Generaal der vliegers Fr. Christiansen
Winterhulp Nederland'
Momentje
DONDERDAG 12 DECEMBER 194.
2ste Jaargang No. 9821
S)e £eld&eh£(Soti/fc<Mtf
Bureau Papengracht 32.
Telefoon: Redactie 20015, Administratie 20935. DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN Giro 103003. Postbus 11.
61 jaar
De Duitsche militaire bevelhebber in het
bezette Nederlandsche gebied, de generaal
der vliegers Fr. Christiansen, viert heden
zijn 61sten verjaardag.
De weermachtsbevelhebber in Neder
land, de generaal der vliegers Friedrich
Christiansen, stamt uit een der oudste
Noord-Friesche families in Wijk op Foehr,
waar hij op 12 December 1879 werd gebo
ren. Zijn leven was sinds de prille jeugd
ten nauwste verbonden met de zeevaart.
De kinderschoenen nauwelijks ontgroeid,
bevoer hij reeds met een transatlantisch
zeilschip de zeeën aller werelddèelen.
Zijn eerste militaire opleiding ontving
generaal Christiansen als vrijwilliger voor
één jaar bij een torpedo-divisie. Na afloop
van den militairen dienstijd, en nadat hij
nog als scheepsofficier dienst had gedaan,
nam hij het commando van een stoomschip
op zich.
In 1913 leerde hij op de luchtvaartschool
van Karl Caspar het vliegen. In het voor
jaar van 1914 nam hij reeds als volledig op
geleid oorlogspiloot aan "een record-vlucht
deel, waarbij hij met 13 uur en eenige mi
nuten vliegtijd het toen geldende wereld
record dicht benaderde.
Toen de wereldoorlog uitbrak meldde
zich Fr. Christiansen als onder-officier-
torpedist bij de marine en vrijwillig bij de
marine-vliegdienst. Echter pas in de lente
van het jaar 1915 kreeg hij in Zeebrugge
aan de Vlaamsche kust een frontcomman
do. Zijn groote successen als militair-vlie
ger werden zeer snel door promoties en tal
rijke onderscheidingen erkend. Op zijn gè-
boortedag in het jaar 1917 werd hem de
hoogste Pruisische oorlogsorde „Pour le
Merite" verleend.
Na den oorlog, waarvan de ongelukkige
afloop een einde maakte aan het Duitsche
militaire vliegwezen, was generaal Chris
tiansen tot 1921 in dienst van de Noorsche
luchtvaart.
Daarna ging hij opnieuw tot de zeevaart
over. Samen met zijn broer, den tegen-
woordigen directeur van het Hamburger.
Walfischkontor, hoofdcommissaris van po
litie, korvettenkapitaen Karl. Christiansen,
nam hij beslissend deel aan de wederop
bouw van de Duitsche handelsvloot. Als
commandant van groote schepen bevoer hij
weer de oceanen. Zijn talrijke zeereizen
had hij meermalen gelegenheid uitsteken
de reddingsacties uit te voeren. Zijn actie
tot redding van schipbreukelingen werd
met het verleenen der groote zilveren en
gouden medaille voor de redding van in
nood verkeerende schepen beloond.
Na 1930 werd de naam Christiansen over
de geheele wereld beroemd door de we-
Foto-archief L. Crt.
reldvlucht met de door hem besturde Do X,
wier landing bij Amsterdam ook door de
Nederlandsche pers met levendige belang
stelling werd vermeld.
Nadat in Duitschland de Nat.-Socialisti-
sche beweging de macht in handen had ge
kregen, werd hij in 't nieuw gestichte lucht
vaartministerie opgenomen, waarin hij als
commandant van alle luchtvaartscholen
met alle middelen de stichting van vlieg-
sportscholen ter hand nam. De vliegsport-
scholen werden ten slotte in militaire lucht
vaartscholen veranderd. Hun eerste com
mandant was Fr. Christiansen.
In 1938 kreeg hij als generaal het com
mando over het uit de Duitsche Luchtsport-
bond voortgekomen Nationaal-Socialisti-
sche vliegerkoips. Als korpsleider en lui
tenant-generaal en later als generaal der
vliegers leidde hij de Duitsche jeugd als
een keurkorps op een zoo breed mogelijke
basis voor de luchtvaart op.
Eind Mei 1940 werd de generaal der
vliegers Fr. Christiansen door den Fuehrer
op zijn tegenwoordige verantwoordelijke
plaats als Weermachtsbevelhebebr in Ne
derland geroepen en kort daarna door
Rijksmaarschalk Goering met het gouden
vlieger-kenteeken met briljanten onder
scheiden.
