Nieuwe bonnen
Momentje.
VRIJDAG 27 DECEMBER 1940 32ste Jaar8ang No. m2
3)c Geiclóch^Soii/fcatit
Bureaux Papengracht 32.
Telefoon: Redactie 20015, Administratie 20935. DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN Giro 103003. Postbus 11.
VHet moge Kerstfeest blijven
Als de viering van Kerstmis voor ons
niet is geweest een feest van uiterlijkhe
den vaak min of meer sentimenteele
uiterlijkheden dan is het vandaag voor
ons nog Kerstfeest, en dan moge het lan
gen tijd God geve: voortdurend m
ons blijven Kerstfeest: vredesfeest; dan
willen wy blijven streven naar vrede in
ons, naar vrede met hen, in wier dagelijk-
schen omgang wij verkeeren, naar vrede
in héél den kring, waarin onze persoonlij
ke invloed reikt en iets tot stand kan bren
gen.
Door persoonlijken invloed van na
tuurlijke middelen kunnen wij, helaas,
niet direct medewerken, om te erlangen,
waarna de wereld zoo smacht: den wereld
vrede. Maar indirect kunnen wij toch bij
dragen voor het verkrijgen van dien vrede,
door in eigen kring, zij 't dan ook op een
zeer bescheiden terrein, te leggen de
grondslagen, waarop na den oorlog de we-
reld-vrede zal moeten worden gebouwd;
door in eigen kring, al is die ook heel
klein, aan te kweeken de geestesgesteld
heid, die de volkeren zal moeten bezielen
en leiden.
De Paus heeft in een rede, op het Kerst
feest gehouden tot de Kardinalen, aan heel
de wereld voorgehouden, wat zijn de nood
zakelijke, de wezenlijke voorwaarden voor
een nieuwe orde een nieuwe orde, die
moet zijn vrucht en bron van een waren
wereldvrede.
Die voorwaarden zijn volgens Z. H. den
Paus:
1. Een overwinning op den haat, 'welke
thans de volkeren gescheiden houdt.
2. Een overwinning op het wederzydsche
wantrouwen.
3. Een overwinning op het beginsel, dat
hetgeen men nuttig acht de grondslag
vormt van het recht.
4. Een overwinning op de al te scherpe
verschillen op het gebied van de wereld
economie, opdat aan alle landen de mid
delen verschaft worden om een behoorlijk
leven te leiden.
5. Een overwinning op het egoïsme, dat
vervangen moet worden door een oprechte
solidariteit en broederlijke samenwerking.
Dat houdt hij, dien wij erkennen als den
plaatsbekleeder van Christus, de wereld
voor. Dat de wereld er naar moge luiste
ren en handelen. Dat wij er naar mogen
luisteren en handelen in eigen kring! Dan
dan zal 't in deze donkere, koude weken
en in de blijde zomer-zonnedagen, die zé
ker zullen komen, voor ons blijven Kerst
feest: vredesfeest.
AANGIFTE VAN OORLOGSSCHADE.
De secretaris-generaal van het departe
ment van Financiën maakt bekend, dat
alle oorlogsgeweldschade, geleden vóór 4
December j.l., uiterlijk 20 Januari a.s. bij
een bevoegde schade enquête-commissie
moet zijn aangemeld. Na dezen datum be
staat er dus gen gelegenheid meer deze
schade aan te geven, tenzij de aangever
aannemelijk kan maken niet hiertoe in staat
te zijn geweest.
Alle schade, geleden na 4 December,
moet uiterlijk op den 45sten dag na de
toebrenging van de schade bij een be
voegde schade-enquête-commissie zijn
aangemeld; latere aangiften zullen slechts
bij hooge uitzondering in behandeling wor
den genomen.
Met nadruk wordt er hier nog eens op
gewezen, dat aangifte bij een bevoegde
schade-enquête-commissie vereischt is om
voor een tegemoetkoming van overheids
wege in aanmerking te komen. Den be
langhebbenden wordt dus in hun eigen be
lang de raad gegeven bovenvermelde ter
mijnen niet te overschrijden.
