2)e aanvatten ap Cng^etand Groote schade te Londen De samenwerking der As-mogend- heden Crisis Ic Vichy Amerika wil meer schepen bouwen Uit het Verre Oosten In den greep van den winter ZATERDAG 4 JANUARI 1941 TWEEDE BLAD - PAG. 5 NEWGATE STREET IS WEGGEVAAGD. De Engelsche censuur heeft na den jong- sten Duitschen luchtaanval op Londen bij uitzondering het noemen der getroffen straten toegestaan, zoo schrijft de Londen- sche correspondent van de „Uj Magyar- eag". Door de bombardementen zijn, naar de correspondent verder meldt, het gebouw van Reuter, de Persclub en het gebouw van de Daily Telegraph verwoest. Een verschrikkelijk beeld van vernieling biedt de Newgate Street, waar alle gebouwen zijn ingestort. Er is niets meer dan een geweldige puin hoop te zien. De correspondent merkt op, dat hij een dergelijke verwoesting alleen nog maar te Southampton heeft waargeno men. De Engelsche berichtendienst deelde gis teravond mede, dat na het invallen der duisternis Duitsche vliegtuigen boven ver uit elkaar liggende deelen van Engeland zijn verschenen. Vooral in West-Engeland zijn sterke formaties vliegtuigen gezien. In Londen was er Vrijdagavond reeds twee maal luchtalarm. In den nacht op Vrijdag hebben, naar aan het D.N.B. gemeld wordt, vrij sterke formaties Duitsche gevechtsvliegtuigen een aanval gericht op het centrum van de Engelsche steenkoolindustrie en groote ha ven Cardiff. Het weer was gunstig, zoodat de doelen ondubbelzinnig gezien konden worden. Er ontstonden vele branden, waar bij verscheidene groote. Een reusachtige 6teekvlam wekte de speciale aandacht van de Duitsche bemanningen. De branden na men in den loop van den aanval zoo'n om vang aan, dat zij reeds op afstanden van ruim 100 K.M. door de volgende vliegtui gen konden worden gezien. „DIPLO" OVER DE DUITSCHE VLIEGERS IN ITALIë „In Engeland heeft het bericht, dat het thans ook in het Middellandsche Zeegebied met Duitsche luchtstrijdkrachten rekening heeft te houden, begrijpelijke onrust ge wekt", aldus schrijft de „Deutsche diploma- tisch-politische Korrespondenz". Blij lebaar meende men er te Londen op te kunnen vertrouwen, dat de strijd, die beide As-mo- gendheden in haar gebied voor de beteu geling van de ondraaglijke Britsche heer- scherslusten uit te vechten hebben, zoo wordt gevoerd, als met den Britschen emaak overeenkomt. Namelijk gescheiden en zonder inner lijken samenhang. DE ONDERGANG VAN DE „TURAKINA" Omtrent het tot zinken brengen van het Britsche turbineschip „Turakina" (8.706 b.r.t.) van de New Zealand Shipping Comp. op de Stille Zuidzee, wordt nog nader vernomen, dat het gewapende schip geruimen tijd tegenstand bood toen het door de Duitsche hulpkruiser werd ge sommeerd te stoppen. Dientengevolge kon den slechts 23 overlevenden van de „Tu rakina" worden gered. OORDEEL VAN WARD PRICE OVER DEN TOESTAND. Ward Price schrijft in de „Daily Mail" onder het opschrift: „In den loop der ko mende zes maanden staan of vallen wij" o.a.: Een jaar geleden hadden wij slechts één tegenstander en een machtigen bond genoot. Dat is thans omgekeerd. Buiten de hulp der Grieken en de medewerking van kleine groepen staat het Britsche Im perium thans alleen. Duitschland heeft in het afgeloopen jaar niet alleen een bond genoot met een groot leger, een groote vloot en een groote luchtmacht gekregen, doch het heeft ook de heerschappij over de industrieele en agrarische hulpbronnen van Europa verworven. Van de Noordkaap