Weerbericht
Nieuwe bonnen
KERKNIEUWS
Letteren en Kunst
RECHTZAKEN
Burgerlijke Stand
STADSNIEUWS
VRIJDAG 20 DECEMBER 1940
DE LEIDSCHE COURANT
EERSTE BLAD - PAG. 2
Abonnementsprijs: voor Leiden 19
cent per week; 2.50 per kwartaal.
Bij onze agenten A) cent per week;
2.60 per kwartaal. Franco per post
2.95 per kwartaaL Geïllustreerd
Zondagsblad 0.50 per kwartaal.
Losse nummers 5 cent, met geïll.
Zondagsblad 9 cent.
Advertentiën: 30 cent per regel.
Ingezonden mededeelingen dubbel
tarief. Telefoontjes hoogstens 30
woorden, 50 cent per plaatsing, al
léén Woensdag en Zaterdag.
ZONS OP- EN ONDERGANG
Zon onder 17,28 uur.
Zan op 9.48 uur.
MAANSTANDEN.
20 December 0.20 onder, 12.51 op.
21 December 1,36 op, 13,13 onder
22 December 1.40 op, 13,45 onder
(Laatste kwartier).
23 December 2,52 op, 14,13 onder
24 December 4.10 op, 14.44 onder
26 December 6.42 op, 16.01 onder
27 December 7.51 op, 16,50 onder
HOOG WATER
Te Katwijk aan Zee op Zaterdag 21 Dec.
voorm. 8.40 en nam. 21.05 uur.
,*311011 CD 11 CD 11 CD 11 CD 11C311011011C-
-
g Verduisteringstijden
Q Er is bepaald, dat er verduisterd
- moet worden tusschen zonsonder- 0
0 zang en zonsopkomst.
0 Deze tijden zijn voor hedenavond
en morgenochtend: U
0 ZONSONDERGANG X
Z 17.28 uur. Z
-
ZONSOPKOMST Z
y 9.48 uur. Q
y Tusschen deze beide tijden dient Q
n er dus verduisterd te worden.
0
L3MC3ll<3IICDIIOII<3IIOIIOIIOIICD
begrootingsdebat in de
hoofdstad.
De gemeenteraad van Amsterdam is gis
termiddag met de behandeling van de ge-
meentebegrooting voor 1941 begonnen.
Vier middagzittingen zijn daarvoor slechts
uitgetrokken. De voorzitter, wethouder mr.
Kropman, herinnerde er aan, dat er geen
politieke beschouwingen mochten gehouden
worden. Hij zou zich daarnaar gedragen bij
het handhaven van de orde.
Ds. Ekering (N.S.B.) legde daarop de
volgende verklaring af:
„Op het laatst gehouden senioren-con
vent ter bespreking van den gang van za
ken bij de behandeling der begrooting-
1941 is hem door den voorzitter medege
deeld, dat hem niet het woord zou worden
verleend of gelaten, wanneer hij wenschte
te spreken over eenig onderwerp, dat ver
band hield met den huidi^en staatkundigen
toestand in binnenland of stad. Evenmin
zou hij het woord mogen voeren over de
gedragingen der politie in de dagen van 10
tot 15 Mei j.l. jegens nationaal-socialisten
en Rijksduitschers, waaromtrent hem reeds
eerder een interpellatie geweigerd was.
Onder deze omstandigheden wenscht de
N.S.B.-fractie niet deel te nemen aan de
openbare behandeling der be°'rnoting-1941,
daar zij geen nut vermag te zien in haar
aanwezigheid daarbij, wanneer de burgerij
van Amsterdam niet hooren mag hetgeen
zij naar spr.'s overti'i*Iir'«* behoort te weten,
en daar zij dit in strijd acht met de waar
digheid der Nationaal-Soeialistische Bewe
ging, die zich straks geroepen zal zien tot
de overneming der macht. De N.S.B.-fractie
begeert niet spelbreekster te zijn bij de be
handeling eener laatste be^rootirg in den
gemeenteraad zij laat daarom die be
handeling over aan de politieke partijen,
met de illusie zelfs voor deze, dat er geen
Nationaal-Soeialistische Beweging in Ne
derland, in Amsterdam, of in zijn raad we
zen zou".
