, dat in een put of ton wordt
verzameld. Kunnen we niet op een of an
dere wijze voldoende regenwater verza
melen, dan moeten we onze toevlucht ne
men tot de tweede mógelijkheid, namelijk
het ontharden van het beschikbare water.
Om het water te ontharden gaan we hu
als volgt te werk. Minstens 12 uur voor
dat we gaan wasschen, vullen we een
emmer, teil of dergelijke met water. Aan
deze hoeveelheid water gaan we nu soda
toevoegen en wel 20 gram kristalsoda, d.i.
twee afgestreken eetlepels. In den beken
den maatbeker komt dit overeen met 20
gr. suiker. Na verloop van eenigen tijd,
ongeveer een half uur, ontstaat een troe-
beling in het water, doordat zich stoffen
uit het water gaan afscheiden. Nu moeten
we,zoo lang wachten tot deze stoffen be
zinken en op den bodem van den emmer
liggen. Dit kan vry lang duren. Het is
daarom aan te bevelen om het water niet
te ontharden kort voordat we het moe
ten gebruiken. Helder water natuurlijk af
gieten.
Is het niet mogelijk om de kalk verbin
dingen uit het water op de aangegeven of
de hieronder geschreven wijze te verwij
deren of onschadelijk te maken, dan ver
dient het toch aanbeveling, om zooals ge
bruikelijk is, in het water soda op te los
sen, vóórdat de zeep wordt toegevoegd.
Dit komt de kleur van het waschgoed ten
goede, al beteekent het geen besparing
van zeep.
Voor ontharden zou men ook gebruik
kunnen maken van een daarvoor geschikt
toestel. Weliswaar zyn dergelijke toestel
len reeds in klein formaat in den handel,
doch deze zijn nog niet volledig ingericht
voor het huishoudelijk gebruik. Proefne
mingen dienaangaande worden door de
vervaardigers van deze onthardingsapna-
raten genomen, zoodat het niet onmogelijk
is, dat we deze apparaten binnenkort op de
markt zullen zien.
Er is nog een mogelijkheid om de kalk-
verbindingen uit het water onschadelijk te
maken. De kalk zelf wordt dan echter niet
uit het water verwijderd. Er worden name
lijk producten in den handel gebracht, die
de eigenschap hebben, dat ze de in het
water opgeloste kalkverbindingen zooda
nig aan zich binden, dat zeep hiermee geen
verbinding meer kan vormen en er dus
ook geen kalkzeep kan ontstaan. Deze pro
ducten worden thans, voor zoover ons be
kend, onder de namen calgon en newafos
in den handel gebracht.
We hebben nu aangegeven op welke
wijze men water kan ontharden,
waardoor bij het wusschen een bespa-
In 't dolle dansen van den winterwind,
Waarmee dit onbetreden jaar begint,
Herkent g' u zeiven en uw levensbaan
En 'k zeg tot u: kom, laat ons gaan
En wees niet bang, mijn vrind!
De wind blaast fel en buiten is het guur,
Maar ieder jaar kent week en dag en uur
En doet misschien de kou uw oogen pijn,
Zou het dan ook het heele jaar zou zijn?
Er is toch niets bestendig in zijn duur.
ring aan zeep wordt verkregen, door
dat zich practisch geen kalkzeep meer
zal vormen. Maar een zeepbesparing
alleen langs dezen weg zal in het al
gemeen niet voldoende tegemoet ko
men aan ons tekort of gebrek aan
zeep, zoodat het ook noodig zal zijn
om de goederen, die daarvoor geschikt
zijn, te wasschen zonder zeep. Er
zijn thans reeds een groot aantal mid
delen in den handel, die geschikt zijn
als vervangingsmiddel voor zeep.
Wat kan gewasschen worden zonder
zeep? Alle weefsels, waarin plantaar
dige vezelstoffen, dat zijn dus katoen
en linnen, maar ook kunstzijde doch
geen acetaatzijde, zijn verwerkt, kun
nen zonde zeep worden gewasschen,
weefsels," waarin zich dierlijke vezels
bevinden mogen niet met deze midde
len worden behandeld. Daarvoor reser-
veere men de zeep, met zeep moeten
dus alle stofféh, breisels en weefsels
van wol, echte zijde en acetaatzijde
worden gewasschen.