Voorts deelt de secretaris-generaal van
het departement van Financiën nog me
de, dat voor hen, die opzetelijk een on
juiste aangifte hebben gedaan of onjuiste
inlichtingen hebben verstrekt, tot uiterlijk
20 Januari a.s. de gelegenheid bestaat deze
aangifte of de inlichtingen straffeloos te
verbeteren. Na dezen datum zal onherroe
pelijk toepassing volgen van art. 20 van
het besluit op dé materieele oorlogsscha
de, dat als volgt luidt:
„Indien een belanghebbende of derden
met medeweten van den belanghebben
de opzettelijk onjuiste opgaven of inlich
tingen hebben verstrekt om een te hooge
bijdrage te verkrijgen of om een bijdrage
uitbetaald te krijgen, kan het bedrag van
de hem toekomende bijdrage worden ver
minderd met ten hoogte vijftig ten hon
derd". Zij, die zich aan deze feiten moch
ten hebben schuldig gemaakt, stellen zich
tevens bloot aan een justitioneele vervol
ging. Er wordt gewaarschuwd, dat tegen
dergelijke feiten, waarvan na 20 Januari
nog mocht blijken, strafrechtelijk zal
worden opgetreden.
WINTERHULPEN EDERLAND
Morgen is er weer een straat-collecte
voor Winterhulp-Nederland.
Wij wekken al onze lezers op, deze col
lecte loyaal en royaal te gedenken.
De aansporingen, van zoovele zijden ge
geven, om de Winterhulp-Nederland te
doen worden een nationale daad van offer
zin en naastenliefde die aansporingen
mogen niet langs ons heen gaan.
Wie nog niet besloten mag hebben, om
goed te offeren overwege b.v. wat de
Nederlandsche Unie schrijft aan zijn leden:
In het jongste nummer van De Neder
landsche Unie wijst het Driemanschap er
in een artikel op, dat er ten aanzien van
de Winterhulp Nederland nog veel achter
docht bestaat, zoodat ook een aantal Unie
leden, ondanks de opwekking van het Drie
manschap tot medewerking, zich van deze
medewerking hebben onthouden, ja in
sommige gevallen zelf achterdocht heb
ben gezaaid.
Naar aanleiding hiervan en van de
tweede inzameling voor W. H. N. merkt
het Driemanschap o.a. op:
„Wij willen hier uitdrukkelijk uitspre
ken, dat wij de Ned. Winterhulp steunen,
omdat deze Winterhulp ten goede komt aan
mede-Nederlanders, die thans in moeilij
ke omstandigheden verkeeren en omdat
zij beoogt te zijn een band van saamhoo-
righeid, welke onze geheele volksgemeen
schap wil omsluiten, waardoor zij tevens
kan worden tot een van de thans helaas
weinig voorkomende mogelijkheden
om allen gezamelijk iets voor elkaar te
doen.
Velen hadden liever een actie gezien,
welke geheel en al aan Nederlandsch ini
tiatief zou zijn ontsproten, doch hen wil-
1 leu wij er op wijzen, dat dit geen reden
mag zijn, een actie, welke op zichzelf goed
is, te doen mislukken, ten nadeele van hen,
voor wie die actie bestemd is.
Het zal in den kring van de Nederland
sche Unie, naar wij hopen, niet worden
misverstaan, wanneer wij aan dit alles nog
toevoegen onze verwachting, dat men als
lid van een beweging als de onze zich zal
onthouden van daden, welke lijnrecht in
strijd zijn met hetgeen de leiding der or
ganisatie uitdrukkelijk van de leden heeft
gevraagd. Wij willen van onze honderd
duizenden leden niet vragen een zoo ver
gaande discipline, dat zij zich oogenblik-
kelijk achter alles stellen, wat wij open
lijk voorstaan, doch wij meenen wel te
mogen verwachten, dat men het lidmaat
schap der Nederlandsche Unie zoo opvat,
dat men de leiding van De Nederlandsche
Unie in ieder opzicht vertrouwt en
dat men niet indirect haar zienswijze op
bepaalde belangrijke aangelegenheden per
soonlijk bestrijdt. Wie zich met het werk
van De Nederlandsche Unie niet kan ver
eenigen, heeft volkomen de vrijheid, uit
hare gelederen terug te treden of zich tot
haar leiding te wenden met een openhar
tige critiek, doch hij mist het recht, per
soonlijk te gaan demonstreeren tegen iets,
dat door de leiding wordt aanbevolen."