De naam van generaal Fr Christansen is
in het binnen- en buitenland een begrip
geworden. Hij wordt niet alleen door de
oudere generatie geëerd, maar juist de
„vliegende" jeugd ziet in hem haar bezie
lend voorbeeld.
V Terreur
Den bedrijvers van terreur-daden verwijt
het „Nationale Dagblad" een „misselijk op
treden".
En terecht.
Meestal is het laf, a 11 ij d is het minder
waardig, om door beschadiging van eigen
dommen, aanranding van personen en der
gelijke daden van bruut geweld zijn macht
te demonstreeren, zijn afkeer en haat te
luchten.
De mensch kan zich alléén waardig ge
dragen in zelf-bedwang en zelf-beheer-
sching.
Van zelf-bedwang en zelf-beheersching
geven bedoelde daden allerminst blijk!
De scherpe afkeuring van het „Nationale
Dagblad" is dan ook volkomen op haar
plaats. Maar men moet in die afkeu
ring zijn objectief, onbevooroor
deeld, zonder aanzien des persoons,
zonder aanzien der partij!
Wat men in den een laakt, moet men ook
en evenzeer in den ander afkeuren.
Waarom wordt er, als men schrijft over
terreur-daden tegen N. S. B.'ers te Til
burg („Nationale Dagblad" van gisteren),
bijgevoegd: „Zoo werken 4e „vrijheidshel
den" in de stad, waar één der drie Unielei
ders (De Quay) zijn zetel heeft". In Lei
den is een Unie-winkel toegetakeld, wer
kelijk schandelijk toegetakeld, 't Zou
dwaas zijn, en eveneens schandelijk, als
men aan de vermelding van dit, van er
gerlijke misdadigheid getuigende, feit, zou
toevoegen: „Zoo werken de „vrijheidshel
den" in de stad, waar het „Nationale Dag
blad" verschijnt"! Het „Nationale Dag
blad is aan de laffe streken, te Leiden uit
gehaald, immers even totaal onschuldig
als.... prof. De Quay aan de laakbare da
den, te Tilburg gepleegd!
De Nederlanders kunnen elkaar vinden
in het afkeuren van dergelijke daden. La
ten wij dan krachtig eensgezind zijn in onze
objectieve veroordeeling van alles, wat den
naam van terreur verdient.
De Nederlander is niet afkeerig van een
gezag, dat met doelmatige en doeltreffen
de kracht optreedt. Maar hij heeft een af
keer van hen, die zich gezag aanmatigen,
en dan met een brute aanmatiging „op
treden"; hij heeft een afkeer van alle op
treden, dat bestempeld kan worden als
„terreur".
De Nederlander wil zelf niet terreur on
dergaan, maar ook niet op anderen terreur
toepassen. Dit is in het algemeen zoo
individueen, enkelingen buiten beschou
wing latend omdat de Nederlander prac-
tisch verdraagzaam is.
En die practische verdraagzaamheid be
schouwt hij en heeft hij lief als een goed
van hooge cultureele waarde.
WAT ANDERE BLADEN
SCHRIJVEN
HET CHRISTELIJK GEMEEN-
SCHAPS-IDEAAL.
Wij schreven dezer dagen over het ge-
meenschaps-ideaal, dat de katholiek vindt
in het verheven dogma van „de gemeen
schap der heiligen". Over ditzelfde onder
werp lezen wij een artikel in de Volks
missionaris van pater dr. H. Boe-
laars, Redemptorist, waaruit wij hier
gaarne een schoone, leerrijke passage ont
leen en:
„Eén lichaam vormen wij door den
stroom van bovennatuurlijk leven, die uit
gaat van Christus, het Hoofd. We zijn
allen bezorgd voor elkander, 't Oog ziet
uit dat de voet zich niet stoot; de hand
weert af, dat het oog geschonden wordt.
Die eenheid van alle Christenen in één
levensgemeenschap van onderlinge lief
de, daarin ligt het* Christelijk gemeen
schapsideaal! Geen vage en bloedlooze
EEN GIFT VAN DEN RIJKS
COMMISSARIS.
De Rijkscommissaris voor de bezette Ne
derlandsche gebieden, rijksminister Seyss-
Inquart, heeft als blijk van zijn waardee
ring voor het verblijdende resultaat van de
eerste collecte en inzameling van giften
van de Winterhulp Nederland heden aan
de W. H. N. een gift van 100.000.doen
toekomen.
