Vredespleidooien in
Lagerhuis
Voorotel tot conferentie verworpen
,De oude wereld
Is dood"
Geen Kerst-
wapenstilstand
Van het Grieksche
front
De dood van
Chiappe
VRIJDAG 6 DECEMBER 1940
DE LEIDSCHE COURANT
TWEEDE BLAD - PAG. S
LAGERHUISDEBATTEN
In het Engelsche Lagerhuis hebben vol
gens den Britschen berichtendienst drie
onafhankelijke Labour-afgevaardigden een
voorstel tot het bijeenroepen van een vre
desconferentie ingediend en gemotiveerd.
De afgevaardigd e McGovern betreurde
het, dat de troonrede niets heeft gezegd
omtrent de voorwaarden, waaronder de oor
log, die allen met vernieling en chaos be
dreigt, beëindigd zou kunnen worden. Hij
eischte geenszins, dat Engeland de wapens
zou strekken, doch het kan op den tot dus
ver gevolgden weg niet blindelings verder
gaan. De oude weerld, zoo zeide McGovern,
is dood en de regeering moet haar doelstel
lingen voor een nieuwe wereld bekend ma
ken.
Deze eisch werd door den arbeidersafge
vaardigde Griffith bestreden met de bewe
ring, dat men nog slechts de keus heeft tus-
schen capitulatie en verder bestaan. Als ver
tegenwoordiger van de liberalen ontwikkel
de Harris een soortgelijk standpunt, ter
wijl voor de conservatieven sir Malcolm
Robertson er op wees, dat men door het te
berde brengen van zulke problemen Ghur-
ohill niet in de wielen mag rijden, doch tot
het einde verder moet strijden.
Verder heeft in het Lagerhuisdebat vol
gens den Britschen berichtendienst ook de
leider van de Onafhanakelijke Arbeiders
partij, Maxton, het woord gevoerd. Hij
eischte een vreedsconferentie en wel niet
alleen tusschen Duitschland en Engeland,
doch een van ale glroote staten ter wereld.
Hij en zijn geestverwanten hielden, naar hij
zeide, bij dezen eisch rekening met het
verlangen van het Britsche volk naar een
spoedigen vrede. Na een verklaring van den
lord-zegelbewaarder Attlee, die zich tegen
deze tendenties uitsprak, werd het voor
stel van de Onafhankelijke Arbeiderspartij
door het Lagerhuis verworpen. Het debat
over de troonrede was daarmede gesloten.
Verder heeft Attlee in het Lagerhuis ver
klaard, aldus meldt de Engelsche nieuws
dienst, dat de Britsche regeering alles doet
HET STANDPUNT VAN BERLIJN.
Wanneer door de officieuze Deutsche
diplomatisch-Politische Korrespondentz
wordt verklaard, dat de „asmogendheden
in staat en bereid zijn, dank zij haar voor
zorgsmaatregelen den oorlog tot het zege
vierende einde door te zetten", dan bevat
zulk een constateering op zichzelf zeker
niets nieuws, daar zonder twijfel geen op
merkzame neutrale waarnemer te Berlijn
een anderen indruk van de vastberaden
heid van Berlijn ten aanzien van den oor
log kan hebben. Merkwaardig schijnt hoog
stens het tijdstip van deze verklaring, daar
in de internationale pers weer eens com
binaties over vredeskansen in omloop ge
bracht zijn, waarvan werkelijk de open
bare meening in Duitschland absoluut geen
notitie neemt. De verklaring in het publi
cistische orgaan der Duitsche diplomatie
zal echter vermoedelijk er toe kunnen bij
dragen, de vredescombinaties, die inder
daad geen basis kunnen hebben, doeltref
fend te ontzenuwen.
In dit verband verdient ook opmerking,
hetgeen in de Wilhelmsstrasse gezegd
wordt ten aanzien van het vraagstuk, of
dit jaar een Kerst-wapenstilstand ver
wacht kan worden. Men verklaart daar na
melijk, dat in Duitschland niets bekend is
van een initiatief in die richting en dat
men zich hieromtrent niet tot Duitschland
om met succes aan de Duitsche nachtelijke
aanvallen het hoofd te bieden. Het probleem
waar het om gaat, is echter zoo ingewikkeld
dat men in deze kwestie geen snelle vorde
ringen verwachten kan. Er zijn echter, zoo
zeide Attlee, in de verdediging tegen nach
telijke aanvallen reeds vorderingen ge
maakt, ook wanneer deze niet zoo duide
lijk in het oog springen. De Lord-zegelbe
waarder waarschuwde echter de bevolking
tegen al te groot optimisme. Optimistisch
geschreeuw, verklaarde hij, is, voor een
eigenlijk succes behaald is, volkomen nut
teloos.