tot de Pyreneeën en van Brest tot de Zwarte Zee Wanneer iemand dat voor een jaar geleden had voorspeld, zou men hem voor gek hebben verklaard. Het vorige jaar om dezen tijd vertrouwden wij te zeer op de Maginot-linie. Laat ons thans niet te zeer op de 'Vereenigde Staten vertrou wen. Sir Walter Layton, de directeur-generaal van het ministerie van levensmiddelen voorziening heeft uit Amerika het bericht meegebracht, dat het resultaat van de Amerikaansche inspanningen niet met het voorjaar, doch pas tegen den nazomer ver wacht kan worden. De menschen moeten niet denken, dat dit jaar een vloed van wapens uit Amerika zal komen. Men verheugde zich er derhalve reeds te Londen op, er rekening mee te kunnen houden, dat de Duitsche luchtmacht uitslui tend in het Noorden haar arbeidsveld zou zien. Evenmin als de Atlantische Oceaan vei lig is voor Italiaansche duikbooten, even min als het Britsche eiland veilig is voor Italiaansche luchtstrijdkrachten, evenmin mag Engeland gelooven, dat de Duitsche luchtmacht loonende Britsche aanvalspun ten in het Middellandsche Zeegebied buiten beschouwing kan laten. Engeland is voor de As-mogendheden voor elk en voor hen tezamen overal de tegenstander, waar hij ook den strijd aanbindt. Engeland is van zijn kant, naar men weet, geenzsins beschroomd, wanneer het erom gaat, hulp te aanvaarden, vanwaar deze ook komt. Integendeel, zijn opdringe righeid op dit gebied is reeds overal als las ting en verdacht ondervonden en wordt in deze 'uitwerking ten hoogste nog over troffen door zijn nu en dan getoonde be- DE LE1DSCHE COURANT reidheid tot hulpverleening, die, naar de ervaring heeft geleerd, doodelijk werkt. Evenals de Italiaansche weermacht met de aankomst van de Duitsche verbonden lucht strijdkrachten de offervaardigheid van in den strijd geharde kameraden begroet, al dus besluit het artikel, zoo wachten ook dezen slechts op het oogenblik, dat hun de mogelijkheid biedt, schouder aan schouder met de Italiaansche vliegers den vijand ook op deze plaats de kracht hunner aanvallen te doen gevoelen. Want de As is niet slechts een instrument van gemeenschappelijken strijd. Dit feit zal Engeland hoe langer hoe zwaarder te voelen krijgen. PAUL BAUDOIN AFGETREDEN De Fransche minister van staat in het minister-presidium, Paul Baudoin, heeft zijn ontslag ingediend, dat door maar schalk Pétain is aanvaard. Uit Vichy wordt voorts gemeld, dat een nieuwe functionaris zal worden benoemd op den post van secretaris-generaal voor de voorlichting, onder wien alle afdeelingen voor informatie, pers, radio-omroep enz. ressorteeren. Laval heeft in die functie in dertijd Cathala benoemd, doch deze is in Parijs gebleven en heeft zijn ambt nooit j aanvaard. Thans wil men den senator prof. i Portmann benoemen, een vriend van Flan- din, die onder-voorzitter van de democrati sche alliantie, de partij van Flandin, is ge weest. Portmann heeft gisteravond met Baudoin een onderhoud over vraagstukken van voorlichting en pers gehad. De verwachte ministerraad is gister avond niet gehouden. Wel zijn er uitvoeri ge besprekingen gehouden tusschen de mi nisters van buitenlandsche zaken, marine en oorlog, Flandin, Darlan en Huntziger. VERKLARINGEN VAN ROOSEVELT Roosevelt heeft op een persconferentie verklaard, dat op het oogenblik zooveel scheepstonnage tot zinken wordt gebracht, dat bij het einde van den oorlog in de ge- heele wereld waarschijnlijk een gebrek aan vrachtschepen zal