VOOR ONMIDDELLIJKE HULPVERLEE
NING 8 TON BESCHIKBAAR GESTELD.
De directeur-generaal der Winterhulp
Nederland heeft bepaald, dat voor onmid
dellijke hulpverleening gedurende de
maand December een bedrag van 800.000
beschikbaar wordt gesteld.
Waar is gebleken, dat vooral veel kinde
ren bijzondere hulp van noode hebben en
de verzorging van hun gezondheid voor de
toekomst van ons volk van het grootste be
lang is, is voorts door hem bepaald, dat
deze eerste hulpverleening aan gezinnen
met één of meer kinderen ten goede zal
komen.
Aan de burgemeesters, plaatselijke direc
teuren der W. H. N., is opgedragen, in over
leg met hun werkgemeenschap, vast te stel
len, welke gezinnen hiervoor het eerst in
aanmerking komen.
Een bedrag van 400.000 in waardebons
is reeds naar de provinciale directies der
W. H .N. verzonden, terwijl nog deze week
eenzelfde bedrag zal volgen.
Tenslotte wordt er nogmaals uitdrukke
lijk op gewezen, dat de bedragen, welke
door de W. H. N. worden uitgekeerd, als
extra hulp moeten worden beschouwd en
dat deze derhalve nimmer mogen worden
afgetrokken van eenigerlei ondersteuning.
DE OPBRENGST IN NOVEMBER.
Het eindgetal van de in de maand No
vember voor de W. H. N. opgebrachte be
dragen luidt, behoudens kleine wijzigingen,
die zullen ontstaan door thans nog niet
binnengekomen resultaten der collecte op
29 en 30 November 1.407.218,29.
Dit bedrag omvatte reeds gisteren ver
melde collecte-opbrengst, vermeerderd met
de giften, die bij het hoofdbureau van de
W. H. N. tot 3 December zijn gestort en
reeds eerder zijn verantwoord. Deze giften
zijn tot een totaal van 564.988,69 in het
bericht van 7 December j.l. genoemd. Dit
bedrag moet gecorrigeerd worden en te
ruggebracht tot 525.684,81, daar gedeel
telijk deze 'giften zijn gestort op de reke
ningen van plaatselijke en provinciale di
recteuren en door dezen tezamen met de
collecte-opbrengst zijn vermeld.
STEUN IN NATURA MET VOLWAAR
DIGE INSCHAKELING VAN DEN
DETAILHANDEL.
De Winterhulp Nederland heeft het op
prijs gesteld, den steun, die uit haar fond
sen wordt verleend, aan de geholpenen te
doen toekomen in natura, in den vorm van
nuttige goederen dus.
Om bij dezen vorm van hulpverleening
niettemin den detailhandel volledig en vol
waardig te kunnen inschakelen, heeft de
winkelstand op, dat de waardebonnen
bonnen, welke aan de achterzijde op naam
van de betrefende gestëunden worden ge
steld.
De Nederlandsche Middenstands-
Centrale, die uiteraard met den aldus
gekozen vorm der hulpverleening haar
volle instemming kon betuigen, vestigt
er in het bijzonder de aandacht van den
winkelstand op, dat de waardebon en
onmiddellijk en tot het volle bedrag te
verzilveren zullen zijn bij het bank
wezen, met name ook bij alle kantoren
van de Nederlandsche Middenstands-
bank.
De bons kunnen dus voor den aankoop
van levensmiddelen, kleeding of brandstof
zonder meer door alle winkeliers en klein
handelaren in betaling worden aangeno-
De waardebons worden uitgegeven in cou
pures van 0.50, 1.00 en 2.50.
Zij mogen slechts in betaling worden
aangenomen bij levering van levensmidde
len, kleeding of brandstoffen.
Zij dienen voorts tot hun volle waarde
door den detailhandelaar in betaling te
worden aangenomen. Geheele of gedeelte
lijke inwisseling tegen contant geld mag
niet plaats vinden.
eenheid, zooals in het humanisme, niet de
materialistische verbondenheid is de
grondslag, zooals in communisme en ver
wante stroomingen, maar een éénheid
van menschen in liefde. Saam gebonden
door heilige banden van geestelijke
levensgemeenschap in Christus, vormen
de menschen één samenwerkend geheel,
waarin ieder zijn taak vervult. Die taak
kan een heel gewone en stoffelijke taak
zijn, als het bakken van het dagelijksch
brood voor den evenmensch, die taak kan
een geestelijke taak zijn, als leiding geven
aan de zielen. Maar in de Christelijke
gemeenschap is iedere taak een taak in
liefde verricht „tot opbouw van het
lichaam van Christus".