ZEVENHONDERD BRITSCHE
FASCISTEN GEARRESTEERD
De onderstaatssecretaris van het Britsdie
ministerie van Binnenlandsche Zaken heeft
volgens berichten uit Londen gisteren in
het Lagerhuis bekend gemaakt, dat destijds
zevenhonderd leden va nde Britsche fascis
tische partij gearresteerd werden. Ook
thans bevinden zij zich nog in hechtenis.
De onderstaatssecretaris deelde voorts me
de, dat driehonderd personen zich reeds
meer dan drie maanden in een Engelsche
gevangenis bevinden onder verdenking de
Britsche verdedigingswetten overtreden te
hebben. Men heeft tot dusverre geen tijd
gehad om een officieele precedure tegen
deze driehonderd personen aanhangig te
maken
VIJF BRITSCHE MIJNENVEGERS
VERLOREN
De Britsche admiraliteit moet tot haar
leedwezen bekend maken, dat de volgende
schepen den laatsten tijd verloren zijn ge
gaan als gevolg van beschadigingen, die
hun bij het mijnenvegen overkomen zijn:
„Ethel Taylor", „Amethyst", „Elk", „Cal-
verton" en „Christmasrose".
Er zijn geen verliezen ontstaan onder de
bemanning van „Amethyst" en „Elk". De
verwanten van alle slachtoffers onder de
bemaninngen van de andere schepen zijn
verwittigd.
Volgens het New-Yorksche marineregis-
ter zijn de Britsche stoomschepen „Mary-
lyn" (4555 br.t.) en het Grieksche vracht
schip „San Gabriël" op weg naar Zuid-Ame-
rika getorpedeerd en in den grond geboord.
heeft gewend, dat evenwel bovendien deze
kwestie te Berlijn als zinloos wordt be
schouwd, nu de Britsche ministerpresident
onlangs verklaard heeft, dat Groot-Brit-
tannië met een Kerst-wapenstilstand niet
accoord zal gaan.
Te Berlijn is het niet onopgemerkt geble
ven, dat de Britsche propaganda in verband
met de Grieksche episole tracht, Italië en
Duitschland tegen elkaar uit te spelen. De
volkomen nutteloosheid van zulk een stre
ven wordt door een officieuze persuitla
ting voldoende onderstreept: „Evenals de
beiderzijdsche wereldbeschouwingen in den
strijd tegen de reactie der Westelijke de
mocraten van den aanvang af in goede zoo
wel als in slechte tijden naast elkaar moes
ten staan, kunnen ook de beide- naties als
zoodanig slechts door de meest eendrachtige
samenwerking haar nationale veiligheid
verkrijgen." Het zijn daarom slechts il
lusies, waarmede Engeland zijn kansen in
dezen oorlog zou wlilen doen keeren.
OPSTANDIGE BEWEGING IN ANNAM.
Naar Domei uit Hanoi meldt, zouden in
Annam door opstandige elementen Fran-
sche politiebureaux en bezittingen van
Fransche onderdanen in brand zijn gesto
ken. Ook zouden de opstandelingen vele
Fransche politiemannen en burgers gevan
gen hebben gezet. Een tegenactie der
Fransche politieautoriteiten met steun van
militairen is aan den gang, maar heeft
nog niet geleid tot onderdrukking van den
opstand.
SNEEUW GEVALLEN.
Dinsdagavond is in de bergen aan het
Grieksche front een groote hoeveelheid
sneeuw gevallen, waardoor de strijd tot
een winterveldtocht met alle daarmede
gepaard gaande moeilijkheden is gewor
den, aldus meldt United Press aan haar
bladen.
Volgens berichten uit Tirana worden de
Italiaansche fronttroepen voorzien van
extra dekens, brandhout en cokes, terwijl
alle vrachtwagens sneeuwkettingen heb
ben gekregen om ongevallen op de lastige
bergwegen te voorkomen. Duizenden
Italiaansche frontarbeiders zijn aan het
werk gezet om de wegen, die naar de voor
ste linies voeren, begaanbaar te maken en
te houden. De sneeuw, die hier en daar
20 c.M. hoog ligt, verhindert reeds op ver
scheidene plaatsen de militaire operaties.
Ook de activiteit van de luchtmacht is
gedeeltelijk door deze weersverandering
getroffen, daar op de hooger gelegen vlieg
velden het water bevroren is.