bestaan. Roosevelt heeft derhalve besloten een aanvang te maken met een bouwprogramma van tweehonderd koopvaardijschepen en hier voor nieuwe scheepswerven de doen bou wen. Roosevelt raamde de kosten van dit programma op 300 a 350 millioen dollar en deelde mede, dat hij uit het fonds, dat hem het vorige jaar ter 'beschikking is gesteld een bedrag van 36 milioen dollar voor het beginnen van den bouw van de scheepswerven heeft geschonken. De nieuwe schepen zullen geheel volgens een standaardmodel worden vervaardigd en Roosevelt hoopt, dat men binnen een jaar met de voltooiing kan beginnen. Het betreft hier, aldus verklaarde Roosevelt verder, een zeer leelijk uitziend plomp scheeps- type in den vorm van een tangwerpige tank. Men zal alle onderdeelen in de staal fabrieken vervaardigen en de werven al leen gebruiken om deze onderdeelen aan elkaar te. lasschen. Ieder schip zal onge veer een inhoud van 7500 b.r.t. hebben. Op een vraag, of hy hiervoor voldoende staal ter beschikking heeft, antwoordde Roosevelt, dat hij geloofde, dat de tegen woordige productie hiervoor voldoende is. Wat echter de bewapeningseischen betreft, zoo vreesde hij, dat men binnenkort een plan tot het verhoogen der staalproductie ernstig in overweging zal moeten nemen. Roosevelt deelde verder mede, dat deze schepen eigendom van de regeering zullen bi ij ven en door de federale scheepvaart- autoriteiten beheerd zullen worden. Op een vraag, of dit bouwprogramma in het belang van Engeland is opgesteld, weiger de Roosevelt antwoord te geven. Het bericht in de Noord-Amerikaansche bladen van Vrijdagochtend, dat de Nieuwe Engelsche ambassadeur lord Halifax het afstaan van nog meer torpedojagers aan Engeland zal eischen, noemde Roosevelt een krantenverzinsel. Evenzoo dementeer de Roosevelt het bericht, dat de Vereenig de Staten torpedojagers aan Mexico zou den leveren. •NIEUWE INCIDENTEN TUSSCHEN THAILAND EN INDO-CHINA Volgens uit Hanoi ontvangen berichten hebben zich de laatste dagen nieuwe bot singen tusschen Thailandsche en Indo- Chinesche patrouilles voorgedaan. En wel aan de oevers van de Mekong en langs de grens van Kambodsja. Op 31 December is bij een schietpartij een Fransch officier licht gewond. Een Thailandsch vaartuig werd bij Nong-Thay door Fransche machinegeweren beschoten. Op 1 Januari werd een inheemsche schildwacht aan de grens van Kambodsja gewond. De Fran sche grenspost te Honei-Say werd leven dig, beschoten. Een Thailandsch vliegtuig, dat over de grensrivier de Vientrane vloo£, wierp anti-Fransche pamfletten uit. Thailandsche artillerie heeft Bannaptsoem, 80 kilometer van Savanathet, beschoten. MISLUKT OFFENSIEF VAN TSJANG KAI SJEK Strijdkrachten van Tsjang Kai Sjek hebben tijdens de j aars wisseling getracht, in de Zuidwestelijke provincie Sjansi een offensief te ontketenen. De aanvallen wer den door Japansche eenheden afgeslagen. De garage van de E. B A D. te Beek (L door het vuur ernstige mate TREINEN IN SPANJE LIEPEN VAST IN DE SNEEUW De zware storm welke sedert de vroege ochtenduren van Donderdag in geheel Span je woedt en op veel plaatsen gepaard ging met hevigen sneeuwval, heeft heel wat schade en ongerief veroorzaakt. Alle passen in het Guadarrama- en het Somosimerra-gebergte zijn door de sneeuw versperd, zoodat Madrid naar het Noorden geheel is afgesneden aangezien ook het treinverkeer naar Noord-Span je slechts tot Villalba, ongeveer dertig kilometer van de Spaansche hoofdstad, in stand