Ds. Ekering verliet daarop de zaal.
Hierna waren de algemeene beschouwin
gen over de begrooting aan de orde.
Een viertal leden hielden een beschou
wing over den financieelen toestand der
gemeente, waarop van de zijde van B. en W.
werd geantwoord. De algemeene beschou
wingen waren hiermede geëindigd.
vervoederverbod voor kool.
rapen en pastinaken.
Bij beschikking van den secretaris-gene
raal van het departement van Landbouw
en Visscherij is, behoudens de in bepaal
de gevallen door de Nederlandsche Groen
ten- en Fruitcentrale te verleenen onthef
fing, een verbod ingesteld op het vervoe
deren en het doen vervoederen van koolra
pen en pestinaken. Een dergelijk verbod
bestond reeds voor roode peen.
De secretaris-generaal van het departe
ment van landbouw en visscherij maakt
het navolgende bekend:
Brood en gebak.
Elk der met „20" genummerde bonnen
van de broodkaart geeft gedurende de week
van Maandag 23 December tot en met
Zondag 29 December a.s. recht op het koo-
pen van 125 gram roggebrood of 100 gram
ander brood.
Voorts geeft elke der met „20" genum
merde broodbonnen recht op het koopen
van een rantsoen gebak. Dit omvat voor
de hierna genoemde bakkerij producten tel
kens ten minste het daarachter geplaatste
aantal grammen:
beschuit 75 gram;
biscuits en wafels 90 gram;
speculaas 140 gram;
andere koekjes 200 gram;
koek 160 gram;
cake 300 gram;
gevuld klein korstgebak (b.v. amandel
broodjes) 400 gram;
gevuld groot korstgebak (b.v. boterlet
ter) 500 gram;
taart en gebakies 600 gram.
Voor geheel of ten deele uit meel of
bloem gebakken producten, welke hierbo
ven niet genoemd zijn, geldt dat een rant
soen een hoeveelheid omvat, waarin 70
gram meel of bloem is verwerkt.
De op 29 December nog niet gebruikte
bonnen blijven voorts nog geldig gedu
rende de week van 30 December tot en met
5 Januari a.s. met dien verstande, dat zij
gedurende laatstgenoemde week niet
mogen worden gebruikt in hotels, restau
rants e.d.
Eieren.
Gedurende het tijdvak van Maandag 23
December tot en met Zondag 29 Decem
ber a.s. geeft de met „21" genummerde
bon van het algemeen distributiebonboekje
recht op het koopen van één ei. De bonnen,
welke op 29 December nog niet gebruikt
zijn, blijven geldig tot en met Zondag 5
Januari a.s., met dien verstande, dat ook
zij gedurende de week van 30 December tot
en met 5 Januari niet gebruikt mogen wor
den in hotels, restaurants e.d.
Gedurende het tijdvak van Zaterdag 21
December tot en met Vrijdag 17 Januari
a.s. geeft de met „86" genummerde bon
van het algemeen distributiebonboekje
recht op het koopen van één kilogram sui
ker.
Boter en margarine.
Gedurende het tijdvak van Zaterdag 21
December tot en met Vrijdag 3 Januari a.s.
geeft de met „22" genummerde bon van de
boterkaart zoowel als van de vetkaart
recht op het koopen van 250 gram boter of
margarine.
De met „22" genummerde bon geeft der
halve geen recht op het koopen van vet.
DE ONTVANGSTEN HAAGSCHE
TRAMWEGMAATSCHAPPIJ.
Tot heden een kwart millioen gulden meer
ontvangen dan in 1939.