Wat het oproepen van de jongste lich
ting in Italië betreft, wordt in Italiaansche
militaire kringen vernomen, dat dit een
normale maatregel is, die met de veldtoch
ten in Griekenland en Afrika niets te ma
ken heeft. Men schat, dat daardoor een
kwart millioen man meer onder de wape
nen zal zijn. Al deze manschappen heb
ben reeds een half militaire opleiding ach
ter den rug, doch pas na 6 maanden zul
len zij naar het front kunnen worden ge
zonden. Aangezien Mussolini kort geleden
heeft verklaard, dat Italië 1 millioen man
onder de wapenen heeft, kan men aanne
men, dat na het opkomen van deze lich
ting dit getal tot 1.250.000 is gestegen.
„MOORD" ZEGT ZIJN SCHOONZOON.
Naar aanleiding van den dood van den
Franschen hoogen commissaris in Syrië,
Ghiappe, publiceert diens schoonzoon, de
Carbuccia, in het Fransche weekblad
„Gringoire" onder het opschrift „Moord"
de volgende verklaring:
De Engelschen hebben mijn schoonva
der en besten vriend vermoord. Ontboden
door den maarschalk, komt Jean Chiappe
te Vichy op 21 November aan. Zijn benoe
ming tot hoogen commissaris voor Syrië
en den Libanon is slechts aan enkele per
sonen bekend en reeds deelt haar de Lon-
densche radió mede. Hoe heeft zij hiervan
zoo snel op de hoogte kunnen zijn? In het
hotel, waarin wij (Chiappe en de Carbuc
cia) onzen intrek namen, nadert een voor
aanstaande figuur in het diplomatieke
korps, die de Engelschen goed kent. Chiap
pe neemt hem terzijde en krijgt van hem
den volgenden rahd: „Vermijd te zeggen,
wanneer u vertrekt. Geef zoo noodig een
valsche reisroute op, anders zal de intel
ligence service u niet laten aankomen"
Chiappe, zoo vervolgt de Carbuccia, krijgt
order, zich zoo spoedig mogelijk per vlieg
tuig naar zijn post te begeven. Den 26en
November neemt hij het vliegtuig van Vi
chy naar Marseille. Den avond tevoren
doet de Britsche radio een zeer heftigen
aanval op hem en drijft de onbeschaamd
heid zoover, dat zij hem beschimpt, daar
hij er in toestemde, den nieuwen Fran
schen staat te dienen. Woensdag komen
wij om half tien in de luchthaven Marig-
nane aan. Het vliegtuig moet om tien uur
starten. De Carbuccia bericht dan, hoe hij
.de beide beroemde piloten van het vlieg
tuig, Guillaumet en Reine, terzijde nam.
„Ik ben bang voor de Engelschen" ver
klaarde hij him. „Ik zou willen, dat wij
reeds aangekomen waren." De piloten dee-
len zijn vrees. Het vliegtuig moet om 14
uur in Tunis zijn en den volgenden dag
in een vlucht van tien uur, gedeeltelijk in
den nacht, het traject naar Syrië afleg
gen. Twee uur later, zoo vervolgt de Car
buccia, stortte het vliegtuig van Chiappe
niet ver van twee Engelsche vliegtuigmoe
derschepen brandend neer, op lafhartige
wijze door een Engelschen jager neerge
schoten. Men mag niet van een misver
stand spreken. Sedert den wapenstilstand
zijn de vleugels en de staart van alle Fran
sche vliegtuigen, om een misverstand te
voorkomen, geel geschilderd.
Bmtenlandsche Berichte*
HET VLIEGONGELUK BIJ CHICAGO
Omtrent het vliegongeluk, dat zich eer
gisteren bij Chicago heeft voorgedaan,
wordt gemeld, dat het aantal dooden tot
acht is gestegen. Acht passagiers zijn nog
onder geneeskundige behandeling. Omtrent
de oorzaak van het neerstorten van het
vliegtuig is officieel nog niets medegedeeld.
BRAZILIAANSCH MILITAIR VLIEGTUIG
NEERGESTORT
De officieele „Aggencia Nacional" meldt,
dat een Braziliaansch militair vliegtuig in
den Mexicaanschen staat Vera Cruz is
neergestort. Het toestel was in een eskader-
vlucht op weg naar Rio. Twee leden der
bemanning zijn gedood. Het vliegtuig be
hoorde tot het tweede eskader Amerikaan-
sche gevechtstoestellen, dat door het Brazi-
liaansohe leger in de V. S. aangeschaft was.