kon wor den gehouden. Van Donderdag- tot Vrijdagmorgen vroeg is van Madrid uit geen enkele doorgaande trein op het Noordelijk traject op zijn plaats van bestemming aangekomen. Uit Madrid en andere plaatsen zijn verschei dene sneeuwploegen en colonnes sneeuw ruimers vertrokken om de bergpassen vrij te maken en den reizigers der ingesneeuw de treinen hulp te bieden. In Madrid zelf zijn talrijke gebouwen door den storm beschadigd. Verscheidene personen werden gewond. In een deel der stad was het tramverkeer gedurende lan gen tijd onderbroken. Naar het meteoroligsch instituut te Ma drid mededeelt, heeft de storm in vele ge bieden van Spanje een snelheid bereikt van zestig tot tachtig kilometer per uur. SNEEUWSTORMEN Zwaar geteisterd door sneeuwstormen wordt ook Zuid-Zweden, waar reeds sedert Nieuwjaarsdag noodweer heerscht. Bijzon der daarvan te lijden heeft de provincie Schonen. Op verscheidene wegen zijn ern stige verkeersmoeilijkheden ontstaan. Ook van 't eiland O^and worden verkeersstrem mingen gemeld. De plaats German op dit eiland is geheel geisoleerd. De ijsmassa's te Kalmarsund berokkenen de scheepvaart groote moeilijkheden. Na een lange periode van dooiweer is in Slowakije plotseling weer koude ingetre den, gepaard gaand met stormen en sneeuw val. Te Presburg viel regen, welke onmid dellijk op den grond bevroor. Ook in de provincie zijn de wegen in vele gevallen onbegaanbaar. In gebieden van Noord- en Centraal Rus land heerscht eveneens een koudegolf. Ten Noorden van Moskou heeft men een tem peratuur van 45 graden onder nul geregis treerd. Te Moskou zelf vroor het 33 gr. Wat zegt de Amerikaan van Roosevelts rede? „Buiten den oorlog blijven" MASSA-SUGGESTIE SPEELT ONGETWIJFELD EEN GROOTE ROL. (Van onzen V.P.B.-correspondent). WASHINGTON, December 1940.. Het is inderdaad zeer moeilijk een algemeenen indruk te krijgen van de houding van het Ameri kaansche volk als geheel ten op zichte van de laatste rede van President Roosevelt, welke zich ken merkte door buitengewone scherp te. Het Amerikaansche volk staat dit is wel zeker voor het grootste deel afwijzend tegenover het denkbeeld van deelname aan den oorlog; maar wil dit ook zeg gen, dat het niet instemt met Roo sevelts stelling nemen voor Enge land? Hiervan poogt onze corres pondent een overzicht te geven. Allen, die het land kennen, zyn het er over eens, dat de Amerikaan een eigenaar dig wezen is. Hetgeën hy vandaag met de grootste hardnekkigheid verdedigt, zal hij morgen met evenveel vuur bestrijden, als hij tot een ander inzicht is gekomen; en is door brand grootendeels verwoest, waarbij ieele schade werd aangericht (Foto Het Zuiden dit inzicht kan binnen 24 uur worden ge wijzigd door een spreker, die de gave be zit, zijn publiek, zichtbaar of onzichtbaar, mede te sleepen. Zulk een spreker is Pre sident Roosevelt. Het zou dwaasheid zijn, te willen ontkennen, dat hij een buitenge woon grooten invloed uitoefent op het Amerikaansche volk. Als hij spreekt, luis tert iedereen, aanhanger zoowel als tegen stander. Het is merkwaardig, vast te stel len dat velen, die het in verschillende op zichten met Roosevelts richting niet eens zijn, in andere opzichten met hem door dik en dun gaan. Zoo is het ook met de kwestie van de houding der Vereenigde Staten tegenover Engeland. Nagenoeg iedereen is het er over eens, dat men met alle mogelijke middelen er naar moet stre ven, om Amerika te houden buiten den oorlog, die Europa op