Tot zoover de Nederlandsche Unie, wel
ker opwekking voor Winterhulp Neder
land ook tot niet-Unieleden kan gericht
zijn. Ook niet-Unieleden kunnen hun nut
doen met de opwekking, om alle nog be
staande aarzeling van zich af te schudden
en mede te werken tot het stellen van een
algemeene daad van christelijke charitas.
HET IS MAAR EEN SPROOKJE...,
Men schrijft ons:
Misschien bent U geneigd met critischen
blik een sprookje te onderzoeken en U
daarover te verheugen; toch is het de
mooiste herinnering aan onze schooljaren,
wanneer moeder ons sprookjes vertelde.
In deze sprookjes ligt een diepere beteeke-
nis en wij zien daarin het goede en mooie
verheerlijkt, ons gevoel voor recht en
rechtvaardigheid wordt daardoor versterkt.
Als kind kwamen wij allen onder den
indruk van het sprookje van Roodkapje.
Een klein meisje wande, zonder zich van
gevaren bewust te zijn, coor het bosch en
ontmoet daar den boozen wolf, die haar
door list en sluwheid tracht te misleiden.
Roodkapje zou haar grootmoeder lekker
nijen brengen. Zy vertelt dit aan den wolf
en ook, dat zy nog eenige bloemen wil
plukken voor grootmoeder. Dit oponthoud
benut de wolf en spoedt zich naar het huis
van grootmoeder, verslindt haar, trekt haar
kleeren aan en gaat in haar bed liggen.
Toen nu het kind met haar goede gaven in
do woning van grootmoeder kwam, werd
ook zij door den wolf verslonden.
Doch nu komt de jager, herkent den
wolf en verlost grootmoeder en roodkapje.
Dit is de overwinning van het goede
over het kwade.
Laat ook uw kinderen deelnemen aan
den rijkdom, welke in de sprookjes ver
borgen ligt. U geeft daarmede uwe kinde
ren een rijkdom voor het geheele leven.
De Winterhulp Nederland biedt U bij de
a.s. straatcollecte speldjes aan, welke per
sonen uit de sprookjeswereld voorstellen.
Verzamel deze, tot u een geheele serie by
elkaar heeft. U helpt daardoor velen uwer
De secretaris-generaal van het departe
ment van Landbouw en Visscherij maakt
het volgende bekend:
RIJST enz.
Gedurende het tijdvak van Zaterdag
28 December tot en met Vrijdag 24 Ja
nuari a.s. geeft de met „108" genummerde
bon van het algemeen distributiebonboek
je recht op het koopen van 250 gram rijst
of rijstemeel of rijstebloem of rijstgries of
gruttemeel (gemengd meel).
VERMICELLI enz.
Gedurende het tydvak van Zaterdag
28 December tot en met Vrijdag 21 Fe
bruari a.s. geeft voorts de met „31" ge
nummerde bon van het algemeen distribu
tiebonboekje recht op het koopen van 100
gram vermicelli of macaroni of spaghetti.
GORT enz.
De met „44" genummerde bon van het
algemeen distributiebonboekje geeft gedu
rende het tijdvak van Zaterdag 28 De
cember tot en met Vrijdag 21 Februari
uitsluitend recht op het koopen van
250 gram gort^)f gortmout of grutten. De
met „44" genummerde bon zal derhalve
niet gebruikt kunnen worden voor het
koopen van havermout, havervlokken, ha-
verbloem of aardappelmeelvlokken.
HAVERMOUT enz.
Gedurende het tydvak van Zaterdag
28 December tot en met Vrijdag 21 Fe
bruari a.s. geeft de met „57" genummerde
bon van het algemeen distributiebonboek
je recht op het koopen van 250 gram ha
vermout of havervlokken of haverbloem
of aardappelmeelvlokken of gort of gort-
mout of grutten.
MAÏZENA enz.