AAN DEN ARBEID DE EERE
PLAATS....
Niet geld schept arbeid, maar arbeid
schept nieuwen arbeid aldus de Führer
van het Duitsche Rijk in zijn jongste rede.
Naar aanleiding van dit woord over den
arbeid, schrijft de Volkskrant o.m.:
„Hier te lande is het steeds een grief
van zeer velen geweest, dat uitbreiding
van industrialisatie en werkverschaffing
in den beteren zin moest afstuiten op het
gebrek aan geld.
Wij konden het niet betalen, heette het
in den tijd dat het sluitend maken van
het huishoudboekje van den minister van
Financiën voor de hoogste wijsheid werd
geprezen.
In dien tijd hebben wij maar liever
steungelden uitgekeerd.
Het moest in sommige gevallen, maar
het is te veel regel, en een gemakkelijke
regel geworden.
Men was dan van de soesah af, en men
was er het goedkoopst van af, meende
men.
In werkelijkheid was het niet goedkoop,
omdat men zoo de arbeidslust doofde en
de vaardigheid met hand en hoofd deed
achteruitgaan.
Het meest schuldig stond men tegenover
de jongeren, die bij den ingang van het
leven al hun idealen en illusies wat is
een jeugd die ook geen illusies meer heeft?
in rook zagen opgaan en geen toekomst
meer hadden.
Er is in de voorbije jaren vooral de fout
van verzuim gepleegd.
Men keek te veel naar het geld en zag
niet welke veel hoogere waarden men liet
te loor gaan.
Men had, ten koste van veel meer geld
desnoods, den arbeid uit den grond moeten
stampen, en men had niet met een wer
kend land, maar pas met een werkend volk
tevreden mogen zijn.
Dit is geen woord, dat we nu pas heb
ben gevonden, maar dat we reeds jaren
geleden hebben laten hooren".
Inventarisatie vee
voederproducten en aan
tal Voedingsmiddelen
Verbod van vervoer en aflevering om
deze zoo goed mogelijk te doen slagen.
VAN 15—20 DECEMBER.
Het Rijksbureau voor de Voedselvoor
ziening in oorlogstijd maakt bekend, dat er
een inventarisatie zal worden gehouden van
de meeste veevoederproducten en van een
aantal voedigsmiddelen, die op Zaterdag
14 December a.s. na afloop der werkzaam
heden aanwezig zijn en welke van 15 tot'
en met 20 December a.s. worden ontvan
gen.
Ten einde de inventarisatie zoo goed mo
gelijk te doen slagen is bepaald, dat in de
periode van 15 tot en met 20 December het
vervoeren en afleveren van de onder de
inventarisatie vallende producten is verbo
den.
Een uitzondering op dit verbod wordt
slechts gemaakt voor partijen, waarvan het
vervoer op 14 December te 24.00 uur reeds
een aanvang had genomen en voor wat be
treft de aflevering van kennelijk voor men-
schelijke consumptie bestemde producten
aan den consument.
Men dient er dus terdege rekening mee
te houden, dat in de meeste gevallen het
vervoer van veevoederproducten en van
sommige voedingsmiddelen in de periode
van 15 tot en met 20 December niet is toe-
Nadere bijzonderheden zullen per offi-
cieelè publicatie worden bekend gemaakt.
EERSTE SINAASAPPELEN
TE ROTTERDAM AANGEKOMEN.
Voorloopig alleen voor ziekenhuizen.
"Te Rotterdam zijn de eerste wagonladin
gen sinaasappelen uit Italië aangekomen,
welke evenwel niet rechtstreeks in den
handel gebracht zullen worden in ver
band met het feit, dat eerst gezorgd zal
worden, dat de ziekenhuizen in het bezit
komen van de zoo lang verbeide vruchten.
Hiertoe heeft men in de vorige week een
250-tal ziekenhuizen in Nederland opgave
gevraagd van het aantal kisten, dat zij noo-
dig hebben voor hun patiënten. Eerst
wanneer alle aanvragen binnen zijn, en
men dus een overzicht heeft van de be
hoefte, kan een eventueel overschot voor
distributie onder het publiek in den han
del worden gebracht. Het ziet er intusschen
nog niet naar uit, dat er een ruimer aan
voer van sinaasappelen en mandarijnen te
verwachten is, daar men met ernstige
transportmoeilijkheden te kampen heeft,
die wel niet zoo snel opgelost zullen kun
nen worden.
„Nationale Dagblad".
VERGETEN.