het oogenblik ver scheurt: maar tegelijkertijd is een zéér groot deel van het Amerikaansche volk het eens met de woorden en de houding van zijn President, hoewel het zich er zeer goed rekenschap van geeft, dat die woor den en die houding het onweerstaanbaar naar den oorlog drijven. Roosevelt en massa-suggestie. Het getuigt van een verbluffende tegen stelling in hetAmerikaansche karakter, wanneer het grootste deel van het Ame rikaansche publiek de vraag van het be kende instituut van prof! Gallup: „Wenscht gij Amerika in den oorlog te zien betrok ken?" zonder aarzelen beantwoordt met ..Neen!" doch tegelijkertijd de vrpag, of men het eens is met President Roosevelts politiek, beantwoordt met ,,Ja". Hier staat men voor een psychologisch raadsel. Hier is een volk, dat bekend staat om zijn nuch terheid, zijn zakelijkheid, dat zich er dus volkomen rekenschap van geeft, dat het volgen van Roosevelts politiek gelijkstaat met het deelnemen, over korteren of lan- geren tijd, aan den oorlog door Amerika en dat desondanks verklaart, het daarme de eens te zijn! Men zou geneigd zijn, dit toe te schrijven aan massa-supgestie. Velen laten zich on danks zichzelf overtuigen door de argu menten welke Roosevelt te berde brengt. Er zijn enkele slagzinnen, woorden zelfs, waarvan hij zich bedient, die „het doen" bij het volk vooral bij de minder ont wikkelden. Doch ook de meer ontwikkel den kunnen zich daaraan niet onttrekken. Is de grondtoon van de antipathie te gen Engelands vijanden te zoeken in ras senhaat? In bloedverwantschap met het Engelsche volk? In afkeer van de gebezig de methoden? In angst, dat hetzelfde lot Amerika zou kunnen treffen? In de alge meen menschelijke neiging, om het meeste sympathie te voelen voor „The underdog" voor dengene, wiens kansen het slecht ste staan? Of in een combinatie van dit alles? D& Amerikaan belangstellend toeschouwer. Wij hebben den Indruk, dat veel zal af hangen van de reactie van de tegenstan ders op deze agressieve redevoering van den President. Veel zal ook afhangen van de komende gebeurtenissen. Eén enkel feit van betrekkelijk weinig beteekenis kan een groote invloed hebben op de publieke opinie hier te lande, vooral wanneer er op handige wijze gebruik van wordt gemaakt. Het lezende publiek en welke Ameri kaan leest er niet? volgt met gespan nen aandacht de kwesties, waarbij de Ver eenigde Staten zijn betrokken. Een bepaal de zet van een dergenen, die de vox po- puli hier te lande beschouwt als tegenstan der van Amerika, om het zacht uit te drukken, kan gevolgen van zeer ingrijpen den aard hebben. Waar zeer zeker de rassenhaat in tot uiting komt, is in de houding van Japan tegenover de V.S. De te Tokio gehouden redevoeringen, de toon van de Jar \sche pers prikkelen hier tot verzet. Dat de Ja pansche gezant te Washington vervangen wordt door een ander, laat de Amerikanen koud; zij verwachten daarvan weinig ver andering in de verhouding tusschen beide landen, noch ten goede, noch ten kwade. Alles bijeen genomen kan men zeggen, dat de Amerikanen weifelen. Er zijn hier en daar vrij zwakke protesten opgegaan tegen Roosevelts rede; doch er behoeft slechts weinig te gebeuren, om de balans defintief te doen doorslaan ten gunste van den President. AMSTERDAM OP DE SCHAATS. DE VIJVERS IN HET VONDELPARK HEB BEN VOOR DEN AMSTERDAMMER EEN BIJZONDERE AANTREKKINGSKRACHT (Foto Pax-Holland).

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1941 | | pagina 5