De met „87" genummerde bon van het
algemeen distributiebdnboekje geeft gedu
rende het tydvak van 28 December
(Zaterdag) tot en met 21 Februari a.s.
recht op het koopen van 100 gram maize-
na of griesmeel of sago of aardappelmeel,
dan wel een hoeveelheid puddingpoeder of
puddingsauspoeder, welke 100 gram zet
meel bevat. De hoeveelheid puddingpoe
ders mag verdeelt zijn over twee pakjes,
waarvan elk ten hoogste 50 gram zetmeel
bevat, dan wel drie pakjes, waarvan elk
ten hoogste .33 gram zetmeel bevat. De hoe
veelheid puddingsauspoeder, welke op één
bon wordt verkocht, mag ongeacht de
samenstelling over niet meer dan zes
pakjes verdeeld zyn.
Tenslotte wordt erop gewezen, dat op
twee bonnen een pakje maizena van 225
gram kan worden gekocht, doch slechts in
verpakkingen, welke vóór 22 Juli 1940 zijn
vervaardigd.
EIEREN.
Gedurende het tijdvak van Maandag
30 December tot en met Zondag 3 Januari
a.s. geeft de met „34" genummerde bon
van het algemeen distributiebonboekje
recht op het koopen van één ei. De bon
nen, welke op 5 Januari nog niet gebruikt
zyn, blijven geldig tot en met Zondag 12
Januari a.s. met dien verstande, dat zij
gedurende de week van 6 tot en het 12
Januari niet gebruikt mogen worden in
hotels, restaurants e.d.
KAAS.
Gedurende het tydvak van Maandag
30 December tot en met Zondag 26 Ja
nuari a.s. geeft elke der met „47", „48",
„60" en „67" genummerde bonnen van het
algemeen distribctiebonboekje recht op het
koopen van 100 gram kaas. De aandacht
wordt erop gevestigd, dat de geldigheids
duur van deze bonnen eindigt op 26 Ja
nuari a.s., zoodat zij na dien datum niet
meer gebruikt mogen worden.
medemenschen, die in bittersten nood ver
keeren en bereidt uw kinderen eene groote
vreugde.
Gironummer van de W. H. N.
5553
De Bank van de W. H. N. is
Kasvereeniging N.V., A'dam.
Postgironummer 877.
Stort op 5553 of 877.
Winterhulp Nederland, één voor allen,
allen voor één.
Mr. B. J. M. van Spaendonck:
„Dat volk is groot, dat zijn gemeenschap
waarachtig béleeft. Daarom is de Winter
hulp een eerezaak voor iederen Nederlan
der."
EXTRA RANTSOEN KAAS.
Gedurende het tydvak van Maandag
30 December tot en met Zondag 12 Ja
nuari a.s. zal de met „20" genummerde bon
van het algemeen distributiebonboekje
recht geven op het koopen van 125 gram
kaas. De geldigheidsduur van bon „20"
eindigt op 12 Januari a.s., zoodat deze na
dien datum niet meer gebruikt kan wor
den.
De aandacht wordt er nogmaals op ge
vestigd, dat in den handel nog een voor
raad smeerkaas in verpakkingen van
125 en 250 gram verkrijgbaar is. Door het
aanwijzen van bon „20" voor het koopen
van 125 gram kaas, is thans alsnog de ge
legenheid geopend smeerkaas in deze ver
pakkingen te koopen. Voor smeerkaas in
verpakkingen van 250 gram dienen van
zelfsprekend twee bonnen „20" te worden
afgegeven.
De aandacht van detaillisten en van hou
ders van hotels, café's e.d. wordt gevestigd
op enkele nadere bijzonderheden, welke
per officieele publicatie zijn bekend ge
maakt.
BOTER EN VETTEN.
Gedurende het tydvak van Zaterdag
28 December 1940 tot en met Vrijdag 3
Januari a.s. geeft de met „23" genummer
de bon van de boter kaart en van de
vetkaart recht op het koopen van een
half pond boter of een half pond marga
rine of twee ons vet naar keuze, voorzoo
ver voorradig.
De met „23" genummerde bonnen, die
op Vrijdag 3 Jancari nog niet gebruikt
zijn blijven voorts nog geldig tot en met
Vrijdag 10 Januari a.s.