SCHEPEN IN NOOD
Amerikaansche radiostations hebben S.O.
S.-signalen van het Engelsche stoomschip
„Saltwick" (3775 br.t.) opgevangen. Blijk
baar bevond het schip zich zevenhonderd
mijl van de Schotsche kust in nood.
Voorts is te New-York bekend geworden,
dat de Grieksche vrachtboot „An Gabriël"
(4943 br.t.) en de Engelsche vrachtboot
„Mary Linn" (4555 br.t.) op de gewone
Zuid-Atlantische route getorpedeerd en tot
zinken gebracht zijn.
Bovendien is nog een S.O.S.-signaal van
het Grieksche schip „Agnia Eirine" opge
vangen. Dit schip bevond zich op zeshonderd
mijl ten Westen van Ierland in een feilen
storm in nood.
BRAND IN BURGOS
Een felle brand is uitgebroken in het pa
leis der provinciale deputatie te Burgos,
waar tijdens den Spaanschen burgeroorlog
de zetel van de regeering was gevestigd.
De brand werd bedwongen, maar het paleis
is zwaar beschadigd.
HISTORISCH VLAAMSCH KASTEEL
IN DE ASCH GELEGD
Gisternacht is het historische kasteel in
Oostkamp bij Brugge door brand vernield.
Ondanks de energieke pogingen van de
brandweer van Brugge kon het historische
gebouw niet gered worden. Kostbare oude
schilderijen, tapijten, gobelins en andere
kustvoorwerpen werden een prooi der
vlammen.
De materieele schade bedraagt verschei
dene millioenen francs.
De oorzaak van den brand is nog onbe
kend. Het kasteel behoorde tot een van de
meest bezienswaardige historische gebou
wen van Vlaanderen.
CALEFORNISCHE GRIEP BREIDT
ZICH UIT.
De griepepidemie in Californië heeft zich
uitgebreid tot de buurstaten Arizona, Ore
gon, Washington, en Idaho. Bijzonder hevig
heerscht de griep te Los Angelos en om
geving. Alleen daar ter plaatse zijn reeds
vijftig duizend menschen ziek.
POLITIEKE MOORD TE HAVANNA
Trevejo, oud-commandant der politie te
Havanna, is gisteravond bij het verlaten van
zijn woinng doodgeschoten. Naast zijn lijk
werd een briefje gevonden, waarop werd
medegedeeld, dat zijn dood de wraak was
voor de terechtstelling van twee revolution-
nairen onder het bewind van Machado.
Het Duitsche volk heeft
ons kameraadschap
aangeboden
RADIOREDE VAN
PROF. DR. G. A. S. SNIJDER.
Prof. dr. G. A. S. Snijder, voorzitter van
den Nederlandschen Kuituur Kring, heeft
een rede voor de Nederlandsche radiozen
ders uitgesproken. Daarin 'heeft hij gewe
zen op het werken' van dezen Kring.
Wij, leden van den Nederlandschen Kui
tuur Kring, aldus spr., behoeven ons niet
meer te haasten, want om de woorden van
den Rijkscommissaris te gebruiken, „wij
hebben de richting van den weg bij het
begin van onzen marsch reeds gekozen".
Dat is in September geschied. Toen hebben
wij tot uiting gebracht, dat wij voor ons
Nederlandsche volk streven naar een eer
volle plaats aan de zijde van het Duitsche
volk, dat wij bereid waren in eerlijke ka
meraadschap samen te werken aan een
groote toekomst, een toekomst, die daar
zal nu wel niemand meer aan twijfelen
voor het Duitsche volk groot zal zijn, een
toekomst die voor ons eigen volk groot
kan zijn.
Of dit inderdaad ook het geval zal zijn,
het ligt aan ons, aan het Nederlandsche
volk zelf. De Rijkscommissaris heeft het
onlangs in Maastricht nog eens weer ge
zegd: de beslissing is onze taak.
Maar daarmede is geenszins gezegd, dat
het Duitsche volk, deze beslissing, hoe die
ook uitvalt, zonder meer zal aanvaarden,
of zelfs accepteeren. Want, zoo voegde de
Rijkscommissaris daaraan onmiddellijk toe:
„Toestanden, die opnieuw tot een lOen Mei
zouden kunnen leiden, kan en zal het Duit
sche volk hier niet dulden".
Wat wil dit zeggen? Het lijkt u mis
schien vreemd, dat ik hier de woorden van
den Rijkscommissaris ga verklaren en toch
schijnt dat noodig te zijn getuige de zon
derlinge conclusies, die een deel van de
pers uit zijn vroeger gesproken woorden
getrokken heeft.