De eerste vier maanden van dit jaar zijn
voor de Haagsche Tramwegmaatschappij
zeer gunstig geweest. In 1940 werd over het
zelfde tijdvak 294.000 of wel 17 y2 pet.
meer ontvangen dan over 1939.
De oorlogsmaand Mei heeft 24.000 min
der opgebracht dan dezelfde maand in 1939.
Juni en Juli 1940 gaven weer een stijging
van respectievelijk 27.000 en 19.000.
Daarna weer de daling en wel Augustus
met 22.000, September met 6.000 en
October met 18.000. In het geheel werd
tot heden een kwart millioen gulden meer
ontvangen dan over 1939.
Vooral op de Leidsche lijn LeidenWas
senaarDen Haag nam het reizigersver-
voer belangrijk toe, waardoor de ontvang
sten zeer stegen.
GEVOGELTE VRIJGEGEVEN VOOR DE
KERSTDAGEN.
Maximumprijzen vastgesteld.
Het Rijksbureau voor de voedselvoorzie
ning in oorlogstijd maakt bekend:
Met het oog op de komende Kerstdagen
zal de aflevering van gevogelte (kippen,
eenden, ganzen, kalkoenen) voor de bin-
nenlandsche consumptie op beperkte schaal
worden vrijgegeven. Zoo zullen b.v. gan
zen en kalkoenen zonder nadere vergun
ning mogen worden geslacht en afgeleverd.
In verband hiermede zijn tevens maxi
mumprijzen vastgesteld. Voor den consu
ment is de maximumprijs voor alle soorten
1.50 per kg. geslacht gewicht.
Er wordt voor gewaarschuwd, dat tegen
overtreding van de maximumprijsvoor
schriften krachtige maatregelen worden
genomen.
Nadere bijzonderheden omtrent een en
ander zijn opgenomen in een officieele pu
blicatie.
MET KERSTMIS NAAR NEDERLAND.
De V.P.B.-correspondent meldt:
Alle treinen, die van heden af tot Kerst
mis van Berlijn naar Nederland zullen rij
den, zijn voor alle klassen uitverkocht.
DRIEMANSCHAP SPREEKT TE
'S-GRAVENHAGE.
„Behoefte in ons volk aan nieuwe binding
is groot".
Van de zijde van De Nederlandsche Unie
deelt men ons mede:
Eenigen tijd geleden heeft De Nederland
sche Unie, zooals bekend, een aanvang ge
maakt 'met de scholing van haar plaatse
lijke leiders, propagandisten en leidingge
vende leden door het uitdragen en bespre
ken van haar gedachten over het Neder
landsche socialisme. Deze scholing ge
schied in kadercursussen, welke over het
gehééle land worden gehouden. De verzor
ging van de eerste serie dezer kadercur
sussen werd opgedragen aan de functiona
rissen der Unie dr. H. G. W. v. d. Wielen,
dr. P. J. Bouman en Jef de Brouwer, die in
iedere cursus spraken over „De geestelijke
revolutie van dezen tijd", „Het nationale",
„De consequenties van het nationale", „Het
sociale", „De consequenties van het sociale"
en „De verbinding van het nationale en het
sociale".
Nu in deze eerste serie cursussen zeer
vele vooraanstaande Unieleden, verdeeld
over alle provincies, geschoold zijn en daar
mede een eerste stap in de richting van de
noodzakelijke vorming is volbracht, hebben
de leden van het Driemanschap Donderdag
te 's Gravenhage in verschillende localitei-
ten iedere een nieuwe kadercursus ge
opend en daarbij de resultaten van den eer
sten scholingsarbeid en de verdere scho
lingsplannen uiteengezet. Het Drieman
schap had trouwens ook in verschillende
der, reeds overal in den lande gehouden,
cursussen persoonlijke vraaggesprekken
met de deelnemers geleid.