De op 22 November 1940 reeds by de
producenten of in den handel aanwezige
voorraden vet in verpakking van 250 gram
mogen tegen inlevering van één met „23"
genummerd en bon van de boterkaart of de
vetkaart worden uitverkocht, aangezien
het niet mogelijk is deze alsnog te doen
ompakken.
BROOD, GEBAK, MEEL, BLOEM.
De aanwijzing van de bonnen, welke met
ingang van Maandag 30 December recht
geven op het koopen van brood gebak,
meel en bloem wordt afzonderlijk bekend
gemaakt.
PETROLEUMDISTRIBUTIE.
De secretaris-generaal van het departe
ment van Nijverheid en Scheepvaart maakt
bekend, dat gedurende het tydvak van
Maandag 30 December tot en met Zondag
23 Februari a.s. de met „periode 8" ge
merkte petroleumzegel recht geeft op het
koopen van twee liter petroleum.
KOLENHANDELAREN MOETEN HUN
VOORRAAD VERDEELEN.
Verlang niet al uw brandstoffen ineens!
Het Rijkskolenbureau brengt ter alge
meene kennis, dat tegelijk met de bekend
making van de bons, geldig voor de pe
riode 15 December tot en met 31 Januari,
een circulaire aan 'allé handelaren in
brandstoffen in Nederland is gezonden
van den volgenden inhoud:
„Voor de periode 15 December 1940 tot
en met 31 Januari 1941, zijn aangewezen
de bons 8 tot en met 10 van de bonkaart
„Haarden en kachels'" en 15 tot en met 25
van de bonkaart „Centrale verwar
ming". In verband met het gevorderde
stookseizoen zullen wellicht eenige ver
bruikers op spoedige levering aandrin
gen, doch wij doen een beroep op uwe
medewerking om een behoorlijke verdee
ling van het beschikbare kwantum te ver
krijgen, daar de verzending van de mij
nen uit den aard der zaak over een perio
de van zes weken moet plaats vinden.
Te dien einde verzoeken wij u, aan geen
enkelen uwer afnemers ineens op alle
thans geldig verklaarde bons te leveren,
doch de levering te verdeelen over de pe
riode van 15 December 1940 tot en met 31
Januari 1R11 en in de eerste plaats die af
nemers te bedienen, die werkelijk directe
behoefte aan brandstoffen hebben.
Wanneer hieraan zooveel mogelijk de
hand wordt gehouden en verder op de
cokesbons als regel cokes wordt geleverd
uiteraard alleen, indien de desbetref
fende installaties met deze brandstof kun
nen worden gestookt mag worden aan
genomen, dat bij regelmatigen aanvoer
geen stagantie behoeft op te treden bij de
levering van den handel aan het pu
bliek".
Het is het Rijkskolenbureau gèbleken,
dat vele verbruikers bij hun kolenleveran-
ciers er op aandringen, resp. er op staan,
het geheele of bijna het geheele toege
stane kwantum ineens te ontvangen.
Daarnaaót is het Rijkskolenbureau te
vens gebleken, dat vele handelaren voor
den op hen uitgeoefenden druk bezwijken
uit vrees, of omdat zij vermoeden, dat an
ders hun afnemers een anderen leverancier
zullen kiezen, terwijl zich ook gevallen
voordoen, dat de handelaar eigener bewe
ging by zijn afnemers hoeveelheden be-
ZON
Ik heb het met de Kerstdagen voor
my zelf wonderlijk genoeg gevoeld,
dat alle leed maar leed van één dag is.