De middelen, die thans in den handel
zijn, zijn hoofdzakelijk op phosphaatbasis
en op silicaatbasis samengesteld. Verwacht
mag echter gorden, dat in de naaste toe
komst de waschmiddelen meer op silicaat
basis zullen worden samengesteld. (Een si
licaat dat reeds zijn weg in de huishou
ding heeft gevonden is het waterglas. Het
gewone waterglas, z.g. neutraal waterglas,
dat men in den kleinhandel (drogist of an
derszins) als een dik vloeibaar stroop kan
betrekken en dat veelvuldig wordt ge
bruikt om eieren xn te leggen, is gebleken
een uitstekend vervangingsmiddel te zijn
voor zeep). Een deciliter per emmer.
In tegenstelling met een zeepoplossing
vertoont een oplossing van een vervan
gingsmiddel in de meeste gevallen geen
schuim en dit zal de meeste huisvrouwen
even heel vreemd aandoen. Voor het ove
rige hebben deze stoffen en vooral de sili
caten v.ele eigenschappen met de zeep ge
meen en daarvan trekken we profijt, wan
neer we deze producten als waschmiddel
gebruiken.
Bij het wasschen met vervangsmiddelen
voor zeep kan in het algemeen gezegd
worden, dat men precies zoo te werk kan
gaan als men dit gewend was te doen, al
leen natuurlijk met dit verschil, dat nu
geen zeepoplossing wordt gebruikt, maar
een oplossing van een vervangingsmiddel.
Het is echter van zeer groot belang, dat
het vuile waschgoed voor het eigenlijke
wasschen goed wordt geweekt. Dit geldt
ook voor het wasschen met zeep, maar
wanneer zonder zeep wordt gewasschen, is
het zeker noodzakelijk. Dus goed en lang
durig inweeken. Vooral lang imyeeken wan
neer dit alleen met water wordt gedaan.
Aan te bevelen is het echter soda of een
weinig waterglas aan het inweekwater toe
te voegen. Ook zijn er verschillende in-
weekmiddelen in den handel.
Na het inweeken wordt het goed uitge
wrongen of uitgeknepen, waarna het eigen
lijke wasschen volgt. Bij het wasschen met
vervangingsmiddelen is het niet noodza
kelijk, dat het goed, zooals b.v. bij gebruik
van een zelfwerkend waschmiddel (Ra
dion, Persil, etc.) wordt gebracht in de
koude waschvloeistof. Het is hier geen be
zwaar, wanneer het water eenigszins warm
is. Wascht men met waterglas, dan het wa
ter ongeveer 10 min. aan de kook houden.
Na het wasschen wordt precies eender ge
spoeld, als we dat gewend zijn, maar voor
al goed spoelen, opdat geen resten van het
waschmiddel in het goed achterblijven. Dit
zou op den duur schadelijk zijn.
Onder de huidige omstandigheden is het
echter aan te bevelen, om niet al het wit
te goed zonder meer aan een bleekproces
te onderwerpen, want juist bij het bleeken
wordt de vezel aangetast. In geen geval
te sterk bleeken. Na afloop zeer goed spoe
len.
_L
Straks warmt ons weer het vuur der eigen
haard,
Die al zijn vreugd voor ons alleen bewaart,
Dan valt met het verdwijnen van het licht
De koude wereld achter ons weer dicht.
En is er niets meer, dat ons nog bezwaart.
Laat dus de wind maar razen fel en hard,
Ook als de kou het leven zelf verstart;
Wij komen uit de koude van de straat
In 't eigen huis: daar is geen angst, geen
haat,
W(j hebben eigen balsem tegen smart.
Nu loeit de wind als in een fel verdriet
Om huis en hof, waar hij de menschen ziet,
Ook nu weer in dit nieuwe oorlogsjaar,
Hij blaast den schoorsteen in, voo- d'aanval
klaar:
Daar zitten wij en verder komt hy niet.
TROUBADOUR.
HET NIEUWE JAAR BEGINT....