Met grooten nadruk hebben de heeren
Einthoven, Linthorst Homan en de Quay
thans bij hun openingswoord nog eens ge
wezen op de noodzaak, dat men in De Ne
derlandsche Unie een lichaam ziet voor
positief werk en niet voor negativisme.
Wel kan De Nederlandsche Unie voor
haar practische voorstellen en plannen,
bijvoorbeeld ten aanzien van een Cen-
tralen Socialen Dienst en van een na
tionale jeugdorganisatie niet de benoo-
digde vrijheid van handelen verkrijgen,
doch haar beginselen brengen mede,
dat zij haar taak voor volksvoorlich
ting en volksopvoeding voortzet.
Dit strijden voor een Nederlandsch so
cialisme, zoo verklaarden de leden van het
Driemanschap o.m., komt eensdeels voort
uit het inzicht in de fouten van de vroegere
maatschappelijke en staatkundige verhou
dingen in het Nederlandsche volk, ander
deels uit het verlangen, voor het Neder
landsche volk tot een hechte binding en een
allenomvattênd werkplan te komen, welke
een waarborg zullen zijn voor een krachti-
gen eigen Nederlandschen opbouw in de
naaste toekomst, zulks ten bate van den
samenhang der volkere:..
De Nederlandsche Unie, zoo werd verder
nog verklaard, heeft in de enkele maanden
van haar bestaan en haar werk ondervon
den, hoe enorm groot de behoefte aan
deze nieuwe binding in ons volk reeds is
en hoe rijp de geesten zijn voor dit nieuwe
Nederlandsche ideaal. De samenstelling der
cursistenlijsten, evenals ook die der plaat
selijk werkende Uniekringen getuigen van
den wil om vroegere klassentegenstellingen
en andere hinderpalen* gezamenlijk en in
onderlinge samenwerking voorgoed uit den
weg te ruimen.
De leden van het Driemanschap zetten
tenslotte uiteen, hoe De Nederlandsche
Unie zich dit moeilijke, maar dankbare
werk van de volksscholing verder denkt.
Buitenlandsche Berichten
de explosie in karlskoga.
Omtrent het groote ontploffingsongeluk
in de Zweedsche kruitfabriek Bjoerkson
deelt de Zweedsche politie mede, dat in den
loop van gisteren 11 aangiften zijn binnen
gekomen over personen, die tot dusver niet
konden worden gevonden. Bij het oprui-
mingswerk zijn in den loop van den dag
nog drie dooden gevonden, zoodat thans in
totaal vijf dooden aangegeven zijn. In den
afgeloopen nacht hebben zich weer ver
scheidene ontploffingen voorgedaan, welke
veroorzaakt waren door verspreide munitie.
Officieel verluidt, dat reeds maatregelen
in voorbereiding zijn om alle door het on
geluk werkloos geworden arbeiders aan het
werk te stellen bij den wederopbouw.
STAKING IN BRITSCH-INDIë.
Uit Kaboel meldt de Sovjet-pers met ver
wijzing naar hef Britsch-ïndische blad „Tri
bune", dat de Nagpoer (United Provinces)
een groote nolitieke staking uitgebroken is,
waaraan 17.000 arbeiders deelnemen. De
staking is een protest-demonstratie tegen de
arrestatie van een vakvereenigingsleider
der textielarbeiders.
Bovendien staken thans in het district
Nagpoer nog tienduizend arbeiders uit de
kolenmiinen, die protesteeren tegen loon-
kortingen.
Audiëntie Bisschop van Haarlem.
Z. H. Exc. de Bisschop van Haarlem zal
de volgende week géén audiëntie verlee
nen.
Katholiek Cultureel Tijdschrift
„Studiën".
In het December-nummer breekt Mr. Dr.