Zoo zou ik het tenminste willen for
muleeren. Want het is immers niet
alleen mogelyk, dat men iederen dag
kan beginnen als een stuk nieuw leven,
waarbij men moet beginnen den
vorigen dag te vergeten, maar midden
in de troosteloosheid van vele dagen,
die allerlei naars voor de toekomst
voorspellen, staat plotseling, als een
werkelijkheid, de Kerstdag. En je
beleeft dien zóó, je gaat zóó op
in de vreugde, de diepte, den vrede
van dien dag, dat er geen plaats
meer is voor de gedachten aan oorlog,
'dood, sombere vooruitzichten en angst
van de vorige dagen. En als men er
een oogenblik aan denkt, verbaast men
zich alleen maar, dat zy er geweest
zyn. Wonderlijk is dat. En nu op
Kerstmis schijnt de zon. Al die dagen
daarvóór met al hun angst en onzeker
heid over de toekomst heeft de zon
toch ook geschenen. Hebben wij daar
aan die dagen dan niet gedacht? Wy
hebben wel gedacht aan al het leed,
aan alle moeilijkheden en nu zijn die
op eens vergeten voor de groote vreug
de var. het Kerstfeest thuis.
Wy schijnen vergeetachtig te zijn.
Eerst vergeten wij, dat tóch de zon
schijnt. En als dan eensklaps de stille
ster van het Kerstfeest schittert, ver
geten wij, dat er gisteren nog zoovele
moeilijkheden in ons leven waren.
Maar de laatste vergeetachtigheid is
beter dan de eerste. En ik denk weer
aan die regels uit een Roemeensch
volkslied:
Morgen zult gij denken aan de zon
van heden,
Morgen zult gij zeggen: „Is 't de
zelfde zon?"
v
zorgt, die de directe behoefte overtref-
ren.
Het gevolg hiervan kan zijn, dat die
brandstoffenhandelaren straks niet in de
gelegenheid zullen zijn, een aantal hun
ner afnemers de hoeveelheid, die wel voor
directe behoefte noodig is, te verstrekken.
Daarom wenscbt het Rijkskolenbureau
langs dezen weg de aandacht er op te ves
tigen van de handelaren, dat zij zich die
nen te houden aan de hierboven aange
haalde circulaire en doet het Rijkskolen
bureau een beroep op 't publiek, om geen
grootere hoeveelheid brandstof van zijn
kolenleverancier te verlangen dan wat het
voor direct verbruik noodig heeft, het ver
dere tegoed op de tot en met 31 Januari
geldig verklaarde bons in één of twee zen
dingen in Januari van den kolenhandelaar
af te nemen en overigens de grootste zui
nigheid bij het stoken te betrachten, daar
anders bij verkeersstremmingen, ten ge
volge van de weersomstandigheden, moei
lijkheden in een regelmatige kolenvoorzie-
ning niet zullen uitblijven.
Alleen dan, wanneer een ieder op deze
wijze te werk gaat, mag er op gerekend
worden, dat een regelmatige kolenvoor-
ziening mogelyk blyft.
Het Rijkskolenbureau mag niet nala
ten hieraan toe te voegen, dat niet geaar
zeld zal worden strenge maatregelen te
nemen, desnoods door inbeslaggname der
aanwezige voorraden, tegen die handela
ren en particulieren, die opzettelijk in
strijd met het vorenstaande gehandeld
heb»ben of zullen handelen.
SOJABOONENCULTUUR
Belangrijke proeven genomen
Op den proeftuin van het Zuidhollandsch
Glasdistrict te Naaldwijk zijn belangrijke
proeven genomen met de sojaboonencul
tuur. Deze proeven zijn vooral belangrijk,
gezien de hooge voedingswaarde van de
sojaboon en haar groote geschiktheid als
volksvoedingsmiddel. Op genoemden proef
tuin zijn experimenten genomen met do
teelt van sojaboonen in de stookkassen, in
koude kassen en op den vollen grond. In
de stookkas bleek de oogst ongeveer vier
maal zoo groot te zijn als van de planten
op den kouden grond. De deskundigen zien
groote mogelijkheden in deze cultuur, al
staat zij nog in het begin-stadium en zijn
er nog vele moeilijkheden te overwinnen.
Op den proeftuin te Naaldwijk zijn ook be-
mestingsproeven genomen, die de op
brengst van sojaboonen zeer uiteen deden
loopen.
AANKOOP „DE BIEZEN"
Ten behoeve van den Arbeidsdienst die,
naar men weet, in het voorjaar in werking
treedt, is het landgoed „De Biezen" te Lun-
teren door den staat aangekocht. Het land
goed is groot zes HA. en tachtig Are en
is gelegen aan den weg LunterenBarne-
veldEde.