Welnu, dit beteekent, Nederlanders, voor
zoover gij u er niet toe beperkt slechts te
luisteren naar wat u aangenaam is en uit
uw eigen kringetje wilt treden en even
wilt nadenken dat wij de keus hebben,
om of als kameraden van Duitschland het
einde van den strijd te beleven, of wel af
wachtend, maar dan uit eigen wil als vij
anden van het Duitsche volk nog bij het
eind van den strijd terzijde te staan.
Het Duitsche volk heeft ons die kame
raadschap aangeboden. Ik weet, het is hard
als overwonnene dit aanbod te aanvaarden,
ik weet ook, dat het voor den overwinnaar
gemakkelijker valt. Maar dat neemt niet
weg, dat het zelfs voor een overwinnaar
een ongewoon aanbod is. Wie meent, dat
dr. Seyss-Inquart hier staat als gouverneur
van een onderworpen gebied, weet nog
niet, wat dat beteekent. Laat hij den Rijn
landers, die de Fransche bezetting mee
maakten, of desnoods den Polen maar eens
om inlichtingen vragen. Dat ziet er an
ders uit.
Neen, de Rijkscommissaris is veeleer een
gezant van den Führer van het Duitsche
volk, die met ons volk als geheel over den
vrede spreekt en onderhandelt.
Het klinkt u misschien zonderling in de
ooren, wanneer ik zeg, dat de vredeson
derhandelingen op het oogenblik in vollen
gang zijn.
Maar er zijn meer dingen in dezen tijd
die gemeten aan den normalen gang van
zaken, in de laatste paar eeuwen „zonder
ling" zijn. Deze heele oorlog is „zonder
ling", is een gebeuren, zooals het misschien
iedere 500 of 1000 jaar plaats grijpt en
deze „vrede", die midden onder het krijgs
bedrijf, midden in den eindstrijd al voor
onze oogen (en zonder maandenlange ge
noeglijke conferenties) wordt opgebouwd,
is minstens even „zonderling evenzeer
„op zich zelf staand".
De dingen die gebeuren, zijn zoo groot
en zoo eenvoudig, dat wij, gewend als wij
nog zijn aan ingewikkeldheid en gecompli
ceerdheid, gewend als wij zijn om kort
zichtig naar kleinigheden te zoeken, nau
welijks in staat zijn, den afstand te win
nen om de dingen in hun grootheid en
eenvoud te herkennen.
Wij hebben voor de eerste maal overi
gens in onze geschiedenis nu werkelijk
eens met onzen Duitschen broer gevochten.
De strijd is voorbij en wij staan nog te
genover elkaar. Maar wij kunnen het
daarbij niet laten en wij weten ook, dat
wij tenslotte broers zijn en met elkaar
verder moeten. Het komt er nu op aan,
dat het Nederlandsche en het Duitsche
broedervolk weer den weg tot elkaar vin
den. Daar ligt de keus, waarvoor wij thans
staan. En wie ons Nederlandsche volk met
opzet of door onverstand er toe brengt, te
volharden in een bevroren starheid en
stijfkoppigheid draagt tegenover zijn eigen
volk een zeer groote veranwoordelijkheid.
Want laat hij wel bedenken, dat wij nu
staan tegenover de „vredesvoorwaarden."
Ook deze zijn weer ongehoord in hun een
voud, want in den grond van de zaak kan
ik ze samenvatten in enkele woorden:
„zullen wij als goede kameraden samen
werken, ja of neen?"
Dat is de vraag, die de rijkscommissaris
ons telkens weer stelt, en het is zaak, dat
wij dit verstaan.
VOETGANGERS,
de oogen open,
niet op den rijweg,
maar op het trottoir moet ge loopen!
.Voor het kind". De verkoop van de
nieuwe weldadigheidzegels voor het
kind i« weer begonnen. De speciale
stand in het hoofdpostkantoor te Am
sterdam (Foto Pax-Holland)
De Kerstgedachte in de kunst. Onder dezen titel wordt in het museum „Amstelkring te Amsterdam
een tentoonstelling gehouden. Hierboven een beeldgroep, afkomstig uit Het Bisschoppelijk
te Haarlem en toegeschreven aan v. d. Borch, 15de eeuw (Foto Pax-Holland)
Op vele plaatsen worden reeds groote
hoeveelheden bagger uit de slooten
gehaald in verband met de kunstmest-
schaarschte (Foto Pax-Holland)