Arnold Borret S.J. een lans voor het goed
recht van bestaan onder zekere conditiën
der confessionecle vereenigingen in een
corporatieve maatschappij. L. J. M. van den
Berk laat zien, dat de regeling van het
Thracie-vraagstuk tusschen Bulgarije, Grie
kenland en Turkije van belang is onder de
territoriale problemen tusschen de Balkan-
staten. Dr. E. Hiïffer S.J. levert een ver
dere bijdrage over de vooruitgeschoven po
sitie van Aristoteles als vorscher op het ge
bied der biologie en laat zien, dat hij een
kundig embryoloog en systematicus was.
Will G. Gilbert publiceert nieuwe bevindin
gen ten aanzien van de authentieke negro
spirituals en waarschuwt tegen een critiek-
loos overnemen van spirituals van ons we
relddeel. Dr. G. van Woesik S.J. wijdt uit
over het individueel en sociaal belang van
het juiste gebruik der taal. Joh: Heesterbeek
S.J. bespreekt Nederlandsche romans van
Eekhout, Anne de Vries, Claes, J. W. Ooms,
Herman de Man en Arthur van Schendel.
In de Kroniek wordt de huidige geschiede
nis, te beginnen met 6 November, te berde
gebracht.
De vaste rubrieken bevatten de volgende
stoffen: J. Wijnands S.J. schrijft een voor
dezen tijd zeer actueele en innig doorzielde
bijdrage over het onderwerp „Dulden"
(Godsdienstige Bezinning), J. W. Kerssema-
kers S.J. geeft uitleg bij een Kersttafereel
van den vroeg 15de eeuwschen schilder Ro
gier van der Weijden. (Lijnen, vormen en
kleuren).
In de rubriek der Nieuwe Uitgaven wor
den werken op de gebieden van Godgeleerd
heid, Godsdienstig leven, Opvoedkunde en
Plastische kunst ter sprake gebracht.
PRIJSOPDRIJVING.
Vrachtauto voor veel te hoogen prijs
verkocht.
De 39-jarige handelaar D. heeft zich we
gens prijsopdrijving voor de Rotterdam-
sche Rechtbank te verantwoorden gehad.
Verd. had in een tijd, dat er groote vraag
was naar auto's, oude wagens gekocht en
deze tegen hoogen prijs verkocht. Hem was
ten laste gelegd een vrachtauto, die 450.
waard was en dien hij voor 700 had ge
kocht, op 30 Augustus j.l. aan een steun
trekker, die hiervoor voorschot aan Maat
schappelijk Hulpbetoon had gevraagd, voor
1475 te hebben verkocht.
Verd. ontkende de prijsopdrijving, maar
twee deskundigen verklaarden, dat de auto
ca. 100 pet. boven de waarde was verkocht.
De Officier van Justitie, mr. De Lint,
noemde het feit onder de tegenwoordige
omstandigheden zeer ernstig. Verd. had er
zijn werk van gemaakt, dergelijke trans
acties ten uitvoer te brengen. Spr. eischte
700 boete subs. 50 dagen hechtenis.
Uitspraak 2 Januari
Arrijierdam behoudt zijn historische
monumenten. Het perceel Oude
Schans 39 een der fraaiste historische
geveltjes van de hoofdstad, zal door
restauratie voor het nageslacht zwaard
blijven (Foto Pax Holland)
Agenda
Zondag, „Katholiek Leiden", jaarvergade
ring in de Harmonie, 11 uur v.m.
Zondag, Uitvoering Burger Zangschool van
„Goudsprookjes Tooverlied", Stads
gehoorzaal, 2 uur.
Maandag, Watt en Half Watt op avontuur
door „De Hagenaars", Stadsgehoor
zaal, 2.30 uur.
De avond-, nacht- en Zondagsdienst der
Apotheken te Leiden wordt van Zaterdag
14 December 20 uur tot Zaterdag 21 De
cember 8 uur waargenomen door de Apo
theken „tot Hulp der Men^chheid" Hooi
gracht 48, tel. 21060 en de Doeza-Apotheek
Doezastraat 21, tel. 21313.