Ik verbaas mij zelf er wel eens over,
hoe gauw wij, als er maar even iets bij
zonders in ons leven voorvalt, al het
andere vergeten, dat tot dan toe een
bijzondere plaats in ons land innam.
En dat toch eigenlijk om iets, dat later
in de geschiedenisboeken zal worden
vermeld en waarop de hoop der toe
komst hoogstens nog eens schelden zal,
omdat zij die lamme jaartallen maar
niet onthouden kan.
Ga eens bij u zelf na, wat u in dezen
tijd allemaal hebt laten schieten wat
u vroeger toch hevig interesseerde en
waaraan u nu niet eens meer denkt. Ik
zal u wat op streek helpen, al moet ik
met zulk een klein hoekje tot mijn be
schikking vreeselijk onvolledig zijn. Ik
wed dan, dat u het laatste halfjaar nooit
meer gedacht hebt aan: Fred. Astaire,
Bakhuys, Baldwin, Barbara Hutton,
Charlin Chaplin, het crisiscomité, Kees
van Dongen, Genève, Max Tak, Mickey
Muis, den Negus van Abessinië, Orte
ga y Gasset, Ras Kassa, Max Simpson,
Snoeck Henkemans z.g., den Volken
bond, Wardenièr, Wrongway, Carrigan
en koning Zog.
En toch zijn de feiten, die aan al
deze namen verbonden zijn nog niet
zoo heel lang geleden. En toen hebben
wij er heftig over gediscussieerd dagen
en wekenlang.
Ziet, zij zijn nu volkomen uit onzen
geest weggevaagd. Dat is toch vreemd.
Er moet toch iets met ons niet in orde
zijn, als de eerste de beste schok ons
dit alles kan doen vergeten. Omdat A
en B kwestie hebben en D(uitschland)
en E(ngeland) aan het bakkeleien
gaan. Of is het misschien goed, dat wij
het als waardeloos spul over boord
hebben gezet?
Misschien wel.
WINTERHULP
NEDERLAND
Postgiro-no's van de Winterhulp Neder
land.
Winterhulp Nederland, Den Haag,
no. 5553.
Als bank der Winterhulp Nederland is
aangewezen de Kasvereeniging N.V.,
Amsterdam no. 877.
Stort op 5553 of 877
Ge brengt geluk in veler leven.
AANMELDING VAN JOODSCHE
ZAKEN
De aanmelding van Joodsche zalmen had
volgens de verordening van den Rijks
commissaris no. 189 van 26 October 1940
tot 30 November 1940 bij de Wirtschafts-
prüfstelle den Haag, Korte Vijverberg 5,
moeten plaats hebben. Er is aanleiding er
op te wijzen, dat volgens paragraaf 1 der
verordening niet alleen die ondernemingen
zich hadden moeten aanmelden, welke bij
het handelsregister ingeschreven zijn, doch
ook die, welke zich volgens de handels
registerwet 1918 bij het handelsregister
moeten aangeven. Hieronder vallen prac-
tisch alle, ook de kleinste firma's, detail
zaken, vertegenwoordigers enz.
Teneinde dezen zakenlieden alsnog ge
legenheid te geven, hun aanmeldingsplicht,
voorzoover dit tot dusver niet is geschied,
na te komen, wordt voor deze gevallen de
aanmeldingstermijn tot 31 December 1940
verlengd.
De aangifteformulieren zijn bij de Ne
derlandsche Kamers van Koophandel te
verkrijgen.
Een aanmelding na genoemden termijn
of niet-nakoming der verordening is straf
baar.
Voorzitter Radio-raad
Concentratie radio-omroep-
vereenigingen
Bij besluit van den secretaris-generaal
van het Departement van Volksvoorlich
ting en Kunsten is, gerekend te zijn inge
gaan 1 December 1940 benoemd tot raad
adviseur bij genoemd departement de heer
ir. W. L. Z. van der Vegte te 's-Graven-
hage.
De raad-adviseur bij het departement
Volksvoorlichting en Kunsten ir. W. L. Z.
van der Vegte is met ingang van 12 De
cember 1940 benoemd tot voorzitter van
den radio-raad.
Bij besluit van den secretaris-generaal
van het departement van volksvoorlichting
en kunsten is, gerekend te zijn ingegaan
1 December 1940, de heer ir. A. Dubois te
Amsterdam benoemd tot gemachtigde voor
de concentratie van de radio-oproepver-
eenigingen in Nederland.
Voorts is benoemd gerekend te zijn in
gegaan 1 December 1940 tot hoofdcommies
bij genoemd departement de heer M. Wink
te Amsterdam.