Te Oegstgeest dcor: de Öegstgeestsche
Apotheek, Wilhelminapark 8, Tel. 26274.
leiden
Geboren: Jannie Arendina Maria,
dochter van A. E. Vlietstra en A. Winter-
werp Abraham Wilhelmus Felix, zoon
van M. David en E. Feuchtswanger An
na Maria Wilhelmina, dochter van h. H. Per-
quin en M. C. van Velzen Ludovicus
Marinus Petrus Maria, zoon van J. W. van
Ulden en Th. M. IJsselmuiden Jan Wil
lem Frederik, zoon van B. Staal en E. van
Riet Izak Lambertus, zoon van C. P.
Marcelis en E. Boom.
Overleden: J. J. v.d. Meij m. 60 jaar
-- S. C. Bolderdijk hsvr. van Th. G. Bar-
then 72 jaar.
PATER H. v. HEUSDEN.
Pater H. v. Heusden, kapelaan aan de
„Hartebrug"-parochie, wordt sedert Woens
dagavond vermist. Woensdagavond had hij
een bezoek gebracht bij een familie aan de
Haarlemmertrekvaart, vanwaar hij om on
geveer kwart voor negen is vertrokken,
om naar de pastorie terug te keeren. Hij is
daar echter niet teruggekeerd. Men ver
moedt, dat de pater in de duisternis te wa
ter is geraakt. De politie, die gisteren in
Haarlemmertrekvaart en M?re heeft ge
dregd, heeft echter niets gevonden.
In de pastorie en in de parochie verkeert
men in een gespannen angstige onzeker
heid.
KOSTBAAR FOTOTOESTEL
ONTVREEMD.
Dader spoedig gesnapt.
Bij een fotohandelaar hier ter stede werd
Woensdag in den loop van den morgen ont
dekt, dat uit de etalage een fototoestel ter
waarde van 526 was ontvreemd. De poli
tie, die spoedig in de zaak gemengd was,
onderzocht wie er in den loop yan den mor
gen in den winkel waren geweest. Daarbij
werd de aandacht gevestigd op den 25-jari-
gen E. R. M. Dit jongmensch bleek niet
thuis te zijn, maar des middags te 2.14 uur
met den trein naar Utrecht te zijn vertrok
ken. De Utrechtsche politie werd opgebeld
om den jongeman bij aankomst te Utrecht
aan te houden. De trein was inmiddels ge
arriveerd, maar M. werd op den Stations
weg aangetroffen. Hij bleek inderdaad in
bezit van het ontvreemde toestel, zoodat
ontkennen, niet mogelijk was. Linea recta
werd de aangehoudene daarop naar hier
overgebracht.
watt en half watt in de
stads-gehoorzaal.
Maandag 23 December zal het tooneel-
gezelschap „De Hagenaars" in de Stadsge
hoorzaal 's middags een buitengewone
jeugd- 'en familie-voorstelling geven ter
gelegenheid van de Kerstvacantie. Ten too-
neele zal worden gebracht een burlesque
in 3 bedrijven „Watt en Half Watt op Avon
tuur", met welk vroolijk tooneelstuk het
gezelschap in verschillende plaatsen reeds
veel succes oogstte en uitverkochte zalen
trok.
Ditmaal krijgt men de avonturen dezer
beide komieken dus eens niet op de film,
doch op het tooneel te zien en heeft men
gelegenheid hun komische lotgevallen van
zeer nabij mede te maken.
De voorstelling is geschikt voor jong
en oud en zal ongetwijfeld zoowel den kin
deren als hun begeleiders een vroolijken
middag bezorgen.
De voorstelling vangt Maandagmiddag
half drie precies aan en kan, wegens ver
bintenissen elders, te Leiden niet her
haald worden.
Door een agent van politie werd de 32-
jarige J. B. aangehouden, die zich op een
kolenschuit bevond, vermoedelijk met de
bedoeling eierkolen daarvan te ontvreem
den.
